INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE MONTER IZOLACJI BUDOWLANYCH kod 712401 ZAKRES TEMATYCZNY INFORMACJI: 1. ZADANIA ZAWODOWE ORAZ PROFIL KOMPETENCYJNY 2. SYTUACJA NA RYNKU PRACY MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH 3. ZAPOTRZEBOWANIE NA PRACOWNIKÓW BADANIA PRACODAWCÓW I ANALIZA INTERNETOWYCH OFERT PRACY 4. PROGNOZY RYNKU PRACY BAROMETR ZAWODÓW 5. KSZTAŁCENIE I DOSKONALENIE W ZAWODZIE 6. INFORMACJE DODATKOWE 7. MOŻLIWOŚCI I WARUNKI ZATRUDNIENIA W KRAJACH UNII EUROPEJSKI Wojewódzki Urząd Pracy w Toruniu Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej we Włocławku 1
1. ZADANIA ZAWODOWE ORAZ PROFIL KOMPETENCYJNY Monter izolacji budowlanych (kod 712401) to jeden z 2443 zawodów ujętych w obowiązującej od 01 stycznia 2015 r. klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (Dz. U. z 2014 r., poz. 1145). Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie monter izolacji budowlanych powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) przygotowywania podłoży pod izolacje budowlane, 2) wykonywania izolacji wodoochronnych, 3) wykonywania izolacji termicznych, akustycznych oraz przeciwdrganiowych, 4) wykonywania izolacji chemoodpornych i antykorozyjnych, 5) wykonywania prac związanych z konserwacją i naprawą izolacji budowlanych 1. Podstawa programowa kształcenia w zawodzie monter izolacji budowlanych ma zastosowanie do trzyletniej branżowej szkoły I stopnia- począwszy od roku szkolnego 2017/2018 w klasie I tej szkoły, a w latach następnych także w kolejnych semestrach tej szkoły. W pozostałych klasach dotychczasowej zasadniczej szkoły zawodowej prowadzonych w branżowej szkole I stopnia aż do czasu zakończenia kształcenia będzie miało zastosowanie rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 13 grudnia 2016r. W sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz.U. 2016. poz.2094). Profil kompetencyjny 2 dla grupy dużej Robotnicy budowlani i pokrewni (z wyłączeniem elektryków) - kod 71 Robotnicy budowlani i pokrewni (z wyłączeniem elektryków) budują, wykańczają i remontują budynki i inne obiekty oraz zajmują się obróbką kamienia 3. Przykładowe zawody: monter konstrukcji budowlanych, murarz, kamieniarz, betoniarzzbrojarz, cieśla, monter nawierzchni kolejowej, monter rusztowań, tynkarz, monter izolacji budowlanych, szklarz budowlany, hydraulik, mechanik urządzeń klimatyzacyjnych, malarz budowlany, lakiernik, kominiarz. Kompetencje to cechy osoby, które przejawiają się w działaniach prowadzących do wykonywania zadań zawodowych na wymaganym poziomie oraz w zachowaniach przekładających się na konkretne efekty, dzięki czemu są obserwowalne, podlegają rozwojowi poprzez szkolenia oraz nabyte doświadczenia w realizacji określonych zadań. Dla grupy Robotnicy budowlani i pokrewni (z wyłączeniem elektryków) określono cztery kluczowe kompetencje: 1) Sprawność motoryczna - wykonywanie złożonych ruchów dokładnie, szybko i w zmiennych warunkach, w celu realizacji zadań. Na sprawność motoryczną wpływają: zdolności kondycyjne (siła, szybkość, moc, wytrzymałość, gibkość) oraz koordynacyjne 1 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 31 marca 2017 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach (Dz.U. 2017, poz. 860) 2 NBK Narzędzie do badania kompetencji. Podręcznik dla doradców zawodowych. Warszawa, 2014 3 Klasyfikacja zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy. Tworzenie i stosowanie. Warszawa, 2014 2
(dostosowanie ruchu, różnicowanie ruchu, zdolności: utrzymywania równowagi, szybkiej reakcji, orientacji, sprzężenia ruchów, rytmizacji). 2) Elastyczność dostosowywanie działania do zmieniających się okoliczności. Nadawanie konstruktywnych znaczeń różnorodnym sytuacjom zawodowym, pomimo niejednoznaczności napływających informacji oraz efektywne działanie, nawet w sytuacji nieprzewidzianych trudności. Łączenie informacji z różnych źródeł, dostrzeganie połączeń między danymi z dziedzin niezbędnych do dobrej pracy. Umiejętność znalezienia związków pomiędzy uprzednio niepowiązanymi pojęciami oraz tworzenie ogólnych planów działania pomimo braku kompletnych informacji. 3) Podzielność uwagi efektywne wykonywanie kilku czynności jednocześnie i zdolność do pracy w warunkach rozpraszających uwagę. 4) Sumienność w dążeniu do rezultatów wysoka efektywność realizacji zadań w ściśle określonym terminie i z należytą starannością, uwzględniającą własne kompetencje i możliwości. Determinacja w działaniu i osiąganie zakładanych rezultatów przez utrzymywanie odpowiedniego tempa oraz jakości pracy, nawet w obliczu trudności. 2. SYTUACJA NA RYNKU PRACY MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA PRACY I MIEJSCA AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODZIE MONTER IZOLACJI BUDOWLANYCH W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W LATACH 2012-2016. 4 Wyszczególnienie Bezrobotni zarejestrow ani w okresie ogółem Bezrobotni według stanu na koniec okresu Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki w okresie ogółem Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki na koniec okresu Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej w okresie ogółem Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej na koniec okresu 2016 74 47 0 0 76 1 2015 67 56 0 0 18 0 2014 77 67 0 0 23 0 2013 105 81 0 0 22 0 2012 80 71 0 0 27 0 4 Informacja przygotowana na podstawie Załącznika Nr3 do Sprawozdania o rynku pracy MRPiPS- Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej według zawodów i specjalności dane 2016 r Raporty z lat ubiegłych znajdują się na stronie WUP Toruń http://podlupa.wup.torun.pl/ 3
Większa liczba nowych rejestracji bezrobotnych niż zgłoszonych wolnych miejsc pracy lub aktywizacji zawodowej spowodowała, że w latach 2012-2014 zawód monter izolacji budowlanych był zawodem nadwyżkowym, tzn. takim, na który na rynku pracy istniało mniejsze zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie 5. Od 2015 r. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej (obecnie Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej) zmieniło metodologię prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Według nowej metodologii zamiast wskaźnika intensywności nadwyżki/deficytu zawodów dokonuje się wyboru zawodów deficytowych i nadwyżkowych na podstawie trzech wskaźników: wskaźnika dostępności ofert pracy, wskaźnika długotrwałego bezrobocia oraz wskaźnika płynności bezrobotnych 6. Wprowadzona zmiana spowodowała, że sytuacja znacznej części zawodów pozostaje nieokreślona nie przynależy do żadnej z grup. W I i II półroczu 2016r. oraz w 2015r. w województwie kujawsko-pomorskim grupa elementarna Monterzy izolacji, w której ujęto zawód monter izolacji budowlanych nie miała określonego statusu na rynku pracy 7. LICZBA BEZROBOTNYCH ZAREJESTROWANYCH W OKRESIE PRZYPADAJĄCYCH NA JEDNĄ OFERTĘ PRACY W ZAWODZIE MONTER IZOLACJI BUDOWLANYCH W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W LATACH 2012-2016 I PÓŁROCZE 2016 2015 2014 2013 2012 2011 2010 0,8 1,8 3 3,3 3,7 4,8 5,6 0 1 2 3 4 5 6 Źródło: Opracowanie własne na podstawie Załącznika Nr3 do Sprawozdania o rynku pracy MRPiPS- Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej według zawodów i specjalności dane za lata 2012-2016. 5 Podziału na zawody deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe dokonywano na podstawie wskaźnika intensywności nadwyżki (deficytu) wyrażonego jako iloraz liczby zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w badanym okresie, w danym zawodzie i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w badanym okresie, w danym zawodzie. Zawody deficytowe to takie, dla których wskaźnik przekracza wartość 1,1; zawody zrównoważone to te, dla których wartość wskaźnika mieści się w przedziale od 0,9 do 1,1; natomiast zawody nadwyżkowe to te, w których przypadku wskaźnik wynosi poniżej 0,9. 6 Wskaźnik dostępności ofert pracy: iloraz średniomiesięcznej liczby bezrobotnych danej grupie zawodów, w badanym okresie i średniomiesięcznej liczby wolnych miejsc pracy dostępnych w PUP i Internecie w danej grupie zawodów, w badanym okresie. okresu Wskaźnik długotrwałego bezrobocia: iloraz liczby długotrwale bezrobotnych w danej grupie zawodów, w końcu i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w danej grupie zawodów, w końcu okresu. Wskaźnik płynności bezrobotnych: iloraz odpływu bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie i napływu bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie. 7 Informacja o deficycie i nadwyżce dla wybranego województwa http://mz.praca.gov.pl 4
BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODZIE MONTER IZOLACJI BUDOWLANYCH W 2016R. WEDŁUG POWIATÓW Powiat Bezrobotni nowozarejestrowani w 2016 r. MONTER IZOLACJI BUDOWLANYCH Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej zgłoszone w 2016 r. Bezrobotni wg stanu w dniu 31.12.2016r. Województwo kujawskopomorskie 74 76 47 Bydgoszcz grodzki 5 5 5 Bydgoszcz ziemski 0 0 0 Grudziądz grodzki 5 1 3 Grudziądz ziemski 2 0 1 Toruń grodzki 12 2 6 Toruń ziemski 11 0 4 Włocławek grodzki 6 28 8 Włocławek ziemski 2 5 3 Aleksandrów Kujawski 5 0 2 Brodnica 0 0 0 Chełmno 1 0 1 Golub-Dobrzyń 2 0 0 Inowrocław 7 0 5 Lipno 5 0 4 Mogilno 0 18 0 Nakło nad Notecią 4 12 3 Radziejów 0 0 0 Rypin 0 0 0 Sępólno Krajeńskie 1 4 0 Świecie 2 1 0 Tuchola 0 0 0 Wąbrzeźno 2 0 1 Żnin 2 0 1 Źródło: Załącznik 3 do Sprawozdania o rynku pracy MRPiPS- 01 o rynku pracy 3. ZAPOTRZEBOWANIE NA PRACOWNIKÓW BADANIA PRACODAWCÓW I ANALIZA INTERNETOWYCH OFERT PRACY W badaniu ankietowym pracodawców kluczowych branż województwa kujawskopomorskiego w 2014 roku nie występują informacje na temat zawodu monter izolacji budowlanych 8. W badaniach zrealizowanych w latach 2012-2013 pracodawcy zgłosili planowane 8 Raport z badania ankietowego 445 pracodawców 6 kluczowych branż woj. kujawsko-pomorskiego przeprowadzonego w 2014r. w ramach projektu Rynek Pracy pod Lupą II znajduje się na stronie http://podlupą.wup.torun.pl/ 5
zatrudnienie 9 osób z zawodem monter izolacji budowlanych, nie zgłaszali zmniejszenia zatrudnienia osób w tym zawodzie 9. Raport z badania ofert pracy publikowanych w Internecie w województwie kujawsko-pomorskiego w 2015 roku nie zawiera informacji dotyczących zawodu monter izolacji budowlanych. 10 4. PROGNOZY RYNKU PRACY BAROMETR ZAWODÓW Barometr zawodów to badanie, które przewiduje zapotrzebowanie na pracowników na kolejny 2017 rok. Prognoza ta opiera się na opinii ekspertów (pracowników urzędów pracy oraz agencji zatrudnienia) analizujących sytuację w poszczególnych zawodach. Ocenie podlegają zawody najczęściej występujące na rynku pracy. Głównym efektem badania są informacje o grupach zawodów (poszczególne zawody z uwagi na podobieństwo wykonywanych zadań zostały ujęte w 177 grup), dla których prognozuje się deficyt, równowagę lub nadwyżkę osób poszukujących pracy. Do grupy zawodów Monterzy izolacji budowlanych zostały zaliczone podgrupy zawodów: hydraulicy i monterzy rurociągów, monterzy i konserwatorzy instalacji klimatyzacyjnych i chłodniczych Według prognozy na 2017r. w województwie kujawsko-pomorskim grupa zawodów Monterzy izolacji nie została określona z uwagi na to, iż została oceniona w mniej niż 12 powiatach 11. 9 Wyniki badań 2000 pracodawców woj. kujawsko-pomorskiego przeprowadzonych w latach 2010-2013 w ramach projektu Rynek Pracy pod Lupą znajdują się na stronie http://podlupa.wup.torun.pl/ 10 Badanie zostałoprzeprowadzone zgodnie z założeniami Nowej metodologii prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych na lokalnym rynku pracy. Celem badania internetowych ofert pracy jest uzupełnienie informacji pochodzących z powiatowych urzędów pracy na temat zapotrzebowania na zawody na regionalnym rynku pracy.materiał badawczy stanowiły ogłoszenia o pracy z kwietnia i października 2015 r.dostępne w portalu Zielona Linia (tj.ogłoszenia skupione z następujących portali internetowych: praca.pl,gazeta praca.pl, pracuj.pl, praca.gratka.pl, które zostały zweryfikowane przez pracowników WUP w Toruniu a następnie uogólnione dla całego 2015 roku. Raport z badania znajduje się na stronie http://wup.torun.pl/wp-content/uploads/2016/04/da_20160425_oferty-internetowe-2015-r.pdf 11 /http://barometrzawodow.pl/ 6
PROGNOZA NA 2017, WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO-POMORSKIE ZMIANA ZAPOTRZEBOWANIA NA PRACOWNIKÓW W GRUPIE ZAWODÓW MONTERZY IZOLACJI BUDOWLANYCH WG POWIATÓW PROGNOZA NA 2017, WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO-POMORSKIE RELACJA MIĘDZY DOSTĘPNĄ SIŁĄ ROBOCZĄ A ZAPOTRZEBOWANIEM NA PRACOWNIKÓW W GRUPIE ZAWODÓW MONTERZY IZOLACJI BUDOWLANYCH WG POWIATÓW Źródło: http://barometrzawodow.pl/ 7
5. KSZTAŁCENIE I DOSKONALENIE W ZAWODZIE Według Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 13 grudnia 2016 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz. U. 2016, poz. 2094) zawód monter izolacji budowlanych można zdobyć w trzyletniej zasadniczej szkole zawodowej oraz na kwalifikacyjnych kursach zawodowych w zakresie kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie. Dla zawodu monter izolacji budowlanych wyodrębniono jedną kwalifikację: K1 - Wykonywanie izolacji budowlanych Wg danych pochodzących z Systemu Informacji Oświatowej udostępnianych przez Centrum Informatyczne Edukacji na stronie http://sio.men.gov.pl/index.php/rspo (stan na dzień 27.04.2017r.) w województwie kujawsko-pomorskim nie ma szkoły kształcącej w zawodzie monter izolacji budowlanych. Liczba osób Rok szkolny LICZBA UCZNIÓW KONTYNUUJĄCYCH NAUKĘ W ZAWODZIE MONTER IZOLACJI BUDOWLANYCH W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W LATACH 2012-2016 WG STANU NA 30 WRZEŚNIA DANEGO ROKU Uczniowie kontynuujący naukę w zawodzie Absolwenci - osoby kończące naukę w zawodzie 2012/2013 0 2 ( na dzień 30.09.2012 r.) 2013/2014 0 0 ( na dzień 30.09.2013 r.) 2014/2015 0 0 ( na dzień 30.09.2014 r.) 2015/2016 0 0 ( na dzień 30.09.2015 r.) Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z raportów monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Kwalifikacyjny kurs zawodowy to kurs prowadzony według programu nauczania uwzględniającego podstawę programową kształcenia w zawodach w zakresie jednej kwalifikacji. Ukończenie tego kursu umożliwia przystąpienie do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, w zakresie danej kwalifikacji. Osoba, która zda egzamin otrzymuje świadectwo. Osoba, która posiada poziom wykształcenia wymagany dla danego zawodu (odpowiednio wykształcenie zasadnicze zawodowe lub średnie) oraz zda egzaminy z zakresu wszystkich 8
kwalifikacji wyodrębnionych w danym zawodzie, czyli posiada świadectwa potwierdzające uzyskanie kwalifikacji wyodrębnionych w danym zawodzie otrzymuje dyplom. Kwalifikacyjne kursy zawodowe mogą prowadzić: szkoły prowadzące kształcenie zawodowe (publiczne i niepubliczne); placówki kształcenia ustawicznego, placówki kształcenia praktycznego, ośrodki dokształcania i doskonalenia zawodowego; instytucje rynku pracy prowadzące działalność edukacyjno-szkoleniową; podmioty prowadzące działalność oświatową na podstawie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej 12. Od roku szkolnego 2017/2018 zawód monter izolacji budowlanych będzie można zdobyć w trzyletniej branżowej szkole I stopnia oraz na kwalifikacyjnych kursach zawodowych w zakresie kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie: K1 - Wykonywanie izolacji budowlanych 13 W latach 2012-2015 w województwie kujawsko-pomorskim powiatowe urzędy pracy i instytucje szkoleniowe organizowały szkolenia w obszarze Architektura i budownictwo. Najpopularniejszy zakres szkoleń to min. termomodernizacja budynków, nowoczesne technologie w budownictwie 14. Informacje o szkoleniach dostępne są w Rejestrze Instytucji Szkoleniowych: http://stor.praca.gov.pl/portal/#/ris 6. INFORMACJE DODATKOWE Wszystko o izolacjach http://www.abc-izolacje.pl Artykuły, porady, zdjęcia, filmy związane z montaż izolacji budowlanych http://www.e-izolacje.pl Portal budownictwa http://www.budnet.pl/izolacje_budowlane,budowa_i_remont,0c.html CZASOPISMA Miesięcznik Przegląd budowlany http://www.przegladbudowlany.pl/prenumerata.html Dwumiesięcznik Poradnik budowlany Mój Dom www.mojdom.pub.pl 12 https://men.gov.pl/pl/ksztalcenie-zawodowe/ksztalcenie-doroslych 13 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 13 marca 2017 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz. U. 2017, poz.622) 14 Raporty z badań rynku szkoleniowego znajdują się na stronach: http://podlupa.wup.torun.pl/ w zakładce Publikacje 9
Magazyn Ekspert budowlany http://www.ekspertbudowlany.pl/dom-energooszczedny Opracowała: Bożena Antoszewska - Woźniak doradca zawodowy WUP w Toruniu Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej we Włocławku Akceptowała: Bogusława Szewczyk-Modrzejewska Kierownik Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej we Włocławku Aktualizacja: maj 2017 r. 6. MOŻLIWOŚCI I WARUNKI ZATRUDNIENIA W ZAWODZIE W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ Dostęp do rynków pracy krajów europejskiego obszaru gospodarczego (EOG) W państwach należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) swobodny przepływ pracowników jest prawem podstawowym pozwalającym obywatelom danego państwa EOG podjąć pracę w innym państwie należącym do EOG na tych samych warunkach jak obywatele wybranego państwa. Polacy, podejmujący legalną pracę w innym państwie EOG, mają takie same prawa i obowiązki jak pracownicy lokalni. Informacja dla osób poszukujących pracy w zawodzie monter izolacji budowlanych w krajach EOG: Osoba chcąca podjąć pracę w zawodzie monter izolacji budowlanych w jednym z krajów EOG, powinna sprawdzić czy zawód ten nie jest w tym kraju regulowany, co wiąże się z oficjalnym uznaniem kwalifikacji i doświadczenia zawodowego. Każdy kraj EOG decyduje o uregulowaniu zawodu, dlatego też może się zdarzyć, że dany zawód jest regulowany w jednym kraju, podczas gdy w innych nie będzie regulowany. Aby sprawdzić, czy zawód monter izolacji budowlanych jest regulowany należy skorzystać z wyszukiwarki na portalu Twoja Europa prowadzonym przez Komisję Europejską: http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/regprof/index.cfm?action=homepage Obecnie w żadnym z krajów EOG zawód monter izolacji budowlanych nie jest regulowany. W przypadku braku informacji o danym zawodzie w powyższej wyszukiwarce lub w razie potrzeby uzyskania dodatkowych informacji, należy zgłosić się do jednego z punktów informacyjnych utworzonych w tym celu w każdym z krajów EOG (tzw. contact points): http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/contact/national_contact_points_en.htm Zapotrzebowanie na osoby z zawodem monter izolacji budowlanych wg europejskiego portalu mobilności zawodowej HTTP://EURES.EUROPA.EU 10
Z danych dostępnych na portalu EURES wynika, że dla osób w zawodzie monter izolacji budowlanych zostało zgłoszonych 2348 ofert pracy w 20 krajach EOG. Najwięcej ofert pracy w ww. zawodzie zgłoszono w: Wielkiej Brytanii (1743 ofert), Niemczech (285 ofert), Francji (71 ofert) - dane wg stanu na dzień 29.10.2013 r. Osoby ubiegające się o pracę w zawodzie monter izolacji budowlanych w krajach EOG powinny dysponować minimum 2-5 letnim udokumentowanym doświadczeniem zawodowym w wykonywaniu instalacji grzewczych, wentylacyjnych, dźwiękoszczelnych, p.pożarowych i sanitarnych ścian, dachów oraz palenisk, zbiorników i rurociągów. Wymagane są odpowiednie uprawnienia wynikające z uzyskanego wykształcenia bądź kursów. Kandydaci powinni posiadać znajomość przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy potwierdzoną certyfikatem (lub odpowiednią kartą) wydanym przez państwo przyjmujące. Zgodnie z dyrektywami UE są to certyfikaty VCA i SCC dot. zarządzania bezpieczeństwem pracy, szczegóły www.vcapolska.pl. Atutem kandydata do pracy będzie również zdolność do pracy na wysokości, umiejętność dokonywania pomiarów, doświadczenie w prefabrykacji oraz znajomość różnych technik materiałowych m.in. PCV, wełna skalna czy aluminium. Należy pamiętać, że najczęściej pracodawcy oczekują od pracownika znajomości języka kraju, w którym zamierzają podjąć pracę oraz posiadania własnego samochodu. Przykładowe stawki płacy brutto w zawodzie monter izolacji budowlanych w wybranych krajach: Niemcy: min. 8,74 /godz., Francja: min. 9,43 13 /godz. Większość pracodawców ustalenia płacowe przeprowadza na spotkaniach rekrutacyjnych i są one uzależnione od posiadanego doświadczenia i umiejętności. Opracowała: Magdalena Zboińska pośrednik pracy, WUP w Toruniu, Wydział Pośrednictwa Pracy OZ WUP we Włocławku 11