LKR 4101-23-02/2012 P/12/038 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE

LKR 4101-23-02/2012 P/12/038 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE

I. Dane identyfikacyjne kontroli Numer i tytuł kontroli Jednostka przeprowadzająca kontrolę Kontrolerzy Jednostka kontrolowana Kierownik jednostki kontrolowanej P/12/038 Obniżanie dochodów do opodatkowania o straty z działalności gospodarczej. Najwyższa Izba Kontroli Delegatura w Krakowie 1. Julian Czekay, gł. specjalista k.p., upoważnienie do kontroli nr 83778 z dnia 7 listopada 2012 r. 2. Krzysztof Hofman, inspektor k.p., upoważnienie do kontroli nr 83762 z dnia 5 października 2012 r. (dowód: akta kontroli str. 1 4) Urząd Skarbowy Kraków Krowodrza, ul. Krowoderskich Zuchów 2, 31-272 Kraków Emil Chojnacki, Naczelnik Urzędu Skarbowego (dowód: akta kontroli str. 5) Ocena ogólna Uzasadnienie oceny ogólnej Opis stanu faktycznego II. Ocena kontrolowanej działalności Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie 1 działalność Urzędu Skarbowego Kraków Krowodrza w Krakowie (Urzędu) w okresie 2010 2012 (I półrocze) w zakresie prowadzonych kontroli podatkowych i czynności sprawdzających wobec podatników wykazujących straty z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej oraz dokonujących odliczeń strat z lat poprzednich. Ocenę tę uzasadnia w szczególności: prawidłowe planowanie kontroli z obszaru ryzyka nr 2 2, poprzedzone rzetelnymi analizami danych o podatnikach wykazujących i odliczających straty z działalności gospodarczej, prawidłowe i zgodne z przepisami wykonywanie kontroli podatkowej, rosnąca liczba podatników objętych kontrolą oraz typowanie do kontroli podatkowych i czynności sprawdzających w pierwszej kolejności podmiotów z obszaru największego ryzyka wystąpienia nieprawidłowości, właściwe i bez zbędnej zwłoki wykorzystywanie ustaleń kontrolnych w postępowaniach podatkowych. III. Opis ustalonego stanu faktycznego 1 Planowanie kontroli i czynności sprawdzających u podatników wykazujących i odliczających straty z działalności gospodarczej 1.1. Naczelnik Urzędu, w celu należytego realizowania zadań w zakresie planowania kontroli i czynności sprawdzających u podatników (w tym podatników z obszaru 1 Najwyższa Izba Kontroli stosuje 3-stopniową skalę ocen: pozytywna, pozytywna mimo stwierdzonych nieprawidłowości, negatywna. 2 Obszar ryzyka nr 2: Wykazywanie znacznych przychodów i jednocześnie niskich dochodów lub strat z tytułu działalności gospodarczej oraz dokonywanie odliczeń strat z lat poprzednich. 2

ryzyka nr 2), wyznaczył komórki i osoby odpowiedzialne za wykonanie analizy grupowej i przeprowadzanie analiz pod kątem możliwości wystąpienia nieprawidłowości w wykonywaniu obowiązków podatkowych, przeprowadzanie selekcji podmiotów do kontroli i sporządzanie projektów planów kontroli podatkowej, prowadzenie kontroli podatkowej oraz czynności sprawdzających. W tym celu Naczelnik Urzędu utworzył z dniem 16 listopada 2010 r. Samodzielny Referat Analiz i Planowania, który był odpowiedzialny m.in. za selekcję podmiotów do kontroli oraz przygotowywanie projektów planów kontroli, analizę ryzyka zewnętrznego i wewnętrznego 3 i typowanie podatników do kontroli na podstawie analiz grupowych. Urząd dostosował wewnętrzne regulacje dotyczące trybu typowania podmiotów do kontroli i czynności sprawdzających do wytycznych Ministra Finansów określonych w Krajowym Planie Dyscypliny Podatkowej (KPDP). Planowanie i zatwierdzanie kontroli w Urzędzie realizowane jest w oparciu o Zarządzenie Naczelnika Urzędu nr 2/2012 z dnia 23 stycznia 2012 r. w sprawie wprowadzenia instrukcji dotyczącej typowania podmiotów do kontroli oraz postępowania z dokumentami prowadzonych kontroli podatkowych i postępowań podatkowych w Urzędzie (zwanej dalej Instrukcją). Zgodnie z 4 ww. Instrukcji podatników do kontroli typowano na podstawie kryteriów określonych w KPDP, informacji zewnętrznych (w tym od innych organów i osób) oraz w oparciu o informacje dostępne w bazach Urzędu i ogólnodostępnych rejestrach. (dowód: akta kontroli, str. 9, 73 77, 89 333, 367 375) W szkoleniach z zakresu wykorzystywania analiz grupowych w podsystemie KONTROLA, zorganizowanych przez Izbę Skarbową w Krakowie uczestniczyło 4 pracowników Urzędu, w tym dwóch w maju 2010 r. i dwóch w marcu 2011 r. W dniu 10 września 2010 roku, w piśmie KP/0711-19/10 do Dyrektora Izby Skarbowej w Krakowie, Urząd przekazał uwagi i informacje o problemach związanych z wykorzystaniem modułu Analiza grupowa. Urząd wskazał m.in. na konieczność: usprawnienia tego modułu, tak by można je było wykonywać w godzinach pracy, ustalenia jednolitych wartości parametrów dla poszczególnych szablonów kryteriów analizy, w poszczególnych obszarach ryzyka, scalenia arkuszy wynikowych, w celu sprawniejszego typowania podmiotów. (dowód: akta kontroli, str. 10, 75, 368 370) 1.2. Planowanie i zatwierdzanie kontroli w Urzędzie odbywało się zgodnie z procedurami wewnętrznymi. W 2010 roku plany kontroli sporządzano na podstawie informacji z baz danych Urzędu oraz informacji zewnętrznych, a także wykonanych analiz grupowych. Pierwszą analizę grupową Urząd wykonał w czerwcu 2010 r. W grudniu 2010 roku Urząd wykonał dwie analizy obejmujące wszystkie obszary ryzyka: jedną dla osób fizycznych i jedną dla organizacji. Do wykonanych w 2010 roku analiz grupowych Urząd przyjął kryteria i wagi do selekcji automatycznej, przekazane przez Izbę w piśmie ZR/0711-14-1/10 z dnia 30 marca 2010 r. Były one zgodne z wytycznymi Ministra Finansów. Kryteria szczegółowe przyjęte do selekcji automatycznej podmiotów do kontroli były zgodne z wytycznymi Ministra Finansów, zawartymi w KPDP na 2011 r. i 2012 r. Spośród określonych w nim siedmiu kryteriów i przyjętych przez Urząd do selekcji automatycznej podmiotów do kontroli i czynności sprawdzających, dla pięciu zastosowano wagę o wartości 3 (dotyczy kryteriów nrnr: 24, 26, 27, 28, 29), zaś dla dwóch (nr 25 i nr 30) wagę o wartości 2. Uwzględnione w planie kontroli zeznania dotyczyły przede wszystkim podmiotów najwyżej punktowanych w analizie grupowej. Od 2011 r. plany kontroli były sporządzane na okresy kwartalne i oparte na wykonanych analizach grupowych obejmujących zalecane okresy. Urząd przygotowywał kwartalne zestawienia podatników typowanych do kontroli w formie projektu planu kontroli, a następnie na podstawie wykazów podatników wytypowanych do 3 Zadania w zakresie ryzyka zewnętrznego realizowane są w Urzędzie w oparciu o Zarządzenie Naczelnika Urzędu nr 37/2011 z dnia 26 września 2011 roku przez Zespół ds. strategii zarządzania ryzykiem zewnętrznym kierowany przez koordynatora podlegającego bezpośrednio przełożonemu kierownika komórki właściwej do spraw analiz i planowania. 3

kontroli przygotowywał ostateczne plany kontroli. Plany te, do końca kwartału poprzedzającego kwartał którego dotyczyły, były zatwierdzane przez II Zastępcę Naczelnika Urzędu w podsystemie KONTROLA. Niezaakceptowane wnioski wraz z uzasadnieniem były zwracane do Samodzielnego Referatu Analiz i Planowania. (dowód: akta kontroli, str. 76 77, 125 131, 178 215) Proces planowania kontroli był właściwie udokumentowany. Podstawą planu kontroli u podatników z obszaru ryzyka nr 2 były wyniki analizy grupowej oraz wnioski komórek organizacyjnych. Na podstawie wykonanych analiz do kontroli wytypowano na 2010 r. 17 zeznań, na 2011 r. 47 zeznań, oraz na I półrocze 2012 21 zeznań. Opracowując plany kontroli Urząd uwzględnił rezerwę na kontrole realizowane poza planem (o charakterze doraźnym). (dowód: akta kontroli str. 6, 452 495) 1.3. Skala strat z działalności gospodarczej oraz odliczenia strat z lat ubiegłych, wykazanych w deklaracjach podatkowych złożonych w 2010 r., 2011 r. i w I połowie 2012 r. przedstawiała się następująco: w zeznaniach za 2009 r. złożonych w 2010 roku Urząd odnotował 743 zeznania na formularzach CIT, w których wykazano stratę w łącznej wysokości 106.090,7 tys. zł. Za ww. okres na formularzach PIT 1.246 podatników wykazało stratę w łącznej wysokości 47.773,8 tys. zł. Całkowita kwota wykazanych strat za ten okres wyniosła 153.864,5 tys. zł. w zeznaniach za 2010 r. złożonych w 2011 roku Urząd odnotował 756 zeznań na formularzach CIT, w których wykazano stratę w łącznej wysokości 90.352,5 tys. zł. Za ww. okres na formularzach 1.289 podatników wykazało stratę w łącznej wysokości 45.858,2 tys. zł. Całkowita kwota wykazanych strat za ten okres wyniosła 136.210,7 tys. zł. w zeznaniach za 2011 r. złożonych w 2012 roku Urząd odnotował 731 zeznań na formularzach CIT, w których wykazano stratę w łącznej wysokości 93.209,4 tys. zł. Za ww. okres na formularzach PIT 1.247 podatników wykazało stratę w łącznej wysokości 35.291,4 tys. zł. Całkowita kwota wykazanych strat za ten okres wyniosła 128.500,8 tys. zł. (dowód: akta kontroli, str. 11) W latach 2010 2012 (I półrocze) Urząd zaplanował 85 kontroli w obszarze ryzyka nr 2, w tym: na rok 2010 17 kontroli, na rok 2011 47, a na I półrocze 2012 21, natomiast przeprowadzono ich 79. W podatku dochodowym od osób prawnych przeprowadzono 38 kontroli, w tym: siedem w 2010 r., 23 w 2011 r. oraz osiem w I półroczu 2012 r. Stanowiły one odpowiednio 8,1%, 19,0% i 21,1% kontroli przeprowadzonych w tym podatku. W podatku dochodowym od osób fizycznych przeprowadzono 41 kontroli, w tym: pięć w 2010 r., 25 w 2011 r. i jedenaście w I półroczu 2012 r. Stanowiły one odpowiednio 1,7%, 18,0% i 16,4% kontroli przeprowadzonych w tym podatku. W badanym okresie Urząd nie zrealizował dziesięciu zaplanowanych kontroli. Z uwagi na brak kontaktu z podatnikiem lub dostępu do dokumentacji podatnika nie wszczęto czterech kontroli. W pięciu przypadkach wszczęcie kontroli było niemożliwe z uwagi na zmianę właściwości organu, natomiast w jednym wypadku odstąpiono od przeprowadzenia kontroli w związku z upadłością likwidacyjną podatnika. Ponadto Urząd zrealizował cztery kontrole, które pierwotnie nie zostały wytypowane w ramach obszaru ryzyka nr 2 a których ustalenia dotyczyły tego obszaru. (dowód: akta kontroli, str. 496 497) Ocena cząstkowa Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie działalność Urzędu w zakresie planowania kontroli i czynności sprawdzających u podatników wykazujących i odliczających straty z działalności gospodarczej. 4

2. Kontrola podatkowa i czynności sprawdzające u podatników wykazujących i odliczających straty z działalności gospodarczej 2.1. W okresie objętym kontrolą Urząd przeprowadził 79 kontroli dotyczących obszaru ryzyka nr 2. W 2010 roku zrealizowano 12 kontroli, w wyniku których w 10 przypadkach stwierdzono nieprawidłowości (częstotliwość stwierdzanych nieprawidłowości wyniosła 83,3%). Zmniejszono wykazane straty o 97,3 tys. zł i stwierdzono uszczuplenia podatku w kwocie 14,9 tys. zł. Kontrolami objęto 0,6% zeznań, w których wykazano straty. W 2011 roku zrealizowano 48 kontroli w obszarze ryzyka nr 2, w wyniku których w 23 przypadkach stwierdzono nieprawidłowości (częstotliwość stwierdzanych nieprawidłowości wyniosła 47,9%, podczas gdy średnia w województwie małopolskim wyniosła 68,8%, a średnia krajowa 72,8%). Zmniejszono zarówno wykazane straty (o 897,5 tys. zł), jak i straty odliczone z lat ubiegłych (o 68,7 tys. zł) oraz stwierdzono uszczuplenia podatku w kwocie 146,2 tys. zł. Kontrolami objęto 2,4% zeznań, w których wykazano straty. Jak wyjaśnił Naczelnik Urzędu niska efektywność kontroli podatkowych wynikała ze stosunkowo ich niskiej efektywności w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych. Podmioty te prawie w 100% reprezentowane są podczas kontroli przez Biura Rachunkowe lub Doradców podatkowych, tj. osoby profesjonalnie zajmujące się rozliczaniem należności podatkowych, co skutkowało mniejszą ilością stwierdzonych błędów i nieprawidłowości. Efektywność kontroli podatkowych w obszarze ryzyka nr 2 w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych była wyższa i wynosiła 64%. Częstotliwość stwierdzonych nieprawidłowości w kontrolach podatkowych w roku 2011 w stosunku do 2010 r. była niższa, jednak waga tych nieprawidłowości wyrażona w efektywności finansowej była znacznie wyższa. Średnia kwota uszczupleń podatkowych ustalona w wyniku kontroli w 2010 r. wynosiła 1,2 tys. zł, natomiast w 2011 r. odpowiednio 3,0 tys. zł. Średnia wartość zmniejszenia wykazanej straty z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej wynikająca z kontroli podatkowych w 2010 r. wyniosła 8,1 tys. zł, natomiast w 2011 r. 18,7 tys. zł. W 2012 roku zrealizowano 19 kontroli w obszarze ryzyka nr 2, w wyniku których w 14 przypadkach stwierdzono nieprawidłowości (częstotliwość stwierdzanych nieprawidłowości wyniosła 73,7%, tj. na poziomie średniej w województwie małopolskim, średnia krajowa wyniosła 73,3%). Zmniejszono wykazane straty o 193,2 tys. zł i stwierdzono uszczuplenia w kwocie 8,6 tys. zł. W ww. obszarze ryzyka w 2010 r. jeden podatnik złożył zastrzeżenia do protokołu kontroli, które zostały uwzględnione po przedłożeniu przez niego brakującej dokumentacji. W 2011 r. zastrzeżenia złożyło sześciu podatników, w tym w jednym przypadku zostały one uwzględnione (ustalona kwota uszczuplenia wynosiła 89,3 tys. zł, a po rozpatrzeniu zastrzeżenia podatnik złożył korektę zeznania na kwotę 86,9 tys. zł). W 2012 r. trzech podatników złożyło zastrzeżenia. W jednym przypadku po złożeniu dodatkowych wyjaśnień zmianie uległa ostateczna kwota uszczuplenia (podatnik złożył korektę), w drugim przypadku wszczęto postępowanie podatkowe, a trzecim przedłożone przez podatnika dowody są w trakcie weryfikacji (wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów). (dowód: akta kontroli str. 6 9,12 69, 382 451, 499 505) W okresie 2010 I półrocze 2012 w sprawozdaniach MF-ZRZ (Dział I i II) jako najczęściej występujące rodzaje błędów w obszarze ryzyka nr 2 wymieniano: ewidencjonowanie w koszty uzyskania przychodów zdarzeń gospodarczych niestanowiących kosztów uzyskania przychodów (18 przypadków), nieprawidłowe ustalanie odpisów amortyzacyjnych (14 przypadków), odliczanie niezapłaconych składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, ewidencjonowanie faktur zakupu niemających związku z osiąganym przychodem (5 przypadków), błędne ustalanie wartości początkowej środka trwałego lub wartości niematerialnych i prawnych (4 przypadki), 5

wystawianie faktur w kwotach nieodpowiadającym wielkościom faktycznym (4 przypadki). Ponadto w ww. sprawozdaniach wymieniono również udział w transakcjach karuzelowych (deklarowanie pozornych transakcji zakupu lub sprzedaży), niedokonywanie wpłat zaliczek na podatek dochodowy w ciągu roku oraz nieterminowe uiszczanie należności podatkowych. (dowód: akta kontroli str. 507) Miernik oceny pn. Wskaźnik aktywności urzędu w zakresie kontroli podatników wykazujących straty z tytułu działalności gospodarczej w 2011 roku wyniósł 39,8% (mediana w grupie dużych urzędów skarbowych 33,2%) a w I półroczu 2012 roku miernik ten wyniósł 24,1% (mediana w grupie dużych urzędów skarbowych 31,8%). (dowód: akta kontroli str. 511) 2.2. Analizie poddano próbę 60 zeznań podatkowych (CIT i PIT) za rok podatkowy 2010 i 2011, w tym 30 zeznań z wykazaną stratą z działalności gospodarczej lub wykazywaniem znacznych przychodów i jednocześnie niskich dochodów oraz 30 zeznań z odliczeniem strat z lat ubiegłych. W jej wyniku stwierdzono, co następuje: 1. W 35 przypadkach przeprowadzone czynności sprawdzające potwierdziły prawidłowość rozliczenia podatników (14 zeznań CIT i 21 zeznań PIT). 2. W siedmiu przypadkach w efekcie czynności sprawdzających podatnicy złożyli korektę zeznania, w tym w jednym przypadku zwiększono podatnikowi straty z lat ubiegłych do odliczenia o 991,4 tys. zł, a w jednym korekta dotyczyła niewykazanej przez podatnika kwoty zaliczki (10,4 tys. zł). 3. W jednym przypadku odstąpiono od dalszej weryfikacji z powodu zmiany właściwości (podatnik podlega pod inny urząd skarbowy). 4. W dwóch przypadkach zostały przeprowadzone przez Urząd kontrole podatkowe, w tym jedna była negatywna (potwierdzono prawidłowość zeznania podatkowego) a w wyniku drugiej dokonano korekty odliczonej straty (2,7 tys. zł). 3. W trzech przypadkach Urząd planuje przeprowadzenie kontroli (2 zeznania CIT i jedno zeznanie PIT). 4. W dwunastu przypadkach nie przeprowadzono ani czynności sprawdzających ani kontroli podatkowych, przy czym: siedem zeznań podatkowych zostało zaplanowanych do weryfikacji w późniejszym terminie z uwagi na przyjęte w regulacjach wewnętrznych progi weryfikacji, w trzech przypadkach (po dokonaniu analizy) odstąpiono od dalszej weryfikacji, w jednym przypadku podatnik jest w upadłości likwidacyjnej, w jednym przypadku kontrolę przeprowadzał Urząd Kontroli Skarbowej w Krakowie Urząd nie otrzymał jeszcze informacji o jej efektach. Spośród podatników nieobjętych kontrolą i czynnościami sprawdzającymi jeden był wpisany do Bazy Podmiotów Szczególnych, przy czym umieszczenie go w tej Bazie było związane wyłącznie z tablicą T-10, dotyczącą wykazu faktur i wartości poniesionych wydatków VZM (zwrot podatku VAT za materiały budowlane). W szczególności czynnościami sprawdzającymi objęto zeznania 45 podatników (z badanej próby 60 zeznań podatkowych), w tym wykazujących straty z działalności bieżącej w łącznej kwocie 12.087,4 tys. zł, straty z lat ubiegłych do odliczenia w łącznej kwocie 21.740,2 tys. zł oraz podatników wykazujących w stosunku do uzyskanych przychodów niski dochód (206.719,7 tys. zł/4.477,8 tys. zł). (dowód: akta kontroli str. 349 366, 508 i 509) 2.3. W kontrolowanym okresie Urząd przeprowadził łącznie 79 kontroli z obszaru ryzyka nr 2, z czego 76 trwało do 12 dni. W trzech przypadkach kontrole przeprowadzone w 2011 r. trwały dłużej, jednak czas ich trwania był zgodny z obowiązującymi przepisami. W szczególności kontrola 95/2011 dotyczyła podatnika, który na dzień rozpoczęcia kontroli nie był przedsiębiorcą i nie stosowano do niego limitu trwania kontroli. Natomiast w dwóch przypadkach (kontrole nr 151/2011 oraz nr 356/2010) postępowania trwały odpowiednio 20 i 17 dni. Zostały one przedłużone na podstawie art. 83 ust. 3a ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. 6

o swobodzie działalności gospodarczej 4 w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości u podatnika. W obu przypadkach prawidłowo zawiadomiono podatnika o przyczynach przedłużenia czasu trwania kontroli. (dowód, akta kontroli, str. 376 381) 2.4. Urząd z uwagi na brak takiego obowiązku i faktycznych możliwości nie ustalał podatników prowadzących księgowość w formie elektronicznej. W kontrolach przeprowadzonych w obszarze nr 2 udział kontroli z wykorzystaniem narzędzi analitycznych (ACL) wynosił w latach 2010 2011 0,08%, a w I półroczu 2012 r. 0,2%. Zgodnie z wewnętrznymi regulacjami obowiązującymi w Urzędzie pracownicy kontroli mają obowiązek stosować narzędzia analityczne (ACL) we wszystkich przypadkach, w których jest to możliwe. (dowód: akta kontroli str. 510) Uwagi dotyczące badanej działalności W sprawozdaniu MF-ZRZ za 2010 rok nie wykazano czynności sprawdzających w obszarze ryzyka nr 2 jak wyjaśniono nie wykazano ich z uwagi na błędną interpretację objaśnień do formularza sprawozdania (przyjęto, że w sprawozdaniu należy wskazać jedynie czynności udokumentowane protokołem), oraz że od roku 2011 w sprawozdaniach tych są wykazywane dane dot. czynności sprawdzających w obszarach ryzyka w oparciu o wyjaśnienia do wzoru tego sprawozdania. (dowód: akta kontroli str. 6, 141 177, 334 348 i 506) Ocena cząstkowa Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie działalność w obszarze dotyczącym kontroli podatkowej i czynności sprawdzających u podatników wykazujących i odliczających straty z działalności gospodarczej. 3. Wykorzystanie informacji o przypadkach zawyżenia lub niezasadnego odliczenia strat w postępowaniach podatkowych. Opis stanu faktycznego 3.1. Spośród 67 kontroli podatników z obszaru ryzyka nr 2 zakończonych w 2011 r. i w I połowie 2012, w wyniku 37 kontroli stwierdzono zawyżenie straty lub uszczuplenie w podatku w łącznej kwocie 1.314,2 tys. zł. Po zakończeniu 25 kontroli (spośród ww. 37) podatnicy złożyli korekty zeznań podatkowych na łączną kwotę 382,6 tys. zł. W stosunku do 12 podatników Urząd wszczął postępowania podatkowe z zachowaniem terminu określonego w art. 165b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa. 5. W latach 2010 2012 (I półrocze) Urząd wydał łącznie 7 decyzji (722,8 tys. zł). Od trzech decyzji podatnicy nie wnieśli odwołania, z tego w dwóch przypadkach ustalających zmniejszenie straty, odpowiednio o 95,5 tys. zł i 5,0 tys. zł, a w jednym od decyzji określającej kwotę zwiększenie podatku w wysokości 3,8 tys. zł. (dowód: akta kontroli, str. 12 83) Odwołania zostały wniesione od 4 decyzji. Zostały one przez Organ II instancji (Dyrektora Izby Skarbowej w Krakowie) załatwione w następujący sposób: 1. Decyzja z dnia 22 listopada 2011 r. określająca zobowiązanie podatkowe na kwotę 13,9 tys. zł w odwołaniu podatnik oświadczył, iż wysłał pocztą do Urzędu Skarbowego dodatkowe dokumenty, uzasadniające zwiększone koszty uzyskania przychodów (m.in. poprawioną książkę przychodów i rozchodów). Dyrektor Izby stwierdził, iż zebrany przez organ I instancji materiał nie zawierał tych dokumentów. Ponieważ wskazane dokumenty podatnik dołączył do odwołania, organ II instancji uchylił decyzję i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia, uznając, że zachodzą przesłanki do przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego w tej sprawie (weryfikacji faktur 4 Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 ze zm. 5 Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60. 7

i sprawdzenia ich rzetelności), co może mieć wpływ na prawidłowe określenie zobowiązania podatkowego. 2. Decyzja z dnia 9 marca 2012 r. podatnik zaskarżył stwierdzone przez organ I instancji zawyżenie kosztów uzyskania przychodu z działalności gospodarczej o 592,0 tys. zł (w tym. 578,1 tys. zł z tytułu odpisów amortyzacyjnych) i określenie straty w wysokości 91,0 tys. zł. Dyrektor Izby uchylił decyzję i skierował sprawę do ponownego rozpatrzenia. W uzasadnieniu podano m.in., że powodem uchylenia decyzji organu I instancji było niezebranie przez ten organ pełnego materiału dowodowego, tj. niezbadanie wszystkich okoliczności dotyczących ustalenia wartości początkowej środka trwałego, od którego podatnik dokonywał odpisów amortyzacyjnych. W trakcie 2008 r. w toku amortyzacji zmienił się status prawny samego środka trwałego (budynek). Na mocy aktu notarialnego ustanowiono odrębną własność lokali wchodzących w jego skład, co spowodowało, iż każdy z lokali przy spełnieniu warunków art. 22a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych 6 mógł zostać uznany jako środek trwały. Zebrany materiał dowodowy nie był wystarczający do ustalenia prawidłowej wysokości kosztów uzyskania przychodów w 2008 r., a co za tym idzie, zakończenia postępowania w formie decyzji organu I instancji określającej wysokość poniesionej straty. Dyrektor Izby przywołał art. 191 Ordynacji podatkowej, konkludując, że w celu oceny prawidłowości ustalenia stanu faktycznego organ II instancji musiałby przeprowadzić postępowanie dowodowe a nie mieści się to w zakresie jego kompetencji. Stąd uchylenie decyzji i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia. Postępowanie podatkowe jest w toku. 3. Decyzja z dnia 11 stycznia 2012 r. na kwotę 19,0 tys. zł podatnik nie dołączył do odwołania m.in. ewidencji przebiegu pojazdów na kwotę 96,6 tys. zł, której na podstawie art. 16 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych 7, organ I instancji nie zaliczył do kosztów uzyskania przychodów. Ponadto, Urząd, na podstawie art. 15 ust. 1 cyt. wyżej ustawy, nie uznał kwoty 2,6 tys. zł (diety wypłacone pracownikom). W ocenie organu II instancji, w art. 16 ust.1 cyt. ustawy nie zawarto zakazu zaliczania tych wydatków do kosztów. Dyrektor IS uznał zatem, iż brak przeszkód do uznania, że wypłacone diety stanowią koszty uzyskania przychodów. Uchylając decyzję organu I instancji, Dyrektor IS orzekł zobowiązanie podatkowe w wysokości 18.501 zł, tj. w kwocie niższej od wykazanej w ww. decyzji o 485 zł. 4. Decyzja z dnia 30 listopada 2011 na kwotę 297,3 tys. zł podatnik wniósł o uchylenie w części decyzji organu dotyczącej zwrotu należności pracownikom z tytułu odbywania przez nich zagranicznych podróży, w ocenie organu I instancji niestanowiących kosztów uzyskania przychodów. Dyrektor Izby stwierdził m.in., że zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku od osób prawnych warunkiem zaliczenia wydatku do kosztów uzyskania przychodów jest jego związek z prowadzoną działalnością, osiągniętymi przychodami oraz właściwe udokumentowanie. Brak udokumentowania określonego w art. 16 ust. 5 cyt. ustawy powoduje, że wydatki z tytułu używania samochodu nie stanowią kosztów uzyskania przychodów. Po dokonaniu analizy i uzupełnieniu postępowania dowodowego w II instancji, dyrektor Izby stwierdził, że zarzuty podatnika o nieuwzględnieniu ww. wydatków jako kosztów uzyskania przychodów, w części zasługują na uwzględnienie. Ponieważ spółka przedłożyła w odwołaniu ewidencję przebiegu pojazdu dla podróży krajowych i zagranicznych na kwotę 71,7 tys. zł, organ II instancji uchylił decyzję organu I instancji i określił wysokość dochodu w podatku dochodowym od osób prawnych za 2009 r. w kwocie 225,6 tys. zł (obniżenie wysokości dochodu o 71,7 tys. zł). (dowód: akta kontroli, str. 85 88, 512 524) 3.2. W wyjaśnieniach dotyczących współpracy Urzędu z Izbą Skarbową w Krakowie w zakresie zarządzania ryzykiem oraz form i efektów tej współpracy, Kierownik Samodzielnego Referatu Analiz i Planowania podała, że dotychczasowa współpraca z osobą kontaktową ds. zarządzania ryzykiem Izby Skarbowej przebiegała bez zastrzeżeń. Korespondencja była prowadzona głównie w formie elektronicznej. Treść kontaktów 6 Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm. 7 Dz. U. z 2011 r., Nr 74, poz. 397 ze zm. 8

dotyczyła zagadnień bieżących, obejmujących m.in. nowe obszary ryzyka i prawdopodobieństwo ich występowania w tutejszym Urzędzie, opisu błędów podatkowych oraz sposobu wypełniania zaleceń nałożonych przez Ministra Finansów. W przypadkach wątpliwości dotyczących informacji lub sprawozdań wyjaśniano je na bieżąco, telefonicznie. Koordynatorzy ds. Zarządzania Ryzykiem Zewnętrznym z małopolskich urzędów skarbowych uczestniczyli również w spotkaniach odbywanych na terenie Izby Skarbowej. Urząd nie występował do Ministra Finansów i Izby Skarbowej w sprawach dotyczących obszaru ryzyka nr 2, jak również nie zgłaszał wątpliwości interpretacyjnych w tym zakresie. (dowód: akta kontroli str. 84). 3.3. W kontrolowanym okresie Izba Skarbowa w Krakowie przeprowadziła w Urzędzie trzy kontrole (w 2011 r.), przy czym nie obejmowały one zakresu obszaru ryzyka nr 2. Ich tematyka dotyczyła kontroli podatkowych (problemowa i doraźna) oraz wykonywania zadań objętych miernikami w obszarze Wymiar. W wyniku tych kontroli stwierdzono m.in. przypadki niewprowadzania do podsystemu KONTROLA informacji, z których komórek organizacyjnych pochodziły wskazania podmiotów do kontroli podatkowych oraz dwóch przypadków nieuzasadnionej zwłoki we wszczęciu postępowań podatkowych. Zalecenia pokontrolne zostały zrealizowane, a o sposobie ich wykonania Naczelnik Urzędu poinformował pisemnie Dyrektora Izby. (dowód: akta kontroli, str. 498) Ocena cząstkowa Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie wykorzystywanie przez Urząd informacji o przypadkach zawyżenia lub niezasadnego odliczenia strat w postępowaniach podatkowych. Prawo zgłoszenia zastrzeżeń IV. Pozostałe informacje i pouczenia Wystąpienie pokontrolne zostało sporządzone w dwóch egzemplarzach; jeden dla kierownika jednostki kontrolowanej, drugi do akt kontroli. Zgodnie z art. 54 ustawy o NIK kierownikowi jednostki kontrolowanej przysługuje prawo zgłoszenia na piśmie umotywowanych zastrzeżeń do wystąpienia pokontrolnego, w terminie 21 dni od dnia jego przekazania. Zastrzeżenia zgłasza się do dyrektora Delegatury NIK w Krakowie. W związku z niesformułowaniem wniosków pokontrolnych Delegatura NIK w Krakowie nie oczekuje odpowiedzi na niniejsze wystąpienie pokontrolne. Kraków, dnia grudnia 2012 r. Kontroler Julian Czekay gł. specjalista k.p. Kontroler Krzysztof Hofman st. inspektor k.p. 9