Wstęp 7 Rozdział 1 Rynek produktów strukturyzowanych w Polsce 11 Rozdział 2 Formy prawne produktów strukturyzowanych 23 2.1. Lokata bankowa 23 2.2. Bankowy papier wartościowy 25 2.3. Ubezpieczenie na życie i dożycie 27 2.4. Ubezpieczenie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym 29 2.5. Certyfikat inwestycyjny 30 2.6. Tytuł uczestnictwa w zagranicznym funduszu inwestycyjnym 34 2.7. Obligacja 36 2.8. Certyfikat strukturyzowany 38 2.9. Regulacje prawne związane z produktami strukturyzowanymi (MIFID) 39 Rozdział 3 Instrument o stałym dochodzie 43 3.1. Lokata bankowa 43 3.2. Bon skarbowy 44 3.3. Obligacja 46 3.3.1. Model wyceny obligacji 48 3.3.2. Stopy kasowe, terminowe i krzywa dochodowości 50 3.3.3. Ryzyko inwestowania w obligacje 56 3.3.4. Czas trwania i wypukłość obligacji 60 3.3.5. Immunizacja (uodpornienie) portfela 64 Rozdział 4 Instrument ryzykowny 71 4.1. Opcje 71 4.2. Opcje egzotyczne 77 4.2.1. Opcje złożone (compound options) 78 4.2.2. Opcje barierowe (barier options) 80 4.2.3. Opcje binarne (binary options) 84 4.2.4. Opcje lookback 87 4.2.5. Opcje azjatyckie (asian options) 90 4.2.6. Opcje autocall 92 4.2.7. Opcje quanto 95 4.2.8. Opcje koszykowe (basket options) 97 4.2.9. Opcje tęczowe (rainbow options) 97 4.2.10. Opcje mountain range 99 4.3. Strategie opcyjne 108 4.4. Wycena opcji 114 4.4.1. Uogólniony model Blacka-Scholesa-Mertona 115 4.4.2. Modele analityczne dla wybranych opcji egzotycznych 117 4.4.3. Metoda drzew dwumianowych 123 4.4.4. Metoda Monte Carlo 128 4.4.5. Metoda Monte Carlo dla opcji na wiele aktywów 131
Rozdział 5 Konstrukcja produktów strukturyzowanych 137 Rozdział 6 Analiza wybranych produktów strukturyzowanych 147 6.1. Certyfikat depozytowy 6M FX EUR/PLN umocnienie złotego 148 6.2. Grupowe Ubezpieczenie na Życie z Ubezpieczeniowym Funduszem Kapitałowym Agro Koszyk Plus II 152 6.3. Lokata strukturyzowana Liderzy Parkietu III 156 6.4. CU Gwarancja Globalne Inwestycje II 159 6.5. Obligacja WIG20 Profit 165 6.6. Obligacja WIG20 Premium 169 6.7. Obligacja Giganci Rynku 171 6.8. Certyfikat BZ WBK Nowa Era 175 6.9. Ubezpieczenie na życie i dożycie Mocca 178 Zakończenie 183 Bibliografia 185
Wzrost awersji do ryzyka na rynkach finansowych po 2008 roku będący konsekwencją kryzysu finansowo-gospodarczego wymusił na specjalistach od inżynierii finansowej stworzenie nowych instrumentów finansowych. Pojawił się popyt na produkt, który z jednej strony gwarantował by, że zainwestowane środki nie zostaną utracone, a z drugiej dawał możliwość osiągania ponadprzeciętnych dochodów na różnych rynkach. Produkty strukturyzowane spełniały te warunki. Choć były już znane w przeszłości, to dopiero wówczas ich rozwój nabrał dynamiki. Produkty strukturyzowane to instrumenty hybrydowe będące portfelami instrumentów o stałym dochodzie, jak lokata bankowa czy obligacja, opcji ora marży stanowiącej wynagrodzenie emitenta. Właściwy wybór tych trzech składników i sposób ich połączenia stanowi o ich atrakcyjności. W niniejszej monografii przedstawiono sposoby konstrukcji produktów strukturyzowanych, ich wycenę, analizę ryzyka oraz przepisy prawne dotyczące ich funkcjonowania. Książka jest adresowana do praktyków pracujących w instytucjach finansowych, studentów kierunków finansowych oraz osób zainteresowanych inżynierią finansową lub inwestycjami na rynku kapitałowym.
Bibliography Back K. (2005), A Course in Derivative Securities. Introduction to Theory and Computation, Springer Verlag, Berlin-Heidelberg Bingham N. H., Kiesel R., (2004), Risk neutral valuation. Pricing and Hedging of Financial Derivatives. Springer. Black, F., Scholes, M. (1973), The Pricing of Options and Corporate Liabilities, Journal of Political Economy, 81, 637-654. Black, F. (1976), The Pricing of Commodity Contracts, Journal of Financial Economics, 3, 167-179. Bouzoubaa M., Osseiran A. (2010), Exotic Options and Hybrids: A Guide to Structuring, Pricing and Trading, John Wiley & Sons Boyle, P. P. (1977), Options: a Monte Carlo approach, Journal of Financial Economics, 4, 323-338. Boyle, P.P. (1986), Option Valuation Using a Three Jump Process, International Options Journal, 3, 7-12. Choudhry, M. (2004), Structured Credit Products, John Wiley&Sons. Cox, J. C., Ross, S. A. and Rubinstein, M. (1979), Option Pricing: A simplified approach, Journal of Financial Economics, 7, 229-263. Cox, J. C., Rubinstein, M. (1985), Innovation in Option Markets, Option Markets. Chap. 8 Prentice-Hall, New Jersey. Dębski W. (2008), Rynek finansowy i jego mechanizmy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Fabozzi, F.J., Fong, G, (2000), Zarządzanie portfelem inwestycji przynoszących stały dochód, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Gabryelczyk K. (red.) (2009), Private Asset & Wealth Management. Nowe instrumenty i usługi finansowe, C.H. Beck, Warszawa. Garman, M. B., Kohlhagen, S. W. (1983), Foreign Currency Option Values, Journal of International Money and Finance, 2, 231-237. Glasserman, P. (2004), Monte Carlo Methods in Financial Engineering, Springer Verlag, New York.
Goldman, B. M., Sosin, H. B. and Gatto, M. A. (1979), Path Dependent Options: Buy at the Low, Sell at the High. Journal of Finance, 34(5), 1111-1127. Gudaszewski, W., Hnatiuk, M.(2004), Zasady konstruowania strukturyzowanych instrumentów finansowych, Rynek Terminowy 3, Agencja informacyjna Penetrator, Kraków, 34-39. Haug, E. G. (1998), The Complete Guide to Option Pricing Formulas, McGraw-Hill, New York. Jackson, M., Staunton, M. (2004), Zaawansowane modele finansowe z wykorzystaniem Excela i VBA, Wydawnictwo Helion, Gliwice. Jajuga K., (2006), Inwestycje. Instrumenty finansowe, aktywa niefinansowe, ryzyko finansowe, inżynieria finansowa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa Jajuga K. (2005), Trzydzieści lat nowoczesnej teorii wyceny instrumentów pochodnych. Uniwersytet Szczeciński, Zeszyty naukowe nr 389. Jajuga K. (2005), Modelowanie stóp procentowych a narzędzia ekonometrii finansowej, w: Dynamiczne modele ekonometryczne, Toruń. Janowicz-Lomott M., Ostrowska-DankiewiczA. (2011), Ubezpieczeniowe produkty strukturyzowane wpływ na polski rynek ubezpieczeń życiowych, Wiadomości Ubezpieczeniowe, 4, 68. Jorion, P. (2003), Financial Risk Manager. Handbook. Willey, New Jersey. Kliber, P. (2009) Estymacja struktury terminowej stóp procentowych w Polsce, BIK 40 (1), 109-126. Kliber, A.M., Kliber, P. (2010), Podstawy modelowania struktury terminowej stóp procentowych, Materiały dydaktyczne nr 250, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań. Krzywda, M (2010), Produkty strukturyzowane w praktyce, Złote Myśli, Gliwice. Kwok Y.K. (2008), Mathematical Models of Financial Derivatives, Springer, Berlin. Luenberger, D. G. (2003), Teoria inwestycji finansowych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Matłoka, M., Światłowski, J. (2003), Matematyka finansowa i funkcje finansowe arkusza kalkulacyjnego, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej (WSB) w Poznaniu, Poznań. Merton, R. C. (1973), Theory of Rational Option Pricing, Bell Journal of Economics and Management Science, 4, 141-183.
Mokrogulski, M., Sepielak, P. (2010), Produkty strukturyzowane w Polsce w latach 2000-2010, Urząd Komisji Nadzoru Finansowego, Warszawa. S. N. Neftci (2000), An introduction to the Mathematics of financial Derivatives, Academic Press. Nelson, C. R., Siegel, A. F. (1987), Parsimonious Modeling of Yield Curves, Journal of Business 60, s.473-489. Overhaus M., (2002), Himalaya options, Risk 3/2002 Perez K. (2012), Fundusze inwestycyjne, Wolters Kluwer, Warszawa. Piasecki K. (2005), Od arytmetyki handlowej do inżynierii finansowej, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań Piasecki, K., Ronka-Chmielowiec, W. (2011), Matematyka finansowa, Wydawnictwo C.H.BECK, Warszawa. Pruchnicka-Grabias, I. (2011), Pochodne instrumenty kredytowe., Wydawnictwo CeDeWu, Warszawa. Reiner, E., Rubinstein, M. (1991), Unscrambling the Binary Code, Risk Magazine, 4 (9). Reiner, E., Rubinstein, M. (1991), Breaking Down the Barriers, Risk Magazine, 4(8). Rubinstein, M. (1991), Somewhere Over the Rainbow, Risk 4 (11). Stulz, R.(1982), Options on the Minimum or the Maximum of Two Risky Assets, Journal of Financial Economics 10 (2), 161-185. Swan E. J., (2000), Building the global market. A 4000 Year History of Derivatives, Kluwer Law International, The Hague. Svensson, L. E. O. (1994), Estimating and interpreting forward interest rates: Sweden 1992-1994, Working Paper no. 4871, NBER, Cambridge. Tarczyński W., (2003), Instrumenty pochodne na rynku kapitałowym, PWE, Warszawa Vishwanath S. R., Krishnamurti Ch., (2009), Investment management: a modern guide to security analysis and stock selection. Springer-Verlag, Berlin/Heidelberg Weron, A., Weron, R. (2009), Inżynieria finansowa, Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa.
Zaręba, A. (2009), Produkty strukturyzowane, inwestycje nowych czasów, Wydawnictwo Helion, Gliwice. Samcik M., Plastikowe Euro 2012. Dlaczego banki nie zarobią na lokatach?, Gazeta Wyborcza 9.06.2012. Rozwój systemu finansowego w Polsce w 2011 r., NBP, Warszawa 2012 Kodeks cywilny, Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93, z późn.zm. Kodeks postępowania sądowego, Dz.U. 1964 nr 43 po. 296, z późn. zm. Konwencja miedzy Rzeczpospolitą Polską a Wielkim Księstwem Luksemburga w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, sporządzona w Luksemburgu 14 czerwca 1995 r., Dz. U. z 1996 r., nr 110, poz. 527. Prawo bankowe, Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665, z późn. zm. Rozporządzenie Ministrów Finansów oraz Sprawiedliwości w sprawie określenia granic, w jakich świadczenia z ubezpieczeń osobowych i odszkodowania z ubezpieczeń majątkowych nie podlegają egzekucji sądowej, Dz.U. 1986 nr 26 poz. 128 Ustawa o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, Dz. U. z 2009 r. Nr 84, poz. 711, z późn. zm. Ustawa o funduszach inwestycyjnych, Dz. U. 2004, nr 146, poz. 1546. Ustawa o grach hazardowych, Dz.U. z 2009 nr 201 poz. 1540. Ustawa o obrocie instrumentami finansowymi, Dz.U. 2005 Nr 183 poz. 1538. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych, Dz.U. 1991 Nr 80, Poz. 350, z późn. zm. Ustawa o podatku od spadków i darowizn, Dz.U. 1983 Nr 45 poz. 207,, z późn. zm. Ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, Dz.U. 2003 nr 124 poz. 1152, z późn. zm. Ustawa o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. z 2009 r. Nr 165, poz. 1316.
Dyrektywa 2009/14/WE nowelizująca dyrektywę 94/19/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie systemów gwarancji depozytów. Dyrektywa 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie rynków instrumentów finansowych (MiFID I). Dyrektywa Komisji 2006/73/WE wprowadzająca środki wykonawcze do dyrektywy 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do wymogów organizacyjnych i warunków prowadzenia działalności przez przedsiębiorstwa inwestycyjne oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tejże dyrektywy (MiFID II). Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1287/2006 z 10 sierpnia 2006 roku wprowadzające środki wykonawcze do dyrektywy 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do zobowiązań przedsiębiorstw inwestycyjnych w zakresie prowadzenia rejestrów, sprawozdań z transakcji, przejrzystości rynkowej, dopuszczenia instrumentów finansowych do obrotu oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tejże dyrektywy. www.aliorbank.pl analizy.pl www.bossa.pl www.fao.org www.gpw.pl www.knf.gov.pl, www.mbank.pl www.mifid.com.pl www.money.pl nbp.pl www.obligacjeskarbowe.pl structus.pl www.ubezpieczeniaonline.pl