Malowanie farbami proszkowymi Od podstaw do dnia dzisiejszego



Podobne dokumenty
Malowanie proszkowe to warto wiedzieć.

Karta Techniczna PROTECT 330 Podkład akrylowy Wypełniający podkład akrylowy utwardzany izocyjanianem alifatycznym.

Rozcieńczalnik do wyrobów epoksydowych

Karta Techniczna PROTECT 321 Podkład akrylowy Wypełniający podkład akrylowy utwardzany izocyjanianem alifatycznym.

Karta Techniczna Spectral UNDER 385 Dwuskładnikowy podkład epoksydowy PRODUKTY POWIĄZANE. Spectral H 6985 Spectral PLAST 825

Karta Techniczna Spectral UNDER 385 Dwuskładnikowy podkład epoksydowy PRODUKTY POWIĄZANE

Rozcieńczalnik do wyrobów epoksydowych

Karta Techniczna PROTECT 321 UHS Podkład akrylowy Wypełniający podkład akrylowy utwardzany izocyjanianem alifatycznym.

Karta Techniczna Spectral UNDER 365 Dwuskładnikowy podkład akrylowy PRODUKTY POWIĄZANE. Spectral SOLV 855

Karta Techniczna Spectral UNDER 385 Dwuskładnikowy podkład epoksydowy PRODUKTY POWIĄZANE. Spectral H 6985 Spectral EXTRA 745

ZINCOPRIM (podkład cynkowy)

Karta Techniczna ISOLATOR PRIMER Izolujący podkład epoksydowy z dodatkami antykorozyjnymi

Karta Techniczna Spectral UNDER 335 Dwuskładnikowy podkład akrylowy PRODUKTY POWIĄZANE. Spectral SOLV 855

Karta Techniczna Spectral KLAR 555 Dwuskładnikowy bezbarwny lakier akrylowy o zwiększonej odporności na zarysowanie Scratch Resistant (SR)

KARTA TECHNICZNA,

PROTECT 360 Karta Techniczna LT Karta techniczna PROTECT 360 Podkład epoksydowy antykorozyjny WŁAŚCIWOŚCI

Karta Techniczna Spectral UNDER 365 Dwuskładnikowy podkład akrylowy PRODUKTY POWIĄZANE. Spectral SOLV 855

ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW CZĘŚĆ II - WADY POWŁOKI

Karta Techniczna Spectral UNDER 355 Dwuskładnikowy podkład akrylowy PRODUKTY POWIĄZANE. Spectral SOLV 855

Obszar zastosowania: aplikacje dekoracyjne gdzie wysoka odporność na korozję i odporność chemiczna nie są konieczne, itp.

Obszar zastosowania: opracowana specjalnie do malowania tablic kredowych.

Obszary zastosowań: przemysł samochodowy, sprzęt komputerowy, urządzenia elektryczne, wewnętrzne zastosowania dekoracyjne.

Karta Techniczna Spectral KLAR 555 Dwuskładnikowy bezbarwny lakier akrylowy o zwiększonej odporności na zarysowanie Scratch Resistant (SR)

Karta Techniczna Spectral KLAR 575 Dwuskładnikowy bezbarwny lakier akrylowy o zwiększonej odporności na zarysowanie Scratch Resistant (SR)

Karta Techniczna Spectral 2K Dwuskładnikowy akrylowy system mieszalnikowy PRODUKTY POWIĄZANE. Spectral SOLV 855

Karta Techniczna Spectral UNDER Podkład akrylowy PRODUKTY POWIĄZANE. Spectral SOLV 855

Obszary zastosowań: systemy okien i drzwi, talerze anten, narzędzia ogrodowe, sprzęt oświetleniowy, zastosowania przemysłowe.

POLSKI ŻYWICE DO FARB PROSZKOWYCH.

CIENKOŚCIENNE KONSTRUKCJE METALOWE

FF88 KARTA TECHNICZNA 1.OPIS 2. CECHY CHARAKTERYSTYCZNE 3. ZASTOSOWANIE 4. WŁAŚCIWOŚCI PRODUCKTU

Malowanie proszkowe to warto wiedzieć.

INFORMACJA TECHNICZNA

PROTECT 320 Karta Techniczna LT Karta techniczna PROTECT 320 Podkład akrylowy WŁAŚCIWOŚCI

Obszar zastosowania: meble biurowe, sprzęt AGD, meble metalowe, armatura łazienkowa, itp.

PROTECT 390 Karta Techniczna LT Karta techniczna PROTECT 390 Podkład akrylowy WŁAŚCIWOŚCI

PLUS 750 Przyspieszacz do wyrobów akrylowych. LT PLUS 760 Dodatek antysilikonowy. LT-04-04

PLUS 750 Przyspieszacz do wyrobów akrylowych. LT PLUS 760 Dodatek antysilikonowy. LT-04-04

Karta Techniczna Spectral KLAR 575 Dwuskładnikowy bezbarwny lakier akrylowy o zwiększonej odporności na zarysowanie Scratch Resistant (SR)

PLUS 750 Przyspieszacz do wyrobów akrylowych. LT PLUS 760 Dodatek antysilikonowy. LT-04-04

Karta Techniczna Spectral UNDER 325 Dwuskładnikowy podkład akrylowy PRODUKTY POWIĄZANE. Spectral SOLV 855

OCZYSZCZANIE MECHANICZNE I TERMICZNE PODŁOŻY ZE STALI I ŻELIWA. Prowadzący: Magdalena Rutkowska-Matela

PODKŁAD EPOKSYDOWY ALU

Karta Techniczna Spectral UNDER 335 Dwuskładnikowy podkład akrylowy PRODUKTY POWIĄZANE. Spectral SOLV 855

FF66 KARTA TECHNICZNA 1.OPIS 2. CECHY CHARAKTERYSTYCZNE 3. KORZYŚCI 4. ZASTOSOWANIE

SYSTEMY ANTYKOROZYJNE.

PVD-COATING PRÓŻNIOWE NAPYLANIE ALUMINIUM NA DETALE Z TWORZYWA SZTUCZNEGO (METALIZACJA PRÓŻNIOWA)

Farby fluorescencyjne

Karta Techniczna Spectral KLAR 565 Dwuskładnikowy bezbarwny lakier akrylowy VHS. PRODUKTY POWIĄZANE. Spectral EXTRA 895. Rozcieńczalnik do cieniowania

Karta Techniczna Spectral KLAR 535 MAT Dwuskładnikowy bezbarwny lakier akrylowy matowy PRODUKTY POWIĄZANE. Spectral SOLV 855

Karta Techniczna GRUNTOEMALIA HYBRYDOWA 2K Dwuskładnikowa gruntoemalia poliuretanowo-epoksydowa PRODUKTY POWIĄZANE

Obszar zastosowań: systemy okien i drzwi, talerze anten, narzędzia ogrodnicze, zastosowania przemysłowe.

RAL Sp. z o.o. ul. Kwidzyńska 6E Wrocław. tel szymanskimaciej@interia.pl

Karta Techniczna Spectral KLAR 505 Dwuskładnikowy bezbarwny lakier akrylowy VHS. PRODUKTY POWIĄZANE. Utwardzacz standardowy, szybki, wolny

Karta Techniczna Spectral UNDER 00-RACE. Podkład aspartanowy czarny P5 PRODUKTY POWIĄZANE. Spectral PLAST 775 Spectral PLAST 825

Malowanie proszkowe to warto wiedzieć.

Karta Techniczna Spectral Under Dwuskładnikowy podkład akrylowy mokro na mokro VHS PRODUKTY POWIĄZANE

Utwardzacz do gruntoemalii poliuretanowej

Ultra-High-Solid jednowarstwowy. Oszczędność kosztów ze znacznie zredukowanym zużyciem rozpuszczalnika.

RLD53V. Delfleet F391 F335 Bezchromianowe Podkłady Epoksydowe

Obszary zastosowania: meble biurowe, narzędzia ogrodnicze, sprzęt komputerowy, sprzęt oświetleniowy, itp.

PERFEKCYJNY EFEKT W KAŻDYCH WARUNKACH!

COBRA Karta Techniczna Karta techniczna COBRA Dwuskładnikowa Poliuretanowa Powłoka Ochronna WŁAŚCIWOŚCI

PLUS 750 Przyspieszacz do wyrobów akrylowych. LT PLUS 760 Dodatek antysilikonowy. LT-04-04

CHROME PREMIUM - FF. Obszary zastosowań: meble biurowe, sprzęt oświetleniowy i elektroniczny itd.

PRODUKTY POWIĄZANE Utwardzacz do podkładu akrylowego Rozcieńczalnik do wyrobów akrylowych i poliuretanowych

PLUS 750 Przyspieszacz do wyrobów akrylowych. LT PLUS 760 Dodatek antysilikonowy. LT-04-04

INFORMACJA TECHNICZNA

System Renowacji Komory Silnika Aquabase Plus P Wodorozcieńczalna Baza Engine Bay

Obszary zastosowania: systemy drzwi i okien, szafki kuchenne, zastosowania architektoniczne (budowlane), itp.

Malowanie proszkowe dla opornych cz. IV

SILKOR III 10.1 Farba epoksydowa epoksyestrowa do gruntowania prądoprzewodząca

HP Lakier Bezbarwny UHS

Deltron D839 z utwardzaczami MS Podkład wypełniający 2K Prima Szara

Malowanie proszkowe to warto wiedzieć.

LINIA DO MALOWANIA PROSZKOWEGO TRINCO

500 Podkład akrylowy szary 6

VISKOR sp. z o.o. Stalmacha 21, Szczecin, tel , fax ,

KARTA ZABEZPIECZENIA OGNIOCHRONNEGO KONSTRUKCJI STALOWYCH

FARBY DO MALOWANIA PIANKI PUR

INFORMACJA TECHNICZNA

Proszkowe farby metaliczne uwagi na temat aplikacji

SL54 Farby silikonowe

PODŁOŻA I PRZYGOTOWANIE POWIERZCHNI

VISKOR sp. z o.o. Stalmacha 21, Szczecin, tel , fax ,

WB 450 Primer IP

INSTRUKCJE STANOWISKOWE (WIC07) Wersja 1.0

Powder-in-Powder. Faster and Stronger. Coat twice bake once

Jak umiejętnie oszczędzać, czyli gdzie szukać oszczędności

PODŁOŻA I PRZYGOTOWANIE POWIERZCHNI Lakiery nawierzchniowe Selemix można aplikować na podkłady epoksydowe marki Selemix.

Malowanie proszkowe to warto wiedzieć.

PE55 KARTA TECHNICZNA 1.OPIS 2. CECHY CHARAKTERYSTYCZNE 3. ZASTOSOWANIE 4. WŁAŚCIWOŚCI PRODUKTU

ROZPOZNANIE PROBLEM. farby. Zmienić przygotowanie powierzchni

S Y S T E M Y S P A L A N I A PALNIKI GAZOWE

Rozwiązania technologii obróbki strumieniowej dla producenta maszyn rolniczych

Granulacja cząstek farby proszkowej

Elewacyjne farby silikonowe: estetyczna fasada w mieście

Klimawent: Odpylacze cyklonowe Storm w instalacjach odciągów miejscowych

7P-690 C-THANE S690 HB-F Farba poliuretanowa elastyczna

Transkrypt:

Malowanie farbami proszkowymi Od podstaw do dnia dzisiejszego Farby proszkowe chronią powierzchnię metalu przed zadrapaniami, korozją, ścieraniem się, chronią również przed chemikaliami i detergentami, podnoszą wydajność procesu nakładania powłok ułatwiając zarazem spełnienie wymagań ochrony środowiska naturalnego. Technologia znana od kilku dziesięcioleci doczekała się wielu patentów i mniej lub bardziej udanych opracowań książkowych. Tym razem spróbujmy spojrzeć na sprawę przekrojowo. W prosty i zrozumiały sposób opowiedzieć o tym, czym jest a czym nie jest malowanie proszkowe w roku 2011. Malowanie proszkowe jest procesem, w którym suche, dobrze zmielone cząstki pigmentu i żywicy są elektrostatycznie ładowane i napylane na elektrycznie uziemione przedmioty. Naładowany i napylony proszek przylega do powierzchni przedmiotu do czasu, gdy zostaje stopiony w jednorodną powłokę w piecu, w wyniku działania podwyższonej temperatury. Od czasu pierwszych implementacji ponad 40 lat temu, popularność technologii malowania proszkowego rośnie nieprzerwanie odnotowując coraz więcej zastosowań w produkcji wyrobów powszechnego użytku, jak również w typowych zastosowaniach przemysłowych. Trudno jest powiedzieć w miarę dokładnie jak wiele zakładów przemysłowych i usługowych wykorzystuje w Polsce farby proszkowe, jako powłoki ochronne lecz można przyjąć, że jest ich z pewnością już ponad 2 tysiące. Farby proszkowe nie zawierają rozcieńczalników, co czyni je główną bronią w walce o obniżenie emisji szkodliwych dla ziemskiej warstwy ozonowej, lotnych substancji organicznych (ang. VOC). Ich aplikacja nie wymaga skomplikowanych systemów filtracji i odzysku rozcieńczalników, czy utylizacji toksycznych odpadów, co jest nierozerwalnie związane z technologią farb ciekłych. Powietrze używane do wentylacji natryskowej kabiny proszkowej może być bezpiecznie zawracane do pomieszczenia malarni, mniej gorącego powietrza z pieca jest kierowane na zewnątrz. Czyni to malowanie proszkowe procesem bezpiecznym i czystym, pozwalając na znaczną oszczędność energii i innych kosztów. Zakładając teoretycznie, 100% farby proszkowej nieosiadającej na pokrywanym przedmiocie podczas pierwszego napylania może być odzyskana i użyta ponownie. Nawet po odliczeniu strat powodowanych pozostałościami w systemach filtracji zatrzymujących proszek, wynoszeniem farby na zawieszkach malowanych podczas każdego przejścia przez kabinę natryskową oraz nieuniknionych odpadów, finalny poziom wykorzystania farby proszkowej może osiągnąć 95%. Proszek niewykorzystany w pierwszym napylaniu może być ponownie użyty i dzięki systemowi odzyskowemu zawrócony do podajnika zasilającego urządzenia aplikacyjne. Pozostała po procesie niewielka ilość odpadowa może być prosto utylizowana w ekonomiczny sposób. Farby proszkowe nie wymagają podsuszania, czasu na ociekanie, przez co malowane elementy mogą być zawieszane gęściej i częściej można zastosować automatyzację procesu. Bardzo trudno jest doprowadzić do powstawania zacieków na powłokach proszkowych, do kapania i ociekania farby podczas utwardzania, nawet przy znacznych różnicach w grubościach powłoki. W rezultacie, znacznie mniejsza jest ilość sytuacji, w których konieczne jest wykonywanie poprawek malarskich. Malowanie proszkowe może być wprowadzone przy minimalnych kosztach na trening i kontrolę personelu obsługującego proces. Pracownicy, zwykle preferują pracę z farbami proszkowymi, które w przeciwieństwie do farb ciekłych nie powodują większych problemów z utrzymaniem pomieszczeń malarni w odpowiednim stanie i nie brudzą w sposób trwały ubrań roboczych. Poza tym o wiele łatwiej i taniej jest stosując tę technologię wypełnić obowiązujące przepisy BHP i Ppoż. TENSOR CONSULTING Andrzej Jelonek; www.drylac.pl 1 / 7

Do malowania proszkowego stosuje się dwa podstawowe rodzaje materiałów powłokowych: termoplastyczne i termoutwardzalne. Powłoki oparte o materiały termoplastyczne stapiają się i płyną, kiedy dostarczymy odpowiednią ilość energii cieplnej, lecz ich kompozycja chemiczna pozostaje niezmienna po ochłodzeniu i zestaleniu. Materiały termoutwardzalne również stapiają się po ogrzaniu, ale zawarte w nich komponenty reagują chemicznie, sieciując samoistnie, bądź przy pomocy substancji pomocniczych. Powoduje to, że utwardzona powłoka termoutwardzalna ma różną strukturę chemiczną od wyjściowej żywicy. W rezultacie tego typu powłoki są stabilne na temperaturę i w przeciwieństwie do powłok termoplastycznych nie miękną ponownie przy podgrzewaniu. Głównym napędem rozwoju materiałów dla technologii malowania proszkowego było dążenie do uzyskania przyjaznej dla środowiska alternatywy dla ciekłych farb rozpuszczalnikowych. Pierwszym krokiem na tej drodze było opracowanie procesu mieszania składników na gorąco. Dokonał tego Holender, dr. Peter g. de Lange, przy wykorzystaniu mieszalnika z łopatami w kształcie litery Z. Zastosowanie nowego procesu uczyniło materiały proszkowe znacznie bardziej jednorodnymi. W roku 1960 De Lange opracował również metodę napylania termoutwardzalnych farb proszkowych. Używając sprężonego powietrza do fluidyzacji suchego, sproszkowanego materiału malarskiego był on w stanie napylić powłokę o dekoracyjnym wyglądzie. Był to niewątpliwie prawdziwy początek technologii rozwijającej się dynamicznie do dziś. Przygotowanie powierzchni pod powłoki proszkowe Pierwszym etapem procesu malowania proszkowego jest właściwe przygotowanie elementów planowanych do pokrywania. Należy zapewnić, by malowane powierzchnie były wolne od tłuszczu, pyłu, olejów, rdzy, czy innych zanieczyszczeń. Przygotowanie chemiczne na stali zwykle jest prowadzone w szeregu komór natryskowych, gdzie stosuje się alkaliczne środki myjące, nakłada żelazowe lub cynkowe fosforanowe powłoki konwersyjne oraz kilkakrotnie płucze. Systemy natryskowe pozwalają na przygotowanie przed malowaniem szerokiej palety elementów o różnej wielkości w różnej konfiguracji. Wanny zanurzeniowe są dobrą alternatywą dla tej metody w niektórych zastosowaniach. W zależności od charakterystyki powłoki, rodzaju materiału podłoża, przewidywanego użytkowania produktu, zalecane są określone procesy chemicznego przygotowania powierzchni. Na podłoża stalowe pod powłoki proszkowe najczęściej stosuje się fosforanowanie żelazowe, czasem fosforanowanie cynkowe używane również do stalowych podłoży ocynkowanych oraz konwersyjne powłoki chromianowe na podłoża stopów aluminium. Jako dodatek do tradycyjnych procesów fosforanowania pojawiły się między innymi technologie wykorzystujące metale przejściowe i materiały metaloorganiczne. Procesy te mogą być stosowane w temperaturze otoczenia lub mogą wymagać lekkiego podgrzania. Są mniej podatne na tworzenie się szlamu w kąpieli w porównaniu do konwencjonalnych receptur fosforanowania żelazowego i cynkowego. W rezultacie są bardziej efektywne przez obniżenie kosztów energii, mniejsze wykorzystanie powierzchni malarni oraz redukcję ilości powstających odpadów. Istotne zalety charakteryzują bezchromowe systemy uszczelniające, znajdujące zastosowanie do ochrony przed korozją stali, stali ocynkowanej i stopów aluminium. Pozwalają one na eliminację chromu z procesów przygotowania powierzchni. Obróbka strumieniowo ścierna jest popularnym procesem mechanicznego przygotowania powierzchni pod powłoki proszkowe dla wielu zastosowań, szczególnie, gdy konieczne jest usunięcie znacznej ilość materiału. W tym procesie duży wydatek i prędkość powietrza są wykorzystywane do napędzania ruchu cząstek ścierniwa organicznego, bądź metalowego, kierowanego na czyszczoną powierzchnię. W zależności od poziomu energii kinetycznej, wielkości ziaren i rodzaju użytego materiału, uzyskujemy bardziej lub mniej chropowatą powierzchnię, której własności sprzyjają lepszej przyczepności nakładanych powłok proszkowych. Mechaniczne przygotowanie powierzchni jest szczególnie użyteczne do usuwania nieorganicznych zanieczyszczeń, jak rdza, zendra, czy tlenki powstające podczas cięcia i spawania. TENSOR CONSULTING Andrzej Jelonek; www.drylac.pl 2 / 7

Aplikacja farb proszkowych Prosty zestaw do malowania proszkowego można zestawić z trzech zespołów: systemu zasilania (odpowiedzialnego za transport farby), urządzenia kontrolnego (umożliwiającego regulację parametrów procesu) i elektrostatycznego urządzenia aplikacyjnego. Kabina natryskowa z systemem odzysku proszku jest używana dla umożliwienia maksymalizacji wykorzystania proszku, co gwarantuje efektywność procesu. System zasilania farbą proszkową składa się z zasobnika proszku, najczęściej wyposażanego w dno porowate pozwalające na fluidyzację zawartości i urządzenia pompującego, transportującego przewodami pneumatycznymi mieszaninę proszek-powietrze. W przypadku rezygnacji z fluidyzacji, zasobniki są zaopatrywane w wibratory zapobiegające zbrylaniu się proszku. Urządzenie aplikacyjne (inaczej pistolet natryskowy) jest odpowiedzialne za prawidłowe naładowanie cząstek farby proszkowej, jak również kieruje jej przepływem. Sposób i intensywność ładowania decyduje o ilości farby osiadającej na pokrywanej powierzchni i równomierności uzyskiwanego pokrycia. Kontrolę nad konturem strumienia farby i jego gęstością umożliwiają dysze wymienne, optymalizujące warunki aplikacji w zależności od kształtu malowanego przedmiotu. Pistolety natryskowe mogą być ręczne (trzymane przez operatora) lub automatyczne (mocowane na stałe, bądź na ramieniu manipulatora lub robota). W konstrukcji przeważającej liczby urządzeń aplikacyjnych ruch naładowanych cząstek proszku jest wspomagany przez pole elektrostatyczne. Powstaje ono pomiędzy pistoletem natryskowym a pokrywanym, uziemionym elementem. Jest generowane wysokim napięciem podawanym na elektrody. W przestrzeni działania pola elektrostatycznego dochodzi do wyładowań koronowych, powodujących jonizację pary wodnej znajdującej się w powietrzu i uwolnienie jonów stanowiących podstawowe źródło ładunku, dostarczanego farbie proszkowej. W wyniku tego, że ruch napylanych cząstek jest kierowany zgodnie z liniami sił pola elektrostatycznego, pokrywane są również powierzchnie niebędące bezpośrednio na drodze pomiędzy pistoletem a malowanym elementem. Alternatywnym sposobem ładowania farby proszkowej jest ładowanie tarciowe (tribo). W urządzeniach aplikacyjnych tego typu cząstki proszku uzyskują wysoki potencjał poprzez tarcie o siebie i o ściany kanału wykonanego z odpowiednio dobranego materiału (np. Teflon), sprzyjającego separacji ładunków elektrycznych. Farba proszkowa jest w tej metodzie ładowana dodatnio. Farba proszkowa może być również aplikowana za pośrednictwem urządzeń nazywanych dyskami obrotowymi. W urządzeniach wykorzystywana jest turbina wprowadzająca w ruch obrotowy zestaw dwu dysków oddzielonych od siebie szczeliną, poprzez którą podawany jest proszek. Napylany ślad ma kształt walca a energia kinetyczna nadawana cząstkom farby jest powodowana siłą odśrodkową. Ładowanie proszku wspomagane jest polem elektrostatycznym pomiędzy dyskami i pokrywanymi, uziemionymi elementami lub z zastosowaniem elektrod zewnętrznych. Zastosowanie oscylatorów, manipulatorów, czy robotów do prowadzenia aplikacji farb proszkowych redukuje koszty pracy i ułatwia zachowanie stałych parametrów jakościowych uzyskiwanych powłok. Systemy rozpoznawania obiektu, pozwalające na uruchamianie aplikacji farby tylko, kiedy pokrywana powierzchnia jest w odpowiednim położeniu, pozwalają na ograniczenie ilości proszku kierowanego do systemu odzyskowego. Pozostałe systemy aplikacji farb proszkowych Istotnym dodatkiem do wariantów natryskowych aplikacji farb proszkowych jest niewątpliwie metoda zanurzeniowa, nazywana malowaniem fluidyzacyjnym. Została ona opracowana przez Edwina Gemmera jako sposób na wykonywanie powłok materiałami termoplastycznymi i opatentowana w roku 1953. TENSOR CONSULTING Andrzej Jelonek; www.drylac.pl 3 / 7

W procesie malowania fluidyzacyjnego, pokrywany element jest wstępnie podgrzewany do temperatury 230-260 C i następnie zanurzany w zbiorniku wypełnionym sproszkowanym materiałem powłokowym. W dnie zbiornika znajduje się porowata membrana pozwalająca na przepływ sprężonego powietrza do wewnątrz i fluidyzację proszku. Zadanie fluidyzacji polega na stworzeniu takiej proporcji mieszaniny proszek powietrze, by nabrała ona cech umożliwiających zanurzanie pokrywanych elementów bez jakichkolwiek utrudnień. W niektórych przypadkach tego typu malowanie może być wspomagane elektrostatycznie. Kolejnym, dodatkowym sposobem nakładania farb proszkowych jest natrysk płomieniowy, używany do aplikacji materiałów opartych na żywicach termoplastycznych. Za pomocą sprężonego powietrza proszek jest przepychany przez głowicę, w której poddawany jest bezpośredniemu działaniu płomieni, których ciepło stapia powłokę eliminując konieczność stosowania wygrzewania. Jeszcze jednym ze znanych sposobów aplikacji proszków jest malowanie na gorąco. W tym procesie pokrywany element jest podgrzewany tak, aby napylany materiał żelował w kontakcie z jego gorącą powierzchnią. Taka aplikacja jest stosowana często do pokrywania farbami epoksydowymi ciężkich elementów o dużych pojemnościach cieplnych. Powstające tak powłoki mogą być bardzo grube, przez co znajdują zastosowanie w produkcji rurociągów i zaworów użytkowanych w skrajnie trudnych warunkach korozyjnych. Kabiny do malowania proszkowego Kabiny proszkowe są projektowane tak żeby bezpiecznie gromadzić tę część farby, która nie osiadła na pokrywanym przedmiocie. Wszystkie otwory w kabinie muszą być właściwie zaprojektowane pod kątem wielkości malowanych elementów, jak i wydajności zainstalowanych wentylatorów, dla zapewnienia właściwego obiegu powietrza. Z jednej strony proszek nie może wydostawać się na zewnątrz kabiny, z drugiej przepływ powietrza nie może być na tyle duży, by stanowił przeszkodę dla właściwego osiadania proszku podczas napylania. Istnieją dwa podstawowe typy natryskowych kabin proszkowych. Kabiny stanowiskowe są przeznaczone do malowania pojedynczych elementów lub ich grup, zawieszanych przez operatora ręcznie. Kabiny przelotowe wyposażone są w przenośniki podwieszone zapewniające transport malowanych elementów przez kabinę, pozwalając na ciągłą, nieprzerywaną pracę przy pokrywaniu serii produktów. W zależności od planowanego zastosowania można w kabinach proszkowych zastosować transport podwieszony malowanych elementów lub stosowany rzadziej transport dolny, wykorzystywany głównie do pokrywania jednostronnego blach stalowych. Poprawnie zaprojektowany, użytkowany i serwisowany system proszkowy powinien pozwolić na zmianę malowanego koloru farby w krótkim czasie. Konstrukcja kabiny ma decydujący wpływ na to, czy jest to kilka minut, czy kilkadziesiąt. Najlepsze efekty są osiągane przy zastosowaniu do budowy kabin nieprzewodzących tworzyw sztucznych, do których naładowany proszek nie przywiera. Poza tym czyszczenie przyspiesza owalny kształt ścian przestrzeni roboczej oraz zastosowanie innych pomocy, jak np. automatyczne szczotki i dysze odmuchujące. Istnieją dwa podstawowe systemy odzysku proszku, cyklonowy i filtrowy. Systemy cyklonowe są dedykowane do malarni, w których często zmieniane są kolory nakładanych farby lub brak jest jednego koloru wiodącego. Są to urządzenia uniwersalne, pozwalające na dość dużą elastyczność podczas użytkowania. Systemy filtrowe są stosowane głównie tam, gdzie malujemy długie serie w jednym lub najwyżej kilku kolorach. Problemem TENSOR CONSULTING Andrzej Jelonek; www.drylac.pl 4 / 7

jest w tego typu urządzeniach konieczność zapewnienia oddzielnych kompletów filtrów dla każdego nakładanego proszku. Utwardzanie powłok proszkowych W przypadku termoutwardzalnych farb proszkowych, konieczna do utworzenia powłoki reakcja chemiczna wymaga dostarczenia w określonym czasie określonej ilości energii cieplnej. Podczas grzania, farba najpierw stapia się tworząc powłokę, następnie żeluje, co jest oznaką rozpoczętego procesu sieciowania. Osiągnięcie zakładanych własności mechanicznych powłoki jest najlepszym znakiem właściwego zakończenia utwardzania. Wykorzystywane są różne metody dostarczania energii cieplnej do utwardzania powłok proszkowych. Piece konwekcyjne, najbardziej popularne, wykorzystują jako źródło energii zazwyczaj gaz ziemny. Wyposażone są w wymuszone systemy obiegu powietrza, rozprowadzające ciepło równomiernie w całej przestrzeni. W tego typu piecach powłoki są utwardzane wtedy, gdy temperatura pokrywanego przedmiotu wzrośnie powyżej minimalnej wartości przypisanej do konkretnej farby proszkowej. rozwiniętych przestrzennie. Piece promiennikowe wykorzystują jako czynnik grzewczy gaz lub energię elektryczną. Emitują fale w zakresie podczerwieni o odpowiednio dobranej długości. Energia promieniowania jest bardzo szybko absorbowana przez farbę proszkową i pokrywaną powierzchnię bez konieczności grzania na wskroś całego malowanego elementu. Pozwala to na relatywnie szybkie stopienie proszku i rozpoczęcie sieciowana. Zastosowanie pieców promiennikowych skraca czas niezbędny do właściwego utwardzenia farby proszkowej. Niedogodnością, przy stosowaniu tego typu rozwiązania jest potrzeba stałej ingerencji w ustawienia promienników przy malowaniu elementów o różnych wielkościach, szczególnie Piece, w których zastosowano kombinację strefy promiennikowej i konwekcyjnej pozwalają na skrócenie czasu utwardzania farby i oszczędność miejsca w malarniach, gdzie trudno zmieścić piec konwekcyjny o wymaganej przez proces technologiczny długości. Poza tym stopiona farba w pierwszej strefie pozwala na zwiększenie ruchu powietrza w drugiej strefie, poprawiając skuteczność grzania bez niebezpieczeństwa zdmuchiwania proszku z pokrywanych elementów. Opracowane i dostępne są również technologie grzania wykorzystujące promieniowanie bliskiej podczerwieni, promieniowanie ultrafioletowe, czy wiązki elektronów. Te technologie otwierają nowe możliwości malowania proszkowego materiałów wrażliwych na działanie ciepła, jak produkty drewniane, tworzywa sztuczne, czy zmontowane zespoły zawierające mniej odporne elementy. Utwardzanie promieniowaniem ultrafioletowym wymaga farb o specjalnej recepturze. Najpierw proszek jest podgrzewany do temperatury, w której stapia się, po czym jest eksponowany na działanie energii fal ultrafioletowych. Fotoinicjatory zawarte w farbie absorbują promieniowane i umożliwiają pełne usieciowanie powłoki w czasie niewielu sekund. Utwardzanie promieniowaniem bliskiej podczerwieni również wymaga farb proszkowych o specjalnej recepturze oraz wysokoenergetycznych źródeł światła z systemami skupiającymi dla umożliwienia pełnego przebiegu procesu w czasie kilkunastu sekund. Można dzięki tej technologii malować proszkowo zmontowane zespoły zawierające np. gumowe uszczelki, czy puszki poduszek powietrznych. Piece indukcyjne są zazwyczaj używane do podgrzewania elementów przed malowaniem, kiedy chcemy zwiększyć grubość możliwej do nałożenia powłoki. Z taką sytuacją mamy do czynienia przy malowaniu farbami epoksydowymi np. TENSOR CONSULTING Andrzej Jelonek; www.drylac.pl 5 / 7

rur dla gazociągów. Tego typu systemy pracują w liniach o dużej prędkości a grubość uzyskiwanych powłok zazwyczaj przekracza 250 µm. Rozwój malowania proszkowego W kilku obszarach zastosowań niedawno udoskonalone technologie pozwoliły znacznie poprawić produktywność malowania proszkowego otwierając nowe możliwości. Tak jest w przypadku coil-coating, malowania przed ostatecznym formowaniem, malowania w formie i zastosowania robotyzacji. Metoda proszkowa coil-coating polega na ciągłym malowaniu płaskich metalowych pasów blach, przeznaczonych później do cięcia i ostatecznego formowania. Ten proces nie jest szeroko rozpowszechniony, lecz prace badawcze trwają. Można w ten sposób malować wiele efektów niedostępnych w ciekłym coil-coating. Dla przykładu można uzyskać pas powłoki o głębokiej strukturze, na blasze jednocześnie malowanej na gładko. Dynamiczny rozwój malowania surowych elementów przed ostatecznym formowaniem jest zrozumiałe, ponieważ pozwala na znaczne oszczędności. Prostsze kształty pozwalają na uzyskiwanie bardziej równomiernego pokrycia i bardziej efektywnego napylania bez konieczności angażowania zaawansowanych technicznie rozwiązań. Tego typu sposób wykonywania powłok jest rozpowszechniony szeroko wśród producentów sprzętu gospodarstwa domowego. Sposobem na malowanie proszkowe tworzyw sztucznych stało się pokrywanie ogrzanych form przed rozpoczęciem formowania. Podczas głównego procesu farba proszkowa łączy się chemicznie z tworzywem, co w rezultacie pozwala uzyskać w tani sposób powłokę trwałą i odporną na uderzenia. Roboty w malowaniu proszkowym znalazły zastosowanie, gdzie przy określonej, niezbyt dużej ilości elementów, czasem o skomplikowanych geometrycznie kształtach, wymagane jest uzyskiwanie dużej powtarzalności nakładanych powłok. Pewne zadania praktycznie są możliwe w malowaniu proszkowym jedynie przy zastosowaniu robotów. Jako przykład można podać zmianę parametrów w wydatku proszku i ładowania bez przerw w pracy w czasie malowania jednego, skomplikowanego elementu, co przy malowaniu ręcznym byłoby trudne i nieopłacalne. Rynek malowania proszkowego i użytkownicy powłok Farby proszkowe dzisiaj są dostępne praktycznie w każdym kolorze, gładkie i wielu efektach strukturalnych, od głębokiego matu do powłok o wysokim stopniu połysku. Są używane do pokrywania setek typów części i gotowych produktów, włączając w to niemal wszystkie produkowane metalowe meble ogrodowe oraz ogromną większość metalowych regałów magazynowych, szaf i wyposażenia sklepów. Dla termoutwardzalnych farb proszkowych największym rynkiem jest przemysł sprzętu gospodarstwa domowego. Materiały powłokowe tego typu pozwalają osiągnąć równomierne, cienkie pokrycie, o dużej odporności na odłupanie, obtłuczenie oraz na działanie detergentów i związków chemicznych. Wśród bieżących zastosowań można wymienić lodówki i zamrażarki, obudowy pralek, zmywarki do naczyń, kuchenki mikrofalowe, zewnętrzne urządzenie klimatyzacyjne i wiele innych. Zastosowania farb proszkowych w przemyśle motoryzacyjnym obejmują malowanie felg stalowych i aluminiowych, zderzaków, przednich osłon (zwanych grillami), kołpaków, klamek do drzwi, listew dekoracyjnych, chłodnic, komponentów poduszek powietrznych, bloków silnika, haków do przyczep i samych przyczep. Kilku producentów aut stosuje do malowania karoserii jako ostatnią warstwę lakieru nawierzchniowego bezbarwną farbę proszkową. Są również samochody w całości malowane proszkowo. Nawierzchniowy akrylowy proszkowy lakier bezbarwny jest używany do malowania pojazdów produkowanych przez BMW i Mercedesa. TENSOR CONSULTING Andrzej Jelonek; www.drylac.pl 6 / 7

Producenci farb proszkowych współpracują również z przemysłem motoryzacyjnym nad udoskonaleniem pokrywania farbami proszkowymi elementów z tworzyw sztucznych, takich jak: kołpaki ozdobne, lusterka wsteczne, klamki do drzwi, itp. Producenci komponentów architektonicznych dostarczają na place budowy malowane proszkowo profile aluminiowe, z których wyprodukowano okna, drzwi, witryny sklepowe, czy całe fasady budynków. Wiele inwestycji drogowych wykorzystuje powłoki proszkowe do malowania znaków, barier hałasowych i płotów odgradzających. Farby proszkowe znalazły zastosowanie także w ogrodnictwie, przemyśle maszyn rolniczych, przemyśle oświetleniowym, do produkcji anten satelitarnych. Szeroko są również stosowane do malowania sprzętu sportowego, rowerów, sprzętu kempingowego i urządzeń fitness. Wiele elementów spotykanych w biurach jest pokrytych farbami proszkowymi. Od mebli metalowych, po obudowy komputerów. Rodzice używają malowanych proszkowo wózków dziecięcych, czy łóżeczek. Ilość aplikacji farb proszkowych stale rośnie. Bardziej innowacyjne zastosowania polegają na rozwoju możliwości malowania farbami proszkowymi tworzyw sztucznych i elementów drewnianych, szczególnie płyt MDF. Stałe poszukiwania i rozwój technologii proszkowych materiałów powłokowych oraz ich aplikacji pozwoli zapewne w niedalekiej przyszłości na wykonywanie powłok, o jakich dzisiaj możemy tylko pomarzyć. Tekst powstał na podstawie materiałów technicznych i informacyjnych firmy Tiger-coatings. Ilustracje obrazują zastosowania farb proszkowych TIGER Drylac produkcji Tiger-coatings Austria. mgr inż. Andrzej Jelonek Tensor Consulting przedstawiciel Tiger-coatings ajelonek@tensor.com.pl TENSOR CONSULTING Andrzej Jelonek; www.drylac.pl 7 / 7