1 Projekt systemowy pt. Kształcenie i doradztwo dla kadr pomocy i integracji społecznej województwa śląskiego podsumowanie trzeciej edycji We wrześniu 2012 r. Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej Województwa Śląskiego zakończył realizację trzeciej edycji projektu systemowego pt. Kształcenie i doradztwo dla kadr pomocy i integracji społecznej województwa śląskiego. Projekt ten ma na celu wzmocnienie systemu wsparcia rozwoju zawodowego kadr jednostek pomocy społecznej oraz innych podmiotów realizujących zadania w obszarze pomocy i integracji społecznej województwa śląskiego. Projekt współfinansowany jest ze środków Unii Europejskiej w ramach Priorytetu VII Promocja integracji społecznej, Działania 7.1 Rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji, Poddziałania 7.1.3 Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013. Wychodząc naprzeciw potrzebom pracowników oraz wolontariuszy instytucji działającym w obszarze pomocy i integracji społecznej, Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej Województwa Śląskiego zaoferował szkolenia, specjalistyczne doradztwo oraz wizyty studyjne jako formy wsparcia kompetencji i umiejętności zawodowych kadr pomocy i integracji społecznej. 16000 14000 12000 10000 8000 6000 4000 2000 0 liczba osób objętych wsparciem w ramach projektu systemowego ROPS na tle zatrudnienia w JOPS w regionie liczba pracowników JOPS objętych wsparciem we wcześniejszych edycjach projektu (w latach 2008-2009) liczba pracowników JOPS objętych wsparciem w trzeciej edycji projektu (10.2010-09.2012) zatrudnieni ogółem w JOPS w 2009 r. w województwie śląskim Źródło: dane GUS oraz informacje własne ROPS
2 I. ŚCIEŻKI SZKOLENIOWE Kluczowe w projekcie okazało się wsparcie w postaci oferty szkoleniowej, która została skierowana do szerokiego grona odbiorców. Wśród pracowników i wolontariuszy instytucji pomocy i integracji społecznej największą grupę uczestników stanowili pracownicy i wolontariusze miejskich ośrodków pomocy rodzinie (32%) oraz ośrodków pomocy społecznej (27%). Ponadto, w ramach minionej edycji projektu objęto wsparciem szkoleniowym pracowników i wolontariuszy domów pomocy społecznej (stanowili 15% uczestników), placówek opiekuńczo-wychowawczych (7% uczestników), powiatowych centrów pomocy rodzinie (5% uczestników), ośrodków interwencji kryzysowej (2% uczestników), organizacji pozarządowych działających w sferze aktywnej integracji (4% uczestników), pracowników Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej Województwa Śląskiego (1% uczestników) oraz pozostałych partnerów publiczno-społecznych (7%). uczestnicy szkoleń wg miejsca zatrudnienia lub pełnienia wolontariatu; N = 100% POW - 7% ROPS - 1% pozostali partnerzy publicznospołeczni - 7% DPS - 15% PCPR - 5% OPS - 27% MOPR - 32% OIK - 2% NGO - 4% Źródło: informacje własne ROPS
3 Wsparcie szkoleniowe realizowane było w ramach następujących obszarów tematycznych: Praca z dzieckiem i rodziną w dziennych placówkach opiekuńczo-wychowawczych Praca z dzieckiem i rodziną w całodobowych placówkach opiekuńczowychowawczych Praca z osobami niepełnosprawnymi Kurs prawno-administracyjny Pomoc w sytuacji kryzysu w rodzinie Stosowanie procedur administracyjnych w zarządzaniu instytucją pomocy społecznej Realizacja projektów systemowych Kurs kadrowy i kurs płacowy Profesjonalne kadry finansowo-księgowe Realizacja kontraktów socjalnych Organizacje pozarządowe na rzecz aktywnej integracji Zamówienia publiczne Wsparcie działań zespołów interdyscyplinarnych na rzecz rozwiązywania problemów społecznych Warsztat rozwoju osobistego dla pracowników jednostek pomocy i integracji społecznej Kompetencje społeczne pracowników socjalnych Skuteczne zarządzanie personelem Nowe trendy w zarządzaniu Projekt socjalny z wykorzystaniem instrumentów aktywnej integracji Praca z rodziną wieloproblemową Praca z rodziną zastępczą i adopcyjną Praca z rodziną osoby terminalnie chorej Praca ze sprawcą przemocy domowej Nowelizacje przepisów prawnych Kurs asystenta rodziny Szkoła dla wychowawców Interwencja w sytuacji przemocy w rodzinie (Studium Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie kurs II stopnia) Trening Zastępowania Agresji Mediacje rodzinne (kurs podstawowy i zaawansowany) Wykorzystanie arkuszy kalkulacyjnych w pracy Kurs języka angielskiego Kurs języka migowego Kurs kancelaryjno-archiwalny Ścieżki szkoleniowe i szkolenia uruchamiane w zależności od bieżących potrzeb uczestników
4 Szkolenia dedykowane pracownikom ROPS, dostosowane do indywidualnych potrzeb zawodowych i stanowisk Łącznie zrealizowano 16 567,5 godzin szkoleniowych dla 4261 uczestników projektu, w tym dla 2264 nowych uczestników. Spośród wszystkich obszarów tematycznych największym zainteresowaniem wśród uczestników cieszyły się następujące szkolenia: 1. Nowelizacja kodeksu postępowania administracyjnego, 2. Warsztat rozwoju osobistego, 3. Mediacje rodzinne, 4. Prawo pomocy społecznej najważniejsze zmiany, 5. Kompetencje osobiste pracowników socjalnych. Na przestrzeni 24 miesięcy wdrażania projektu systemowego najwięcej godzin szkoleniowych zrealizowano w 2011 roku - 8772 (podczas 12 miesięcy realizacji projektu), następnie - 6359,5 godziny w 2012 roku (podczas 9 miesięcy realizacji projektu) i 1436 godzin w 2010 roku (podczas 3 miesięcy realizacji projektu).
5 II. USŁUGI DORADCZE Niezwykle istotną częścią wsparcia oferowanego w ramach zakończonego etapu projektu systemowego było doradztwo. W latach 2010-2011 usługi doradcze skierowane zostały do pracowników i wolontariuszy ośrodków pomocy społecznej i powiatowych centrów pomocy rodzinie działających na terenie województwa śląskiego. Z początkiem 2012 zmianie uległy dokumenty programowe dotyczące Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, na skutek czego zwiększyła się dostępność do usług doradczych w ramach projektu. Dzięki tej zmianie, z doradztwa skorzystali przedstawiciele innych instytucji, realizujących zadania aktywnej integracji społecznej i zawodowej, w szczególności: organizacji pozarządowych, domów pomocy społecznej, dziennych domów pomocy społecznej, zespołów interdyscyplinarnych (policja, szkoły, gminy), warsztatów terapii zajęciowej oraz instytucji systemu wspierania rodziny i pieczy zastępczej. 1 Ofertę usług doradczych zorganizowano w ramach 24 obszarów tematycznych. Łącznie udzielono 2 394 godzin doradztwa, z których skorzystało 2784 uczestników projektu, w tym 969 nowych uczestników. 2 Wsparcie doradcze realizowane było w ramach następujących obszarów tematycznych: 1 na podstawie Raportu z wyników ewaluacji doradztwa zorganizowanego w okresie od 01 października 2010 roku do 30 września 2012 roku w ramach projektu systemowego Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej Województwa Śląskiego pt.: Kształcenie i doradztwo dla kadr pomocy i integracji społecznej województwa śląskiego 2 ibidem
6 Podnoszenie jakości pracy socjalnej Stosowanie kontraktu socjalnego w pomocy społecznej Praca z osobami i rodzinami w sytuacji kryzysowej Rozwój metod pracy z poszczególnymi typami klientów Praca z dzieckiem i rodziną Praca z osobami niepełnosprawnymi Praca ze społecznością lokalną Zasady budowania i nowelizacji strategii rozwiązywania problemów społ. Inicjowanie i funkcjonowanie partnerstw w społecznościach lokalnych Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie Przygotowanie i realizacja projektów systemowych Stosowanie prawa w pomocy społecznej Archiwizacja oraz jednolity rzeczowy wykaz akt i instrukcji kancelaryjnej Prawo pracy w instytucjach pomocy społecznej Ochrona danych osobowych Kontrola zarządcza w placówkach pomocy społecznej Nowa ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej Wykorzystanie informatyki w funkcjonowaniu instytucji Prawo zamówień publicznych Stosowanie procedur związanych z likwidacją skutków powodzi Ekonomia społeczna Praca z osobami/rodzinami, w których występuję problem uzależnienia lub nadużywania alkoholu/innych substancji psychoaktywnych Największym zainteresowaniem wśród odbiorców cieszyły się następujące tematy usług doradczych: 1. Podnoszenie jakości pracy socjalnej, 2. Stosowanie prawa w pomocy społecznej, 3. Stosowanie kontraktu socjalnego w pomocy społecznej, 4. Praca z osobami i rodzinami w sytuacji kryzysowej, 5. Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie. Usługa doradcza świadczona była w formach indywidualnych lub grupowych spotkań. Wsparcie doradcze można było uzyskać osobiście, pisemnie, telefonicznie oraz za pomocą Internetu. Analizując doradztwo pod kątem typów zrealizowanych usług największy odsetek z ogółu przeprowadzonych usług doradczych stanowiło doradztwo grupowe 84,02% (2011,5 godzin). W dalszej kolejności - doradztwo indywidualne - 13,24% (317 godzin), internetowe - 1,65% (39,5 godzin) i telefoniczne - 1,09% (26 godzin). Struktura ta jest zbieżna ze strukturą doradztwa w poprzednich etapach projektu systemowego. 3 3 ibidem
7 udział w poszczególnych typach usług doradczych; N=100% Doradztwo indywidualne Doradztwo internetowe Doradztwo telefoniczne Doradztwo grupowe Źródło: informacje własne ROPS III. WIZYTY STUDYJNE W ramach prowadzonych w projekcie działań promocyjno-informacyjnych organizowane były wizyty studyjne. Ich celem było zaprezentowanie praktycznych rozwiązań oraz przekazanie informacji dotyczących działań na rzecz osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. Zrealizowane wizyty studyjne prezentowały usługi społeczne określane mianem Dobrych Praktyk i obejmowały swoim zakresem takie zagadnienia jak: - funkcjonowanie podmiotów ekonomii społecznej, - budowanie partnerstw na rzecz rozwiązywania problemów społecznych, - innowacyjne metody pracy w placówkach opiekuńczo-wychowawczych. Zestawienie instytucji, w których odbywały się wizyty studyjne lokalizacja instytucja 1. Kraków Specjalistyczna Placówka Opiekuńczo Wychowawcza Parkowa Specjalistyczna Placówka Opiekuńczo Wychowawcza Dom Dziecka im J. Brzechwy Stowarzyszenie U Siemachy Fundacja Hamlet 2. Klucze Spółdzielnia Socjalna Opoka Zakład Aktywizacji Zawodowej Opoka Stowarzyszenie na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju Społeczno Gospodarczego KLUCZ
8 Środowiskowy Dom Samopomocy dla Osób Psychicznie Chorych Chrześcijańskie Stowarzyszenie Dobroczynne 3. Bałtów Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Gminy Bałtów Centrum Integracji Społecznej w Ostrowcu Świętokrzyskim Spółdzielnia Socjalna Alternatywy 5 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Krzemienny Krąg Centrum Integracji Społecznej w Strzelcach Opolskich Spółdzielnia Socjalna w Strzelcach Opolskich i Bycznie 4. Strzelce Stowarzyszenie Barka Opolskie Centrum Integracji Społecznej CIS POL Byczyński Inkubator Gospodarki Społecznej Ośrodek Wsparcia Spółdzielni Socjalnych 5. Katowice Spółdzielnia Socjalna W&Team w Bytomiu Spółdzielnia Socjalna RedHead w Bytomiu Spółdzielnia Socjalna Rybka 6. Cieszyn Stowarzyszenie Pomocy Wzajemnej Być razem 7. Bielsko-Biała Bielskie Stowarzyszenie Artystyczne "Teatr Grodzki" Warsztat Terapii Zajęciowej Jesteś potrzebny Zakład Aktywności Zawodowej prowadzony przez Bielskie Stowarzyszenie Artystyczne "Teatr Grodzki"