Spis treści. Kurier Szachowy. Okładka: Praktyka szachowa - rozwiązanie zadań:

Spis treści Od Redakcji... 3 GRENKE Chess Classic Baden Baden 2015... 4 Opowieści Kuriera (4) - Turniej międzynarodowy,... 17 Emanuel Lasker II Mistrz Świata... 62 Historia Olimpiad Szachowych Złote Piaski 1962... 64 Prasa z dawnych lat Sztokholm 1919... 67 Praktyka szachowa... 68 Unikalne tabele turniejowe Budapeszt 1957.. 69 Panie grają w szachy.... 70 Katastrofy szachowe... 71 Polacy i Polki grają w szachy... 72 Z kart historii... 73 Wielka Księga Olimpiad Szachowych... 80 Okładka: Uczestnicy turnieju GRENKE http://www.grenkechessclassic.de Praktyka szachowa - rozwiązanie zadań: 1445. 1.Sd7 Gd7 2.Hc5! i czarne poddały się wobec 2 Hc5! 3.Wb8 i mat. 1446. 1.We7! We7 (Nie można 1 Gd3, bo 2.Sf6 Kh8 3.Wf7 i nie ma obrony przed matem) 2.Sf6 Kh8 3.Hd2 Ge6 4.Sd5 Hd2 5.Gd2 Gd5 6.Gc3 Kh8 7.Gd5 Wd7 8.Gc6 bc6 9.Se5 W7d8 10.Kf1 h5 11.We1 Wd5? 12.Sc6 i czarne poddały się. 1447. 1.Ga6! Wa6 2.Hb5 Wcea8 3.Wc6 Ha7? (Przeoczenie w przegranej pozycji) 4.Wc8 i czarne poddały się. 1448. 1.Hf7! Wd2 2.Gd2 (Oczywiście nie 2.Hc7?? Wb2) i czarne poddały się. Wydawca: comrel.pl Wszelkie prawa zastrzeżone dla Comrel Powielanie całości lub części artykułów zawartych w Kurierze Szachowym bez zgody Wydawnictwa jest zakazane! Redaktor naczelny: Krzysztof Puszczewicz Strona internetowa: http://szachy.comrel.pl Kontakt z czytelnikami: kurier@comrel.pl 2

Od Redakcji GRENKE Chess Classic Baden Baden 2015 otwiera ten numer Kuriera Szachowego. Obsada znakomita! Wśród uczestników mistrz świata Magnus Carlsen, numer 2 na liście rankingowej Fabiano Caruana, od lat najlepszy angielski szachista Michael Adams i były mistrz świata Viswanathan Anand. W cyklu Opowieści Kuriera prześledzimy runda po rundzie obrosły legendą turniej w Zurychu w 1959 roku z udziałem młodziutkiego wówczas Roberta Fischera walczącego o prymat z ikonami rosyjskich szachów Tala i Keresa. Po każdej rundzie podajemy stan tabeli turniejowej. Dodatkową atrakcją jest fakt publikacji kompletu partii i krótkich biografii uczestników. Drugim mistrzem świata był Emanuel Lasker. Jemu poświęcamy dzisiejszy odcinek poświęcony galerii mistrzów świata. Korzystając z rosyjskiej literatury podajemy fakty z życia Laskera na ogół mało dostępne. W przeglądzie Olimpiad Szachowych przyszedł czas na Złote Piaski 1962. Zamieszczamy unikalne zdjęcia znalezione w biuletynie wychodzącym w czasie trwania Olimpiady. Poznamy nie tylko nazwiska sędziów, ale i przedstawiającą ich sylwetki fotografię. Proponujemy także krótkie sprawozdanie ze Sztokholmu 1919, turnieju czterokołowego, w którym uczestniczył Akiba Rubinstein. Do partii krótkie uwagi podał zwycięzca tej imprezy Rudolf Spielmann. jedyny arcymistrz, wielokrotny uczestnik Olimpiad Szachowych, Gedeon Barcza. W cyklu Panie grają w szachy tym razem nie publikowane w formie elektronicznej partie Lazarević i Nedeljković. W latach 50. i 60. ubiegłego wieku Jugosławia obok ZSRR (jak wiemy oba te państwa już nie istnieją) nadawała ton światowym szachom kobiecym. Wspomniane szachistki były najlepsze w swoim kraju i wiecznie walczyły o prymat w kraju. Dlatego ich bezpośrednie spotkania były bezkompromisowe. Tym razem prezentujemy partie Lazarević i Nedeljković grane z Kitonić w ramach mistrzostw kraju w 1958 roku. W kąciku poświęconym polskim szachistom podajemy kilka partii Platera z turnieju strefowego w Dublinie w 1957 roku. Powoli kończymy relację z pierwszych powojennych mistrzostw świata, jakie odbyły się w Moskwie na przełomie 1949/1950 roku. Jak zawsze, i przy przedostatniej rundzie, podajemy komplet partii. Jaka atmosfera towarzyszyła piętnastej rundzie opowie nam tym razem kolejny naoczny świadek moskiewskich zmagań Piotr Romanowski. Krzysztof Puszczewicz Kurier Szachowy można pobierać bezpłatnie ze strony internetowej: http://szachy.comrel.pl Kolejną unikalną tabelą turniejową jest tabela z mistrzostw Węgier, jakie miały miejsce w Budapeszcie w 1957 roku. Sławny Lajos Portisch nie miał jeszcze tytułu nawet mistrza międzynarodowego. Wygrał z dużą przewagą 3

GRENKE Chess Classic Baden Baden 2015 W dniach 2 9 lutego 2015 roku mogliśmy znowu obserwować grę mistrza świata Carlsena. W Baden Baden wystartowało 8 zawodników. Turniej rozegrano systemem każdy z każdym. W przypadku dzielenia miejsc dodatkowe kryteria były następujące: 1. Ilość zwycięstw, 2. Ilość zwycięstw kolorem czarnym, 3. Wynik bezpośredniego spotkania. Jednakże w przypadku dzielenia miejsca pierwszego miał odbyć się mecz 2 partie: 10 minut plus 2 sekundy po każdym ruchu, 2 partie: 5 minut plus 2 sekundy po każdym ruchu i wreszcie tzw. Armagedon, czyli 6 minut przeciwko 5 minutom, przy czym remis premiuje grającego czarnymi. Tempo gry w turnieju: 100 minut na 40 posunięć, 50 minut na następne 20 minut i 15 minut na zakończenie partii. Od początku partii, po każdym ruchu zawodnik otrzymuje dodatkowo 30 sekund. 5 lutego 2015 roku przewidziano jako dzień wolny od gry. Początek każdej rundy godzina 15,00. Lista startowa wyniki losowania Dopuszczalny czas spóźnienia na rundę wynosił 30 minut. Sędzią głównym został Markus Keller posiadający kategorię sędziego międzynarodowego. Funkcję dyrektorów turnieju pełnili Christian Bossert i Sven Noppes. Bilet wstępu dla widzów kosztował 5 EURO (młodzież 3 EURO). Ale wykupienie biletu na wszystkie rundy, to koszt tylko 20 EURO. Magnus Carlsen 1 Caruana ITA 2811 2 Bacrot FRA 2711 3 Aronian ARM 2777 4 Adams ENG 2738 5 Naiditsch GER 2706 6 Carlsen NOR 2865 7 Baramidze GER 2594 8 Anand IND 2797 Zapowiadała się wielka atrakcja w postaci partii Anand Carlsen, jaka była przewidziana 6 lutego w ramach czwartej rundy. W szóstej rundzie, 8 lutego kolejną atrakcją było spotkanie Caruana Carlsen. Los okazał się bezlitosny i obie partie mistrz świata grał czarnym kolorem. Fabiano Caruana 4

Viswanathan Anand Etienne Bacrot Lewon Aronian Arkadij Naiditsch Michael Adams Dawid Baramidze Georgios Souleidis (wszystkie zdjęcia) 5

Caruana 0,5 : 0,5 Anand Bacrot 0,5 : 0,5 Baramidze Aronian 0,5 : 0,5 Carlsen Adams 0,5 : 0,5 Naiditsch groźba trzeciego remisu. Nudny przebieg drugiej, podobnie jak pierwszej, rundy wzbudzał refleksję czy jednak skład turnieju nie był za mało urozmaicony i czy nie powinno grać więcej zawodników o diametralnie różnych stylach gry? Godzina 21,00. W partii Caruana Bacrot podpisano remis. Kiedy trzy partie zakończyły się wynikiem remisowym, na placu boju pozostali jeszcze Aronian i Carlsen. Kiedy sprawdzaliśmy pozycję w tej partii, o godzinie 20,33, na szachownicy panowała równowaga. Zatem groził kibicom czwarty remis. Carlsen właśnie myślał nad swoim 57. posunięciem. Godzina 20,45. Ostatnia partia dała także remis. Anand 0,5 : 0,5 Naiditsch Carlsen 1,0 : 0,0 Adams Baramidze 0,5 : 0,5 Aronian Caruana 0,5 : 0,5 Bacrot Jako pierwsza zakończyła się partia Baramidze Aronian. Zawodnicy mieli po trzy piony na skrzydle królewskim. Z figur ocalały tylko różnopolowe gońce i dlatego podpisano remis. W partii Anand Naiditsch w czterowieżowej końcówce Hindus miał piona więcej i lepszą pozycję, co dawało szanse, że w tej rundzie nie powtórzy się sytuacja, w której wszystkie partie dadzą remis. Godzina 20,21. Carlsen pokonał Adamsa, a Anand i Naiditsch jednak podpisali równy podział punktu. Toczył się jeszcze pojedynek Caruana Bacrot. Godzina 20,39. Bacrot wyrównał grę i przed widzami zawisła 1318.Partia angielska [A29] GRENKE Chess Classic, Baden Baden 2015 GM Carlsen (Norwegia) 2865 GM Adams (Anglia) 2738 1.c4 e5 2.Sc3 Sf6 3.Sf3 Sc6 4.g3 Gb4 5.Sd5 Gc5 6.Gg2 d6 7.0 0 0 0 8.d3 Sd5 9.cd5 Sd4 10.Sd4 ed4 11.Gd2 a5 12.e4 de3 13.fe3 Hg5 14.Wf4 Gd7 15.a4 Wae8 16.d4 Gb6 17.Hb3 Hd8 18.Hc4 We7 19.b4 ab4 20.a5 Ga7 21.Hb4 c5 22.dc6 Gc6 23.Hb3 Gg2 24.Kg2 Hd7 25.Waf1 Wc8 26.Wf5 h6 27.W1f2 Gb8 28.Gb4 Hc6 29.W2f3 Wcc7 30.Ge1 He8 31.g4 We4 32.h3 Wce7 33.Gf2 W4e6 34.Wb5 Gc7 35.Wb7 Ha8 36.Wb5 We8 37.Hd5 Hd5 38.Wd5 Wb8 39.Gg3 g6 40.h4 Wa8 41.Ge1 We4 42.g5 h5 43.Wb5 Wa7 44.Kf1 We8 45.Ke2 Wea8 46.Wf6 Wa6 47.Gb4 Ga5 48.Wa5 Wa5 49.Ga5 Wa5 50.Wd6 Kf8 51.Wf6 Wa3 52.Kf3 Ke7 53.Ke4 Wa5 54.Wf4 Wb5 55.d5 Wb3 56.Kd4 Wa3 57.e4 Wb3 58.Ke5 Wd3 59.Wf1 Wh3 60.Wa1 Wh4 61.d6 Kd7 62.Wa7 Ke8 63.Wa8 Kd7 64.Wf8 i czarne poddały się. Carlsen (po lewej) Adams Krzysztof Puszczewicz 6

Bacrot 0,5 : 0,5 Anand Aronian 0,0 : 1,0 Caruana Adams 1,0 : 0,0 Baramidze Naiditsch 1,0 : 0,0 Carlsen Caruana (po lewej) Bacrot Krzysztof Puszczewicz Wreszcie polała się krew i aż trzy partie były rozstrzygnięte. Godzina 20,35. Na placu boju pozostała tylko partia Naiditsch Carlsen. Wytworzyła się pozycja, w której komputer dał przewagę białym aż 1,42, czyli Niemiec miał wielką szanse pokonać mistrza świata! Baramidze (po lewej) Aronian Krzysztof Puszczewicz Anand (po lewej) Naiditsch Krzysztof Puszczewicz Sala gry Krzysztof Puszczewicz 7 Naiditsch (białe) Carlsen (czarne) Carlsen myślał nad ruchem (Naiditsch zagrał 52.Wf3 d3). Nastąpiło 52 f4 53.Sc4 Wh7 i komputer wskazał przewagę Niemca 2,15. Naiditsch grał spokojnie, bowiem do kontroli czasu pozostało mu prawie 6 minut. Tyle samo czasu miał Carlsen. Dalej gra potoczyła się tak: 54.Se5 (według komputera silniejsze było 54.Sd6) 54 de5 55.a5 i przewaga Niemca spadła do 0,61. Po 55.Wd6 Kf5 56.Gd3 komputer dawał 2,55. 55 Wc7? (2,84. Po 55 Wb7 byłoby 0,61) 56.Wa3 Wc1 (3,71) 57.Kh2 Wc2 (4,60) 58.a6 Wf2 (5,69) 59.Kh1 g3 60.a7 Wd2 (8,87) 61.Wa1 i mistrz świata poddał się. W trakcie meczu Niemcy Norwegia w czasie ostatniej Olimpiady Szachowej w Tromsø podpisano trzy remisy, a na pierwszej

szachownicy Naiditsch pokonał Carlsena i Niemcy zdobyli dwa punkty meczowe. Widać, że Naiditsch jest dla Carlsena bardzo niewygodnym przeciwnikiem. Wreszcie skończyły się nudy i aż trzy partie były rezultatywne. 22.Se5 Hf6 23.Sg4 Gg4 24.hg4 Sf4 25.Gb5 Sg2 26.Kg2 Sg6 27.Sh2 Sf4 28.Kh1 Sh3 29.He3 Sf2 30.Kg2 He5 31.Gc4 i czarne poddały się. 1320.Obrona Nimzowitscha [E39] GRENKE Chess Classic, Baden Baden 2015 GM Aronian (Armenia) 2777 GM Caruana (Anglia) 2811 1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.Sc3 Gb4 4.Hc2 0 0 5.Gg5 c5 6.dc5 Ha5 7.Gd2 Hc5 8.e3 Hc7 9.Sf3 Ge7 10.Gd3 Sc6 11.a3 b6 12.Sb5 Hb8 13.Gc3 h6 14.Wd1 a6 15.Sbd4 Sd4 16.Gd4 d6 17.0 0 Gd7 18.e4 e5 19.Gc3 Wc8 20.He2 Ge6 21.Sh4 g6 22.g3 Hc7 23.Sg2 Gc4 24.Se3 Gd3 25.Wd3 Se4 26.Ge5 de5 27.Sd5 Hd6 28.He4 Gf8 29.Wfd1 b5 30.Hf3 Kg7 31.Sc3 He6 32.Wd7 Gc5 33.He4 Wa7 34.Wd8 Wd8 35.Wd8 Gf2 36.Kg2 Gb6 37.Wd2 Wc7 38.Ha8 Gd4 39.Se2 Wd7 40.b4 h5 i białe poddały się. 1321.Obrona Robatscha [B06] GRENKE Chess Classic, Baden Baden 2015 Najdłuższa partia rundy Naiditsch (po lewej) Carlsen Krzysztof Puszczewicz Carlsen poddaje się (godzina 21,09) Krzysztof Puszczewicz 1319.Partia hiszpańska [C84] GRENKE Chess Classic, Baden Baden 2015 GM Naiditsch (Niemcy) 2706 GM Carlsen (Norwegia) 2865 1.e4 g6 2.d4 Gg7 3.Sc3 d6 4.Ge3 a6 5.a4 Sf6 6.h3 0 0 7.g4 e5 8.d5 c6 9.Sge2 cd5 10.ed5 Gg4 11.hg4 Sg4 12.Hd2 Sd7 13.Se4 f5 14.Gg5 Hb6 15.Gh3 Sdf6 16.Sf6 Sf6 17.Sc3 Hb2 18.Wb1 Ha3 19.Wb7 Wf7 20.Wb3 Hc5 21.He3 Hc7 22.Hb6 e4 23.Hc6 Wc8 24.0 0 Hc6 25.dc6 Wc6 26.Wfb1 h6 27.Gf6 Gf6 28.Se4 Ge5 29.Sd2 Wc2 30.Sf3 Wa2 31.Gg2 Gf6 32.Sh2 Kg7 33.Gd5 We7 34.Wb4 Wd2 35.Gc4 a5 36.Wb7 Wd4 37.We7 Ge7 38.Gb5 h5 39.Sf3 Wf4 40.Kg2 h4 41.Wd1 Wg4 42.Kf1 h3 43.Wd3 Gf6 44.Sh2 Wh4 45.Kg1 Gd4 46.Wf3 Kf6 47.Sf1 Ge5 48.Se3 Kg5 49.Kh1 Kf6 50.Sc4 g5 51.Sa5 g4 52.Wd3 f4 53.Sc4 Wh7 54.Se5 de5 55.a5 Wc7 56.Wa3 Wc1 57.Kh2 Wc2 58.a6 Wf2 59.Kh1 g3 60.a7 Wd2 61.Wa1 i czarne poddały się. GM Adams (Anglia) 2738 GM Baramidze (Niemcy) 2594 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 a6 4.Ga4 Sf6 5.0 0 Ge7 6.d3 d6 7.c3 0 0 8.We1 b5 9.Gc2 d5 10.Sbd2 de4 11.de4 Ge6 12.a4 Gc5 13.He2 Ga7 14.h3 Sh5 15.Sf1 Hf6 16.Gd3 Se7 17.ab5 ab5 18.Wa7 Wa7 19.Gg5 Hg6 20.He3 f6 21.Ha7 fg5 8

1322.Obrona holenderska [A90] GRENKE Chess Classic, Baden Baden 2015 Anand 0,0 : 0,1 Carlsen Baramidze 0,0 : 1,0 Naiditsch Caruana 0,5 : 0,5 Adams Bacrot 0,5 : 0,5 Aronian Niedawny przeciwnik Carlsena w meczu o mistrzostwo świata Anand miał znowu okazję do konfrontacji z najwyżej notowanym szachistą globu. Partia była niezwykle dynamiczna i ostra. Jednakże panowała idealna równowaga. Wówczas Anand niepoprawnie poświęcił wieżę, gdyż nie zauważył pięknej kontry przeciwnika w postaci ofiary hetmana, po której pozycja białych od razu była przegrana. Gruzin Baramidze uległ ślepocie szachowej i podstawił jakość, po czym poległ w miniaturce. Od tego momentu, w tabeli, w ostatniej kolumnie podajemy ilość zwycięstw kryterium przy jednakowej ilości punktów. GM Anand (Indie) 2797 GM Carlsen (Norwegia) 2865 1.d4 f5 2.g3 Sf6 3.Gg2 e6 4.c4 c6 5.Sf3 d5 6.0 0 Gd6 7.b3 He7 8.Se5 0 0 9.Sd2 a5 10.Gb2 Sbd7 11.Hc2 a4 12.Sdf3 Se4 13.e3 a3 14.Gc3 Se5 15.Se5 Gd7 16.Sd7 Hd7 17.c5 Gc7 18.b4 h5 19.Ge1 e5 20.de5 Ge5 21.Wd1 He6 22.f3 Sf6 23.Gh3 g6 24.e4 de4 25.fe4 Gb2 26.ef5 Ha2 27.Gf2 g5 28.Wfe1 Hf7 29.We6 Sg4 30.Gg4 hg4 31.Wg6 Kh7 32.Wd7?? Hd7 33.f6 Hd1!! 34.Hd1 Kg6 35.Hd3 Kh6 36.h4 gh3 i białe poddały się. Baramidze (po lewej) Naiditsch Georgios Souleidis Anand (po lewej) Carlsen Georgios Souleidis 9

1323.Partia angielska [A37] GRENKE Chess Classic, Baden Baden 2015 GM Baramidze (Niemcy) 2594 GM Naiditsch (Niemcy) 2706 1.c4 c5 2.g3 Sc6 3.Gg2 g6 4.Sf3 Gg7 5.0 0 d6 6.Sc3 f5 7.a3 a5 8.Wb1 Gd7 9.b3 e5 10.Sb5 Hb8 11.d4 cd4 12.e3 Sce7 13.ed4 e4 14.Sg5 h6 15.Sh3 Gb5 16.cb5 Sd5 17.Sf4 Sge7 18.f3?? Sc3 19.Hc2 Gd4 20.Kh1 Sb1 21.fe4 Sc3 22.ef5 gf5 23.Sg6 Sg6 24.Hf5 Se7 25.Hf7 Kd8 26.b6 Hc8 27.Gh6 Se2 i białe poddały się. 1324.Partia hiszpańska [C95] GRENKE Chess Classic, Baden Baden 2015 GM Carlsen (Norwegia) 2865 GM Baramidze (Niemcy) 2594 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 a6 4.Ga4 Sf6 5.0 0 Ge7 6.We1 b5 7.Gb3 d6 8.c3 0 0 9.h3 Sb8 10.d4 Sbd7 11.Sbd2 Gb7 12.Gc2 We8 13.Sf1 Gf8 14.Sg3 g6 15.a4 Gg7 16.Gd3 c6 17.Gg5 Sf8 18.Hd2 Se6 19.Gh6 Sd7 20.Gc2 Gh6 21.Hh6 Hf6 22.Wad1 Wad8 23.d5 cd5 24.ed5 Hf4 25.Hf4 Sf4 26.Se4 Gd5 27.ab5 ab5 28.Sd6 We6 29.Se4 f5 30.Sfg5 We7 31.g3 Ge4 32.Ge4 fe4 33.gf4 Wf8 34.Se4 Wf4 35.b4 Sf6 36.Sd6 Wf3 37.Sb5 Wh3 38.c4 Wh4 39.Sd6 Sh5 40.b5 Sf4 41.b6 Wg4 42.Kf1 Wh4 43.f3 Wh1 44.Kf2 Wh2 45.Kg1 Wc2 46.Kh1 Sh3 47.Se4 Wc4 48.Wd8 Kg7 49.Wb1 i czarne poddały się. Aronian 1,0 : 0,0 Anand Adams 0,5 : 0,5 Bacrot Naiditsch 0,5 : 0,5 Caruana Carlsen 1,0 : 0,0 Baramidze Mistrz świata wygrał drugą z rzędu partię i został liderem wyprzedzając Naiditscha ilością wygranych partii. Partia Naiditsch Caruana była długa i wyczerpująca. Jednakże wytworzona końcówka wieżowa nie dawała żadnych szans obu stronom na wygraną i po ponad 60. ruchach zakończyła się remisem. Bacrot, który do tego momentu miał na koncie same połówki dostał kompletnie wygraną końcówkę z Adamsem (przewaga 7,78!) i po 55 Hd1! mógł wygrać hetmana, a co za tym idzie partię! Niestety, wybrał 55 Hg1 i Adams uciekł mu na remis. 10 Carlsen (po lewej) Baramidze Georgios Souleidis 1325.Obrona Ragozina [D38] GRENKE Chess Classic, Baden Baden 2015 GM Aronian (Armenia) 2777 GM Anand (Indie) 2797 1.c4 e6 2.Sc3 Sf6 3.Sf3 d5 4.d4 Gb4 5.cd5 ed5 6.Ha4 Sc6 7.Gg5 h6 8.Gf6 Hf6 9.e3 0 0 10.Ge2 a6 11.0 0 Ge6 12.Wfc1 Gd6 13.a3 Se7 14.b4 c6 15.Hb3 g5 16.Hb2 Hg7 17.Sa4 Wae8 18.Sc5 Gc8

19.g3 Sf5 20.Gd3 Hf6 21.Wf1 h5 22.Wac1 h4 23.Hd2 Sh6 24.e4 Gc5 25.e5 Hg7 26.bc5 f6 27.ef6 Wf6 28.Sg5 Gf5 29.Wce1 Wff8 30.We8 We8 31.Sf3 Gd3 32.Hd3 We4 33.We1 hg3 34.hg3 i czarne poddały się. 1326.Partia angielska [A39] GRENKE Chess Classic, Baden Baden 2015 GM Adams (Armenia) 2738 GM Bacrot (Indie) 2711 1.c4 Sf6 2.g3 g6 3.Gg2 c5 4.Sc3 Gg7 5.Sf3 0 0 6.d4 cd4 7.Sd4 Sc6 8.0 0 Ha5 9.Sb3 Hh5 10.Sd5 d6 11.Sf4 He5 12.e4 Gg4 13.f3 Gd7 14.Wf2 b5 15.Sd3 Hh5 16.Sf4 He5 17.c5 dc5 18.Sd3 Hc7 19.Sbc5 Wfd8 20.He1 Ge8 21.Gf4 e5 22.Ge3 a5 23.Wc1 He7 24.Wd2 Sd4 25.Sb3 Sd7 26.Sd4 ed4 27.Gf4 Wdc8 28.Gh3 Wc4 29.Wdd1 a4 30.Gd2 Se5 31.Se5 He5 32.Gf1 Wc1 33.Gc1 He6 34.a3 Wc8 35.Gd3 Hb3 36.He2 Gd7 37.Gf4 Ge6 38.h4 Gc4 39.e5 Gd3 40.Wd3 Hd5 41.Kg2 h5 42.Hd2 Wc4 43.He2 b4 44.ab4 Wb4 45.Kf2 Hb5 46.Wd2 Hd5 47.He4 Ha2 48.Hc2 Kh7 49.Kg2 Ha1 50.Wf2 a3 51.ba3 Wb1 52.Hd3 Wd1 53.Gd2 Wg1 54.Kh3 Wh1 55.Wh2 Aronian (po lewej) Anand Georgios Souleidis Adams (po lewej) Bacrot Georgios Souleidis Anand 1,0 : 0,0 Baramidze Caruana 0,5 : 0,5 Carlsen Bacrot 0,5 : 0,5 Naiditsch Aronian 0,5 : 0,5 Adams 55 Hg1?? (Wygrywało: 55 Hd1!! 56.f4 Gh6! 57.Hc4 d3 58.Hd3 Gf4! Z natychmiastową wygraną. Goniec jest nietykalny, gdyż po 59.gf4 nastąpi 59 Hg4 i mat) 56.He2 Ge5 57.f4 Gd6 58.a4 d3 59.Hg2 Wh2 60.Hh2 Hd1 61.Hg2 Ga3 62.a5 Gc1 63.Hd5 Hf1 64.Kh2 He2 65.Kh3 i remis. Anand bez jakichkolwiek kłopotów rozprawił się z Baramidze, który wyraźnie pełnił rolę mięsa armatniego. W pozostałych grach prawdziwa walka miała miejsce tylko w spotkaniu Aronian Adams, gdzie podpisano remis dopiero po 56. posunięciach. 11

Georgios Souleidis 12

Przed piątą rundą. Obecny jest tylko Baramidze Krzysztof Puszczewicz Przed piątą rundą. Chwila dla publiczności Krzysztof Puszczewicz 13

1327.Partia hiszpańska [C95] GRENKE Chess Classic, Baden Baden 2015 GM Anand (Indie) 2797 GM Baramidze (Niemcy) 2594 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 a6 4.Ga4 Sf6 5.0 0 Ge7 6.We1 b5 7.Gb3 d6 8.c3 0 0 9.h3 Sb8 10.d4 Sbd7 11.Sbd2 Gb7 12.Gc2 We8 13.Sf1 Gf8 14.Sg3 g6 15.a4 Gg7 16.Gd3 c6 17.Ge3 Hc7 18.Hd2 ed4 19.cd4 c5 20.d5 c4 21.Gc2 Wec8 22.ab5 c3 23.bc3 Sd5 24.ed5 Gc3 25.Hd1 Ga1 26.Ha1 ab5 27.Hd4 Hc3 28.Se4 Hd4 29.Sd4 Gd5 30.Sd6 Wc5 31.S6b5 Wa2 32.Gh6 Wa8 33.Gd3 Wd8 34.Gg5 Wa8 35.Ge7 Wcc8 36.Sd6 Wc7 37.S4b5 Wc6 38.Gf1 Kg7 39.g4 f6 40.g5 Wb8 41.h4 h5 42.Gh3 f5 43.Gf1 Kg8 44.Wd1 Gf3 45.Wa1 Gd5 46.f4 Sc5 47.Wd1 Gf3 48.Gc4 Kh7 49.Wf1 Ge4 50.Wa1 Sd3 51.Sd4 Wc7 52.Se4 fe4 53.Gf6 Wcb7 54.Se6 Wb1 55.Wb1 Wb1 56.Kg2 Wb8 57.Kf1 Wc8 58.Gd5 We8 59.Ge5 Wc8 60.Ke2 Sc5 61.Sc5 Wc5 62.Ge4 Wa5 63.Ke3 Wa3 64.Kd4 Wa5 65.f5 i czarne poddały się. Adams 1,0 : 0,0 Anand Naiditsch 0,5 : 0,5 Aronian Carlsen 0,5 : 0,5 Bacrot Baramidze 0,5 : 0,5 Caruana Caruana bardzo starał się pokonać Gruzina Baramidze (występującego w barwach Niemiec), ale po 85. posunięciach musiał pogodzić się z remisem, co wykorzystał Adams, który wygrał z będącym bez formy Anandem i wyprzedził go ilością zwycięstw. 1328.Partia katalońska [E05] GRENKE Chess Classic, Baden Baden 2015 GM Adams (Anglia) 2738 GM Anand (Indie) 2797 1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.Sf3 d5 4.g3 Ge7 5.Gg2 0 0 6.0 0 dc4 7.Hc2 a6 8.a4 Gd7 9.Hc4 Gc6 10.Gf4 Gd6 11.Gg5 Sbd7 12.Sc3 h6 13.Gf6 Sf6 14.a5 He7 15.Sh4 Gg2 16.Kg2 Wfd8 17.e4 Gb4 18.e5 Sd5 19.Sf5 Hd7 20.Se3 Gc3 21.bc3 Hb5 22.Hb5 ab5 23.Wfc1 c5 24.Sd5 Wd5 25.Wcb1 cd4 26.cd4 Wc8 27.Wb4 Wc4 28.Wab1 Wcd4 29.Wd4 Wd4 30.Wb5 Wd7 31.Kf3 g5 32.h4 Kg7 33.h5 f6 34.ef6 Kf6 35.g4 Ke7 36.Ke4 Kf6 37.Wb3 Ke7 38.f3 Kf6 39.Wb6 Ke7 40.Wb5 Kf6 41.Wb3 Ke7 42.Wd3 Wc7 43.Kd4 Kf6 44.Wb3 Wf7 45.Wb5 Wc7 46.Wb4 Ke7 47.Wc4 Wd7 48.Kc5 Wd6 49.Wb4 Wc6 50.Kb5 Wd6 51.Wb3 Kf6 52.Kc5 Wc6 53.Kd4 Wd6 54.Ke4 Wd7 55.Wb6 Wd5 56.Wb7 Wa5 57.Wh7 Wa4 58.Ke3 Wa3 59.Kf2 Wa2 60.Kg3 Wa3 61.Wh6 Kf7 62.Wh7 Kf6 63.Wd7 Wa2 64.Wd3 Wb2 65.We3 Wb4 66.We2 Wa4 67.Kf2 Wa3 68.Wd2 Wa4 69.Ke3 Wa3 70.Ke4 Wa4 71.Wd4 Wa1 72.Ke3 Wa3 73.Wd3 Wa4 74.Wb3 Wa1 75.Wb7 Wa3 76.Kf2 Wa2 77.Kg3 Wa3 78.Wb8 Kf7 79.Wb1 Kf6 80.We1 Wa4 81.Kf2 Wa2 82.Kg3 Wa4 83.Wh1 Wa7 84.Kf2 Ke5 85.h6 Wa2 86.Kg3 Wa8 87.h7 Wh8 88.Wh6 Kd6 89.Kf2 i czarne poddały się. Zgodnie z regulaminem rozegrano mecz Carlsen Naiditsch, który rozstrzygnął dopiero tzw. Armagedon Mający 6 minut Carlsen wygrał z mającym 5 minut na partię Naiditschem, któremu wystarczał remis. Tak więc triumfatorem całego turnieju został mistrz świata Magnus Carlsen. 14

Runda 7 Oba zdjęcia Georgios Souleidis Aronian (po lewej) Adams; runda 6 Krzysztof Puszczewicz 15

Turniej komentowali na żywo Nigel Short (po lewej) i Jan Gustafsson Oba zdjęcia Georgios Souleidis 16

Opowieści Kuriera (4) Turniej międzynarodowy, Pragnąć uczcić 150 lecie swego istnienia zasłużony Züricher Schach Klub zorganizował w dniach 19 maja 8 czerwca, w Zurychu, wielki jubileuszowy turniej międzynarodowy. Organizatorzy zaprosili na tę prestiżową imprezę arcymistrzów i mistrzów ówczesnego świata zachodniego. Wyjątek uczynili wobec dwóch sowieckich arcymistrzów Tala i Keresa oraz Węgra Barczy. W tym ostatnim przypadku działacze szwajcarscy chcieli podziękować węgierskiemu arcymistrzowi za świetne przygotowanie ich krajowej reprezentacji do Olimpiady Szachowej w Monachium w 1958 roku. Drużyna Szwajcarii nie tylko awansowała do finału głównego, ale i zajęła znakomite ósme miejsce. Obsada była wspaniała! Wśród dziewięciu arcymistrzów znalazło się aż pięciu uczestników Turnieju Kandydatów, jaki miał odbyć się we wrześniu 1959 roku. Ze strony organizatorów zagrało sześciu mistrzów, wobec których zastosowano ostrą selekcję: byli to wyłącznie szachiści, którzy reprezentowali Szwajcarię na Olimpiadach Szachowych. Tempo gry było ostre : pięć godzin wieczorem plus dwie godziny ewentualnej dogrywki rano. Co kilka dni dogrywki były całodzienne, a jedynie dwa dni przewidziano jako wolne od gry. Poniżej podajemy listę startową według wylosowanych numerów startowych: Walther 0,5 : 0,5 Fischer Olafsson 1,0 : 0,0 Keller Blau 0,0 : 1,0 Keres Dückstein 1,0 : 0,0 Nievergelt Barcza 0,5 : 0,5 Unzicker Gligorić 1,0 : 0,0 Larsen Donner 1,0 : 0,0 Kupper Tal 0,0 : 1,0 Bhend Pierwsza sensacja i to wielkiego kalibru, zdarzyła się na starcie turnieju! Tal, w odrobinę lepszej pozycji, w partii z Bhendem, pragnąc szybko wykończyć partnera, ofiarował figurę i fatalnie się przekombinował. Gospodarze zatem bardzo szybko otrzymali prezent. Drugą niespodzianką była porażka Larsena w starciu z 17

Gligoriciem: arcymistrz duński wspaniale rozegrał debiut. Król Gligoricia solidnie musiał pospacerować, ale w drugiej części partii Larsen zaczął grać na niedoczas białych i w rezultacie musiał się poddać jeszcze przed kontrolą czasu pod groźbą nieuchronnego mata. Walther uzyskał kompletnie wygraną pozycję z Fischerem! Będąc jednak w niedoczasie wypuścił elementarną wygraną i musiał pogodzić się z remisem. 1330.Obrona sycylijska [B99] M Walther GM Fischer 1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 a6 6.Gg5 e6 7.f4 Ge7 8.Hf3 Sbd7 9.0 0 0 Hc7 10.Gd3 b5 11.Gf6 Sf6 12.Whe1 Gb7 13.Kb1 Wc8 14.g4 Sd7 15.g5 Sb6 16.f5 e5 17.f6 gf6 18.gf6 Gf8 19.Sd5 Sd5 20.ed5 Kd8 21.Sc6 Gc6 22.dc6 Hc6 23.Ge4 Hb6 24.Hh5 Kc7 25.Gf5 Wd8 26.Hf7 Kb8 27.He6 Hc7 28.We3 Gh6 29.Wc3 Hb7 30.f7 Gg7 31.Wcd3 Gf8 (Pozycja czarnych jest skompromitowana) 1329.Partia angielska [A22] GM Olafsson Keller 1.c4 Sf6 2.Sc3 e5 3.g3 Gc5 4.Gg2 0 0 5.e3 c6 6.Sge2 Gb6 7.d4 d6 8.0 0 We8 9.b3 Sbd7 10.Ga3 Sf8 11.d5 c5 12.e4 Ga5 13.Gc1 Sh5 14.Gd2 Gg4 15.f3 Gd7 16.Sc1 Sf6 17.Sd3 a6 18.Hc2 h5 19.h4 Hc8 20.Wae1 Sg6 21.We2 b5 22.Gc1 bc4 23.bc4 Wb8 24.Sd1 Hb7 25.Gb2 Gd8 26.Se3 Hc8 27.Gc3 a5 28.Sf2 a4 29.Sf5 Ha6 30.Hd3 Se7 31.Se3 Sc8 32.f4 Sh7 33.fe5 de5 34.Gh3 Gh3 35.Sh3 Sd6 36.Wef2 Ga5 37.Ga1 Wb7 38.Wc2 Sf6 39.Sg5 Sh7 40.Sh7 Kh7 41.Kh2 Gd8 42.Wg2 a3 43.Wfg1 g6 44.g4 hg4 45.Wg4 Gf6 46.Hf1 Kg7 47.h5 g5 48.h6 Kg6 49.Hg2 Se4 50.He4 Kh6 51.Sf5 i czarne poddały się. 32.He5!? (32.Wg3 i 32.a4 prowadziły do szybkiego zwycięstwa) 32 de5 33.Wd8 Ka7 34.W1d7 h5 35.Wb7 Kb7 36.c3 Kc7 37.Wa8 (Jak pisał Keres w Szachmatach w ZSRR, nr 10/1959 teraz mistrz szwajcarski lekko wygrywał po prostym 37.We8. Walther będąc w niedoczasie nie znalazł jednak drogi do wygranej) 37 Kd6 38.Wa6 Ke7 39.We6? (39.Gg6!) 39 Kf7 40.We5 b4 41.cb4 Gb4 42.h3 Kf6 43.Wb5 Gd6 44.Ge4 We8 45.Wf5 Kg7 46.Gf3 We1 47.Kc2 Wf1 48.Wd5 Wf2 49.Wd2 Wd2 50.Kd2 h4 51.Kd3 Kf6 52.Kc4 Ke7 53.Kb5 Kd7 54.a4 Kc7 55.b4 Kb8 56.a5 Ka7 57.Kc4 Gg3 58.b5 Gf2 59.Ge2 Ge3 60.Kb3 Gd2 61.b6 Kb7 62.Ka4 Kc6 63.Gb5 Kc5 i remis. Nieprawdopodobny finał! Białe mają niestety złego gońca (pole h8 jest czarne)! 18

1332.Obrona sycylijska [B29] GM Gligorić GM Larsen 1.e4 c5 2.Sf3 Sf6 3.e5 Sd5 4.Sc3 e6 5.Sd5 ed5 6.d4 Sc6 7.dc5 Gc5 8.Hd5 Hb6 9.Gc4 Gf2 10.Ke2 0 0 11.Wf1 Gc5 12.Sg5 Sd4 13.Kd3 Hg6 14.He4 d5 15.Gd5 Gf5 16.Wf5 Sf5 17.e6 Wad8 18.ef7 Kh8 19.c4 b5 20.b3 Hf6 21.Wb1 Gb4 22.Gf4 Wd7 23.Se6 Hc3 24.Ke2 Wff7 25.g4 Sd6 26.Hd3 Hf6 27.g5 He7 28.Wf1 He8 29.Hh3 Wf5 Trwa partia Walther (po lewej) Fischer Partii przygląda się Tal Zdjęcie: Archiwum autora 1331.Partia hiszpańska [C85] IM Blau GM Keres 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 a6 4.Ga4 Sf6 5.0 0 Ge7 6.Gc6 dc6 7.He1 Ge6 8.d3 Sd7 9.b3 c5 10.Gb2 f6 11.Sbd2 0 0 12.He3 Sb8 13.Wfd1 Sc6 14.c3 He8 15.Wac1 Wd8 16.Sf1 Wf7 17.Sg3 Gf8 18.Wd2 Wfd7 19.Wcd1 a5 20.Se2 a4 21.ba4 Wa8 22.Sc1 Wa4 23.c4 Sd4 24.h3 g6 25.Gd4 cd4 26.He2 Ha8 27.Wc2 Wd6 28.Sd2 Wb6 29.Sdb3 Wa3 30.Kh2 c5 31.g3 Hc8 32.Hf1 Gh6 33.Hg2 Gd7 34.We2 Hc7 35.Wde1 We6 36.Hf3 Kg7 37.Wc2 Ga4 38.Wb2 Wb6 39.Wee2 Wb4 40.Hg2 b5 41.cb5 Gc1 42.Sc1 Wc3 43.Hf1 Gb5 44.Wec2 Ga4 45.Sb3 Hb6 46.Hc1 Gb3 47.ab3 Wbb3 48.Wa2 Wd3 49.Wc5 Wdc3 50.Wc3 dc3 51.Wc2 Wb2 52.Kg2 g5 53.h4 Hb7 54.Wc3 He4 55.Wf3 Wb3 56.Hd1 Hf3 57.Hf3 Wf3 58.Kf3 gh4 59.gh4 f5 i białe poddały się. 30.Gd6 Wf1 31.Gb4 Wa1 32.Gc3 Wa2 33.Ke3 bc4 34.Ge4 Hg8 35.g6 cb3 36.Sg5 Wc2 37.Hd7 Wc3 38.Kd2 Hc8 39.Sf7 Kg8 40.gh7 i czarne poddały się. Od lewej: Flohr, Lilienthal i Tal Tal pokazuje przyjaciołom swoje partie z Zurychu Szachmaty w ZSRR numer 10/1959 19

1333.Obrona sycylijska [B63] IM Dückstein M Nievergelt 1.e4 c5 2.Sf3 Sc6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 d6 6.Gg5 e6 7.Hd2 h6 8.Gf6 gf6 9.Wd1 a6 10.Ge2 h5 11.0 0 Gd7 12.Sb3 Hb6 13.Sa4 Ha7 14.c4 0 0 0 15.Hc3 Se5 16.Ha5 Ga4 17.Ha4 Ge7 18.Sd4 Kb8 19.b4 Wc8 20.Hb3 h4 21.h3 Whg8 22.Wd2 Sg6 23.Kh1 Sf4 24.Gf3 Wg5 25.Wb1 Hb6 26.a4 Hc7 27.b5 a5 28.Sc6 Ka8 29.Se7 He7 30.He3 Sg6 31.Hb6 Hd8 32.Hd6 Hd6 33.Wd6 Wgc5 34.Ge2 Se5 35.f4 Sc4 36.Wd7 Se3 37.Wf7 Wc2 38.We1 We2 39.We2 Wc1 40.Kh2 Sf1 41.Kg1 Sg3 42.Kf2 i czarne poddały się. 1336.Obrona Benoni [A43] GM Tal IM Bhend 1.d4 c5 2.d5 d6 3.e4 g6 4.Sf3 Gg7 5.Ge2 Sa6 6.0 0 Sc7 7.Sc3 f5 8.Gd3 fe4 9.Se4 Sh6 10.Gf4 0 0 11.Hd2 Sf7 12.c4 b5 13.Wae1 Wb8 14.b3 e6 15.Sfg5 Sg5 16.Gg5 Hd7 17.Sc3 b4 18.de6 Se6 19.Sd5 Gb7 20.Ge4 Sg5 21.Hg5 Kh8 1334.Debiut Retiego [A11] GM Barcza GM Unzicker 1.Sf3 Sf6 2.g3 g6 3.b3 Gg7 4.Gb2 0 0 5.Gg2 d5 6.c4 c6 7.0 0 Sbd7 8.Hc2 We8 9.cd5 cd5 10.Sc3 b6 11.Sb5 Sc5 12.b4 Se6 13.Wfc1 Gd7 14.a4 a6 15.Sbd4 Sd4 16.Gd4 Wc8 17.Hb3 b5 18.a5 Gg4 19.Hb2 Hd6 20.Ge5 He6 21.d3 h6 22.Hd4 Wed8 23.He3 Gf3 24.Gf3 Wc1 25.Wc1 Sg4 26.Gg4 He5 27.Wc6 Wd6 28.Wd6 Hd6 29.Hb6 Hb4 30.Gf3 Gd4 31.Hb8 Kg7 32.e3 Gf6 33.Hb6 d4 34.e4 Hd6 35.Hd6 ed6 36.e5 de5 37.Gb7 Gd8 38.Ga6 b4 39.Gc4 Ga5 40.Kg2 f5 41.Kf3 Kf6 42.h4 Gc7 43.Gb3 Gb6 44.Gc2 Gc5 45.Ke2 g5 46.hg5 hg5 47.f3 Gd6 48.g4 fg4 49.fg4 e4 50.de4 Ke5 51.Kf3 Gc5 52.Gd3 b3 53.Gc4 d3 54.Gb3 Kd4 55.Ga4 Gd6 56.Kf2 i remis. 22.Gg6 Gd5 23.We7 Hd8 24.Wfe1 Gf7 25.Gc2 Wb7 26.h4 We7 27.We7 h6 28.Hf5 Gg8 29.He4 d5 30.cd5 Hd5 31.Hg6 Hd4 32.Hg3 Wf7 33.We4 Hb2 34.Gd3 Gd4 35.We2 Hc1 36.Kh2 Hf4 37.We8 Hg3 38.fg3 Kg7 39.Gc4 Wf8 40.We7 Kf6 41.Wa7 Gc4 42.bc4 Kf5 43.We7 Wa8 44.We2 Wa3 45.Kh3 h5 i białe poddały się. 1335.Obrona Nimzowitscha [E54] GM Donner IM Kupper 1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.Sc3 Gb4 4.e3 c5 5.Sf3 0 0 6.Gd3 d5 7.0 0 dc4 8.Gc4 b6 9.a3 cd4 10.ed4 Gc3 11.bc3 Gb7 12.Gg5 Hc7 13.Gd3 Sbd7 14.Wc1 Sg4 15.g3 Hc6 16.Ge2 f6 17.Gd2 Wad8 18.c4 He4 19.Wc3 Sde5 20.de5 Se5 21.We3 Hc6 22.Hc2 Wd4 23.Gc3 Wc4 24.Hb3 b5 25.Ge5 fe5 26.Wb1 Ga8 27.Gc4 bc4 28.Hb5 Wf3 29.Wf3 Hb5 30.Wb5 Gf3 31.Kf1 Kf7 32.Wa5 Ke8 33.Wa7 Kd8 34.Ke1 c3 35.Wa5 c2 36.Kd2 i czarne poddały się. Edgar Walther 20

Edgar Walther urodził się 24 grudnia 1930 roku. To wielokrotny reprezentant Szwajcarii w Olimpiadach Szachowych. Zadebiutował w Amsterdamie w 1954 roku na drugiej szachownicy rezerwowej i uzyskał 9,5 p. z 13 partii. Wystąpił jeszcze w Moskwie 1956 (10,5 p. z 17), Monachium 1958 (8,5 p. z 14), a po omawianym tu turnieju, w Tel Awiwie 1964, Hawanie 1966 i Lugano 1968. 1337.Obrona sycylijska [B27] GM Fischer M Bhend 1.e4 c5 2.Sf3 g6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 Gg7 6.e5 Sg8 7.Gf4 Sc6 8.Sc6 bc6 9.Gc4 f6 10.e6 de6 11.Hf3 Hb6 12.0 0 Sh6 13.Sa4 Hd4 14.Gh6 Gh6 15.Hc6 Kf7 Fischer 1,0 : 0,0 Bhend Kupper 0,0 : 1,0 Tal Larsen 1,0 : 0,0 Donner Unzicker 0,5 : 0,5 Gligorić Nievergelt 0,0 : 1,0 Barcza Keres 0,5 : 0,5 Dückstein Keller 1,0 : 0,0 Blau Walther 0,5 : 0,5 Olafsson Fischer zmiażdżył Bhenda, który już w dziewiątym posunięciu zrobił duży błąd i już do końca partii nie wyszedł z opresji. Tal nie zdążywszy jeszcze zroszować, już poświęcił figurę (oczywiście!) i rozgromił Kuppera w miniaturze. Arcymistrzowski pojedynek Larsen Donner rozstrzygnął się szybko, gdy szachista holenderski podstawił jakość. Tym razem mistrzowie szwajcarscy przegrali ze swoimi zagranicznymi gośćmi 0,5 : 3,5. 16.Wae1 Wb8 17.Ge6 Kg7 18.Gd5 Gg5 19.We4 Hd2 20.We7 Kh6 21.Wa7 Gf5 22.c4 Wbd8 23.Sc5 Whe8 24.Se6 Ge6 25.Ge6 Ge3 26.Wd7 Gf2 27.Wf2 He1 28.Wf1 He3 29.Kh1 We6 30.Wh7 Kh7 31.Hc7 Kh6 32.Hd8 He2 33.Hd1 Hb2 34.Hc1 Hc1 35.Wc1 We2 36.a3 Wa2 37.c5 Wa3 38.c6 Wa8 39.c7 Wc8 40.Kg1 Kg5 i czarne poddały się. 21

1338.Obrona sycylijska [B96] IM Kupper GM Tal 1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 a6 6.Gg5 e6 7.f4 b5 8.Hf3 Gb7 9.Gd3 Ge7 10.0 0 0 Hb6 11.Whe1 Sbd7 12.Sce2 Sc5 13.Gf6 Gf6 14.g4 Sa4 15.c3 b4 16.Gc2 29.We7 He7 30.Hf5 Kg8 31.Sb3 i czarne poddały się. 1341.Partia angielska [A20] 16 Sb2 17.Kb2 bc3 18.Kc3 0 0 19.Wb1 Ha5 20.Kd3 Wac8 21.Hf2 Ga8 22.Wb3 e5 23.g5 ed4 24.Sd4 Gd4 i białe poddały się. 1339.Obrona sycylijska [B96] GM Unzicker GM Gligorić 1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 a6 6.Gg5 e6 7.f4 h6 8.Gh4 Hb6 9.Wb1 Sc6 10.Gf2 Hc7 11.Gd3 Ge7 12.0 0 b5 13.Sc6 Hc6 14.He2 b4 15.Sb5 Gb7 16.Sd4 Hd7 17.Wbd1 0 0 18.Gh4 Wfd8 19.Kh1 He8 20.He1 Wab8 21.He2 Wa8 22.He1 i remis. 1340.Debiut Benkö [A00] GM Larsen GM Donner 1.g3 e5 2.Gg2 d5 3.Sf3 e4 4.Sd4 c5 5.Sb3 c4 6.Sd4 Gc5 7.c3 Sc6 8.Sc6 bc6 9.0 0 Se7 10.b3 Ga6 11.Ga3 Hb6 12.bc4 Gc4 13.Gc5 Hc5 14.d3 ed3 15.ed3 Ga6 16.We1 0 0 17.d4 Hd6 18.Sd2 c5 19.Ha4 cd4 20.cd4 Gc8 21.Wac1 Gd7 22.Ha5 Ge6 23.Sb3 Wfb8 24.Hc7 Wd8 25.h4 Kf8 26.Hc3 Gf5 27.Sc5 Wdb8 28.Hf3 Wb4? M Nievergelt GM Barcza 1.c4 e5 2.g3 d6 3.Gg2 Ge7 4.Sc3 c6 5.Sf3 f5 6.0 0 Sf6 7.d4 e4 8.Se1 0 0 9.f3 d5 10.cd5 cd5 11.fe4 fe4 12.Gg5 Sc6 13.Sc2 Ge6 14.Hd2 Hd7 15.Wab1 Wf7 16.b4 Wc8 17.Gf6 Gf6 18.e3 Se7 19.Wf2 Sf5 20.Se2 Sd6 21.Sf4 Sc4 22.He1 Gf5 23.Hf1 Gg5 24.Wc1 Gf4 25.Wf4 Sb2 26.g4 Gg4 27.Wf7 Hf7 28.Sa1 Hf1 29.Wf1 Sd3 30.Wb1 Wc3 31.Gf1 Wa3 32.Sb3 Sb4 33.Sc5 Sc2 34.Wb7 Se3 35.Gb5 Wa2 36.Ge8 Wg2 37.Kh1 Wf2 38.Kg1 Wf1 i mat. 1342.Obrona francuska [C18] GM Keres IM Dückstein 1.e4 e6 2.d4 d5 3.Sc3 Gb4 4.e5 c5 5.a3 Ga5 6.dc5 Gc3 7.bc3 Se7 8.Hg4 Sd7 9.Sf3 Hc7 10.Ge2 Sf5 11.0 0 0 0 12.Hh3 Se5 13.Se5 He5 14.Gd3 g6 15.Wb1 Sg7 16.Wb4 Hc7 17.Hh6 f6 18.Wh4 Sf5 19.Gf5 ef5 20.We1 Hf7 21.Ge3 Gd7 22.Wb4 Gc6 23.Gd4 Wae8 24.Wbb1 We4 i remis. 22

1343.Debiut Ponzianiego [C44] M Keller IM Blau 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.c3 d5 4.Ha4 de4 5.Se5 Hd5 6.Sc6 bc6 7.Gc4 Hd7 8.d3 ed3 9.0 0 Gd6 10.Gd3 Se7 11.We1 0 0 12.Sd2 Gh2 13.Kh2 Hd3 14.Se4 Ge6 15.Gf4 Sd5 16.Gg3 Sb6 17.Ha5 Hd5 18.Hd5 Sd5 19.Sc5 Wfe8 20.Sa6 Gf5 21.c4 Sf6 22.Gc7 Gc8 23.Sc5 Gf5 24.Sb7 We1 25.We1 We8 26.Wd1 Ge6 27.b3 h6 28.Sc5 Gf5 29.f3 We2 30.a4 Gc2 31.Wd6 We3 32.Wd2 Gb1 33.Wd8 We8 34.a5 Wd8 35.Gd8 Se8 36.Kg3 f6 37.Kf4 Kf7 38.Gb6 ab6 39.ab6 Sd6 40.Ke3 Ke7 41.b7 Sb7 42.Sb7 g5 43.b4 Ga2 44.Kd4 h5 45.Kc5 Kd7 46.Sa5 h4 47.Kb6 g4 48.fg4 Gb1 49.Sb3 Gc2 50.Sd2 Gd1 51.Se4 Ke6 52.Kc6 Gg4 53.Sf2 Ge2 54.c5 Gf1 55.b5 Gg2 56.Kc7 Kd5 57.Kb6 Kc4 58.c6 Gd5 59.Ka6 Kc5 60.c7 Ge6 61.b6 i czarne poddały się. 1344.Obrona Nimzowitscha [E46] M Walther GM Olafsson 1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.Sc3 Gb4 4.e3 0 0 5.Sge2 d5 6.a3 Ge7 7.Sf4 c6 8.Gd3 Sbd7 9.cd5 cd5 10.0 0 b6 11.Hf3 Gb7 12.Wd1 Wc8 13.Gd2 We8 14.Hh3 Sf8 15.Wac1 Gd6 16.Sce2 Hd7 17.Sg3 Wc1 18.Wc1 Wc8 19.Wc8 Hc8 20.Sfh5 Sh5 21.Sh5 Ga6 22.Hg4 Sg6 23.Ga6 Ha6 24.Hd1 Hd3 25.Hc1 h6 26.g3 He2 27.Sf4 Gf4 28.ef4 Se7 29.Hc7 Sf5 30.Gc3 h5 31.h4 Sh6 32.He5 Hd1 33.He1 Hf3 34.He3 He3 35.fe3 Sg4 36.Gd2 Kh7 37.Kg2 Kg6 38.Kf3 Kf5 39.Gb4 b5 40.Gc5 a6 41.Gf8 Kg6 42.Ge7 Kf5 43.Gf8 g6 44.Ge7 f6 45.Gd6 Sh6 46.Gb8 Sf7 47.Gc7 g5 48.fg5 fg5 49.b3 gh4 50.gh4 Sh8 51.a4 Sg6 52.ab5 ab5 53.Gd8 e5 54.Gg5 Sf8 55.de5 Ke5 56.Gf4 Kf5 57.Gc7 Sd7 58.Ke2 Sc5 59.Gb6 Sd7 60.Gd8 Ke4 61.Ge7 Se5 62.Gg5 Sf3 63.Gf6 Sh2 64.Gg5 Sg4 65.Kd2 Sf2 66.Kc3 Sg4 67.Kd2 Se5 68.Ke2 Sf7 69.Ge7 Sh6 70.Gg5 Sf5 71.Kf2 d4 72.ed4 Sd4 73.b4 Sc6 74.Gd2 Kd3 75.Ge1 Sd4 76.Kg3 Sc2 77.Gf2 Sb4 78.Kf4 Sd5 79.Kg5 b4 80.Gc5 b3 81.Ga3 Se3 82.Gb2 Sd1 83.Ga1 i remis. Fridrik Olafsson Fridrik Olafsson urodził się 25 stycznia 1935 roku. Jest pierwszym Islandczykiem, który otrzymał tytuł arcymistrza (stało się to w 1958 roku). Mistrzem kraju był w latach 1952, 1953, 1957, a po turnieju w Zurychu, jeszcze w 1961, 1962 i 1969 roku. W 1953 roku grał w mistrzostwach świata juniorów i wraz z Ivkovem podzielił III IV miejsce. W omawianym tu czasie należał do ścisłej czołówki światowej, co potwierdził zajmując w turnieju międzystrefowym w Portoroż 1958 V miejsce i awansując do Turnieju Pretendentów. Tam zajął VII lokatę, co oznaczało ósme miejsce na świecie. Olafsson 0,0 : 1,0 Fiszer Blau 0,5 : 0,5 Walther Dückstein 0,0 : 1,0 Keller Barcza 0,5 : 0,5 Keres Gligorić 1,0 : 0,0 Nievergelt Donner 0,0 : 1,0 Unzicker Tal 1,0 : 0,0 Larsen Bhend 0,5 : 0,5 Kupper 23

1345.Obrona królewsko indyjska [E60] IM Blau M Walther 1.Sf3 Sf6 2.d4 g6 3.c4 Gg7 4.Sc3 0 0 5.e3 d6 6.Ge2 Sbd7 7.0 0 e5 8.Hc2 We8 9.de5 Se5 10.Se5 de5 11.Wd1 Sd7 12.Wb1 f5 13.b4 e4 14.Gb2 c6 15.Sa4 He7 16.Gg7 Hg7 17.Wd6 Se5 18.Wbd1 b6 19.Hc3 Ge6 20.Hd4 Wac8 21.f3 ef3 22.gf3 Sf7 23.Hg7 Kg7 24.W6d2 Wc7 25.c5 b5 26.Sc3 a5 27.Wb1 ab4 28.Wb4 Gc8 29.Sd1 Wa7 30.f4 Ge6 31.Gf3 Wc8 32.Wbb2 Wa3 33.Kf2 Kf6 34.Wbc2 Ke7 35.Sc3 Gd7 36.Se2 Wca8 37.Sd4 W8a6 38.h4 Sd8 39.h5 Ge8 40.hg6 hg6 41.Gg2 i remis. 1346.Obrona królewsko indyjska [E93] GM Olafsson GM Fischer 1.c4 Sf6 2.Sc3 g6 3.d4 Gg7 4.e4 d6 5.Sf3 0 0 6.Ge2 e5 7.d5 Sbd7 8.Gg5 h6 9.Gh4 a6 10.Sd2 He8 11.g4 Sh7 12.Hc2 Sg5 13.h3 Sc5 14.0 0 0 Gd7 15.f3 Sa4 16.Sa4 Ga4 17.b3 Gd7 18.Gf2 c5 19.h4 Sh7 20.Ge3 b5 21.Sb1 f5 22.gf5 gf5 23.ef5 Gf5 24.Hd2 e4 25.Wdg1 ef3 26.Gh6? (Przewagę zapewniało 26.Wg7! Kg7 27.Gh6. Po ruchu w tekście czarne stoją trochę lepiej) 26 Wa7 27.Gg7 Wg7 28.Wg7 Kg7 29.Gd3 bc4 30.Wg1 Kh8 31.Hc3 He5 32.He5 de5 33.Gf5 Wf5 34.bc4 Sf6 35.Sd2 f2 36.Wh1 e4 24 37.Kd1? (Konieczne było 37.Sf1) 37 e3 38.Sf1 We5 39.Ke2 Sh5 40.Kf3 e2 i białe poddały się.

1347.Obrona dwóch skoczków [C45] IM Dückstein M Keller 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gc4 Sf6 4.d4 ed4 5.e5 d5 6.Gb5 Se4 7.Sd4 Gd7 8.Gc6 bc6 9.0 0 Ge7 10.f3 Sc5 11.f4 f5 12.b4 Se6 13.Sf5 Gb4 14.Sh6 He7 15.Hh5 g6 16.Hd1 Gc5 17.Kh1 Sg7 18.Sc3 Sf5 19.Sg4 0 0 20.Sa4 Sg3 21.hg3 Gg4 22.Hg4 Wf5 23.Ga3 Ga3 24.Hf3 Waf8 25.Hc3 g5 26.Wf3 Gb4 27.Hc6 gf4 28.Hd5 Kh8 29.gf4 Wf4 30.Waf1 Hh4 31.Kg1 Wf3 32.Wf3 Wd8 33.Hf7 Hd4 34.Kh1 He5 35.c3? (Należało wymienić hetmany grając 35.Hf6) 1349.Obrona sycylijska [B63] GM Gligorić M Nievergelt 1.e4 c5 2.Sf3 Sc6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 d6 6.Gg5 e6 7.Hd2 h6 8.Gf6 gf6 9.0 0 0 a6 10.f4 Gd7 11.Kb1 Hb6 12.Gc4 Sd4 13.Hd4 Hd4 14.Wd4 Wc8 15.Gb3 Wg8 16.Wd2 Wg4 17.Wf1 Wc5 18.Sd1 h5 19.Se3 Wg8 20.Wfd1 b5 21.Wf2 Ke7 22.Wfd2 Ke8 23.a3 Gc6 24.Wd4 h4 25.c3 Gh6 26.Wd6 Ke7 27.e5 Gf4 28.Sf5 ef5 29.ef6 i czarne poddały się. 35 Wd1 36.Wf1 Gd6 37.g3 Wf1 38.Hf1 He4 39.Kh2 Ha4 40.Hf6 Kg8 41.Hg5 Kf7 42.Hf5 Ke8 i białe poddały się. 1348.Obrona holenderska [A04] GM Barcza GM Keres 1.Sf3 f5 2.g3 Sf6 3.Gg2 g6 4.b3 Gg7 5.Gb2 c5 6.0 0 Sc6 7.e3 0 0 8.c4 b6 9.d4 cd4 10.Sd4 Gb7 11.Sc3 Sa5 12.Sd5 Wc8 13.Sb5 Sd5 14.Gd5 Gd5 15.Gg7 Kg7 16.Hd5 a6 17.Sc3 Sc6 18.Wad1 Wc7 19.f4 Wb7 20.e4 e6 21.Hd3 He7 22.Wf2 Hc5 23.Sa4 Hb4 24.Wfd2 Wf7 25.Hc3 Hc3 26.Sc3 b5 27.e5 bc4 28.bc4 Wb4 29.Wd7 Wc4 30.Se2 a5 31.Kf2 g5 32.W7d6 We7 33.Wc1 Wc1 34.Sc1 Wc7 35.Se2 Kf7 36.a4 gf4 37.gf4 Ke7 38.Kg3 h6 39.h3 Kf7 40.Kf3 Sb4 41.Wb6 Wc4 42.Wb7 Kf8 43.Wb8 Kf7 44.Wb7 Kf8 45.Wb8 i remis. 1350.Obrona sycylijska [B40] M Bhend IM Kupper 1.e4 c5 2.Sf3 e6 3.Ge2 Sc6 4.0 0 Sf6 5.Sc3 Hc7 6.d4 cd4 7.Sd4 a6 8.Ge3 Gb4 9.Gd3 Se5 10.Gd2 Gc5 11.Sf3 Sfg4 12.Se5 Se5 13.Kh1 h5 14.f4 Sg4 15.He2 d6 16.Sd1 He7 17.Wf3 Gd7 18.Wh3 Gc6 19.b4 Gd4 20.c3 Gb6 21.a4 Kd7 i remis. 25

1351.Obrona Nimzowitscha [E54] GM Donner GM Unzicker 1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.Sc3 Gb4 4.e3 0 0 5.Gd3 d5 6.Sf3 c5 7.0 0 dc4 8.Gc4 b6 9.He2 Gb7 10.dc5 Gc3 11.bc3 bc5 12.Wd1 Hc7 13.Gd3 Sbd7 14.c4 Wab8 15.Gb2 h6 16.Hc2 Gf3 17.gf3 Hb7 18.Gf6 Sf6 19.Ge2 Hb2 20.Hb2 Wb2 21.Gf1 Wfb8 22.Wd6 W2b6 23.Wd2 Kf8 24.Gd3 Ke7 25.Kf1 Wb2 26.Ke2 Sd7 27.f4 g5 28.Gc2 gf4 29.ef4 Sb6 30.Gb3 Wd2 31.Kd2 Wd8 32.Ke3 Wd4 33.Wc1 Kf6 34.a4 a5 35.h3 Ke7 36.Wc3 f5 37.Wc1 Kf6 38.h4 Kf7 39.h5 Sd7 40.Gd1 We4 41.Kf3 We1 42.Kg3 Sf6 43.Kg2 Sg4 [43...Sh5] 44.Wa1 Ke7 45.Wc1 Kd6 46.Wb1 Kc7 47.Wc1 28.b6 We7 29.We7 Ke7 30.We1 Ge5 31.b7 Wb8 32.f4 Ke6 33.fe5 de5 34.Wb1 Kd6 35.Wb6 d4 36.Wa6 f5 37.Wa8 Kc7 38.Gd5 e4 39.Wa3 e3 40.Kd3 g5 41.Kd4 i czarne poddały się. 47 e5 48.Wb1 e4 49.Gc2 We2 50.Gd1 Wf2 51.Kg1 Wf4 52.Wb5 Kd6 53.Wa5 e3 54.Wa6 Ke5 55.a5 Sf2 56.Ge2 Sh3 57.Kg2 Sg5 i białe poddały się. 1352.Obrona sycylijska [B32] GM Tal GM Larsen 1.e4 c5 2.Sf3 Sc6 3.d4 cd4 4.Sd4 g6 5.Sc3 Gg7 6.Ge3 Sf6 7.Gc4 0 0 8.Gb3 d6 9.f3 Sd4 10.Gd4 Ge6 11.Hd2 Ha5 12.0 0 0 b5 13.Kb1 b4 14.Sd5 Gd5 15.ed5 Hb5 16.Whe1 a5 17.He2 He2 18.We2 a4 19.Gc4 Wfc8 20.Gb5 Wa5 21.Gf6 Gf6 22.Gc6 a3 23.b3 Kf8 24.c4 bc3 25.Kc2 Wa7 26.b4 e6 27.b5 ed5 Max Blau urodził się 19 grudnia 1918 roku. Czterokrotnie był mistrzem kraju (1953, 1955, 1956 i 1967 rok). Czternaście razy uczestniczył w Pucharze Clare Benedykt (lata 1953 1972). Trzykrotnie miał najlepszy wynik indywidualny. W 1947 roku w turnieju strefowym w Hilversum był 7 8. Wygrał rozgrywki w Lucernie 1949/1950 oraz zajął czwartą lokatę w Zurychu w 1952 roku. Reprezentował Szwajcarię na siedmiu Olimpiadach Szachowych. Były to: Amsterdam 1954 (54% na drugiej szachownicy), Moskwa 26

1956 (56% na pierwszej szachownicy), Monachium 1958 (44 % na drugiej szachownicy), Złote Piaski 1962 (50% na pierwszej szachownicy), Tel Awiw 1964 (50% na drugiej szachownicy), Hawana 1966 (65% na trzeciej szachownicy) i Lugano 1968 (54% na trzeciej szachownicy). 1353.Obrona sycylijska [B88] GM Fischer IM Kupper 1.e4 c5 2.Sf3 Sc6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 d6 6.Gc4 e6 7.Gb3 Ge7 8.0 0 Sd4 9.Hd4 0 0 10.Kh1 b6 11.f4 Gb7 12.f5 e5 13.Hd3 h6 14.Wf3 Wc8 15.Wh3 Kh7 16.Ge3 Hd7? (16 Wc3! z przewagą) 17.Sd5 Gd5 18.Gd5 Sd5 19.ed5 Gf6 Fischer 1,0 : 0,0 Kupper Larsen 0,5 : 0,5 Bhend Unzicker 0,0 : 1,0 Tal Nievergelt 0,0 : 1,0 Donner Keres 1,0 : 0,0 Gligorić Keller 0,0 : 1,0 Barcza Walther 1,0 : 0,0 Dückstein Olafsson 1,0 : 0,0 Blau Po trzech z rzędu wygranych Fischer został samodzielnym liderem. Po piętach deptali mu Tal (także trzy z rzędu zwycięstwa), Keres po cennym sukcesie w partii z najlepszym szachistą Jugosławii i solidnie grający Barcza. Arcymistrz Larsen mimo usilnych starań nie zdołał pokonać mistrza szwajcarskiego Bhenda. Powstała po pięciu godzinach gry końcówka skoczkowa była idealnie równa. 20.Gh6 gh6 21.He3 Gg7 22.f6 Wh8 23.Wf1 Hb5 24.Hf3 Wc4 25.Hf5 i czarne poddały się. 1354.Debiut Birda [A03] GM Larsen M Bhend 1.f4 d5 2.Sf3 g6 3.e3 Gg7 4.c4 e6 5.Sc3 Sf6 6.d4 0 0 7.Ge2 c5 8.0 0 cd4 9.ed4 dc4 10.Gc4 Sc6 11.Kh1 a6 12.Ge3 b5 13.Ge2 Se7 14.Se5 Gb7 15.Gf3 Sed5 16.Hd2 Wc8 17.Gf2 Wc7 18.Gh4 Ha8 19.Se2 Wfc8 20.Wac1 Se7 21.Wc7 Wc7 22.Gb7 Hb7 23.Gf6 Gf6 24.Sc3 Sd5 25.Se4 Ge7 26.Sd3 Hb6 27.Sec5 Wc8 28.He2 Wd8 29.Wc1 Gf6 30.He4 Se7 31.Se5 Ge5 32.He5 Sc6 33.Hf6 Wd4 34.h3 Wc4 35.Wc4 bc4 36.Se4 Hd4 37.Hd4 Sd4 38.g3 Se2 39.Kg2 Sc1 40.Sc3 Sd3 41.Sa4 Kg7 42.Kf3 f5 43.Ke3 g5 44.fg5 e5 45.a3 e4 46.Kd4 Kg6 i remis. 27 1355.Obrona sycylijska [B41] GM Unzicker GM Tal 1.e4 c5 2.Sf3 e6 3.d4 cd4 4.Sd4 a6 5.c4 Sf6 6.Sc3 Gb4 7.Gd2 0 0 8.e5 Gc3 9.Gc3 Se4 10.Hc2 d5 11.ed6 Sc3 12.Hc3 Hd6 13.Wd1 e5 14.Sf3 Hg6

15.Gd3 e4 16.Gb1 f5 17.Sh4 He6 18.g3 Sc6 19.Wd5 Hf7 20.0 0 Ge6 21.Wd6 Gc4 22.Wfd1 Ge6 23.Gc2 Wae8 24.Sg2 Hf6 25.Hf6 Wf6 26.a3 Se5 27.Sf4 Gf7 28.Wf6 gf6 29.Wd6 Sf3 30.Kh1 Wc8 31.Gd1 Wc1 32.Wd8 Kg7 33.Kg2 Se1 34.Kh3 Sd3 35.Ge2 Sf4 36.gf4 Wc2 i białe poddały się. 1356.Obrona sycylijska [B90] M Nievergelt GM Donner 1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 a6 6.Gc4 e6 7.0 0 b5 8.Gb3 Gb7 9.Gg5 Sc6 10.a3 h6 11.Gf6 Hf6 12.Sc6 Gc6 13.f4 g6 14.He2 Hd4 15.Kh1 0 0 0 16.Wfd1 Hc5 17.a4 Gg7 18.ab5 ab5 19.Sa2 Gb2 20.Wab1 Ga3 21.c3 Kc7 22.Gc2 Wb8 23.Gd3 Wb6 24.Wb3 Wa8 25.Wdb1 Hh5 26.Hh5 gh5 27.Sb4 Gb4 28.Wb4 Wa3 29.W4b3 Wba6 30.Kg1 Wb3 31.Wb3 Wa2 32.h4 Wd2 33.Gb5 Ge4 34.Gf1 Wa2 35.Wb5 Wa1 36.Wb2 Gd3 37.Wf2 Kc6 38.g3 Kc5 i białe poddały się. 1357.Partia hiszpańska [C92] GM Keres GM Gligorić 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 a6 4.Ga4 Sf6 5.0 0 Ge7 6.We1 b5 7.Gb3 0 0 8.c3 d6 9.h3 Gb7 10.d4 Sa5 11.Gc2 Sc4 12.b3 Sb6 13.Sbd2 Sbd7 14.Gb2 c5 15.Sf1 We8 16.a4 Gf8 17.Sg3 Hc7 18.Hd3 c4 19.bc4 bc4 20.Hd2 g6 21.Ga3 Wad8 22.Wab1 Gc8 23.He3 Gg7 24.de5 de5 25.Wed1 Gf8 26.Gf8 Wf8 27.Hg5 Se8 28.He7 Sg7 29.Sf1 Se6 30.Se3 Sf4 31.Kf1 f6 32.Sg4 Sd3 33.Wd3 cd3 34.Gb3 Kh8 35.Sf6 Wf6 36.Sg5 Wf2 37.Kg1 Wf1 38.Kh2 i czarne poddały się. 1358.Obrona Caro Kann [B19] M Keller GM Barcza 1.e4 c6 2.d4 d5 3.Sc3 de4 4.Se4 Gf5 5.Sg3 Gg6 6.h4 h6 7.Sf3 Sd7 8.Gc4 e6 9.He2 Sgf6 10.Gb3 Gd6 11.h5 Gh7 12.Sd2 Hc7 13.Sde4 Gf4 14.Hf3 Gc1 15.Wc1 0 0 0 16.0 0 Se4 17.Se4 Ge4 18.He4 Sf6 19.He3 Kb8 20.c4 Sg4 21.Hh3 Wd4 22.Wc3 Whd8 23.Wg3 f5 24.c5 He5 25.Wc3 Sf6 26.We3 We4 27.We4 Se4 28.Hh4 Sf6 29.Hb4 Wd4 30.He1 We4 31.Hd2 Sd5 32.Gd5 ed5 33.Ha5 Hc7 34.Hc3 He7 35.b4 He5 36.Hb3 a6 37.a4 We1 38.b5 ab5 39.ab5 Wf1 40.Kf1 cb5 41.g3 f4 42.gf4 Hf4 i białe poddały się. 1359.Partia hiszpańska [C99] M Walther IM Dückstein 1.e4 e6 2.d4 d5 3.Sd2 c5 4.ed5 ed5 5.Sgf3 Sc6 6.Gb5 Gd6 7.0 0 Sge7 8.dc5 Gc5 9.Sb3 Gd6 10.c3 0 0 11.Gd3 Gf5 12.Sbd4 Gg6 13.Gg5 Hd7 14.Hd2 f6 15.Gh4 Se5 16.Gg6 S7g6 17.Gg3 Sc4 18.Hc2 Gg3 19.hg3 Wfe8 20.Wad1 Sge5 21.b3 Sb6 22.Wd2 Wad8 23.Wfd1 Sc8 24.Sf5 Sf3 25.gf3 We5 26.Se3 Sb6 27.Wd4 He6 28.Wh4 g6 29.Kg2 Wd7 30.Wdh1 Hc6 31.Hd3 Wc7 32.Sg4 Wee7 33.Hd4? (Wygrywało 33.Wh7! z następnym 34.Hg6) 33 We6 34.Sh6 Kf8 35.Hg4 Wee7 36.Wc1 He6 37.Hd4 He5 38.Hb4 f5 39.Whh1 Kg7 40.Hh4 Hf6 41.Hf6 i czarne poddały się. 28 1360.Obrona królewsko indyjska [E69] GM Olafsson IM Blau 1.c4 e5 2.Sc3 d6 3.g3 g6 4.Sf3 Gg7 5.d4 Sd7 6.Gg2 Sgf6 7.0 0 0 0 8.e4 c6 9.h3 ed4 10.Sd4 We8 11.Ge3 Ha5 12.Hc2 Ha6 13.b3 Sc5 14.a4 Ha5 15.Wab1 Se6 16.Sde2 Hc7 17.g4 a5 18.Sg3 Sd7 19.f4 Sef8 20.Hd2 Wd8 21.Wfd1 Se6 22.Sce2 Gf8 23.Sd4 Sg7 24.Sf3 Ge7 25.Hf2 We8 26.f5 f6 27.h4 Wf8 28.Wd2 c5 29.Wbd1 Wa6 30.Se2 Se5 31.Se5 fe5 32.Hg3 Gd7 33.Sc3 Gc6 34.Sb5 Gb5 35.cb5 Waa8 36.Gf1 Kh8 37.Gc4 Se8 38.Gh6 Sg7 39.Wf2

gf5 40.ef5 Hd8 41.Gg7 Kg7 42.g5 Kh8 43.f6 i czarne poddały się. Blau 0,5 : 0,5 Fischer Dückstein 0,0 : 1,0 Olafsson Barcza 1,0 : 0,0 Walther Gligorić 1,0 : 0,0 Keller Donner 0,0 : 1,0 Keres Tal 1,0 : 0,0 Nievergelt Bhend 0,0 : 1,0 Unzicker Kupper 0,5 : 0,5 Larsen Andreas Dückstein Andreas Dückstein urodził się 2 sierpnia 1927 roku w Budapeszcie. W 1949 roku opuścił Węgry i zamieszkał w Austrii. Tytuł mistrza międzynarodowego uzyskał w 1956 roku. Przed przyjazdem do Zurychu zagrał w Hastings 1958/1959, gdzie zdobył piątą nagrodę. Po raz pierwszy zagrał w Olimpiadzie Szachowej w Moskwie w 1956 roku (77%). Był szachistą numer 2 Austrii i grał na drugiej szachownicy (1956, 1962, 1974 i 1976), gdy w reprezentacji austriackiej grał jedyny ówczesny arcymistrz tego kraju Karl Robatsch. Gdy Robatscha brakowało, był liderem zespołu (1958, 1964, 1968 i 1970). Po długiej przerwie pojawił się na swojej ostatniej Olimpiadzie w Salonikach w 1988 roku, gdzie grał na drugiej szachownicy rezerwowej. Olimpijskie wyniki Dücksteina: Moskwa 1956 77% Monachium 1958 53% Złote Piaski 1962 30 % Tel Awiw 1964 59% Lugano 1968 63% Siegen 1970 58% Nicea 1974 83% Hajfa 1976 55% Saloniki 1988 50% 29

21.Gf6?! ef5 22.ef5 Gf6 (22 h5!) 23.gf6 Hb6 24.Kh2 Hf6 25.Sg3 Gg2 26.Sh5 He5 27.Kg2 Wbc8 28.Hg3 He2 i białe poddały się. 1363.Obrona holenderska [A81] 1361.Obrona sycylijska [B52] IM Blau GM Fischer 1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.Gb5 Gd7 4.Gd7 Hd7 5.c4 Sc6 6.0 0 g6 7.d4 cd4 8.Sd4 Gg7 9.Ge3 Sf6 10.f3 0 0 11.Sc3 Wac8 12.b3 e6 13.Wc1 Wfd8 14.Hd2 d5 15.cd5 ed5 16.Sc6 bc6 17.Wfd1 He7 18.ed5 Sd5 19.Sd5 Wd5 20.Hf2 Hd7 21.Wd5 cd5 22.Wc8 Hc8 23.Hd2 i remis. GM Barcza M Walther 1.Sf3 f5 2.g3 Sf6 3.Gg2 e6 4.0 0 Ge7 5.d4 0 0 6.b3 He8 7.Se5 d6 8.Sd3 Sc6 9.Gb2 g5 10.Sd2 Hg6 11.c4 Sd8 12.e3 Gd7 13.He2 Se4 14.f3 Sd2 15.Hd2 Sf7 16.He2 Gf6 17.Wad1 Wae8 18.f4 Gc8 19.Kh1 g4 20.e4 h5 21.h4 gh3 22.Gf3 fe4 23.Ge4 Hh6 24.Gf3 We7 25.Gh5 Sh8 26.Sf2 b6 27.Gf3 Sg6 28.Sg4 Hg7 29.Ge4 1362.Obrona sycylijska [B43] IM Dückstein GM Olafsson 1.e4 c5 2.Sf3 e6 3.d4 cd4 4.Sd4 a6 5.Sc3 Hc7 6.g3 Sc6 7.Gg2 Sf6 8.0 0 Ge7 9.b3 0 0 10.Gb2 Wd8 11.h3 Wb8 12.g4 b5 13.Sc6 dc6 14.Hf3 c5 15.g5 Sd7 16.Hg4 c4 17.Se2 Gb7 18.f4 cb3 19.cb3 Sc5 20.f5 Sd3 29 d5? 30.cd5 ed5 31.Gd5 Kh7 32.Se5 Hh6 33.Ge4 Ge5 34.de5 Gf5 35.Ga3 c5 36.Gc1 Kg8 37.Gd5 Kh8 38.g4 Gc8 39.f5 Hg7 40.fg6 Wf1 41.Wf1 i czarne poddały się. 30

1364.Partia hiszpańska [C64] GM Gligorić M Keller 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 Gc5 4.c3 Sf6 5.d4 ed4 6.e5 Se4 7.0 0 d5 8.Sd4 0 0 9.Gc6 bc6 10.Ge3 He8 11.f3 Sd6 12.Gf2 He5 13.Sc6 Gf2 14.Wf2 He8 15.Sb4 Gb7 16.Sa3 Sf5 17.Sac2 Wd8 18.Hd3 Hd7 19.Sd4 Sd4 20.Hd4 a5 21.Sd3 Wfe8 22.Sc5 Hc6 23.a4 Ga6 24.Wd2 We7 25.b3 Wd6 26.h3 He8 27.Hf2 We3 28.Se4 Wf3 29.Hf3 de4 30.Hf4 Gd3 31.We1 h6 32.Wf2 f5 33.We3 Hc6 34.Hf5 Hc3 35.Kh2 Wd8 36.Wg3 Kh8 37.He4 Hb3 38.Wd3 i czarne poddały się. 1365.Obrona sycylijska [B43] GM Donner GM Keres 1.d4 e6 2.Sf3 c5 3.e4 cd4 4.Sd4 a6 5.Sc3 Hc7 6.g3 Gb4 7.Sde2 h5 8.h3 Sf6 9.Gg2 Sc6 10.Gf4 e5 11.Gg5 d6 12.a3 Gc5 13.Gf6 gf6 14.Sd5 Hd8 15.b4 Ga7 16.h4 f5 17.Hd3 fe4 18.Ge4 Ge6 19.Wd1 Wc8 20.0 0 Kf8 21.Se3 Wg8 22.Sf5 Sd4 23.Sed4 ed4 24.He2?? Gf5 (25.Gf5 Wg3! i nie wolno 26.fg3 ze względu na 26 d3) i białe poddały się. 1367.Kontrgambit Falkbeera [C32] M Bhend GM Unzicker 1.e4 e5 2.f4 d5 3.ed5 e4 4.d3 Sf6 5.He2 Gf5 6.de4 Se4 7.Sc3 He7 8.Gd2 Sc3 9.He7 Ge7 10.Gc3 Gc2 11.Sf3 0 0 12.Sd4 Ge4 13.Sb5 Gh4 14.Kd2 Sa6 15.d6 Wad8 16.Ke3 Wfe8 17.Ge5 cd6 18.Ke4 de5 19.fe5 Gf6 20.Gc4 We5 21.Kf4 Wc5 22.Ge2 Wd2 23.Gf1 Wb2 24.We1 g5 i białe poddały się. 1368.Obrona sycylijska [B40] IM Kupper GM Larsen 1.e4 c5 2.Sf3 e6 3.Sc3 Sc6 4.g3 Sf6 5.Gg2 d5 6.ed5 ed5 7.d3 d4 8.Se4 Se4 9.de4 Ge7 10.0 0 0 0 11.Sd2 f5 12.f4 d3 13.cd3 Hd3 14.Hb3 Hb3 15.Sb3 Sb4 16.Gd2 a5 17.a3 Sc6 18.Ge3 b6 19.e5 Gb7 20.a4 Wfd8 21.Wfd1 Kf7 22.Sd2 Wd3 23.Sc4 Wd1 24.Wd1 Wd8 25.Wd8 Sd8 26.Sb6 Gg2 27.Kg2 Ke6 28.Kf3 Sc6 29.Ke2 Sb4 30.Gf2 g5 31.Sc8 Gf8 32.Sd6 gf4 33.Sb7 Ke5 34.Sc5 Gc5 35.Gc5 Sc6 36.Kf3 fg3 37.hg3 Kf6 38.Kf4 h6 39.Gb6 Ke6 40.b3 Kf6 41.Ge3 Ke6 42.Gb6 Kf6 43.Gc5 Ke6 44.Ge3 Se5 45.Gb6 Sc6 46.Ge3 Se5 47.Gd2 Sd3 48.Ke3 Sc5 49.Ga5 Sb3 50.Gb4 Kd5 51.a5 Kc6 52.a6 Kb6 53.Kf4 h5 i remis. 1366.Obrona sycylijska [B63] GM Tal M Nievergelt 1.e4 c5 2.Sf3 Sc6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 d6 6.Gg5 e6 7.Hd2 h6 8.Gf6 gf6 9.0 0 0 a6 10.f4 Gd7 11.Ge2 h5 12.Kb1 Hb6 13.Sb3 0 0 0 14.Whf1 Ge7 15.Wf3 Wdg8 16.Gf1 Kb8 17.Wd3 Gc8 18.a3 h4 19.He1 Wg4 20.Sd5 ed5 21.ed5 Se5 22.fe5 fe5 23.Sa5 Gd8 24.Sc6 Ka8 25.Wb3 Hc7 26.Wc3 bc6 27.Wc6 Hb7 28.Wd6 Wa4 29.Wd3 Gc7? (Po 29 He7! czarne miałyby dużą przewagę) 30.Wf6? (Jedyne, to 30.Wb3) 30 Gd8? (Po raz drugi czarne omijają możliwość szansy wygrania partii po 30 e4!!) 31.Wc6 e4?? (Teraz ten ruch jest nie tylko spóźniony, ale i przegrywający) 32.Wb3! Ga5 33.He3 Ha7 34.Hh6 Wd8 35.Ga6 Gd2 36.Hf6 Hd7 37.Gc8 i czarne poddały się. Gedeon Barcza 31

Gedeon Barcza urodził się 21 sierpnia 1911 roku. Tytuł arcymistrza otrzymał w 1954 roku. Od początku lat czterdziestych ubiegłego wieku należał do ścisłej czołówki szachistów węgierskich i światowej. Był mistrzem kraju w latach 1942, 1943, 1947, 1950, 1951, 1955, 1957 i 1958. Czterokrotnie walczył w turniejach strefowych FIDE dwukrotnie awansując do turniejów międzystrefowych FIDE. Znaczące sukcesy, to II lokata w Karlowych Warach 1948, I miejsce w San Benedetto 1951, dzielone I miejsce w Reggio Emilii 1963/1964, I miejsce w Burg Birsecku 1971. Poniżej zestawienie jego wyników w Olimpiadach Szachowych: Helsinki 1952 46% (II szachownica) Amsterdam 1954 78% (III szachownica) Moskwa 1956 72% (II szachownica) Monachium 1958 63% (II szachownica) Lipsk 1960 69% (III szachownica) Złote Piaski 1962 65% (IV szachownica) Lugano 1968 75% (I szachownica rezerwowa) Za wynik uzyskany w Amsterdamie zdobył nagrodę za najlepszy wynik indywidualny na trzeciej szachownicy. owym czasie najskuteczniej walczyli z nawałą sowieckich szachistów, którzy wygrywali prawie wszystkie turnieje, w których uczestniczyli. Kiedy w 1970 roku zorganizowano wspaniały mecz ZSRR Reszta Świata, Larsen i Fischer grali na dwóch pierwszych szachownicach Zachodu. W partii, o jakiej tu mówimy nieoczekiwanie dwa skoczki Fischera okazały się bardziej dominujące od pary gońców Larsena. Kupper w ferworze walki odważnie poświecił skoczka w partii z Unzickerem. Niemiecki arcymistrz ofiarę przyjął i po pięknym 25.g7! szybko wygrał. Nievergelt przerwał pasmo porażek i zdobył pierwsze pół punktu. Miał, co prawda dwa piony więcej w partii z Bhendem, ale jego partner dysponował wiecznym szachem. Zgodnie z przypuszczeniami partia Keres Tal szybko zakończyła się remisem. W sensacyjnej partii Keller Donner, mistrz szwajcarski zdobył piona i w dogrywce, w ciężkofigurowej końcówce perfekcyjnie go zrealizował. Po raz pierwszy goryczy porażki zaznał Barcza. Jego przeciwnik Olafsson stworzył sobie parę gońców, które opanowały praktycznie całą szachownicę. Islandzki arcymistrz szybko zdobył jakość, a w dogrywce skoczek Barczy nie miał żadnych szans z wieżą Olafssona. Fischer 0,5 : 0,5 Larsen Unzicker 1,0 : 0,0 Kupper Nievergelt 0,5 : 0,5 Bhend Keres 0,5 : 0,5 Tal Keller 1,0 : 0,0 Donner Walther 0,5 : 0,5 Gligorić Olafsson 1,0 : 0,0 Barcza Blau 0,0 : 1,0 Dückstein Piękny bój stoczyli Larsen i Fischer. Kiedy 15 lat później kończyła się era takich arcymistrzów jak Najdorf, Szabo czy Barcza, Larsen i Fischer uważani byli za najsilniejszych arcymistrzów Zachodu, czyli takimi, którzy w 32

1369.Obrona Caro Kann [B11] GM Fischer GM Larsen 1.e4 c6 2.Sf3 d5 3.Sc3 Gg4 4.h3 Gf3 5.Hf3 Sf6 6.d3 e6 7.a3 Gc5 8.Ge2 0 0 9.0 0 Sbd7 10.Hg3 Gd4 11.Gh6 Se8 12.Gg5 Sdf6 13.Gf3 Hd6 14.Gf4 Hc5 15.Wab1 de4 16.de4 e5 17.Gg5 Gc3 18.bc3 b5 19.c4 a6 20.Gd2 He7 21.Gb4 Sd6 22.Wfd1 Wfd8 23.cb5 cb5 24.Wd3 He6 25.Wbd1 Sb7 26.Gc3 Wd3 27.cd3 We8 28.Kh2 h6 29.d4 Sd6 30.We1 Sc4 31.de5 Se5 32.Gd1 Sg6 33.e5 Sd5 34.Gb3 Hc6 35.Gb2 Sdf4 36.Wd1 a5 37.Wd6 He4 38.Wd7 Se6 39.Gd5 He2 40.Gc3 b4 41.ab4 ab4 42.Gb4 He5 43.Ga5 Hg3 44.Kg3 We7 45.Wd6 Sef4 46.Gf3 Se6 47.Gb6 Se5 48.Gd5 Wd7 49.Wd7 Sd7 50.Ge3 Sf6 51.Gc6 g5 52.Kf3 Kg7 53.Ga4 Sd5 54.Gc1 h5 55.Gb2 Kh6 56.Gb3 Sdf4 57.Gc2 Sg6 58.Kg3 Sef4 59.Ge4 Sh4 60.Gf6 Shg6 61.Kf3 Sh4 62.Kg3 Shg6 63.Kh2 h4 64.Kg1 Sh5 65.Gc3 Sgf4 66.Kf1 Sg7 67.Gf6 Sfh5 68.Ge5 f6 69.Gd6 f5 70.Gf3 Sf4 71.Ke1 Kg6 72.Kd2 Sge6 73.Ge5 Sc5 74.Ke3 Sce6 75.Gc6 Kf7 76.Kf3 Ke7 77.Gb7 Sg6 78.Gc3 Sgf4 79.Ga6 Sd5 80.Ge5 Sf6 81.Gd3 g4 82.Ke2 Sd7 83.Gh2 gh3 84.gh3 Kf6 85.Ke3 Se5 86.Ge2 Sg6 87.Gf1 f4 88.Kf3 Se5 89.Ke4 Sg5 90.Kf4 Sef3 Wc8 11.Sf3 Ha5 12.Kb1 b5 13.Gd3 b4 14.Se2 Ge7 15.Whg1 e5 16.f5 Sa7 17.Sc1 Sb5 18.Sb3 Ha4 19.g4 a5 20.Ka1 Sc3 21.bc3 bc3 22.He3 Ha3 23.Wb1 g5 24.fg6 a4 25.g7 Wg8 26.Hc1 Hb4 27.Sbd4 Ha5 28.Sf5 Gf5 29.gf5 d5 30.Gb5 Kd8 31.Se5 Kc7 32.Sc6 i czarne poddały się. 1371.Partia hiszpańska [C81] M Nievergelt M Bhend 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 a6 4.Ga4 Sf6 5.0 0 Se4 6.d4 b5 7.Gb3 d5 8.de5 Ge6 9.He2 Sa5 10.Wd1 Ge7 11.Sbd2 Sd2 12.Gd2 Sb3 13.ab3 c5 14.Wa6 Wb8 15.b4 0 0 16.bc5 Gc5 17.Ge3 Ge3 18.He3 Hc8 19.Wa7 Hc2 20.Wc1 Hb2 21.Sd4 Wfc8 22.Wc8 Wc8 23.h3 b4 24.Kh2 Hc3 25.Hf4 Wf8 26.Se6 fe6 27.Hg5 g6 28.He7 He5 29.Kh1 He1 i remis. 1372.Obrona Tarrascha [D42] 91.Gg3 hg3 92.fg3 i remis. 1370.Obrona sycylijska [B67] GM Unzicker IM Kupper 1.e4 c5 2.Sf3 Sc6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 d6 6.Gg5 e6 7.Hd2 a6 8.0 0 0 Gd7 9.f4 h6 10.Gh4 GM Keres GM Tal 1.c4 Sf6 2.Sc3 e6 3.Sf3 d5 4.d4 c5 5.cd5 Sd5 6.e3 Sc6 7.Gd3 Ge7 8.0 0 0 0 9.Sd5 Hd5 10.e4 Hh5 11.dc5 Gc5 12.Gf4 b6 13.a3 Wd8 14.b4 Ge7 15.Wc1 Gb7 16.He2 h6 17.Ga6 Ga6 18.Ha6 Sd4 19.Sd4 Wd4 20.Hb7 We8 21.Gg3 Hb5 22.h3 Wd7 i remis. 33

1373.Obrona sycylijska [B55] M Keller GM Donner 1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.f3 e5 6.Gb5 Sbd7 7.Sf5 d5 8.ed5 a6 9.Ga4 b5 10.Gb3 Sb6 11.Se3 Gc5 12.Sc3 0 0 13.0 0 Gd4 14.Kh1 Gb7 15.Se4 Sbd5 16.Sf5 Hb6 17.He1 Gc8 18.Sf6 Sf6 19.Se7 Kh8 20.Sc8 Hc7 21.c3 Gc5 22.Gg5 Sg8 23.f4 ef4 24.Gf4 Hc8 25.Ge5 f6 26.Gf4 We8 27.Hg3 Wa7 28.Wae1 Wae7 29.We7 Se7 30.Gc2 Sg8 31.Hh4 h6 32.Hh5 g5 33.Hg6 We7 34.Gg3 He8 35.Hf5 Ga7 36.Gb3 Gb6 37.Gg8 Kg8 38.Hf6 We6 39.Hf3 We2 40.h3 We6 41.Hd5 Kg7 42.Kh2 He7 43.Kh1 He8 44.c4 bc4 45.Hc4 Gd8 46.Hd4 Kh7 47.Hd3 Kg7 48.Gf2 Gf6 49.Gd4 Gd4 50.Hd4 Kg6 51.b4 Hc6 52.Hf2 He8 53.a4 Wd6 54.Hf5 Kg7 55.b5 ab5 56.ab5 He7 57.Hf2 He6 58.Hb2 Kh7 59.Wa1 Wd7 60.b6 Hf7 61.Hb5 Wb7 62.Hd3 Kg7 63.Wa7 Wa7 64.Hd4 Kg6 65.ba7 Hb7 66.Hd6 Kh5 67.Hb8 i czarne poddały się. 1374.Obrona sycylijska [B43] M Walther GM Gligorić 1.e4 c5 2.Sf3 e6 3.Sc3 a6 4.d4 cd4 5.Sd4 Hc7 6.f4 b5 7.a3 Gb7 8.Gd3 Sc6 9.Sc6 dc6 10.0 0 c5 11.e5 Wd8 12.He2 Se7 13.a4 c4 14.Ge4 Sf5 15.ab5 ab5 16.Kh1 Sd4 17.Hf2 Ge4 18.Se4 Hc6 19.Sg3 Ge7 20.Ge3 Sf5 21.Sf5 ef5 22.Wa7 Wd7 23.Wd7 Kd7 24.e6 fe6 25.Gd4 Wg8 26.Gg7 Kc8 27.Ge5 Gc5 28.Hd2 Hd5 29.He2 He4 30.We1 Wd8 31.h3 He2 32.We2 Wd1 33.Kh2 h5 34.Gf6 Kd7 35.Kg3 Wf1 36.Kh4 Wf4 37.Kh5 Ge7 38.Ge7 Ke7 39.Kg5 Wd4 40.g4 fg4 41.hg4 b4 42.Wf2 Wd1 43.Wf4 Wb1 44.Wc4 Wb2 45.Kh6 b3 46.cb3 Wb3 47.g5 e5 i remis. Ge7 24.Gd4 Gd6 25.cd6 Hd6 26.Hc3 He7 27.e4 b6 28.f5 c5 29.bc5 bc5 30.Ge3 Gg8 31.e5 Se5 32.Gc5 Hc7 33.Gd4 Hc3 34.Gc3 Wae8 35.Wae1 Sf7 36.f6 g6 37.We7 Wc8 38.Ga1 a5 39.Gd5 h5 40.Wfe1 Kh7 41.Wa7 Wc5 42.Wd7 Kh6 43.h4 g5 44.Gd4 Wcc8 45.Wee7 Wcd8 46.Ge3 Wd7 47.Wd7 Kg6 48.hg5 Kf5 49.Gc5 Se5 50.Wg7 Gd5 51.Gf8 Sf3 52.Kf1 Gc4 53.Kf2 Sg5 54.Wa7 Se4 55.Ke3 Sf6 56.Wa5 Ke6 57.Kd4 Gf1 58.We5 Kf7 59.Ge7 Sd7 60.Wf5 Ke7 61.Wf1 Kd6 62.Wf5 Kc6 63.Wh5 Sb6 64.Kc3 Sd5 65.Kc4 Sc7 66.a4 Kb6 67.Wg5 Ka6 68.Kb4 Kb6 69.Wg6 Kb7 70.Kc4 Sa6 71.a5 Sc7 72.Wb6 Ka7 73.Kc5 Sa8 74.Wh6 i czarne poddały się. 1376.Obrona francuska [C18] IM Blau IM Dückstein 1.e4 e6 2.d4 d5 3.Sc3 Gb4 4.e5 c5 5.a3 Gc3 6.bc3 Se7 7.Hg4 0 0 8.Sf3 Sbc6 9.Gd3 f5 10.ef6 Wf6 11.Gg5 Wf7 12.Se5 Se5 13.de5 Hc7 14.Gf4 Gd7 15.0 0 c4 16.Ge2 Waf8 17.Gg3 Sf5 18.Hh3 Ga4 19.Wa2 Sg3 20.Hg3 Wf4 21.f3 He5 22.He1 He3 23.Kh1 W4f5 24.Wf2 Wd8 25.Wa1 We5 26.f4 We4 27.Hf1 Hc3 28.Wb1 Gc6 29.Gg4 Wf8 30.g3 We3 31.Kg1 d4 32.We2 e5 33.Hf2 ef4 34.gf4 Wfe8 35.Wd2 d3 36.cd3 cd3 37.Wf1 Hd4 38.Gh3 Hf6 39.Gg4 Hg6 40.Hh4 He4 i białe poddały się. 1375.Obrona nowoczesna [A41] GM Olafsson GM Barcza 1.Sf3 c6 2.g3 d6 3.d4 Gg4 4.Gg2 Sd7 5.0 0 Sgf6 6.Sbd2 d5 7.b3 e6 8.Gb2 Ge7 9.Se5 Se5 10.de5 Sd7 11.He1 Ha5 12.a3 0 0 13.h3 Gf5 14.Hc1 f6 15.ef6 Gf6 16.c4 d4 17.b4 Hc7 18.c5 e5 19.Sc4 Ge6 20.e3 Kh8 21.Sd6 Gg5 22.f4 ef4 23.gf4 Svetozar Gligorić 34

Svetozar Gligorić urodził się 2 lutego 1923 roku w Belgradzie. Tytuł arcymistrza otrzymał w 1951 roku. Gdy miał 15 lat triumfował w mistrzostwach Belgradzkiego Klubu Szachowego. W 1947 roku podzielił pierwsze miejsce w mistrzostwach kraju. W tym samym roku wygrał po raz pierwszy turniej w obsadzie międzynarodowej. Było to w Warszawie, gdzie wyprzedził m.in. przyszłego mistrza świata Wasilija Smysłowa. W latach 50. i 60. ubiegłego wieku stale brał udział w rozgrywkach o tytuł mistrza świata. Pięciokrotnie był pierwszy w turniejach strefowych FIDE, ośmiokrotnie walczył w rozgrywkach międzystrefowych FIDE awansując do turnieju pretendentów. Tam jednak nie notował sukcesów: w Zurychu 1953 był trzynasty, w Jugosławii (Bled Zagrzeb Belgrad) 1959 zajął szóstą lokatę. Poniżej zestawienie jego wyników w Olimpiadach Szachowych, gdzie reprezentował Jugosławię. Dückstein 0,0 : 1,0 Fischer Barcza 1,0 : 0,0 Blau Gligorić 1,0 : 0,0 Olafsson Donner 1,0 : 0,0 Walther Tal 1,0 : 0,0 Keller Bhend 0,5 : 0,5 Keres Kupper 1,0 : 0,0 Nievergelt Larsen 0,5 : 0,5 Unzicker Bhend po remisie z Keresem miał, co prawda, skromne konto punktowe, ale z sowieckimi arcymistrzami ustalił piękny rezultat 1,5 : 0,5! Pierwszą siódemkę stanowili już sami arcymistrzowie. Jedynie bezkompromisowo grający, zero remisów, Donner odstał, a silny Larsen zaplątał się między mistrzami. Fischer i Tal zostali liderami po remisie Keresa i porażce Olafssona w partii z Gligoriciem. Dubrownik 1950 73% (I szachownica) Helsinki 1952 63% (I szachownica) Amsterdam 1954 57% (II szachownica) Moskwa 1956 59% (I szachownica) Monachium 1958 80% (I szachownica) Lipsk 1960 71% (I szachownica) Złote Piaski 1962 71% (I szachownica) Tel Awiw 1964 59% (I szachownica) Hawana 1966 57% (I szachownica) Lugano 1968 63% (I szachownica) Siegen 1970 58% (I szachownica) Skopje 1972 63% (I szachownica) Nicea 1974 59% (I szachownica) Buenos Aires 1978 60% (I szachownica) Lucerna 1982 62% (II szachownica) Lista imponująca! 35

1377.Obrona sycylijska [B53] IM Dückstein GM Fischer 1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cd4 4.Hd4 Sc6 5.Gb5 Gd7 6.Gc6 Gc6 7.Sc3 Sf6 8.Gg5 e6 9.0 0 Ge7 10.Wad1 0 0 11.Wfe1 Ha5 12.Gh4 Wfd8 13.Hd3 Hh5 14.We3 Wac8 15.Gf6 Gf6 16.Sd4 g6 17.Sce2 d5 18.Sg3 He5 19.c3 de4 20.He2 Hd6 21.Wd2 Gg5 22.Sb3 He5 i białe poddały się. 1378.Debiut Zukertorta [A06] GM Barcza IM Blau 1.Sf3 d5 2.c3 g6 3.d4 Gg7 4.Gg5 c6 5.Sbd2 Sf6 6.e3 Sbd7 7.Ge2 0 0 8.0 0 b6 9.Hc2 Gb7 10.b4 c5 11.bc5 bc5 12.Ha4 c4 13.Wab1 Sb6 14.Hb4 h6 15.Gf4 Sh5 16.Gd1 Sf4 17.ef4 Gc6 18.We1 Gf6 19.Se5 Ge8 20.Sg4 Kg7 21.Sf6 ef6 22.Gc2 Gd7 23.Sf1 f5 24.Se3 Hc7 25.g3 Ge6 26.Ha5 h5 27.h4 Wfd8 28.Wb5 Wac8 29.Web1 Hd7 30.Gd1 Wc7 31.Gf3 Hd6 32.Wc5 Wcd7 33.Wbb5 He7 34.Hb4 Wd6 35.Wa5 W8d7 36.Ha3 Wb7 37.Wcb5 Wc7 38.Wb1 Hd7 39.Sc2 Wb7 40.Sb4 Sc8 41.We1 Wb5 42.Wa4 Hd8 43.Wa6 Wa6 44.Ha6 Wb6 45.Ha4 Wd6 46.We5 a5 47.Sc2 Hb6 48.We2 Wd7 49.Se3 Se7 50.Sd1 Hd8 51.Wb2 Wa7 52.Hb5 a4 53.Hc5 Wa5 54.Ha3 Hc7 55.Wb4 Hd6 56.Hb2 Gd7 57.Se3 Gc6 58.Sc2 Wa8 59.Wb6 Hc7 60.Se3 Sc8 61.Wc6 Hc6 62.Gd5 Ha6 63.Ga8 Ha8 64.Sc4 He4 65.Se3 Sd6 66.Hb4 He6 67.Ha4 Se4 68.Hb3 Hb3 69.ab3 Sc3 70.Kf1 Kf6 71.Ke1 Ke6 72.f3 Sb5 73.Sc2 Kd5 74.Kd2 Sd4 75.Sd4 Kd4 76.Kc2 Ke3 77.b4 Kf3 78.b5 Kg3 79.b6 Kf4 80.b7 Kg4 81.b8H f6 82.Hd6 i czarne poddały się. 1379.Obrona słowiańska [D19] GM Gligorić GM Olafsson 1.d4 d5 2.c4 c6 3.Sf3 Sf6 4.Sc3 dc4 5.a4 Gf5 6.e3 e6 7.Gc4 Gb4 8.0 0 Sbd7 9.He2 Gg6 10.e4 0 0 11.Gd3 We8 12.Gf4 Sf8 13.h3 Gh5 14.g4 Gg6 15.Wad1 S6d7 16.Gg3 f6 17.Gc4 He7 18.Se1 Sb6 19.Gb3 Gf7 20.Sc2 Gc3 21.bc3 e5 22.Gf7 Hf7 23.a5 Sa4 24.Wd3 Sb2 25.Wf3 Hc4 26.Hd2 Se6 27.h4 Hb5 28.Se3 Sc4 29.Ha2 Se3 30.We3 ed4 31.cd4 Kh8 32.Wb1 Ha6 33.d5 cd5 34.Hd5 Wad8 35.Hb7 Ha5 36.e5 Sc5 37.Hf7 Wf8 38.Hc4 f5 39.e6 Wde8 40.We5 We6 41.Wc5 i czarne poddały się. 1380.Obrona królewsko indyjska [E94] GM Donner M Walther 1.d4 Sf6 2.c4 d6 3.Sc3 Sbd7 4.Sf3 g6 5.e4 Gg7 6.Ge2 0 0 7.0 0 e5 8.We1 c6 9.Wb1 a5 10.Gf1 ed4 11.Sd4 We8 12.Sc2 Sc5 13.f3 a4 14.Ge3 Se6 15.Hd2 Gf8 16.Wed1 Sh5 17.g4 Shg7 18.f4 f5 19.ef5 gf5 20.g5 He7 21.We1 Hf7 22.Ge2 Sc5 23.Sd4 Gd7 24.Wf1 Se4 25.Se4 We4 26.Gd3 We7 27.Gf2 c5 28.Se2 Gc6 29.Sg3 Hg6 30.Hc2 Wf7 31.Wbe1 Gd7 32.h4 Sh5 33.Sh5 Hh5 34.Ge2 Hg6 35.h5 Hg7 36.h6 Hh8 37.Gh5 We7 38.We7 Ge7 39.We1 Kf8 40.He2 Gd8 41.He8 i czarne poddały się. 1381.Gambit hetmański [D44] GM Tal M Keller 1.Sf3 Sf6 2.c4 e6 3.Sc3 d5 4.d4 c6 5.Gg5 dc4 6.e4 b5 7.a4 Hb6 8.Gf6 gf6 9.Ge2 a6 10.0 0 Gb7 11.d5 cd5 12.ed5 b4 13.a5 Hc7 14.de6 bc3 15.Sd4 Wg8 16.Ha4 Kd8 17.g3 Gd5 18.Wfd1 Kc8 19.bc3 Gc5 20.e7 Sc6 21.Gg4 Kb7 22.Sb5 He5 23.We1 Ge4 24.Wab1 Wg4 25.We4 He4 26.Sd6 Kc7 27.Se4 We4 28.Hd1 We5 29.Wb7 Kb7 30.Hd7 Kb8 31.e8H We8 32.He8 Kb7 33.Hd7 Kb8 34.Hc6 i czarne poddały się. 1382.Obrona sycylijska [B32] M Bhend GM Keres 1.e4 c5 2.Sf3 Sc6 3.d4 cd4 4.Sd4 g6 5.c4 Gg7 6.Ge3 Sh6 7.Ge2 d6 8.Hd2 Sg4 9.Gg4 Gg4 10.Sc3 Wc8 11.0 0 0 0 12.b3 a6 13.Wac1 Ha5 14.h3 Gd7 15.Sc6 bc6 16.c5 Ge6 17.Sd5 Hd8 18.Sb6 Wc7 19.cd6 ed6 20.Wfd1 d5 21.ed5 cd5 22.Wc7 Hc7 23.Sd5 Hb7 24.Ha5 h6 25.Sc7 Gf5 26.Hb6 He4 27.Ha6 Hc2 28.Wc1 Hb2 29.Ha5 Wd8 30.Sd5 Wd7 31.Sb6 Wd3 32.Sc4 He2 33.We1 Hc2 34.Wc1 He2 35.We1 Hc2 36.Se5 Wd6 37.Sc4 Wd3 i remis. 36

1383.Obrona sycylijska [B31] IM Kupper IM Nievergelt 1.e4 c5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 g6 4.0 0 Gg7 5.c3 Sf6 6.We1 0 0 7.e5 Se8 8.d4 cd4 9.cd4 d6 10.Gg5 f6 11.ef6 ef6 12.Gf4 Sc7 13.Sc3 Gg4 14.Ge2 Kh8 15.h3 Gf3 16.Gf3 f5 17.Gc6 bc6 18.Hd2 Gf6 19.Hd3 Wb8 20.Hc4 Hd7 21.We2 g5 22.Gh2 d5 23.Hc5 f4 24.Wae1 Sa6 25.Ha5 Sb4 26.Sa4 Gd4 27.Sc5 Hd6 28.Se6 Gb6 29.Ha3 Wfe8 30.Hf3 h6 31.Hh5 i czarne poddały się. 1384.Obrona Grünfelda [D98] Jan Heinz Donner urodził się 6 lipca 1927 roku w Hadze. Od 1950 roku do końca lat siedemdziesiątych należał do ścisłej czołówki holenderskiej i do szerokiej czołówki światowej. Trzykrotnie był mistrzem Holandii (1954, 1957 i 1958 rok). Jeden raz wystąpił w turnieju międzystrefowym. Miało to miejsce w 1955 roku w Goteborgu. Wypadł słabo: podzielił wraz z Bogdanem Śliwą ostatnie miejsce. Dużym sukcesem było zwycięstwo Donnera w Beverwijk w 1950 roku, gdzie wyprzedził byłego mistrza świata Maxa Euwego. Poniżej zestawienie jego wyników w Olimpiadach Szachowych GM Larsen GM Unzicker 1.Sf3 Sf6 2.c4 g6 3.Sc3 d5 4.d4 Gg7 5.Hb3 dc4 6.Hc4 0 0 7.e4 Gg4 8.Ge3 Sfd7 9.Wd1 Sb6 10.Hb3 Sc6 11.d5 Se5 12.Ge2 Sf3 13.gf3 Gh5 14.h4 Hc8 15.f4 Ge2 16.Se2 c6 17.h5 cd5 18.hg6 fg6 19.Gb6 ab6 20.Wd5 Kh8 21.Hb6 Hc6 22.Hb3 e6 23.Hh3 h6 24.Wd2 He4 25.0 0 Wa2 26.Wfd1 Wa5 27.Hg2 Hg2 28.Kg2 Wb5 29.Wd6 We8 30.Sd4 Wd5 31.Wd5 ed5 32.f5 We4 33.Se6 Gb2 34.Wd5 gf5 35.Wd8 Kh7 36.Wd7 Kg6 37.Wb7 Ge5 38.Wb6 Kf7 39.Sc5 Wg4 40.Kf1 Gd4 41.Wc6 h5 42.Sd3 h4 43.Wd6 Gf6 44.Wd7 Kg8 45.f3 Wg5 46.Sf2 Wg3 47.Wd5 Wf3 48.Ke2 Wf4 49.Ke3 Gg5 50.Sh3 Wg4 51.Kf2 Wg3 52.Wf5 Ge3 53.Ke2 Wh3 54.Wf3 i remis. Dubrownik 1950 56% (II szachownica rezerwowa) Helsinki 1952 77% (III szachownica) Amsterdam 1954 57% (II szachownica) Monachium 1958 65% (II szachownica) Lipsk 1960 60% (II szachownica) Złote Piaski 1962 61% (II szachownica) Lugano 1968 60% (I szachownica) Skopje 1972 43% (I szachownica) Nicea 1974 69% (II szachownica) Hajfa 1976 67% (III szachownica) Buenos Aires 1978 38% (III szachownica) Fischer 1,0 : 0,0 Unzicker Nievergelt 0,0 : 1,0 Larsen Keres 1,0 : 0,0 Kupper Keller 0,0 : 1,0 Bhend Walther 0,0 : 1,0 Tal Olafsson 0,5 : 0,5 Donner Blau 0,0 : 1,0 Gligorić Dückstein 1,0 : 0,0 Barcza Jan Heinz Donner 37 W arcymistrzowskim spotkaniu Fischer po około pięciu godzinach trwania partii wygrał piona w partii z Unzickerem. Droga do zwycięstwa nie była łatwa, ale w dogrywce Bobby precyzyjnie zrealizował przewagę. Nievergelt nie miał oczywiście żadnych szans w

starciu z Larsenem. Nie dotrwał nawet do trzydziestego posunięcia i do tabeli wpisano mu już siódme zero. Keres wykazał się świetną techniką rozgrywania ciężkofigurowych końcówek z równym materiałem: wykorzystał wszelkie niedokładności Kuppera i pewnie zdobył punkt w dniu dogrywek. W pojedynku derbowym, mimo dużej redukcji materiału Keller musiał podpisać kapitulację w partii z Bhendem w obliczu szybkiego mata. Walther pod koniec partii zrobił dwa z rzędu grube błędy i Tal bardzo szybko równą pozycję doprowadził do wygranej. W partii Blau Gligorić czarne wykazały wyższość pary gońców nad dwoma skoczkami. Barcza nieoczekiwanie przegrał z Dücksteinem. Hb6 43.Hc4 Hc6 44.Gd3 Hb6 45.b4 cb4 46.cb4 Sg4 47.Hc5 Hc5 48.bc5 Kf7 49.f4 Ke7 50.Kf3 Sf6 51.Gb5 Ke6 52.Gc4 Ke7 53.c6 Se8 54.fe5 h6 55.Ke3 Sc7 56.Kd4 h5 57.Ke3 g5 58.Ge2 h4 59.gh4 gh4 60.Gc4 Se8 61.Kf4 Kd8 62.Kg4 Kc7 63.Gf7 Sg7 64.Kh4 Kc6 65.Kg5 i czarne poddały się. 1386.Obrona Caro Kann [B19] M Nievergelt GM Larsen 1.e4 c6 2.d4 d5 3.Sc3 de4 4.Se4 Gf5 5.Sg3 Gg6 6.h4 h6 7.Sf3 Sd7 8.Gd3 Gd3 9.Hd3 Hc7 10.Gd2 e6 11.0 0 0 Sgf6 12.Kb1 c5 13.c4 0 0 0 14.Gc3 cd4 15.Sd4 a6 16.Sb3 Ge7 17.He2 Sc5 18.Sc5 Hc5 19.Ge5 Wd1 20.Wd1 Wd8 21.Wd8 Gd8 22.Gf4 Hd4 23.Ge5 Hh4 24.Hd3 Gc7 25.Gf6 gf6 26.Hh7 Hd4 27.a3 Hf2 i białe poddały się. 1385.Partia hiszpańska [C97] GM Fischer GM Unzicker 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 a6 4.Ga4 Sf6 5.0 0 Ge7 6.We1 b5 7.Gb3 d6 8.c3 0 0 9.h3 Sa5 10.Gc2 c5 11.d4 Hc7 12.Sbd2 Gd7 13.Sf1 Wfe8 14.Se3 g6 15.de5 de5 16.Sh2 Wad8 17.Hf3 Ge6 18.Shg4 Sg4 19.hg4 Hc6 20.g5 Sc4 21.Sg4 Gg4 22.Hg4 f6 23.gf6 Gf6 24.a4 Sb6 25.ab5 ab5 26.Ge3 Wa8 27.Wed1 Kh8 28.b3 Gg7 29.Hh4 Gf6 30.Gg5 Gg5 31.Hg5 Wa1 32.Wa1 Sd7 33.Gd1 Sf6 34.Wa7 Hd6 35.Ge2 We7 36.We7 He7 37.Gb5 Kg7 38.Ge2 Hc7 39.He3 Ha5 40.g3 Ha3 41.Kg2 Ha5 42.Hd3 1387.Partia angielska [A30] GM Keres IM Kupper 1.c4 c5 2.Sf3 g6 3.d4 cd4 4.Sd4 Gg7 5.Sc3 Sc6 6.Sc2 d6 7.g3 Ge6 8.Se3 Wc8 9.Gg2 Hd7 10.Gd2 Gh3 11.Gh3 Hh3 12.Scd5 Sh6 13.Hb3 Hd7 14.Gc3 Sd4 15.Hd1 Shf5 16.Sf5 Sf5 17.Gg7 Sg7 18.Hd4 0 0 19.0 0 b6 20.a4 Se6 21.Hh4 g5 22.He4 f5 23.Hd3 f4 24.a5 Sc5 25.Hc3 ba5 26.Wa5 Wf7 27.b4 Se4 28.Hd4 He6 29.Kg2 Sf6 30.Wa7 He2 31.Sf6 Wf6 32.Hd5 Kh8 33.Wa8 Wa8 34.Ha8 Kg7 35.Hd5 h6 36.b5 e6 37.Hd6 Hc4 38.b6 f3 39.Kg1 Hg4 40.Kh1 Wf7 41.Hc6 Hb4 42.h3 Hb3 38

43.Wc1 Hb2 44.Hc3 Hc3 45.Wc3 Kg6 46.We3 Wf5 47.Wb3 Wf8 48.g4 h5 49.Kg1 hg4 50.hg4 Wb8 51.Kf1 Kf6 52.Wf3 Ke5 53.Wb3 Kf4 54.f3 Kg3 55.Ke2 Wb7 56.Ke3 Wf7 57.Ke4 i czarne poddały się. 1388.Obrona sycylijska [B62] M Keller M Bhend 1.e4 c5 2.Se2 Sc6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 d6 6.Gg5 e6 7.Hd3 Ge7 8.0 0 0 a6 9.f4 Gd7 10.Sc6 Gc6 11.f5 ef5 12.ef5 0 0 13.Kb1 We8 14.Hd4 Ha5 15.Gd3 b5 16.Whe1 b4 17.Se4 Se4 18.Ge4 18 Gg5!! 19.Gc6 We1 20.Ga8 He5 21.Hd3 Gf6 22.c3 bc3 23.bc3 Wd1 24.Hd1 Hc3 25.Hb3 He1 26.Kc2 He2 27.Kc1 Gg5 28.Kb1 He1 i w obliczu szybkiego mata, białe poddały się. 1389.Obrona sycylijska [B43] M Walther GM Tal 1.e4 c5 2.Sf3 e6 3.d4 cd4 4.Sd4 a6 5.Sc3 Hc7 6.Gd3 Sc6 7.Sc6 bc6 8.0 0 Sf6 9.f4 d5 10.Hf3 Gb7 11.Gd2 c5 12.ed5 c4 13.Ge4 ed5 14.Gf5 Gc5 15.Kh1 g6 16.Wae1 Kf8 17.Sa4 d4 18.Hh3 Kg7 19.Sc5 Hc5 20.We5 Hc6 21.Wf3 Whe8 22.Wg3 c3 23.bc3 dc3 24.Wc3 Hb6 25.Ge3 Hb1 26.Gg1 Ge4 27.Ge4 Se4 28.Wf3? Wad8 29.g3? We5 30.fe5 Hb7! i białe poddały się. 1390.Obrona królewsko indyjska [E63] GM Olafsson GM Donner 1.c4 Sf6 2.Sc3 g6 3.g3 Gg7 4.d4 d6 5.Sf3 Sc6 6.Gg2 0 0 7.0 0 a6 8.Gg5 h6 9.Gd2 e5 10.d5 Se7 11.e4 Sd7 12.Se1 f5 13.Sd3 Sf6 14.f3 g5 15.f4 ef4 16.gf4 fe4 17.fg5 ed3 18.gf6 Wf6 19.Wf6 Gf6 20.Hh5 Gf5 21.Wf1 Gg6 22.Hh6 Hf8 23.Hf4 Ge5 i remis. 1391.Obrona sycylijska [B43] IM Blau GM Gligorić 1.e4 c5 2.Sf3 e6 3.d4 cd4 4.Sd4 a6 5.Sc3 Hc7 6.Gd3 Sc6 7.Sde2 Sf6 8.0 0 b5 9.a3 Gb7 10.Gf4 d6 11.b4 Ge7 12.He1 0 0 13.Sg3 Wac8 14.Sd1 Sg4 15.Gd2 Sge5 16.f4 Sd3 17.cd3 d5 18.Gc3 de4 19.de4 Wfd8 20.He3 f6 21.Sh5 Gf8 22.Wf3 Hf7 23.Wh3 e5 24.fe5 fe5 25.Sf2 Sd4 26.Wc1 g6 27.Sg3 Hf4 28.He1 Gh6 29.Wd1 He3 30.Gd4 Wd4 31.Se2 Wd1 32.Hd1 Hd2 33.Hd2 Gd2 34.Wd3 Ge1 35.Sg3 Wc2 36.Sg4 Gc8 37.Se5 Ge6 38.Wd6 Gb3 39.Sd3 Gc3 40.h4 Gc4 41.Sf2 Ge5 42.Wd8 Kf7 43.Sf1 Ke7 44.Wd2 Wc1 45.Wd1 Gb2 46.Se3 Ga3 47.Wc1 Gc1 48.Sc2 Kd6 49.g3 Ke5 50.Kg2 Ge2 51.Se1 Gd2 52.Sc2 h5 53.Kg1 a5 54.ba5 Ga5 55.Kg2 b4 56.Se1 b3 57.Sf3 Kd6 58.e5 Kd5 i białe poddały się. 1392.Obrona sycylijska [B43] IM Dückstein GM Barcza 1.e4 c5 2.Sf3 e6 3.d4 cd4 4.Sd4 a6 5.Sc3 Hc7 6.Gd3 Sc6 7.Ge3 Sf6 8.0 0 b6 9.Sb3 d6 10.f4 Ge7 11.Hf3 Sd7 12.Sd4 Gb7 13.Hh5 Sd4 14.Gd4 Gf6 15.Gf6 Sf6 16.He2 Sd7 17.Wad1 Sc5 18.f5 0 0 0 19.Hg4 Kb8 20.Hg7 Whg8 21.Hf6 Wg4 22.h3 Wg3 23.fe6 fe6 24.Wf3 Wg6 25.Hh4 Wdg8 26.Gf1 Hg7 27.Wd2 Sd7 28.Hf2 Se5 29.Wf4 Hh6 30.Wd6 Hh3 31.Wb6 Hh6 32.Sa4 Sd7 33.Wb3 W6g7 34.Wf7 Wf7 35.Hf7 Wg7 36.Hf2 Ka8 37.Sc5 Sc5 38.Hf8 Ka7 39.Hc5 Ka8 40.Hf8 Ka7 41.Hf2 Ka8 42.Ga6 Wd7 43.Gb7 Wb7 44.Wa3 Kb8 45.Hg3 i czarne poddały się. 39

Barcza 0,5 : 0,5 Fischer Gligorić 1,0 : 0,0 Dückstein Donner 1,0 : 0,0 Blau Tal 1,0 : 0,0 Olafsson Bhend 0,0 : 1,0 Walther Kupper 0,5 : 0,5 Keller Larsen 0,5 : 0,5 Keres Unzicker 1,0 : 0,0 Nievergelt Michaił Tal Michaił Tal urodził się 9 listopada 1936 roku w Rydze. Rok po turnieju w Zurychu, wygrał mecz z Botwinnikiem (+6-2 =3) i został ósmym mistrzem świata. Tytuł dzierżył tylko rok, bowiem w meczu rewanżowym, uległ Botwinnikowi (+5-10 = 6). Tal był ozdobą każdego turnieju ze względu na liczne fajerwerki, jakie serwował swoim przeciwnikom. Jego poświęcenia materiału często były intuicyjne, nie zawsze poprawne, ale wybijały z rytmu przeciwników, którzy szybko przegrywali. Poniżej zestawienie jego wyników w Olimpiadach Szachowych Monachium 1958 90% (I szachownica rezerwowa) Lipsk 1960 73% (I szachownica) Złote Piaski 1962 77% (II szachownica rezerwowa) Skopje 1972 88% (IV szachownica) Nicea 1974 77% (I szachownica rezerwowa) La Valletta 1980 58% (III szachownica) Lucerna 1982 81% (I szachownica rezerwowa) Partia Barcza Fischer trwała prawie sto posunięć. Każde stadium gry było wyrównane. Fischer uparcie dążył do zwycięstwa. Był moment, kiedy w końcówce mógł wymienić ostatnią ciężką figurę i przejść do odrobinę lepszej końcówki. Odszedł jednak wieżą na d8 i na szachownicy powstał martwy remis. Fischer jednak walczył dalej. Nawet, gdy obaj partnerzy dorobili sobie po hetmanie nic nie zakłóciło równowagi i w końcu podpisano remis. Gligorić cierpliwie rozgrywał końcówkę z Dücksteinem, w której jego goniec był lepszy od skoczka przeciwnika. W dogrywce wygrał piona i chwilę potem zainkasował cały punkt. Blau utrzymałby końcówkę z Donnerem, gdyby nie wymienił hetmanów. Spektakularny styl gry Tala nazywał Smysłow sztuczkami. Jednakże w taki sposób Tal kosił najsilniejszych szachistów świata. Zatem było to coś więcej niż magia. Partia Tala z Olafssonem, to nie były tym razem fajerwerki, ale świetna pozycyjna gra sowieckiego arcymistrza. Po tym sukcesie Tal został samodzielnym liderem. Piękny pojedynek stoczyli Larsen z Keresem. Wzorcowo rozegrali końcówkę wieżową, która jednak nikomu nie dała przewagi i w dogrywce podpisano w niej remis. Nievergelt w partii z Unzickerem nie wytrzymał presji prowadzenia trudnej obrony. Zrobił dwa bardzo duże błędy 25 g5 i 26 g4 i szybko jego pozycja stała się przegrana. Było to już ósme zero na koncie szwajcarskiego mistrza Erwina Nievergelta. 40

1394.Obrona Grünfelda [A97] GM Gligorić IM Dückstein 1.d4 e6 2.c4 f5 3.g3 Sf6 4.Gg2 Ge7 5.Sf3 0 0 6.0 0 d6 7.Sc3 He8 8.We1 Hh5 9.e4 fe4 10.Se4 Sc6 11.Gf4 h6 12.Sc3 g5 13.Ge3 e5 14.de5 de5 15.Sd5 Gg4 16.h3 Gh3 17.Se7 Se7 18.Se5 Hd1 19.Wad1 Gg2 20.Gc5 Wfe8 21.Kg2 Sf5 22.Gb4 Wed8 23.b3 Wd1 24.Wd1 a5 25.Gc3 Sd6 26.f3 b6 27.Sc6 Kf7 28.g4 We8 29.Se5 Kg8 30.Wh1 Kh7 31.Ga1 Sg8 32.Wd1 Se7 33.Sd7 Wd8 34.Sf6 Kg6 35.Se4 Sc6 36.Sd6 Wd6 37.Wd6 cd6 38.Gc3 Sb4 39.a3 Sd3 40.Gd4 Sc5 41.b4 ab4 42.ab4 Sd3 43.b5 Sc5 44.Kf2 Kf7 45.Ke3 Sd7 46.Ke4 Ke6 47.Gg7 Kf7 48.Gh8 Ke6 49.Kd4 Sf8 (Teraz białe wygrywają piona, a z nim partię) 1393.Partia pionem hetmańskim [A49] GM Barcza GM Fischer 1.Sf3 Sf6 2.g3 g6 3.b3 Gg7 4.Gb2 0 0 5.Gg2 d6 6.d4 e5 7.de5 Sfd7 8.0 0 Sc6 9.c4 de5 10.Se1 Sd4 11.Sc3 c6 12.Sd3 f5 13.e3 Se6 14.Sa4 He7 15.Hc1 We8 16.f3 h5 17.He1 Sg5 18.f4 e4 19.Gg7 Hg7 20.Sdc5 Sc5 21.Sc5 Sf7 22.Wd1 b6 23.Sa4 Ge6 24.Hc3 Wad8 25.Hc2 g5 26.Wf2 h4 27.Wd8 Wd8 28.Hb2 Hg6 29.Gf1 gf4 30.ef4 Sh6 31.Wg2 Kf7 32.gh4 Hf6 33.Hf6 Kf6 34.Ge2 Gf7 35.Sb2 Wd4 36.h3 Sg8 37.Kf1 Se7 38.h5 Wd2 39.Gd1 Wd8 40.Ke1 c5 41.Wd2 Wd4 42.a3 Sc6 43.Wg2 Sd8 44.Kf2 Se6 45.Ke3 Wd8 46.Wg3 Wh8 47.Sa4 Gh5 48.Gh5 Wh5 49.Sc3 Sf4 50.Se4 fe4 51.Kf4 Wh4 52.Ke3 Kf5 53.b4 a5 54.bc5 bc5 55.a4 Wh7 56.Kf2 Wb7 57.h4 Kf4 58.Wh3 Kg4 59.Wh1 Kf4 60.Wh3 Ke5 61.h5 Kd4 62.h6 Wh7 63.Wh1 Kd3 64.Wh5 e3 65.Ke1 Wb7 66.Wd5 Kc4 67.Wh5 Wh7 68.Ke2 Kb4 69.Wh4 c4 70.Ke3 Kb3 71.Kd2 c3 72.Kc1 Wf7 73.Wd4 Wf6 74.Wd8 Wf1 75.Wd1 Wd1 76.Kd1 Kb2 77.h7 c2 78.Ke2 c1h 79.h8H Kb3 80.He8 Hc4 81.Kd2 Hd5 82.Ke2 Kc2 83.Hc8 Kb2 84.Hb8 Kc3 85.Hc8 Kd4 86.Hh8 Kc4 87.Hc8 Kb4 88.He8 Hc4 89.Kd2 Hd4 90.Ke2 Hb2 91.Kd3 Hc3 92.Ke2 Hc2 93.Ke3 Ka3 94.Hb5 Ha4 95.Ha4 Ka4 i remis. 50.Gg7 Sd7 51.Gh6 Se5 52.Ke4 Sc4 53.Gg5 d5 54.Kf4 Sd6 55.Gd8 Sb5 56.Gb6 Sd6 57.Gd4 Sc4 58.Kg3 Kf7 59.f4 Kg6 i czarne poddały się. 1395.Obrona słowiańska [D15] GM Donner IM Blau 1.d4 d5 2.c4 c6 3.Sf3 Sf6 4.Sc3 Hb6 5.Hc2 Gg4 6.c5 Hd8 7.Se5 Sbd7 8.Sg4 Sg4 9.h3 Sgf6 10.Gf4 g6 11.e3 Gg7 12.Ge2 0 0 13.0 0 Se8 14.Wad1 Sc7 15.e4 de4 16.Gc4 Sf6 17.Se4 Sfd5 18.Ge5 Hd7 19.Sc3 Wfd8 20.Wfe1 Se8 21.Gd5 cd5 22.b4 e6 23.a4 Wdc8 24.Hb3 b6 25.Gg7 Kg7 26.Ha3 Hc7 27.Wc1 Wab8 28.Sb5 Hd7 29.cb6 ab6 30.Wc8 Wc8 31.Wc1 Wc4 32.Wc4 dc4 33.Hc3 Hd5 34.f3 Kf8 35.Kf2 Ke7 36.He3 h5 37.He5 41

32.Hf8 Wd1 33.Kh2 Wd8 34.Hf5 Kh8 35.We6 Hc7 36.g3 Hd7 37.He5 Hd2 38.Kg2 Wf8 39.He2 Hd5 40.Kg1 Wc8 41.He4 Hd2 42.He5 Wf8 43.He2 Hc1 44.Kg2 Hc8 45.b4 Hb7 46.Kg1 Hc8 47.He3 Kg8 48.h4 Kh8 49.We7 Hg4 50.Kg2 Hf5 51.Hd4 Hf3 52.Kg1 Wf7 53.We6 Kg8 54.Wa6 We7 55.Hd8 Kf7 56.Hd2 Kg8 57.Wd6 Hf8 58.Wd5 We8 59.Wb5 Hf6 60.Wa5 Kh8 61.Hd5 Wf8 62.Hd2 Hf3 63.Wd5 Ha3 64.Wd8 i czarne poddały się. 1397.Obrona sycylijska [B96] 37 He5? (Końcówka była do utrzymania przez czarne tylko w obecności hetmanów. Należało grać 37 Hd7. Teraz białe szybko wygrywają) 38.de5 f6 39.a5 ba5 40.ba5 Kd7 41.a6 Kc6 42.a7 Kb7 43.Sd6 Ka7 44.Se8 fe5 45.Sd6 i czarne poddały się. 1396.Obrona sycylijska [B40] GM Tal GM Olafsson 1.e4 c5 2.Sf3 e6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 Sc6 6.Sdb5 Gb4 7.a3 Gc3 8.Sc3 d5 9.ed5 ed5 10.Gd3 0 0 11.0 0 h6 12.Gf4 d4 13.Sb5 Sd5 14.Gg3 Ge6 15.We1 Hd7 16.h3 a6 17.Sd6 Sf6 18.Hf3 Kh8 19.Wad1 Sh7 20.Gh7 Kh7 21.c3 dc3 22.Se4 Hc8 23.Hc3 Se7 24.Sc5 Sf5 M Bhend M Walther 1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 a6 6.Gg5 e6 7.f4 b5 8.Ge2 Gb7 9.Gf3 Sbd7 10.e5 Gf3 11.Sf3 de5 12.fe5 h6 13.Ge3 Sg4 14.Gd4 Hc7 15.0 0 Sde5 16.Se5 Se5 17.Kh1 Gd6 18.Se4 0 0 19.Hh5 f5 20.Sd6 Hd6 21.Wad1 Hc7 22.He2 Sg4 23.He6 Kh7 24.Gg1 Hc2 25.h3 Wae8 26.Ha6 Sf6 27.Hb5 Se4 28.Hd3 Hb2 29.Gd4 Ha2 30.Wa1 Hd5 31.Wa7 Wf7 32.Wf7 Hf7 33.Gb2 Hg6 34.Wf3 We6 35.Kh2 Wd6 36.Hb5 Wd2 i białe poddały się. 1398.Partia hiszpańska [C85] IM Kupper M Keller 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 a6 4.Ga4 Sf6 5.0 0 Ge7 6.Gc6 dc6 7.d3 Gg4 8.h3 Gf3 9.Hf3 Sd7 10.Sd2 0 0 11.Sc4 Gc5 12.Ge3 He7 13.Hg4 Kh8 14.Gc5 Sc5 15.f4 ef4 16.Wf4 Se6 17.Wf2 Hc5 18.Hf5 Wae8 19.Waf1 f6 20.Hc5 Sc5 21.g4 Kg8 22.Kg2 b6 23.e5 Sd7 i remis. 1399.Partia hiszpańska [C99] 25.Gc7 b5 (25 Hc7? 26.Se6! Hc3 27.Sd8 i białe wygrywają) 26.Se6 fe6 27.Hc6 Se7 28.He6 Hc7 29.He7 Hb6 30.We3 Wad8 31.Wd7 Wd7 GM Larsen GM Keres 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 a6 4.Ga4 Sf6 5.0 0 Ge7 6.We1 b5 7.Gb3 0 0 8.c3 d6 9.h3 Sa5 10.Gc2 c5 11.d4 Hc7 12.Sbd2 cd4 13.cd4 Sc6 14.Sb3 Gb7 15.d5 Sa5 16.Sa5 Ha5 17.a4 Wfc8 18.Gd3 Sd7 19.Gg5 Gg5 20.Sg5 h6 21.ab5 Hb6 22.ba6 Ga6 23.Ga6 Wa6 24.Wa6 Ha6 25.Sf3 Sc5 26.We3 Wb8 27.Sh4 g6 28.Hg4 Kh7 29.f4 Ha7 30.Kh2 He7 31.f5 Hg5 32.fg6 fg6 33.Wg3 Hg4 34.Wg4 g5 35.Sf5 Wb6 36.h4 Kg6 37.hg5 hg5 42

38.b4 Se4 39.Se7 Kf6 40.Sc8 Wb8 41.We4 Wc8 42.b5 Kf5 43.Wb4 e4 44.Kg3 Ke5 45.Kf2 Kd5 46.b6 Wa8 47.Ke3 Kc5 48.We4 Kb6 49.We6 Wa3 50.Ke2 Wa2 51.Kf3 Kc5 52.Wg6 Wa3 53.Kf2 d5 54.Wg5 Kc4 55.Wg8 d4 56.g4 Kd3 57.Wd8 Kc3 58.Kf3 Kd2 59.Kf4 d3 60.g5 i remis. 1400.Partia hiszpańska [C63] GM Unzicker M Nievergelt 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 f5 4.Sc3 Sf6 5.ef5 Gc5 6.0 0 0 0 7.Se5 Sd4 8.Sf3 c6 9.Sd4 Gd4 10.Ga4 d5 11.Se2 Gb6 12.d4 Gf5 13.Gf4 Sh5 14.Ge5 Hh4 15.Sg3 Gg4 16.Hd2 Wae8 17.Wae1 We5 18.We5 Sf4 19.f3 Gd7 20.c3 Gc7 21.Wfe1 Ge5 22.We5 Wf6 23.Gc2 Wh6 24.Sf1 Hf6 25.He1 g5? 26.Sg3? g4 27.Sf5 Wh3?! (Przyjęcie wieży też dawało białym zwycięstwo) 28.fg4 Gf5 29.Wf5 i czarne poddały się. ale tylko raz, w 1966 roku sięgnął po mistrzostwo. Poniżej zestawienie jego wyników w Olimpiadach Szachowych Helsinki 1952 42% (I szachownica rezerwowa) Amsterdam 1954 77% (IV szachownica) Moskwa 1956 41% (II szachownica) Monachium 1958 58% (II szachownica rezerwowa) Tel-Awiw 1964 54% (III szachownica) Hawana 1966 58% (I szachownica) Lugano 1968 67% (IV szachownica) Skopje 1972 25% (III szachownica) Buenos Aires 1978 33% (II szachownica rezerwowa) Lucerna 1982 33% (III szachownica) Fischer 1,0 : 0,0 Nievergelt Keres 1,0 : 0,0 Unzicker Keller 0,0 : 1,0 Larsen Walther 0,0 : 1,0 Kupper Olafsson 1,0 : 0,0 Bhend Blau 0,0 : 1,0 Tal Dückstein 0,0 : 1,0 Donner Barcza 1,0 : 0,0 Gligorić Edwin Bhend Edwin Bhend urodził się 9 września 1931 roku i jest aktywnym szachistą do dzisiaj (w lutym 2015 roku jego ranking wynosił 2180). Tytuł mistrza międzynarodowego otrzymał w 1960 roku. Jedenastokrotnie był uczestnikiem turnieju o puchar Klary Benedict i zdobył tam trzy medale: dwa złote (1958 i 1959) oraz jeden srebrny (1955). Wielokrotnie startował w mistrzostwach kraju, Począwszy od drugiej rundy, Robert Fischer, najmłodszy wówczas arcymistrz na świecie, niezmiennie był na czele tabeli. Nie schodził poniżej drugiego miejsca! Jeszcze tylko on i Keres byli zawodnikami bez porażki. Zwróćmy też uwagę, że wszystkie partie były rezultatywne! Barcza utrącił Gligoricia z dzielonej pierwszej lokaty. Tal wygrywając czwarty raz z rzędu nadal samodzielnie prowadził. 43

1403.Obrona sycylijska [B45] M Keller GM Larsen 1.e4 c5 2.Sf3 Sc6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 e6 6.Sdb5 d6 7.a4 a6 8.Sa3 d5 9.ed5 ed5 10.Gg5 Ge6 11.Ge2 Ge7 12.0 0 0 0 13.Gf3 Se5 14.Gf6 Sf3 15.Hf3 Gf6 16.Wad1 Wc8 17.Wd3 Ha5 18.Sd5 Gd5 19.Wd5 Ha4 20.Wb1 b5 21.c3 Gc3 22.Sb5 Gb2 23.Sd6 Wc3 24.He2 Ga3 25.Sf5 We8 26.Hd2 He4 27.Wf1 Wc1 28.Se3 Wf1 29.Kf1 Gb4 30.Hd1 a5 31.h3 g6 32.Kg1 h5 33.Wg5 Wc8 34.Sd5 Kf8 35.Sb6 Wc6 36.We5 Hf4 37.Sd7 Kg7 38.g3 Wc1 i białe poddały się. 1404.Obrona sycylijska [B40] 1401.Obrona sycylijska [B88] GM Fischer M Nievergelt 1.e4 c5 2.Sf3 Sc6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 d6 6.Gc4 e6 7.Gb3 Ge7 8.0 0 0 0 9.Ge3 Gd7 10.f4 Sd4 11.Gd4 Gc6 12.He2 b5 13.Sb5 e5 14.fe5 de5 15.Ge3 a6 16.Sc3 Se4 17.Wf7 Wf7 18.Gf7 Kh8 19.Hc4 Gg5 20.Se4 Ge3 21.Kh1 Hd7 22.Gh5 Gb5 23.Hb3 Hd4 24.Sd6 Hd6 25.He3 Gc6 26.Gf3 e4 27.Ge2 Wd8 28.h3 h6 29.Wd1 Hf6 30.Wd8 Hd8 31.Ga6 Hd5 32.a3 h5 33.b4 Hd1 34.Kh2 h4 35.Hf4 He1 36.b5 Gd5 37.b6 e3 38.b7 Gb7 39.Hf8 Kh7 40.Gd3 g6 41.Hf7 Kh8 42.Hg6 i czarne poddały się. 1402.Partia hiszpańska [C83] GM Keres GM Unzicker 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 a6 4.Ga4 Sf6 5.0 0 Se4 6.d4 b5 7.Gb3 d5 8.de5 Ge6 9.c3 Ge7 10.Ge3 0 0 11.Sbd2 Sd2 12.Hd2 Hd7 13.Gg5 Wad8 14.Wfe1 Sa5 15.Gc2 Sc4 16.Hd3 g6 17.Hd4 Wfe8 18.Hh4 Gg5 19.Sg5 h5 20.b3 Sb6 21.Wad1 He7 22.h3 Kg7 23.f4 Sd7 24.f5 gf5 25.Wd3 Kh6 26.Wg3 Wg8 27.Hf4 Wg5 28.h4 Wdg8 29.Wee3 Sf8 30.Wg5 Wg5 31.Wg3 Sh7 32.hg5 Sg5 33.Gf5 Gf5 34.Hf5 h4 35.Wg4 i czarne poddały się. M Walther IM Kupper 1.e4 c5 2.Sf3 e6 3.Sc3 a6 4.g3 Sc6 5.Gg2 Hc7 6.0 0 Sf6 7.We1 d6 8.d4 cd4 9.Sd4 Ge7 10.h3 0 0 11.a4 Wd8 12.Gg5 h6 13.Ge3 Se5 14.He2 Sc4 15.Gc1 e5 16.Sf5 Gf5 17.ef5 d5 18.Wd1 e4 19.Wb1 Wac8 20.Gf4 Hc6 21.f3 e3 22.g4 b5 23.ab5 ab5 24.Hd3 Sb2 25.Wb2 Hc3 26.Hc3 Wc3 27.Ge5 e2 28.We1 Gc5 29.Kh1 We3 30.Gg3 Gd4 31.c3 Gc3 32.Wbe2 We2 33.We2 d4 34.Gc7 d3 35.Wd2 Wd7 36.Gf4 Gd2 37.Gd2 b4 i białe poddały się. 1405.Obrona Caro Kann [B16] GM Olafsson M Bhend 1.e4 c6 2.d4 d5 3.Sc3 de4 4.Se4 Sf6 5.Sf6 gf6 6.Sf3 Gg4 7.Ge2 Sd7 8.0 0 Hc7 9.Sh4 Ge2 10.He2 e6 11.c4 Sb6 12.g3 h5 13.Gf4 He7 14.Wfd1 0 0 0 15.a3 He8 16.b4 Gh6 17.Gh6 Wh6 18.a4 Wh8 19.b5 cb5 20.ab5 Kb8 21.c5 Sc8 22.Hf3 f5 23.b6 a6 24.Hf4 e5 25.de5 Wd1 26.Wd1 Se7 27.e6 Ka8 28.Hc7 Sc6 29.Wd7 Sa5 30.c6 Hc8 31.Hc8 Wc8 32.c7 i czarne poddały się. 44

1406.Partia katalońska [E10] IM Blau GM Tal 1.Sf3 Sf6 2.d4 e6 3.c4 c5 4.Sc3 cd4 5.Sd4 Gb4 6.Gd2 Sc6 7.Sc2 Gc5 8.Ge3 Ge3 9.Se3 0 0 10.g3 d5 11.cd5 ed5 12.Sed5 Sd5 13.Hd5 Hb6 14.Hb5 Hb5 15.Sb5 Sb4 16.Wc1 Gf5 17.Sd4 Sa2 18.Wc7 Ge4 19.f3 Wfd8 20.e3 Gd5 21.Gh3 Sb4 22.0 0 a5 23.Gg2 a4 24.Wfc1 Sd3 25.W1c2 g6 26.Kf1 b5 27.Sb5 Wab8 28.Sc3 Ge6 29.Wa7 Sb2 30.Sa4 Sd1 31.Wc1 Wd2 32.Kg1 Se3 33.Gf1 Wa2 34.Wa6 Sf1 35.Kf1 Gc4 i białe poddały się. 10.Gd3 b5 11.Whe1 Gb7 12.Kb1 b4 13.Sce2 Sc5 14.Gf6 Gf6 15.g4 0 0 16.g5 Ge7 17.Hh5 g6 18.Hh4 Se4 19.Sg3 d5 20.We3 Wfd8 21.Sh5 gh5 22.Wh3 Gc5 23.Hh5 Gd4 24.Ge4 de4 25.Wd4 Hf4 26.Hh7 Kf8 27.b3 Wd4 28.Hh8 Ke7 29.Hd4 Hf1 30.Kb2 Hh3 31.Hb4 Ke8 32.Hb7 Wd8 i białe poddały się. 1407.Partia angielska [A38] GM Barcza GM Gligorić 1.Sf3 Sf6 2.g3 g6 3.b3 Gg7 4.Gb2 0 0 5.Gg2 c5 6.c4 Sc6 7.0 0 d6 8.Sc3 Gf5 9.d4 Se4 10.Sa4 Hc8 11.d5 Sb4 12.Gg7 Kg7 13.Se1 Sf6 14.Sc3 Gh3 15.a3 Sa6 16.Gh3 Hh3 17.f3 Sc7 18.Sd3 e5 19.b4 b6 20.Wb1 Wfb8 21.e4 a5 22.bc5 bc5 23.Hd2 Sd7 24.Sa4 Hh6 25.Hh6 Kh6 26.f4 f6 27.fe5 fe5 28.Wb8 Wb8 29.Wf7 Wd8 30.Kg2 g5 31.We7 Kg6 Josef Kupper Josef Kupper urodził się 10 marca 1932 roku. Tytuł mistrza międzynarodowego otrzymał w 1955 roku. Wielokrotnie grał w mistrzostwach Szwajcarii i trzy razy zdobył złoty medal (1954, 1957 i 1962 rok). W 1954 roku zajął znakomite czwarte miejsce właśnie w Zurychu wyprzedzając m. in. sławnego arcymistrza Petara Trifunovicia. W latach 1953 1973 dwunastokrotnie reprezentował Szwajcarię w drużynowych rozgrywkach o puchar Klary Benedict. Poniżej zestawienie jego wyników w Olimpiadach Szachowych 32.Sac5 Sc5 33.Sc5 Se8 34.Sb7 Wc8 35.c5 dc5 36.d6 Sf6 37.We6 i czarne poddały się. 1408.Obrona sycylijska [B99] IM Dückstein GM Donner 1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 a6 6.Gg5 e6 7.f4 Sbd7 8.Hf3 Hc7 9.0 0 0 Ge7 Amsterdam 1954 71% (I szachownica) Monachium 1958 50% (I szachownica) Tel-Awiw 1964 73% (I szachownica) Hawana 1966 58% (I szachownica) Lugano 1968 50% (II szachownica) 45

1409.Obrona sycylijska [B99] Gligorić 1,0 : 0,0 Fischer Donner 0,5 : 0,5 Barcza Tal 1,0 : 0,0 Dückstein Bhend 0,5 : 0,5 Blau Kupper 1,0 : 0,0 Olafsson Larsen 1,0 : 0,0 Walther Unzicker 0,5 : 0,5 Keller Nievergelt 0,5 : 0,5 Keres Pierwsza porażka Fischera i piąte z rzędu zwycięstwo Tala pozwoliły temu ostatniemu oderwać się od rywali na odległość półtora punktu. W partii Gligorić Fischer, czarne w trochę gorszej pozycji, postanowiły przeprowadzić króla z pola c8 na pole e7. Należało jednak przeciwdziałać marszowi białego piona h. Strata dwóch temp okazała się decydująca. Białe błyskawicznie dotarły pionem do pola h7, gdzie dzielny piechur poległ, ale białe otrzymały forsownie wygraną pozycję. Keres zremisował z ostatnim w tabeli Nievergeltem, ale i tak miał sporo szczęścia, że nie było gorzej. Sensacyjnej porażki doznał Olafsson. Pierwsze dziewięć miejsc zajmowali w komplecie wszyscy arcymistrzowie! GM Gligorić GM Fischer 1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 a6 6.Gg5 e6 7.f4 Ge7 8.Hf3 Sbd7 9.0 0 0 Hc7 10.g4 b5 11.Gf6 gf6 12.Gg2 Gb7 13.Whe1 0 0 0 14.a3 Sb6 15.Wd3 Kb8 16.Wed1 d5 17.ed5 Sd5 18.Sd5 Gd5 19.Hf1 Gc5 20.Gd5 Wd5 21.Se2 Wd3 22.Wd3 h5 23.gh5 Wh5 24.Hg2 Wh8 25.Wc3 Wc8 26.b4 Ge3 27.Kb1 Hb6 28.Wc8 Kc8 29.Hf3 Kd8? 30.h4! Ke7? 31.h5! f5 32.h6 Gd4 33.Sd4 Hd4 34.Hh1 Hh8 35.h7 Kf8 36.Ha8 Kg7 37.Hh8 Kh8 38.c4 Kh7 39.c5 i czarne poddały się. 1410.Obrona staroindyjska [A53] GM Donner GM Barcza 1.d4 Sf6 2.c4 d6 3.Sc3 c6 4.g3 e5 5.Sf3 e4 6.Sg5 d5 7.cd5 cd5 8.f4 Sc6 9.Sh3 Gb4 10.Sf2 0 0 11.e3 Gc3 12.bc3 Sa5 13.Ge2 Hc7 14.Hc2 Gd7 15.a4 Wfc8 16.Gd2 Sc4 17.Gc1 Ha5 18.0 0 b5 19.Sd1 ba4 20.Gc4 Wc4 21.Gd2 Hc7 22.Sb2 Wb4 23.Wfc1 Wb7 24.c4 dc4 25.Sa4 Wab8 26.Wa2 Ga4 27.Wa4 Wb2 28.Hc4 Hd7 29.Wa2 h5 30.Wb2 Wb2 31.Wc2 Wc2 32.Hc2 Hg4 33.d5 Hd7 34.Gc3 Hd5 35.Gd4 a5 36.h3 Kh7 37.Kg2 Se8 38.g4 Sd6 39.Kf2 Sb5 40.Ga1 f6 41.Kg3 Sa3 42.Hc7 Sb5 43.Ha5 Hd3 44.He1 Sa3 45.Gd4 Sc2 46.Ha5 i remis. 46

1411.Obrona Nimzowitscha [E21] GM Tal IM Dückstein 1.d4 e6 2.Sf3 Sf6 3.c4 Gb4 4.Sc3 b6 5.Gg5 Gb7 6.e3 h6 7.Gh4 g5 8.Gg3 Se4 9.Hc2 d6 10.Gd3 Gc3 11.bc3 f5 12.d5 ed5 13.cd5 Gd5 14.Sd4 Hf6 15.f3 Sg3 16.hg3 Sd7 17.Gf5 Sc5 18.Sb5 Hg7 19.Gg6 Kd7 20.Gf5 Ge6 21.Ge6 Se6 22.Sd4 Sc5 23.Hf5 Ke7 24.Hd5 Hf6 25.0 0 0 Waf8 26.e4 Hf7 27.Sf5 Kd7 28.Hf7 Wf7 29.Wh6 Wh6 30.Sh6 Wh7 31.Sg4 Ke6 32.Kd2 b5 33.We1 a5 34.Ke3 Wh8 35.f4 b4 36.f5 Kf7 37.cb4 ab4 38.Kd4 b3 39.ab3 Wb8 40.Kd5 Wb4 41.Se5 Kf6 42.Sc6 Wb3 43.e5 de5 44.Kc5 Kf5 45.Se5 Wg3 46.We2 Wa3 47.Kd4 Wa4 48.Sc4 Kf4 49.Kd3 g4 50.We3 Wa1 51.g3 Kf5 52.We5 Kf6 53.We4 Kg5 54.Se3 Wa3 55.Kd4 Kh5 56.Ke5 Wa8 57.Kf6 i czarne poddały się. 1414.Obrona sycylijska [B93] IM Kupper GM Olafsson 1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 a6 6.f4 e5 7.Sf3 Hc7 8.Gd3 Sbd7 9.a4 b6 10.0 0 Gb7 11.He1 g6 12.Hh4 Gg7 13.fe5 de5 14.Gh6 0 0 15.Sg5 Sh5? 1412.Obrona królewsko indyjska [E60] GM Larsen M Walther 1.Sf3 Sf6 2.d4 g6 3.c4 Gg7 4.Sc3 0 0 5.e4 d6 6.h3 e5 7.d5 c6 8.Ge3 cd5 9.cd5 Gd7 10.Sd2 Sa6 11.Ge2 Hb8 12.a4 Wc8 13.0 0 Sc5 14.Hb1 a5 15.Wa3 Ge8 16.Sc4 b5 17.ab5 Gb5 18.Sd6 Ge2 19.Sc8 Hc8 20.Se2 Sce4 21.Ha2 Hb7 22.Wd1 Gf8 23.Wad3 Sc5 24.Wc3 Sfe4 25.Wc4 Hb5 26.Sc3 Sc3 27.bc3 a4 28.Gc5 Gc5 29.d6 a3 30.d7 Wd8 31.Wb1 Hc6 32.Hb3 Kg7 33.Wd1 e4 34.Hb4 Wd7 35.Wd7 Hd7 36.Hb1 Hf5 37.Hc2 e3 38.Hf5 gf5 39.Kf1 a2 40.Wa4 ef2 41.Wa2 Kf8 42.Wa5 Ge3 43.Wf5 i czarne poddały się. 1413.Partia hiszpańska [C66] M Bhend IM Blau 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Sc3 Sf6 4.Gb5 d6 5.d4 Gd7 6.0 0 Ge7 7.We1 Sd4 8.Sd4 ed4 9.Hd4 Gb5 10.Sb5 0 0 11.Sc3 We8 12.b3 Sd7 13.Sd5 Gf6 14.Sf6 Hf6 15.Gb2 Hd4 16.Gd4 We7 17.f3 a6 18.Kf2 Wae8 19.Wad1 f6 i remis. 16.Gg7 Kg7 17.Wf7 Kg8 18.Wg7 Kh8 19.Wh7 Kg8 20.Wg7 i czarne poddały się. 1415.Partia hiszpańska [C92] GM Unzicker M Keller 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 a6 4.Ga4 Sf6 5.0 0 Ge7 6.We1 b5 7.Gb3 0 0 8.c3 d6 9.h3 Sd7 10.d4 Sb6 11.Sbd2 ed4 12.cd4 d5 13.e5 Gf5 14.Sf1 Sb4 15.Sg3 Gg6 16.e6 Sc4 17.ef7 Wf7 18.Gc4 bc4 19.Se5 Sc2 20.Sf7 Kf7 21.Hf3 Gf6 22.Gg5 Sd4 23.Hf4 Sc2 24.Gf6 Hf6 25.Hd2 Wd8 26.Se4 Ge4 27.We4 de4 28.Hc2 Wd4 29.We1 Hd6 30.He2 Hd5 31.f3 i remis. 1416.Partia hiszpańska [C85] M Nievergelt GM Keres 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 a6 4.Ga4 Sf6 5.0 0 Ge7 6.Gc6 dc6 7.d3 Sd7 8.Sbd2 0 0 9.Sc4 f6 10.Kh1 Sc5 11.Se3 He8 12.Wg1 Se6 13.g3 Gc5 14.Sh4 g6 15.Hf1 Sg7 16.Gd2 Ge6 17.a3 Wf7 18.We1 Hd7 19.He2 We8 20.g4 Hd8 21.Wg3 Gc8 22.Weg1 Gf8 23.Sef5 Se6 24.g5 Sf4 25.Hf3 Gg7 47

26.Sh6 Gh6 27.gh6 g5 28.Gf4 ef4 29.Hf4 Hd6 30.Hd6 cd6 31.f4 d5 32.fg5 de4 33.gf6 Kh8 34.de4 Wf6 35.Wg7 Wh6 36.Sf3 Wf6 37.Se5 Ge6 38.Wb7 Gg8 39.Sg4 Wg6 40.Sf2 Wf6 41.Sg4 Wg6 42.Sf2 Wd6?! (Czarne mają przegraną pozycję, a jednak nie idą na powtarzanie posunięć wierząc, że słabszy przeciwnik w końcu się pomyli) co w latach pięćdziesiątych było ogromnym wyróżnieniem. Dwa lata później, za fantastyczny wynik na Olimpiadzie Szachowej w Moskwie, nadano mu tytuł arcymistrza. W latach 1958 1982 brał udział we wszystkich ośmiu cyklach meczów pretendentów. W latach 1965, 1968 i 1971 dotarł do półfinału. W latach 1975 1982 stale znajdował się w pierwszej dziesiątce listy rankingowej FIDE, którą zaczęto publikować od 1970 roku. Nie lubił grać w Olimpiadach Szachowych, bo narzekał, że słaba drużyna duńska grając zawsze w finale B, zmusza go do gry ze słabszymi zawodnikami. Kiedy odmówiono mu, aby wyników olimpijskich nie liczyć do listy rankingowej zrezygnował z udziału w Olimpiadach. Wystąpił jednak sześciokrotnie. Poniżej zestawienie jego wyników w Olimpiadach Szachowych 43.h3 c5 44.b3 c4 45.b4 Wf8 46.Wg2 Ge6 47.We7 Gf7 48.Kg1 Gg6 49.Wc7 Wf3 50.h4 Wd8 51.Wc4 Wa3 52.Wc7? (52.Wg5!) 52 We3 53.We7 Wc8 54.Sg4? (Po tym ruchu wygranej już nie ma) We1! 55.Kh2 We4 56.Se5 Wh4 57.Kg1 Wb4 i remis! Amsterdam 1954 71% (I szachownica) Moskwa 1956 78% (I szachownica) Monachium 1958 68% (I szachownica) Hawana 1966 61% (I szachownica) Lugano 1968 58% (I szachownica) Siegen 1970 77% (I szachownica) Fischer 1,0 : 0,0 Keres Keller 0,0 : 1,0 Nievergelt Walther 0,0 : 1,0 Unzicker Olafsson 0,0 : 1,0 Larsen Blau 0,5 : 0,5 Kupper Dückstein 1,0 : 0,0 Bhend Barcza 0,5 : 0,5 Tal Gligorić 0,5 : 0,5 Donner Bent Larsen Bent Larsen urodził się 4 marca 1935 roku w Thisted. W latach 60. i 70. ubiegłego wieku czołowy szachista świata. W 1954 roku, gdy miał 19 lat otrzymał tytuł mistrza międzynarodowego, 48 Największym hitem była oczywiście pierwsza porażka Keresa. Grający czarnymi Keres dostał się pod atak i odłożył partię w trudnej pozycji. W dogrywce Fischer popełnił jednak niedokładność, po której czarne, jak wykazała domowa analiza, mogły zremisować. Keres po błędzie Fischera odetchnął, ale nie zdołał przypomnieć sobie przy szachownicy, na czym

polegało obalenie tego błędu. Coś takiego przytrafiło się Keresowi prawdopodobnie pierwszy raz w życiu, ale nie należy zapominać, że on i Barcza byli najstarszymi uczestnikami turnieju. Nie ułatwiała seniorom życia fala upałów jaka nawiedziła Zurych, gdy trwały opisywane tu zmagania. Tal w lepszej pozycji wypuścił Barczę nad czym bardzo ubolewał, uważając tę partię za swoją najlepszą w turnieju. Nievergelt po raz pierwszy od początku zawodów wygrał partię. Na trzy rundy przed końcem na czele tabeli znajdowali się Fischer i Tal, a Gligorić deptał im po piętach. Kd6 46.Wh6 Ke5 47.Wh5 Kd6 48.Wf5 Wc1 49.Gd3 Wd1 50.Ke2 Wg1 51.Kf2 Wd1 52.Ke2 Wg1 53.Wg5 Ga2 54.Gb5 Wb1 55.Kd3 h6 56.Wh5 Wb2 57.Kd4 Wg2 58.Wh6 Ke7 59.Ke4 Wg5 60.Ga6 Gf7 61.Gc8 61 Wg6? (Ten ruch przegrywa od razu) 62.Wh7 Kf8 63.Gg4 Wg7 64.Wh6 Wg6 65.Wg6 Gg6 66.Kf4 Kg7 67.Kg5 Gd3 68.f4 Ge4 69.h4 Gd3 70.h5 Ge4 71.h6 Kh8 72.Gf5 Gd5 73.Gg6 Ge6 74.Kf6 Gc4 75.Kg5 Ge6 76.Gh5 Kh7 77.Gg4 Gc4 78.f5 Gf7 79.Gh5 Gc4 80.Gg6 Kg8 81.f6 i czarne poddały się. 1418.Obrona Philidora [C41] 1417.Partia hiszpańska [C99] GM Fischer GM Keres 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 a6 4.Ga4 Sf6 5.0 0 Ge7 6.We1 b5 7.Gb3 d6 8.c3 0 0 9.h3 Sa5 10.Gc2 c5 11.d4 Hc7 12.Sbd2 cd4 13.cd4 Gb7 14.Sf1 Wac8 15.Gd3 Sc6 16.Se3 Wfe8 17.Sf5 Gf8 18.Gg5 Sd7 19.Wc1 Hb8 20.Gb1 Sd4 21.S3d4 Wc1 22.Gc1 ed4 23.Sh6 gh6 24.Hg4 Kh8 25.Hd7 Gd5 26.Hf5 We5 27.Hf3 f5 28.Gf4 We8 29.Hh5 Ge4 30.f3 Gc6 31.Wc1 Gd7 32.Gh6 We6 33.Gf8 Hf8 34.Hh4 Hf6 35.Hf6 Wf6 36.Kf2 Kg7 37.Wc7 Wf7 38.Ke2 f4 39.Wa7 Kf6 40.Wa6 We7 41.Kf2 Ge6 42.Wd6 Ke5 43.Wc6 Gd5 44.Wh6 Wc7 45.Wh5 49 M Keller M Nievergelt 1.e4 e5 2.Sf3 d6 3.d4 Sd7 4.Gc4 c6 5.0 0 Ge7 6.He2 h6 7.de5 de5 8.Gb3 Sgf6 9.c3 0 0 10.Sbd2 Hc7 11.Wd1 Sc5 12.Gc2 b6 13.b4 Ga6 14.Sc4 Scd7 15.Gd3 Gb7 16.Sh4 Wfd8 17.Sf5 Gf8 18.a4 a5 19.Gd2 Se8 20.f4 ab4 21.cb4 b5 22.Se5 Se5 23.fe5 He5 24.Wac1 Wa4 25.Gc3 He6 26.Sd4 He7 27.e5 Sc7 28.He4 g6 29.Sc6 He8 30.e6 Se6 31.Gb5 Wd1 32.Wd1 Wa2 33.Hc4 Ha8 34.We1 Gg7 35.We6 Gc3 36.Wg6 Gg7 37.Wd6 Gc6 38.Hc6 Wa1 39.Kf2 Ha2 i białe poddały się.

1419.Partia hiszpańska [C95] M Walther GM Unzicker 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 a6 4.Ga4 Sf6 5.0 0 Ge7 6.We1 b5 7.Gb3 d6 8.c3 0 0 9.h3 Sb8 10.d4 Sbd7 11.c4 c6 12.Sc3 b4 13.Sa4 c5 14.dc5 dc5 15.a3 a5 16.Gg5 Gb7 17.Gc2 Hc7 18.Sh4 g6 19.Hf3 Wfe8 20.He3 Wa6 21.b3 Sf8 22.Sf3 Se6 23.Gf6 Gf6 24.Sb2 Sd4 25.Gd1 Wae6 26.Sd3 Hb6 27.ab4 ab4 28.h4 Gg7 29.h5 W6e7 30.hg6 hg6 31.Hg5 Hd6 32.We3 Se6 33.Hh4 Sf4 34.Gc2 Gf6 35.Hh6 Gg7 36.Hh4 Se6 37.Sg5 Sg5 38.Hg5 Wc7 39.Wd1 Ha6 40.Se1 Wce7 41.f3 Gf6 42.Hh6 Gg7 43.Hh4 Gf6 44.Hf2 Hb6 45.Wed3 We6 46.Gb1 Wd8 47.Wd8 Gd8 48.Sd3 Ge7 49.Gc2 Ha5 50.He3 Ha2 51.Wc1 Gf8 52.Sc5 Ha7 i białe poddały się. 1420.Obrona sycylijska [B33] GM Olafsson GM Larsen 1.e4 c5 2.Sf3 e6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sc6 5.Sc3 Sf6 6.Sdb5 d6 7.Gf4 e5 8.Gg5 a6 9.Sa3 b5 10.Sd5 Ge6 11.c3 Ge7 12.Gf6 Gf6 13.Sf6 gf6 14.Sc2 0 0 15.Gd3 Kh8 16.0 0 Wg8 17.Se3 b4 18.Gc4 bc3 19.bc3 Se7 20.Hd3 Sg6 21.g3 Sf4 22.Hd2 Gc4 23.Sc4 d5 24.ed5 Hd5 25.Hd5 Sd5 26.Wac1 Wac8 27.Sd6 Wc3 28.Sf7 Kg7 29.Sd6 Wb8 30.Wcd1 Se7 31.Wb1 Wb1 32.Wb1 Kg6 33.Wb7 Sd5 34.Wb8 f5 35.h4 Wc6 36.Wd8 Sf6 37.h5 Sh5 38.Wg8 Kf6 39.Wf8 Ke7 40.Wf5 Sg3 41.fg3 Kd6 42.Wh5 Kd5 43.Wh7 Kd4 44.g4 Ke3 45.Kg2 e4 46.Kg3 Wc1 47.Wa7 Wg1 48.Kh4 Kf4 49.Wf7 Ke5 50.Kg5 e3 51.We7 Kd4 i białe poddały się. 1421.Obrona królewsko indyjska [E61] 35.Hh4 Hd7 36.Se4 Se6 37.Sg5 Sg5 38.Hg5 Sg7 39.He3 Se6 40.He5 Hc7 41.Hc7 Wc7 i remis. 1422.Obrona sycylijska [B93] IM Dückstein M Bhend 1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 a6 6.f4 e5 7.Sf3 Hc7 8.Gd3 b5 9.0 0 Sbd7 10.He1 Ge7 11.a3 0 0 12.Sh4 Sc5 13.fe5 de5 14.Gg5 Se6 15.Gd2 Gb7 16.Sf5 Gd8 17.Kh1 g6 18.Sh4 Sc5 19.Sf3 Sh5 20.Gh6 We8 21.Wd1 Ge7 22.He3 f6 23.Hf2 Wad8 24.Sh4 Gf8 25.Ge3 Sf4 26.Gf4 ef4 27.Sd5 Gd5 28.ed5 He5 29.Hf3 g5 30.Sf5 Kh8 31.b4 Sd3 32.Hd3 He2 33.Hd4 He5 34.Hd3 He4 35.d6 Hd3 36.Wd3 We5 37.g4 h5 38.h3 Wd7 39.Kg2 Kg8 40.Kf3 Kf7 41.Wc1 hg4 42.hg4 Ke6 43.c4 bc4 44.Wc4 Wd5 45.Wd5 Kd5 46.Wc5 Ke6 47.Ke4 Wd8 48.Wc6 Wa8 49.Sd4 Kd7 50.Kd5 Wa7 51.Se6 Gh6 52.Sc5 Kd8 53.Wb6 Wa8 54.Wb7 f3 55.Se6 i czarne poddały się. 1423.Atak królewsko indyjski [A04] GM Barcza GM Tal 1.Sf3 g6 2.g3 Gg7 3.Gg2 e5 4.e4 Sc6 5.0 0 d6 6.d3 Sge7 7.Sc3 0 0 8.Sh4 Ge6 9.Sd5 Gd5 10.ed5 Sd4 11.c3 Sdf5 12.Sf5 Sf5 13.Gd2 Gh6 14.b4 Gd2 15.Hd2 Sg7 16.Wae1 f5 17.d4 e4 18.f3 ef3 19.Gf3 Hd7 20.c4 Wae8 21.c5 Hd8 22.Kg2 Hf6 23.Gd1 We1 24.We1 We8 25.We8 Se8 26.h4 He7 27.Gf3 Sf6 28.Hc3 h6 29.Hd3 Kg7 30.c6 b6 31.Ha3 g5 32.hg5 hg5 33.Kf2 g4 34.Gg2 Sh5 35.Ha7 Sg3 36.Kg3 He3 37.Kh2 Hf4 38.Kh1 g3 39.Ha6 Hh6 40.Kg1 He3 41.Kh1 Hh6 i remis. 1424.Obrona królewsko indyjska [E88] IM Blau IM Kupper 1.Sf3 c5 2.c4 g6 3.e3 Gg7 4.d4 Sf6 5.Sc3 0 0 6.d5 d6 7.Ge2 Sa6 8.0 0 Sc7 9.e4 a6 10.We1 Wb8 11.a4 Gd7 12.a5 b6 13.ab6 Wb6 14.h3 Hb8 15.e5 Sfe8 16.Gf1 Wb4 17.Se4 Gf5 18.Sg3 Gd7 19.Wa3 Wb6 20.b3 e6 21.Ge3 ed5 22.ed6 Sd6 23.Gc5 Wc6 24.b4 Ge6 25.Sd4 Gd4 26.Hd4 Wd8 27.He5 Sde8 28.cd5 Wd5 29.Hf4 Hd8 30.Wf3 Hd7 31.Gc4 Wd1 32.Wd1 Hd1 33.Kh2 Gc4 34.Hc4 Hd5 50 GM Gligorić GM Donner 1.d4 Sf6 2.c4 g6 3.Sc3 Gg7 4.e4 d6 5.f3 0 0 6.Ge3 e5 7.d5 c6 8.Hd2 cd5 9.cd5 Sh5 10.0 0 0 f5 11.Kb1 a6 12.Sge2 Wf7 13.ef5 gf5 14.Sg3 Sg3 15.hg3 Sd7 16.g4 fg4 17.fg4 Sf8 18.Ge2 Gf6 19.Se4 Ge7 20.Wh6 Sg6 21.g3 Gd7 22.Wdh1 Wg7 23.g5 Gf5 24.Gd3 Hd7 25.Hc2 Ge4 26.Ge4 Wf8 27.Gg6 hg6 28.Wg6 Hf5 29.Wgh6 Hc2 30.Kc2 Kf7 31.Wf1

Kg8 32.Wf8 Gf8 33.Kd3 Wh7 34.Wg6 Kf7 35.Wf6 Kg7 36.g6 Wh8 37.Wf7 Kg6 38.Wb7 Wh3 39.Gf2 Wh2 40.Ge3 Wg2 41.Ke4 Wg3 42.Wb6 Wg4 43.Kd3 Kf5 44.Wa6 e4 45.Kc4 Wg2 46.Gd4 i remis. Wolfgang Unzicker Wolfgang Unzicker urodził się 26 czerwca 1925 roku w maleńkim miasteczku Pirmasens. Siedmiokrotny mistrz kraju i zwycięzca turniejów m.in. w Hastings 1951, Soczi 1967 i Mariborze 1967. Największym sukcesem Unzickera było dzielenie wraz z Lajosem Portischem czwartego miejsca w wielkim turnieju w Santa Monica w 1967 roku. Wyprzedzili go wówczas Spasski, Fischer i Larsen. Niestety, nigdy nie awansował do meczów pretendentów. Poniżej zestawienie jego wyników w Olimpiadach Szachowych. Donner 0,0 : 1,0 Fischer Tal 0,0 : 1,0 Gligorić Bhend 1,0 : 0,0 Barcza Kupper 0,5 : 0,5 Dückstein Larsen 1,0 : 0,0 Blau Unzicker 0,5 : 0,5 Olafsson Nievergelt 0,0 : 1,0 Walther Keres 1,0 : 0,0 Keller Trzynastka okazała się feralna dla lidera. Grając białymi z Gligoriciem Tal w zupełnie równej pozycji zaproponował dla pewności remis. Gligorić oświadczył jednak, że chciałby jeszcze trochę pograć. Tal zareagował na to ofiarą piona, najzupełniej niepoprawną. Gligorić łatwo zlikwidował pogróżki białych i szybko wygrał. Fischer zaś, bijąc Donnera w znakomitej partii dogonił lidera. Sytuacja w turnieju stała się niezwykle napięta! Gligoricia czekały partie z dwoma Szwajcarami, a Tal i Fischer mieli grać ze sobą. Dubrownik 1950 79% (I szachownica) Amsterdam 1954 66% (I szachownica) Moskwa 1956 61% (I szachownica) Monachium 1958 64% (I szachownica) Lipsk 1960 64% (I szachownica) Złote Piaski 1962 47% (I szachownica) Tel Awiw 1964 72% (I szachownica) Lugano 1968 47% (I szachownica) Siegen 1970 58% (I szachownica) Nicea 1974 62% (II szachownica) Hajfa 1976 54% (I szachownica) Buenos Aires 1978 63% (II szachownica) Lucerna 1982 39% (II szachownica) 51

1425.Obrona królewsko indyjska [E62] GM Donner GM Fischer 1.d4 Sf6 2.c4 g6 3.g3 Gg7 4.Gg2 0 0 5.Sf3 d6 6.0 0 Sc6 7.Sc3 e5 8.de5 Se5 9.Se5 de5 10.Gg5 Hd1 11.Wad1 c6 12.b3 Ge6 13.Sa4 Sd7 14.Wd6 h6 15.Ge3 Wfd8 16.Wc1 Gf8 17.Wdd1 g5 18.Gd2 Ga3 19.Wa1 f6 20.Gc1 Ge7 21.Gb2 Kf7 22.Wd2 Sc5 23.Wd8 Wd8 24.Sc5 Gc5 25.Gc3 Gd4 26.Gd4 Wd4 27.Kf1 Wd2 28.Ke1 Wb2 29.Ge4 f5 30.Gb1 a5 31.Kd1 a4 32.ba4 e4 33.Gc2 Gc4 56.Sg8 Sc4 57.h4 Sb6 58.ab6 a5 59.Sh6 Wf8 60.Sg4 a4 61.Se3 a3 62.Sc2 a2 63.h5 Wc8 64.Sa1 Wc1 65.Sb3 Wb1 i białe poddały się. 1427.Partia hiszpańska [C64] IM Kupper IM Dückstein 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 Sf6 4.0 0 Gc5 5.c3 0 0 6.d4 Gb6 7.We1 d6 8.a4 a5 9.h3 Se7 10.Sbd2 c6 11.Gd3 Sg6 12.Sf1 Sh5 13.Gc2 Shf4 14.Gf4 ef4 15.Hd3 f5 16.e5 d5 17.Hd2 Ge6 18.S1h2 He7 19.h4 Sh4 20.Hf4 Sf3 21.Sf3 Gd8 22.Hh2 g6 23.Kf1 b5 24.Hh6 Hg7 25.Hg7 Kg7 26.Ke2 Ge7 27.Sd2 Wfb8 28.f4 Gc8 29.Web1 b4 30.Gd3 Ge6 31.Sb3 Wb6 32.Ke3 Kf7 33.Sd2 Wd8 34.Sb3 Wa8 35.Sd2 Wd8 36.Sb3 Wa8 37.Sd2 i remis. 1428.Partia hiszpańska [C74] 34.Kc1 Wa2 35.Wb1 b5 36.Wb4 Wa1 37.Kb2 We1 38.a5 We2 39.Kc1 e3 40.fe3 We3 41.a6 We8 42.Gb3 Gb3 43.Wb3 Wa8 44.Wa3 Ke6 i białe poddały się. GM Tal GM Gligorić 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 a6 4.Ga4 d6 5.c3 Sf6 6.d4 Gd7 7.0 0 Ge7 8.Sbd2 0 0 9.We1 We8 10.a3 Gf8 11.b4 d5 12.Gc6 Gc6 13.Se5 Se4 14.Se4 de4 15.Hg4 Gd5 16.Hg3 b5 17.Gf4 Wc8 18.f3 ef3 19.Sg4 Kh8 20.gf3 f6 21.h4 Hd7 22.Se3 Gf7 23.Kf2 c6 1426.Obrona holenderska [A04] M Nievergelt M Walther 1.g3 f5 2.Sf3 e6 3.Gg2 Sh6 4.d4 Sf7 5.c4 g6 6.Sc3 Gg7 7.e4 0 0 8.0 0 d6 9.Ge3 c6 10.Hd2 Sa6 11.Wfd1 h6 12.Wab1 g5 13.ef5 ef5 14.b4 f4 15.gf4 g4 16.Se1 Gf5 17.Wb2 Hh4 18.b5 Sb8 19.Sd3 Sd8 20.bc6 Sbc6 21.Sc1 Wc8 22.Sb5 Hf6 23.Se2 Se7 24.Sg3 a6 25.Sh5 Hg6 26.Sg7 Kg7 27.Sa3 Ge4 28.d5 Gg2 29.Kg2 Sf5 30.Hd3 Hh5 31.Kh1 Kf7 32.Gd4 Wg8 33.Wg1 Wc7 34.Sc2 We7 35.Se3 Sh4 36.Wbb1 g3 37.Hd1 g2 38.Wg2 Hd1 39.Wd1 Sg2 40.Sg2 We2 41.Sh4 Ke8 42.Sf5 Kd7 43.Sh6 Wg6 44.Sf5 Wg4 45.Ge3 Sf7 46.Wb1 Kc7 47.a4 Kb8 48.a5 Wc2 49.Gb6 Wf4 50.Wg1 Wcc4 51.Se7 Wg4 52.Wg3 Se5 53.Kg2 Wcf4 54.h3 Wg3 55.fg3 Wf7 24.h5? Gh5 25.Wh1 Hf7 26.Hh3 Gg6 27.Hg4 Kg8 28.Hg1 He6 29.Hc1 Gd6 30.Sg2 Wcd8 31.Gd6 Hd6 32.Sf4 Gf7 33.Hd2 We7 34.Wag1 Wde8 35.Hd3 g6 36.Hf5 Kf8 37.Hg4 g5 38.Sd3 We2 39.Kf1 Gg6 40.Sf2 He7 41.Hg3 h5 42.Kg2 h4 i białe poddały się. 52

1429.Obrona francuska [C36] M Bhend GM Barcza 1.e4 e5 2.f4 d5 3.ed5 ef4 4.Sf3 Sf6 5.Gb5 c6 6.dc6 bc6 7.Gc4 Gd6 8.He2 He7 9.He7 Ke7 10.0 0 Ge6 11.We1 Sbd7 12.d4 Whe8 13.Ge6 fe6 14.Sbd2 h6 15.Sc4 g5 43.Hb7 Gc7 44.Gg6 h4 45.gh4 Hd6 46.Ge4 Hh2 47.Kf1 Hd6 48.Hb3 He6 49.Gd5 He5 50.Ha4 Ke7 51.Hg4 Hd5 52.Hg7 Hf7 53.Hc3 Gd6 54.Gg5 Kd7 55.Hd3 Kc7 56.Kg2 Ha2 57.h5 Ha5 58.f4 Ha2 59.Kg3 Ha1 60.Kg4 a5 61.h6 a4 62.h7 a3 63.Hc4 Kb7 64.Hd5 Kc7 65.Gd8 Kd7 66.Hb7 Ke8 67.Hc6 Kf7 68.Hd7 i czarne poddały się. 1431.Obrona sycylijska [B96] GM Unzicker GM Olafsson 1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 a6 6.Gg5 e6 7.f4 h6 8.Gh4 Hb6 9.Wb1 Sc6 10.Gf2 Hc7 11.Gd3 Ge7 12.0 0 b5 13.Sc6 Hc6 14.He2 b4 15.Sb5 Gb7 16.Sd4 Hd7 17.Wbd1 0 0 18.Gh4 Wfd8 19.Kh1 He8 20.He1 Wab8 21.He2 Wa8 i remis. 1432.Partia rosyjska [C42] 16.h4! (Teraz białe forsownie wygrywają piona) 16 Wg8 17.hg5 hg5 18.Sd6 Kd6 19.Sg5! Sh5 20.We6 Kd5 21.c4 Kc4 22.Sf3 Kd5 23.We7 Kd6 24.Wh7 Sdf6 25.Wh6 Kd5 26.Gd2 Wae8 27.We1 We1 28.Ge1 Ke4 29.Gh4 Kf5 30.Se5 c5 31.Sc6 Wg4 32.Gf6 Sf6 33.Kf1 Wg3 34.dc5 Sg4 35.Se7 Ke5 36.Wg6 Se3 37.Ke2 Wg2 38.Wg2 Sg2 39.b4 Ke6 40.Sc6 a6 41.Sb8 Se3 42.Sa6 Sd5 43.Kf3 Sc3 44.a3 Kd5 45.Sc7 Kc6 46.Se6 Sb5 47.a4 Sc3 48.b5 Kd7 49.b6 Kc8 50.a5 Sd5 51.a6 Sb4 52.a7 Kb7 53.Sc7 i czarne poddały się. GM Keres M Keller 1.e4 e5 2.Sf3 Sf6 3.Se5 d6 4.Sf3 Se4 5.c4 d5 6.Sc3 Gc5 7.d4 Gb4 8.Gd2 Sd2 9.Hd2 0 0 10.cd5 Sd7 11.a3 We8 12.Ge2 Gf8 13.0 0 Sb6 14.Wac1 Gf5 15.Wfe1 Gd6 16.Gb5 We1 17.We1 Hf6 18.Se5 a6 19.Gf1 Wf8 20.Hf4 Gc8 21.Hf6 gf6 22.Sd3 Wd8 23.g3 Kg7 24.Gg2 h6 25.Sd1 Gf5 26.Sc5 Gc5 27.Se3 Gf8 28.Sf5 Kg8 29.Se3 Sa4 30.We2 We8 31.Wc2 Gd6 32.Kf1 b5 33.Sf5 Gf8 34.b3 Sb6 35.Wc7 Ga3 36.d6 Gb4 37.Gf3 Wd8 38.Wb7 Sd7 39.Se7 i czarne poddały się. 1430.Obrona słowiańska [D10] GM Larsen IM Blau 1.d4 d5 2.c4 c6 3.Sc3 Sf6 4.e3 g6 5.Sf3 Gg7 6.Ge2 0 0 7.0 0 Sbd7 8.cd5 Sd5 9.Sd5 cd5 10.Hb3 Sf6 11.Gd2 Se4 12.Gb4 Ge6 13.Wfc1 Gf6 14.Se5 Sd6 15.Sd3 Se8 16.Gf3 g5 17.Sc5 Wb8 18.Se6 fe6 19.Gg4 Sg7 20.Ha3 a6 21.Wc2 Hd7 22.Wac1 Wbc8 23.Hd3 h5 24.Gd1 g4 25.Hg6 e5 26.de5 Ge5 27.Wc8 Wc8 28.Wc8 Hc8 29.Gc2 Hc4 30.Ge7 Ha2 31.g3 Hb2 32.Gg5 Hc3 33.Hh7 Kf7 34.Gg6 Ke6 35.Hg8 Kd6 36.Hd8 Kc6 37.e4 He1 38.Kg2 de4 39.Ge3 Hb4 40.Gf7 Hb5 41.Hd2 Hd3 42.Hb4 Kd7 Erwin Nievergelt 53

Erwin Nievergelt urodził się 9 kwietnia 1929 roku. W latach 50. ubiegłego wieku należał do szerokiej czołówki szachistów szwajcarskich. Dwukrotnie reprezentował kraj na Olimpiadach Szachowych: w 1954 roku w Amsterdamie (67% na trzeciej szachownicy) i w 1958 roku w Monachium (50% na I szachownicy rezerwowej) Fischer 0,0 : 1,0 Keller Walther 0,0 : 1,0 Keres Olafsson 1,0 : 0,0 Nievergelt Blau 0,0 : 1,0 Unzicker Dückstein 0,0 : 1,0 Larsen Barcza 0,0 : 1,0 Kupper Gligorić 1,0 : 0,0 Bhend Donner 0,0 : 1,0 Tal W przedostatniej rundzie Tal dosłownie zmiażdżył Donnera, Gligorić bez wysiłku wygrał z pogromcą Barczy i Tala, czyli z Bhendem. Natomiast grającego białymi (!) Fischera spotkała niezaplanowana awaria w partii z Kellerem. Grając całą parą jedynie na atak arcymistrz został w końcówce bez trzech pionów i mimo heroicznej obrony musiał podpisać kapitulację. Tal otrzymał od organizatorów specjalną nagrodę za największą ilość zwycięstw. Piękna, kombinacyjna i często ryzykowna gra Tala od razu uczyniła z niego ulubieńca publiczności. Podziwiano także doskonałą grę Fischera, który miał wówczas zaledwie 17 lat. 1433.Partia hiszpańska [C92] GM Fischer M Keller 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 a6 4.Ga4 Sf6 5.0 0 Ge7 6.We1 b5 7.Gb3 d6 8.c3 0 0 9.h3 Sd7 10.d4 Sb6 11.de5 Se5 12.Se5 de5 13.Hh5 Gf6 14.Sd2 He7 15.Sf1 Ge6 16.Se3 g6 17.Hf3 Gb3 18.ab3 Gg7 19.b4 c6 20.g3 He6 21.h4 f5 22.h5 f4 23.Sf1 gh5 24.Hh5 Wf6 25.Sh2 Wg6 26.Sf3 fg3 27.fg3 Wg3 28.Kh2 Hg4 29.Hg4 Wg4 30.Wg1 Wg1 31.Kg1 Sa4 32.Kf1 c5 33.b3? Sc3 34.bc5 Se4 35.c6 Sc5 36.Ge3 Sb3 37.Wa2 a5 38.Wg2 Kh8 39.Sg5 Wf8 40.Ke1 Sd4 41.Gd4 ed4 42.Se6 We8 43.c7 Ge5 44.Kd2 Wc8 45.Wg5 Gc7 46.Wb5 Gd6 47.Kd3 Wa8 48.Wb6 Gg3 49.Wb7 a4 50.Sg5 a3 51.Wh7 Kg8 52.Wh1 a2 53.Wa1 Ge5 54.Se6 Wa3 55.Ke4 Gf6 56.Kf5 Kf7 57.Sg5 Gg5 i białe poddały się. 1434.Partia hiszpańska [C73] M Walther GM Keres 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 a6 4.Ga4 d6 5.Gc6 bc6 6.d4 f6 7.c4 Se7 8.Ge3 Sg6 9.Sc3 Ge7 10.h4 h5 11.Ha4 Gd7 12.c5 Hb8 13.0 0 0 a5 14.de5 fe5 15.Sd2 Wa6 16.Hc4 Gc8 17.g3 Hb4 18.He2 Wa8 54

19.a3 Hb8 20.Gg5 Gg4 21.f3 Ge6 22.Ge7 Se7 23.Sc4 Hb3 24.Se3 d5 25.ed5 cd5 26.Sc2 d4 27.Sb5 Wb8 28.a4 0 0 29.He5 Sc6 30.Hc7 Wfc8 31.Hf4 Sb4 32.Scd4 Wc5 33.Kd2 Hb2 34.Ke1 We8 35.Hd2 Gh3 36.Kf2 Sd3 37.Kg1 We1 38.Kh2 Wh1 39.Kh1 Sf2 40.Kh2 Sd1 41.Hb2 Sb2 i białe poddały się. 1435.Obrona Nowoczesny Benoni [A72] GM Olafsson M Nievergelt 1.d4 Sf6 2.c4 c5 3.d5 e6 4.Sc3 ed5 5.cd5 d6 6.e4 g6 7.Sf3 Gg7 8.Ge2 0 0 9.Gg5 h6 10.Gh4 g5 11.Gg3 Sh5 12.Sd2 Sf4 13.Gf4 gf4 14.0 0 a6 15.Gg4 f5 16.Gf5 Gf5 17.ef5 Wf5 18.Hg4 Hg5 19.Hg5 Wg5 20.Sc4 Sd7 21.Sd6 b5 22.Sde4 Wg6 23.Wac1 We8 24.f3 Gd4 25.Kh1 Se5 26.b3 Kh8 27.Wc2 Weg8 28.d6 Ge3 29.Sd5 Sc6 30.Se3 fe3 31.g3 Sd4 32.Wc5 We6 33.Kg2 Wd8 34.We1 e2 35.Wd5 i czarne poddały się. 23.Kg2 Hd8 24.Wd2 Sb6 25.Wad1 Sc4 26.Wd3 Se3 27.We3 Wc4 28.He2 Wd4 29.f3 Gd5 30.Wed3 Ge4 31.fe4 Wd3 32.Wd3 Hc8 33.h5 Sg4 34.hg6 fg6 35.Wd6 Kg7 36.Hd3 We7 37.Wd5 Hc2 38.Hc2 Se3 39.Kf3 Sc2 40.Wd6 We6 41.Wd7 Kf6 42.Sf1 h5 i białe poddały się. 1438.Partia pionem hetmańskim [A48] GM Barcza IM Kupper 1.Sf3 g6 2.d4 c5 3.e3 Gg7 4.dc5 Ha5 5.Sbd2 Sf6 6.a3 Hc5 7.b4 Hc7 8.Gb2 d5 9.c4 dc4 10.Gc4 0 0 11.Wc1 Hd8 12.0 0 Sbd7 13.He2 Sb6 14.Gb3 Gd7 15.Wfd1 Wc8 16.Sc4 Sc4 17.Gc4 He8 18.b5 Se4 19.Gg7 Kg7 20.Se5 Sd6 21.a4 f6 22.Sd7 Hd7 23.Hd2 Hg4 24.Gb3 Wc1 25.Wc1 Wc8 26.Wc8 Hc8 27.h3 Hc5 28.Ha5 Hc1 29.Kh2 Hb2 30.Gd1 Hf2 31.Ha7 Sf5 32.Gf3 1436.Obrona sycylijska [B41] IM Blau GM Unzicker 1.e4 c5 2.Sf3 e6 3.d4 cd4 4.Sd4 a6 5.c4 Sf6 6.Sc3 Gb4 7.Gd2 0 0 8.e5 Gc3 9.Gc3 Se4 10.Hc2 d5 11.Gd3 Sc3 12.Hc3 dc4 13.Gc4 Hc7 14.Sf3 b5 15.Gb3 Hc3 16.bc3 Gb7 17.0 0 0 Wc8 18.Kb2 a5 19.a3 Sa6 20.Sd4 Wc5 21.f4 Gg2 22.Whg1 Gd5 23.Gd5 Wd5 24.Sc6 Wd1 25.Wd1 Sc5 26.Sa5 g5 27.Sc6 gf4 28.Sd4 Wd8 29.Kc2 Wd5 30.Sf3 Wd1 31.Kd1 f6 32.Kc2 Kg7 33.c4 bc4 34.Kc3 fe5 35.Se5 Kf6 36.Sf3 e5 37.Kc4 Sd7 38.Sd2 Kf5 39.Kd3 Sc5 40.Ke2 e4 41.Sc4 Ke6 42.Sb6 Ke5 43.a4 Kd4 44.a5 Sd3 45.Sc4 f3 46.Kd2 Kc4 47.a6 f2 48.Ke2 Sf4 i białe poddały się. 1437.Obrona sycylijska [B43] IM Dückstein GM Larsen 1.e4 c5 2.Sf3 e6 3.d4 cd4 4.Sd4 a6 5.Sc3 b5 6.a3 Gb7 7.Gd3 Gc5 8.Ge3 Hb6 9.Sce2 e5 10.Sf5 g6 11.b4 Ge3 12.Se3 Sf6 13.Sc3 d6 14.0 0 0 0 15.Hf3 Sbd7 16.g4 Wac8 17.Se2 d5 18.ed5 Wfe8 19.Sg3 Hd4 20.Ge4 h6 21.h4 Wc3 22.Wfd1 Hb6 32 Hg3 33.Kg1 He1 34.Kh2 Hg3 35.Kg1 He1 36.Kh2 Se3 37.Hb7 Sf1 38.Kg1 Sg3 39.Kh2 Sf1 40.Kg1 Sg3 41.Kh2 h5 42.Hd7 Sf1 43.Kg1 Sd2 44.Kh2 h4 i białe poddały się. 1439.Obrona sycylijska [B96] GM Gligorić M Bhend 1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 a6 6.Gg5 e6 7.f4 b5 8.e5 de5 9.fe5 Hc7 10.ef6 He5 11.Ge2 Hg5 12.0 0 Wa7 13.Hd3 Wd7 14.Se4 Hg6 15.He3 Gb7 16.Gf3 Hh6 17.Hh6 gh6 18.Sb3 Ge4 19.Ge4 Gd6 20.Wae1 Wc7 21.c3 Sd7 22.Sa5 0 0 23.Wd1 Ge5 24.Gc6 Sc5 25.Wde1 Gd6 26.We2 55

Sd3 27.Ge4 Se5 28.Sb7 Wd7 29.Sd6 Wd6 30.Wf4 Sg6 31.Wg4 e5 32.h4 h5 33.Wg5 h6 34.Wf5 Sh4 35.Wh5 Sg6 36.Wf2 Wd1 37.Kh2 We1 38.Gg6 fg6 39.Wh6 e4 40.Wg6 Kf7 41.Wg7 Ke6 42.We7 Kd6 43.Wd2 i czarne poddały się. 1440.Obrona Nowoczesny Benoni [A70] GM Donner GM Tal 1.d4 Sf6 2.c4 c5 3.d5 e6 4.Sc3 ed5 5.cd5 d6 6.Sf3 g6 7.e4 Gg7 8.Gd3 0 0 9.0 0 a6 10.a4 Gg4 11.h3 Gf3 12.Hf3 Sbd7 13.Gf4 Hc7 14.He2 Wfe8 15.Gh2 Wac8 16.Gc4 Se5 17.f4 Sc4 18.Hc4 Sd7 19.Wfe1 Hb6 20.Wab1 Hb4 21.Hf1 c4 22.We2 b5 23.ab5 ab5 24.Kh1 Gc3 25.bc3 Hc3 26.Wb5 Hd3 27.He1 c3 28.Wb1 Sc5 i białe poddały się. IV miejsce. W latach 1948 1975 sześciokrotnie uczestniczył w turniejach pretendentów i aż pięciokrotnie był drugi. Władze Estonii uhonorowały najsłynniejszego estońskiego arcymistrza umieszczając jego podobiznę na banknocie o nominale pięciu koron. Poniżej zestawienie jego wyników w Olimpiadach Szachowych Warszawa 1935 66% (I szachownica) Sztokholm 1937 73% (I szachownica) Buenos Aires 1939 76% (I szachownica) Helsinki 1952 54% (I szachownica) Amsterdam 1954 96% (IV szachownica) Moskwa 1956 79% (III szachownica) Monachium 1958 79% (III szachownica) Lipsk 1960 81% (III szachownica) Złote Piaski 1962 73% (IV szachownica) Tel-Awiw 1964 83% (IV szachownica) Paul Keres Paul Keres urodził się 7 stycznia 1916 roku w Narwie. Tytuł mistrza Estonii zdobył w latach 1935, 1942, 1943, 1945 i 1953. Przed II wojną światową reprezentował barwy Estonii, zaś potem ZSRR. Wielkim jego sukcesem był triumf w turnieju AVRO (rozgrywki toczono w różnych miastach holenderskich) w 1938 roku. Wyprzedził wówczas same znakomitości (Alechina, Euwego, Capablankę i Botwinnika). Po wojnie walczył w mistrzostwach ZSRR i w latach 1947, 1950 i 1951 był pierwszy. W rozegranym w 1948 roku meczu turnieju o mistrzostwo świata, schedę po zmarłym w 1946 roku Alechinie, zajął wysokie III 56 Dieter Keller Dieter Keller urodził się 19 lipca 1936 roku. W 1961 roku otrzymał tytuł mistrza międzynarodowego. Dwukrotnie grał w mistrzostwach świata juniorów: w 1953 roku zajął V- VIII miejsce, a w 1955 roku był szósty. Czterokrotnie zdobył mistrzostwo Szwajcarii: 1958, 1960, 1961 i 1963 rok. W latach 1958 1973 reprezentował kraj w drużynowym turnieju o puchar Klary Benedict. Ważniejsze sukcesy, to: San Benedetto 1955 IV miejsce, Zurych 1960

II miejsce, Enschede 1961 dzielenie I i II miejsca, Zurych 1975 dzielenie I III miejsca. Ostatni dobry wynik Kellera, to udział w drużynowych mistrzostwach świata w Lucernie w 1982 roku, gdzie zdobył brązowy medal za wynik indywidualny. Tal 0,5 : 0,5 Fischer Bhend 1,0 : 0,0 Donner Kupper 0,5 : 0,5 Gligorić Larsen 0,0 : 1,0 Barcza Unzicker 1,0 : 0,0 Dückstein Nievergelt 0,5 : 0,5 Blau Keres 0,5 : 0,5 Olafsson Keller 1,0 : 0,0 Walther Tal mimo wielkich wysiłków nie mógł nic zrobić białymi świetnie broniącemu się Fischerowi. Remis! Wszystko zależało teraz od tego, czy Gligorić może jakimś cudem wygrać remisową końcówkę wieżową z Kupperem. Cudu nie było remis! Keres zremisował bez pretensji z Olafssonem. Larsen po pięknej serii pięciu kolejnych zwycięstw (rekord Tala wyrównany!) przegrał z Barczą i został w ten sposób dopędzony przez Unzickera. Blau zremisował z Nievergeltem i dzięki temu, nie było w tabelce ostatniego. Turniej zakończony! Był bardzo bojowy zaledwie 27,5% partii zakończyło się wynikiem remisowym. Widać to także z pojedynków między arcymistrzami 43% remisów (12 z 28 partii). Zaledwie dwóm zawodnikom nie udało się przekroczyć 33%. Uczestnicy zbliżającego się turnieju kandydatów zajęli czołowe miejsca z wyjątkiem będącego wybitnie bez formy Olafssona. Tal zanotował wielki sukces sięgając już po raz czwarty po zwycięstwo. Wcześniej były to: XXIV i XXV mistrzostwa ZSRR i Portoroż 1958. Z graczy szwajcarskich najbardziej podobali się Kupper i Keller. Szwajcarzy zdobyli pięć arcymistrzowskich skalpów i sporo się nauczyli. Przy opisie rund X XV wykorzystano sprawozdanie Stanisława Gawlikowskiego zamieszczone w numerze 7 Szachów z 1959 roku. 57 1441.Obrona sycylijska [B99] GM Tal GM Fischer 1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 a6 6.Gg5 e6 7.f4 Ge7 8.Hf3 Hc7 9.0 0 0 Sbd7 10.Hg3 h6 11.Gh4 Wg8 12.Ge2 g5 13.fg5 Se5 14.g6 Sg6 15.Whf1 Sh4 16.Hh4 Wg6 17.Gd3 Sg4 18.Hh5 Se5 19.Sf3 Hc5 20.Se5 He5 21.He5 de5 22.g3 Gd7 23.Ge2 Gc6 24.Gh5 Wf6 25.a3 Wd8 26.Wd8 Gd8 27.Wf6 Gf6 28.Kd2 Gg5 29.Kd3 Gc1 30.Sd1 Gb5 31.c4 Ga4 32.Sc3 Gc6 33.Sd1 Kf8 34.h4 Ga4 35.Sc3 i remis. 1442.Obrona sycylijska [B92] M Bhend GM Donner 1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 a6 6.Ge2 e5 7.Sf3 Hc7 8.0 0 b5 9.a3 Gb7 10.We1 Sbd7 11.Sd2 Ge7 12.Gf3 0 0 13.Sf1 Wfe8 14.Gg5 h6 15.Gf6 Sf6 16.Se3 Hc5 17.Hd3 Wac8 18.Wed1 Wed8 19.g3 g6 20.Wac1 h5 21.Se2 Gf8 22.c4 b4 23.ab4 Hb4 24.Wc3 Gc6 25.Sc2 Hc5 26.b4 Hb6 27.Wa3 Gb7 28.Sc3 Gh6 29.Ge2 Wd7 30.Wb3 Wa8 31.Wa1 Gg7 32.Wa5 Hc6 33.f3 Gf8 34.Se3 Ge7 35.Kg2 Gd8 36.Wa1 Gb6 37.Sed5 Sd5 38.ed5 Hc8 39.f4 ef4 40.gf4 Hd8 41.Se4 f5 42.Sg5 Hf6 43.Wd1 We8 44.Gf3 We3 45.Hc2 Wde7 46.c5 i czarne poddały się.

1443.Obrona sycylijska [B43] IM Kupper GM Gligorić 1.e4 c5 2.Sf3 e6 3.d4 cd4 4.Sd4 a6 5.Sc3 Hc7 6.Gd3 Sc6 7.Ge3 Sf6 8.0 0 Sd4 9.Gd4 Gc5 10.Gc5 Hc5 11.He2 d6 12.Kh1 b5 13.f4 b4 14.Sd1 Gb7 15.a3 0 0 16.ab4 Hb4 17.Sf2 e5 18.Wa3 Hd4 19.Wb3 Wa7 20.c3 Hc5 21.fe5 de5 22.Wa1 g6 23.Wba3 Sh5 24.Wa5 Hb6 25.Sg4 Sf4 26.Hf2 Hf2 27.Sf2 Sd3 28.Sd3 Ge4 29.Se5 We7 30.Wd1 Kg7 31.Kg1 Wfe8 32.Sc4 Gc2 33.Wd2 We2 34.Wa6 Wd2 35.Sd2 Gd3 36.Wa1 We2 37.Sf3 Wb2 38.Wd1 Ge4 39.Wd4 We2 40.Wd1 Gf3 41.gf3 Wc2 42.Wd5 Kf6 43.h4 Ke6 44.Wb5 h5 45.Wa5 f6 46.Wc5 Wa2 47.Wb5 Wa4 48.Wb6 Ke5 49.Wb5 Kf4 50.Wb4 Wb4 51.cb4 Ke5 52.Kf2 g5 53.Kg3 Kd4 54.hg5 fg5 55.f4 i remis. 1444.Debiut Birda [A03] GM Larsen GM Barcza 1.f4 d5 2.Sf3 Gg4 3.e3 Sd7 4.Ge2 e6 5.0 0 Gd6 6.c4 dc4 7.Sa3 Sb6 8.Sc4 Sc4 9.Gc4 c6 10.b3 Se7 11.Gb2 0 0 12.He1 Sg6 13.Hg3 Gf3 14.Hf3 Ha5 15.He4 Wad8 16.f5 ef5 17.Wf5 Hd2 18.Wf2 Gh2 19.Kf1 Hd6 20.a4 Hc7 21.Wc1 Ge5 22.Ga3 Gd6 23.Gb2 He7 24.He7 Ge7 25.Kg1 Gc5 26.Wf3 Wde8 27.Kf2 Se5 28.Ge5 We5 29.Wd1 We7 30.Wh1 Wfe8 31.Whh3 g6 32.Ke2 Kg7 33.g4 f6 34.Gd3 a6 35.e4 We4 36.Ge4 We4 37.Kd1 Wg4 38.Wd3 Gd4 39.Wh2 a5 40.Whd2 c5 41.Kc2 h5 42.We2 Kf7 43.Wf3 h4 44.Kd3 g5 45.Kc4 Wg3 i białe poddały się. 1445.Obrona francuska [C18] 31.Gd4 Hd8 32.Wc3 Sc6 33.Wa4 Hd5 34.Kg3 ba4 35.Ga6 Kd7 36.Hb7 Ke8 37.Hc8 Sd8 38.Gc5 He5 39.Kg2 Hd5 40.Kh2 He5 41.Kg1 He1 42.Kg2 He4 43.f3 Hc6 44.Wd3 We2 45.Kf1 Hc8 46.Gc8 We7 47.Ge7 Ke7 48.Wa3 Sc6 49.Gb7 Sd4 50.Wa4 Sc2 51.Ge4 Se3 52.Kf2 Sd1 53.Kg3 Sc3 54.Wa7 Kf6 55.Gd3 Wc8 56.h4 Sd5 57.g5 Ke6 58.h5 Wc1 59.h6 Wc8 60.h7 Wh8 61.Gc4 i czarne poddały się. 1446.Debiut Benkö [A00] M Nievergelt IM Blau 1.g3 d5 2.Gg2 c5 3.c4 Sf6 4.cd5 Sd5 5.Sc3 Sc3 6.bc3 e5 7.Wb1 Hc7 8.Sf3 Sc6 9.0 0 Gd6 10.d4 0 0 11.Ge3 Wd8 12.Hc1 Gf5 13.Wb2 Wab8 14.Sh4 Gg6 15.dc5 Ge7 16.Sg6 hg6 17.Wd1 Wd1 18.Hd1 Wd8 19.Hb1 Sa5 20.Wb5 a6 21.Wb4 Gc5 22.Gc5 Hc5 23.Gb7 Sb7 24.Wb7 Hc3 i remis. 1447.Obrona sycylijska [B96] GM Keres GM Olafsson 1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 a6 6.Gg5 e6 7.f4 h6 8.Gh4 Hb6 9.Hd3 Hb2 10.Wb1 Ha3 11.e5 Sd5 12.Sd5 Hd3 13.Gd3 ed5 14.Kd2 de5 15.fe5 Gc5 16.Sf5 Sc6 17.Sg7 Kf8 18.Sh5 Gd4 19.e6 Wg8 20.g3 fe6 21.Gh7 Wg4 22.Whf1 Ke8 23.h3 Wh4 24.gh4 b5 25.Wbe1 b4 26.Kd1 Ke7 27.Gf5 Gc3 28.We3 Sd4 29.Gg6 Gd7 30.Wf4 Sc6 31.Sg3 Kd6 32.h5 Se5 33.Se2 Sc4 34.Wef3 Ge5 35.Wf8 Wa7 36.W3f7 a5 37.Wh7 a4 38.Sc1 Gc3 39.Wd8 Gf6 40.Wb8 Gg5 41.Wb4 Wc7 42.Sd3 e5 43.Ke2 e4 44.Sf2 Se5 45.Wb6 Kc5 46.Wb2 Wc8 47.Ge4 de4 48.Se4 Kd5 49.Sg5 hg5 50.Wg7 a3 51.c4 Wc4 52.Wd2 Ke6 53.Wg5 Gb5 54.Kf2 Wf4 55.Ke3 Wh4 56.Wdg2 Wh3 57.W2g3 Wh4 58.We5 i remis. GM Unzicker IM Dückstein 1.e4 e6 2.d4 d5 3.Sc3 Gb4 4.e5 c5 5.a3 Ga5 6.b4 cd4 7.Hg4 Se7 8.ba5 dc3 9.Hg7 Wg8 10.Hh7 Sbc6 11.Sf3 Hc7 12.Gf4 Gd7 13.Ge2 0 0 0 14.Hd3 Ha5 15.0 0 Wg4 16.Gg3 Sf5 17.Wfb1 a6 18.Wb3 Wc4 19.Hd1 Wc5 20.a4 Sce7 21.Gf4 Ga4 22.Hb1 b5 23.Gd3 Sc6 24.g4 Wg8 25.h3 Sfe7 26.Ge3 d4 27.Sd4 Se5 28.Se6 Sf3 29.Kg2 We5 30.Kf3 We6 58

1448.Obrona sycylijska [B51] M Keller M Walther 1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.Gb5 Sc6 4.0 0 Gd7 5.c3 a6 6.Ga4 Sf6 7.We1 b5 8.Gb3 e5 9.d3 Ge7 10.Sbd2 0 0 11.Sf1 Se8 12.Se3 Sc7 13.d4 ed4 14.cd4 c4 15.Gc2 Gf6 16.b3 cb3 17.ab3 g6 18.Ga3 b4 19.Gb2 Gg7 20.h3 Ge6 21.Hc1 d5 22.e5 Hd7 23.Gd3 Wfc8 24.Sg4 Gg4 25.hg4 Sd8 26.g5 Sb5 27.Hd2 a5 28.Sh2 Sc3 29.Wec1 Ha7 30.Gf1 Se4 31.He3 Se6 32.f4 h6 33.gh6 Gh6 34.g3 Wc1 35.Wc1 Sg3 36.Hg3 Gf4 37.Hf2 Gc1 38.Gc1 Hd4 39.Ge3 He5 40.Sg4 Hc7 41.Hh4 Wd8 42.Sf6 Kf8 43.Gh6 Sg7 44.Gg5 Wb8 45.Hh8 Ke7 46.Sd5 Kd7 47.Hh3 i czarne poddały się. królewskiej gry tytuł dla tak młodego zawodnika. W turnieju Kandydatów Bled Zagrzeb Belgrad 1959 zajął V miejsce, ale będący na czwartej pozycji Smysłow wyprzedził go o 2,5 punktu. Kiedy Fischer miał 19 lat zajął czwarte miejsce w kolejnym turnieju pretendentów (Curacao 1962). Od tego momentu należał do ścisłej czołówki światowej. Dalsza kariera szachowa Fischera rozwijała się już lawinowo, aby nagle w 1975 roku prysnąć jak bańka mydlana! O dalszych szczegółach rozwoju talentu Roberta Fischera nie będziemy dalej pisać, gdyż te fakty są ogólnodostępne m. in. W Internecie. 1957 rok Robert Fischer Robert Fischer urodził się 9 marca 1943 roku w Chicago. W latach 1972 1975 był mistrzem świata. W 1975 roku oddał koronę bez walki nie stawiając się do gry z finalistą meczu pretendentów Anatolem Karpowem. Po tym incydencie wszelki słuch szachowy o nim zaginął na wiele lat. W 1956 roku wygrał mistrzostwa USA juniorów. Dwa lata potem był już mistrzem USA seniorów. Mając 15 lat zakwalifikował się do turnieju międzystrefowego w Portoroż 1958, gdzie zajął V VI miejsce (12 punktów z 20 partii). Awansował do turnieju pretendentów i otrzymał tytuł arcymistrza. Był to pierwszy w historii 59 1962 rok

Sala gry Archiwum Kuriera Szachowego Triumfator Michaił Tal www.ajedrez365.com 60

Szachy, numer 7/1959 Turniej Kandydatów - Jugosławia 1959 chessreview.co.uk 61

Emanuel Lasker II Mistrz Świata 24 grudnia 1868 roku w Barlinku przyszedł na świat Emanuel Lasker. 1868 1879 rok. Wczesny okres życia w gronie rodzinnym, ojca Adolfa Laskera i matki Rozalii, sióstr Amalii i Teofilii oraz brata Bertolda. Emanuel zaczął wykazywać duże zdolności matematyczne. 1879 rok. Wyjazd do Berlina do brata Bertolda, który w tym czasie studiował medycynę. 1880 rok. Brat zapoznaje Emanuela z zasadami gry w szachy. 1888 rok. Zakończenie szkoły i rozpoczęcie nauki na Uniwersytecie Berlińskim, kierunek Filozofia. 1888/1889 rok. Pierwszy sukces w postaci wygrania wszystkich partii w turnieju znanej kawiarni Kaiserhof. Lipiec 1889 rok. Wrocław. Zwycięstwo w turnieju pobocznym Szóstego Niemieckiego Kongresu Szachowego. Sierpień 1889 rok. Debiut międzynarodowy: druga nagroda w Amsterdamie. Piękne zwycięstwo w partii z Johannem Hermannem Bauerem, które obiegło cały szachowy świat. 1888 1890 rok. Zwycięstwa w meczach nad mistrzami Bardelebenem i Miesesem (obaj Niemcy), Birdem (Anglia) i Englischem (Austria) Czerwiec 1890 rok. Podzielenie 1 2 miejsca wraz z Bertoldem Laskerem w turnieju niemieckich mistrzów w Berlinie. 1891 rok. Przyjazd do Anglii i uczestnictwo w życiu szachowym tego kraju. Marzec kwiecień 1892 rok. Zwycięstwo w dwóch londyńskich turniejach z udziałem najlepszych mistrzów angielskich. 62 1892 rok. Spektakularne zwycięstwa w meczach z najsilniejszymi szachistami Anglii: Lasker Bird 5,0 : 0,0 oraz Lasker Blackburne 9,0 : 1,0 bez porażki. Październik 1892 rok. Lasker przyjeżdża do Nowego Jorku celem konfrontacji z amerykańskimi mistrzami. Wygrywa wiele partii z najlepszymi graczami czołowych klubów USA, Manhattan Chess Club i Brooklyn Chess Club Kwiecień 1893 rok. Zwycięstwo w meczu z mistrzem USA Jacksonem Whippsem Showalterem. Październik 1893 rok. Lasker wygrywa nowojorski turniej o obsadzie międzynarodowej uzyskując 13 punktów z 13 partii. 15 marca 26 maja 1894 rok. Nowy Jork Filadelfia Montreal. Lasker wygrywa mecz o tytuł mistrza świata z pierwszym posiadaczem tego tytułu Wilhelmem Steinitzem w stosunku 12,0 : 7,0. W ten sposób został drugim mistrzem świata. 1449.Obrona Birda [A03] Amsterdam 1889 Lasker Bauer 1.f4 d5 2.e3 Sf6 3.b3 e6 4.Gb2 Ge7 5.Gd3 b6 6.Sc3 Gb7 7.Sf3 Sbd7 8.0 0 0 0 9.Se2 c5 10.Sg3 Hc7 11.Se5 Se5 12.Ge5 Hc6 13.He2 a6 14.Sh5 Sh5 15.Gh7 Kh7 16.Hh5 Kg8 17.Gg7 Kg7 18.Hg4 Kh7 19.Wf3 e5 20.Wh3 Hh6 21.Wh6 Kh6 22.Hd7 Gf6 23.Hb7 Kg7 24.Wf1 Wab8 25.Hd7 Wfd8 26.Hg4 Kf8 27.fe5 Gg7 28.e6 Wb7 29.Hg6 f6 30.Wf6 Gf6 31.Hf6 Ke8 32.Hh8 Ke7 33.Hg7 Ke6 34.Hb7 Wd6 35.Ha6 d4 36.ed4 cd4 37.h4 d3 38.Hd3 i czarne poddały się.

Emanuel Lasker Mecz Steinitz (po lewej) Lasker Montreal 1894 63

Historia Olimpiad Szachowych Złote Piaski 1962 XXXI Kongres FIDE, obradujący w Lipsku w 1960 roku, postanowił, że Bułgaria będzie traktowana priorytetowo wśród innych chętnych, do zorganizowania kolejnej, XV Olimpiady Szachowej. Jesienią 1961 roku w Sofii odbył się XXXII Kongres FIDE, na którym bułgarscy działacze szachowi wyrazili gotowość przygotowania tej największej na świecie imprezy szachowej. W grę wchodziły Sofia i kurort Złote Piaski. Delegaci na zjazd FIDE wybrali Złote Piaski przypominając równocześnie, że zorganizowane w tym kurorcie Akademickie Mistrzostwa Świata w 1958 roku, zostały przeprowadzone wzorowo. Wiadomo było, bowiem, że po wojnie szachy w Bułgarii uzyskały wielką pomoc finansową ze strony rządu, władz sportowych i związkowych. Rozgrywki przeprowadzono w czarnomorskiej Riwierze, czyli w Złotych Piaskach znajdujących się 17 kilometrów od Warny. Na okres rozgrywek całe miasteczko tonęło w kolorowych afiszach i plakatach, na których można było przeczytać: Odwiedzajcie Złote Piaski, forum najsilniejszych szachistów świata!. Zawodnicy zostali zakwaterowani w Astorii, hotelu o bardzo wysokim standardzie, zaś grano w przestronnej sali restauracji Casino, tak dużej, że bez problemów pomieściła 220 zawodników. Do rozgrywek zgłosiły się 42 drużyny, jednakże w ostatniej chwili zrezygnowały z udziału Chile, Kolumbia i Liban (wszystkie trzy jako przyczynę podały kłopoty finansowe). Natomiast Ekwador i Indonezja po prostu nie przyjechały. Te dwie ostatnie zostały nawet wpisane do Grono sędziowskie Przedstawiciel FIDE Harry Golombek otwiera Olimpiadę Zdjęcie: Biuletyn Olimpiady Od lewej: Georgij Todorow, Aleksandr Kiprow, Salomon Flohr sędzia główny, Liliana Bonewa i Nikola Juczormański Zdjęcie: Biuletyn Olimpiady 64

Rundy grano codziennie o godzinie 16,00, na drugi dzień rano zarządzano dogrywki. Tempo gry ciągle wynosiło 2,5 godziny na 40 posunięć i po jednej godzinie na każde następne 16. Łącznie rozegrano 1444 partie. Miało ich być 1452, ale 8 oddano walkowerem. Podobnie jak w Monachium 1958 i w Lipsku 1960, reprezentowane były cztery kontynenty, jednakże rekord lipski nie padł i ostatecznie zagrało tylko 37 drużyn. Ale najsilniejsze zjawiły się w komplecie! Po raz pierwszy ujrzano na Olimpiadzie reprezentacje Turcji i Cypru. Wieczorem, 15 września 1962 roku w Teatrze Letnim nastąpiło uroczyste otwarcie XV Olimpiady. W imieniu Dymitra Genewa, przywitał zaproszonych gości sekretarz Prezydium Zgromadzenia Ludowego, Apostoł Kołczew, a po nim głos zabrał, z ramienia FIDE, uczestnik Olimpiad Szachowych w latach 1935 1962 (nie grał tylko w Dubrowniku w 1950 roku) Harry Golombek. Końcowe rezultaty: Finał A 1. ZSRR 31,5 2. JUGOSŁAWIA 28,0 3. ARGENTYNA 26,0 4. USA 25,0 5. WĘGRY 23,0 6. BUŁGARIA 21,5 7. NIEMIECKA REPUBLIKA FEDERALNA (NRF)* 21,0 8. NIEMIECKA REPUBLIKA DEMOKRATYCZNA (NRD)* 19,0 9. RUMUNIA 20,5 10. CZECHOSŁOWACJA 18,5 11. HOLANDIA 18,0 12. AUSTRIA 10,5 * W omawianym czasie Niemcy były podzielone na Niemiecką Republikę Demokratyczną (NRD) i Niemiecką Republikę Federalną (NRF) Finał B 13. HISZPANIA 26,5 14. ANGLIA 26,5 15. IZRAEL 25,0 16. KUBA 22,5 17. SZWECJA 22,5 18. POLSKA 22,5 19. BELGIA 22,0 20. FINLANDIA 20,5 21. MONGOLIA 20,0 22. SZWAJCARIA 20,0 23. ISLANDIA 19,0 24. DANIA 17,0 Finał C 25. NORWEGIA 32,5 BUŁGARIA B 29,5 26. ALBANIA 28,5 27. TUNEZJA 28,5 28. INDIE 26,5 29. IRAN 25,0 30. FRANCJA 23,5 31. PUERTO RICO 22,5 32. URUGWAJ 22,0 33. GRECJA 18,5 34. LUKSEMBURG 18,0 35. TURCJA 17,0 36. IRLANDIA 14,5 37. CYPR 1,5 Mecz ZSRR NRD Po lewej Spasski i Tal, po prawej Pietzsch Szachmaty w ZSRR numer 12/1962 65

1450.Obrona królewsko indyjska [E93] XV Olimpiada Szachowa, Złote Piaski 1962 IM Aaron (Indie) Pustina (Albania) 1.d4 Sf6 2.c4 g6 3.Sc3 Gg7 4.e4 d6 5.Sf3 0 0 6.Ge2 e5 7.d5 Sbd7 8.Gg5 h6 9.Gh4 a5 10.Sd2 Sc5 11.Sb3 g5 12.Sc5 gh4 13.Sd3 Sd7 14.Gg4 Sb6 15.Gc8 Wc8 16.b3 c6 17.dc6 bc6 18.c5 dc5 19.Sc5 He7 20.Sd3 Wcd8 21.He2 Wd4 22.0 0 Wfd8 23.Wfd1 Hd6 24.Sb2 Hb4 25.Hc2 Gf8 26.Sd3 Hd6 27.Se1 Hg6 28.Sf3 h3 29.g3 Wd1 30.Wd1 1451.Debiut Retiego [A15] XV Olimpiada Szachowa, Złote Piaski 1962 Farboud (Iran) GM Panno (Argentyna) 1.Sf3 Sf6 2.c4 g6 3.b3 Gg7 4.Gb2 0 0 5.g3 d6 6.Gg2 e5 7.d3 Sc6 8.0 0 Sh5 9.Sc3 f5 10.Hc2 Kh8 11.Sd5 Ge6 12.Wac1 Wf7 13.a3 a5 14.Sd2 Sd4 15.Hd1 c6 16.Sc3 f4 17.Sce4 d5 18.Sc5 Gg4 19.Gd4 ed4 20.cd5 cd5 21.h3 Gc8 22.g4 30 Hh5?? (Czarne powinny wcześniej wymienić ostatnie wieże. Jednakże były przekonane, że matują. Teraz czeka je przykra niespodzianka) 31.Wd8 Hf3 32.Kf1 Kg7 33.Hd3 Hh1 34.Ke2 Gb4 35.Sd1 He1 36.Kf3 h5 37.He2 Hh1 38.Ke3 Ge7 39.Wd2? (39.We8. Teraz gra wyrównuje się) 39 Hh2 40.Hh5 Hg2 41.f3 Hg3 42.Kd3 Gg5 43.We2 Hg1 44.Kc2 Hg3 45.Hg4 Hg4 46.fg4 Gf4 47.Sf2 h2 48.Kd3 Sd7 49.Wc2 Sf6 50.Sh1 Sg4?? (Czarne z wielkim trudem wyrównały pozycję. Niestety wykonują przegrywający ruch) 51.Wg2 i czarne poddały się. 22 f3!? 23.Sf3 Sf4 24.We1? (Konieczne było 24.e3) 24 h5! 25.gh5 Gh3 26.Gh3?? (Ten ruch forsownie przegrywa) 26 Sh3 27.Kf1 Hh4! i białe poddały się. 1452.Obrona holenderska [A96] XV Olimpiada Szachowa, Złote Piaski 1962 IM Śliwa (Polska) IM Ojanen (Finlandia) 1.c4 f5 2.Sf3 Sf6 3.g3 e6 4.Gg2 Ge7 5.0 0 0 0 6.b3 d6 7.d4 He8 8.Gb2 Hh5 9.Hc2 Sc6 10.Sbd2 Gd7 11.a3 Ge8 12.b4 Gg6 13.Hb3 Se4 14.e3 Gf7 15.b5 Sd8 16.a4 Gf6 17.a5 a6 18.Hc2 Ge8 19.b6 cb6 20.ab6 Gc6 21.Se1 Sd2 22.Hd2 Gg2 23.Sg2 Hf3 24.Wac1 Hc6 25.Ga3 Sf7 26.h4 Hb6 27.c5 Hd8 28.cd6 Sd6 29.Hb4 Ge7 30.Hb3 Hd7 31.Sf4 Kf7 32.Sd3 Hb5 33.Se5 Kf6 34.Hd1 g6 35.Wc5 He8 36.Wc7 Wd8 37.Ha1 Kg7 38.Ha2 (Niedoczas! Szybciej wygrywało 38.d5!) Wf6 39.Gd6 Wd6 40.Wb7 Kg8 41.Wc1 Gd8 42.Wc8 Wf8 43.Ha3 Wd5 44.Ha6 i czarne poddały się. 66

Prasa z dawnych lat Sztokholm 1919 Tidskrift För Schack, numer 1 3/1920 rok Tym razem podążamy tropem Tidskrift För Schack numer 1 3 z 1920 roku. W Sztokholmie, w dniach 1 17 grudnia 1919 roku, rozegrano tradycyjny i ciekawy turniej z udziałem czołowych szachistów świata. Wyniki: Spielmann (Niemcy) 7,5 p., 2. Rubinstein (Polska) 6 p., 3. Bogoljubow 5,5 p. i Reti (Czechosłowacja) 5 p. 1453.Partia hiszpańska [C80] Sztokholm 1919 Spielmann (Niemcy) Rubinstein (Polska) 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 a6 4.Ga4 Sf6 5.0 0 Se4 6.d4 b5 7.Gb3 d5 8.de5 Ge6 9.Sc3? (Należało grać 9.c3) 9 Sc3 10.bc3 Se7! 11.Ga3 a5 12.Sd4 a4 13.f4 ab3 14.Ge7 Ge7 15.f5 Gd7 16.e6 b2 17.Wb1 Wa2 18.ed7 Hd7 19.f6 Gf6 20.He2 Kf8 21.Sb5 h5 22.Hd3 Wh6 23.Sd4 Wg6 24.Se2 Kg8 25.Sf4 Wg5 26.Sh3 We5 27.Kh1 He8 28.Sg1 c6 29.Sf3 We4 30.h3 g6 31.Sd4 Gg7 32.Hd2 We3 33.Sc6 Gc3 34.Hd5 Wa1 35.Kh2 Wb1 36.Wb1 We1 i białe poddały się. (Uwagi i umiejscowienie diagramu R. Spielmann 1919) 1454.Obrona Benoni [A44] Sztokholm 1919 Rubinstein (Polska) Spielmann (Niemcy) 1.d4 c5 2.d5 e5 3.e4 d6 4.Gd3 Se7 5.c4 Sg6 6.g3 Ge7 7.h4! h6 8.Sc3 Sd7 9.Sf3 Sf6 10.Sh2 Gd7 11.Sf1 Sf8 12.Se3 g6 13.Ge2 h5 14.Gd2 Hc8 15.f3 Sg8 16.Hc2 Sh6 17.0 0 0 Hc7 18.g4 0 0 0 19.Wdg1 Kb8 20.gh5 gh5 21.Sf5 Sf5 22.ef5 Sh7 23.Wg7 Gf6 24.Wf7? Gf5! 25.Wc7 Gc2 26.Sb5? (Po 26.Wb7 Kb7 27.Sc2 był remis) 26 Gf5 27.Gg5 Sg5 28.hg5 Gg5 29.Kd1 Gd7 i białe poddały się. (Uwagi R. Spielmann 1919) 67

Praktyka szachowa 1455.Pozycja z partii Manila 1973 GM Gligorić (Jugosławia) 2595 GM Larsen (Dania ) 2620 1457.Pozycja z partii XXI Olimpiada Szachowa, Nicea 1974 IM Torre (Filipiny) 2450 GM Schmid (RFN) 2550 Posunięcie białych. 1456.Pozycja z partii XXI Olimpiada Szachowa, Nicea 1974 GM Gligorić (Jugosławia) 2585 GM Pomar (Hiszpania) 2425 Posunięcie białych. 1458.Pozycja z partii XXI Olimpiada Szachowa, Nicea 1974 GM Radułow (Bułgaria) 2490 GM Pomar (Hiszpania) 2425 Posunięcie białych. Posunięcie białych. Rozwiązania wewnątrz numeru 68

Unikalne tabele turniejowe Budapeszt 1957 Tym razem proponujemy tabelę turniejową z XII Mistrzostw Węgier, jakie odbyły się w Budapeszcie w 1957 roku. Lista startowa: 01. GM Gedeon Barcza 02. IM Pal Benkö 03. Istvan Bilek 04. IM György Szilagyi 05. Ferenc Köberl 06. Lajos Portisch 07. IM Miklos Bely 08. Karoly Honfi 09. IM Gyula Kluger 10. Levente Lengyel 11. IM Florian Tibor 12. Endre Gasztonyi 13. Laszlo Papp 14. Balazs Sebestyen Zawodnik 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 R 01. Barcza 1 ½ 1 1 ½ 1 1 0 ½ 1 ½ 1 1 10 02. Benkö 0 1 1 0 ½ ½ 1 1 1 ½ ½ ½ 1 8,5 03. Bilek ½ 0 1 ½ 0 1 ½ 1 ½ ½ 1 1 1 8,5 04. Szilagyi 0 0 0 1 ½ 1 1 ½ 1 ½ ½ 1 1 8,0 05. Köberl 0 1 ½ 0 1 1 0 ½ 1 ½ ½ 1 ½ 7,5 06. Portisch ½ ½ 1 ½ 0 0 0 ½ ½ 1 1 1 1 7,5 07. Bely 0 ½ 0 0 0 1 1 ½ 1 ½ 1 1 ½ 7,0 08. Honfi 0 0 ½ 0 1 1 0 1 ½ 0 1 1 1 7,0 09. Kluger 1 0 0 ½ ½ ½ ½ 0 ½ 1 ½ ½ 1 6,5 10. Lengyel ½ 0 ½ 0 0 ½ 0 ½ ½ 1 1 1 ½ 6,0 11. Florian 0 ½ ½ ½ ½ 0 ½ 1 0 0 1 0 1 5,5 12. Gasztonyi ½ ½ 0 ½ ½ 0 0 0 ½ 0 0 1 1 4,5 13. Papp 0 ½ 0 0 0 0 0 0 ½ 0 1 0 ½ 2,5 14. Sebestyen 0 0 0 0 ½ 0 ½ 0 0 ½ 0 0 ½ 2,0 69

Panie grają w szachy. 1459.Obrona sycylijska [B98] Beverwijk 1958 WIM Lazarević (Jugosławia) Sinka (Węgry) 1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 a6 6.Gg5 e6 7.f4 Ge7 8.Hf3 Hb6 9.0 0 0 Sc6 10.Sb3 Hc7 11.a4 0 0 12.Gd3 Sb4 13.Hg3 Wd8 14.e5 de5 15.fe5 Sd3 16.Wd3 Wd3 17.cd3 Sd5 18.Gh6 Gf8 19.d4 b6 20.Sd2 Gd7 21.Sde4 Ga4 22.Sd6 Gb3 23.Kd2 Sc3 24.bc3 Gc4 25.h4 b5 26.h5 Kh8 27.Gg7 Gg7 28.h6 f5 29.Hg7 Hg7 30.hg7 Kg7 31.Sc4 bc4 32.Wa1 i czarne wygrały. 1461.Obrona sycylijska [B21] Mistrzostwa Jugosławii Kobiet, 1958 Jonić (Jugosławia) Kitonić (Jugosławia) 1.e4 c5 2.d4 cd4 3.c3 dc3 4.Sc3 Sc6 5.Gc4 g6 6.Sf3 d6 7.0 0 Sf6 8.e5 de5 9.Hd8 Kd8 10.Sg5 Wg8 11.Gf7 Wg7 12.Wd1 Kc7 13.Sb5 Kb8 14.Gb3 a6 15.Sa3 Sd4 16.Ge3 Sb3 17.ab3 e6 18.Se6 Wg8 19.Sf8 Wf8 20.Gc5 We8 1460.Obrona sycylijska [B76] Mistrzostwa Jugosławii Kobiet, 1958 WIM Nedeljković (Jugosławia) Kitonić (Jugosławia) 1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 g6 6.f3 Gg7 7.Ge3 Sc6 8.Hd2 Sd4 9.Gd4 0 0 10.0 0 0 Ha5 11.Kb1 Ge6 12.Sd5 Hd8 13.Sf6 Gf6 14.Gf6 ef6 15.b3 f5 16.Hd6 fe4 17.fe4 Hh4 18.Gd3 Hg4 19.h3 21.Gd6 Ka7 22.Sb5 Kb6 23.Sc7 Gf5 24.Sa8 Wa8 25.Ge5 Se4 26.f3 Sc5 27.Gd4 Kb5 28.Gc5 Kc5 29.Wac1 Kb4 30.Wc7 b5 31.Wc3 Ge6 32.Wd4 Ka5 33.b4 i czarne poddały się. 19 Hg2?? 20.Wdg1 Hd2 21.h4 Wad8 22.He5 Hb4 23.h5 Hd6 24.Hf6 Hd4 25.e5 Wd5 26.hg6 i czarne poddały się. 70

Katastrofy szachowe 1462.Obrona sycylijska [B57] XII Olimpiada Szachowa, Moskwa 1956 Sapre (Indie) Wantz (Luksemburg) 1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 Sc6 6.Gc4 e5 7.Sde2 Sa5 8.Gb5 Gd7 9.Hd3 a6 10.Gd7 Hd7 11.Gg5 Ge7 12.0 0 0 Sg4 13.Ge7 1464.Obrona sycylijska [B86] XII Olimpiada Szachowa, Moskwa 1956 Żugder (Mongolia) Sapre (Indie) 1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 cd4 4.Sd4 Sf6 5.Sc3 a6 6.Gc4 e6 7.Gb3 Ge7 8.0 0 0 0 9.Ge3 Hc7 10.f4 Sc6 11.Hf3 Gd7 12.Wae1 b5 13.a3 Sd4 14.Gd4 a5 15.e5 Se8?? 13 Sf2 14.Hg3 Sh1 15.Hg7 He7 16.Hh8 Kd7 17.Ha8 Hg5 18.Kb1 Sf2 19.Wd5 i czarne poddały się. 1463.Partia pionem hetmańskim [D00] XII Olimpiada Szachowa, Moskwa 1956 Schneider L. (Luksemburg) Thomson (Szkocja) 1.d4 Sf6 2.Sc3 d5 3.e4 Se4 4.Se4 de4 5.f3 e5 6.fe4 Hh4 7.g3 He4 8.He2 Hh1 9.Ge3 Hc6 10.d5 Gb4 11.Kf2 Hf6 12.Kg2 0 0 13.Kh1 Gf5 14.Gg2 Hg6 15.a3 Gd6 16.c4 Sd7 17.b4 b6 18.Sh3 Ge4 i białe poddały się. 16.Ha8 i czarne poddały się. 1465.Obrona skandynawska [B01] XII Olimpiada Szachowa, Moskwa 1956 Cardoso (Filipiny) Philippe (Luksemburg) 1.e4 d5 2.ed5 Sf6 3.Sf3 Sd5 4.d4 Gg4 5.Ge2 e6 6.Sbd2 c5 7.c3 Sc6 8.Sb3 cd4 9.Sbd4 Sd4 10.Hd4 Gf3 11.Ha4 Ke7 12.Gf3 f6 13.0 0 Kf7 14.Wd1 He8 15.Hb3 Sb6 16.Ge3 i czarne poddały się. 71

Polacy i Polki grają w szachy 1466.Partia szkocka [C47] Turniej strefowy FIDE, Dublin 1957 IM Plater (Polska) IM Dunkelblum (Belgia) 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Sc3 Sf6 4.d4 ed4 5.Sd5 Se4 6.He2 f5 7.Sg5 d3 8.cd3 Sd4 9.Hh5 g6 10.Hh4 c6 11.de4 cd5 12.ed5 Gg7 13.Gc4 h6 14.Hg3 f4 15.Gf4 Sf5 16.Hg4 hg5 17.Gg5 Gf6 18.Gf4 Kf7 19.d6 Kg7 20.0 0 Wh4 21.Hf3 Sd6 22.g3 Gf6 23.Gd2 Hb6 24.We7 We7 25.Gc1 Hb5 26.Gf3 h5 27.Wf2 He8 28.We2 g5 29.We7 He7 30.He2 Hf7 31.Gg2 Kh7 32.Hf2 He8 33.a3 Kg6 34.Ge3 Ha4 35.He2 a5 36.Gf2 b5 37.Hd2 b4 38.ab4 ab4 39.d4 bc3 40.bc3 cd4 41.cd4 Ha1 42.Gf1 Ha8 43.Gg2 g4 44.Hf4 Hf8 45.h4 gh3 46.Gh3 Gg5 47.Hf3 He7 48.Kh2 He4 49.Gg2 Hc2 50.Gf1 He4 51.Gg2 Hf3 52.Gf3 Se8 53.Kg2 Sf6 54.Kf1 Se4 55.Ke2 Gc1 56.Ge1 Gg5 57.Kd3 Sf6 i remis. 1468.Obrona Pirca [B07] Turniej strefowy FIDE, Dublin 1957 Walther (Szwajcaria) IM Plater (Polska) 1.e4 d6 2.d4 Sf6 3.Sc3 g6 4.Ge2 Gg7 5.h4 h5 6.Sh3 c5 7.dc5 Ha5 8.Sg5 Hc5 9.Ge3 Ha5 10.0 0 Sc6 11.f3 0 0 12.He1 Gd7 13.Wd1 Sh7 14.Sh7 Gc3 15.bc3 Kh7 16.f4 Ha2 17.f5 Se5 18.Wc1 gf5 19.ef5 Wg8 20.Gh5 Gc6 21.Wf2 Sg4 22.Gg4 Wg4 23.Wd1 Wag8 24.Wdd2 Hc4 25.Gg5 He4 26.Wde2 Hd5 27.c4 Wc4 28.We7 We4 29.We4 He4 30.Hd1 We8?? (30 Wg7) 22 Wf4 23.Hf4 Sc4 24.Hc4 d5 25.Hb3 b6 26.h4 Ga6 27.Wfd1 d4 28.Hf3 d3 29.h5 Gd4 30.hg6 Hf8 31.Hg2 Wc8 32.Wd2 Wc2 33.Wad1 Wd2 34.Wd2 He7 35.Hd5 Kg6 36.Hd4 He1 37.Kh2 Hd2 38.He4 Kf6 39.Hd4 Ke6 40.He4 Kf6 41.Hd4 Ke7 42.He5 Kd7 43.Hd5 Kc7 44.He5 Kc6 45.He6 Kc5 46.He5 Kb4 47.Hd6 Ka5 48.Ha3 Kb5 49.Hb3 Kc5 50.Ha3 Kd5 51.Ha6 Hf2 52.Kh3 d2 53.Hd3 Ke5 54.b3 Hf5 i białe poddały się. 1467.Obrona sycylijska [B25] Turniej strefowy FIDE, Dublin 1957 IM Plater (Polska) GM Gligorić (Jugosławia) 1.g3 g6 2.Gg2 Gg7 3.e4 c5 4.Se2 Sc6 5.0 0 d6 6.d3 e5 7.f4 Sge7 8.Sbc3 0 0 9.Sd5 Sd5 10.ed5 Sd4 11.c3 Sf5 12.fe5 Ge5 13.Sf4 Gd7 14.Sh3 Hb6 15.Sf2 Sg7 16.Sg4 Gg4 17.Hg4 f5 18.Hd1 Wae8 19.Hb3 Hc7 20.Gh6 Wf7 21.Wae1 Wfe7 22.Hd1 72 31.Hh5 Kg8 32.Gf6 i czarne poddały się.

Z kart historii Mistrzostwa Świata Kobiet 1949 1950 Fakty nieznane Odcinek 15 (K. Puszczewicz) Chaude de Silans po dwóch z rzędu porażkach przestała liczyć się w walce o miejsce w pierwszej trójce. Runda 14 13 stycznia 1950 r. Stan po XIV rundzie: 1 Rudenko 11,0 2 Rubcowa 10,0 3 4 Bykowa i Biełowa 9,5 5 Chaude de Silans 9,0 6 7 Keller i Tranmer 8,5 8 Heemskerk 7,5 9 Benini 6,5 10 Mora 6,0 11 Langos 5,5 12 13 Gresser i Karff 5,0 14 Hruškova-Belska 4,5 15 Larsen 3,5 16 Hermanowa 2,5 Wyniki XIV rundy: Mora 1,0 : 0,0 Hruškova Benini 0,5 : 0,5 Rubcowa Hermanowa 0,0 : 1,0 Rudenko De Silans 0,0 : 1,0 Tranmer Gresser 0,0 : 1,0 Bielowa Bykowa 1,0 : 0,0 Karff Keller 0,5 : 0,5 Langos Heemskerk 1,0 : 0,0 Larsen Ludmiła Rudenko wygrała cztery z rzędu partie i przed ostatnią rundą remis wystarczał jej do zdobycia tytułu mistrzyni świata. Benini remisując z Rubcową praktycznie pozbawiła ją walki w ostatniej rundzie o pierwsze miejsce. Cztery kolejne porażki to smutny bilans finiszowej serii polskiej szachistki Róży Hermanowej. Autorem sprawozdania z XIV rundy jest Piotr Romanowski (Tłumaczenie z rosyjskiego K. Puszczewicz) Finisz! Jeszcze dzień dwa i świat szachowy pozna nazwisko najsilniejszej szachistki kuli ziemskiej. Do tego tytułu nie pretenduje już dużo szachistek. Wśród nich także sowieckie szachistki, Rudenko, Rubcowa, Biełowa i pięknie prezentująca swój dynamiczny styl gry mistrzyni Francji Chaude de Silans. Decydujące spotkania miały miejsce dzisiaj w czternastej rundzie i były niezwykle ostre. Emocje sportowe znacznie wzrosły, co zwiększyło jeszcze bardziej zainteresowanie turniejem i w efekcie już drugi raz z rzędu zabrakło biletów wstępu na salę gry dla wszystkich chętnych. Nerwy towarzyszące przedostatniej rundzie udzieliły się także publiczności. Wielokrotnie sędziowie prosili widzów o 73

zachowanie ciszy. Jednakże bycie cichym w tym dniu okazało się po prostu niemożliwe. Łatwo było zrozumieć odczucia fanów Biełowej i Rubcowej, gdy obie zawodniczki znalazły się na granicy porażki. Jedna i druga grały czarnymi. Pierwsza przeciw Gresser, druga przeciw Benini. Biełowa zbyt optymistycznie wybrała jeden z trudniejszych dla czarnych wariantów w debiucie gońca. Mistrzyni USA przeciwnie znała doskonale subtelności wybranego gambitowego otwarcia. Bielowa twardo broniła się. W 20. ruchu Gresser popełniła błąd, zrezygnowała z wzięcia figury, co niezwłocznie wykorzystała sowiecka szachistka. Walka przeszła do stadium końcowego, w którym większe szanse miała Biełowa. Prawdopodobnie, pod wpływem gwałtownej zmiany sytuacji na szachownicy, Gresser straciła ducha walki, potem została bez skoczka i rosnący gwar widzów przywitał moment kapitulacji amerykańskiej szachistki. Rubcowa w gambicie hetmańskim także rozegrała nieudanie debiut. Benini władała inicjatywą i była chwila, kiedy mogła ona zdobyć przewagę materialną. Jednakże zamiast 24.Wf7! białe wybrały bardziej spokojną kontynuację 24.Wd7. Za wieżę i dwa piony Benini dostała dwa gońce. Rubcowa doskonale rozegrała drugą część partii łącząc obronę z nieoczekiwaną kontrą. Do momentu przerwania partii Rubcowa rozwiązała wszelkie swoje problemy. W dogrywce partia zakończyła się remisem. W partii Hermanowa Rudenko białe także chciały atakować. Rudenko musiała rozwiązać kilka niełatwych pozycyjnych zadań. Potem udało się jej przechwycić inicjatywę. Walka mogłaby trwać jeszcze bardzo długo, gdyby nie ofiara gońca, jaką w 26. posunięciu zaserwowała Hermanowa licząc na silny atak. Wyliczenia okazały się błędne. Atak dostały nie białe lecz czarne. Kilkoma energicznymi ruchami Rudenko forsowała mata. W wielkim napięciu toczyła się partia Bykowa Karff. Wariant zamknięty obrony 74 sycylijskiej, który już nie raz rozgrywała Bykowa z wielkim znawstwem i teraz został rozegrany po mistrzowsku. Po 20. posunięciach położenie czarnych stało się krytyczne i gdyby zamiast 21.f5 f6 białe zagrałyby 21.fg!, to pozycja czarnych szybko rozpadłaby się. Po kontynuacji Bykowej zamykającej skrzydło królewskie, czarne dostały pewne kontra szanse i walka wybuchła z nową siłą. W wielkim niedoczasie Bykowa przeoczyła możliwość zdobycia wieży ograniczając się do piona, co także zapewniło przewagę. Partia została odłożona w trudnej dla amerykańskiej mistrzyni pozycji. W dniu dogrywki Bykowa triumfowała. Chaude de Silans walczyła z mistrzynią Anglii Tranmer. W obronie francuskiej białe zagrały 3.Sd2 i po 3 c5! Niczego z debiutu nie uzyskały. Świetnie grająca Tranmer przejęła inicjatywę i za pomocą manewru gońcem zdobyła jakość za piona. W odłożonej pozycji czarne powinny wygrać, chociaż realizacja przewagi jest związana z pewnymi technicznymi trudnościami. Kilkoma świetnymi kombinacjami błysnęła Heemskerk w partii z Larsen. W 25. ruchu energicznym uderzeniem Wd7 wygrała ona piona i z wielką energią przeprowadziła decydujący marsz swoją piechotą wzdłuż kolumn e i f aż do ósmej linii. Dokładnie i spokojnie przebiegała obrona czeska w partii Keller Langos. Próby przejęcia inicjatywy czynione przez białe zostały w zarodku tłumione przez dokładne ruchy obronne czarnych. Nastąpiła chwila, w której powstałe w obozie białych słabości mogły stać się celem ataku czarnych. Białe wówczas otworzyły linię c i przystąpiły do serii wymian. W 28. ruchu został podpisany remis. Mora osiągnęła lekkie zwycięstwo nad Hruškova-Belską. Ta druga była w widoczny sposób nie w formie. Już w 8. posunięciu podstawiła piona, a w 12. figurę. W 19. ruchu Hruškova-Belska poddała się. Piotr Romanowski

Toczy się czternasta runda Benini (po prawej) Rubcowa. G. Jabłonowski 75

1469. Obrona francuska [C01] Moskwa 1949 1950 Mora (Kuba) Hruškova-Belska (Czechosł.) 1.e4 e6 2.d4 d5 3.ed5 ed5 4.Gd3 Gd6 5.He2 Se7 6.Sf3 0 0 7.0 0 Gg4 8.Gh7 Kh8 9.Gd3 Hc8 10.He3 f6 11.Sh4 g5 12.h3 We8 13.hg4 Hg4 14.Sg6 Kg7 15.Se7 Wh8 16.Sf5 Hf5 17.Gf5 Gh2 18.Kh1 Gg3 19.Gh3 i czarne poddały się. Bykowa (po lewej) Karff G. Jabłonowski 1470.Obrona hetmańsko indyjska [E17] Moskwa 1949 1950 Hermanowa (Polska) Rudenko (ZSRR) 1.c4 Sf6 2.d4 e6 3.Sf3 b6 4.g3 Gb7 5.Gg2 Ge7 6.0 0 0 0 7.Hc2 c5 8.dc5 Gc5 9.Sc3 Sc6 10.e4 e5 11.Gg5 d6 12.Wad1 h6 13.Gc1 Wc8 14.Gh3 Wc7 15.Sb5 We7 16.Sh4 a6 17.Sc3 Sd4 18.Hd3 b5 Gresser (po lewej) Biełowa G. Jabłonowski 19.Sd5 Sd5 20.cd5 Gc8 21.Gc8 Hc8 22.Gd2 g5 23.Sf3 Sf3 24.Hf3 f5 25.Hh5 Kg7 26.Gg5 hg5 27.Hg5 Kf7 28.Hh5 Kg8 29.Wc1 Hd7 30.b4 Gb4 31.Wc6 fe4 32.Hg6 Wg7 33.He4 a5 34.Hd3 Gc5 35.Hb5 Hh3 36.He2 Wh7 i białe poddały się. 76

Jozsa Langos Ingrid Larsen Oba zdjęcia: G. Jabłonowski 77

1471.Obrona francuska [C07] Moskwa 1949 1950 Chaude de Silans (Francja) Tranmer (Anglia) 1.e4 e6 2.d4 d5 3.Sd2 c5 4.dc5 Gc5 5.Gd3 Se7 6.Se2 0 0 7.0 0 Sbc6 8.a3 Se5 9.Sb3 Gb6 10.Sg3 Sd3 11.Hd3 e5 12.ed5 Hd5 13.He2 Ge6 14.Gd2 Sg6 15.Wfd1 Hc6 16.Ge3 f5 17.Gb6 Hb6 18.He3 He3 19.fe3 Wac8 20.Wd2 Wc7 21.Wad1 Wfc8 22.Sa1 Sf8 23.c3 Sd7 24.Wd6 Kf7 25.Sc2 Sf6 26.Se1 f4 27.ef4 ef4 28.Sf3 28 Gb3 29.Se2 Gd1 30.Wd1 We7 31.Sf4 h6 32.Sd3 Wce8 33.Sd4 Kg8 34.h3 g6 35.Kf1 Kg7 36.Sb5 Sd5 37.Wd2 b6 38.Sd4 Se3 39.Kg1 Sc4 40.Wd1 Se3 41.Wd2 i białe poddały się. 1472.Obrona Tarrascha [D37] Moskwa 1949 1950 Benini (Włochy) Rubcowa (ZSRR) 1.d4 Sf6 2.Sf3 e6 3.c4 d5 4.Sc3 Sbd7 5.e3 a6 6.c5 c6 7.b4 Hc7 8.Gb2 e5 9.de5 Se5 10.Se5 He5 11.Sa4 He6 12.Sb6 Wb8 13.Hd4 Sd7 14.Sc8 Wc8 15.Ge2 Sf6 16.0 0 Ge7 17.f3 0 0 18.e4 de4 19.Gc4 Hd7 20.Hd7 Sd7 21.Wad1 Wcd8 22.fe4 Gf6 23.e5 Ge5 24.Wd7 Gh2 25.Kh2 Wd7 26.Ge5 We8 27.Gd6 We4 28.Gb3 g6 29.Wb1 Kg7 30.Wd1 Kg8 31.a3 Wd8 32.Wf1 Wd7 33.Wf3 h6 34.Kg3 Kg7 35.Wd3 Kh7 36.Kf2 f5 37.Gc2 Wd8 38.We3 We3 39.Ke3 We8 40.Kf2 Kg7 41.Gd3 Kf6 42.a4 g5 43.b5 ab5 44.ab5 Wa8 45.b6 Wa2 46.Kf3 h5 47.g3 h4 48.gh4 gh4 49.Gf1 Wa1 50.Kf2 Wa4 51.Gg2 Wb4 52.Kg1 Kg5 53.Kh2 Wb3 54.Gh3 We3 55.Gc7 Wd3 56.Gd6 Wd2 57.Kg1 Kf6 58.Gg2 Wb2 59.Gh3 Ke6 60.Gg2 Wb6 61.cb6 Kd6 62.Kh2 Kc5 63.Kh3 Kb6 64.Kh4 Kc5 65.Kg5 b5 66.Kf5 b4 67.Ke4 Kc4 68.Ke3 c5 69.Kd2 b3 70.Gf1 Kb4 71.Kc1 Kc3 72.Kb1 c4 73.Gc4 Kc4 74.Kb2 Kb4 75.Kb1 Kc3 76.Kc1 i remis. 1473.Debiut gońca [C24] Moskwa 1949 1950 Gresser (USA) Biełowa (ZSRR) 1.e4 e5 2.Gc4 Sf6 3.d4 ed4 4.Sf3 Gc5 5.e5 d5 6.ef6 dc4 7.He2 Ge6 8.fg7 Wg8 9.Gg5 Ge7 10.Ge7 Ke7 11.He4 Wg7 12.Sd4 Wg6 13.Sc3 Sd7 14.0 0 0 Kf8 15.f4 Gg4 16.Wd2 Hh4 17.g3 Hh6 18.We1 c6 19.f5 Wd6 20.He7 Kg8 21.He3 He3 22.We3 c5 23.Sdb5 Wd2 24.Kd2 Wd8 25.Sd6 Sf6 26.Sce4 Se4 27.We4 Wd6 28.Ke3 Gf5 29.Wc4 b6 30.a3 Kg7 31.b4 Ge6 32.Wf4 cb4 33.ab4 Wc6 34.Kd2 Wc4 35.Wc4 Gc4 36.Kc3 Gf1 37.Kd4 b5 38.Ke5 Kg6 39.h4 Kh5 40.Kf5 Ge2 41.Kf4 Gd1 42.c3 Gb3 43.Kf5 Ge6 44.Kf4 Gb3 45.Kf5 Gc2 46.Kf4 f5 i białe poddały się. 1474.Obrona sycylijska [B24] Moskwa 1949 1950 Bykowa (ZSRR) Karff (USA) 1.e4 c5 2.Sc3 Sc6 3.g3 g6 4.Gg2 Gg7 5.d3 e6 6.Ge3 d6 7.f4 Sge7 8.Sf3 Sd4 9.0 0 Gd7 10.Hd2 Ha5 11.Wae1 b5 12.a3 b4 13.Sd1 Sec6 14.ab4 Sf3 15.Wf3 Hb4 16.c3 Ha5 17.g4 h5 18.g5 Wb8 19.Hf2 Ke7 20.f5 Kd8 21.f6 Gf8 22.d4 cd4 23.cd4 d5 24.ed5 ed5 25.Gf4 Wb7 26.Gd2 Gb4 27.Wa3 Hb5 28.Gb4 Sb4 29.Gf1 Hb6 30.Sc3 Gc6 31.We5 Wd7 32.Wa1 Wf8 33.Wd1 Ha5 34.He2 Wd6 35.We7 Gd7 36.He5 We6 37.Hb8 Gc8 38.Wa7 Hb6 39.Hb6 Wb6 40.We7 Ge6 41.Wa7 Sc6 42.Wa8 Sb8 43.Sa4 Wb4 44.Sc5 Wb2 45.Se6 fe6 46.Gd3 Kc7 47.Gg6 Kb7 48.Wa3 Sd7 49.h4 Wg8 50.Gf7 Wf8 51.Ge6 Sf6 52.gf6 Wf6 53.Gd5 Kb6 54.Wb3 Wb3 55.Gb3 Wf4 56.d5 Kc7 57.d6 Kd8 58.Ge6 We4 59.Gf5 Wf4 60.Wd5 Wh4 61.Wc5 Ke8 62.d7 Ke7 63.We5 i czarne poddały się. 78

1475.Obrona słowiańska [D19] Moskwa 1949 1950 Keller (NRD) Langos (Węgry) 1.d4 d5 2.c4 c6 3.Sf3 Sf6 4.Sc3 dc4 5.a4 Gf5 6.e3 e6 7.Gc4 Gb4 8.0 0 0 0 9.He2 Sbd7 10.Wd1 Hc7 11.e4 Gg4 12.h3 Gh5 13.e5 Sd5 14.Sa2 Ge7 15.g4 Gg6 16.Gg5 S7b6 17.Gb3 Gg5 18.Sg5 Sf4 19.Hd2 Sbd5 20.Sc3 He7 21.Sd5 Sd5 22.Gd5 cd5 23.Wac1 Wac8 24.Sf3 Hd7 25.Hb4 h6 26.Sd2 Wc1 27.Wc1 Wc8 28.Wc3 i remis. 1476.Gambit hetmański [D37] Moskwa 1949 1950 Heemskerk (Holandia) Larsen (Dania) 1.d4 Sf6 2.c4 e6 3.Sc3 d5 4.Sf3 Sbd7 5.e3 a6 6.a4 Gb4 7.Gd2 c6 8.Gd3 dc4 9.Gc4 Ha5 10.0 0 0 0 11.We1 e5 12.e4 We8 13.Hb3 We7 14.Gf7 Kh8 15.Ge6 Sc5 16.dc5 Ge6 17.Hc2 Sd7 18.Gg5 Wf7 19.Gh4 h6 20.Gg3 Gc5 21.Wad1 Waf8 22.Sb1 Hb6 23.Sbd2 Gg4 24.Sc4 Ha7 25.Wd7 Wf3 26.gf3 Gd7 27.Se5 Ge8 28.Sd3 Gd4 29.f4 c5 30.f5 b6 31.Sf4 Gf7 32.e5 Hb7 33.e6 Ge8 34.e7 Wg8 35.Sg6 Kh7 36.Sf8 Kh8 Uczestniczki turnieju Jozsa Langos Jozsa Langos urodziła się w 1910 roku w rodzinie górniczej. Jej ojczyzna miasto Tatabanya (banya oznacza kopalnię), to centrum przemysłu węgierskiego. Jej ojciec po 50 latach pracy na kopalni poszedł na emeryturę. W 1937 roku w wieku 26 lat Jozsa nauczyła się grać w szachy dzięki swojej przyjaciółce. Już po kilku lekcjach zaczęła szybko wygrywać ze swoją koleżanką. W mieście Tatabanya dzięki inicjatywie Bernarda, szachisty pierwszej kategorii został zorganizowany klub szachowy. Jozsa Langos została jego członkinią. Od 1944 roku żeńskie mistrzostwa Węgier regularnie organizowano w rodzinnym mieście Langos. Langos zagrała w pierwszym z nich i wygrała wszystkie partie zostając mistrzynią kraju. W 1947 roku powtórzyła swój sukces i tylko w ubiegłym roku musiała się pogodzić w jednej partii z remisem. Te stuprocentowe wyniki są dowodem dużego talentu naszej bohaterki. Niejednokrotnie Langos uczestniczyła z powodzeniem w męskich turniejach. W mistrzostwach Rejonu Zadunajskiego, który przeprowadzono systemem szwajcarskim z udziałem 40 uczestników Jozsa zajęła czwarte miejsce. Aktualnie Jozsa Langos ma pierwszą kategorię i jest szachistką pozycyjnego stylu gry. Turniej w Moskwie jest jej pierwszym turniejem międzynarodowym. 37.f6 g6 38.Hd2 i czarne poddały się. Ciąg dalszy nastąpi 79

Od 2011 roku dostępna jest, stale wzbogacana seria: Wielka Księga Olimpiad Szachowych, która zawiera często nieosiągalne zdjęcia, partie i opowieści z tych wyjątkowych imprez szachowych. Autor prowadzi narrację każdej Olimpiad tak, aby czytelnik miał poczucie współuczestniczenia w tych imprezach mimo, że od ich zakończenia często minęło wiele lat. Dotychczas ukazały się poniższe olimpiady: Wielka Księga Olimpiad Szachowych 80