X WALNY ZJAZD PFHBiPM 20.03.2015 r. Szanowni Delegaci, Zaproszeni goście.

X WALNY ZJAZD PFHBiPM 20.03.2015 r. Szanowni Delegaci, Zaproszeni goście. Odbywamy dzisiaj X ty, Sprawozdawczo Wyborczy, Walny Zjazd Delegatów Polskiej Federacji Hodowców Bydła i Producentów Mleka. Nadszedł więc czas na podsumowanie najważniejszych wydarzeń i zmian jakie zaszły w naszej Organizacji na przestrzeni mijającej kadencji. W ciągu tych 4 ostatnich lat bardzo wiele się wydarzyło i jednocześnie bardzo wiele się zmieniło. Polska Federacja Hodowców Bydła i Producentów Mleka stała się i tak jest postrzegana, nie tylko w kraju ale również w Europie i świecie, jako bardzo prężna, nowoczesna, dynamicznie rozwijająca się, uznawana i szanowana organizacja, zrzeszająca hodowców i producentów bydła mlecznego z całego kraju. Dzisiaj możemy powiedzieć o sobie, że jesteśmy aktywnymi i wiarygodnymi partnerami, a także uczestnikami krajowych i międzynarodowych organizacji oraz stowarzyszeń, zajmujących się rynkiem mleka, hodowlą i oceną bydła. Jesteśmy również wiarygodnymi partnerami władz, zarówno na szczeblu krajowym jak też regionalnym, w rozwiązywaniu żywotnych problemów dotyczących rolnictwa i gospodarki żywnościowej, a zwłaszcza hodowli bydła i produkcji mleka. Utrzymujemy bardzo dobrą i ścisłą współpracę z instytucjami oraz związkami branżowymi innych gatunków zwierząt gospodarskich. Dobiegająca dzisiaj końca kadencja Zarządu Polskiej Federacji Hodowców Bydła i Producentów Mleka, wybranego na VIII Walnym Zjeździe w 2011 r., była bardzo pracowita i bogata w wiele wydarzeń skupionych na: 1. Problematyce rynku mleka, 2. Doskonaleniu oceny i hodowli bydła, 3. Tworzeniu i rozwijaniu nowych usług zarówno w hodowli jak też ocenie, 4. Inwestowaniu w zakup nieruchomości i tworzeniu nowych, własnościowych siedzib PFHB i PM, 5. Rozwiązywaniu problemów nurtujących hodowców i producentów mleka, 6. Budowaniu pozycji i prestiżu PFHB i PM na arenie krajowej i międzynarodowej. 1

Bardzo ważną sprawą dla wszystkich hodowców bydła i producentów mleka, nie tylko w Polsce, ale na całym świecie, zawsze była i będzie sytuacja na rynku mleka. Jest to bowiem klucz do naszego bezpieczeństwa ekonomicznego, utrzymania się na rynku, stabilności naszych dochodów, godziwego życia naszych rodzin. Na przestrzeni ostatnich 4 lat nasz rynek mleka, uzależniony od sytuacji na globalnym światowym rynku mleka, nie był niestety stabilny. Już w listopadzie 2012 r. musieliśmy protestować w Brukseli, z powodu złej sytuacji na rynku mleka, nieuczciwej grze na tym rynku i braku bardzo istotnych uregulowań na tym rynku, dotyczących popytu i podaży, po zniesieniu kwot mlecznych. W 2013 r. sytuacja na rynku mleka uległa poprawie. Mleczarnie były w stanie płacić swoim dostawcom godziwe ceny za kg mleka. Wydawało się wówczas, że ten okres dobrej koniunktury potrwa dłużej. Niestety począwszy od początku 2014 r. sytuacja zaczęła się zmieniać. Zaczęły spadać ceny produktów mlecznych, a następnie ceny mleka w skupie. Na to wszystko nałożyło się wprowadzone przez Rosję 7 sierpnia 2014 r. embargo na produkty żywnościowe z UE, obejmujące również mleko i produkty mleczne. Polska obok Litwy, Łotwy, Estonii i Finlandii najbardziej odczuła rosyjskie embargo, z racji lokowania na tym rynku 20 % eksportu głównie sera. Wszystko to spowodowało, że znacznie spadły ceny produktów mlecznych, ceny mleka w skupie, opłacalność produkcji i dochodowość producentów mleka i ich rodzin. Dodatkowo, przy tych wszystkich zagrożeniach utrzymuje się wysoki skup mleka, grożący producentom wysokimi karami, dotychczas nie notowanymi na naszym rynku mleka. W zaistniałej sytuacji trudno było Federacji, a zwłaszcza producentom mleka przyglądać się postępującej degradacji rynku mleka. Nasze niezadowolenie i oczekiwania kierowane były do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, do Sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi a także do KE w Brukseli za pośrednictwem Copy Cogecy. 27 listopada zorganizowaliśmy pod gmachem Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi Pikietę Mleczną w Warszawie w której uczestniczyło około 4.000 hodowców bydła i producentów mleka z całego kraju, podczas której uczestnicy domagali się szybkich i zdecydowanych działań zarówno w kraju jak też na Forum Komisji Europejskiej, wspierających rynek mleka, likwidujących skutki embarga na polskie produkty mleczne, przywracających 2

stabilizację na rynku mleka, pozwalających producentom utrzymać się na tym rynku i otrzymywać godziwą zapłatę za codzienną, uciążliwą i ciężką pracę. W ramach petycji skierowanej do Ministra Rolnictwa podczas tej pikiety znalazły się między innymi takie postulaty jak: Wypłacenie producentom rekompensat za utracone kwoty mleczne z tytułu likwidacji kwotowania Likwidacja kar mlecznych poprzez zastosowanie elastycznego współczynnika tłuszczu, Ustanowienie nadzwyczajnej pomocy dla producentów mleka w Polsce, na wzór pomocy przyznanej producentom z krajów bałtyckich, Urealnienie cen zakupów interwencyjnych, Uruchomienie subwencji wywozowych do eksportu, Wprowadzenie regulacji prawnych, zabezpieczających właściwe relacje pomiędzy producentami, przetwórcami i konsumentami a sieciami handlowymi. Kontynuowanie działań zmierzających do dalszej konsolidacji branży mleczarskiej. Ponieważ wiele zagadnień na rynku mleka regulowanych jest przez Komisję Europejską, PFHB i PM w dniu 11 grudnia 2014 r. w ponad 400 osobowym składzie, wzięła udział w proteście w Brukseli, organizowanym przez Europejską Radę Mleka, zrzeszającą organizacje branżowe z 14 tu krajów UE. Na tym proteście zaprezentowaliśmy swoje postulaty, domagając się między innymi wprowadzenia elastycznego współczynnika tłuszczu dla naszego kraju. W dniu 16 lutego 2015 r. odbyliśmy w Warszawie nadzwyczajne posiedzenie Zarządu PFHB i PM, dotyczące rynku mleka i trwających w Polsce protestów. Po posiedzeniu Zarząd wydał oświadczenie, w którym stwierdził między innymi, że Polska Federacja Hodowców Bydła i Producentów Mleka jest organizacją suwerenną, ale przede wszystkim apolityczną, że zajmuje się obroną interesów swoich członków na drodze pokoju i dialogu. Cały czas od zakończenia Mlecznej Pikiety w listopadzie 2014 r., Federacja wraz z innymi związkami branżowymi kontynuuje rozmowy z Ministrem Rolnictwa nt. realizacji przedstawionych postulatów. Tak długo jak możliwy jest dialog, będziemy uczestniczyli w rozmowach w celu wypracowania najlepszych rozwiązań dla hodowców bydła i producentów mleka. 3

Pomimo wszystkich tych podjętych działań sytuacja na rynku mleka nadal jest trudna. Dotyczy to wszystkich krajów UE. Według analityków poprawa sytuacji powinna nastąpić pod koniec pierwszego półrocza 2015. Być może ten lepszy okres dla rynku mleka nadejdzie wcześniej, gdyż w styczniu i lutym 2015 r. odnotowano na giełdach światowych zauważalne wzrosty cen produktów mlecznych. Nie wiemy tylko czy są to zwiastuny nadchodzącej poprawy sytuacji na rynku mleka, czy tylko chwilowe oznaki ożywienia. Rynek mleka, zwłaszcza dla Polski, to również konsumpcja mleka i produktów mlecznych. Ze średnią spożycia na poziomie około 200 kg rocznie na osobę, jesteśmy daleko w tyle za starymi krajami Unii Europejskiej, gdzie to spożycie jest o 100 kg wyższe. Wystarczyłoby więc doprowadzić do zwiększenia krajowej konsumpcji mleka i produktów mlecznych, a mielibyśmy rozwiązany problem popytu i podaży surowca. Dlatego też aktywnie uczestniczymy, w działaniach promocyjnych takich jak SZKLANKA MLEKA W SZKOLE czy MAM KOTA NA PUNKCIE MLEKA mających na celu kształtowanie zdrowych nawyków żywieniowych, zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży. Chciałbym w tym miejscu serdecznie podziękować całej Komisji Zarządzającej Funduszem Promocji Mleka, za bardzo duże zaangażowanie i wspieranie rynku mleka, różnego rodzaju inicjatywami promocyjnymi. Szanowni Delegaci, zaproszeni goście. Bardzo wiele miejsca, czasu i nakładów w mijającej kadencji PFHB i PM poświęcała problematyce oceny krów. Podejmowane wysiłki skupiały się na tworzeniu i wdrażaniu nowych usług, poszerzaniu zakresu prowadzonej oceny, rozwijaniu jej strony ilościowej i jakościowej. Zmianom tym towarzyszyły nakłady finansowe na zakup nowoczesnego sprzętu do oceny mleka, urządzeń do elektronicznej rejestracji danych podczas próbnego udoju tzw. PDA oraz samochodów służbowych dla zootechników oceny. Zaangażowanie to podyktowane było z jednej strony potrzebą spełnienia oczekiwań hodowców, domagających się coraz szybszych, nowszych i kompleksowych informacji w zakresie zarządzania stadem. Z drugiej zaś strony staraliśmy się wypełniać zobowiązania wobec Międzynarodowego Komitetu ds. Oceny Zwierząt ( ICAR ), którego członkiem jesteśmy od 2007 r. i który po przeprowadzonych audytach w 2010 i 2013 r. 4

potwierdził prowadzenie przez nas oceny według międzynarodowych standardów i nadał nam międzynarodowe Certyfikaty jakości do 2016 r. na: - prowadzenie oceny wartości użytkowej bydła mlecznego, - prowadzenie systemu identyfikacji bydła mlecznego objętego oceną, - wykonywanie analiz laboratoryjnych mleka, - przetwarzanie danych z oceny. Zezwolił nam również na umieszczanie logo ICAR na wszystkich dokumentach związanych z prowadzeniem oceny. Od stycznia 2014 takie rozwiązanie weszło w życie. Doceniając zaangażowanie PFHB i PM w rozwój oceny krów w Polsce i budowanie jej nowoczesności, a także zaangażowanie w pracach ICAR-u, ten Międzynarodowy Komitet ds. Oceny Zwierząt powierzył Polsce zorganizowanie w 2015 r. Zgromadzenia Ogólnego członków ICAR oraz towarzyszących mu warsztatów. Zgromadzenie to, będące dla nas bardzo dużym wyróżnieniem, odbędzie się w Krakowie, w terminie 10-12 czerwca 2015 roku, pod hasłem ocena wartości użytkowej w zgenotypowanym świecie. Dzisiaj ocena krów to przede wszystkim nowoczesne narzędzia do zarządzania stadem. Im więcej przetworzonych danych w tej ocenie, tym większe możliwości podejmowania trafnych, szybkich i skutecznych decyzji związanych z produkcją mleka. Z takich więc powodów, tożsamych z oczekiwaniami hodowców, PFHB i PM w mijającej kadencji uruchomiła nowe, dodatkowe usługi w ocenie krów. W kwietniu 2011 roku pojawił się program Hodowca online umożliwiający hodowcom, prowadzącym kontrolę użytkowości mlecznej, bezpośredni dostęp do danych o posiadanych oborach i krowach zgromadzonych w systemie teleinformatycznym SYMLEK. Użytkownicy projektu mogą analizować wyniki próbnych udojów, oceny typu i budowy, wartości hodowlanej, wydajności laktacyjnych zwierząt, produkcyjności stada, danych rodowodowych zwierząt i pokryć. W lipcu 2012 r. Polska Federacja Hodowców Bydła i Producentów Mleka uruchomiła kolejną nową usługę, dla hodowców posiadających stada krów rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej, polegającą na pomocy przy wyborze buhajów do krycia. Program o nazwie DoKo pozwala na optymalizację doboru buhajów 5

do kojarzenia nie tylko na podstawie wartości fenotypowych ale również wartości hodowlanych poszczególnych cech. Warto tu dodać, że sam program, jego koncepcję i konstrukcję opracowali i wykonali specjaliści PFHBiPM. Począwszy od kwietnia 2013 r. hodowcy z terenu całej Polski na raportach wynikowych RW1 i RW2 otrzymują informację na temat zagrożenia stada/krów subkliniczną ketozą. Informacja ta wzbogacona została o nowy raport wynikowy RW11, pt. OCENA ŻYWIENIA KRÓW NA PODSTAWIE WYDAJNOŚCI I SKŁADU MLEKA, dostępny dzisiaj dla wszystkich hodowców zainteresowanych jego otrzymywaniem. W związku z dużymi wahaniami cen mleka w skupie, kierując się faktami, że żywienie bydła i produkcja pasz są podstawowymi kosztami produkcji mleka, staraliśmy się rozwijać doradztwo żywieniowe, jako narzędzie do poprawy opłacalności produkcji mleka, poprzez obniżanie kosztów produkcji pasz i samego żywienia. Bardzo pomocne w tym względzie były dla nas spółdzielnie mleczarskie, takie jak: Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska we Włoszczowej, Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Pszczynie, Spółdzielnia Mleczarska Spomlek w Radzyniu Podlaskim, finansujące nasze doradztwo u swoich dostawców. Byłoby wspaniale, gdyby udało się nam uruchomić kolejną, nową usługę, pod nazwą subkliniczna kwasica sygnalizującą zagrożenie stad bydła mlecznego, kolejną chorobą przemiany materii. Prace trwają i nie można ich przekreślać, chociaż mamy świadomość, że kwasica jest znacznie trudniejszą jednostką chorobową do wskazywania metodami pomiarów automatycznych. Osiągnięcie więc końcowego sukcesu nie będzie zapewne łatwe. Bardzo ważnym elementem oceny, decydującym o jej skuteczności i przydatności do zarządzania stadem, jest maksymalne skrócenie czasu od pobrania próby do dostarczenia hodowcom gotowych raportów wynikowych. Zamierzenie to osiągnęliśmy poprzez perfekcyjnie powiązanie prac laboratoryjnych z oceną, wyposażenie zootechników w PDA, uruchomienie zwózki skrzynek. Kolejna bardzo istotna i swego rodzaju przełomowa zmiana w ocenie krów, pojawiła się w 2013 r., kiedy to Zarząd PFHB i PM podjął decyzję o zakupie i wyposażeniu zootechników oceny w samochody służbowe. Postanowiono o wynajęciu 442 samochodów Skoda Citigo dla zootechników 6

oceny, w formie leasingu z opcją wykupu. Od stycznia 2014 roku, białe Skody Citigo opatrzone logiem PFHBiPM wykorzystywane są już na terenie całej Polski, w pracy terenowej związanej z oceną wartości użytkowej. W roku 2015 planujemy wyposażenie w samochody służbowe pozostałych zootechników oceny. Na dzień 31 stycznia 2015 r. Polska Federacja była użytkownikiem 590 samochodów służbowych i ani jednego użyczonego z KCHZ. Bardzo ważną kwestią z punktu widzenia przydatności oceny i jej wykorzystywania do regularnego monitorowania stada jest powszechność korzystania przez Hodowców z Raportów Wynikowych, nie tylko tych które dostarczane są w ramach prowadzonej oceny (RW - 1 RW- 2) ale także z pozostałych. Temu celowi poświęcona była prowadzona od marca 2014 r akcja promocyjno-informacyjna, wskazująca możliwości wykorzystania dostępnych raportów wynikowych w efektywnym zarządzaniu stadem. Wprowadzane istotne i nowoczesne zmiany w ocenie krów, zwiększające jej atrakcyjność, wzbogacające jej zalety i przydatność, posłużyły jeszcze jednemu ważnemu celowi, jakim jest wzrost populacji ocenianej i przyjmowanie pod ocenę nowych obór. Walory te, wzmocnione prowadzonymi w 2014 r. działaniami marketingowymi, promującymi korzyści płynące z prowadzenia oceny w stadzie, wraz z bogatym pakietem materiałów informacyjnych w postaci broszur i ulotek, przyczyniły się niewątpliwie do wyraźnego wzrostu oceny. Na przestrzeni lat 2011 2014 ocena wzrosła o 497 stad i 108.225 krów tj. o prawie 18 %, przy czym największy wzrost miał miejsce w 2014 r i wyniósł 54.211 krów. Zwiększyło się procentowe objęcie krów oceną z 25,93 % w 2011 r. do 32,91 % w 2014 r. Wzrosła również przeciętna wydajność krów ocenianych z 7.135 kg w 2011 r. do 7.582 kg w 2014 r. Wyniki te potwierdzają rosnący każdego roku potencjał oceny, zarówno w odniesieniu do ilości jak też wydajności krów ocenianych. Szanowni Delegaci, zaproszeni goście. Głównymi podmiotami w prowadzeniu oceny, zwłaszcza po jej uspołecznieniu, zawsze byli i są hodowcy. To Oni, Ich zwierzęta, Ich osiągnięcia hodowlane, 7

zawsze były i będą wizytówką Federacji, a także wizytówką Polski na arenie krajowej i międzynarodowej. Zasługują więc w pełni na to, by Ich codzienna, uciążliwa, nie zawsze właściwie opłacana praca, zostały dostrzeżone i nagrodzone. Dotychczas wyróżnienia te miały miejsce podczas organizowanych wystaw hodowlanych, różnego rodzaju konkursów, czy też podsumowań wyników rocznych. W wyniku sugestii Władz Statutowych Federacji, uznano, że należy przenieść na szczebel krajowy, w odniesieniu do ścisłej czołówki hodowlanej, niektóre wydarzenia, które wcześniej miały miejsce w Regionach Oceny, po to, by nadać większą rangę tym wydarzeniom, by okazać hodowcom jeszcze więcej szacunku i uznania. Z takich oto powodów odbyły się, na szczeblu krajowym, po raz pierwszy zainaugurowane, dwa nowe wydarzenia promujące hodowców i Ich osiągnięcia. W maju 2013 r. podczas XXVI Krajowej Wystawy Zwierząt Hodowlanych w Poznaniu 109 hodowcom z całej Polski uroczyście przyznano pamiątkowy grawerton PFHBiPM, jako właścicielom 192 krów, które przekroczyły wydajność życiową 100 tys. kg mleka. Z kolei w kwietniu 2014 r. w warszawskim Pałacu Prymasowskim odbyło się podsumowanie krajowych wyników z zakresu oceny wartości użytkowej bydła ras mlecznych i mięsno-mlecznych, uzyskanych w 2013 roku. Uroczystość pod nazwą Mleczna Gala, zgromadziła czołowych hodowców bydła z terenu całej Polski. Wyróżnienia wręczane były w VII-miu kategoriach wielkościowych obór rasy PHF oraz w rasach pozostałych. Statuetką Mleczna Gala uhonorowano 52 laureatów. Szanowni Delegaci, zaproszeni goście. Federacja zawsze była otwarta na współpracę z krajowymi i zagranicznymi organizacjami hodowlanymi i placówkami naukowo badawczymi zajmującymi się problematyką oceny i hodowli bydła. W latach 2011 2014 spotykaliśmy się w Biurze w Warszawie z delegacjami Litwy, Łotwy, Finlandii, Bretanii nt. uspołecznienia, organizacji i funkcjonowania hodowli bydła w Polsce. Z organizacją hodowlaną w Bretanii, w październiku 2014 r. podpisaliśmy porozumienie zwane Kartą Współpracy, mające na celu: 8

wymianę doświadczeń w zakresie badań i rozwoju, z naciskiem na obopólne doskonalenie metod monitorowania problemów metabolicznych krów (ketoza, kwasica, krzywe laktacji); rozwój i planowanie strategii usług doradczych oraz wykorzystywanych w tym celu narzędzi; W dniu 19 lutego 2014 r. w siedzibie PFHB i PM w Warszawie doszło do spotkania Kierownictwa EMB na czele z Prezydentem Romualdem Schaberem z Kierownictwem Federacji. Przedmiotem spotkania było omówienie sytuacji na rynku mleka i możliwości wzajemnej współpracy w obronie tego rynku. Podczas wizyty EMB doszło również do spotkania z ówczesnym Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi. W listopadzie 2014 r. po raz pierwszy PFHBiPM uczestniczyła w międzynarodowych targach EuroTier w Hannoverze, w charakterze wystawcy. Przez cztery dni targów, pracownicy PFHBiPM prowadzili aktywną akcję informacyjno-reklamową na temat usług naszej Firmy oraz polskiej hodowli bydła mlecznego. Reklamowali również zaplanowane na 2015 r. Zgromadzenie Ogólne ICAR i Kongres Światowej Federacji Simentalskiej w Rzeszowie w 2016 r. Szanowni Delegaci, zaproszeni goście. Równolegle ze zmianami i rozwojem oceny krów, muszą następować zmiany w obszarze samej hodowli bydła. Opłacalna produkcja mleka to nie tylko dobre żywienie i użytkowanie ale również dobra genetyka. Stąd tak ważna jest realizacja krajowych programów hodowlanych, nie tylko dla utrzymania dorobku i poziomu polskiej hodowli bydła, ale również wsparcia rodzimych producentów mleka. Tylko gospodarstwa mocne, zdrowe pod względem ekonomicznym i produkcyjnym, korzystające z wszechstronnego doradztwa hodowlanego, ekonomicznego i żywieniowego będą w stanie utrzymać się na rynku i konkurować z farmerami unijnymi. Nie ukrywam, że łatwiej byłoby nam jako Federacji, realizować wszystkie programy hodowlane w roli właściciela sprywatyzowanych Spółek Inseminacyjnych. Niestety z przykrością trzeba stwierdzić, że mimo wkładanego przez nas olbrzymiego wysiłku i zaangażowania, prywatyzacja inseminacji nie potoczyła się po naszej myśli. Nie jesteśmy właścicielami Spółek Inseminacyjnych, chociaż nabyliśmy w latach 2011 2014, 49.794 udziałów prywatyzowanych spółek inseminacyjnych na 9

łączną kwotę 3.575.198 zł z tego: 1) Mazowieckie Centrum Hodowli i Rozrodu Zwierząt Sp. z o.o. z siedzibą w Łowiczu 13.710 udziałów na kwotę 795.180 zł, 2) Wielkopolskie Centrum Hodowli i Rozrodu Zwierząt w Poznaniu z siedzibą w Tulcach Sp. z o.o. - 19 606 udziałów na kwotę 1.431.238 zł, 3) Małopolskie Centrum Biotechniki Sp. z o.o. z siedzibą w Krasnem - 15 500 udziałów na kwotę 1.216.750 zł, 4) Stacja Hodowli i Unasieniania Zwierząt Sp. z o.o. z siedzibą w Bydgoszczy 978 udziałów na kwotę 132.030 zł. Udziały to niestety nie pakiet większościowy, ale nie załamujemy rąk, podejmujemy nowe działania w sferze genomiki i szacowania wartości hodowlanej bydła, z myślą o utrzymaniu poziomu polskiej hodowli na arenie międzynarodowej. Najpierw jako Federacja staliśmy się członkiem krajowego konsorcjum Genomika Polska, a następnie poprzez to konsorcjum w dniu 26 październiku 2012 r. zostaliśmy członkiem Eurogenomicsu ( EG ), w którym mam możliwość reprezentowania Federacji w Zarządzie tego konsorcjum. Zawarta umowa o przystąpieniu Polski do Eurogenomicsu, stworzyła szanse polskim hodowcom i stacjom unasieniania, stosowania genomowej oceny wartości hodowlanej, zarówno materiału żeńskiego jak też męskiego. Taki model od kilku lat funkcjonuje w czołowych krajach Unii Europejskiej. Chciałbym tutaj również dodać, że przedstawiciel PFHB i PM w 2014 r. został członkiem rady Europejskiej Konfederacji Bydła Holsztyńsko Fryzyjskiego. W styczniu 2014 zorganizowana została, w ramach Polagra Premiery w Poznaniu, konferencja pt. Rewolucja genomowa w selekcji bydła mlecznego. Była to bardzo ważna i potrzebna konferencja, z udziałem licznego grona hodowców, która uświadomiła wszystkim, że szacowanie wartości hodowlanej zwierząt technologią genomową, jest swego rodzaju przełomem i wręcz rewolucją w hodowli bydła. Uświadomiła nam również, a może potwierdziła nasze obawy, że świat nam ucieka, że nie mamy innego wyjścia jak dążyć za wszelką cenę, nawet samodzielnie, do rozwoju tej technologii. Tego oczekują od nas nasi hodowcy, a my mamy obowiązek te oczekiwania spełnić. W lipcu 2014 opracowany został, przy udziale Rady Hodowlanej, NOWY KRAJOWY PROGRAM HODOWLANY DLA BYDŁA rasy polskiej holsztyńskofryzyjskiej, przyjęty przez Ministra Rolnictwa Rozwoju Wsi, który uwzględnia 10

genomową ocenę wartości hodowlanej w selekcji materiału żeńskiego i męskiego oraz zmodyfikowany indeks PF, uwzględniający wartość hodowlaną dla długowieczności. W sierpniu 2014 Polska uznaje za oficjalną genomową ocenę wartości hodowlanej buhajów rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej. Oczekiwana hodowców zaczynają się spełniać. W marcu 2015 r. PFHBiPM otwiera w Parzniewie na potrzeby całego kraju, Laboratorium Genetyki Bydła, którego celem jest genotypowanie materiału żeńskiego, dla osiągnięcia szybszego tempa postępu genetycznego. Oficjalne otwarcie, tego bardzo nowoczesnego, dobrze wyposażonego Laboratorium Genetyki Bydła nastąpiło w dniu 5 marca br. podczas posiedzenia Zarządu Federacji. Równolegle z podjętymi działaniami na rzecz genotypowania zwierząt, czynimy intensywne starania o przekazanie PFHB i PM, przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, prowadzenia oceny wartości hodowlanej bydła mlecznego, publikowania wyników tej oceny oraz prowadzenia systemu teleinformatycznego na potrzeby tej oceny. Chciałbym w tym miejscu serdecznie podziękować całej Radzie Hodowlanej Federacji, za bardzo duże zaangażowanie w problematykę hodowli bydła w Polsce i zaopiniowane zmiany przyspieszające postęp genetyczny. Do tych bardzo istotnych i kluczowych zmian w obszarze genotypowania zwierząt doszły kolejne, które porządkują problemy hodowlane. Przede wszystkim chciałbym podkreślić zaangażowanie Federacji w tworzenie dobrego klimatu i niesienie pomocy w organizacji Klubów Młodych Hodowców Bydła. W czerwcu 2012 r. na posiedzeniu Zarządu omówiona została sprawa celów, sposobu finansowania i formalnych aspektów organizacji klubów młodych hodowców bydła, w takich krajach jak: Niemcy, Wielka Brytania i Szwajcaria. Odczuwalny wzrost zainteresowania naszej młodzieży działalnością klubów młodych hodowców w krajach zachodnich, przyczynił się do powstania w 2013 r., na Podlasiu, pod egidą Podlaskiego Związku Hodowców Bydła i Producentów Mleka pierwszego w Polsce, oficjalnego klubu młodego hodowcy. Kierując się względami zdrowotnymi, już w styczniu 2012 r. Zarząd PFHBiPM zatwierdził uwzględnianie na wystawach dodatkowego obowiązku badań wystawianego bydła w kierunku dwóch chorób: IBR/IPV i BVD-MD. 11

Od września 2011 r. PFHBiPM organizuje Ogólnopolskie Wystawy Bydła Hodowlanego naprzemiennie z Krajową Wystawą Zwierząt Hodowlanych (co dwa lata). Taki był wniosek z poprzedniego Walnego Zjazdu w 2011 r. Z satysfakcją trzeba również odnotować fakt, że w marcu 2013 r. polscy hodowcy wzięli udział w Europejskim Czempionacie Bydła Holsztyńskiego we Fribourgu w Szwajcarii. PFHBiPM zaprezentowała sześć krów odmiany czarnobiałej i dwie krowy odmiany czerwono-białej rasy polskiej holsztyńskofryzyjskiej. Stoisko PFHBiPM i ekspozycja krów były licznie odwiedzane przez zwiedzających wystawę nie tylko z naszego kraju, którzy nie szczędzili słów uznania dla polskich uczestników w Europejskim Czempionacie. Szanowni Delegaci, zaproszeni goście. Wszystkie zmiany wprowadzane w Dziale Oceny i Dziale Hodowli, z myślą o lepszej obsłudze hodowców, polegające na uruchamianiu nowych usług, ich unowocześnianiu, organizowaniu szkoleń, bardzo pozytywnie odebrane zostały również przez pracowników, a zwłaszcza pracownicze związki zawodowe. Działający przy PFHB i PM Związek Zawodowy NSZZ Solidarność uznał, że dokonywane w Federacji zmiany są całkowicie zbieżne z wartościami propagowanymi przez ten Związek takimi jak: preferowanie stałego zatrudnienia, przestrzeganie standardów pracy, dialog społeczny, podnoszenie kwalifikacji pracowników i inwestowanie w rozwój firmy. Biorąc to pod uwagę oraz wszystkie okoliczności wzajemnej współpracy z Kierownictwem Federacji, Związek Zawodowy NSZZ Solidarność swoimi opiniami, wystąpieniami i staraniami, doprowadził do nadania Federacji w styczniu 2013 r. certyfikatu Pracodawca Przyjazny Pracownikom. To szczególne wyróżnienie z rąk Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego, miałem okazję odebrać wraz z Dyrektorem Federacji Stanisławem Kautzem. Dodać tu należy, że wyróżnienie to promujące dobre praktyki w zakładach pracy objęło tylko 22 pracodawców, w tym jedynego z branży rolniczej czyli PFHB i PM. Szanowni Delegaci, zaproszeni goście, W mijającej kadencji, poza działaniami na rzecz rozwoju oceny i hodowli bydła, rynku mleka, Polska Federacja Hodowców Bydła i Producentów Mleka, 12

angażowała się, w kolejne, bardzo ważne dla producentów mleka zagadnienia, mające na celu między innymi przywrócenie uboju rytualnego, pozyskanie nowych podmiotów do wykonywania uboju z konieczności, uruchomienie wcześniej już sygnalizowanego dobrowolnego programu zwalczania chorób wirusowych u bydła IBR/IPV oraz BVD/MD, opiniowanie aktów prawnych dotyczących sektora mleka. Wszystkie te kwestie wymagały dużego zaangażowania z naszej strony. W ramach działań, na rzecz przywrócenia zakazanego przez Sejm uboju rytualnego, wspieraliśmy zbieraniem podpisów, obywatelski projekt Krajowej Rady Izb Rolniczych. Projekt ten trafił do Sejmu, został przedstawiony na plenarnym posiedzeniu Sejmu, ale nie głosowany, do czasu pojawienia się wyroku Trybunału Konstytucyjnego, badającego zgodność z Konstytucją, wprowadzony zakaz uboju rytualnego. W grudniu 2014 r. TK orzekł że zakaz jest niezgodny z Konstytucją, czym przywrócił w Polsce unijne przepisy (Rozporządzenie Rady (WE) nr 1099/2009 z dnia 24 września 2009 r) prowadzenia uboju rytualnego. Pomimo odniesionego małego sukcesu cały czas zabiegaliśmy o powiększenie liczby podmiotów gospodarczych ubojni świadczących usługi w zagrodach rolników w zakresie uboju z konieczności. Dzięki wsparciu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Głównego Lekarza Weterynarii udało się nam powiększyć z 24 do ponad 100, stan ubojni świadczących usługi w zakresie uboju bydła z konieczności. Poza ubojem z konieczności, podjęliśmy starania o uregulowanie procedury eutanazji i utylizacji zwierząt chorych i wybrakowanych. Kwestia ta wymaga dalszych działań i uzgodnień. I wreszcie kolejna sprawa bardzo istotna z puntu widzenia zdrowia zwierząt i ich produkcyjności. W grudniu 2014 r. Główny Lekarz Weterynarii zobowiązał się do wdrożenia dobrowolnego programu zwalczania chorób wirusowych u bydła IBR/IPV oraz BVD/MD w II półroczu 2015 r. Pierwsze robocze spotkanie w tej kwestii na wniosek PFHB i PM odbyło się 26 stycznia 2015 r. Wiele uwagi Federacja poświęcała rodzącym się aktom prawnym związanym między innymi z funkcjonowaniem WPR na lata 2014 2020. Szczególnie 13

interesowała nas sprawa dopłat bezpośrednich związanych z produkcją, w odniesieniu do bydła i krów. Niestety w tej kwestii nasze wnioski i oczekiwania, zmierzające do lokowania wsparcia do stad większych, pomimo jednolitego stanowiska wszystkich trzech krajowych związków bydlęcych, zostały odrzucone na rzecz gospodarstw 3 krowich. Spowodowało to zmniejszenie ilości zwierząt objętych dopłatami i zmniejszenie stawki na 1 zwierzę. Szanowni Delegaci, zaproszeni goście. W mijającej kadencji kontynuowaliśmy działania mające na celu zakup nieruchomości i tworzenie nowych naszych siedzib własnościowych. W styczniu 2012 r. w Rzgowie (województwo łódzkie) z udziałem wszystkich władz Statutowych PFHB i PM doszło do uroczystego otwarcia nowej siedziby Oddziału w Łodzi oraz Łódzkiego Związku Hodowców Bydła. W czerwcu 2012 r. jako Prezydent PFHBiPM, miałem możliwość, podpisania z przedstawicielem Oddziału Warszawskiego Agencji Nieruchomości Rolnych, aktu notarialnego ustanawiającego Federację właścicielem budynku administracyjno-laboratoryjnego w Parzniewie. W sierpniu odbyło się uroczyste przekazanie aktu notarialnego Mazowieckiemu Związkowi Hodowców Bydła i Producentów Mleka i Regionowi Oceny Parzniew. We wrześniu 2012 r. w Minikowie (woj. kujawsko-pomorskie) odbyły się uroczystości przecięcia wstęgi i oddania do użytkowania biurowca stanowiącego nową siedzibę Regionu Oceny Bydgoszcz i Kujawsko-Pomorskiego Związku Hodowców Bydła. Odkupiony od lokalnego Ośrodka Doradztwa Rolniczego obiekt, po przejściu generalnego remontu, stał się nowoczesną, własnościową siedzibą Regionu Oceny wraz z laboratorium oceny mleka i siedzibą Kujawsko Pomorskiego Związku Hodowców Bydła W październiku 2012 r. w Kobiernie (woj. wielkopolskie) uroczyście wmurowano kamień węgielny pod budowę nowego obiektu PFHBiPM, w którym znajdzie się siedziba Wielkopolskiego Związku Hodowców Bydła i Producentów Mleka, laboratorium wykonującego badania pasz i składu mleka na potrzeby oceny wartości użytkowej bydła oraz siedziba Regionu Oceny Poznań. Kobierno stało się pierwszą inwestycją powstającą od podstaw, uwzględniającą założenia architektoniczne, preferencje i potrzeby PFHBiPM. 14

Rok później w tym samym Kobiernie w listopadzie 2013 r. świętowaliśmy już zakończenie budowy i oddanie do użytkowania nowej siedziby Wielkopolskiego Związku Hodowców i Producentów Bydła oraz pomieszczeń laboratoryjnoadministracyjnych Regionu Oceny Poznań. To ważne dla całej społeczności Federacji wydarzenie, poprzedziła uroczystość poświęcenia i przekazania sztandaru Wielkopolskiego Związku Hodowców i Producentów Bydła. W grudniu 2013 r. w Dorotowie dokonano uroczystego otwarcia i poświęcenia siedziby Warmińsko-Mazurskiego Związku Hodowców Bydła Mlecznego oraz Oddziału w Olsztynie PFHBiPM. Bardzo podniośle i uroczyście przebiegały ceremonie poświęcania i przekazywania Sztandarów Regionalnym Związkom Hodowców i Producentów Mleka. W sierpniu 2012 r. w Pułtusku miała miejsce uroczystość poświęcenia i przekazania sztandaru Mazowieckiego Związku Hodowców Bydła i Producentów Mleka. Obecnie związek liczy 1 300 członków, a hodowcy w nim zrzeszeni, jako pierwsi w kraju zaczęli działać pod własnym sztandarem. W październiku 2012 r. w Olsztynie miało miejsce poświęcenie i przekazanie sztandaru Warmińsko-Mazurskiego Związku Hodowców Bydła Mlecznego. W sierpniu 2014 r. miało miejsce, bardzo szczególne wydarzenie dla naszej organizacji, polegające na połączeniu uroczystości poświęcenia sztandaru Łódzkiego Związku Hodowców Bydła z odsłonięciem tablicy upamiętniającej śp. Stefana Glonka, współzałożyciela PFHBiPM, wiceprezydenta PFHB i PM, wieloletniego prezesa ŁZHB, wspaniałego człowieka, nieodżałowanego kolegi całej polskiej braci hodowlanej. Szanowni Delegaci, Podsumowując działalność Zarządu Federacji chcę Państwa poinformować, iż w kadencji 2011 2015 odbyło się 19 posiedzeń Zarządu Polskiej Federacji Hodowców Bydła i Producentów Mleka Zarząd podjął 56 uchwał. Uchwały były podejmowane m.in. w sprawach: 15

Organizacji wystaw, regulaminów wystawowych oraz Wystawowego Regulaminu Etycznego; Nabycia udziałów prywatyzowanych jednoosobowych spółek Skarbu Państwa; Ustalenia odpłatności za usługi świadczone przez Dział Hodowli oraz Dział Oceny, jak również Wydział Oceny Typu i Budowy; Nadania Złotych Honorowych Odznak PFHBiPM; Nabycia nieruchomości w Parzniewie na potrzeby siedziby RO Parzniew oraz dodatkowej nieruchomości w Jeżewie Starym (garaże); Przyjęcia projektów programów zwalczania zakażeń IBR/IPV oraz BVD- MD w stadach krów ocenianych; Przystąpienia Federacji w charakterze członka do konsorcjum MASinBULL Ustalenia regulaminów wpisu do ksiąg bydła hodowlanego ras polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej oraz regulaminów oceny typu i budowy bydła ras mlecznych w typie użytkowym mlecznym oraz mięsno-mlecznym. Jednym z najważniejszych punktów omawianych podczas większości posiedzeń Zarządu PFHBiPM była kwestia prywatyzacji spółek inseminacyjnych oraz możliwości i perspektywy wykonywania oceny genomowej w Polsce. Problemem szeroko omawianym i dyskutowanym była także pogarszająca się sytuacja na rynku mleka oraz perspektywy jego rozwoju po uwolnieniu kwot mlecznych. Szanowni delegaci, zaproszeni goście. Kadencja nowego Zarządu, który Szanowni Delegaci wybierzecie dzisiaj na lata 2015-2019 zbiegnie się z okresem dużego otwarcia rynku mleka po zniesieniu kwot mlecznych, jego liberalizacją, nasileniem konkurencji na tym rynku, funkcjonowaniem nowych zapisów WPR na lata 2015 2020. To wszystko wymagać będzie ze strony PFHB i PM kontynuowania wysiłków na rzecz doskonalenia oceny i hodowli bydła, rozwijania technologii genomowej, walki o bezpieczny i stabilny rynek mleka. Chciałbym więc w imieniu Prezydium i Zarządu Federacji przedstawić, na kolejną kadencje, wnioski merytoryczne, skierowane do Walnego Zjazdu Delegatów w celu ich przyjęcia. Są to następujące wnioski: 1) Kontynuować starania na rzecz przyjmowania nowych obór i wzrostu populacji ocenianej. 16

2) Uruchomić drugie obok Kobierna LABORATORIUM ANALIZY PASZ W JEŻEWIE 3) Zautomatyzować LABORATORIA OCENY MLEKA (roboty do mycia fiolek, suszenia, dozowania konserwantów, korkowania i pakowania skrzynek). 4) Rozbudować świadczenie usług niezależnych: doradztwo rolno hodowlane, żywieniowe, ekonomiczne dotyczące produkcji mleka w gospodarstwie. 5) Zbudować strategię marketingowo promocyjną dla usług świadczonych przez Dział Oceny. 6) Doskonalić USŁUGĘ KETOZOWĄ poprzez zwiększenie precyzji diagnozowania stanu zdrowotnego krów oraz ulepszenie sposobu komunikowania wyników hodowcom 7) Kontynuować badania na rzecz możliwości wskazywania kwasicy u bydła. 8) Opracować metody SZACOWANIA I PRZEWIDYWANIA WYDAJNOŚCI LAKTACYJNYCH NA PODSTAWIE KRZYWYCH LAKTACJI. 9) Opracować program STADO on LINE jako internetowy program wspierający zarządzanie stadem. 10) Doprowadzić do przejęcia prowadzenia oceny wartości hodowlanej i utworzenia centrum strategicznego genetyki bydła mlecznego, którego głównym celem byłaby analiza ewolucji postępu genetycznego bydła mlecznego oraz rozwój metodyk oceny wartości hodowlanej. 11) Rozwijać usługi w zakresie genotypowania bydła, zwłaszcza materiału żeńskiego. 12) Opracować i wdrożyć nowe programy hodowlano - informatyczne, pomagające w zarządzaniu stadem, np. pt. Bilans genetyczny stad ocenianych. Na zakończenie chciałbym serdecznie podziękować wszystkim Regionalnym Związkom Hodowców Bydła i Producentów Mleka, Członkom Prezydium i Zarządu Federacji, a zwłaszcza Wiceprezydentowi Krzysztofowi Banachowi, Komisji Rewizyjnej, Sądowi Koleżeńskiemu i wszystkim pracownikom Federacji na czele z Dyrektorem Federacji Stanisławem Kautzem za zaangażowanie, bardzo owocną i konstruktywną współpracę, budowanie pozytywnego wizerunku Federacji, za rzetelne wykonywanie przez pracowników swoich obowiązków i profesjonalną obsługę Hodowców. Byłem i jestem dumny z faktu, że miałem możliwość i przyjemność współpracować, z tak znakomitym gronem hodowców i współpracowników. 17

Serdecznie dziękuję Ministrowi Rolnictwa i Rozwoju Wsi Panu Markowi Sawickiemu za wspieranie naszych działań szczególnie na forum Unii Europejskiej. Zawsze podkreślałem, że razem możemy zrobić wiele, osobno nic. Życzę nowo wybranemu zarządowi, odważnych decyzji, cierpliwości i konsekwencji w ich realizacji. Dziękuję za uwagę. Leszek Hądzlik 18