INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE MECHANIK MONTER MASZYN I URZĄDZEŃ kod 723310 Mechanik - monter maszyn i urządzeń (kod 723310) to jeden z zawodów ujętych w obowiązującej od 1 stycznia 2015 r. klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (DZ.U. z 2014 r. poz. 1145). Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie mechanik-monter maszyn i urządzeń powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) dokonywania montażu maszyn i urządzeń; 2) obsługiwania i konserwowania maszyn i urządzeń; 3) instalowania i uruchamiania maszyn i urządzeń. PROFIL KOMPETENCYJNY ZAWODU MECHANIK MONTER MASZYN I URZĄDZEŃ 1 Kompetencje zawodowe to odpowiednia wiedza, określone umiejętności oraz właściwa postawa. Poza określonym rodzajem wiedzy w danej dziedzinie i konkretnymi umiejętnościami zawodowymi trzeba również zachowywać się w sposób świadczący o zrozumieniu pełnionej roli zawodowej. Wszystkie te rzeczy pozwalają na wypełnianie obowiązków zawodowych na odpowiednim poziomie. Im kompetencje są większe a ich poziom wyższy tym dana osoba jest większym fachowcem a jej praca jest lepiej oceniana. Osoby które wykonują zawód mechanik - monter maszyn i urządzeń, by sprawnie wywiązywać się z zadań zawodowych, poza formalnymi wymaganiami kwalifikacyjnymi powinny jeszcze charakteryzować się co najmniej czterema kompetencjami: 1. Sprawność motoryczna : Wykonywanie złożonych ruchów dokładnie, szybko i w zmiennych warunkach, w celu realizacji zadań. Na sprawność motoryczną wpływają : zdolności kondycyjne (siła, szybkość, moc, wytrzymałość, gibkość) oraz koordynacyjne (dostosowanie ruchu, różnicowanie ruchu, zdolności: utrzymywania równowagi, szybkiej reakcji, orientacji, sprzężenia ruchów, rytmizacji) 2. Elastyczność : Dostosowywanie działania do zmieniających się okoliczności. Nadawanie konstruktywnych znaczeń różnorodnym sytuacjom zawodowym, pomimo niejednoznaczności napływających informacji oraz efektywne działanie, nawet w sytuacji nieprzewidzianych trudności. Łączenie informacji z różnych źródeł, dostrzeganie połączeń między danymi z dziedzin niezbędnych do dobrej pracy. Umiejętność znalezienia związków pomiędzy uprzednio niepowiązanymi pojęciami oraz tworzenie ogólnych planów działania pomimo braku kompletnych informacji. 3. Podzielność uwagi : Efektywne wykonywanie kilku czynności jednocześnie i zdolność do pracy w warunkach rozpraszających uwagę. 1 Profil pochodzi z podręcznika dla doradców zawodowych Narzędzie do badania kompetencji, Warszawa, 2014 1
4. Sumienność w dążeniu do rezultatów: Wysoka efektywność realizacji zadań w ściśle określonym terminie i z należytą starannością, uwzględniającą własne kompetencje i możliwości. Determinacja w działaniu i osiąganie zakładanych rezultatów przez utrzymywanie odpowiedniego tempa oraz jakości pracy, nawet w obliczu trudności. ANALIZA SYTUACJI NA RYNKU PRACY BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA PRACY I MIEJSCA AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODZIE MECHANIK - MONTER MASZYN I URZĄDZEŃ W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO POMORSKIM W LATACH 2011 I półrocze 2015 Wyszczególnienie Bezrobotni zarejestrowani w okresie ogółem Bezrobotni według stanu na koniec okresu Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki ogółem Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki na koniec okresu Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej ogółem Ipół.2015r. 24 0 18 0 21 3 Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej na koniec okresu 2014r. 46 21 10 1 41 7 2013r. 62 48 16 3 55 3 2012r. 40 41 13 5 25 2 2011r. 33 19 11 2 21 0 Większa liczba nowych rejestracji osób bezrobotnych niż zgłoszonych wolnych miejsc pracy lub aktywizacji zawodowej spowodowała, że w I półroczu 2015r., 2014r., 2013r., 2012r., i w 2011r., zawód ten został sklasyfikowany jako nadwyżkowy. W I półroczu 2015r., podobnie jak w 2014r. i w 2013r. na jedną ofertę pracy przypadało 1,1 osób bezrobotnych, w 2012r. i w 2011r. 1,6. WYNIKI BADAŃ PRACODAWCÓW 2 W badaniach ankietowych pracodawców w 2014r., 2013r., 2012r., 2011r. i 2010r., pracodawcy nie zgłaszali planów zatrudniania ani zwalniania osób z zawodem mechanik - monter maszyn i urządzeń. 2 Badanie 2000 pracodawców jest realizowane w ramach projektu WUP Rynek Pracy pod Lupą. Raporty z badania zrealizowanego w 2014r., 2013r., 2012r. i w 2011r. znajdują się na stronie internetowej WUP (www.wup.torun.pl) oraz Projektu (www.podlupa.wup.torun.pl). 2
Z badań przeprowadzonych wśród pracodawców w 2013r., wynika, iż zawód mechanik - monter maszyn i urządzeń pojawił się w pięcioletniej perspektywie zapotrzebowania na zawody tj. do 2018r. ANALIZA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE, OFERTA KSZTAŁCENIA SYSTEM OŚWIATY SZKOLNEJ I POZASZKOLNEJ 3 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011 roku w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego określa, że zawód mechanik - monter maszyn i urządzeń od 1 września 2012 roku można zdobyć w zasadniczej szkole zawodowej lub na kwalifikacyjnych kursach zawodowych. Dla zawodu mechanik - monter maszyn i urządzeń wyodrębniono jedną kwalifikację: K1 Montaż i obsługa maszyn i urządzeń. Kwalifikacyjny kurs zawodowy to kurs prowadzony według programu nauczania uwzględniającego podstawę programową kształcenia w zawodach w zakresie jednej kwalifikacji. Minimalna liczba godzin kształcenia na tym kursie jest równa minimalnej liczbie godzin kształcenia zawodowego określonej w podstawie programowej kształcenia w zawodach dla danej kwalifikacji. W ramach różnych zawodów wyodrębniono poszczególne kwalifikacje, z których każda obejmuje określony zasób wiedzy, umiejętności zawodowych oraz kompetencji personalnych i społecznych, opisanych w podstawie programowej kształcenia w zawodach. Podmiot prowadzący kwalifikacyjny kurs zawodowy jest obowiązany uwzględnić w realizowanym na kursie programie nauczania wszystkie wskazane w podstawie programowej kształcenia w zawodach komponenty właściwe dla danej kwalifikacji. Ukończenie tego kursu umożliwia przystąpienie do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, w zakresie danej kwalifikacji, przeprowadzanego przez okręgową komisję egzaminacyjną. Osoba, która ukończy kwalifikacyjny kurs zawodowy i zda egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie w zakresie danej kwalifikacji, otrzymuje świadectwo potwierdzające kwalifikacje w zawodzie. Dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe w określonym zawodzie będzie mogła otrzymać osoba, która posiada poziom wykształcenia wymagany dla danego zawodu (odpowiednio wykształcenie zasadnicze zawodowe lub średnie) oraz zda egzaminy z zakresu wszystkich kwalifikacji wyodrębnionych w danym zawodzie, czyli posiada świadectwa potwierdzające uzyskanie kwalifikacji wyodrębnionych w danym zawodzie. Kwalifikacyjne kursy zawodowe mogą prowadzić: 3 Źródło informacji: rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego, serwis internetowy Ministerstwa Edukacji Narodowej www.sio.men.gov.pl 3
publiczne szkoły prowadzące kształcenie zawodowe w zakresie zawodów, w których kształcą; niepubliczne szkoły posiadające uprawnienia szkół publicznych, prowadzące kształcenie zawodowe w zakresie zawodów, w których kształcą; placówki kształcenia ustawicznego, placówki kształcenia praktycznego, ośrodki dokształcania i doskonalenia zawodowego; instytucje rynku pracy, o których mowa w art. 6 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415, z późn. zm.), prowadzące działalność edukacyjno-szkoleniową; podmioty prowadzące działalność oświatową na podstawie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Według danych pochodzących z Systemu Informacji Oświatowej udostępnianych przez Centrum Informatyczne Edukacji na stronie www.sio.men.gov.pl w województwie kujawskopomorskim zawód ten można zdobyć w 8 szkołach. W roku szkolnym 2013/2014 w województwie kujawsko-pomorskim naukę w zawodzie mechanik - monter maszyn i urządzeń kontynuowało 61 osób. Na dzień 30 września 2014r. liczba absolwentów w tych samych szkołach wynosiła 34 osoby. W roku szkolnym 2012/2013 w województwie kujawsko-pomorskim naukę w zawodzie mechanik - monter maszyn i urządzeń kontynuowało 115 osób. Na dzień 30 września 2013r. liczba absolwentów w tych samych szkołach wynosiła 46 osób. W roku szkolnym 2011/2012 w województwie kujawsko-pomorskim naukę w zawodzie mechanik - monter maszyn i urządzeń kontynuowały 134 osoby. Na dzień 30 września 2012r. liczba absolwentów w tych samych szkołach wynosiła 54 osoby. W roku szkolnym 2010/2011 w województwie kujawsko-pomorskim naukę w zawodzie mechanik - monter maszyn i urządzeń kontynuowały 184 osoby. Na dzień 30 września 2011 roku liczba absolwentów w tych samych szkołach wynosiła 30 osób. W roku szkolnym 2009/2010 w województwie kujawsko-pomorskim w zawodzie mechanik - monter maszyn i urządzeń naukę kontynuowało 178 osób. Na dzień 30 września 2010 roku liczba absolwentów w tych samych szkołach wynosiła 51 osób. Wykaz szkół: Zespół Szkół Zawodowych Zasadnicza Szkoła Zawodowa Adres: Żeromskiego 6, 87-200 Wąbrzeźno tel./faks.56 6881352 e-mail: zsz_wabrzezno@post.pl www.zszwabrzezno.com Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 10 adres: Z.Krasińskiego10, 85-008 Bydgoszcz tel./faks.52 3221787/52 3227625 http://www.braille.bydgoszcz.pl 4
Zasadnicza Szkoła Zawodowa Zespół Szkół Ogólnokształcących i Zawodowych w Solcu Kujawskim adres: 23 Stycznia 13 tel./faks.52 3871309/52 3878746 https://www.zsoizsolec.eu/ Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 1 Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych adres: Kościuszki 6A, 86-100 Świecie tel./faks.52 3312438 e-mail: zsp_swiecie@o2.pl www.zspswiecie.pl Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 4 adres: Toruńska 44, 85-023 Bydgoszcz tel. /faks: 52 3712705 e-mail: zsd@bip.oswiata.bydgoszcz.pl www.zsd.bydgoszcz.pl NIEPUBLICZNA ZASADNICZA SZKOŁA ZAWODOWA DLA MŁODOCIANYCH PRACOWNIKÓW IM. JANA SZATOWSKIEGO W JANOWCU WLKP. Adres: 3 Maja 30, 88-430 Janowiec Wielkopolski E-mail: szkola@zsnjanowiec.pl www.zsnjanowiec.pl Telefon: 52 302 30 46 ZASADNICZA SZKOŁA ZAWODOWA RZEMIOSŁA I PRZEDSIĘBIORCZOŚCI W BYDGOSZCZY Adres: Kijowska 7, 85-703 Bydgoszcz E-mail: szkola@izbarzem.pl www.izbarzem.pl Telefon: 525244378 Faks: 525244378 ZASADNICZA SZKOŁA ZAWODOWA TOWARZYSTWA WIEDZY POWSZECHNEJ Ul. Gustawa Morcinka 13, 87-100 Toruń E-mail: torun@twp.edu.pl Telefon: 56 612 01 00 INSTYTUCJE SZKOLENIOWE Informacje o szkoleniach można znaleźć w Rejestrze Instytucji Szkoleniowych: http://stor.praca.gov.pl/portal/#/ris. 5
POMOCNE ADRESY SIMP Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich Oddział Toruński Ul. Żeglarska 26 87-100 Toruń tel./fax 56 622-49-82 E-mail: r.wycichowski@op.pl E-mail:simp-zorpot.torun@neostrada.pl http://www.simp.pl LITERATURA Teczka o zawodzie mechanik - monter maszyn i urządzeń, wyd. ECORYS Polska, Warszawa, 2009 http://app.kuratorium.katowice.pl/zawodydetails.aspx?zawod=0000000152 Opracowała: Małgorzata Graczyk doradca zawodowy WUP w Toruniu, Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Toruniu Akceptował : Janusz Bokser data ostatniej aktualizacji: listopad 2015r. Sytuacja zawodu na europejskich rynkach pracy 1. Dostęp do rynków pracy krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG). W państwach należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) swobodny przepływ pracowników jest prawem podstawowym pozwalającym obywatelom danego państwa EOG podjąć pracę w innym państwie należącym do EOG na tych samych warunkach jak obywatele wybranego państwa. Polacy, podejmujący legalną pracę w innym państwie EOG, mają takie same prawa i obowiązki jak pracownicy lokalni. 2. Informacja dla osób poszukujących pracy w zawodzie mechanik, monter maszyn i urządzeń w krajach EOG: Osoba chcąca podjąć pracę jako mechanik, monter maszyn i urządzeń w jednym z krajów EOG, powinna sprawdzić czy zawód ten nie jest w tym kraju regulowany, co wiąże się z oficjalnym uznaniem kwalifikacji i doświadczenia zawodowego. Każdy kraj EOG decyduje o uregulowaniu zawodu, dlatego też może się zdarzyć, że dany zawód jest regulowany w jednym kraju, podczas gdy w innych nie będzie regulowany. Aby sprawdzić, czy zawód 6
mechanik, monter maszyn i urządzeń jest regulowany należy skorzystać z wyszukiwarki na portalu Twoja Europa prowadzonym przez Komisję Europejską: http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/regprof/index.cfm?action=homepage Obecnie w trzech krajach EOG zawód mechanik, monter maszyn i urządzeń jest regulowany, są to: Austria, Niemcy, Islandia. W przypadku braku informacji o danym zawodzie w powyższej wyszukiwarce lub w razie potrzeby uzyskania dodatkowych informacji, należy zgłosić się do jednego z punktów informacyjnych utworzonych w tym celu w każdym z krajów EOG (tzw. contact points): http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/contact/national_contact_points_en.htm 3. Zapotrzebowanie na osoby z zawodem mechanik, monter maszyn i urządzeń wg Europejskiego Portalu Mobilności Zawodowej http://eures.europa.eu Z danych dostępnych na portalu EURES wynika, że dla osób z zawodem mechanik, monter maszyn i urządzeń zgłoszonych zostało 11464 ofert pracy w 22 krajach EOG. Najwięcej ofert pracy w ww. zawodach znajduje się w: Niemczech (8612 oferty), Austrii (1230 ofert), Holandii (726 ofert) - dane wg stanu na dzień 16.09.2013 r. Osoby ubiegające się o pracę w zawodzie mechanik, monter maszyn i urządzeń w krajach EOG powinny dysponować 2-3 letnim udokumentowanym doświadczeniem zawodowym, posiadać odpowiednie uprawnienia i certyfikaty. Należy pamiętać, że najczęściej pracodawcy oczekują od pracownika znajomości języka kraju, w którym zamierzają podjąć pracę. Przykładowe stawki płacy w zawodzie mechanik, monter maszyn i urządzeń w wybranych krajach: Austria: od 11,53 euro/godz. brutto, Francja: 1550-2200 euro brutto miesięcznie, Niemcy: 1500 euro miesięcznie netto. Opracował: Wojciech Janisiewicz Doradca EURES, WUP w Toruniu, Wydział Pośrednictwa Pracy Zespół EURES 7