Odpowiedzialność członków zarządu w świetle przepisów Ordynacji podatkowej i Kodeksu karnego skarbowego

Podobne dokumenty
Co grozi prezesowi czyli odpowiedzialność kadry menadżerskiej za doprowadzenie do stanu niewypłacalności. radca prawny Bartosz Sierakowski

Prawo Podatkowe. Zobowiązanie podatkowe powstawanie, wygasanie, odpowiedzialność

Odpowiedzialność podatkowa

Przesłanki odpowiedzialności członka zarządu spółki jako osoby trzeciej

WARSZTATY RADY PODATKOWEJ WIOSNA 2017

ODPOWIEDZIALNOŚĆ OSÓB TRZECICH

Przygotowała Małgorzata Stoczewska Menedżer Zespołu Płacowego w UCMS Group Poland. Październik 2012

OSOBISTA ODPOWIEDZIALNOŚĆ CZŁONKÓW ZARZĄDU SPÓŁKI Z O.O.

Pobór podatków lokalnych. Prowadzący: Hanna Kmieciak

Nadpłaty w podatkach. Prowadzący: Hanna Kmieciak

ODPOWIEDZIALNOŒÆ CZ ONKÓW ZARZ DU SPÓ KI Z OGRANICZON ODPOWIEDZIALNOŒCI

Wyrok z dnia 5 października 2007 r. II UK 40/07

Jaka jest wysokość stawki odsetek? Czy organ podatkowy może zastosować ulgę w spłacie odsetek za zwłokę?

Windykacja zaległości podatkowych zabezpieczonych hipoteką przymusową. Tomasz Jasiński Wydział Podatków i Opłat UM w Gliwicach

Odpowiedzialność za zobowiązania w spółkach prawa handlowego

Warunkiem orzeczenia odpowiedzialności członka zarządu jest wszczęcie postępowania egzekucyjnego w stosunku do spółki kapitałowej.

ZOBOWIĄZANIA PODATKOWE PODSTAWOWE ZAGADNIENIA

POSTĘPOWANIE KARNE SKARBOWE

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Mirosława Wysocka (przewodniczący) SSN Stanisław Dąbrowski (sprawozdawca) SSN Henryk Pietrzkowski

Zabezpieczenie wykonania zobowiązania podatkowego może nastąpić w następujących przypadkach: zabezpieczenie przed terminem płatności art o.p.

STRUKTURA PODMIOTOWA I PRZEDMIOTOWA ZOBOWIĄZANIA PODATKOWEGO

Sankcje karne skarbowe za niepłacenie podatków piątek, 13 stycznia :47

Odpowiedzialności za zobowiązania spółki z o.o. nie wyłączy nawet przedawnienie

Wyrok z dnia 9 października 2006 r. II UK 53/06

Opłata za przedszkole i wyżywienie w przedszkolu. Praktyczne wskazówki. Hanna Kmieciak

Ogólna charakterystyka opodatkowania przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Wyrok z dnia 13 lipca 2005 r. I UK 292/04

Publikujemy cz. I artykułu na temat odpowiedzialności karnej członków zarządu sp. z o.o.

OBOWIĄZEK PODATKOWY. z zaistnieniem zdarzenia określonego w tych ustawach.

UCHWAŁA. SSN Jacek Gudowski (przewodniczący) SSN Wojciech Katner SSN Grzegorz Misiurek (sprawozdawca) Protokolant Katarzyna Bartczak

Problematyka sankcji karnych w Kodeksie karnym skarbowym wraz z analizą statystyczną wybranych artykułów

Wyrok z dnia 14 września 2007 r. III UK 24/07

SPIS TREŚCI CZĘŚĆ I. ZAGADNIENIA WSTĘPNE... 17

Odpowiedzialność za zobowiązania publiczno-prawne

Ordynacja podatkowa nie przewiduje dla zlikwidowanej spółki z o.o. żadnej formy następstwa prawnego.

Problematyka sankcji karnych w Kodeksie karnym skarbowym wraz z analizą statystyczną wybranych artykułów

ZMIANA DO SIWZ NR 1. Zarząd Dróg Wojewódzkich w Zielonej Górze na mocy art. 38 ust.4 ustawy Pzp. dokonuje zmiany treści SIWZ w następującym zakresie:

Instrukcja w sprawie dokonywania odpisów przedawnionych zobowiązań podatkowych w Urzędzie Miasta Lędziny.

Projektowane zmiany w Ordynacji podatkowej i ich ewentualne konsekwencje dla podatników. Paweł Ziółkowski

Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego i Naczelnego Sądu Administracyjnego w sprawie przedawnienia zobowiązania podatkowego

2.1. Zagadnienia ogólne Istota, geneza i struktura ustawy Ordynacja podatkowa Zakres zastosowania Ordynacji podatkowej

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Romualda Spyt (przewodniczący) SSN Beata Gudowska (sprawozdawca) SSN Zbigniew Hajn

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

USTAWA. z dnia 15 maja 2015 r. Prawo restrukturyzacyjne. (Dz. U. z dnia 14 lipca 2015 r.) TYTUŁ I

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. z dnia 26 października 2016 r. III SA/Wa 2046/15 UZASADNIENIE

UPADŁOŚĆ KONSUMENCKA.

Materiał porównawczy do ustawy z dnia 26 lipca 2013 r. o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa, ustawy Kodeks karny skarbowy oraz ustawy Prawo celne

Wrocław, dnia 2 marca 2016 r. Poz UCHWAŁA NR XVII RADY MIEJSKIEJ W JELCZU - LASKOWICACH. z dnia 26 lutego 2016 r.

AKTY KOŃCZĄCE POSTĘPOWANIE

SENTENCJA. Sygnatura I FSK 1903/14 Data Sąd Naczelny Sąd Administracyjny

Wyrok z dnia 28 marca 2006 r. I UK 206/05

Spis treści. Wykaz skrótów. Słowo wstępne

Sanacja i upadłość przedsiębiorców

Ustalanie zasad i terminów retencji danych osobowych

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Pełnomocnik dla podatnika

ZADANIA SKONSTRUOWANE W OPARCIU O ORDYNACJĘ PODATKOWĄ

Spis treści. Wykaz skrótów... Wykaz literatury...

Prawo podatkowe ~ postępowanie podatkowe

PK Dyrektorzy Izb Skarbowych wszystkich

Prawo Finansowe. Prawo podatkowe organy podatkowe, powstawanie, wygasanie obowiązku podatkowego, odpowiedzialność podatnika

Uchwała z dnia 28 lutego 2008 r., III CZP 143/07

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Jerzy Kuźniar (przewodniczący) SSN Beata Gudowska (sprawozdawca) SSN Maciej Pacuda

POSTANOWIENIE. Sygn. akt III CSK 53/18. Dnia 6 czerwca 2018 r. Sąd Najwyższy w składzie: SSN Władysław Pawlak

Płacę podatki za małżonka

UCHWAŁA NR NR LIII/435/2010 RADY MIEJSKIEJ W GŁOGOWIE. z dnia 26 października 2010 r.

z dnia. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw 1)

A U D I T I N G & C O N S U L T I N G

POSTANOWIENIE. Sygn. akt II CSK 330/06. Dnia 17 stycznia 2007 r. Sąd Najwyższy w składzie :

Zarządzenie nr ORo /10 Prezydenta Miasta Piekary Śląskie z dnia 1 lutego 2010 roku

Dochodzenie należności publicznoprawnych. Prowadzący: Hanna Kmieciak

praca pochodzi z serwisu pracedyplomowe.eu - prace dyplomowe

Zasady odpowiedzialności

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Jerzy Kuźniar (przewodniczący) SSN Halina Kiryło SSN Zbigniew Korzeniowski (sprawozdawca)

Kto odpowiada za podatki i opłaty lokalne przy fuzjach i przejęciach 26 września 2016 Podatki Magdalena Szwarc

USTAWA. z dnia 20 stycznia 2011 r. Dz. U. z 2011 r. nr 34 poz. 173

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Szanowni Państwo, Życzymy ciekawej lektury, Zespół Kancelarii Paczuski Taudul

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Wniosek o podjęcie uchwały w składzie siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego

Rozdział I. Źródła odpowiedzialności

Uchwała nr XXX/614/04 Rady Miasta Katowice. z dnia 27 września 2004r.

UCHWAŁA NR... RADY MIEJSKIEJ ORZESZE. z dnia r.

WWażne. dla praktyki. Piotr Kulik. Postępowanie podatkowe początek i koniec zawsze w terminie 5 lat

Wyrok z dnia 21 maja 2002 r. III RN 64/01

UCHWAŁA NR VI/52/2011 RADY POWIATU KARTUSKIEGO. z dnia 12 maja 2011 r.

Czy nowelizacja k.s.h. zamknie dyskusję na temat składania rezygnacji przez członka zarządu spółki kapitałowej?

Czynności restrukturyzacyjne spółek bez podatku od czynności cywilnoprawnych

Jak skutecznie wyegzekwować w gminie podatki? Prowadzący: Hanna Kmieciak

Spis treści. Wstęp... Wykaz skrótów... DZIAŁ PIERWSZY. PRAWO SPÓŁEK HANDLOWYCH... 1

U S T A W A z dnia 2016 r. o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Spis treści. II. Postępowanie w przedmiocie nadania klauzuli wykonalności. tytułowi egzekucyjnemu, w którym wymieniony jest już drugi małżonek...

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Dnia 29 listopada 2012 r. Sąd Najwyższy w składzie :

Transkrypt:

Smart decisions. Lasting value. Odpowiedzialność członków zarządu w świetle przepisów Ordynacji podatkowej i Kodeksu karnego skarbowego Mateusz Macios doradca podatkowy nr 12938

Wprowadzenie słownik pojęcia użyte w prezentacji Definicje: 1. Ustawy: Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa. (t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 201 z późn. zm.; dalej: Ordynacja Podatkowa ). Ustawa z dnia 10 września 1999 r. Kodeks karny skarbowy. (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 2137 z późn. zm.; dalej: KKS ). Ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 599 z późn. zm. Ustawa o postępowaniu egzekucyjnym w administracji ). Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny. (t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 459; dalej: Kodeks cywilny ). Ustawy z dnia 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne (Dz. U. z 2016 r. poz. 1574, 1579, 1948 i 2260; dalej: Prawo restrukturyzacyjne ) 2. Pojęcia: Spółka oznacza, spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, spółkę akcyjną bądź ww. formy spółek w organizacji Członek zarządu oznacza członka zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjnej bądź członka ww. from spółek w organizacji.

Wprowadzenie plan wystąpienia Odpowiedzialność ponoszona w związku z pełnieniem funkcji członka zarządu w kontekście prawa podatkowego ma dwa aspekty: 1. odpowiedzialności na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej o charakterze majątkowym; 2. odpowiedzialności osobistej członka zarządu na podstawie przepisów o KKS.

Część I Odpowiedzialność członka zarządu na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej 2016 Crowe Horwath International 4

Podstawa prawna cz. I Art. 116. Ordynacji podatkowej 1. Za zaległości podatkowe spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji, spółki akcyjnej lub spółki akcyjnej w organizacji odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem członkowie jej zarządu, jeżeli egzekucja z majątku spółki okazała się w całości lub w części bezskuteczna, a członek zarządu: 1) nie wykazał, że: a) we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub w tym czasie zostało otwarte postępowanie restrukturyzacyjne w rozumieniu ustawy z dnia 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne (Dz. U. z 2016 r. poz. 1574, 1579, 1948 i 2260) albo zatwierdzono układ w postępowaniu o zatwierdzenie układu, o którym mowa w ustawie z dnia 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne, albo b) niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpiło bez jego winy; 2) nie wskazuje mienia spółki, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości podatkowych spółki w znacznej części. 2016 Crowe Horwath International 5

Podstawa prawna cz. II 1a. Jeżeli obowiązek zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości powstał i istniał wyłącznie w czasie, gdy prowadzona była egzekucja przez zarząd przymusowy albo przez sprzedaż przedsiębiorstwa na podstawie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego, uznaje się, że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpiło bez winy członka zarządu, o którym mowa w 1. 2. Odpowiedzialność członków zarządu obejmuje zaległości podatkowe z tytułu zobowiązań, których termin płatności upływał w czasie pełnienia przez nich obowiązków członka zarządu, oraz zaległości wymienione w art. 52 oraz art. 52a powstałe w czasie pełnienia obowiązków członka zarządu. 2a. Za zobowiązania podatkowe powstałe na podstawie odrębnych przepisów po likwidacji spółki, za zaległości podatkowe z tytułu zobowiązań, których termin płatności upływał po likwidacji spółki, oraz zaległości wymienione w art. 52 oraz art. 52a powstałe po likwidacji spółki, odpowiadają osoby pełniące obowiązki członka zarządu w momencie likwidacji spółki. Przepis art. 115 4 stosuje się odpowiednio. 3. W przypadku gdy spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji lub spółka akcyjna w organizacji nie posiada zarządu, za zaległości podatkowe spółki odpowiada jej pełnomocnik albo odpowiadają wspólnicy, jeżeli pełnomocnik nie został powołany. Przepisy 1 i 2 stosuje się odpowiednio. 4. Przepisy 1-3 stosuje się również do byłego członka zarządu oraz byłego pełnomocnika lub wspólnika spółki w organizacji.. 2016 Crowe Horwath International 6

Charakter odpowiedzialności członka zarządu w jaki sposób odpowiada członek zarządu? Odpowiedzialność członków zarządu za zaległości podatkowe ma charakter solidarny i subsydiarny. Subsydiarność, przejawia się tym, że członek zarządu jest odpowiedzialny wtórnie tzn. odpowiada za zaległość podatkową innego podmiotu i odpowiedzialność ta realizuje się dopiero wtedy gdy fiskus nie będzie w stanie zaspokoić się z majątku dłużnika pierwotnego. Solidarność polega na tym, że organ podatkowy może wyegzekwować zaległość majątku zarówno podatnika jak i osoby trzeciej i skuteczna egzekucja u wybranego podmiotu spowoduje wygaśniecie zobowiązania podatkowego. 2016 Crowe Horwath International 7

Zakres podmiotowy - kto odpowiada? Zakres podmiotowy Art. 107 1 Ordynacji podatkowej wskazuje, że odpowiedzialność osób trzecich dotyczy zamkniętego katalogu podmiotów. Katalog ten został zawarty w art. 116 1 oraz 2. Zgodnie z tym regulacjami Podmioty odpowiedzialne za zaległości podatkowe spółek kapitałowych to. 1. Członkowie zarządu/byli członkowie zarządu spółki z ograniczona odpowiedzialnością; 2. Członkowie zarządu/byli członkowie zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji; 3. Członkowie zarządu/byli członkowie zarządu spółki akcyjnej 4. Członkowie zarządu/byli członkowie zarządu spółki akcyjnej w organizacji 5. Pełnomocnicy/byli pełnomocnicy spółek w organizacji - (w przypadku gdy spółka w organizacji nie posiada zarządu). 6. Wspólnicy/byli wspólnicy spółek w organizacji - (w przypadku gdy spółka w organizacji nie posiada zarządu/pełnomocników). 2016 Crowe Horwath International 8

Zakres czasowy odpowiedzialności cz. I kiedy odpowiada członek zarządu? Co oznacza wyrażenie pełnienie funkcji członka zarządu? Odpowiedzialność za zobowiązania spółki ponoszą osoby, które były członkami zarządu w czasie, kiedy zobowiązania te powstały lub stały się wymagalne, przy czym równocześnie musiały wystąpić wówczas przesłanki do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości lub otwarcia postępowania układowego. Rozbieżne orzecznictwo sądów administracyjnych: Kryterium formalne por. wyrok NSA z 30.03.2011 r. sygn. akt I FSK 503/10 ( )przesłanka pełnienia obowiązków członka zarządu powinna być rozumiana formalnie. Pociągnięcie do odpowiedzialności należy więc uzależniać wyłącznie od posiadania formalnych uprawnień członka zarządu za konkretny okres, niezależnie od tego, czy obciążony odpowiedzialnością członek zarządu faktycznie zajmował się interesami podmiotu, w którym był członkiem zarządu, i czy w ogóle posiadał taką możliwość. Kryterium formalno-faktyczne por. wyrok NSA z 30.09.2015 r. sygn. akt II FSK 4045/13 Negatywne konsekwencje związane z przeniesieniem odpowiedzialności z podatnika na osobę trzecią nie mogą dotyczyć w przypadku członków zarządów spółek osób, które nie miały w istocie żadnego wpływu na bieg spraw spółki w czasie powstania zaległości, co więcej, osób, które zanim faktycznie przestały pełnić obowiązki we władzach spółki, próbowały podjąć środki zaradcze związane z nieprawidłową pracą zarządu. Kryterium faktyczne por. wyrok NSA z 17.05.2016 r. sygn. akt II FSK 798/14 ( ) faktyczne wykonywanie obowiązków członka zarządu w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością także po wygaśnięciu mandatu do sprawowania tej funkcji w myśl art. 202 1 K.s.h., powoduje odpowiedzialność podatkową tego podmiotu, przewidzianą w art. 116 2 Ordynacji podatkowej 2016 Crowe Horwath International 9

Zakres czasowy odpowiedzialności cz. II - kiedy się przedawnia? W przypadku odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej nie można wydać decyzji o odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej, jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym powstała zaległość podatkowa, upłynęło 5 lat. Natomiast w przypadku wydania decyzji o odpowiedzialności przedawnienie zobowiązania wynikającego z tej decyzji, następuje po upływie 3 lat od końca roku kalendarzowego, w którym została doręczona decyzja o odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej. Przerwanie biegu przedawnienia: wydanie decyzji o rozłożenie zapłaty/zaległości na raty; ogłoszenie upadłości spółki; zastosowania środka egzekucyjnego, o którym podatnik został zawiadomiony; wejścia w życie rozporządzenia w sprawie przedłużenia terminu płatności podatku, wydanego przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych. Przepisy o przerwaniu biegu przedawnienia stosuje się odpowiednio, z tym że termin biegu przedawnienia po jego przerwaniu wynosi 3 lata. 2016 Crowe Horwath International 10

Zakres przedmiotowy za co odpowiada członek zarządu? Przedmiotem odpowiedzialności na podstawie art. 116 ordynacji podatkowej jest: zaległość podatkowa jest to podatek niezapłacony w terminie płatności, a także niezapłacona w terminie zaliczka na podatek, rata podatku. nadpłata, która została wykazana nienależnie lub w wysokości wyższej od należnej, którą organ podatkowy zwrócił lub zaliczył na poczet bieżących lub przyszłych zobowiązań podatkowych; nienależny zwrot podatku, lub w wysokości wyższej od należnej, bądź został on zaliczony na poczet zobowiązań podatkowych (z winy podatnika); wynagrodzenie płatników i inkasentów pobrane nienależnie lub w wysokości wyższej od należnej; oprocentowanie nienależnej nadpłaty lub zwrotu podatku.. 2016 Crowe Horwath International 11

Zakres odpowiedzialności majątkowej jakim majątkiem odpowiada członek zarządu? Odpowiedzialność członka zarządu ma charakter osobisty i jest oznacza to, że wierzyciel może sięgać do wszystkich składników majątku dłużnika, rozumianego jako majątkowe prawa podmiotowe (aktywa), jakie aktualnie, a więc w chwili realizowania uprawnień, znajdują się w tym majątku.. W przypadku członków zarządu pozostających w związku małżeńskim odpowiedzialność, obejmuje majątek odrębny członka zarządu oraz majątek wspólny członka zarządu i jego małżonka. Skutki prawne ograniczenia, zniesienia, wyłączenia lub ustania wspólności majątkowej nie odnoszą się do zobowiązań podatkowych powstałych przed dniem: 1) zawarcia umowy o ograniczeniu lub wyłączeniu ustawowej wspólności majątkowej; 2) zniesienia wspólności majątkowej prawomocnym orzeczeniem sądu; 3) ustania wspólności majątkowej w przypadku ubezwłasnowolnienia małżonka; 4) uprawomocnienia się orzeczenia sądu o separacji. 2016 Crowe Horwath International 12

Kiedy spełniony jest warunek bezskuteczności egzekucji z majątku spółki? Brak ustawowej definicji bezskuteczności egzekucji. Przez bezskuteczność egzekucji należy rozumieć sytuację, gdy po wszczęciu egzekucji okaże się, że egzekwowana należność pieniężna nie będzie mogła być zaspokojona ze znanego majątku zobowiązanego ani z przypadających mu okresowo świadczeń. (por. H. Dzwonkowski Ordynacja podatkowa. Komentarz. 2017) por. uchwała składu siedmiu sędziów NSA z 08.12.2008 r., sygn. akt II FPS 6/08 Dla stwierdzenia bezskuteczności egzekucji niezbędne jest zastosowanie środków egzekucyjnych wobec całego majątku zobowiązanego, co nie oznacza konieczności zrealizowania zajęcia. Bezskuteczność egzekucji może być bowiem stwierdzona już w momencie zajęcia majątku zobowiązanego po porównaniu wartości szacunkowej zajętych składników majątku z wysokością egzekwowanej należności. wyrok WSA w Olsztynie z 24.03.2005 r., sygn. akt I SA/OL 345/04 Bezskuteczność egzekucji będąca warunkiem orzeczenia o odpowiedzialności członka zarządu spółki za zaległości podatkowe tej spółki wymaga formalnego stwierdzenia po przeprowadzeniu postępowania egzekucyjnego. 2016 Crowe Horwath International 13

Jak wygląda postępowanie podatkowe w sprawie stwierdzenia odpowiedzialności członka zarządu za zaległości podatkowe spółki? Istotne aspekty: I. Zaległość określona decyzją a zaległość z deklaracji; II. Ustalenie katalogu podmiotów ponoszących odpowiedzialność; III. Badanie przesłanek wystąpienia odpowiedzialności; IV. Okoliczności wyłączające odpowiedzialność; V. Ciężar dowodu w postępowaniu. 2016 Crowe Horwath International 14

Badanie występowania przesłanek odpowiedzialności członka zarządu w postępowaniu podatkowy, Obciążenie członka zarządu odpowiedzialnością za zaległości podatkowe spółki jest dopuszczalne, gdy łącznie wystąpi: powstanie zaległości podatkowych w czasie pełnienia funkcji członka zarządu; powstanie bezskuteczność egzekucji w stosunku do spółki w całości lub części; niewykazanie przez członka zarządu, że złożono we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub w tym czasie zostało otwarte postępowanie lub zatwierdzono układ w postępowaniu o zatwierdzenie układu; niewykazanie braku winy członka zarządu w niepodjęciu działań ww. działań; niewskazanie przez członka zarządu mienia spółki umożliwiającego zaspokojenie zaległości podatkowych spółki w znacznej części. 2016 Crowe Horwath International 15

Wskazanie mienia spółki do egzekucji przez członka zarządu jak tego dokonać? Wskazanie mienia spółki z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości podatkowych spółki w znacznej części zwalnia członka zarządu z odpowiedzialności na podstawie art. 116 Ordynacji podatkowej. 1. Złożenie oświadczenia forma, czas. Ustawodawca nie przewidział szczególnej formy wskazania mienia spółki, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości podatkowych spółki w znacznym stopniu. Można tego dokonać poprzez w formie oświadczenia. Należy tego dokonać po wszczęciu postępowania przez organ I instancji w przedmiocie odpowiedzialności członka zarządu a przed wydaniem decyzji ostatecznej (por. wyrok WSA z 14.03.2012 r., sygn. akt III SA/GL 250/11). 2. Jakie mienie można wskazać? Aby uwolnić się od odpowiedzialności członka zarządu za zaległości podatkowe spółki kapitałowej, należy organom podatkowym zgłosić takie mienie, z którego egzekucja jest rzeczywiście możliwa. (por. H. Dzwonkowski Ordynacja podatkowa. Komentarz. 2017). Nie wystarczy wykazanie istnienia jakiejkolwiek wierzytelności spółki, lecz konieczne jest wykazanie, że można z takiej wierzytelności prowadzić egzekucję, a więc, że jest ona wymagalna (por. wyrok WSA w Łodzi z 14.10.2015 r., sygn. akt I SA/ŁD 474/15). 2016 Crowe Horwath International 16

Przesłanki egzoneracyjne cz. I na kim spoczywa ciężar dowodu? W praktyce podatkowej wskazuje się, ciężar dowodu w przedmiocie wykazania zaistnienia przesłanek wyłączających winę spoczywa na członku zarządu. Jednakże nie zwalnia to organów podatkowych zebrania i rozpatrzenia wszystkich okoliczności sprawy. Por. - Wyrok WSA w Warszawie z 06.03.2015r. sygn. akt III SA/Wa 1269/14 Podkreślenia wymaga, że przepis art. 116 1 ustawy Ordynacji podatkowej pozwala na precyzyjne określenie rozkładu ciężaru dowodu w odniesieniu do wymienionych powyżej w pkt 1 4 przesłanek orzeczenia o odpowiedzialności członka zarządu spółki z o.o. Ponadto, wobec brzmienia analizowanego przepisu, nie ulega wątpliwości, że wykazanie przesłanek o charakterze egzoneracyjnym spoczywa na członku zarządu spółki ( ) choć w postępowaniu w przedmiocie odpowiedzialności podatkowej ciężar dowodu w zakresie wykazania przesłanek egzoneracyjnych spoczywa na członku zarządu, nie zwalnia to jednak organu podatkowego z obowiązku zebrania pełnego materiału dowodowego sprawy. Czy możliwe jest zastosowanie zasady in dubio pro tributario? 2016 Crowe Horwath International 17

Przesłanki egzoneracyjne cz. II jak zwolnić się z odpowiedzialności? Okoliczności uwalniające członka zarządu od odpowiedzialności za długi spółki (tzw. przesłanki egzoneracyjne): 1. Złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości w terminie (30 dni od momentu w którym zaistniały podstawy od ogłoszenia upadłości - patrz pkt 2), 2. Brak winy(umyślnej jak i nieumyślnej) w niezłożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości. Podstawy ogłoszenia upadłości w Prawie upadłościowym: Utrata zdolności do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. (domniemywa się, że występuje jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza trzy miesiące). Zobowiązania pieniężne przekraczają wartość jego majątku, a stan ten utrzymuje się przez okres przekraczający dwadzieścia cztery miesiące. Do zobowiązań nie wlicza się zobowiązań przyszłych. Sąd może oddalić wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli nie ma zagrożenia utraty przez dłużnika zdolności do wykonywania jego wymagalnych zobowiązań pieniężnych w niedługim czasie. 2016 Crowe Horwath International 18

Przesłanki egzoneracyjne cz. III jak zwolnić się z odpowiedzialności? Brak winy (umyślnej i nieumyślnej) w niezłożeniu wniosku: Jest to okoliczność obiektywna, obowiązek wykazania spoczywa na podatniku. Oceniana zawsze w realiach sprawy, polega na wykazaniu że członek zarządu nie przewidywał i nie mógł w żaden sposób przewidzieć, iż zaistniała w danym momencie sytuacja finansowa w spółce wymaga zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości bądź wszczęcia postępowania układowego w celu zapewnienia ochrony interesów jej wierzycieli przed niewypłacalnością. Przez to wszelkie zakłócenia występujące w sferze świadomości i woli mogą stanowić podstawę do powołania się na przesłankę egzoneracyjną wyłączającą odpowiedzialność za zobowiązania składkowe spółki kapitałowej. 2016 Crowe Horwath International 19

Przesłanki egzoneracyjne cz. IV jak zwolnić się z odpowiedzialności? Moment rozpoczęcia biegu terminu właściwego do zgłoszenia wniosku o upadłość w orzecznictwie sądów: Czas właściwy do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości, to czas w jakim zarząd spółki, która nie może na bieżąco realizować swoich zobowiązań wobec wszystkich wierzycieli, składa wniosek o ogłoszenie upadłości w sposób pozwalający chronić interesy wszystkich wierzycieli, którzy po ogłoszeniu upadłości będą mogli liczyć na równomierne zaspokojenie, by nie dopuścić do zaspokojenia niektórych wierzycieli ze szkodą dla innych. Termin na złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości należy liczyć od momentu, kiedy członkowie zarządu mogą stwierdzić, że zachodzą okoliczności uzasadniające wystąpienie z takim wnioskiem. W praktyce momentem rozpoczęcia biegu terminu do zgłoszenia wniosku jest data sporządzenia bilansu. Zdaniem sądów pracownicy organów podatkowych orzekający w zakresie odpowiedzialności osób trzecich zarówno z racji posiadanego wykształcenia jak i doskonalenia zawodowego (szkolenia specjalistyczne) posiadają wiedzę i doświadczenie praktyczne, wystarczające do zbadania okoliczności o których mowa w art. 116 1 pkt 1 lit. a) O.p. (nie jest konieczny biegły). 2016 Crowe Horwath International 20

Przesłanki egzoneracyjne cz. III jak zwolnić się z odpowiedzialności? Brak winy (umyślnej i nieumyślnej) w niezłożeniu wniosku: Jest to okoliczność obiektywna, obowiązek wykazania spoczywa na podatniku. Oceniana zawsze w realiach sprawy, polega na wykazaniu że członek zarządu nie przewidywał i nie mógł w żaden sposób przewidzieć, iż zaistniała w danym momencie sytuacja finansowa w spółce wymaga zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości bądź wszczęcia postępowania układowego w celu zapewnienia ochrony interesów jej wierzycieli przed niewypłacalnością. Przez to wszelkie zakłócenia występujące w sferze świadomości i woli mogą stanowić podstawę do powołania się na przesłankę egzoneracyjną wyłączającą odpowiedzialność za zobowiązania składkowe spółki kapitałowej. 2016 Crowe Horwath International 21

Postępowanie zabezpieczające Termin płatności zaległości wynikającej z odpowiedzialności osób trzecich wynosi 14 dni. Jednakże po doręczeniu członkom zarządu decyzji orzekającej o odpowiedzialności podatkowej za zaległości podatkowe, organ podatkowy może wydać decyzje zabezpieczeniu wykonania decyzji o odpowiedzialności. Organ podatkowy dokonuje tego, jeżeli zachodzi uzasadniona obawa, że zobowiązanie nie zostanie przez spółkę lub inną osobę prawną wykonane, w szczególności gdy spółka lub inna osoba prawna trwale nie uiszcza wymagalnych zobowiązań o charakterze publicznoprawnym lub dokonuje czynności polegających na zbywaniu majątku, które mogą utrudnić lub udaremnić postępowanie egzekucyjne; decyzja o zabezpieczeniu wygasa w momencie wszczęcia postępowania egzekucyjnego wobec osoby trzeciej. 2016 Crowe Horwath International 22

Część II Odpowiedzialność na podstawie przepisów KKS 2016 Crowe Horwath International 23

Odpowiedzialność na gruncie KKS Możemy wyróżnić dwa typy odpowiedzialności: 1. Odpowiedzialność skierowana bezpośrednio do podmiotu obowiązanego do nadzoru nad przestrzeganiem reguł obowiązujących w działalności danej spółki: 2. Odpowiedzialność jak sprawca na podstawie art. 9 3 KKS: Ad 2. Zgodnie z art. 9 3 KKS jak sprawca będzie odpowiadały członek zarządu spółki jak osoby, które zajmują się sprawami gospodarczymi, a w szczególności finansowymi prawnej. Każdy ze współsprawców odpowiada w granicach swojej umyślności oraz nieumyślności i że odpowiedzialność karna osób współdziałających nie pozostaje w związku z pozostałymi współsprawcami. 2016 Crowe Horwath International 24

Najbardziej typowe podstawy odpowiedzialności karno-skarbowej cz. I Nieujawnienie podstawy opodatkowania Zgodnie z art. 54 1 KKS podatnik, który uchylając się od opodatkowania nie ujawnia właściwemu organowi przedmiotu lub podstawy opodatkowania lub nie składa deklaracji, przez co naraża podatek na uszczuplenie, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności, albo obu tym karom łącznie. Maksymalna ilość stawek dziennych, oznacza zakres kary od 48.002,40 zł. do 19.200.960,00zł. Jeżeli kwota podatku narażonego na uszczuplenie jest małej wartości, tzn. w czasie popełniania czynu kwota podatku narażonego na uszczuplenie nie przekracza 200-krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę, wówczas przewidziana jest wyłącznie kara grzywny (w wysokości do 720 stawek dziennych). Podanie nieprawdy w oświadczeniu Na podstawie art. 56 1 KKS podatnik, który składając organowi podatkowemu, innemu uprawnionemu organowi lub płatnikowi deklarację lub oświadczenie, podaje nieprawdę lub zataja prawdę albo nie dopełnia obowiązku zawiadomienia o zmianie objętych nimi danych, przez co naraża podatek na uszczuplenie, podlega karze. Wymiar kary jest tożsamy z opisanym powyżej. 2016 Crowe Horwath International 25

Najbardziej typowe podstawy odpowiedzialności karno-skarbowej cz. II Niezłożenie informacji podatkowej w terminie Zgodnie z art. 80 3 KKS za złożenie nieprawdziwej informacji podatkowej grozi kara wysokości do 240 stawek dziennych. W tym przypadku rozpiętość możliwej wymierzonej kary wynosi 16.000,80 6.400.320,00 zł. W wypadku mniejszej wagi sprawca czynu zabronionego podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe (kara może wynosić od 200 zł do 40.000,00 zł). Za niezłożenie informacji podatkowej w terminie 7 dni od dnia doręczenia żądania organu podatkowego zgodnie z art. 80 1 KKS grozi sankcja w wysokości do 120 stawek dziennych. Zakres potencjalnej wymierzonej kary wynosi 8000,40 3.200.160,00 zł. Również w tym przypadku, w wypadku mniejszej wagi sprawca czynu zabronionego podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe. 2016 Crowe Horwath International 26

Dziękuję za uwagę Mateusz Macios Doradca podatkowy nr 12938 Tel: +48 22 295 31 15 mateusz.macios@crowehorwath.pl Crowe Horwath International is a leading international network of separate and independent accounting and consulting firms that may be licensed to use "Crowe," "Crowe Horwath" or "Horwath" in connection with the provision of accounting, auditing, tax, consulting or other professional services to their clients. Crowe Horwath International itself is a nonpracticing entity and does not provide professional services in its own right. Neither Crowe Horwath International nor any member is liable or responsible for the professional services performed by any other member. 2016 Crowe Horwath International 27 2016 Crowe Horwath International.

Crowe Horwath ul. Hrubieszowska 2 01-209 Warszawa T: +48 22 295 30 00 F: +48 22 295 30 01 E: contact@crowehorwath.pl www.crowehorwath.pl