Strategia Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Białostockiego Obszaru Funkcjonalnego na lata 2014 2020 Konsultacje społeczne 10 czerwca 2014 r.
Zintegrowane Inwestycje Terytorialne (ZIT) 2014-2020 ZIT nowy instrument rozwoju terytorialnego Zintegrowane podejście w oparciu o wspólną strategię rozwoju Zintegrowane działania na rzecz zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich 2
Cele realizacji ZIT w Polsce Rozwój współpracy i integracji na obszarach funkcjonalnych miast Realizacja zintegrowanych projektów rozwiązujących w sposób kompleksowy problemy miast i ich obszarów funkcjonalnych Zwiększanie wpływu miast i ich obszarów funkcjonalnych na kształt i sposób realizacji działań na ich obszarze w ramach polityki spójności 3
Warunki realizacji ZIT Warunki obligatoryjne Warunki fakultatywne Przygotowanie Strategii ZIT Przygotowanie Strategii Rozwoju Obszaru Funkcjonalnego Zawiązanie zinstytucjonalizowanej formy partnerstwa Związek międzygminny Porozumienie Stowarzyszenie Posiadanie odpowiedniej zdolności instytucjonalnej Podpisanie porozumienia w sprawie realizacji ZIT pomiędzy Związkiem ZIT a IZ RPO 4
Białostocki Obszar Funkcjonalny (BOF) 1. Białystok + 2. Wasilków 3. Czarna Białostocka 4. Supraśl 5. Zabłudów 6. Juchnowiec Kościelny 7. Turośń Kościelna 8. Łapy 9. Choroszcz 10.Dobrzyniewo Duże 10 9 7 8 3 2 4 1 5 6 Powierzchnia: 1 728 km 2 (8,6%) Ludność: 411 531 (34,3%) 5
Forma prawna współpracy gmin w ramach BOF Stowarzyszenie Białostockiego Obszaru Funkcjonalnego KLUCZOWE CELE przyjęcie i realizacja wspólnej dla obszaru funkcjonalnego Strategii ZIT, pozyskiwanie funduszy krajowych i zagranicznych na realizację wspólnych zadań, współdziałanie w celu efektywnego wykorzystania środków finansowych RPOWP na lata 2014-2020, a w szczególności w ramach ZIT. 6
Etapy prac nad Strategią ZIT BOF I II III Organizacyjny Diagnostyczny Koncepcyjny IV kwartał 2013 I kwartał 2014 II kwartał 2014 IV Końcowy III-IV kwartał 2014 7
Projekt Strategii ZIT BOF co zawiera? 1. Syntetyczną diagnozę społeczno-gospodarczą BOF. 2. Strategiczną analizę SWOT. 3. Zdefiniowane cele rozwojowe, działania i poddziałania, które pozwolą na współpracę i integrację obszaru BOF. 4. System wdrażania oraz listę projektów realizowanych w ramach ZIT i projektów komplementarnych. 5. Plan finansowy. 6. Analizę spójności Strategii ZIT BOF z dokumentami planistycznymi i strategicznymi na szczeblu lokalnym, regionalnym, krajowym i unijnym. 7. System monitoringu Strategii ZIT BOF. 8
Kluczowe mocne strony BOF Wysoki potencjał ludnościowy Dodatnie saldo migracji na 1000 mieszkańców. Dodatni przyrost naturalny na 1000 mieszkańców. Stosunkowo korzystna na tle innych aglomeracji struktura ekonomiczna ludności - stosunkowo wysoki udział ludności w wieku produkcyjnym. Wysoka jakość życia przeciwdziałająca migracjom z BOF. Saldo migracji na 1000 mieszkańców Przyrost naturalny na 1000 mieszkańców 9
Kluczowe mocne strony BOF Korzystne położenie BOF Z punktu widzenia rozwoju współpracy gospodarczej z rynkami wschodnimi oraz bliskości głównego ośrodka społeczno gospodarczego Polski aglomeracji Warszawskiej. Zalążki sektorów rozwojowych Mogących stać się inteligentnymi specjalizacjami gospodarczymi BOF: usług medycznych, spożywczy, maszynowy, sprzętu medycznego, bieliźniarskiego. Potencjał naukowy do rozwoju inteligentnych specjalizacji Związany z wysokim poziomem nauk medycznych oraz ogólnym potencjałem zlokalizowanych w BOF uczelni wyższych. 10
Kluczowe mocne strony BOF Dynamicznie poprawiający się stan infrastruktury materialnej kształtującej warunki życia mieszkańców w mieście Białystok Dzięki wysokim wydatkom inwestycyjnym gminy na 1 mieszkańca. Rozwinięta sieć kształcenia na wszystkich poziomach, w tym w szczególności na poziomie wyższym. Istnienie potencjału do tworzenia atrakcyjnych terenów inwestycyjnych. 11
Kluczowe słabe strony BOF Niski wewnętrzny potencjał gospodarczy Najniższa produkcja sprzedana przemysłu per capita; Najniższa wartość brutto środków trwałych w przedsiębiorstwach na 1 mieszkańca; Niski poziom przedsiębiorczości - niska liczba podmiotów gospodarki narodowej wpisane do rejestru REGON na 1000 mieszkańców; Niska innowacyjność i konkurencyjność większości przedsiębiorstw przejawiająca się niskim eksportem produktów i usług. 100000 90000 80000 70000 60000 50000 40000 30000 20000 10000 0 Produkcja sprzedana przemysłu w zł na 1 mieszkańca (podmioty o liczbie pracujących>9) w 2011 r. 160000 140000 120000 100000 80000 60000 40000 20000 0 Wartość brutto środków trwałych w przedsiębiorstwach w zł na 1 mieszkańca w 2011 r. 12
Kluczowe słabe strony BOF Niedostateczna atrakcyjność dla inwestorów zewnętrznych Słaba promocja BOF jako układu gospodarczego; Niski potencjał atrakcyjnych obszarów inwestycyjnych zarówno w aspekcie ilościowym, jak i jakościowym; Niski napływ inwestycji zewnętrznych najniższy udział spółek handlowych z udziałem kapitału zagranicznego (sektor prywatny i publiczny) w przeliczeniu na 1000 mieszkańców. Spółki handlowe z udziałem kapitału zagranicznego (sektor prywatny i publiczny) w 2012 r. Spółki handlowe z udziałem kapitału zagranicznego (sektor prywatny i publiczny) w przeliczeniu na 1000 mieszkańców w 2012 r. 160000 140000 120000 100000 80000 60000 40000 20000 0 16 14 12 10 8 6 4 2 0 13
Kluczowe słabe strony BOF Niskie nakłady inwestycyjne w sektorze prywatnym brak tworzenia nowych miejsc pracy Najniższe nakłady inwestycyjne w przedsiębiorstwach na 1 mieszkańca od 2009 roku spadająca liczba pracujących na terenie BOF 14000 Nakłady inwestycyjne w przedsiębiorstwach w zł na 1 mieszkańca w 2011 r. 12000 10000 8000 6000 4000 2000 0 14
Kluczowe słabe strony BOF Niedostosowanie kompetencji mieszkańców do zmieniających się potrzeb rynku pracy Niskie wykorzystanie zasobów pracy niska liczba osób pracujących (drugi od końca) udział pracujących na 1000 mieszkańców Niekorzystna sytuacja dochodowa mieszkańców i w konsekwencji niski popyt wewnętrzny Spadek relacji przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto na 1 mieszkańca w stosunku do średniej krajowej Niski poziom zinstytucjonalizowanej współpracy w zakresie planowania rozwoju w BOF Brak lotniska realizującego przynajmniej funkcje biznesowe 15
Kluczowe słabe strony BOF Bariery w dostępie do infrastruktury materialnej niezbędnej do prowadzenia działalności gospodarczej szczególnie poza miastem Białystok (braki w infrastrukturze komunikacyjnej, energetycznej, gazowej itp.) 100 80 60 40 20 0 Najsłabiej zgazyfikowany obszar w kraju 16
Struktura celów Strategii ZIT BOF MISJA BOF C1. C2. C3. C4. C5. C6. D1.1. D1.2. P1.2.1. P1.2.2. D2.1. D2.2. D2.3. D2.4. P2.1.1. P2.1.2. P2.2.1. P2.2.2. P2.2.3. P2.4.1. D3.1. D3.2. P3.2.1. P3.2.2. P3.2.3. P4.1.1. D4.1. D5.1. D6.1. D4.2. D4.3. P4.1.2. D5.2. D5.3. D6.2. P1.2.3. D2.5. P2.4.2. Poddziałania realizowane w formule ZIT 17
Misja i cele rozwojowe Białostocki Obszar Funkcjonalny atrakcyjne miejsce do pracy i życia Cel 1. Atrakcyjność inwestycyjna Cel 2. Kompetencje do pracy Cel 3. Rewitalizacja społeczna i fizyczna Cel 4. Gospodarka niskoemisyjna i ochrona środowiska Cel 5. Dostępność komunikacyjna Cel 6. Integracja strategicznego zarządzania rozwojem BOF 18
Cel 1. Atrakcyjność inwestycyjna Zdiagnozowane problemy: 1. Słabo rozwinięty potencjał badawczo-rozwojowy. 2. Niska atrakcyjność dla inwestorów. 3. Nieefektywna promocja potencjału inwestycyjnego obszaru BOF. 19
Cel 1. Atrakcyjność inwestycyjna DZIAŁANIE 1.1. WSPARCIE INWESTORÓW NA TERENIE BOF DZIAŁANIE 1.2. STWORZENIE SIECI TERENÓW INWESTYCYJNYCH NA TERENIE BOF PODDZIAŁANIE 1.2.1. UZBROJENIE TERENÓW INWESTYCYJNYCH PODDZIAŁANIE 1.2.2. POPRAWA DOSTĘPNOŚCI KOMUNIKACYJNEJ DO TERENÓW INWESTYCYJNYCH PODDZIAŁANIE 1.2.3. STWORZENIE CENTRUM OBSŁUGI INWESTORÓW BOF 20
Propozycje projektów do realizacji w ramach ZIT Cel 1.: Uzbrojenie terenów inwestycyjnych między innymi na Krywlanach w Białymstoku, w Choroszczy, Łapach, Czarnej Białostockiej. Poprawa dostępności do terenów inwestycyjnych w gminach BOF. Utworzenie Centrum Obsługi Inwestorów BOF. 21
Cel 2. Kompetencje do pracy Zdiagnozowane problemy: 1. Niedostosowanie kształcenia do oczekiwań pracodawców i zmieniających się potrzeb rynku pracy. 2. Przestarzała baza materialna szkolnictwa zawodowego. 3. Brak systemu monitorowania losów absolwentów szkół zawodowych. 4. Niedostosowanie kompetencji pracowników do potrzeb pracodawców i zmieniających się potrzeb rynku pracy. 5. Niedostosowanie infrastruktury przedszkolnej BOF do potrzeb mieszkańców, skutkujące relatywnie małym odsetkiem dzieci (szczególnie w gminach strefy zewnętrznej BOF) objętych edukacją przedszkolną. 6. Niedostateczna baza techno dydaktyczna w edukacji wykorzystująca nowe technologie. 22
Cel 2. Kompetencje do pracy DZIAŁANIE 2.1. ROZWÓJ POTENCJAŁU KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO PODDZIAŁANIE 2.1.1. WZROST JAKOŚCI KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO PODDZIAŁANIE 2.1.2. POPRAWA STANU INFRASTRUKTURY SZKOLNICTWA ZAWODOWEGO DZIAŁANIE 2.2. STWORZENIE CENTRUM KOMPETENCJI BOF PODDZIAŁNIE 2.2.1. DOSTOSOWANIE SYSTEMU EDUKACJI ZAWODOWEJ DO POTRZEB PRACODAWCÓW PODDZIAŁNIE 2.2.2. BUDOWA SYSTEMU DOSTOSOWANIA KOMPETENCJI MIESZKAŃCÓW DO POTRZEB PRACODAWCÓW PODDZIAŁANIE 2.2.3. ROZBUDOWA CENTRUM KSZTAŁCENIA USTAWICZNEGO W BIAŁYMSTOKU DZIAŁANIE 2.3. KSZTAŁCENIE WYŻSZE NA RZECZ INTELIGENTNYCH SPECJALIZACJI BOF DZIAŁANIE 2.4. ROZWÓJ WYCHOWANIA PRZEDSZKOLNEGO PODDZIAŁANIE 2.4.1. PODNIESIENIE JAKOŚCI EDUKACJI PRZEDSZKOLNEJ PODDZIAŁANIE 2.4.2. ROZWÓJ INFRASTRUKTURY WYCHOWANIA PRZEDSZKOLNEGO DZIAŁANIE 2.5. ROZWÓJ E-EDUKACJI 23
Propozycje projektów do realizacji w ramach ZIT Cel 2.: Stworzenie kompleksowego systemu poprawy jakości kształcenia zawodowego. Modernizacja bazy materialnej kształcenia zawodowego. Stworzenie Centrum Kompetencji BOF. Rozwój infrastruktury przedszkolnej, szczególnie w gminach tworzących strefę zewnętrzną. Rozwój bazy informacyjno-komunikacyjnej (TIK) szkół podstawowych i gimnazjalnych w Białymstoku. 24
Cel 3. Rewitalizacja społeczna i fizyczna Zdiagnozowane problemy: 1. Zły stan infrastruktury obiektów kultury i zabytków wymagający działań rewitalizacyjnych. 2. Znaczny odsetek osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, w szczególności bezrobotnych osób niepełnosprawnych oraz osób z zaburzeniami psychicznymi. 25
Cel 3. Rewitalizacja społeczna i fizyczna DZIAŁANIE 3.1. POPRAWA JAKOŚCI FUNKCJONOWANIA I DOSTĘPU DO KULTURY DZIAŁANIE 3.2. AKTYWNA INTEGRACJA SPOŁECZNA PODDZIAŁANIE 3.2.1. WŁĄCZENIE SPOŁECZNE, W TYM WYRÓWNYWANIE SZANS NA RYNKU PRACY PODDZIAŁANIE 3.2.2. ZWIĘKSZENIE DOSTĘPU DO USŁUG SPOŁECZNYCH PODDZIAŁANIE 3.2.3. REWITALIZACJA FIZYCZNA OBIEKTÓW W CELU ZWIĘKSZENIA INTEGRACJI SPOŁECZNEJ 26
Propozycje projektów do realizacji w ramach ZIT Cel 3.: Kompleksowe wsparcie aktywizacyjne dla młodzieży i dorosłych z zaburzeniami psychicznymi. Usamodzielnienie rodzin zagrożonych eksmisją, bezdomnością i bezdomnych. Utworzenie Zakładu Aktywizacji Zawodowej w Białymstoku. Dzienne Centrum Aktywności Osób Niepełnosprawnych. 27
Cel 4. Gospodarka niskoemisyjna i ochrona środowiska Zdiagnozowane problemy: 1. Słabo rozwinięty transport zbiorowy na drogach dojazdowych ze strefy zewnętrznej do rdzenia BOF, skutkujący koniecznością korzystania z transportu indywidualnego. 2. Proces suburbanizacji Białegostoku skutkujący znacznym wzrostem wykorzystania transportu indywidualnego w dojazdach do pracy, szkoły i przedszkola do rdzenia BOF. 3. Brak jednolitego i funkcjonalnego systemu transportu rowerowego na terenie BOF. 4. Brak energooszczędnych rozwiązań oraz inteligentnych systemów zarządzania w oświetleniu ulicznym. 5. Relatywnie duże zanieczyszczenie powietrza na terenie BOF. 28
Cel 4. Gospodarka niskoemisyjna i ochrona środowiska DZIAŁANIE 4.1. NISKOEMISYJNY TRANSPORT MIEJSKI PODDZIAŁANIE 4.1.1. ROZWÓJ SYSTEMU TRANSPORTU MIEJSKIEGO BOF PODDZIAŁANIE 4.1.2. ROZBUDOWA DRÓG ROWEROWYCH INTEGRUJĄCYCH BOF DZIAŁANIE 4.2. POPRAWA EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ I OGRANICZANIE EMISJI ZANIECZYSZCZEŃ POWIETRZA PODDZIAŁANIE 4.2.1. WZROST EFEKTYWNOŚCI GOSPODAROWANIA ENERGIĄ W ZAKRESIE OŚWIETLENIA ULICZNEGO PODDZIAŁANIE 4.2.2. ROZWÓJ ENERGETYKI OPARTEJ NA OZE PODDZIAŁANIE 4.2.3. PODNIESIENIE EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ BUDYNKÓW DZIAŁANIE 4.3. GOSPODARKA WODNO-KANALIZACYJNA 29
Propozycje projektów do realizacji w ramach ZIT Cel 4.: Rozwój systemu transportu zbiorowego w gminach BOF. Poprawa jakości infrastruktury transportu publicznego. Budowa dróg rowerowych. Poprawa efektywności energetycznej oświetlenia ulicznego w gminach BOF. Utworzenie centrum przesiadkowego w Łapach wraz z P&R. Wodociągi i kanalizacja sanitarna w gminach tworzących strefę zewnętrzną BOF. 30
Cel 5. Dostępność komunikacyjna Zdiagnozowane problemy: 1. Nadmierny ruch tranzytowy przebiegający przez rdzeń BOF. 2. Niska dostępność komunikacyjna BOF i jego strefy zewnętrznej. 3. Brak lotniska lokalnego pozwalającego na włączenie BOF do międzynarodowego systemu transportu powietrznego. 31
Cel 5. Dostępność komunikacyjna DZIAŁANIE 5.1. BUDOWA OBWODNIC BIAŁEGOSTOKU DZIAŁANIE 5.2. ROZWÓJ KLUCZOWYCH POWIĄZAŃ KOMUNIKACYJNYCH 32
Cel 6. Integracja strategicznego zarządzania rozwojem BOF Zdiagnozowany problem: 1. Brak zinstytucjonalizowania współpracy w zakresie planowania i wdrażania działań prorozwojowych w BOF 33
Cel 6. Integracja strategicznego zarządzania rozwojem BOF DZIAŁANIE 6.1. INSTYTUCJONALIZACJA WSPÓŁPRACY SAMORZĄDÓW BOF DZIAŁANIE 6.2. DOKUMENTY STRATEGICZNE BOF 34
Miejsce działań realizowanych w ramach Strategii ZIT BOF w RPOWP RPOWP Projekt kwiecień 2014 Oś I Oś II Oś III Oś IV Oś V Oś VI Oś VII Oś VIII Oś IX Oś X 1.1 2.1 3.1 4.1 5.1 6.1 7.1 8.1 9.1 1.2 1.3 1.4 ZIT 1.5 2.2 2.3 2.4 2.5 ZIT 3.2 ZIT 3.3 ZIT 4.2 5.2 5.3 5.4 ZIT 6.2 ZIT 6.3 ZIT 7.2 7.3 8.2 ZIT 8.3 8.4 8.5 ZIT 1.6 8.6 35
Alokacja środków na ZIT 76 mln 67,2 mln EFRR 8,8 mln EFS 36
Dziękuję za uwagę i zapraszam Państwa do dyskusji! Propozycje zmian i uwagi proszę przesyłać na adres: strategia@bof.org.pl 37