BIULETYN INFORMACYJNY RODZICIELSTWA ZASTĘPCZEGO

Numer 2/2012 BIULETYN INFORMACYJNY RODZICIELSTWA ZASTĘPCZEGO

W pierwszym numerze Biuletynu pisaliśmy o nowych zagadnieniach i obowiązkach jakie wprowadza Ustawy z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. W tym egzemplarzu kontynuujemy temat zagadnień związanych z nową ustawą. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie - Organizator Rodzinnej Pieczy Zastępczej w Choszcznie, aby lepiej i sprawniej wykonywać powierzone zadania podzielone zostało na dwa zespoły: Zespół ds. Pieczy Zastępczej oraz Zespół ds. Świadczeń. Zadania pierwszego wymienionych Zespołów omówione zostały w poprzednim numerze biuletynu, dlatego też teraz zajmiemy się drugim z Zespołów. ZESPÓŁ DS. ŚWIADCZEŃ. Zespół ds. Świadczeń pełni funkcję ściśle administracyjną i kontrolną. Zadaniem tego Zespołu jest przyjmowanie wszelkich wniosków od rodzin zastępczych, badanie aktualnej sytuacji materialnej tej rodziny, następnie wydawanie decyzji administracyjnych oraz wypłacanie świadczeń. Odpowiedzialny jest też za sporządzanie wszelkich umów dotyczących rodzicielstwa zastępczego. Wydanie decyzji o przyznaniu lub odmowie przyznania świadczenia poprzedzone jest złożeniem przez rodzinę zastępczą wniosku na odpowiednim druku dostępnym w PCPR - OPZ. Zmianie uległ dotychczasowy tryb postępowania w sprawie wydania powyższej decyzji. Obecnie postępowanie prowadzone jest w oparciu o Ustawę z dnia 14 czerwca 1960 roku Kodeks Postępowania Administracyjnego, a czynności w tym zakresie podejmuje urzędnik administracyjny lub pracownik socjalny. Oznacza str. 2

to, iż nie będzie już przeprowadzany w miejscu zamieszkania rodziny Rodzinny Wywiad Środowiskowy, a dostarczenie wszelkiej dokumentacji poświadczającej faktyczny stan materialny rodziny jest obowiązkiem osób składających wniosek czyli opiekunów zastępczych. Między innymi od odpowiedniego skompletowania dokumentów przez opiekunów oraz przedłożenia ich w wyznaczonych terminach zależy czas wydania decyzji. O wszczęciu postępowania i rodzaju wymaganej do przedłożenia dokumentacji rodzina zastępcza będzie informowana pisemnie. Wynikiem prowadzonego postępowania będzie wydanie przez Zespół ds. Świadczeń decyzji administracyjnej, która wnioskodawcom przekazana zostanie również w formie pisemnej. Rys.1. Kroki jakie należy podjąć w celu otrzymania świadczenia pieniężnego. Pobranie w PCPR-ORPZ druku wniosku o przyznanie świadczenia pieniężnego. Wniosek do Zespołu ds. Świdczeń o przyznanie świdczenia pieniężnego Na podstawie KPA wszczęcie postępowania Dostarczenie dowodów w sprawie, o które pisemnie prosi pracownik socjalny lub urzędnik administarcyjny Wydanie decyzji administarcyjnej o przyznaniu lub odmowie przyznania świadczenia str. 3

OCENY Jednym z nowych zadań nałożonych na Organizatora Rodzinnej Pieczy Zastępczej jest konieczność dokonywania oceny sytuacji dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej oraz oceny rodziny zastępczej. Obowiązkiem rodziny zastępczej jest natomiast współpraca z ORPZ w zakresie sporządzenia powyższych ocen. W poprzedniej publikacji omówiliśmy to czemu służyć mają oceny i jakie są ich cele. Poniżej zapoznajemy państwa z przebiegiem procedury oceniania. OCENA SYTUACJI DZIECKA UMIESZCZONEGO W PIECZY ZASTĘPCZEJ. Zgodnie z art. 76 Organizator Rodzinnej Pieczy Zastępczej dokonuje okresowej cena sytuacji dziecka umieszczonego w pieczy zastępczej. W myśl art. 131, w odniesieniu do dzieci w wieku nie przekraczającym 3 lat życia dziecka ocena przeprowadzana jest co trzy miesiące, natomiast wobec dzieci w wieku powyżej 3 roku życia oceny dokonuje się co pół roku. Oczywiście w uzasadnionych przypadkach ocena może być dokonywana częściej. Organizator Rodzinnej Pieczy Zastępczej ocenę sporządza w formie pisemnej i przekazuje ją do sądu. Sporządzenie powyższej oceny przez Organizatora, w myśl z art. 130 poprzedzone jest jego konsultacją z rodziną zastępczą, w której przebywa dziecko, koordynatorem tej rodziny, asystentem rodziny pracującym z rodziną biologiczną dziecka przebywającego w pieczy zastępczej, pedagogiem, psychologiem, a także przedstawicielem ośrodka adopcyjnego. Wszystkie te osoby sporządzają własną pisemną opinię na temat dziecka. Opinie te przedkładają Organizatorowi w trakcie spotkania Zespołu Do Spraw Okresowej Oceny Sytuacji Dziecka, str. 4

Rys. 2. Graficzne przedstawienie postępowania w sprawie wydania Oceny sytuacji dziecka umieszczonego w pieczy zastępczej. str. 5

który zwoływany będzie przez Organizatora w odniesieniu do danej rodziny zastępczej. W trakcie spotkania Zespołu każdy z uczestników wyrazi swój pogląd na temat obecnej sytuacji dziecka w rodzinie zastępczej oraz zasadności jego dalszego pobytu w tej rodzinie. Wszystkie zebrane ustalenia i uwagi poczynione podczas takiego posiedzenia zostaną w formie pisemnej przekazane przez Organizatora do właściwego sądu. Na podstawie przekazanej Oceny sąd podejmuje decyzję o tym, co dalej powinno zadziać się z dzieckiem czy może już wrócić do rodziców biologicznych, czy nadal powinno przebywać w pieczy zastępczej, czy rodzina zastępcza, w której dziecko aktualnie przebywa nadal będzie sprawowała pieczę nad tym dzieckiem, bądź też decyzję o przekazaniu dziecka do adopcji. OCENA RODZINY ZASTĘPCZEJ. Organizator Rodzinnej Pieczy Zastępczej, zgodnie z art. 128 dokonuje również oceny rodziny zastępczej. Postępowanie takie różni się nieco od oceny opisanej powyżej. Ocena rodziny zastępczej dotyczy predyspozycji do pełnienia funkcji opiekunów zastępczych oraz jakości wykonywania powierzonych im obowiązków. Ostateczna ocena sporządzana na piśmie dokonywana jest, podobnie jak w przypadku oceny sytuacji dziecka, przez Organizatora w konsultacji z Zespołem ds. Oceny Rodziny Zastępczej. Zespół ten składa się z dwóch dodatkowych osób: koordynatora oraz asystenta rodziny. Oczywiście w uzasadnionych przypadkach w skład Zespołu mogą wchodzić również inne osoby, jeżeli jest to konieczne. str. 6

Pierwsza ocena rodziny zastępczej dokonywana jest przed upływem roku od momentu umieszczenia w tej rodzinie pierwszego dziecka. Druga ocena następuje przed upływem dwóch lat od momentu umieszczenia w rodzinie pierwszego dziecka. Kolejne oceny sporządza się nie rzadziej niż co 3 lata. Rys. 3. Graficzne okresów dokonywania oceny rodziny zastępczej. Bardzo ważnym jednak jest to, iż powyżej przedstawiona sytuacja oceny rodziny zastępczej dotyczy jedynie oceny pozytywnej. Inaczej sprawa wygląda, gdy ocena przybiera charakter negatywnej opinii. W takim przypadku kolejny termin dokonania oceny rodziny zastępczej jest nie dłuższy niż za 6 miesięcy. Gdy zdarzy się tak, że również ta ocena jest niepomyślna Organizator zobowiązany jest wystąpić do sądu z wnioskiem o rozwiązanie rodziny zastępczej. KOORDYNATOR RODZINNEJ PIECZY ZASTĘPCZEJ Rodziny zastępcze korzystają z pomocy koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej. Od 1 stycznia 2012 r. rodziny w latach 2012 2014, obowiązkowo opieką koordynatora będą rodziny, nie posiadające, co najmniej 3-letniego doświadczenia. str. 7

Na czym ta opieka ma polegać? Pierwszą wizytę koordynatora macie Państwo już za sobą. Jego rola to rola opiekuna przyjaciela wspomagającego rodziców zastępczych w realizacji zadań wynikających z pieczy zastępczej, rozwijaniu umiejętności opiekuńczo wychowawczych. Ankieta, którą Państwo uzupełniacie podczas wizyty ma pomóc w określeniu obszarów w których sobie radzicie oraz takich w których mogą pojawić się trudności. Rolą koordynatora jest wspieranie Państwa w procesie wychowawczym, zapewnieniu pomocy i wsparcia psychologicznego osobom sprawującym rodzinną pieczą zastępczą, w szczególności w ramach grup wsparcia, które mają na celu podniesienie świadomości w zakresie funkcjonowania rodziny, pomocy w integracji rodziny, rozwijaniu umiejętności opiekuńczo wychowawczych rodziny. Koordynator rodzinnej pieczy zastępczej zbiera również informacje dotyczące dziecka jego kontaktów z rodzicami biologicznymi, rodzeństwem, mocnych stron i trudności szkolnych oraz problemów zdrowotnych. Na podstawie tych informacji tworzony będzie plan pracy z dzieckiem wraz z asystentem rodziny, oraz Państwem jako rodziną zastępczą. Koordynator również uczestniczy w pracy nad oceną rodziny zastępczej, która to jest wysyłana do sądu raz na pół roku gdy dziecko ma powyżej 3 lat, co 3 miesiące gdy dziecko jest poniżej 3 lat. Pełnoletni wychowankowie rodzinnych form pieczy zastępczej otrzymują wsparcie w procesie usamodzielnienia, z tego też względu kilka tygodni przed ukończeniem 18 roku życia wraz z koordynatorem oraz opiekunem usamodzielnienia tworzą Plan str. 8

Usamodzielnienia, który konsekwentnie będzie realizowany, a wszelkie zmiany muszą być zgłaszane. W myśl ustawy o rodzinnej pieczy zastępczej kierując się dobrem dziecka, koordynator dba o zapewnienie mu stabilizację i bezpieczeństwo poprzez umieszczenie dziecka w rodzinach przysposabiających. Z tego też względu konieczne jest, zgłaszanie do ośrodków adopcyjnych informacji o dzieciach z uregulowaną sytuacją prawną. Uregulowana sytuacja prawna to sytuacja w której: a) oboje rodzice mają odebrane prawa rodzicielskie b) jeden rodzic ma odebrane prawa rodzicielskie, a drugi nie żyje c) oboje rodzice nie żyją Nasi koordynatorzy to osoby kompetentne, do których możecie zwrócić się z pojawiającymi się trudnościami. Warto pamiętać, żeby podczas pierwszej wizyty zapisać sobie imię i nazwisko Państwa koordynatora, dzięki temu współpraca będzie łatwiejsza. USAMODZIELNIANIE SIĘ WYCHOWANKÓW RODZIN ZASTĘPCZYCH. W poprzednim numerze naszego Biuletynu omówiliśmy kim jest usamodzielniany wychowanek rodziny zastępczej i proces tworzenia indywidualnego programu usamodzielnienia, który jest warunkiem przyznania pomocy, przysługującej osobie usamodzielnianej. Natomiast w tym numerze omówimy formy pomocy przysługujące usamodzielnianym wychowankom rodzin zastępczych. str. 9

Formy pomocy. Zgodnie z art. 140 153 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej osobie opuszczającej, po osiągnięciu pełnoletności, rodzinę zastępczą, rodzinny dom dziecka, placówkę opiekuńczo-wychowawczą lub regionalną placówkę opiekuńczo-terapeutyczną, zwanej dalej osobą usamodzielnianą, w przypadku gdy umieszczenie w pieczy zastępczej nastąpiło na podstawie orzeczenia sądu: I) przyznaje się pomoc na: a) kontynuowanie nauki wniosek o przyznanie pomocy wraz z zaświadczeniem potwierdzającym kontynuowanie nauki osoba usamodzielniana składa w powiecie, na terenie którego mieszkała przed umieszczeniem w pieczy zastępczej. b) usamodzielnienie wniosek o przyznanie pomocy na usamodzielnienie osoba usamodzielniana składa w powiecie, na terenie którego mieszkała przed umieszczeniem w pieczy zastępczej. c) zagospodarowanie w formie rzeczowej wniosek o przyznanie pomocy na zagospodarowanie osoba usamodzielniana składa w powiecie właściwym ze względu na miejsce osiedlenia się osoby usamodzielnianej. II) udziela się: a) wsparcia w poszukiwaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych na wniosek osoby usamodzielnianej. str. 10

Kto może otrzymać pomoc? Pomoc na kontynuowanie nauki, na usamodzielnienie oraz na zagospodarowanie jest przyznawana osobie usamodzielnianej, która przebywała w pieczy zastępczej przez okres co najmniej: 3 lat w przypadku osoby usamodzielnianej opuszczającej rodzinę zastępczą spokrewnioną; 1 roku w przypadku osoby usamodzielnianej opuszczającej rodzinę zastępczą niezawodową, rodzinę zastępczą zawodową, rodzinny dom dziecka, placówkę opiekuńczo-wychowawczą lub regionalną placówkę opiekuńczo-terapeutyczną. Do okresów pobytu w pieczy zastępczej wlicza się: 1) okresy pobytu w domu pomocy społecznej dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie, domu dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży oraz w schronisku dla nieletnich, zakładzie poprawczym, specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, specjalnym ośrodku wychowawczym, młodzieżowym ośrodku socjoterapii, zapewniającym całodobową opiekę, młodzieżowym ośrodku wychowawczym, jeżeli orzeczenie sądu o umieszczeniu w pieczy zastępczej nie zostało uchylone, 2) okres pobytu osoby pełnoletniej w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, placówce opiekuńczowychowawczej, na zasadach określonych w art. 37 ust. 2 wyżej cytowanej ustawy. Zaznaczyć należy, iż osobą usamodzielniającą się jest również osoba, której pobyt w rodzinnej pieczy zastępczej ustał na skutek śmierci osób tworzących rodzinę zastępczą str. 11

lub osoby prowadzącej rodzinny dom dziecka, w okresie 6 miesięcy przed osiągnięciem przez osobę usamodzielnianą pełnoletności. Ponadto, w przypadku gdy osoba usamodzielniana przebywa w domu pomocy społecznej albo w placówce zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym lub przewlekle chorym, pomoc na kontynuowanie nauki, usamodzielnienie i zagospodarowanie nie przysługuje. Obowiązki osoby otrzymującej pomoc. Zgodnie z art. 143 osoba usamodzielniana obowiązana jest niezwłocznie poinformować organ, który przyznał pomoc o każdej zmianie sytuacji osobistej, dochodowej i majątkowej, która ma wpływ na prawo do przyznanych świadczeń. Ogólne warunki przyznawania pomoc na kontynuowanie nauki i usamodzielnienie się. Pomoc na usamodzielnienie oraz pomoc na zagospodarowanie jest przyznawana osobie usamodzielnianej, której dochód miesięczny nie przekracza kwoty 1200 zł. W przypadku przekroczenia tej kwoty pomoc na usamodzielnienie lub pomoc na zagospodarowanie może zostać przyznana jeżeli jest to uzasadnione sytuacją mieszkaniową, dochodową, majątkową lub osobistą. Powyższy miesięczny dochód ustala się na podstawie sumy dochodów osoby usamodzielniającej się, jej małżonka oraz jej dzieci, podzielonych przez liczbę tych osób. str. 12

Ponadto warunkiem przyznania pomocy na kontynuowanie nauki i na usamodzielnienie jest złożenie wniosku oraz posiadanie zatwierdzonego indywidualnego programu usamodzielnienia, o którym mówiliśmy w poprzednim numerze Biuletynu. I. Pomoc na kontynuowanie nauki. Pomoc na kontynuowanie nauki przyznaje się osobie usamodzielnianej, jeżeli kontynuuje naukę: w szkole, w zakładzie kształcenia nauczycieli, w uczelni, na kursach, jeśli ich ukończenie jest zgodne z indywidualnym programem usamodzielnienia, u pracodawcy w celu przygotowania zawodowego. Pomoc na kontynuowanie nauki nie przysługuje w przypadku, gdy osoba usamodzielniana: kontynuuje naukę w szkole ponadgimnazjalnej lub uczelni, która zapewnia nieodpłatną naukę i nieodpłatne pełne utrzymanie, bez uzasadnionych powodów zmieniła trzykrotnie, na tym samym poziomie kształcenia, szkołę, zakład kształcenia nauczycieli lub uczelnię, kurs czy też przygotowanie do wykonywania zawodu, została umieszczona w zakładzie karnym. Pomoc na kontynuację nauki przyznaje się na czas nauki, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez osobę usamodzielnianą 25. roku życia. Pomoc przysługuje w czasie trwania odpowiednio roku szkolnego, roku akademickiego, kursu albo przygotowania zawodowego. str. 13

Osoba usamodzielniana otrzymująca pomoc pieniężną na kontynuowanie nauki jest obowiązana przedłożyć co 6 miesięcy zaświadczenie stwierdzające kontynuowanie nauki. Pomoc na kontynuowanie nauki można zawiesić: na wniosek osoby kontynuującej naukę; za zgodą kierownika PCPR; gdy w trakcie kształcenia w zakładzie kształcenia nauczycieli lub w uczelni osoba usamodzielniana przebywa na urlopie od zajęć; gdy osoba usamodzielniana nie realizuje indywidualnego programu usamodzielnienia. II. Pomoc na usamodzielnienie się. W przypadku gdy osoba usamodzielniana otrzymuje pomoc na kontynuowanie nauki, to pomoc na usamodzielnienie jest wypłacana po zakończeniu pobierania pomocy na kontynuowanie nauki. Jednakże w uzasadnionych przypadkach możliwe jest wypłacenie pomocy na usamodzielnienie w trakcie wypłacania pomocy na kontynuowanie nauki. Pomoc na usamodzielnienie się wypłacana jest przed ukończeniem przez osobę usamodzielnianą 26. roku życia. Wypłat dokonuje się jednorazowo lub w transzach, co zależne jest od wcześniejszych zapisów zawartych w indywidualnym programie usamodzielniania. str. 14

Pomoc na zagospodarowanie. Pomoc na zagospodarowanie może być przyznana w formie rzeczowej. Wypłaty dokonuje się jednorazowo przed ukończeniem przez osobę usamodzielnianą 26. roku życia. Wysokość pomocy na zagospodarowanie wynosi nie mniej niż 1500 zł, natomiast w przypadku osoby legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności kwota ta jest nie mniejsza niż 3 000zł. Odmowa przyznania pomocy. Przyznania pomocy na kontynuowanie nauki, na usamodzielnienie lub na zagospodarowanie można odmówić w przypadku, gdy: istnieje uzasadnione przypuszczenie, że pomoc zostanie wykorzystana niezgodnie z celem, na jaki zostanie przyznana, osoba usamodzielniana przed osiągnięciem pełnoletności opuściła samowolnie pieczę zastępczą, osoba usamodzielniana porzuciła naukę umożliwiającą jej przygotowanie zawodowe i nie podejmuje zatrudnienia, stosunek pracy z osobą usamodzielnianą został rozwiązany bez wypowiedzenia z winy pracownika, osoba usamodzielniana bez uzasadnionej przyczyny uchyla się od podjęcia proponowanego jej zatrudnienia, osoba usamodzielniana została skazana prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestępstwo lub przestępstwo skarbowe. str. 15

Z kim się kontaktować w poszczególnych sprawach. Tel (0-95) 765 25 78 lub 765 78 40 Zespół ds. Świadczeń Maria Ostrowska Bobojć Agnieszka Chmura Zespół ds. Pieczy Zastępczej Wiktoria Wróblewska Koordynator Rodzinnej Pieczy Zastępczej Izabela Englard pracownik socjalny ds. usamodzielniania się Dzisiejsze zakochane dziecko, to to, które wczoraj pieściliśmy. str. 16 Lata dzieciństwa. Dzisiejsze nieśmiałe dziecko, to to, z którego wczoraj się śmialiśmy. Dzisiejsze okrutne dziecko, to to, które wczoraj biliśmy. Dzisiejsze dziecko, które oszukuje, to to, w które jeszcze wczoraj nie wierzyliśmy. Dzisiejsze zbuntowane dziecko, to to, nad którym się wczoraj znęcaliśmy. Dzisiejsze roztropne dziecko, to to, któremu wczoraj dodawaliśmy otuchy. Dzisiejsze serdeczne dziecko, to to, któremu wczoraj okazywaliśmy miłość. Dzisiejsze mądre dziecko, to to, które wczoraj wychowaliśmy. Dzisiejsze wyrozumiałe dziecko, to to, któremu wczoraj przebaczyliśmy. Dzisiejszy człowiek, który żyje miłością i pięknem, to dziecko, które wczoraj żyło radością. Ronald Russell