8. Gospodarka przestrzenna i architektura Obwodnica Miasta NajwaŜniejszą i najpilniejszą sprawą dla mieszkańców Suwałk jest budowa obwodnicy, która wyeliminuje uciąŝliwości spowodowane natęŝonym ruchem tranzytowym prowadzonym przez centrum miasta. Jest to zadanie rządowe. Teraz drogą krajową nr 8, biegnącą przez centrum miasta, przejeŝdŝa na dobę ponad 4,5 tysiąca pojazdów cięŝarowych. Przewiduje się wzrost tej liczby do około 5,5 tys. pojazdów cięŝarowych na dobę w najbliŝszych dwóch latach. Budowa obwodnicy jest zadaniem priorytetowym dla prawidłowego funkcjonowania Miasta. Przygotowania do budowy obwodnicy Suwałk rozpoczęły się przed 28 laty. Tylko w latach 2003-2006 Prezydent Miasta Suwałk, Przewodniczący Rady Miejskiej oraz przedstawiciele suwalskiego samorządu wysłali kilkadziesiąt pism, protestów i wystąpień do parlamentarzystów, ministrów oraz Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w sprawie przyspieszenia prac przy budowie obwodnicy Suwałk. Ponadto Prezydent Miasta Suwałk odbył kilkanaście spotkań z dyrektorami GDDKiA, ministrami, wicepremierami oraz Marszałkiem Sejmu na temat budowy obwodnicy Suwałk. 10 lutego 2006 roku na posiedzeniu Komisji Oceny Przedsięwzięć Inwestycyjnych (KOPI), działającej przy Generalnym Dyrektorze Dróg Krajowych i Autostrad w Warszawie, rozpatrzono Studium technicznoekonomiczne zachodniej obwodnicy Suwałk w ciągu drogi nr 8 wraz z analizą porównawczą wschodniej i zachodniej obwodnicy. Do realizacji KOPI wybrało zachodni wariant obwodnicy Suwałk. 51
Urokliwe Suwałki Zadaniem priorytetowym jest wykorzystanie unikatowego w skali kraju charakteru klasycystycznej zabudowy suwalskiej Starówki z jej dobrze zachowanym dziewiętnastowiecznym układem przestrzennym. Zabudowę klasycystyczną suwalskiej Starówki tworzy sto kilkadziesiąt budynków skupionych przy ulicy Kościuszki i w jej pobliŝu. To o tym ładzie architektonicznym centrum Suwałk pisał w XIX wieku Władysław 52
Syrokomla : Co to za miasto, co w ulicy leŝy? Co to za ulica, co przez miasto bieŝy? W przyszłości to centrum powinno stać się suwalskim salonem - reprezentacyjnym miejscem w mieście, miejscem spotkań suwalczan i turystów. Tu powinny znaleźć siedzibę przede wszystkim firmy świadczące usługi, restauracje, kawiarnie oraz inne placówki uŝyteczności publicznej. Odnowiono juŝ Park Konstytucji 3 Maja. Trwają prace mające przywrócić dawną świetność ulicy Kościuszki. Park Konstytucji 3 Maja jak przed laty Park im. Konstytucji 3 Maja powstał w 1820 roku jako Ogród Miejski. Prace przy odnowieniu Parku zakończyły się w czerwcu 2005 roku. Wykonano oświetlenie alejek i ułoŝono kostkę kamienną. Ponadto wymieniono ogrodzenie i odnowiono zieleń parkową, wyeksponowano zabytkowy zegar słoneczny. Teraz Park Konstytucji 3 Maja to ulubione miejsce spacerów suwalczan i gości odwiedzających nasze miasto. Park Konstytucji 3 Maja w nowym kształcie to serce przyszłego salonu suwalskiego w centrum miasta. 53
Suwalski salon Stworzenie suwalskiego salonu w centrum miasta ma zapewnić realizacja Programu rewitalizacji oraz ochrony obiektów zabytkowych śródmieścia Suwałk, przygotowanego przez suwalski samorząd. Program obejmuje obszar ok. 100 ha w centrum Suwałk, w granicach objętych ochroną konserwatorską. Program stanowi kompleksowy harmonogram prac do 2015 r. obejmujący remonty, modernizację obiektów, przekształcenia przestrzeni oraz sfery społecznej i ekonomicznej. Główne cele to: przywrócenie ładu przestrzennego śródmieścia, oŝywienie gospodarcze oraz poprawa jakości Ŝycia mieszkańców. Ogólny szacunkowy koszt wszystkich działań to ponad 335 mln zł. Całe przedsięwzięcie poprawi atrakcyjność turystyczną Suwałk. Realizacja tego programu jest sprzęŝona z realizacją Programu rozwoju budownictwa komunalnego w Suwałkach oraz Programem rewitalizacji zabytkowych kamienic w śródmieściu Suwałk stanowiących własność komunalną. Program określa działania w 83 kamienicach stanowiących własność komunalną i administrowanych przez ZBM na terenie Śródmieścia. W pierwszym etapie programu zostanie odrestaurowanych 54
7 kamienic przy wschodniej pierzei ul. Kościuszki 78, 78A, 82, 84, 84A, 88 i 90. Szacunkowy koszt pierwszego etapu wynosi 10 mln zł. Program wspomagany jest środkami pochodzącymi z budŝetu Unii Europejskiej. Zakończyły się prace przy przywróceniu do dawnej świetności kamienicy przy ul. Kościuszki 82. Program przywrócenia dawnej świetności terenom pokoszarowym przy ul. Pułaskiego i 23 Października Program ten obejmuje dwa z czterech kompleksów pokoszarowych. Na terenie przy ul. Pułaskiego zakłada się budowę nowego Miejskiego Centrum Usług Publicznych, Kultury i Sportu wraz z infrastrukturą, w ramach którego zaadaptuje się i zmodernizuje obiekty zabytkowe. Wykonano juŝ dokumentację techniczną Zespołu Konferencyjno- Szkoleniowego wraz z zapleczem i zagospodarowaniem przyległego terenu. Wykonano koncepcję sali kinowoteatralnej z siedzibą domu kultury. Powstaje koncepcja wielofunkcyjnej hali 55
sportowo- widowiskowej, a w planach jest koncepcja AQUAPARKU. Po opracowaniu tych koncepcji będzie przygotowana dokumentacja techniczna na wszystkie zaplanowane obiekty. Kolejny etap to przygotowanie aplikacji do funduszy unijnych na pozyskanie funduszy na budowę tych obiektów. Koszty działań do 2015 r. szacuje się na ponad 120 mln zł. Na terenie przy ul. 23 Października tworzy się Kompleks Pomocy Społecznej na bazie istniejących obiektów zabytkowych, które zostaną poddane kompleksowym remontom. Koszty działań do 2010 r. szacuje się na kwotę 7,6 mln zł. Miasto przyszłości Wizję Suwałk- miasta przyszłości ma stworzyć Miejska Pracownia Urbanistyczna utworzona w 2003 roku. Zadaniem Pracowni jest wykonywanie planów miejscowych dla miasta Suwałki, analiz urbanistycznych planowanych inwestycji, jak równieŝ bieŝący monitoring zmian w zagospodarowaniu miasta. Brak miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego to jedna z największych barier inwestycyjnych polskich miast. Utworzenie Miejskiej Pracowni Urbanistycznej zdecydowanie przyśpieszyło pracę nad opracowaniem miejscowych planów 56
zagospodarowania przestrzennego w Suwałkach, przy jednoczesnym ograniczeniu kosztów (nawet o 50 %). W końcu czerwca 2006 r miasto pokryte zostało planami miejscowymi w 13,69 %. W opracowaniu jest 18 planów obejmujących 10,28 % powierzchni miasta. Dzięki powstaniu pracowni skrócono procedury (nie ma obowiązku przeprowadzania przetargów) obowiązujące przy planowaniu przestrzennym. W Miejskiej Pracowni Urbanistycznej stworzono 10 miejsc pracy. 57