Standard Planu Gospodarki Niskoemisyjnej Piotr Kukla FEWE - Fundacja na rzecz Efektywnego Wykorzystania Energii ul. Rymera 3/4, 40-048 Katowice tel./fax +48 32/203-51-14 e-mail: office@fewe.pl; www.fewe.pl Poniatowa 02.04.2014
Inicjatywa społeczna instytucji i organizacji pozarządowych w zakresie tworzenia standardu PGN SAPE IEE
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe Programy koncepcyjne / strategie Strategia rozwoju gminy Studium kierunków zagospodarowania Programy wykonawcze PGO POŚ PGN Program termomodernizacji Program transportowy PONE Plan miejscowy Program OZE
Rola i szanse dla gmin wynikające z PGN: Możliwość przyjęcia realnych do wykonania celów w zakresie ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, udziału OZE i ograniczenia zużycia energii w gminach (włączenie się gminy w cele klimatyczne Polski i UE) Zebranie w jednym dokumencie realnych pod względem ekonomicznym oraz społecznym przedsięwzięć z zakresu środowiska i energetyki poprzez uwzględnienie ich w Wieloletnich Planach Finansowych (optymalizacja wykorzystania środków z perspektywy UE na lata 2014 2020) PGN jako program wyznaczający i spinający politykę gminy w zakresie środowiska i energetyki Zbudowanie modelu finansowania przedsięwzięć w oparciu o gminne PGN
Podział grup odbiorców Programu Gospodarki Niskoemisyjnej: Infrastruktura publiczna (budynki użyteczności publicznej i oświetlenie zewnętrzne) Handel, usługi Mieszkalnictwo (w podziale na jednorodzinne i wielorodzinne) Przemysł (poza ETS) Transport Przedsiębiorstwa zajmujące się odpadami (w zakresie określenia potencjału energetycznego)
Na co zwrócić uwagę w trakcie realizacji PGN? Perspektywa z Polityki Energetycznej Polski obecnie 2030 (horyzont długoterminowy) Perspektywa do 2020 (horyzont średnioterminowy) Perspektywa 3 letnia (horyzont krótkoterminowy) Rok bazowy najwcześniejszy z możliwych do udokumentowania w przypadku miasta Katowice 2010 (np. z założeń do planu lub SEAP)
Propozycja umocowania prawnego PGN do Prawa energetycznego 1) Ocena stanu aktualnego i przewidywanych zmian zapotrzebowania na ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe (w tym: identyfikacja zagrożeń bezpieczeństwa dostaw, poziomu zaspokojenia potrzeb, poziomu kosztów, poziomu ubóstwa energetycznego) 2) Ocena stanu aktualnego i przewidywanych zmian emisji i imisji zanieczyszczeń związanych z gospodarowaniem energią (w tym emisji gazów cieplarnianych); 3) Przedsięwzięcia racjonalizujące użytkowanie energii (ciepło, energia elektryczna i paliwa płynne i gazowe, w tym rozwój energetyki rozproszonej, energetyki prosumenckiej) 4) Możliwości wykorzystania istniejących nadwyżek i lokalnych zasobów paliw i energii, z uwzględnieniem energii elektrycznej, ciepła i chłodu wytwarzanych w odnawialnych źródłach energii, energii elektrycznej i ciepła użytkowego wytwarzanych w kogeneracji oraz zagospodarowania ciepła odpadowego z instalacji przemysłowych
Propozycja umocowania prawnego PGN do Prawa energetycznego Projekt założeń powinien określać: 5) Przedsięwzięcia zmierzające do zwiększenia zaangażowania społeczeństwa w lokalne działania na rzecz gospodarki niskoemisyjnej (informowanie, konsultacje, aktywny udział) 6) Zakres współpracy z przedsiębiorstwami energetycznymi, podmiotami lokalnymi (przedsiębiorstwa, agencje energetyczne, ) innymi jednostkami samorządu terytorialnego (gmina, powiat, region); 7) Ocena możliwości i potrzeb w zakresie wsparcia rozwoju gospodarki niskoemisyjnej (w tym finansowania przedsięwzięć, zmiany regulacji prawnych ); 8) Propozycję gminnego systemu zarządzania energią wraz z narzędziami oraz zestaw wskaźników do oceny kompletności planu, jego zgodności z polityką kraju/regionu i monitorowania postawionych celów; 9) Przegląd gminnych dokumentów planistycznych i rekomendacje w zakresie stosownych zmian
Czy PGN będzie monitorowany? W jaki sposób? Proces realizacji Planów powinien być monitorowany a efekty raportowane, jednostki raportujące powinny uzyskiwać informacje zwrotne w formie benchmarkingu, pozwalające na samoocenę i samodoskonalenie
Propozycja standardu PGN: Zakres obowiązkowy (obligatoryjny): opracowanie PGN, stworzenie bazy danych (w ramach projektu będzie stworzony schemat bazy w formacie excel), szkolenia dla pracowników gminy z udziałem interesariuszy projektu, promocja PGN, wpisanie przedsięwzięć do WPF, wyznaczenie gminnych priorytetów, określenie roku bazowego, wykonanie bilansu energetycznego gminy w podziale na grupy odbiorców (lub wykorzystanie Założeń do planu jeśli tam był zawarty pełny bilans energetyczny), plan monitorowania i kontroli realizacji planu, przeprowadzenie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko.
Propozycja standardu PGN: Zakres rekomendowany (zalecany): w ramach bazy danych wykorzystanie systemów do zbierania informacji o zużyciach i kosztach mediów w budynkach użyteczności publicznej (np. BDSZE), wykorzystanie analitycznych narzędzi do wyznaczania potencjału w zakresie odnawialnych źródeł energii (np. Retscreen), wyznaczenie śladu węglowego, ankietyzacja zabudowań jednorodzinnych (np. w ramach obowiązkowej promocji PGN), wyznaczenie dla przedsięwzięć analizowanych w PGN ilości toe (białe certyfikaty), stworzenie struktury organizacyjnej w gminie dla realizacji PGN (energetyk gminny) dla większych miast rekomendowane jest utworzenie Komitetu Sterującego
Propozycja standardu PGN: Zakres niezalecany (w przypadku korzystania ze środków NFOŚiGW): Stworzenie bazy z wykorzystaniem map GIS, Wykonanie audytów energetycznych dla przedsięwzięć ze środków NFOŚiGW, Rozbudowane narzędzia bazodanowe, Szczegółowe inwentaryzacja (np. oświetlenia).
Proponuje się, żeby Program Gospodarki Niskoemisyjnej / Program Zrównoważonego Gospodarowania Energią obejmował energetyczne aspekty gospodarki niskoemisyjnej z transportem z wyłączeniem gospodarki odpadami (odpady tylko w zakresie wyznaczenia potencjału energetycznego), rolnictwa, leśnictwa. PGN zawierałby wszystkie elementy zawarte w Założeniach do planu, z dodatkowym rozwinięciem szczegółowych przedsięwzięć zapisanych do Wieloletniego Planu Finansowego. W ramach naszej inicjatywy oczekujemy wsparcia NFOŚiGW standardu PGN.
Czy gmina powinna szukać dofiansowania, czy fundusze powinny szukać przedsięwzięć w gminie? 100% 50% 0% 20% 25% 55% Potrzebne środki do sfinansowania Środki własne zabezpieczone w budżecie Oszczędności
Jakie kolejne kroki w związku z tworzeniem standardu PGN? Powołanie koalicji na rzecz utworzenia krajowego systemu zrównoważonego gospodarowania energią Powołanie Prezentacja koalicji pierwszych na rzecz wyników utworzenia projektu krajowego w NFOŚiGW systemu marzec zrównoważonego 2014r. (kontekst finansowania gospodarowania PGN) energią Stworzenie standardu PGN (poradnik FEWE, KAPE) Propozycja zmian w Ustawie Prawo Energetyczne
Dziękuję za uwagę FEWE - Fundacja na rzecz Efektywnego Wykorzystania Energii ul. Rymera 3/4, 40-048 Katowice tel./fax +48 32/203-51-14 e-mail: office@fewe.pl; www.fewe.pl Piotr Kukla p.kukla@fewe.pl Tel. 32 203 51 14 wew. 13 Tel. kom. 603 554 419