OCHRONA ŚRODOWISKA
Przyroda w niebezpieczeństwie!!!
Jedynym z największych niebezpieczeństw jest CZŁOWIEK! Człowiek jest jednym z elementów przyrody ożywionej, jest z nią związany, od niej zależny i wpływa na nią. Wpływ ten może mieć charakter pozytywny lub niekorzystny dla rozwoju przyrody.
Działania człowieka przyczyniające się do dewastacji (niszczenia) przyrody: Karczowanie lasów, Budowa miast, osiedli i wsi, Budowa dróg i autostrad, Budowa zakładów przemysłowych, Spalanie surowców energetycznych (węgla, ropy naftowej), Nawożenie nawozami sztucznymi, Osuszanie bagien, Odwadnianie torfowisk
Efekty takich działań: Zniekształcony krajobraz, Pustynie roślinne wokół ośrodków przemysłowych, Likwidacja naturalnych siedlisk roślin i zwierząt, Zniekształcona roślinność, Zmniejszenie powierzchni lasów i łąk.
QUIZ
PYTANIE Co lub kto jest największym niebezpieczeństwem dla środowiska?
ODPOWIEDŹ Największym niebezpieczeństwem jest człowiek.
PYTANIE Czy pamiętasz 3 sposoby w jakie człowiek dewastuje przyrodę?
ODPOWIEDŹ Karczowanie lasów, Budowa miast, osiedli i wsi, Budowa dróg i autostrad, Budowa zakładów przemysłowych, Spalanie surowców energetycznych (węgla, ropy naftowej), Nawożenie nawozami sztucznymi, Osuszanie bagien, Odwadnianie torfowisk
ZWIERZĘTA CHRONIONE W POLSCE
Przedstawię zwierzęta, których istnienie jest zagrożone ze względu na działalność człowieka, lub te które są dla nas bardzo pożyteczne i dlatego znalazły się na liście organizmów objętych prawną ochroną.
Na początek: BEZKRĘGOWCE
Bezkręgowce to duża grupa zwierząt odznaczających się pewnymi wspólnymi cechami. Jak sama nazwa wskazuje nie posiadają one wewnętrznego szkieletu osiowego. Są to organizmy niewielkich rozmiarów, ale niejednokrotnie posiadają piękne ubarwienie i odgrywają bardzo ważną rolę w przyrodzie zapylając kwiaty, pomagając zwalczać różnego rodzaju szkodniki
BIEGACZ SKÓRZASTY Prowadzi nocny tryb życia, jest drapieżnikiem. Pożywieniem biegacza skórzastego są dżdżownice, ślimaki i różne owady
GRYZIEL TAPETNIK Gryziele kopią długie (niekiedy do 50 cm) nory. Jaja składają w podziemnej norze w zabezpieczającym je kokonie.
JELONEK ROGACZ Wielkość tego chrząszcza wynosi około 25-75 mm. Samica składa jaja na korze obumierających lub martwych pni dębów, buków, wierzb. Rozwój larw trwa około 5 lat.
KOZIORÓG DĘBOSZ Dorosłe chrząszcze są aktywne o zmierzchu i w nocy. Jest to chrząszcz, który potrafi tak zniszczyć (spartaczyć) drzewo, że nie nadaje się ono do obróbki.
LISZKARZ TĘCZNIK Bardzo dobrze lata, co jest wyjątkowe wśród biegaczy. Dorosły owad żyje około 4 lat.
MIENIAK TĘCZOWIEC Rozpiętość skrzydeł tego motyla wynosi około 75 mm. Dorosłe motyle koło południa latają wysoko wokół koron drzew, dlatego trudno go zauważyć.
MODLISZKA ZWYCZAJNA Modliszka jest owadem ciepłolubnym. Prowadzi dzienny tryb życia, poluje na owady posługując się bardzo dobrze rozwiniętym wzrokiem.
NADOBNICA ALPEJSKA Bardzo charakterystyczny i kolorowy okaz chrząszcza.
NIEPYLAK APOLLO Jest mało aktywny, niechętnie opuszcza swoje miejsca lęgowe. Osobniki dojrzałe żyją zaledwie 2-4 tygodni.
PAŹ KRÓLOWEJ W ciągu roku motyle te wydają dwa pokolenia, z których to drugie posiada zazwyczaj intensywniejsze ubarwienie.
PAŹ ŻEGLARZ Motyl ten wykorzystując prądy powietrza potrafi szybować minutami bez poruszania skrzydłami, stąd jego nazwa.
PIJAWKA LEKARSKA Pijawka lekarska osiąga rozmiary do 15 cm. Dawniej była hodowana i wykorzystywana do upuszczania krwi w różnych chorobach.
POSKOCZ KRASNY Po wylęgnięciu samica karmi swoje młode wstępnie nadtrawionym pokarmem. Wkrótce potem ginie i służy młodym jako dodatkowy pokarm.
SKÓJKA PERŁORODNA W Polsce ostatnio Nie stwierdzono jej obecności, najprawdopodob niej już wyginęła. Żyją nawet do 100 lat.
SZCZEŻUJA WIELKA W ciągu godziny mogą przefiltrować ponad 20 litrów wody. Szczeżuje odgrywają ważną rolę w oczyszczaniu wody.
TRZMIEL ZIEMNY Trzmiele są owadami społecznymi, ich roje liczą 100-400 osobników.
TYGRZYK PASKOWANY Pająk o bardzo charakterystyc znym, jasnym ubarwieniu.
WINNICZEK Winniczek to nasz największy rodzimy ślimak. Szczególnie smaczne są podobno na wiosnę gdyż ich ciało zawiera mało soli wapnia i ugotowane nie posiadają niepożądanego posmaku jesieni (tak mawiają smakosze).
ZMIERZCHNICA TRUPIA GŁÓWKA Czasami odwiedza ule kradnąc miód. Istnieje teoria, że piski i ubarwienie tego motyla upodabniają go do królowej pszczół, co pozwala mu bezkarnie kraść miód.
ŻAGNICA ZIELONA Larwy ważki są drapieżne i odżywiają się bezkręgowcami, kijankami.
QUIZ
PYTANIE Czego NIE mają bezkręgowce?
ODPOWIEDŹ Bezkręgowce nie mają kręgosłupa.
PYTANIE Czy paź żeglarz potrafi szybować bez poruszania skrzydłami?
ODPOWIEDŹ Tak, nawet kilka minut.
PYTANIE Czy pijawka była kiedykolwiek stosowana w medycynie?
ODPOWIEDŹ Tak, stosowano ją do upuszczania krwi.
PYTANIE Czy winniczek jest jadalny?
ODPOWIEDŹ Tak, szczególnie smaczny na wiosnę.
RYBY
Ryby to kręgowce zamieszkujące wyłącznie środowisko wodne, zarówno wody słodkie jak i słone. Przystosowały się one do życia w różnych strefach wód: przybrzeżnej, powierzchniowej i głębinowej. Niektóre z nich dzięki specjalnym przystosowaniom mogą przeżyć dłuższe okresy suszy.
ALOSA Długość: 35-40, maksymalnie 70 cm, ciężar do 4 kg.
JESIOTR ZACHODNI Jesiotr jest największą rybą występującą w naszych krajowych wodach. Długość ciała tej ryby może przekraczać 4 m, ciężar 300-400 kg.
KIEŁB BIAŁOPŁETWY Ryba towarzyska żyjąca stadnie, żywi się drobnymi organizmami i glonami.
KIEŁB KESSLERA Żywi się glonami, larwami owadów, skorupiakami, skąposzczetami.
KUR ROGACZ Ryba ta żywi się pierścienicami, małymi rybami, skorupiakami.
ŁOSOŚ SZLACHETNY Łosoś jest dużą rybą do 150 cm długości, ciężar ciała do 35 kg.
PISKORZ W razie niedoboru tlenu w wodzie podpływa pod powierzchnię i połyka powietrze.
RÓŻANKA POSPOLITA Różanki żywią się pokarmem roślinnym jak również planktonem zwierzęcym.
STRZEBLA POTOKOWA Ciało walcowate, wydłużone, prawie okrągłe na przekroju długości około 13 cm.
QUIZ
PYTANIE Jak się nazywa największa ryba żyjąca w naszych wodach?
ODPOWIEDZ JESIOTR ZACHODNI
Co to za ryba? PYTANIE
KUR ROGACZ DOPOWIEDŹ
PŁAZY
Płazy są zwierzętami zamieszkującymi zarówno środowisko lądowe jak i wodne. Są one zmiennocieplne, co znaczy, że temperatura ich ciała jest uzależniona od temperatury otoczenia.
GRZEBIUSZKA ZIEMNA Żywi się dżdżownicami, pająkami, wijami, gąsienicami, a nawet ślimakami.
KUMAK NIZINNY W razie niebezpieczeństwa kumak przyjmuje pozycję obronną ukazując swój jaskrawy brzuch.
KUMAK GÓRSKI Spotyka się go np. dosyć często w gnojówkach i gliniankach przy zagrodach chłopskich.
ROPUCHA PASKÓWKA Ciekawy jest sposób poruszania tej ropuchy, która nie skacze a biegnie niczym mysz.
ROPUCHA ZIELONA Ubarwienie to przypomina wojskową panterkę i tak jak ona ma znaczenie maskujące.
ROPUCHA SZARA W dzień przebywa w ukryciu pod kamieniami, w norach gryzoni, a nawet w piwnicach czy szczelinach w murze, na żer wyrusza o zmroku.
RZEKOTKA DRZEWNA Jako jedyny z naszych płazów tak zręcznie wspina się po drzewach, potrafi to robić nawet po gładkiej, pionowej powierzchni.
TRASZKA GÓRSKA Polują na owady, dżdżownice a w wodzie na drobne skorupiaki.
TRASZKA GRZENIENIASTA Jest to traszka silniej związana z wodą niż inne gatunki.
ŻABA MOCZAROWA Aktywna prawie przez całą dobę Ulubiony pokarm stanowią owady, pajęczaki, ślimaki, bezskorupowe, dżdżownice.
ŻABA TRAWNA Posiada zdolność dostosowania barwy ciała do otoczenia.
ŻABA WODNA W razie zagrożenia szybko wskakuje do wody. Zjada dżdżownice, owady, ślimaki.
QUIZ
PYTANIE Co to oznacza, że płazy są zmiennocieplne?
ODPOWIEDŹ Oznacza to, że temperatura ich ciała jest uzależniona od temperatury otoczenia.
PYTANIE Który płaz ubrany jest w wojskową panterkę?
ODPOWIEDŹ ROPUCHA ZIELONA
GADY
Gady są zmiennocieplnymi zwierzętami kręgowymi. Większość z nich zamieszkuje środowisko lądowe, niektóre wtórnie przystosowały się do środowiska wodnego. Gady dzielimy obecnie na cztery grupy: węże, jaszczurki, krokodyle i żółwie
GNIEWOSZ PLAMISTY Ofiarami tego drapieżnika padają jaszczurki, małe ssaki, które dusi splotami swego ciała.
PADALEC ZWYCZAJNY Tak jak wszystkie jaszczurki w razie niebezpieczeń stwa może odrzucić ogon, który potem odrasta.
WĄŻ ESKULAPA Jest to jeden z największych węzy Europy. Długość ciała dorosłych okazów z południa dochodzi do 2 metrów, długości zaś rekordowego osobnika z Polski wyniosła 1,8 metra.
ŻMIJA ZYGZAKOWATA Jest jedynym w Polsce wężem jadowitym, nie jest jednak zbyt niebezpieczna, zaniepokojona raczej ucieka, atakuje w ostateczności.
ZASKRONIEC ZWYCZAJNY Zaskroniec jest dużym wężem, długość ciała wynosi 150-200 cm.
JASZCZURKA ZWINKA Jak się okazuje, zaciekłymi tępicielami zwinek są koty domowe.
JASZCZURKA ŻYWORODNA Długość żyjących u nas dorosłych osobników nie przekracza zwykle 14 cm.
JASZCZURKA ZIELONA Bardzo łatwo się oswaja, chętnie przychodzi do ręki, z której wyjada mączniki, a nawet wdrapuje się na ramię opiekuna.
ŻÓŁW BŁOTNY Znakomity pływak, zaniepokojony natychmiast nurkuje, a jest w stanie wytrzymać pod wodą ponad pół godziny.
QUIZ
PYTANIE Na jakie grupy dzielimy gady?
ODPOWIEDŹ Gady dzielimy obecnie na cztery grupy: węże, jaszczurki, krokodyle i żółwie
PYTANIE Ile czasu potrafi wytrzymać pod wodą żółw błotny?
ODPWIEDŹ Jest w stanie wytrzymać pod wodą ponad pół godziny.
PTAKI
Ptaki należą do kręgowców, których zazwyczaj jaskrawe ubarwienie, wydawane głosy i piękny śpiew wzbudzają sympatię ludzi. Są to zwierzęta o przednich kończynach przekształconych w skrzydła i ciele okrytym piórami. Jest to grupa dość jednorodna pod względem budowy. Ptaki posiadają wiele cech wspólnych ze swoimi przodkami: gadami.
BIEGUS ZMIENNY Ptak wielkości szpaka (ok.19 cm), rozpiętość skrzydeł około 35 cm. Żywi się drobnymi bezkręgowcami zbieranymi na ziemi, z roślin i w wodzie, żeruje stadnie.
ORZEŁ BIELIK Największy nasz ptak drapieżny. Długość ciała 76-98 cm, rozpiętość skrzydeł 200-245 cm, samica waży około 5 kilogramów, samiec jest około kilogram lżejszy.
BŁOTNIAK STAWOWY Ptak drapieżny, wielkość ciała ok. 52 cm, rozpiętość skrzydeł do 130 cm. Jest ptakiem wędrownym, zimę spędza głównie w Afryce.
BOCIAN BIAŁY Wielkość ciała do 105 cm, rozpiętość skrzydeł ok. 220 cm, masa przeciętnie około 3,5 kg. W Polsce gniazduje obecnie więcej bocianów niż w jakimkolwiek kraju, przeciętnie co "czwarty bociek to polak".
SIKORKA BOGATKA Sikorka bogatka niszczy corocznie ponad 6 milionów jaj szkodliwych owadów, dziennie zjada tyle samo owadów ile waży.
CIETRZEW Wielkość samca w granicach 68 cm, samicy 51 cm, masa koguta1,5-2 kg, kury około 1 kg. Często wdaje się w walkę z innymi kogutami.
DERKACZ Derkacze żywią się drobnymi bezkręgowcami, a także małymi kręgowcami. Jego obecność łatwo stwierdzić na podstawie głosu: po monotonnym dźwięku "kre, kre"
DUDEK Charakterystyczny, duży, rozkładany jak wachlarz czub na głowie. Wystraszony lub zaciekawiony rozkłada czub. Głos to rytmiczne pohukiwanie.
JASKÓŁKA DYMÓWKA Dymówka żywi się prawie wyłącznie owadami latającymi. Są to głównie różne gatunki much, np. bolimuszki, gzy, muchy domowe lub komary i motyle. Znane zjawisko, że w razie złej pogody jaskółki latają nisko nad wodą, spowodowane jest tym, iż chwytają wówczas te gatunki owadów, które występują głównie nad powierzchnią wody i są aktywne również przy złej pogodzie.
DZIĘCIOŁ DUŻY Dzięki specjalnej budowie czaszki, dzioba i mięśni szyi częstotliwość uderzeń dzioba w pień drzewa może dochodzić do 18/sekundę.
GŁUSZEC Wielkość koguta do 110 cm, samicy do 68 cm, rozpiętość skrzydeł do 135 cm, waga około 6,5 kg.
JASTRZĄB GOŁĘBIARZ Poluje z ukrycia i niespodziewanie atakuje. Jastrzębie są monogamistami, rewir łowiecki pary tych ptaków obejmuje powierzchnię około 30-50 kilometrów kwadratowych.
JEMIOŁUSZKA Jemiołuszka w ciepłych porach roku odżywia się muchami, łapanymi w locie. Na zimę przylatuje do Polski zadowalając się pozostałymi na krzakach jagodami.
KRUK Żywi się drobnymi bezkręgowcami, kręgowcami, padliną. Czasami żeruje w dość licznych grupach.
ŁABĘDŹ NIEMY Duży ptak, wielkość 145-160 cm, rozpiętość skrzydeł22-240 cm. Odżywia się pokarmem roślinnym urozmaiconym drobnymi wodnymi bezkręgowcami. Żeruje również na lądzie wśród trzcin i traw.
ORZEŁ PRZEDNI Duży, drapieżny ptak 76-78 cm, rozpiętość skrzydeł 190-230 cm, waga ciała samca około 3,5 kg, samicy 4,5 kg. Pikując osiąga prędkość 160 km/h. Może dożyć 100 lat.
PERKOZ DWUCZUBY Ptaki te pływają głęboko zanurzone z pionowo wyprostowaną szyją, wytrwale nurkują. Żywią się małymi rybkami, skorupiakami wodnymi i owadami.
PÓJDŹKA Jest niewielką sową (około 27 cm długości, rozpiętość skrzydeł 58 cm). Pójdźka jest ptakiem osiadłym, co znaczy, że zimuje w miejscu gniazdowania.
RYBOŁÓW Ptak ten specjalizuje się w łowieniu ryb.
SÓJKA Sójka żywi się owadami i ich larwami, ślimakami, stawonogami. Niekiedy plądruje gniazda innych ptaków.
ZIMORODEK Zimorodek poluje na ryby i zwierzęta wodne, na które czatuje przesiadując na gałęziach nad wodą.
QUIZ
PYTANIE Kto jest przodkiem ptaków?
ODPOWIEDŹ Przodkami ptaków są gady.
PYTANIE Jaki jest największy ptak drapieżny?
ODPOWIEDŹ Największy ptak drapieżny to ORZEŁ BIELIK.
PYTANIE Kto ma charakterystyczny, duży, rozkładany jak wachlarz czub na głowie?
Ma go DUDEK. ODPOWIEDŹ
SSAKI
Ssaki to czworonogie kręgowce o ciele okrytym włosami, młode są karmione mlekiem matki. Ssaki opanowały wszystkie środowiska na Ziemi, występują na lądzie, w wodzie i powietrzu. Było to możliwe dzięki stałocieplności czyli zdolności do utrzymywania stałej temperatury ciała.
BÓBR EUROPEJSKI Dorosłe ostrzegają się przed niebezpieczeństwe m uderzeniami ogona o powierzchnie wody. Pożywienie stanowi roślinność, zimą kora drzew, łyko.
CHOMIK EUROPEJSKI Chomiki to bardzo zapobiegliwe zwierzątka i na okres zimy potrafią zgromadzić nawet do 15 kg zapasów.
FOKA SZARA Długość ciała samców około 3,5 m, samic 2,5 m ciężar samców do 315 kg, samic do 200 kg. Foki w czasie polowania wykorzystują pewien rodzaj echolokacji, nos i wąsy są bardzo wrażliwe na ruchy wody wywoływane przez przepływającą zdobycz.
JEŻ EUROPEJSKI Jeże dobrze się wspinają, pływają, szybko biegają. Zaniepokojony jeż zwija się w kulkę, chrząka, cmoka.
KOSZATKA Jest to zwierzę nocne, dzień spędza w ukryciu. Pokarmem koszatki są owady i ich larwy, nie gardzi również owocami i nasionami.
KOZICA Kozice znakomicie wspinają się i skaczą po skałach. Jest zwierzęciem aktywnym w ciągu dnia, żyje stadnie.
ŁASICA Posiadając niewielkie rozmiary łasice szybko tracą ciepło z tego względu ich futerko jest miękkie i gęste. Ludzie od dawna polowali na nie aby pozyskać cenne futro.
NIEDŹWIEDŹ BRUNATNY Długość ciała do 3 metrów a masa do 800 kg. Jego młode rodzą się w czasie snu zimowego.
NOCEK DUŻY Nietoperze odznaczają się niezwykłą żarłocznością, potrafią zjeść 1 kg owadów w ciągu lata (około 3000 komarów w ciągu nocy). Nietoperze nie wkręcają się we włosy!!!
POPIELICA Popielice przebywają głównie na drzewach, świetnie wspinają się po gałęziach i biegają. W nocy zwierzę orientuje się za pomocą włosów czuciowych na powierzchni głowy i podudziach.
RYŚ Doskonale wspina się na drzewa i porusza na ziemi, daleko i zwinnie skacze. W ciągu dnia przemierza od 8-20km.
ŚWISTAK Ich nazwa pochodzi od charakterystyczneg o świstu jaki wydają zaniepokojone zwierzęta. Świstaki reagują na sygnały alarmowe osobników drugiego gatunku.
WIEWIÓRKA Charakterystyczną cechą jest puszysty ogon. Wiewiórki są zwierzętami wszystkożernymi, ich pokarm stanowią orzechy, jagody, młode pędy, jaja ptasie a czasem i pisklęta.
WILK Wilk swoim wyglądem przypomina owczarka niemieckiego. Wilki porywały często zwierzęta domowe z tego względu były bezlitośnie zabijane przez ludzi.
WYDRA Wydra jako zwierzę sprawnie poruszające się pod wodą posiada opływowy kształt ciała. Długość od 60 cm do 1 m, ciężar ciała dochodzi do 15 kg
ZAJĄC BIELAK Długość ciała do 80 cm, waga do 5 kg. Jego futerko latem jest szarobrązowe a zimą białe.
ŻBIK Długość ciała 46-90 cm, ciężar 4-18 kg. Występuje w lasach liściastych i mieszanych a jego pokarmem są zające, króliki, małe ptaki, owady, jaszczurki.
ŻUBR Żubr jest największym europejskim ssakiem. Ciężar największych osobników może dochodzić do 1000 kg. Żywi się trawą, korą drzew, mchami.
QUIZ
PYTANIE Co to znaczy, że ssaki są stałocieplne?
ODPOWIEDŹ Oznacza to, że mają zdolności do utrzymywania stałej temperatury ciała.
PYTANIE Czy nietoperze wkręcają się we włosy?
ODPOWIEDŹ NIE!
PYTANIE Kogo swoim wyglądem przypomina wilk?
ODPOWIEDŹ Wilk swoim wyglądem przypomina owczarka niemieckiego.
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ! Prezentacje wykonał: Jakub Ślusarek