w nr 7 (89)/2015 3 n u m e r z e Autobus czerwony Projekt Autobus Czerwony dotyczy historii transportu pasażerskiego. Jego nazwa jest celowa i sympatyczna, ma przypominać czasy, kiedy jeżdżące po ulicach naszych miast autobusy były właśnie czerwone. a 4 Cały świat u stóp Żeby napawać się pięknymi widokami wcale nie trzeba wyjeżdżać daleko. Przekonali się o tym uczestnicy pierwszej w tym roku objazdówki wspólnej imprezy KZK GOP i Gazety Wyborczej. 7 Zmiany w komunikacji na Tour de Pologne szl ki 3 i 4 sierpnia 2015 roku przez naszą aglomerację przejedzie Tour de Pologne. Wiąże się to ze znacznymi utrudnieniami w funkcjonowaniu komunikacji miejskiej. We wtorek wyścig zawita do Katowic. Miesięcznik Komunikacyjnego Związku Komunalnego Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego Meta III etapu Tour de Pologne usytuowana będzie pod katowickim Spodkiem T Kolarskie emocje w Katowicach Przebieg wyścigu W tym roku pętla wyścigu poprowadzona zostanie przez Strefę Kultury egoroczny Tour de Pologne włączy się w świętowanie 150. rocznicy urodzin Katowic. Kolarze do Katowic przyjadą 4 sierpnia, a trasa trzeciego etapu prowadzić będzie z Zawiercia, przez Tarnowskie Góry (premia specjalna), Piekary Śląskie, Siemianowice i Chorzów (lotne premie) do Katowic, w których zaplanowano cztery pętle po ścisłym centrum. Każda runda odbędzie się na blisko 15kilo metrowej trasie, wiodącej od Słonecznej Pętli przez Strefę Kultury, Muchowiec, Dolinę Trzech Stawów, Osiedle Paderewskiego i centrum. Meta tradycyjnie usytuowana będzie pod Spodkiem. Dlatego też największe zmiany w funkcjonowaniu komunikacji miejskiej czekają nas właśnie w Katowicach, w środę 4 sierpnia 2015 roku. Główna trasa przejazdu w stolicy województwa przebiegać będzie ulicą Korfantego (strona wschodnia), następnie przez Rondo im. Gen. Jerzego Ziętka i dalej ulicami: Korfantego (strona wschodnia), Moniuszki, Uniwersytecką, Roździeńskiego, Olimpijską, Góreckiego, Dobrowolskiego, Roździeńskiego, Dudy-Gracza, Graniczną, Pułaskiego, Lotnisko, Francuską, Ceglaną, Meteorologów, Gawronów, Kościuszki, Poniatowskie- go, Mikołowską, Matejki, przez plac Wolności, dalej ulicami: Sokolską, Piotra Skargi, Korfantego (strona zachodnia), przez Rondo im. Gen. Jerzego Ziętka, Korfantego (strona zachodnia), wokół Pętli Słonecznej, Korfantego (strona wschodnia), z zakończeniem na mecie przy Spodku. Wjazdu na teren Katowic od strony Zawiercia, Tarnowskich Gór, Piekar Śląskich, Chorzowa i Siemianowic Śląskich kolarze dokonają ulicami Telewizyjną i Korfantego. Wszystkie linie jadące trasą wyścigu będą miały zmienione trasy. Zmiany w komunikacji tramwajowej 4 sierpnia od godziny 4.30 do około godziny 21.30 wstrzymane zostanie kursowanie linii tramwajowych na odcinku od Siemianowic Śląskich do katowickiego Rynku oraz od katowickiego Rynku do Stadionu Śląskiego. Wznowienie przejazdów planowane jest po demontażu infrastruktury medialnej, to jest około 21.00. W tym samym dniu na odcinku od Chorzowa-Batorego i Bytomia do Katowic-Zawodzia Ulica Mikołowska w Katowicach wstrzymane zostanie kursowanie linii tramwajowych. Wstrzymanie nastąpi od godziny 12.30 do około godziny 20.00. Z uwagi na prowadzone prace modernizacji infrastruktury tramwajowej szczegółowe tymczasowe trasy przejazdu podane zostaną tuż przed wyścigiem, na stronie internetowej www.kzkgop.pl. O zmianach w komunikacji autobusowej na terenie Katowic podczas tegorocznego Tour de Pologne piszemy na stronie 7 Szlaków. Katarzyna Migdoł-Rogóż Zbliża się 72. Tour de Pologne 4 sierpnia zawita do Katowic. Najlepsi kolarze świata znów przyjadą na Śląsk. W tym roku wyścig rozgrywany jest pod hasłem: Łączymy stolice i będzie miał aż dwa etapy w naszym województwie. Drugiego dnia wyścigu 3 sierpnia kolarze przejadą trasę o długości 146 kilometrów z Częstochowy do Dąbrowy Górniczej, zahaczając o malowniczą Jurę Krakowsko-Częstochowską. Etap trzeci rozpocznie się w Zawierciu, które obchodzi setny jubileusz nadania praw miejskich. Po przejechaniu 166 kilometrów zawodnicy będą finiszować w Katowicach, czyli świątyni sprintu. Rzeczywiście etap do stolicy Górnego Śląska to prawdziwy raj dla kolarskich sprinterów. To właśnie na alei Korfantego padł w ubiegłym roku rekord prędkości Tour de Pologne. Belg Jonas Van Genechten, jadąc od strony Słonecznej Pętli, rozpędził swój rower do ponad 80 kilometrów na godzinę, bijąc rekord Niemca Marcela Kittela z 2011 roku, który wynosił 79 kilometrów na godzinę. Tour do Pologne, dzięki przekazom medialnym oglądają rzesze ludzi na całym świecie, dlatego co roku można obejrzeć nie tylko sportowe zmagania zawodników, ale również zobaczyć zmiany, jakie zachodzą w miastach aglomeracji katowickiej. W tym roku zmodyfikowano pętlę, na której kolarze będą rywalizowali w Katowicach, prowadząc ją przez Strefę Kultury. Zarówno cały wyścig, jak i jego etapy drugi i trzeci zapowiadają się naprawdę ciekawie. To cieszy, że tak prestiżowa impreza, zaliczana przez wielu do najlepszych wyścigów kolarskich świata, gości niezmiennie od sześciu lat w Katowicach. Finisz 4 sierpnia oczywiście przed katowickim Spodkiem. O zmianach w komunikacji miejskiej, jakie tego dnia czekają na mieszkańców stolicy Górnego Śląska, piszemy w bieżącym numerze Szlaków. Zachęcamy jednak wszystkich pasażerów, aby na kilka dni przed wyścigiem odwiedzili jeszcze stronę KZK GOP: www.kzkgop.pl. Tam na bieżąco wprowadzone zostaną wszystkie zmiany i utrudnienia, jakie czekają nas 3 i 4 sierpnia br. na drogach naszej aglomeracji. Redakcja kątem oka Zdjęcia Arkadiusz Ławrywianiec W tym roku 72. Tour de Pologne będzie miał aż dwa etapy w województwie śląskim. Kolarze przejadą przez Katowice, Zawiercie, Czę sto chowę, Dąbrowę Górniczą, Jaworzno, Piekary Śląskie, Siemianowice Śląskie, Chorzów i Tarnowskie Góry. Do Katowic przyjadą 4 sierpnia br. Wielki wyścig już po raz szósty z rzędu odwiedzi stolicę naszej aglomeracji.
2 KzK gop CzYm ŻYjĄ gminy Fot. Marek Piekara GMINY KZK GOP w skrócie... rej celem jest nauczenie Polaków ekonomicznego i ekologicznego wykorzystania dotychczasowych indywidualnych źródeł ciepła. KATOWICE Od 17 już lat w lipcu i sierpniu, w podcieniach Centrum Kultury Katowice, organizowany jest Letni Ogród Teatralny, który na stałe wpisał się do kalendarza wakacyjnych imprez w Katowicach. Co roku projekt przyciąga rzesze miłośników dobrego teatru, świetnych koncertów i niezapomnianych kabaretów. LOT rusza już 4 lipca. CHORZÓW Śląski Ogród Zoologiczny ma kolejne nowe obiekty. W dwóch zamieszkały zwierzęta (gepardy i małpki sajmiri), a trzeci to toalety przystosowane między innymi do potrzeb osób niepełnosprawnych i rodziców z dziećmi. Wyremontowano też ponad 1300 metrów alejek. Prace, które łącznie kosztowały niecałe 2 miliony złotych, w 85 procentach sfinansowano z funduszy europejskich. SIEMIANOWICE ŚLĄSKIE Pod adresem www.lpr.siemianowice.pl utworzona została nowa miejska strona internetowa, poświęcona procesowi rewitalizacji Siemianowic Śląskich. Za jej pośrednictwem urzędnicy magistratu informują mieszkańców o procesie rewitalizacji, postępach w przygotowaniu Lokalnego Programu Rewitalizacji na lata 2015-2022, kierunkach działań, a także zachęcają do aktywnego uczestnictwa na rzecz rewitalizacji miasta. SOSNOWIEC Spotkania, konkursy i warsztaty to wszystko składa się na Literackie lato grozy na wesoło, którego organizatorem jest Miejska Biblioteka Publiczna w Sosnowcu. Na wszystkie dzieci, przez całe wakacje, czekać będą między innymi spotkania literacko-przygodowe, które odbywać się będą w 20 filiach MBP, trzy razy w tygodniu. Każdy tydzień będzie niósł ze sobą nową przygodę i wyzwanie. BĘDZIN Będzin jest jedną z 10 gmin w Polsce wyróżnionych za działania na rzecz ochrony środowiska w ramach kampanii EkoLogiczna gmina. Ogrzewamy z głową, któ- UWAGA PASAŻEROWIE Na czas wakacji KZK GOP uruchamia dodatkowe linie autobusowe do kąpielisk i ośrodków rekreacyjnych Wakacyjne rozkłady jazdy Od 27 czerwca do 31 sierpnia br. w czasie wakacji letnich wprowadzone zostaną zmiany w funkcjonowaniu komunikacji miejskiej KZK GOP. N a liniach tramwajowych i autobusowych KZK GOP będą obowiązywały rozkłady jazdy ważne w okresie wakacji, w zależności od obowiązujących założeń dla poszczególnych linii, to jest z zapisami: dni robocze lub dni robocze w ferie i wakacje lub dni robocze; w wakacje; soboty lub soboty w wakacje; niedziele i święta lub niedziele i święta w wakacje; dni wolne. W podanym terminie nie będą obowiązywały rozkłady jazdy z adnotacjami: dni robocze szkolne, dni robocze szkolne i w ferie, soboty poza wakacjami, niedziele poza wakacjami. Oznacza to, że od 27 czerwca do 31 sierpnia 2015 roku nie będą kursowały linie autobusowe numer: 102, 159, 235, 237, 648, 818 i 932. Dodatkowe linie Dodatkowa oferta wakacyjna do kąpielisk i ośrodków rekreacyjnych zostanie uruchomiona na liniach autobusowych numer: 52 do Zbiornika Rogoźnik w gminie Bobrowniki; 98 do Doliny Górnika w Chorzowie; 175 do Zbiornika Pogoria I w Dąbrowie Górniczej; 221 do Zalewu Sosina w Jaworznie; 250 do Kąpieliska Maciejów w Zabrzu;! 650 do Jeziora Czechowice w Gliwicach (dodatkowa linia wakacyjna); 659 do Kąpieliska Maciejów w Zabrzu (dodatkowa linia wakacyjna); 700 do Zbiornika Rogoźnik w gminie Bobrowniki; 716 do Zbiornika Pogoria III w Dąbrowie Górniczej (dodatkowa linia wakacyjna). Od 7 czerwca do 27 września br. w soboty, niedziele i święta na linii tramwajowej numer 23 kursuje zabytkowy tabor tramwajowy na trasie Katowice Zawodzie Zajezdnia Chorzów Stadion Śląski Pętla Zachodnia. Anna Koteras a szl ki Wpisane do rejestru dzienników i czasopism pod poz. Pr 1979 Redaktor naczelna Katarzyna Migdoł-Rogóż @ ; T Redakcja Anna Koteras, Paweł Wieczorek Korekta Renata Chrzanowska rnuhvlh zdndf mq p õrg Ê olsfdö z vrerw z jrg}lqdfk ÒÝÓÓñÊÎÝÓÓ f} qq e g}lh z f}qlh xqnw ev xjl dvd hud qd gzrufx nrohmrz p z dwrzlfdfký r}rvwd h sodf znl e g f} qqh z gql urerf}h z jrg}lqdfk ÑÝÓÓñÊÑÝÓÓÝ g rvwdwqlhm vrerw vlhusqld õëò vlhusqldö zv} vwnlh sxqnw e g rwzduwh zhg xj jud nx vsu}hg zdndfmlý z dwrzlfdfkþ sodf }hzf} nd Ëâ õ zru}hf dwrzlfhö xolfd rf}wrzd ÊÓ rg}lq rwzdufldþ ÑÝÓÓñÊÑÝÓÓ õgql urerf}hö ÒÝÓÓñÊÎÝÓÓ õvrerw ö z dwrzlfdfkþ xolfd rf}wrzd ÊÓ z rvqrzfxþ Opracowanie graficzne M-art poligrafia Marcin Korus Druk: Comsoft Krzysztof Ewicz z kru}rzlhþ qhn ÑðÊ xolfd duv}dzvnd ÌðÊÐ õsrg}lhpq sdvd kdqgorz ö z wrplxþ z olzlfdfkþ sodf ldvw z Ë sodf rovnlhjr õgzru}hf dxwrexvrz ö rg}lq rwzdufldþ ÑÝÓÓñÊÑÝÓÓ õw onr gql urerf}hö Nakład: 20 000 egzemplarzy Wydawca: Komunikacyjny Związek Komunalny GOP Adres redakcji: Komunikacyjny Związek Komunalny GOP 40-053 Katowice, ul. Barbary 21a tel. 32 742 84 14 szlaki@kzkgop.com.pl www.kzkgop.com.pl
KzK gop rozmowa szlaków 3 Zdjęcia Łukasz Poremba Beskidzki Ogórek Jelcz 043 DAL z Bielska Białej. Gruntowny remont Pamiątkowe bilety w ogórku, pojazdu przywrócił mu drugie życie rozdawane pasażerom Autobus czerwony Projekt Autobus Czerwony, dotyczący historii transportu pasażerskiego, powołała do życia firma M Event. Jego nazwa jest celowa i symboliczna, ma przypominać czasy, kiedy jeżdżące po ulicach naszych miast autobusy były właśnie czerwone. O idei Autobusu Czerwonego opowiadają jego twórcy: Magdalena Michniak i Marcin Krupa. Skąd zrodził się pomysł na projekt Autobus Czerwony? Marcin Krupa: Na pewno z pasji do komunikacji publicznej. Wszystko zaczęło się w dzieciństwie, kiedy z nosem przyklejonym do szyby kuchennego okna obserwowałem, jak na bocznice Sosnowca Południowego wjeżdżają na wagonach z Węgier nowiutkie ikarusy. Potem były przejażdżki jelczem na kolanach wujka Leszka, mechanika w ówczesnym Wojewódzkim Przedsiębiorstwie Komunikacyjnym w Katowicach, a dokładnie na zajezdni w Będzinie. Miałem szczęście, wujek Andrzej, drugi brat taty, pracował również na zajezdni w Będzinie, tyle że tramwajowej, i tam też bywałem. Nazwa jest nieprzypadkowa? Magdalena Michniak: Nazwa jest celowa i symboliczna. Ma przypominać o czasach, kiedy większość autobusów jeżdżących po ulicach polskich miast była rzeczywiście czerwona. Tak jak w piosence Andrzeja Boguckiego i Władysława Szpilmana? M.M.: Dokładnie tak, pierwsze słowa refrenu: Autobus czerwony przez ulice mego miasta mknie są również motywem przewodnim naszej strony internetowej autobusczerwony.pl. Dlaczego powołaliście do życia projekt o historii transportu pasażerskiego? M.M.: Może zabrzmi to patetycznie, ale chcemy ocalić od zapomnienia pamięć o tamtych czasach w komunikacji miejskiej. M.K.: Przede wszystkim chcemy, żeby kolejne, młodsze pokolenia miały możliwość zobaczyć, jak transport publiczny wyglądał kiedyś. Niektóre z naszych eksponatów na przykład tak zwane ogórki już nie kursują, ale ikarusy i jelcze nadal można zobaczyć jeszcze na drogach, chociaż jest ich już coraz mniej. Drugą, równie ważną kwestią jest świadomość, dlaczego transport publiczny jest ważny. Pozwala przede wszystkim przemieszczać się, bo przecież nie wszyscy mają samochody, usprawnia ruch w miastach, niweluje korki, daje możliwość interakcji międzyludzkich. Jest przecież wiele osób, które poznały się w autobusie czy tramwaju. Historia transportu pasażerskiego jest tak bardzo interesująca? M.K.: Oczywiście, przecież to wszystko zmieniało się na naszych oczach. Sami jeździliśmy na kolonie ogórkami, a do szkoły ikarusami. Nowoczesne autobusy spełniające ekonormy, klimatyzowane, komfortowe, designerskie, z obniżanymi na przystankach podłogami to ogromny przeskok technologiczny na przestrzeni ostatnich trzydziestu lat, ale podczas organizowanych w ramach Autobusu Czerwonego wycieczek starym taborem nikt nie narzeka na dyskomfort i cieszą uchylone wywietrzniki dachowe to wersja z klimatyzacją. Skąd bierzecie eksponaty na różnego rodzaju wystawy? M.M.: Nieocenionym pod tym względem źródłem jest dla nas sosnowiecka Izba Tradycji Przedsiębiorstwa Komunikacji Miejskiej. Dzięki ich zaangażowaniu i stale rosnącej kolekcji, Autobus Czerwony rozrasta się o nowe eksponaty. Na szczęście nie brakuje też podobnych nam pasjonatów, takich jak Kazimierz Karasiewicz i Grzegorz Harmata; dzięki swojemu samozaparciu, kosztem wielu wyrzeczeń, kupują i remontują oni zabytkowe autobusy. One także powiększają kolekcję Autobusu Czerwonego. Drobne eksponaty, zdjęcia, kasowniki, bilety, stare wydawnictwa branżowe są własnością KZK GOP, Klubu Miłośników Transportu Miejskiego z Chorzowa, sosnowieckiego PKM-u. Gdzie można zobaczyć Autobus Czerwony? M.K.: Pierwsza edycja Autobusu Czerwonego odbyła się w ubiegłym roku w kwietniu podczas Targów Transportu Publicznego SilesiaKOMUNIKACJA w Sosnowcu, projekt cieszył się dużym zainteresowaniem. W maju, podczas Europejskiej Nocy Muzeów, projekt został zrealizowany dzięki współpracy z PKM-em Sosnowiec. Można było zwiedzać Izbę Tradycji Komunikacji Miejskiej w Będzinie i oglądać zgromadzone tam autobusy oraz eksponaty. W tym roku Autobus Czerwony ponownie gościł na targach SilesiaKOMUNIKACJA, przybyło nam eksponatów, wzrosło również zainteresowanie, wystawę odwiedzały całe rodziny z dziećmi, młodsi chętnie siadali za kierownicą, a starsi z sentymentem wspominali zamarznięte szyby w zimowe dni. Jakie są Wasze plany na najbliższą przyszłość? M.M.: Chcemy kontynuować nasze działania, zainteresowanie, jakie towarzyszy kolejnym edycjom Autobusu Czerwonego utwierdza nas w przekonaniu, że warto. Expo Silesia, organizator Targów Transportu Publicznego SilesiaKOMUNIKACJA, już zaprosił nas do kolejnej edycji targów w przyszłym roku. M.K.: 20 września tego roku organizujemy bieg o nazwie 15-tka z Sosnowca do Katowic. To numer historycznej linii tramwajowej, łączącej Sosnowiec Magdalena Michniak i Marcin Krupa tworzą firmę M Event Wycieczka ogórkiem po Sosnowcu w kwietniu tego roku, podczas targów SilesiaKOMUNIKACJA z Katowicami, a tym samym Zagłębie ze Śląskiem. Dystans biegu to 15 kilometrów. Bieg zaplanowany jest właśnie na 20 września, podczas obchodów Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego Transportu. Jego start zaplanowany jest w Parku Sieleckim w Sosnowcu o godzinie 11.00, a meta w katowickiej Strefie Kultury, na parkingach między nową siedzibą Muzeum Śląskiego a NO- SPR-em. Trasa biegu częściowo odzwierciedla trasę linii tramwajowej numer 15. Co ma na celu ten bieg? M.M.: Przede wszystkim aktywną formę spędzenia wolnego czasu przez mieszkańców Katowic i okolic, propagowanie zdrowego stylu życia. To także kampania na rzecz zielonego transportu, a wszystko z myślą o naszym środowisku. M.K.: W tym roku Katowice obchodzą swoje 150. urodziny i ten bieg również wpisuje się w obchody jubileuszu miasta, będzie świetną promocją katowickiej Strefy Kultury, jak również integracją Zagłębia ze Śląskiem. Fot. Arkadiusz Ławrywianiec Do kogo skierowany jest bieg? M.M.: Bieg ma charakter otwarty i skierowany jest do wszystkich mieszkańców województwa śląskiego. Partnerami biegu są: Tramwaje Śląskie SA, Komunikacyjny Związek Komunalny GOP, miasta Katowice i Sosnowiec. Autobus Czerwony to projekt, w którym współpracujecie z różnymi instytucjami. M.K.: Tak naprawdę jest kilka podmiotów, z którymi współpracujemy. KZK GOP scala ten projekt, ale jest i PKM Sosnowiec. Ich zaangażowanie jest dla nas bardzo ważne. Współpracujemy także z Tramwajami Śląskimi, które w tym roku dołączyły do Autobusu Czerwonego. Żałujemy tylko, że dostarczenie zabytkowego wagonu tramwajowego na wystawę jest tak trudne. Pomaga nam też Klub Miłośników Transportu Miejskiego z Chorzowa-Batorego, jego członkowie mają dużą wiedzę i zawsze nią służą. Rozmawiała Katarzyna Migdoł-Rogóż
4 KzK gop raport szlaków Zdjęcia Piotr Kaczmarczyk Mikołowski rynek to jedno z najładniejszych takich miejsc w naszym regionie Nowoczesny hybrydowy autobus PKM-u Sosnowiec zabrał na wycieczkę wszystkich chętnych Cały świat u stóp Żeby napawać się pięknymi widokami wcale nie trzeba wyjeżdżać daleko od naszej śląsko-zagłębiowskiej aglomeracji. Przekonali się o tym uczestnicy pierwszej w tym roku objazdówki wspólnej imprezy KZK GOP i Gazety Wyborczej. Wybraliśmy się do Mikołowa. Trochę się martwiliśmy, że ten termin, 13 czerwca, zbiega się z INDUSTRIADĄ. Okazało się jednak, że pięćdziesiąt osób tyle, ile zmieści się do hybrydowego Solarisa udostępnionego przez PKM Sosnowiec wolało spędzić kilka godzin z nami. Chętnych było jeszcze więcej. W 30 minut z Katowic W ciągu pół godziny dojechaliśmy z Katowic do Mikołowa. Niedaleko rynku czekał na nas już Mariusz Dmetrecki, miłośnik historii i jak się okazało nieprzeciętny gawędziarz. O każdym mijanym przez nas miejscu potrafił opowiedzieć jakąś anegdotę i cierpliwie odpowiadał na wszystkie pytania. Wyjaśnił, gdzie stała synagoga i co się w niej znajdowało, zanim po II wojnie światowej została zburzona, mówił o szkołach, siedzibie sądu i początkach założonego prawie osiemset lat temu grodu, a także o najazdach obcych wojsk i najbardziej zasłużonych dla rozwoju Mikołowa jego obywatelach. Potem poprowadził wszystkich na rynek, gdzie zwrócił uwagę między innymi na ratusz i kilka kamienic. Pokazał też stojący niedaleko od tego miejsca dom, w którym dzieciństwo spędził poeta Rafał Wojaczek. Mikołowski rynek to jedno z najładniejszych takich miejsc w naszym regionie. Najbardziej charakterystyczną budowlą jest tu ratusz. Trochę przypomina średniowieczny zamek, ale ma zaledwie 140 lat. To jednak zwykła mieszczańska kamienica, a nie siedziba burmistrza, jest najwyższym budynkiem w tej okolicy. Architekt zadbał o każdy detal, na przykład wykonane z kamienia ornamenty i gzymsy. Święty Wojciech patronem Dużo wyższa od tej kamienicy jest mikołowska bazylika, czyli kościół pod wezwaniem świętego Wojciecha. Dwie dostojne wieże tego kościoła widać prawie z każdego punktu miasta. Nasz przewodnik wyjaśnił, że budowlę wznoszono z przerwami i nie bez trudności finansowych, a także technicznych w latach 1843-1861. W trzech nawach (w stylu neoromańskim) może pomieścić się aż pięć tysięcy wiernych. Z zewnątrz budowla urzeka swoją monumentalnością (same dwie dwukondygnacyjne wieże mieszczą cztery dzwony). W środku na ołtarzu głównym znajduje się obraz świętego Wojciecha i figury świętych apostołów Piotra i Pawła, a w nawach bocznych figury innych świętych. Z XIX wieku pochodzą przepiękne witraże, stacje drogi krzyżowej (dzieło Jana Bochenka) oraz zbudowane przez Johanna Haasa organy, największy (zabytkowy) taki instrument na Górnym Śląsku. Święty Wojciech, patron Mikołowa, od kwietnia 2013 roku jest też obecny na rynku figurę z brązu stworzył profesor Zygmunt Brachmański. Ten sam artysta jest też autorem pomnika Wojciecha Korfantego w Katowicach. Spacerując po Mikołowie uczestnicy objazdówki zgodnie przyznawali, że miał szczęście, bo zachował dawny urok. Na tutejszym rynku i okolicznych uliczkach można poczuć się jak w słynących z zabytków Krakowie czy Toruniu. Kamieniczki są kolorowe i rzadko kiedy mają więcej niż dwa piętra. Większość ma spadziste dachy z prawdziwej dachówki i surowe elewacje bez ozdób, z wyjątkiem kilku secesyjnych budynków z początku XX wieku. U Matki Bożej Śnieżnej Dzisiejsza bazylika nie jest pierwszym w Mikołowie kościołem świętego Wojciecha. Wcześniej pod tym samym wezwaniem stanęła nieopodal inna, znacznie mniejsza świątynia, którą w Mikołowie nazywają kościołem Matki Bożej Śnieżnej. Uczestnikom objazdówki najbardziej spodobały się misternie wykonane zdobienia tego kościółka. W upalne czerwcowe południe tutaj przez chwilę wszyscy odetchnęli. Dmetrecki wyjaśnił, że w czasach reformacji katolicy na kilkadziesiąt lat stracili swój kościół na rzecz protestantów. Pierwszym po przerwie proboszczem katolickim w 1630 roku został ksiądz Tomasz Aleksander Czarniecki, brat sławnego hetmana Stefana Czarnieckiego. Przed kościołem stoi zabytkowa figura świętego Jana Nepomucena. Została ufundowana w XVIII wieku przez mieszkańców miasta jako wotum dziękczynne za przywrócenie wody w miejskiej studni. Po Mikołowie uczestników objazdówki oprowadzał Mariusz Dmetrecki W mikołowskim Białym Domku właśnie powstaje muzeum Sześć, a może więcej drukarni W XIX wieku w Mikołowie drukowano polskie książki. Najbardziej znanym właścicielem drukarń był Karol Miarka, ale przed nim polską drukarnię w Mikołowie założył Tomasz Nowacki. Była to pierwsza taka placówka na Górnym Śląsku. Na początku Nowacki drukował i oprawiał tylko książki religijne i modlitewniki, a kiedy po kilku latach zniesiono cenzurę, rozpoczął drukowanie innych popularnych wydawnictw. Muzeum w Białym Domku Przy ulicy, której patronem jest Karol Miarka, znajdował się kolejny cel naszej objazdówki piękna willa, ze względu na kolor elewacji nazywana przez miejscowych Białym Domkiem. Właśnie powstaje tam muzeum, oprowadzał nas po nim gospodarz tego miejsca, Wojciech Szwiec. Wyjaśnił, że inicjatorem budowy Białego Domku był Heinrich Koetz, który w pobliżu miał swoją fabrykę kotłów. Dużą willę, właściwie pałacyk, otoczył ładnym parkiem. Do dziś to jedno z najbardziej reprezentacyjnych miejsc w Mikołowie. W środku zaaranżowano już kilka wystaw. Każdy, w zależności od zainteresowań, mógł tu natrafić na coś ciekawego dla siebie. Wielu osobom najbardziej podobały się sprzęty gospodarstwa domowego sprzed kilkudziesięciu lat, wśród nich sprawna do dziś lodówka. Na innej wystawie można było się zapoznać ze skomplikowanymi najnowszymi dziejami regionu
KzK gop raport szlaków 5 Ostatnim celem czerwcowej objazdówki był Śląski Ogród Botaniczny w Mikołowie-Mokrem Japońskie ogrody na wystawie w Mikołowie-Mokrem Z czternastometrowej wieży w ogrodzie rozciąga się malowniczy widok i zobaczyć różne (polskie i niemieckie) mundury. Prawie jak w Japonii Ostatnim celem naszej objazdówki był Śląski Ogród Botaniczny w Mikołowie-Mokrem. Dojechaliśmy tu spod Białego Domku w dziesięć minut i natrafiliśmy na zupełnie inny, zielony świat. Przed II wojną światową okoliczne tereny miały status uzdrowiskowy, ale potem na bardzo długo trzeba było o tym zapomnieć. Starannie przystrzyżone trawniki, alejki spacerowe (w sumie aż trzy kilometry), las, cisza i piękne widoki dopiero od niedawna są dostępne dla wszystkich. Przez wiele lat, żeby skorzystać z uroków tego miejsca, trzeba było założyć wojskowy mundur w Mokrem stacjonował oddział, którego zadaniem była ochrona zbiornika wodnego w Goczałkowicach. Gdy armia oddała wreszcie cywilom niepotrzebny już teren, na szczęście nie zniszczono wszystkich śladów wojskowej przeszłości. Fragmenty betonowych konstrukcji powoli obrastają zielenią, a miłośnicy militariów niech się głowią, do czego niegdyś służyły. Z dwóch wzniesień znajdujących się w obrębie kompleksu to wyższe, Fiołkowa Góra (340 metrów n.p.m.), porośnięte jest lasem. My wybraliśmy się na nieco niższą (329 metrów n.p.m.) Sośnią Górę, gdzie z myślą o gościach urządzono kawiarenkę i kilka innych atrakcji. Z czternastometrowej wieży podziwialiśmy kilka okolicznych miejscowości między innymi Gliwice, Zabrze, Rudę Śląską i Katowice. Gdzieś za mgłą widać było nawet Beskidy. Piękne widoki z Sośniej Góry to tylko jeden z wielu atutów tego miejsca. Z myślą o najmłodszych przygotowano plac zabaw. Najwięcej osób skorzystało z okazji do spaceru. Nasza przewodniczka po ogrodzie, Małgorzata Szymańczyk, poinformowała, że większość tutejszych roślin, z wyjątkiem starych drzew, posadzono dopiero niedawno. Między innymi z tego powodu warto tu wrócić za jakiś czas, żeby zobaczyć, co się pozmieniało. Alejki spacerowe wytyczono tak, żeby połączyć przyjemne (odpoczynek i rekreację) z pożytecznym (poznawanie nowych gatunków). W ogrodzie znajdują się zarówno tradycyjne odmiany drzew owocowych, jak i tak zwane rośliny energetyczne (na przykład słonecznik bulwiasty czy róża bezkolcowa) oraz rośliny ozdobne. W powstaniu ogrodu brało udział wiele osób i instytucji: między innymi naukowcy i kolejni burmistrzowie Mikołowa. W prowadzeniu tej placówki pomagają na przykład Polska Akademia Nauk i wyższe uczelnie. Na założenie placówki dotację przeznaczyła Unia Europejska, dlatego przynajmniej przez kilka najbliższych lat wstęp do ogrodu będzie bezpłatny. Naszą uwagę przykuła sucha rzeka biegnące prawie ze szczytu wzgórza koryto, wymoszczone różnej wielkości kamieniami. Woda nigdy tędy nie płynęła i nie popłynie, to w całości dzieło ludzkich rąk. Całość zaaranżowano na podobieństwo ogrodów japońskich, zadbano nawet o to, żeby posadzić właściwe drzewa. Wszyscy uczestnicy objazdówki mogli też zobaczyć prawdziwe japońskie ogrody wzdłuż ścieżek ustawiono olbrzymie fotografie, jakie w Kraju Kwitnącej Wiśni wykonał podróżnik Stanisław Roszkowski. Józef Krzyk Gazeta Wyborcza FeLIeTOn Mateusz Babak, Polska Agencja Prasowa W wakacje przydaje się niestandardowość Wakacje to specyficzny czas także dla komunikacji publicznej. I ciekawy z punktu widzenia obserwatora jej funkcjonowania. W miastach na przykład z jednej strony korzysta z niej mniej osób niż zwykle. Z drugiej narzekają one często, że właśnie z tego powodu część autobusów czy tramwajów jeździ rzadziej niż w pozostałych miesiącach. Obie strony mają przy tym swoje racje. Sam nie korzystam już na co dzień z komunikacji. Przynajmniej w sensie codziennych dojazdów. Ich układ (kilka odcinków między różnymi miastami, zwykle w rozmaitej kolejności) i wymogi pracy (często nieprzewidywalnej) wręcz wymuszają samochód. Staram się jednak należeć do tej grupy, która jeśli to tylko możliwe, wygodne czy uzasadnione korzysta z publicznego transportu. Tak, jest wiele osób (mam je też w swoim otoczeniu), które, odkąd zaczęły jeździć samochodem, już chyba z zasady nie wchodzą do autobusu, tramwaju czy pociągu. Taka postawa bywa kłopotliwa. Nie zawsze samochód jest z różnych względów dostępny, a dostosowywanie planów do mobilności przeciwników komunikacji wymaga poświęceń. Nie tylko na co dzień, także w sytuacjach wakacyjnych. Choć również na wyjazdy wakacyjne czy weekendowe zwykle jadę samochodem, staram się przynajmniej z grubsza sprawdzać wcześniej możliwości, jakie daje komunikacja publiczna na miejscu. Czasem okazuje się to mieć sens, przekładający się na konkretny wybór, czasem dostarcza tylko ciekawych obserwacji. Mimo że na przykład niedawno podczas kilkudniowego pobytu w południowych Czechach ostatecznie nie pojechałem nigdzie transportem publicznym, wiedziałem, że mogę liczyć na wieczorny autobus miejski z Czeskich Budziejowic do miejsca zamieszkania w pobliżu tego miasta (łącznie kilka kursów na dobę). Wiedziałem też, że możliwe, że pojechałbym polskim solarisem (jeździ tam po kilka-kilkanaście autobusów i trolejbusów tej marki), albo że nie miałbym raczej problemu z kupnem jednorazowego biletu (automaty biletowe są przynajmniej z wyglądu identyczne, jak te, które od lat funkcjonują na terenie KZK GOP). Jedno z większych zaskoczeń czekało na mnie za jednym z zakrętów na bardzo bocznej górskiej drodze w odludnym fragmencie Szumaw. Wyjechał zza niego autobus komunikacji publicznej odpowiednik naszego pekaesu ciągnący za sobą przyczepę z całkiem sporym elementem jakieś metalowej konstrukcji. Dopytałem potem, że to całkiem normalne. Podobnie, jak zdarza się na czeskich torach widzieć osobowy szynobus, ciągnący na przykład niewielki wagon towarowy, tak przynajmniej niektórym czeskim przewoźnikom opłaca się oferować możliwość dowożenia towarów w obsługiwane przez nich na co dzień autobusami miejsca. Cena przy tym jest niższa niż w przypadku transportu osobną ciężarówką. Nie wiem, czy wszyscy kierowcy przewoźnika oferującego takie usługi muszą mieć uprawnienia do ciągnięcia przyczep. Nie wiem, jak dokładnie wygląda kwestia rozładunku na takiej trasie. Czy przyczepa jest odczepiana, a pasażerowie w tym czasie czekają, czy też autobus kończy kurs i dopiero jedzie zdać towar. Nie mam pojęcia, czy takie rozwiązanie byłoby dziś do zastosowania w polskich warunkach. Kiedyś chyba funkcjonowało, potem wraz ze wzrostem liczby ciężarówek zaniknęło. Ale nie chodzi akurat o to udogodnienie. Chodzi raczej o sposób myślenia. Pewni znajomi w turystycznym miejscu w Polsce rok czy dwa lata temu nie całkiem w szczycie nie skorzystali z rzadko jeżdżącego niewielkiego autobusu lokalnego przewoźnika, bo do niego nie weszli. Nie mogli też pojeździć na miejscu swoimi rowerami, bo przewoźnik nie przewidział możliwości ich przewozu. Wtedy, gdy zostali na przystanku, pojechali w końcu jakimś rozklekotanym prywatnym busem. Następnym razem w to samo miejsce jeśli będą chcieli przyjadą samochodem z rowerami na dachu. Będą stali w korkach i zajmowali parkingi. Naprawdę o to chodzi? Nie przydałby się większy autobus z przyczepą na bagaże turystów czy rowery właśnie? Całkiem niedaleko od nas da się myśleć niestandardowo...
6 kzk gop TAKIE BYŁY POCZĄTKI Idea sokolstwa trafiła na ziemie polskie przed niespełna 150 laty z pobliskich Czech. Jego twórcami byli Miroslav Tyrš oraz Jindřich Fügner. Sokół zaistniał najpierw na ziemiach Małopolski Wschodniej Galicji (Lwów 1867 rok), które ówcześnie cieszyły się największymi swobodami autonomicznymi w ramach Monarchii Habsburskiej. Inna sytuacja panowała w zaborze pruskim oraz na Górnym Śląsku. Ten ostatni musiał czekać na sprzyjającą chwilę jeszcze niemal 30 lat. Grupa Sokół w Piekarach Niemieckich po nabożeństwie z okazji 100. rocznicy urodzin Tadeusza Kościuszki 120 lat Sokoła na Górnym Śląsku Przodkowie nasi umierali za Ojczyznę, my wśród zmienionych warunków bytu, życiem swem przysłużyć się chcemy, a jak długo nie pora wywalczyć niezawisłość orężem, chcemy przez udoskonalenie społeczeństwa pod każdym względem dopomóc mu do wytworzenia takich stosunków, które by nasz naród nie tylko z innymi dziś wyżej od niego stojącymi narodami zrównawszy, ale dały mu wobec nich zupełną niezależność kulturalną i ekonomiczną, a zarazem z czasem siłą stosunków i faktów, niezależność polityczną. Słowa te zapisano w broszurze: Ideały i cele sokolstwa polskiego, wydanej w 1907 roku w Krakowie. lewska Huta, Roździeń i Wrocław. W tym ostatnim mieście w 1894 roku powstała pierwsza śląska organizacja sokola. Wybuch I wojny światowej, zaprowadzenie stanu wojennego i aresztowania czołowych działaczy przyczyniły się do zaniku działalności organizacyjnej Sokoła. Po czterech latach przegrana wilhelmińskich armii i wrzenie rewolucyjne w Niemczech przyczyniły się do gwałtownego wzrostu polskich postaw nacjonalistycznych, w czym znaczny udział miało sokolstwo. Z chwilą powstania POW Górnego Śląska Sokół stał się naturalnym zapleczem tej organizacji. Podobnie w okresie trzech zrywów powstańczych sokołowie wzięli udział w walkach zbrojnych, pełniąc wiele odpowiedzialnych funkcji dowódczych. Wielu sokołów w tych walkach złożyło swej ojczyźnie największy dar dar życia. Działalność kulturalnooświatowa Oprócz podstawowej, gimnastyczno-sportowej działalności Sokół prowadził również ważną, szeroko pojętą pracę kulturalno-oświatową, poczynając od prowadzenia kursów języka Archiwum prywatne Bernarda Szczecha Pierwsze sokole gniazdo Na Górnym Śląsku w Bytomiu pierwsze sokole gniazdo założono 13 października 1895 roku z inicjatywy Józefa Tucholskiego. Początkowo zrzeszało niespełna 20 sokołów, a już w styczniu roku następnego 56 członków, w tym 34 ćwiczących. Niedługo później założono gniazda w Katowicach, Królewskiej Hucie, Roździeniu oraz w Siemianowicach. Mimo dużych trudności czynionych przez władze pruskie przed wybuchem pierwszej wojny światowej powstały kolejne gniazda w Bogucicach, Brzezince, Brzezinach, Dębie-Józefowcu, Kochłowicach, Kosztowach, Koźlu, Lipinach, Mysłowicach, Opolu, Orzegowie, Piekarach Niemieckich, Radzionkowie, Raciborzu, Rybniku, Strzelcach Wielkich, Suchej Górze, Świętochłowicach, Zabrzu oraz w Załężu, które liczyły w sumie 669 sokołów. Ważną w działaniach górnośląskiego Sokoła była współpraca z gniazdami powstałymi na Śląsku Cieszyńskim i ziemiach zaboru austriackiego. W grudniu 1901 roku utworzono Okręg Śląski Sokoła, w skład którego weszły gniazda: Bytom, Krópolskiego, po zakładanie bibliotek, kół śpiewaczych i amatorskich zespołów teatralnych. Jak ważna była ta działalność, pokazały lata 1919-1921 na Górnym Śląsku, a szczególnie okres agitacji przed górnośląskim plebiscytem. Wkład górnośląskiego Sokoła w powstańcze dzieło powrotu górnośląskich ziem do Macierzy został doceniony przez władze II Rzeczypospolitej, które w 1922 roku nadały górnośląskiej organizacji Krzyż Orderu Virtuti Militari. Po 1922 roku, po krótkim okresie stagnacji, nastąpił czas na naprawę (1923-1932), między innymi poprzez uatrakcyjnienie form działalności, otwarcie się na lekkoatletykę. Wyniki ukazały słuszność tej drogi. W zawodach lekkoatletycznych na zlocie we Lwowie Górnoślązacy wywalczyli medale w ośmiu konkurencjach na ogółem 10 dyscyplin. Reprezentanci górnośląskiego Sokoła również godnie reprezentowali Polskę na olimpiadach w Amsterdamie (1928) i Berlinie (1936), zaś na Mistrzostwach Polski jesienią 1936 roku w gimnastyce Górnoślązacy stanowili 50 procent ogółu zawodników, zdobywając 3 mistrzowskie i 9 wicemistrzowskich tytułów. Wybuch II wojny światowej w 1939 roku zamknął bogatą w dokonania historię Sokoła na Górnym Śląsku. Po 1945 roku również komuna zakazała jego działalności! Dopiero po latach, w 90. rocznicę założenia bytomskiego gniazda T.G. Sokół, w 1985 roku upomnieli się o jego pamięć pracownicy Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu, organizując sesję naukową oraz okolicznościową wystawę. Bernard Szczech uśmiechnij się! Przychodzi zdenerwowany facet do baru. Panie barman, czy ja tu byłem wczoraj w nocy? Był pan. Czy przepiłem sto złotych? Przepił pan. No to chwała Bogu, bo już myślałem, że zgubiłem. Po dobrym miesiącu pracownicy banku dostali premię. Prezes zadowolony z dodatkowej gotówki zakupił nowy samochód, a resztę zainwestował na lokatach. Chcąc sprawdzić, czy jego pracownicy są tak samo zadowoleni jak on, dzwoni do dyrektora makroregionalnego: Cześć! Była premia? A była. A zadowolony jesteś? Co kupiłeś? No pewnie, że zadowolony. Kupiłem sobie żaglówkę. A co z resztą? A reszta na lokaty. Dyrektor makroregionu, również chcąc sprawdzić, jak wygląda poziom zadowolenia u jego podwładnych, dzwoni do dyrektora regionalnego: Cześć! Była premia? Zadowolony? Co kupiłeś? A no zadowolony, kupiłem nowy zestaw kinowy do domu. A co z resztą? A reszta na lokaty. Dyrektor regionalny poczuł się zobowiązany dowiedzieć, co o premii sądzą jego pracownicy, więc dzwoni do kierownika placówki: Jak tam premia? Zadowolony? Oczywiście, kupiłem dwa rowery. A co z resztą? Reszta na lokaty. Kierownik placówki widząc, że wszystkim w banku podobała się premia, chciał sprawdzić, co o niej sądzą jego pracownicy. Udał się na salę i pyta asystenta: Jak tam premia? Była? A była. I co? Zadowolony jesteś? Co sobie kupiłeś? Pewnie, że zadowolony. Buty sobie kupiłem. A reszta? A resztę mama dołożyła. Na egzaminie z zoologii: Co to za ptak? pyta studenta profesor, wskazując na klatkę, która jest przykryta tak, że widać tylko nogi ptaka. Nie wiem mówi student. Jak się pan nazywa? pyta profesor. Student podciąga nogawki. Niech pan profesor sam zgadnie. Podczas meczu piłkarskiego siedzącego na trybunach malucha zagaduje mężczyzna siedzący obok: Przyszedłeś sam? Tak, proszę pana. Stać cię było na tak drogi bilet? Nie, tata kupił. A gdzie jest twój tata? W domu, szuka biletu. Dyrektor do sprzątaczki: Pani Jadziu, gdzie się podział kurz z mojego biurka? No starłam... A czemu Pan dyrektor pyta? Miałem na nim zapisane ważne telefony! Na egzaminie przed komisją na studia prawnicze: Dlaczego zdecydował się Pan studiować na Wydziale Prawa? pyta egzaminator. Student: Tato, nie wygłupiaj się...
kzk gop INFORMATOR KZK GOP 7 Największe zmiany 4 sierpnia zajdą w autobusowej komunikacji miejskiej w stolicy Górnego Śląska oraz na trasie przejazdowej w Tarnowskich Górach, Piekarach Śląskich, Chorzowie, Siemianowicach Śląskich. Od godziny 4.30 do godziny 21.30 linie autobusowe numer: 5, 27, 43, 119, 133, 168, 170 i 860 nie będą kursować aleją Korfantego na odcinku od Pętli Słonecznej do Ronda. Autobusy tych linii w kierunku centrum Katowic skierowane zostaną ulicami: Słoneczną, Iłłakowiczówny, Misjonarzy Oblatów, Sokolską. W kierunku do Siemianowic Śląskich pojadą ulicami: Sokolską, Misjonarzy Oblatów, Iłłakowiczówny, Słoneczną, Korfantego. Linie nie będą obsługiwać przystanków: Katowice Słoneczna i Katowice GIG. W zamian zatrzymają się na wszystkich przystankach na trasie objazdu. W trakcie wyłączenia ulic z ruchu, w godzinach 12.30-20.00, linie te zakończą relację na przystanku Katowice Chorzowska. Przystanek ten będzie dla tych linii przystankiem końcowym i początkowym. Od godziny 4.30 do godziny 21.30 dla linii numer: 11, 61, 70, 108, 109, 177, 600, 657, ze względu na zamknięcie skrzyżowania ulic: Korfantego, Katowickiej i Misjonarzy Oblatów w kierunku centrum Katowic, wprowadzony zostanie objazd od ulicy Katowickiej ulicami: Markiefki, Roździeńskiego, następnie przez Rondo, do włączenia się pojazdów na swoje rozkładowe trasy. W kierunku Dąbrówki Małej autobusy skierowane zostaną ulicami: Sokolską, Chorzowską, przez katowickie Rondo, Roździeńskiego, Bagienną, Bohaterów Monte Cassino, Wrocławską, Wróblewskiego, Leopolda. Przystanek Bogucice Kościół tymczasowo usytuowany zostanie: w kierunku centrum przy ulicy Markiefki, a w kierunku Dąbrówki Małej przy Wróblewskiego. Od godziny 12.30 do około godziny 20.00 nastąpi całkowite zawieszenie przejazdów ulicami, po których przebiegać będzie trasa wyścigu kolarskiego. Szczegółowe objazdy, obowiązujące w tym czasie dla wyżej wymienionych linii, znajdują się na stronie www.kzkgop.pl. Zmiany w komunikacji autobusowej tylko w godzinach trwania wyścigu kolarskiego Tour de Pologne 12.30-20.00 Na liniach autobusowych numer: 9, 10, 12, 37, 46, 48, 297 i 689 po obsłudze przystanku Brynów W. Pola wprowadzone zostaną następujące zmiany: linie autobusowe numer 9 i 10 skierowane zostaną 4 sierpnia 2015 roku najlepsi kolarze świata znów zawitają do Katowic Zmiany w komunikacji w czasie Tour de Pologne 3 i 4 sierpnia 2015 roku przez naszą aglomerację przejedzie Tour de Pologne. Wiąże się to ze znacznymi utrudnieniami w funkcjonowaniu komunikacji miejskiej. We wtorek wyścig zawita do Katowic, gdzie szykuje się najwięcej zmian, przejedzie też przez Tarnowskie Góry, Piekary Śląskie, Chorzów i Siemianowice Śląskie. do przystanku Osiedle Witosa Kossutha ; linie autobusowe numer: 12, 37, 46, 48, 689 dokonywać będą nawrotów na Węźle Mikołowskim ; linia autobusowa numer 297 skierowana zostanie do przystanku Obroki MPGK. Linie autobusowe numer: 6, 7, 23, 820, 830, 840, 870 w kierunku centrum Katowic po obsłudze przystanku Dąb Huta Baildon skierowane zostaną na ulicę Grundmanna, gdzie zakończą trasę przejazdu. Przystankiem początkowym dla nich będzie Katowice Grundmanna. W kierunku powrotnym pojadą ulicami: Grundmanna, Gliwicką, Bracką i Chorzowską, gdzie włączą się na swoją rozkładową trasę. Linie obsługiwać będą wszystkie przystanki autobusowe zlokalizowane na trasie przejazdu. Linie autobusowe numer: 40, 800, 801, 805, 807, 808, 811, 813, 814, 815, 817, 818, 831, 835 po obsłudze przystanków Dąbrówka Mała Centrum Handlowe i Dąbrówka Mała Pawilon Agata skierowane zostaną na aleję Murckowską (dwukierunkowa obsługa przystanku Zawodzie Waleriana ), z nawrotami w rejonie ulicy Porcelanowej. Dla linii autobusowych numer: 30, 76, 77 i 149 wprowadzone zostanie zakończenie relacji na przystanku Zawodzie Pętla. Przystanek ten stanowić będzie zakończenie oraz początek trasy tych linii. Linia numer 30 w tym czasie kursować będzie tylko w relacji: Giszowiec Kopalnia Staszic Zawodzie Pętla. Dla linii autobusowych numer: 0, 30 i 50 wprowadzone zostanie zakończenie relacji na przystanku Katowice Chorzowska. Będzie to w tym czasie zarówno początkowy, jak i końcowy przystanek dla tych linii. Dla linii numer 110 wprowadzone zostanie zakończenie relacji na przystanku Katowice Grundmanna (lokalizacja przy skrzyżowaniu ulic Grundmanna i Gliwickiej). W kierunku powrotnym do Siemianowic Śląskich autobusy dokonywać będą przejazdu ulicami: Grundmanna, Gliwicką, Bracką, Chorzowską, Złotą, z włączeniem się na swoją rozkładową trasę na przystanku Dąb Krzyżowa. W godzinach wjazdu peletonu nastąpią zawieszenia poszczególnych kursów tej linii. Linie autobusowe numer: 120, 130, 177, 632 i 880 po obsłudze przystanku Katowice Osiedle Kopalni Wujek zostaną skierowane do przystanku Brynów W. Pola, z nawrotami na skrzyżowaniu ulic: Mikołowskiej, Brynowskiej i Ligockiej. Linia 177 skierowana zostanie na autostradę A4, skąd włączy się na swoje rozkładowe trasy. Dla linii autobusowych numer: 672, 673, 674 wprowadzone zostaną następujące zmiany: linia numer 672 po obsłudze przystanku Kolonia Zuzanna nż. skierowana zostanie do przystanku Zawodzie Waleriana (dwukierunkowa obsługa), z nawrotami na węźle drogowym Roździeńskiego Murckowska Bagienna; autobusy linii numer 673 w kierunku centrum Katowic po obsłudze przystanku Zawodzie Waleriana pojadą tunelem pod katowickim Rondem, z obsługą przystanku Dąb Huta Baildon ; w kierunku Murcek po obsłudze przystanku Katowice Chorzowska linia skierowana zostanie tunelem pod katowickim Rondem, a następnie ulicami Roździeńskiego i Murckowską, gdzie włączy się na swoją rozkładową trasę na przystanku Zawodzie Waleriana ; linia numer 674 w kierunku centrum Katowic po obsłudze przystanku Katowice Cmentarz Komunalny skierowana zostanie trasą linii 673, to jest aleją Murckowską (obsługa przystanku Zawodzie Waleriana ), następnie dokona przejazdu tunelem pod katowickim Rondem, z obsługą przystanku Dąb Huta Baildon ; w kierunku Giszowca po obsłudze przystanku Katowice Chorzowska linia skierowana zostanie tunelem pod katowickim Rondem, a następnie ulicami Roździeńskiego i Murckowską (obsługa przystanku Zawodzie Waleriana ), gdzie włączy się Fot. Arkadiusz Ławrywianiec na swoją rozkładową trasę na przystanku Kolonia Zuzanna nż.. Linia autobusowa numer 920 po obsłudze przystanku Zawodzie Waleriana skierowana zostanie do przystanku Zawodzie Waleriana (dwukierunkowa obsługa) z nawrotami na węźle drogowym Roździeńskiego Murckowska Bagienna. Kursowanie linii autobusowych numer: 108, 115, 193, 296, 600, 910, 930, 940, 950 w godzinach 12.30 do około 20.00 zostanie zawieszone. Dojazd do dzielnic Katowic i innych miejscowości Osoby chcące dojechać do niżej wymienionych dzielnic i miejscowości powinny kierować się w następujące rejony śródmieścia: dzielnice: Ligota, Panewniki, Ochojec, Piotrowice, Kostuchna (linie autobusowe numer: 9, 10, 11, 12, 37, 46, 48, 297, 689) przystanek Brynów W. Pola, zlokalizowany przy ulicy Mikołowskiej; dzielnice: Giszowiec, Nikiszowiec, Murcki (linie autobusowe numer: 672, 673, 674, 920) przystanek Zawodzie Waleriana, zlokalizowany przy alei Murckowskiej; Chorzów, Bytom, Gliwice, Świętochłowice, Zabrze (linie autobusowe numer: 6, 7, 23, 820, 830, 840, 870) przystanek Katowice Grundmanna, zlokalizowany przy ulicy Grundmanna w rejonie skrzyżowania z ulicą Gliwicką; Mysłowice oraz katowickie dzielnice: Zawodzie, Janów i Wilhelmina (linie autobusowe numer: 30, 76, 77, 149) przystanek Zawodzie Pętla ; Siemianowice Śląskie (linie autobusowe numer: 5, 27, 43, 133, 168, 170, 860) przystanki Katowice Chorzowska oraz Katowice Stęślickiego ; Sosnowiec, Dąbrowa Górnicza, Będzin (linie numer: 40, 801, 805, 807, 808, 811, 813, 814, 815, 817, 818, 831, 835) przystanek Zawodzie Waleriana, zlokalizowany przy alei Murckowskiej. Dojazd do zasadniczej trasy wyścigu kolarskiego od strony Zawiercia wymagać będzie wstrzymania przejazdów komunikacji miejskiej w miastach: Tarnowskie Góry (około 15.00-16.00), Świerklaniec (około 15.10-16.10), Piekary Śląskie (około 15.20-16.30), Siemianowice Śląskie (około 15.30-17.00 dwukrotny wjazd), Chorzów (około 15.30-16.40). Wjazd na zasadniczą trasę wyścigu w Katowicach przewidywany jest o godzinie 17.10, a zakończenie wyścigu o około 18.40. Katarzyna Migdoł-Rogóż
8 KzK gop na szlakach z KzK gop Zdjęcia Paweł Wieczorek Latem nad Pogorią Zbiornik Pogoria I Molo i plaża na Pogorii III w Dąbrowie Górniczej Dobrze czasem powędkować Przystań nad Pogorią Kiedy Dąbrowa była jeszcze rzeczywiście Górnicza, a pod jej powierzchnią fedrowały liczne kopalnie węgla kamien nego, do zabezpieczania opuszczonych wyrobisk potrzebne były ogromne ilości piasku podsadzkowego. Na szczęście nie trzeba go było daleko szukać. Piękne tereny nad Pogorią II Właściwie cała Dąbrowa Górnicza leży na piasku. Jeszcze do niedawna w obrębie gminy działały odkrywkowe kopalnie tego surowca, a wśród sosnowych lasów można było zobaczyć głębokie wykopy i pracujące na ich brzegach wielkie koparki wieloczerpakowe. Ale to już przeszłość. Woda wyparła piasek Najwcześniej, bo już w 1943 roku, zaprzestała wydobycia kopalnia piasku położona najdalej na wschód, w pobliżu dzisiejszej drogi E75. Bardzo szybko pozostały po niej obszerny wykop zaczęły zapełniać podskórne wody, tworząc jezioro o powierzchni 75 hektarów. Ponieważ obok zbiornika przepływała rzeczka Pogoria, której wody też zasiliły jezioro, nazwane ono zostało właśnie Pogorią. Dziś to Pogoria I, bo z biegiem lat miasto dorobiło się jeszcze trzech zbiorników o identycznej genezie, zwanych potocznie Pojezierzem Dąbrowskim. Pogoria I jest otoczona lasami, częściowo naturalnymi, częściowo zasadzonymi później, gdy zbiornik zaczął pełnić funkcje rekreacyjne. Na brzegach pobudowano zakładowe ośrodki wypoczynkowe, dziś najczęściej przerobione na pensjonaty, hotele i kluby. Niegdyś było to główne miejsce letniego, weekendowego wypoczynku mieszkańców miasta i całej aglomeracji. Jezioro ma maksymalną głębokość 11 metrów. W południowej części, wśród trzcinowisk, gniazdują rzadkie gatunki ptaków wodnych, na wschodnim brzegu znajduje się użytek ekologiczny Młaki nad Pogorią. Trudno się dziś domyślić, że ten akwen, pełen latem żaglówek, rowerów wodnych i kąpiących się przy piaszczystych plażach wczasowiczów, ma sztuczne, poprzemysłowe pochodzenie. Jezioro było dawniej szkołą dla żeglarzy i kajakarzy wychowało się tu sporo dobrych żeglarzy starszego pokolenia, wciąż jeszcze działają tu cztery kluby żeglarskie: KSW Hutnik, KSW Fregata, PTTK TKŻ Tramp i KW LOK Zefir. Masowemu korzystaniu z rekreacji nad jeziorem sprzyja łatwy dojazd można tu dotrzeć nawet pociągiem. Jeśli chodzi o autobusy KZK GOP, to na Pogorię I można dojechać liniami numer: 84, 140, 175, 237, 635, 637, zaś na Pogorię III linią wakacyjną numer 716 do przystanku Korzeniec Pogoria III Plaża, liniami numer 16, 79, 242 do przystanku Korzeniec Pogoria III. Jezioro Pogoria III ma powierzchnię 205 hektarów Pogoria III Niechronologicznie, ale logicznie warto opisać w drugiej kolejności to jezioro. Jest znacznie większe, ma powierzchnię 205 hektarów, i powstało przede wszystkim jako rezerwowe ujęcie wody dla Huty Katowice. Początkowo jego zaplecze rekreacyjne było w związku z tym skromne, ale natura nie znosi próżni, zwłaszcza w dużym mieście. Woda jest tu wyjątkowo czysta (czego nie da się powiedzieć o najstarszej Pogorii), filtrowana przede wszystkim przez bardzo liczne małże racicznice zmienne. Przejrzystości wód sprzyja też fakt położenia wśród przepuszczalnych piasków polodowcowych oraz brak poważniejszych źródeł zanieczyszczeń. Wszystko to, jak i bliskość nowych dzielnic miasta, sprzyja rozbudowie bazy turystycznej, zwłaszcza na południowym i wschodnim brzegu. Oprócz raju dla żeglarzy jest to dziś prawdziwa oaza windsurfingowców z całego regionu. Wielkość akwenu zapewnia silne wiatry, a przejrzystość wody przyciąga płetwonurków. Największe głębokości w zbiorniku dochodzą do 18 metrów w najgłębszej, północnej części akwenu. Na jeziorze działa Jacht Klub Pogoria III. W lecie odbywają się tu liczne regaty, zimą na zamarzniętej tafli szaleją bojery. W południowo-zachodniej części jeziora powstała wypożyczalnia sprzętu wodnego, rozległa plaża miejska z boiskiem do siatkówki plażowej, strzeżone kąpielisko, malownicze molo z wieżą widokową, a także liczne punkty małej gastronomii. Jezioro w całości objęte jest strefą ciszy, otoczone ścieżkami rowerowymi. O tym, że przebywamy jednak w zagłębiu przemysłowym, świadczy widoczny z prawie każdego miejsca blok elektrowni na zachodnim brzegu jeziora. Dzikie wody Zupełnie odmienny charakter ma Pogoria II. To małe jeziorko (25 hektarów), ukryte w lasach pomiędzy większymi braćmi i pozbawione dojazdu samochodowego, zostało po wyeksploatowaniu piasku świadomie przygotowane do pełnienia odmiennej roli. Obszar wyrobiska popiaskowego przed zalaniem został częściowo zasypany żyzną ziemią z nadkładu, przywożonego z odkrywkowej kopalni węgla Brzozowica. Dzięki temu jezioro jest otoczone wyjątkowo bujną roślinnością, ale jest też płytkie maksymalne głębokości nie przekraczają 2,5 metra. To oaza spokoju i matecznik dzikiej przyrody. Od 2002 roku jezioro wraz z otoczeniem stanowi użytek ekologiczny. Od lat obowiązuje tu zakaz kąpieli i pływania łodziami, natomiast jest dozwolone wędkowanie. Przy najbardziej dzikim wschodnim brzegu rośnie piękny łęg wierzbowy, bliźniaczo podobny do naturalnych lasów zalewowych dolin rzecznych. O czystości wody świadczy żyjąca tu fauna: na dnie liczne małże, raki, w szuwarach czaple, kolonie mew śmieszek, kaczek i per- kozów. O tej porze roku pięknie kwitną na wodzie grążele żółte i grzybienie białe, pospolicie zwane nenufarami. We wschodniej części akwenu znajduje się niewielka wyspa. Dzięki otaczającemu jezioro lasowi panuje tu cudowna, kojąca cisza, wzbogacana jedynie szumem trzcin i śpiewem ptaków. Paweł Wieczorek