Przeglądy techniczne i remonty. Obowiązki właściciela i zarządcy w świetle prawa. mgr inż. Bożena Blum W 2016 r. po raz kolejny znowelizowano przepisy ustawy Prawo budowlane. Uległy zmianie regulacje dotyczące świadectw charakterystyki energetycznej budynku, warunków technicznych projektowania budynków, samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie, ochronie środowiska, procesu inwestycyjno- budowlanego. Zmieniono zasady dotyczące organizacji procesu budowlanego. Kolejne nowelizacje Ustawy prawo budowlane, zostały zainicjowane i uchwalone po katastrofach budowlanych, które miały miejsce w styczniu i lutym 2006 r. Zdarzenia te ujawniły niedoskonałości zapisów ustawowych w zakresie bezpieczeństwa użytkowania obiektów budowlanych. Zmiany miały na celu podniesienie poziomu bezpieczeństwa użytkowania obiektów budowlanych. Odpowiednie artykuły Prawa budowlanego określają obowiązki właścicieli i zarządców w tym zakresie - art.61, 62, 66, 70, 91 a, 92 mają znowelizowane brzmienie Art.61 Właściciel lub zarządca obiektu budowlanego jest obowiązany: 1. utrzymywać i użytkować obiekt zgodnie z zasadami, o których mowa w art. 5 ust. 2; 2. zapewnić, dochowując należytej staranności, bezpieczne użytkowanie obiektu w razie wystąpienia czynników zewnętrznych oddziaływujących na obiekt, związanych z działaniem człowieka lub sił natury, takich jak: wyładowania atmosferyczne, wstrząsy sejsmiczne, silne wiatry, intensywne opady atmosferyczne, osuwiska ziemi, zjawiska lodowe na rzekach i morzu oraz jeziorach i zbiornikach wodnych, pożary lub powodzie, w wyniku których następuje uszkodzenie obiektu budowlanego lub bezpośrednie zagrożenie takim uszkodzeniem, mogące spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia lub środowiska. Nadany został nowy sens brzmienia art.61 nakładającego na właściciela lub zarządcę obiektu budowlanego obowiązek utrzymywania i użytkowania obiekt zgodnie z zasadami których mowa w art. 5 ust. 2;tj. zgodnie z jego przeznaczeniem i wymaganiami ochrony środowiska, utrzymując obiekt w należytym stanie technicznym i estetycznym i nie dopuszczając do nadmiernego pogorszenia jego własności użytkowych i sprawności technicznej. Zapisy tego artykułu zostały uzupełnione o obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa użytkowania obiektu w razie wystąpienia czynników zewnętrznych oddziałujących na obiekt. Chodzi tu o czynniki
związane z działaniem człowieka lub sił natury takie jak : wyładowania atmosferyczne, silne wiatry, intensywne opady atmosferyczne lub inne zjawiska w wyniku których następuje uszkodzenie obiektu budowlanego lub bezpośrednie zagrożenie takim uszkodzeniem, które może spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia lub zagrożenie dla środowiska. Zakres odpowiedzialności właściciela lub zarządcy jest w tym przypadku wyznaczany miarą należytej staranności, do której dochowania jest zobowiązany każdy podejmujący jakiekolwiek działania. W świetle powyższego zapisu właściciel lub zarządca obiektu odpowiada za zapewnienie bezpieczeństwa użytkowania zarówno w aspekcie sprawności technicznej jak również w sytuacji oddziaływania na ten obiekt różnych czynników zewnętrznych. Obecnie nie ulega wątpliwości, że usuwanie nadmiaru śniegu z dachu budynku jest obowiązkiem właściciela lub zarządcy. Niewykonanie wymienionych powyżej obowiązków jest przestępstwem zagrożonym dotkliwymi karami. Wprowadzony został nowy zapis w art.91 a który brzmi : "Art. 91a. Kto nie spełnia, określonego w art. 61, obowiązku utrzymania obiektu budowlanego w należytym stanie technicznym, użytkuje obiekt w sposób niezgodny z przepisami lub nie zapewnia bezpieczeństwa użytkowania obiektu budowlanego, podlega grzywnie nie mniejszej niż 100 stawek dziennych, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku."; Przepis ten wprowadza do ustawy pojecie przestępstwa polegającego na zaniechaniu- nie zapewnieniu bezpieczeństwa użytkowania obiektu tj braku reakcji właściciela lub zarządcy obiektu na niezależne od niego czynniki zewnętrzne działające na obiekt. W kontekście tego zapisu pojawiają się wątpliwości, jakich działań należy oczekiwać od właściciela lub zarządcy w ramach obowiązku zapewnienia bezpiecznego użytkowania obiektu. Absurdalne jest wymaganie zapewnienia bezpiecznego użytkowania obiektu w razie wystąpienia nieprzewidzianych czynników zewnętrznych, związanych z destrukcyjnym działaniem człowieka np. atak terrorystyczny lub katastroficznego działania sił natury, które to działania nie zostały przewidziane w projekcie budowlanym. Przykłady niszczycielskich działań terrorystów a także wszelkich kataklizmów począwszy od huraganowych wiatrów, powodzi, wstrząsów sejsmicznych itp. występujących na całym świecie, świadczą o niemożności ochrony ludzi i środowiska przed ich skutkami. Nie zmienią tego zapisy w ustawie narzucające na właściciela i zarządcę nierealne obowiązki w stosunku do zagrożonych obiektów budowlanych. Zmieniło się także brzmienie art.62
Art.62 1. Obiekty budowlane powinny być w czasie ich użytkowania poddawane przez właściciela lub zarządcę kontroli: 1) okresowej, co najmniej raz w roku, polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego: a) elementów budynku, budowli i instalacji narażonych na szkodliwe wpływy atmosferyczne i niszczące działania czynników występujących podczas użytkowania obiektu, b) instalacji i urządzeń służących ochronie środowiska, c) instalacji gazowych oraz przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych); 2) okresowej, co najmniej raz na 5 lat, polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego i przydatności do użytkowania obiektu budowlanego, estetyki obiektu budowlanego oraz jego otoczenia; kontrolą tą powinno być objęte również badanie instalacji elektrycznej i piorunochronnej w zakresie stanu sprawności połączeń, osprzętu, zabezpieczeń i środków ochrony od porażeń, oporności izolacji przewodów oraz uziemień instalacji i aparatów; 3) okresowej w zakresie, o którym mowa w pkt 1, co najmniej dwa razy w roku, w terminach do 31 maja oraz do 30 listopada, w przypadku budynków o powierzchni zabudowy przekraczającej 2000 m2 oraz innych obiektów budowlanych o powierzchni dachu przekraczającej 1000 m2; osoba dokonująca kontroli jest obowiązana bezzwłocznie pisemnie zawiadomić właściwy organ o przeprowadzonej kontroli; 4) bezpiecznego użytkowania obiektu każdorazowo w przypadku wystąpienia okoliczności, o których mowa w art. 61 pkt 2; 4a) w przypadku zgłoszenia przez osoby zamieszkujące lokal mieszkalny znajdujący się w obiekcie budowlanym o dokonaniu nieuzasadnionych względami technicznymi lub użytkowymi ingerencji lub naruszeń, powodujących, że nie są spełnione warunki określone w art. 5 ust 2; 1a W trakcie kontroli, o której mowa w ust. 1, należy dokonać sprawdzenia wykonania zaleceń z poprzedniej kontroli. 2. Obowiązek kontroli, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, nie obejmuje właścicieli i zarządców: 1) budynków mieszkalnych jednorodzinnych;
2) obiektów budowlanych: a) budownictwa zagrodowego i letniskowego, b) wymienionych w art. 29 ust. 1. 2a. Kontrolę, o której mowa w ust. 1 pkt 4a, właściciel lub zarządca jest zobowiązany przeprowadzić w terminie 3 dni od otrzymania zgłoszenia. 3. Właściwy organ w razie stwierdzenia nieodpowiedniego stanu technicznego obiektu budowlanego lub jego części, mogącego spowodować zagrożenie: życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia bądź środowiska nakazuje przeprowadzenie kontroli, o której mowa w ust. 1, a także może żądać przedstawienia ekspertyzy stanu technicznego obiektu lub jego części. Należy zwrócić uwagę, że kolejne nowelizacje wprowadziły obowiązek dokonania kontroli bezpieczeństwa użytkowania obiektu w razie wystąpienia czynników zewnętrznych wymienionych w art.61 ust.2. Ponieważ katalog tych czynników nie jest zamknięty lecz ma charakter przykładowy, może powstać wątpliwość np. w przypadku zjawisk atmosferycznych, które z nich narzucać będą obowiązek dokonania kontroli. Ponieważ pojęcia wyładowania atmosferyczne, silne wiatry, intensywne opady są to pojęcia niedookreślone, rodzić będą wątpliwości w praktyce. Co prawda katalog ten został doprecyzowany kryterium generalnym iż chodzi o czynniki w wyniku których następuje uszkodzenie obiektu budowlanego lub bezpośrednie zagrożenie takim uszkodzeniem, jednak kryterium to jest również ocenne. Ponieważ ocena uzależniona jest częściowo od stanu technicznego konkretnego obiektu, zastosowane kryterium nie ma charakteru uniwersalnego. Jednocześnie zwrócić należy uwagę, że nie wypełnienie obowiązku, o którym mowa w art. 62 ust.1, stanowi wykroczenie karane grzywną (art.93ust.8), co może powodować tendencje do przeprowadzania kontroli bezpieczeństwa użytkowania obiektu zawsze po gwałtownych zjawiskach pogodowych. Wprowadzony został także obowiązek dwukrotnych w ciągu roku obowiązkowych okresowych kontroli stanu technicznego obiektów, których powierzchnia zabudowy przekracza 2000 m2 oraz innych obiektów budowlanych o powierzchni dachu przekraczającej 1.000 m 2 Kontrole powinny się odbywać przed i po okresie zimowym tj. do listopada i do końca maja. Użyte kryterium powierzchni dachu nie jest jednoznaczne. Ustawodawca nie rozróżnił dachów płaskich i stromych. W tym drugim przypadku powierzchnia dachu może być rozumiana dwojako: jako powierzchnia połaci dachowej lub jako powierzchnia pokrycia.
Ponadto osoba dokonująca kontroli jest obowiązana bezzwłocznie pisemnie zawiadomić właściwy organ o przeprowadzonej kontroli. Organ ten na mocy dodanego art.84 ust.2 pkt.4 prowadzi ewidencje zawiadomień o ww. kontrolach. Zmiana wprowadzona w art.66 prawa budowlanego pozwala na ingerencje organu nadzoru budowlanego w przypadku stwierdzenia, że obiekt budowlany może zagrażać zdrowiu lub życiu ludzi, bezpieczeństwa mienia lub środowiska niezależnie od przyczyn wywołujących ten stan. Dotychczas prawo pozwalało na ingerencję organów nadzoru budowlanego wyłącznie wtedy gdy zagrożenie wynikało ze sposobu użytkowania obiektu budowlanego. Obecnie organy nadzoru budowlanego mogą nałożyć obowiązek usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości również w przypadku obiektów nie użytkowanych lub gdy nieprawidłowe użytkowanie powoduje zagrożenie. Art. 66. 1. W przypadku stwierdzenia, że obiekt budowlany: 1. może zagrażać życiu lub zdrowiu ludzi, bezpieczeństwu mienia bądź środowiska albo 2. jest użytkowany w sposób zagrażający życiu lub zdrowiu ludzi, bezpieczeństwu mienia lub środowisku, albo 3. jest w nieodpowiednim stanie technicznym, albo 4. powoduje swym wyglądem oszpecenie otoczenia właściwy organ nakazuje, w drodze decyzji, usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości, określając termin wykonania tego obowiązku. 1a. W przypadku stwierdzenia nieuzasadnionych względami technicznymi lub użytkowymi ingerencji lub naruszenia wymagań dotyczących obiektu budowlanego, których charakter uniemożliwia lub znacznie utrudnia użytkowanie go do celów mieszkalnych, organ nadzoru budowlanego nakazuje, w drodze decyzji, usunięcie skutków ingerencji lub naruszeń lub przywrócenie stanu poprzedniego. Decyzja podlega natychmiastowemu wykonaniu i może być ogłoszona ustnie. 2. W decyzji, o której mowa w ust. 1 pkt 1 3, właściwy organ może zakazać użytkowania obiektu budowlanego lub jego części do czasu usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości. Decyzja o zakazie użytkowania obiektu, jeżeli występują okoliczności, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, podlega natychmiastowemu wykonaniu i może być ogłoszona ustnie. W sytuacji zagrożenia organ nadzoru budowlanego może zakazać użytkowania obiektu budowlanego lub jego części do czasu usunięcia nieprawidłowości bez rozstrzygania sytuacji prawnej najemców i
użytkowników lokali. Ponadto decyzja o zakazie użytkowania obiektu budowlanego wywołana określonym w ustawie zagrożeniem podlega natychmiastowemu wykonaniu, także wówczas gdy jest doręczona na piśmie. Podkreślić trzeba, że wspomniana decyzja jest wykonalna z mocy prawa nie zaś z tytułu rygoru natychmiastowej wykonalności ( art. 108 kpa). Wyklucza to możliwość oceny zasadności natychmiastowej wykonalności decyzji, a jej adresata stawia w trudnej sytuacji obowiązku wykonania decyzji także wtedy gdy kwestionuje jej prawidłowość merytoryczną. Wprowadzono także regulacje o charakterze dyscyplinującym właścicieli i zarządców obiektów budowlanych do usuwania uchybień stwierdzonych w trakcie kontroli okresowej. Regulacja ta zwiększa także odpowiedzialność osób przeprowadzających obowiązkowe kontrole. Jednocześnie organ nadzoru budowlanego został zobligowany do przeprowadzenia kontroli obiektu budowlanego pod kątem potwierdzenia usunięcia stwierdzonych uszkodzeń oraz uzupełnienia braków, po bezzwłocznie otrzymaniu kopii protokołu kontroli od osoby dokonującej kontroli. Art. 70. 1. Właściciel, zarządca lub użytkownik obiektu budowlanego, na których spoczywają obowiązki w zakresie napraw, określone w przepisach odrębnych bądź umowach, są obowiązani w czasie lub bezpośrednio po przeprowadzonej kontroli, o której mowa w art. 62 ust. 1 pkt 1 4a, usunąć stwierdzone uszkodzenia oraz uzupełnić braki, które mogłyby spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia bądź środowiska, a w szczególności katastrofę budowlaną, pożar, wybuch, porażenie prądem elektrycznym albo zatrucie gazem. Przez dokumentację użytkowania budynku mieszkalnego należy rozumieć zgodnie z 3 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 sierpnia 1999 r. w sprawie warunków technicznych użytkowania budynków mieszkalnych (rozporządzenie) dokumentację odbioru budynku wraz z książką obiektu budowlanego, kopiami imiennych przydziałów lokali, protokołami zdawczo-odbiorczymi lokali, umowami najmu lokali, protokołami pomiaru powierzchni użytkowej lokali, dokumentacją eksploatacyjną wraz z protokołami okresowych kontroli stanu technicznego, opiniami technicznymi i ekspertyzami dotyczącymi budynku, dokumentację eksploatacyjną, w tym również metrykę instalacji piorunochronnej, a także dokumentację powykonawczą robót budowlanych i remontów wraz z protokołami odbioru tych robót. Dokumentacja użytkowania budynku mieszkalnego powinna być systematycznie gromadzona i przechowywana przez okres istnienia budynku ( 9 rozporządzenia).
Należy zaznaczyć, iż zgodnie z art. 64 ust. 1 prawa budowlanego właściciel lub zarządca budynku mieszkalnego jest obowiązany prowadzić książkę obiektu budowlanego. Stanowi ona dokument przeznaczony do zapisów dotyczących przeprowadzanych w okresie użytkowania obiektu budowlanego badań i kontroli stanu technicznego, remontów i przebudowy. Do książki obiektu budowlanego powinny być dołączone m.in. protokoły z kontroli obiektu budowlanego oraz oceny i ekspertyzy dotyczące jego stanu technicznego (art. 64 ust. 3 pr. bud.). Podkreślić należy, iż zgodnie z art. 64 ust. 2 pr. bud. obowiązek prowadzenia książki obiektu budowlanego nie obejmuje m.in. właścicieli i zarządców: budynków mieszkalnych jednorodzinnych (pkt 1), obiektów budowlanych budownictwa zagrodowego i letniskowego (pkt 2 a). W myśl art. 65 pr. bud. właściciel lub zarządca obiektu budowlanego jest obowiązany udostępniać przedstawicielom właściwego organu oraz innych jednostek organizacyjnych i organów upoważnionych do kontroli utrzymania obiektów budowlanych we właściwym stanie technicznym oraz do kontroli przestrzegania przepisów obowiązujących w budownictwie następujące dokumenty: protokoły z kontroli obiektu budowlanego, oceny i ekspertyzy dotyczące jego stanu technicznego, opracowania projektowe i dokumenty techniczne robót budowlanych wykonywanych w obiekcie w toku jego użytkowania, a także dokumentację budowy i dokumentację powykonawczą. Bez zmian pozostały zapisy dotyczące uprawnień określonych specjalistów do przeprowadzania kontroli stanu technicznego budynku mieszkalnego. Kontrolę stanu technicznego instalacji elektrycznych, piorunochronnych i gazowych, o której mowa w art. 62 ust. 1 pkt 1 lit. c pr. bud. oraz art. 62 ust. 1 pkt 2 prawa budowlanego powinny przeprowadzać osoby posiadające kwalifikacje wymagane przy wykonywaniu dozoru nad eksploatacją urządzeń, instalacji oraz sieci energetycznych i gazowych (art. 62 ust. 5 pr. bud.). Zgodnie z art. 62 ust. 6 prawa budowlanego, kontrolę stanu technicznego przewodów kominowych, o której mowa w art. 62 ust. 1 pkt 1 lit. c., w odniesieniu do przewodów dymowych oraz grawitacyjnych przewodów spalinowych i wentylacyjnych powinny przeprowadzać osoby posiadające kwalifikacje mistrza w rzemiośle kominiarskim, a w odniesieniu do przewodów kominowych oraz do kominów przemysłowych, kominów wolnostojących oraz kominów lub przewodów kominowych, w których ciąg kominowy jest wymuszony pracą urządzeń mechanicznych osoby posiadające uprawnienia budowlane odpowiedniej specjalności. Pozostałe rodzaje kontroli, które wskazano w art. 62 ust. 1, powinny być dokonywane przez osoby posiadające uprawnienia budowlane w odpowiedniej specjalności (art. 62 ust. 4 ).
Ustawa Prawo budowlane reguluje także kwestie sposobu przeprowadzania kontroli stanu technicznego obiektów budowlanych w tym budynków mieszkalnych. Okresowe kontrole stanu technicznego budynku mieszkalnego powinny być przeprowadzane w porze wiosennej ( 4 ust. 2 rozporządzenia). Osoba przeprowadzająca okresową kontrolę stanu technicznego budynku powinna przed jej rozpoczęciem zapoznać się z protokołami z poprzednich kontroli, z protokołami odbioru robót remontowych wykonanych w budynku w okresie od poprzedniej kontroli, zgłoszeniami użytkowników lokali dotyczącymi usterek, wad, uszkodzeń lub zniszczeń elementów budynku ( 4 ust. 3 rozporządzenia). W trakcie okresowej kontroli stanu technicznego obiektu budowlanego należy dokonać sprawdzenia wykonania zaleceń z kontroli poprzedniej (art. 62 ust. 1a prawa budowlanego). W toku kontroli wskazanej w art. 62 ust. 1 pkt 1 lit. a., szczegółowym sprawdzeniem należy objąć, o czym mowa w 5 ust. 2 rozporządzenia, stan techniczny: zewnętrznych warstw przegród zewnętrznych (warstwa fakturowa), elementów ścian zewnętrznych (attyki, filary, gzymsy), balustrad, loggii i balkonów, urządzeń zamocowanych do ścian i dachu budynku, elementów odwodnienia budynku oraz obróbek blacharskich, pokryć dachowych, instalacji centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej, urządzeń stanowiących zabezpieczenie przeciwpożarowe budynku, elementów instalacji kanalizacyjnej odprowadzających ścieki z budynku, przejść przyłączy instalacyjnych przez ściany budynku. Natomiast zakresem kontroli wskazanej w art. 62 ust. 1 pkt 2 prawa budowlanego, należy objąć sprawdzenie stanu sprawności technicznej i wartości użytkowej zarówno wskazanych powyżej elementów budynku, jak również wszystkich pozostałych elementów budynku, a także estetykę budynku i jego otoczenia ( 6 rozporządzenia). Zgodnie z 4 ust. 4 Rozporządzenia protokół sporządzany w wyniku okresowej kontroli stanu technicznego budynku mieszkalnego powinien zawierać określenie: stanu technicznego elementów budynku objętych kontrolą (pkt 1), rozmiarów zużycia lub uszkodzenia elementów objętych kontrolą (pkt 2), zakresu robót remontowych i kolejności ich wykonywania (pkt 3), metod i środków użytkowania elementów budynku narażonych na szkodliwe działanie wpływów atmosferycznych i niszczące działanie innych czynników (pkt 4), zakresu niewykonanych robót remontowych zaleconych do realizacji w protokołach z poprzednich kontroli okresowych (pkt 5). Do protokołu z okresowej kontroli stanu technicznego budynku mieszkalnego należy w razie potrzeby dołączyć wykonaną w jej toku dokumentację graficzną. Właściciel, zarządca lub użytkownik obiektu budowlanego, na którym spoczywa odpowiedzialność w zakresie napraw, są obowiązani w czasie lub bezpośrednio po przeprowadzonej kontroli usunąć
stwierdzone uszkodzenia oraz uzupełnić braki, które mogłyby spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia lub środowiska, a w szczególności katastrofę budowlaną, pożar, wybuch, porażenie prądem elektrycznym albo zatrucie gazem (art. 70 ust. 1 prawa budowlanego). Na końcu zaznaczyć należy, iż oprócz sankcji karnych wprowadzonych art. 91 a za naruszenie obowiązku wskazanego w art. 61 prawa budowlanego ( użytkowanie obiektów), pozostają w mocy sankcje za naruszenie wskazanego w art. 62 ust. 1 prawa budowlanego obowiązku przeprowadzania okresowych kontroli stanu technicznego obiektu budowlanego, które zagrożone jest karą grzywny (art. 93 pkt 8 prawa budowlanego). Zgodnie z art. 93 pkt 9 prawa budowlanego karą grzywny zagrożone jest również naruszenie określonego w art. 63 oraz art. 64 ust. 1 i 3 prawa budowlanego obowiązku przechowywania dokumentów związanych z obiektem budowlanym oraz obowiązku prowadzenia książki obiektu budowlanego. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 sierpnia 1999 r. w sprawie warunków technicznych użytkowania budynków mieszkalnych. (Dz. U. 1999 Nr 74 poz. 836) określa warunki techniczne użytkowania budynków mieszkalnych, wraz ze związanymi z nimi instalacjami i urządzeniami technicznymi. Warunki, które maja zapewnić: 1) utrzymanie stanu technicznego budynku na poziomie zapewniającym bezpieczeństwo ludzi i mienia w okresie jego użytkowania, 2) ochronę zdrowia i życia w pomieszczeniach budynku, 3) utrzymanie wymaganego stanu estetycznego budynku, a w przypadku wpisania budynku do rejestru zabytków zachowanie jego wartości podlegających ochronie konserwatorskiej, 4) zgodne z przeznaczeniem użytkowania budynku i znajdujących się w nim pomieszczeń oraz urządzeń związanych z budynkiem a w szczególności warunki w zakresie zaopatrzenia w wodę, gaz, energię cieplną energię elektryczną, ochronę przeciwpożarową, oraz odprowadzania ścieków i usuwania odpadów stałych, 5) możliwość racjonalizacji zużycia wody i nośników energii zgodnie z wymaganiami użytkowników lokali, lecz w sposób nie naruszający interesów osób trzecich i nie powodujący pogorszenia właściwości użytkowych i technicznych budynku i związanych z nim urządzeń, 6) racjonalne wykorzystanie energii, 7) ochronę uzasadnionych interesów osób trzecich. W Rozporządzeniu podane zostały definicje używanych pojęć :
lokal wydzielona trwałymi ścianami w obrębie budynku izbę lub zespół izb, wraz z innymi pomieszczeniami przeznaczonymi na stały pobyt ludzi, lub też budynek mieszkalny, w którym znajduje się tylko jeden lokal mieszkalny, jeżeli taki dom lub lokal posiada odrębne wejście z zewnątrz budynku lub z klatki schodowej, naprawa główna remont polegający na wymianie co najmniej jednego elementu budynku, naprawa bieżąca okresowy remont elementów budynku, który ma na celu zapobiegania skutkom zużycia tych elementów i utrzymanie budynku we właściwym stanie technicznym, konserwacja wykonywanie robót mających na celu utrzymanie sprawności technicznej elementów budynku, dokumentacja użytkowania dokumentację odbioru budynku wraz z książką obiektu budowlanego, kopiami imiennych przydziałów lokali, protokołami zdawczo-odbiorczymi lokali, umowami najmu lokali, protokołami pomiaru powierzchni użytkowej lokali, dokumentacją eksploatacyjną wraz z protokołami okresowych kontroli stanu technicznego, opiniami technicznymi i ekspertyzami dotyczącymi budynku, dokumentacje eksploatacyjną, w tym również metrykę instalacji piorunochronnej, a także dokumentację powykonawczą robót budowlanych i remontów wraz z protokołami odbioru tych robót Rozporządzenie wskazuje także sposób prowadzenia działań technicznych mających na celu zachowanie prawidłowego funkcjonowania obiektu. Dane zawarte w protokołach kontroli, o których mowa w 4, powinny stanowić podstawę do sporządzenia zestawienia robót remontowych budynku i przeprowadzenia stosownego remontu. Zestawienie powinno zawierać podział robót na: 1) roboty konserwacyjne, 2) naprawy bieżące, 3) naprawy główne. Zakłada się, że zestawienie napraw bieżących i głównych stanowi podstawę do sporządzenia planu robót remontowych. Plan robót remontowych powinien być sporządzony z zachowaniem pierwszeństwa dla robót mających na celu: 1) eliminację zagrożenia bezpieczeństwa użytkowników lokali i osób trzecich, 2) zabezpieczenie przeciwpożarowe budynku, 3) spełnienie wymagań ochrony środowiska, 4) zachowanie zapobiegawczego charakteru remontu. Ponadto przy remontach budynku należy zapewnić realizację robót w kolejności wynikającej z opracowanego planu remontów z zachowaniem bezpieczeństwa użytkowników i osób trzecich w
trakcie prowadzenia robót. Należy stosować rozwiązania techniczne, materiałowe i technologiczne ograniczające uciążliwość użytkowania lokali oraz podnoszące walory użytkowe robót. Wszelkie zmiany w stosunku do istniejących rozwiązań, dokonywanie w związku z wykonywaniem robót remontowych, nie mogą prowadzić do pogorszenia stanu technicznego i właściwości użytkowych elementów budynku oraz naruszać interesów użytkowników lokali lub osób trzecich. Każdy właściciel i Zarządca powinien pamiętać, że pomieszczenia w budynku przeznaczone do wspólnego użytkowania oraz elementy i urządzenia stanowiące wyposażenie budynku użytkowane intensywnie lub narażone na uszkodzenie powinny być objęte przeglądami co najmniej dwa razy w roku oraz poddawane odpowiedniej konserwacji. Częstotliwość przeglądów powinna być ustalona przez właściciela budynku. Natomiast zakres robót konserwacyjnych powinien być ustalany na podstawie wyników przeglądów oraz potrzeb zgłoszonych przez użytkowników lokali. Reasumując, obiekt budowlany należy utrzymywać w należytym stanie technicznym i estetycznym, nie dopuszczając do nadmiernego pogorszenia jego właściwości użytkowych i sprawności technicznej. W tym celu ustawodawca przewidział system kontroli stanu technicznego obiektów budowlanych, a obowiązkiem przeprowadzania kontroli obciążył właściciela i zarządcę obiektu. Niezależnie od okresowych kontroli stanu technicznego, powinny być również prowadzone niezbędne działania konserwacyjne i naprawy oraz remonty. Ponadto pamiętać warto także o przeglądach roboczych w celu określenia stanu przygotowania budynku, urządzeń i instalacji np. do użytkowania w okresie zimowym.