Krajowy Rejestr Sądowy i jego znaczenie w obrocie prawnym



Podobne dokumenty
Publiczne Prawo Gospodarcze. Studia: Administacja Semestr: letni Charakter zajęć: Ćwiczenia Rok akademicki: 2018/2019

Centralna Informacja Krajowego Rejestru Sądowego oraz Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej

Centralna Informacja Krajowego Rejestru Sądowego, Centralna Informacja i Ewidencja Działalności Gospodarczej, Baza Internetowa REGON

Prawo handlowe Prezentacja 1. Agnieszka Regiec

Rejestr dłużników niewypłacalnych

PODSTAWOWE OBOWIĄZKI PRZEDSIĘBIORCY

Przedstawicielstwo. 2. Czynność prawna dokonana przez przedstawiciela w granicach umocowania pociąga za sobą skutki bezpośrednio dla reprezentowanego.

Centralna Informacja KRS jest jednostką wyodrębnioną w ramach struktury Ministerstwa Sprawiedliwości z oddziałami przy sądach rejestrowych.

Wykaz dokumentów identyfikujących Klienta i określających jego status prawny

mgr Katarzyna Smyk Centrum Badań Problemów Prawnych i Ekonomicznych Komunikacji Elektronicznej Kontakt:

ELEKTRONICZNY OBRÓT GOSPODARCZY I JEGO BEZPIECZEŃSTWO. 2015/2016 I SNE II stopnia

PRAWO HANDLOWE. Mateusz Kabut Katedra Prawnych Problemów Administracji i Zarządzania

PRAWO HANDLOWE. Mateusz Kabut Katedra Prawnych Problemów Administracji i Zarządzania

Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Konspekt do zajęć dla aplikantów aplikacji radcowskiej. KRAJOWY REJESTR SĄDOWY Szczegółowy zakres zagadnień

PODSTAWY PRAWNE DZIAŁALNOŚCI INFORMACYJNEJ

MS-S20KRS SPRAWOZDANIE w sprawach rejestrowych (według właściwości rzeczowej)

Druk nr 2094 cz.2 Warszawa, 22 stycznia 2014 r.

USTAWA. z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym

spółki komandytowo-akcyjnej Wskaż zalety i wady organizacji i funkcjonowania

USTAWA z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym. Rozdział 1 Przepisy ogólne

USTAWA. z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym. (tekst jednolity) Rozdział 1. Przepisy ogólne

ZASADY PODEJMOWANIA I WYKONYWANIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ OD 1 LIPCA 2011r.

Wykaz dokumentów identyfikujących Klienta i określających jego status prawny

Warszawa, dnia 11 stycznia 2013 r. Poz. 49 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI. z dnia 8 stycznia 2013 r.

Warszawa, dnia 25 czerwca 2014 r. Poz. 835

Spis treści. Wykaz skrótów... Bibliografia... Wstęp...

MS-S20KRS SPRAWOZDANIE w sprawach rejestrowych (według właściwości rzeczowej)

MS-S20KRS SPRAWOZDANIE w sprawach rejestrowych (według właściwości rzeczowej)

MS-S20KRS SPRAWOZDANIE w sprawach rejestrowych (według właściwości rzeczowej)

POSTĘPOWANIE REJESTROWE I SPRAWOZDAWCZOŚĆ

Warszawa, dnia 2 września 2014 r. Poz USTAWA. z dnia 26 czerwca 2014 r.

ELEKTRONICZNY OBRÓT GOSPODARCZY I JEGO BEZPIECZEŃSTWO. 2015/2016 I SNE II stopnia

Część I. Uwagi ogólne

MS-S20KRS SPRAWOZDANIE w sprawach rejestrowych (według właściwości rzeczowej)

USTAWA. z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym. (tekst jednolity) Rozdział 1. Przepisy ogólne

Dz.U USTAWA z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym. (tekst jednolity) Rozdział 1

Podstawowe obowiązki przedsiębiorcy

Umowa założycielska spółki cywilnej. Aktualne umowy gospodarcze

Wykaz dokumentów identyfikujących Klienta i określających jego status prawny

TECHNIKI INFORMACJI I KOMUNIKACJI. I SSA I stopnia

USTAWA z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym. Rozdział 1 Przepisy ogólne

Usługi detektywistyczne

U S T AWA. z dnia. o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz o zmianie niektórych innych ustaw 1)

Spis treści WYKAZ SKRÓTÓW PRZEDMOWA

USTAWA. z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym. (Dz. U. z dnia 7 października 1997 r.) Rozdział 1.

Spis treści. Przedmowa... Wykaz skrótów... Literatura...

USTAWA z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym. Rozdział 1 Przepisy ogólne

o Krajowym Rejestrze Sądowym

USTAWA z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym. Rozdział 1 Przepisy ogólne

PYTANIA O EGZEKUCJI Rejestr dłużników niewypłacalnych

Podmioty niezgłaszające działalności gospodarczej, znikające, zaprzestające składania deklaracji lub zawieszające działalność gospodarczą

DZIAŁ PIERWSZY. PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE

USTAWA. z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym. (tekst jednolity) Rozdział 1. Przepisy ogólne

Wykaz dokumentów identyfikujących Klienta i określających jego status prawny

DZIAŁ PIERWSZY. PRAWO SPÓŁEK HANDLOWYCH

USTAWA. z dnia 19 listopada 1999 r. Prawo działalności gospodarczej. (Dz. U. z dnia 17 grudnia 1999 r.)

ZAKŁADANIE SPÓŁKI Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ

(zm. Dz.U. z 2012 r. poz. 1514)

Techniki informacji i komunikacji

Pytania egzaminacyjne z prawa handlowego dla studentów IV roku prawa studia dzienne I semestr roku akademickiego 2010/2011

Zasady ewidencjonowania przedsiębiorców będących osobami fizycznymi

Ochrona osób i mienia

Przepisy pozostawione w mocy - Dz. U. z 2004 r. Nr 173, poz (art. 66) USTAWA z dnia 19 listopada 1999 r. Prawo działalności gospodarczej

Pytania egzaminacyjne z prawa handlowego (dla studentów IV i V roku Prawa studiów niestacjonarnych).

Warszawa, dnia 11 października 2013 r. Poz OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. z dnia 18 lipca 2013 r.

Warszawa, dnia 7 grudnia 2012 r. Poz ROZPORZĄDZENIE MINISTRA FINANSÓW 1) z dnia 27 listopada 2012 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spis treści. Spis treści

L/O/G/O CENTRALNA EWIDENCJA I INFORMACJA O DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ

Wpływ informatyzacji na koszt korzystania biorców

Dz.U Nr 121 poz. 769 USTAWA. z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym. Rozdział 1. Przepisy ogólne

ROZPORZĄ DZENIE MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚ CI. z dnia 2014 r.

NIP-2 ZGŁOSZENIE IDENTYFIKACYJNE / ZGŁOSZENIE AKTUALIZACYJNE 1)

Pytania egzaminacyjne z prawa handlowego (dla studentów IV roku Administracji studiów niestacjonarnych i stacjonarnych)

KRAJOWY REJESTR SĄDOWY. Stan na dzień godz. 11:26:58 Numer KRS:

Powiatowy Urząd Pracy w Radzyniu Podlaskim

3. Suma komandytowa to: a) oznaczono kwotowo wkład wnoszony do spółki przez komandytariusza

Warszawa, dnia 26 maja 2015 r. Poz. 724 OBWIESZCZENIE MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI. z dnia 31 marca 2015 r.

Postępowanie rejestrowe w przyszłości

Polska-Gdańsk: Roboty budowlane 2014/S

Identyfikator podatkowy NIP czy PESEL? Ministerstwo Finansów ul. Świętokrzyska Warszawa.

KRAJOWY REJESTR SĄDOWY. Stan na dzień godz. 22:05:56 Numer KRS:

SPIS TREŚCI WYKAZ SKRÓTÓW 15 WPROWADZENIE 17

z dnia 2017 r. 2. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1 stosuje się odpowiednio przepisy ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym.

KRAJOWY REJESTR SĄDOWY. Stan na dzień godz. 16:55:24 Numer KRS:

USTAWA z dnia 19 listopada 1999 r. Prawo działalności gospodarczej

Warszawa, dnia 20 listopada 2014 r. Poz ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI. z dnia 12 listopada 2014 r.

Temat: Prawne aspekty różnych form działalności gospodarczej - rejestry

Podmioty niezgłaszające działalności gospodarczej, znikające, zaprzestające składania deklaracji lub zawieszające działalność gospodarczą

KRAJOWY REJESTR SĄDOWY. Stan na dzień godz. 10:49:56 Numer KRS:

Wstęp do zagadnień prawnych działalności komercyjnej i nie tylko

USTAWA z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym. Rozdział 1 Przepisy ogólne

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Warszawa, dnia 23 maja 2018 r. Poz. 986

Rejestracja podmiotu gospodarczego

Transkrypt:

EWELINA PEŁCZYŃSKA Krajowy Rejestr Sądowy i jego znaczenie w obrocie prawnym Krajowy Rejestr Sądowy, zwany dalej KRS, został utworzony w oparciu o Ustawę z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym 1, która weszła w życie 1 stycznia 2001 r. KRS jest oficjalną, prowadzoną przez sąd rejestrowy ewidencją danych o podmiotach podlegających obowiązkowemu wpisowi do rejestru 2. Występuje jako jeden centralny rejestr, obejmujący terytorium całego kraju, prowadzony w systemie informatycznym w ramach resortu wymiaru sprawiedliwości 3. Zgodnie z art. 1 ust. 2 ustawy o KRS, uregulowany w niej Rejestr składa się z: 1. Rejestru przedsiębiorców, 2. Rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, 3. Rejestru dłużników niewypłacalnych. Rejestr przedsiębiorców Definicję przedsiębiorcy posiadającą znaczenie dla stosunków prywatnoprawnych zawiera art. 43 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny 4. Dla stosunków publicznoprawnych zastosowanie posiada definicja przedsiębiorcy zawarta w art. 4 ustawy 1 T.j. Dz. U. z 2007 r., nr 168, poz. 1186 z późn. zm., dalej jako KRS. 2 M. Tarska, Dane niedopuszczalne w Krajowym Rejestrze Sądowym, Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego 2008, nr 5, s. 20. 3 E. Norek, Krajowy Rejestr Sądowy i postępowanie rejestrowe, Warszawa 2001, s. 18 i n. 4 Dz. U. z 1964 r., nr 16, poz. 93 ze zm., dalej jako k.c. 568

Krajowy Rejestr Sądowy i jego znaczenie w obrocie prawnym z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej 5, w świetle której przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. Rejestr przedsiębiorców zastąpił dotychczasowe rejestry podmiotów gospodarczych i rejestry innych podmiotów, a w szczególności rejestr handlowy. Do Rejestru przedsiębiorców wpisywani są przedsiębiorcy sensu stricte tj.: spółki jawne; europejskie zgrupowania interesów gospodarczych; spółki partnerskie; spółki komandytowe; spółki komandytowo-akcyjne; spółki z ograniczoną odpowiedzialnością; spółki akcyjne; spółki europejskie; spółdzielnie; spółdzielnie europejskie; przedsiębiorstwa państwowe; instytuty badawcze; przedsiębiorcy określani w przepisach o zasadach prowadzenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalności gospodarczej w zakresie drobnej wytwórczości przez zagraniczne osoby prawne i fizyczne, zwani dalej przedsiębiorstwami zagranicznymi ; towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych; towarzystwa reasekuracji wzajemnej; inne osoby prawne, jeżeli wykonują działalność gospodarczą i podlegają obowiązkowi wpisu do tego rejestru, oddziały przedsiębiorców zagranicznych działających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej; główne oddziały zagranicznych zakładów ubezpieczeń; główne oddziały zagranicznych zakładów reasekuracji; instytucje gospodarki budżetowej. Zgodnie z art. 37 ustawy o KRS, dane dotyczące poszczególnych przedsiębiorców wpisanych do Rejestru przedsiębiorców umieszcza się pod numerem przeznaczonym dla danego podmiotu w sześciu działach tego rejestru. Treść poszczególnych działów określają art. 38 46 ustawy o KRS. W dziale I zamieszczane są dane identyfikujące przedsiębiorcę, takie jak nazwa lub firma, oznaczenie formy prawnej, siedziba 5 T.j. Dz. U. z 2010 r., nr 220, poz. 1447 ze zm., dalej jako u.s.d.g. 569

Ewelina Pełczyńska i adres, a także dane dotyczące jego struktury podmiotowej oraz majątkowej, oraz nr NIP. W dziale II znajdują się dane dotyczące wspólników uprawnionych do reprezentacji (spółki osobowe) lub organu uprawnionego do reprezentowania przedsiębiorcy, osób wchodzących w jego skład, sposobu reprezentacji czy jest to reprezentacja samodzielna, czy łączna, dane dotyczące organów nadzoru, ich składu osobowego, jak również informacje dotyczące prokurentów i rodzaju prokury. W dziale III zamieszczone są dane dotyczące przedmiotu działalności przedsiębiorcy według Polskiej Klasyfikacji Danych (PKD), oraz wzmiankę o złożeniu rocznego sprawozdania finansowego. W dziale IV zamieszczone są dane o zaległościach podatkowych i celnych, zaległościach wobec ZUS, wierzycielach i wysokościach niespłaconych należności. Dział V według art. 43 ustawy o KRS, zawiera dane o powołaniu i odwołaniu kuratora. Dział VI dane o otwarciu i zakończeniu likwidacji, rozwiązaniu bądź unieważnieniu spółki, o połączeniu, podziale albo przekształceniu oraz o osobie likwidatora i sposobie reprezentacji, ustanowieniu zarządcy i zarządu komisarycznego, wszczęciu postępowania naprawczego albo o ogłoszeniu upadłości 6. Kolejnym Rejestrem znajdującym się w KRS jest Rejestr stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej. Istnieją bowiem podmioty, których z założenia nie tworzy się w celu wykonywania działalności gospodarczej, ale które mogą ją prowadzić jako działalność uboczną w stosunku do działalności głównej (np. stowarzyszenia i organizacje społeczne wyposażone w osobowość prawną). Należą do nich osoby prawne, które uzy- 6 B. Wieczorska, E. Wierzbicka, Prawo gospodarcze. Podejmowanie działalności gospodarczej, Przemyśl Rzeszów 2011, s. 132 i n. 570

Krajowy Rejestr Sądowy i jego znaczenie w obrocie prawnym skały osobowość prawną przez wpis do innego rejestru niż Rejestr przedsiębiorców 7. Do osób tych zalicza się: stowarzyszenia, inne organizacje społeczne i zawodowe, fundacje oraz samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej, jak również organizacje pożytku publicznego. Wpis do Rejestru ma charakter konstytutywny, bowiem podmioty te uzyskują status osoby prawnej z chwilą wpisu do Rejestru. Niektóre z tych podmiotów, korzystając z wolności gospodarczej, mogą podejmować działalność gospodarczą. W takiej sytuacji podlegają dodatkowemu wpisowi do Rejestru przedsiębiorców, pod tym samym numerem ewidencyjnym 8. Ostatnim z rejestrów wchodzący w skład KRS jest Rejestr dłużników niewypłacalnych (dalej: RDN). Sprawy dotyczące RDN reguluje rozdział 4 ustawy o KRS. Wbrew przyjętej nazwie w RDN nie są jednak ewidencjonowane wszystkie podmioty faktycznie niewypłacalne, lecz jedynie te, które spełniają kryteria przewidziane w ustawie o KRS. Ich analiza pozwala przyjąć, że Rejestr ten jest w swej istocie rejestrem dłużników nie tyle niewypłacalnych, co raczej niesolidnych. Pełni on przede wszystkim funkcję informacyjną, jest instrumentem prawnym, umożliwiającym pozyskiwanie wiedzy o potencjalnych kontrahentach. Pełni również funkcję ostrzegania uczestników obrotu przed nieprzestrzeganiem przez ujawnione w nim osoby zasady należytej staranności przy wykonywaniu zobowiązań. Z drugiej strony wpis do RDN stanowi również sankcję dla osoby, która została w nim ujawniona 9. 7 C. Kosikowski, Publiczne prawo gospodarcze Polski i Unii Europejskiej, Warszawa 2010, s. 225. 8 B. Wieczorska, E. Wierzbicka, Repetytorium z prawa gospodarczego, Przemyśl Rzeszów 2013, s. 177 i n. 9 T. Palmirski, Wpis do Rejestru Dłużników Niewypłacalnych na zasadzie art. 55 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym. Stan aktualny uwagi de lege ferenda, Rejent 2009, nr 5, s. 98 i n. 571

Ewelina Pełczyńska J. Kruczalak-Jankowska wskazuje, że celem uchwalenia ustawy o KRS, a w szczególności objęcia jej zakresem prawie wszystkich podmiotów dotychczas rejestrowanych w innych rejestrach sądowych i pozasądowych, jest realizacja zasady pewności i bezpieczeństwa obrotu, przede wszystkim odnośnie przedsiębiorców, ale nie tylko 10. Ustawa o KRS wprowadza bowiem ujednolicony system rejestracji sądowej oraz akt rejestrowych dla wszystkich przedsiębiorców oraz innych podmiotów (tj. stowarzyszeń, fundacji, związków zawodowych itp.), niezależnie od tego, czy prowadzą one działalność gospodarczą, czy też nie. Tym samym niweluje ona niespójność systemu rejestrowego oraz eliminuje różnice w dostępie do danych różnych podmiotów funkcjonujących w obrocie prawnym. Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o KRS, Rejestr prowadzą w systemie informatycznym sądy rejonowe (sądy gospodarcze), obejmujące swoją właściwością obszar województwa lub jego część, zwane dalej sądami rejestrowymi. System informatyczny prowadzonego Rejestru oznacza, że wszelkie dane wprowadzone do Rejestru zawarte są w pamięci systemu informatycznego i utrwalone na nośniku magnetycznym. Dane zawarte w Rejestrze nie mogą być z niego również usunięte w stosunku do podmiotów, które zakończyły swój byt prawny, a ewentualne błędy lub niezgodności z treścią postanowień stanowiących podstawę wprowadzenia danych do Rejestru wymagają sprostowania w sposób gwarantujący wgląd w treści poprzednich wpisów, podlegających sprostowaniu 11. Autor A. Kidyba zwraca uwagę, że skutkiem przyjęcia koncepcji Krajowego Rejestru Sądowego jako Centralnego Rejestru, który gromadzi dane wpisywane w systemie informatycznym, a które pochodzą z różnych sądów rejestrowych, było utworzenie Centralnej Informacji Krajowego Rejestru Sądowego, dalej CI KRS. 10 J. Kruczalak-Jankowska, Krajowy Rejestr Sądowy. Tekst ustawy z wprowadzeniem i wzorami formularzy, Gdańsk 2002, s. 11. 11 E. Norek, Krajowy Rejestr Sądowy i Postępowanie Rejestrowe, Warszawa 2001, s. 31. 572

Krajowy Rejestr Sądowy i jego znaczenie w obrocie prawnym Centralna Informacja KRS jest jednostką wyodrębnioną w ramach struktury Ministerstwa Sprawiedliwości, z oddziałami przy sądach rejestrowych 12. Do ustawowych zadań Centralnej Informacji należą: 1) prowadzenie zbioru informacji Rejestru oraz elektronicznego katalogu dokumentów spółek, zwanego dalej katalogiem ; 2) udzielanie informacji z Rejestru oraz przechowywanie i udostępnianie kopii dokumentów z katalogu; 3) utworzenie i eksploatacja połączeń Rejestru i katalogu w systemie informatycznym (art. 4 ust. 2 ustawy o KRS). Ponadto CI KRS wydaje odpisy, wyciągi i zaświadczenia z Rejestru, które mają moc dokumentów urzędowych, jeżeli wydano je w postaci papierowej lub elektronicznej (art. 4 ust. 3 ustawy o KRS). W tym znaczeniu każdy odpis, wyciąg lub zaświadczenie wydane przez CI KRS jest uznawany za dokument urzędowy i stanowi dowód tego, co zostało w nim urzędowo zaświadczone. Podstawową zasadą organizacji KRS jest jego jawność (art. 8 ust. 1 ustawy o KRS), występująca jako jawność formalna i materialna. Jawność formalną KRS formułuje art. 8 ust. 2 i 3 ustawy o KRS, zgodnie z którym każdy ma prawo dostępu do danych zawartych w Rejestrze za pośrednictwem Centralnej Informacji, w tym również ma prawo otrzymywać, za stosowną opłatą, zarówno w formie papierowej, jak i drogą elektroniczną, poświadczone odpisy, wyciągi i zaświadczenia znajdujące się w aktach rejestrowych. Wyciągi, odpisy i zaświadczenia w formie papierowej mają moc dokumentów urzędowych. Jawność ma to znaczenie, że każdy bez wykazania jakiegokolwiek interesu posiada wgląd do Rejestru oraz do dokumentów stanowiących podstawę wpisu 13. 12 A. Kidyba, Prawo handlowe, Warszawa 2012, s. 73. 13 E. Marszałkowska-Krześ, Zasady rejestru przedsiębiorców, Przegląd Prawa i Administracji 2005, tom LXVI, s. 136. 573

Ewelina Pełczyńska Przejawem jawności Rejestru jest również możliwość zapoznania się każdego z aktami rejestrowymi podmiotu, chyba, że ustawa inaczej stanowi (art. 10 ust. 1 ustawy o KRS) 14. Na jawność materialną Rejestru składają się dwa domniemania prawne: domniemanie prawdziwości wpisu i zupełności danych wpisanych oraz domniemanie powszechnej znajomości wpisów. Zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy o KRS domniemywa się, że dane wpisane do Rejestru są prawdziwe. Domniemaniem prawdziwości wpisu i zupełności danych objęty jest również brak wpisu jak i jego wykreślenie. Według powyższego domniemania Rejestr ma zatem wiarę publiczną. Zobowiązuje to do tego, aby wpisy w nim dokonywane były rzetelne i obiektywne 15. Wiarygodność Rejestru jest wzmocniona wprowadzeniem odpowiedzialności za nieprawdziwe dane ujawnione w Rejestrze. W świetle art. 18 ust. 1 ustawy o KRS, podmiot wpisany do Rejestru ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną zgłoszeniem do Rejestru nieprawdziwych danych, jeżeli podlegały obowiązkowi wpisu na jego wniosek, a także niezgłoszeniem danych podlegających obowiązkowi wpisu do Rejestru w ustawowym terminie, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej alb o wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności. Zasada zupełności nie znajduje pokrycia bezpośrednio w żadnym przepisie ustawy o KRS. Jak twierdzi E. Norek, aby Rejestr był wiarygodny, musi być kompletny, tzn. musi zawierać wszystkie dane wymagane przez prawo. Zupełność Rejestru w tym znaczeniu oznacza, że Rejestr obejmuje tylko te dane, których ujawnienie w Rejestrze mocy ustawy jest wymagane. Są to dane, które ustawodawca uznał za najistotniejsze z punktu widzenia obrotu gospodarczego. Zasada zupełności Rejestru oznacza, że dane wpisane do Rejestru są wystarczające w sensie prawnym dla ustalenia 14 Zob. też K. Kozioł, Rejestracja osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą ewidencja działalności gospodarczej czy Krajowy Rejestr Sądowy?, Samorząd Terytorialny 2009, nr 9(225), s. 41. 15 Ibidem, s. 43. 574

Krajowy Rejestr Sądowy i jego znaczenie w obrocie prawnym sytuacji prawnej podmiotów w nim figurujących. Tym samym zasada zupełności ogranicza do niezbędnego minimum obowiązek osób trzecich zapoznania się z tymi danymi 16. Z domniemaniem powszechnej znajomości wpisów związany jest art. 15 ust. 1 ustawy o KRS, zgodnie z którym od dnia ogłoszenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym nikt nie może zasłaniać się nieznajomością ogłoszonych wpisów. Jednak w odniesieniu do czynności dokonanych przed upływem szesnastego dnia od dnia ogłoszenia podmiot wpisany do Rejestru nie może powoływać się na wpis wobec osoby trzeciej, jeżeli ta udowodni, że nie mogła wiedzieć o treści wpisu. Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o KRS, w przypadku rozbieżności między wpisem do Rejestru, a ogłoszeniem w Monitorze Sądowym i Gospodarczym obowiązuje wpis w Rejestrze. Jednak osoba trzecia może powoływać się na treść ogłoszenia, chyba że podmiot wpisany do Rejestru udowodni, że osoba trzecia wiedziała o treści wpisu. Zgodnie z art. 7 ustawy o KRS, do postępowania przed sądami rejestrowymi stosuje się przepisy Kodeksu postępowania cywilnego o postępowaniu nieprocesowym, chyba że ustawa stanowi inaczej. Przepisy te zawarte są w dziale VI pod nazwą Postępowanie rejestrowe (art. 694 1 694 8 k.p.c.) 17. W związku z powyższym, określić można funkcje, jakie pełni Krajowy Rejestr Sądowy. Należą do nich: 1) funkcja kreacyjna: przejawia się tym, że wpis podmiotów, które mają status przedsiębiorców sensu stricto do rejestru przedsiębiorców, jak też wpis podmiotów do rejestru stowarzyszeń, organizacji społeczno-zawodowych, fundacji i samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej ma charakter konstytutywny. Oznacza, że powstają one jako podmioty prawa (osoby prawne, ułomne osoby prawne) z chwilą wpisu do KRS; 16 E. Norek, op. cit., s. 24 i n. 17 Zob. też K. Korzan, Postępowanie w sprawach rejestrowych w kontekście ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym, Rejent 2004, nr 11(163), s. 9. 575

Ewelina Pełczyńska 2) funkcja identyfikacyjna (zwana też ewidencyjną) autorka J. Kruczalak-Jankowska wyraża pogląd, że funkcja ta oznacza, iż systemem rejestracji objęte zostają prawie wszystkie podmioty występujące w obrocie prawnym 18. Do KRS nie wpisuje się tylko tych podmiotów, które z mocy przepisów szczególnych nie podlegają wpisowi do Rejestru. Należą tu np. partie polityczne 19 ; 3) funkcja informacyjna zapewnia ona jawność wpisu nie tylko w sensie formalnym, lecz przede wszystkim faktycznie; przez Centralną Informację Krajowego Rejestru Sądowego obecnie każdy może w ułatwiony sposób uzyskać dane zawarte w KRS. Ponadto przyjęto zasadę, iż wiele wpisów do KRS podlega obowiązkowi ogłoszenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, co dodatkowo wzmacnia gwarancję ich jawności 20 ; 4) funkcja gwarancyjna zapewnia bezpieczeństwo obrotu prawnego z udziałem przedsiębiorców ze względu na obowiązek ujawniania przez nich istotnych danych oraz ze względu na domniemania związane z wpisem do KRS 21. Szeroki zakres danych o podmiotach wpisanych do KRS oraz jawność i szybka dostępność do tych informacji sprawia, że podstawowy cel uchwalenia ustawy, jakim była realizacja zasady pewności i bezpieczeństwa prawnego, został w pełni osiągnięty. Szczególne znaczenie posiada Krajowy Rejestr Sądowy w zapewnieniu bezpieczeństwa obrotu gospodarczego: 1. Zasada jawności KRS wyeliminowała tzw. szarą strefę działalności gospodarczej, wykonywanej przez podmioty niezarejestrowane i często nielegalne, bez opłacania należnych podatków i opłat na rzecz państwa; 18 J. Kruczalak-Jankowska, op. cit., s. 17. 19 Ustawa z dnia 27 czerwca 1997 r. o partiach politycznych, T.j. Dz. U. z 2011 r., nr 155, poz. 924. 20 Prawo spółek handlowych. Podręcznik akademicki, pod red. A. Koch, J. Napierała, Warszawa 2011, s. 104 i n. 21 B. Wieczorska, E. Wierzbicka, Repetytorium z prawa gospodarczego, s. 178 i n. 576

Krajowy Rejestr Sądowy i jego znaczenie w obrocie prawnym 2. Dane zawarte w rejestrach prowadzonych w ramach Krajowego Rejestru Sądowego obejmują podmioty o statusie osoby prawnej i tzw. ułomnej osoby prawnej z całego kraju, umożliwiając uzyskanie informacji niezależnie od miejsca siedziby tego podmiotu; 3. Z rejestru przedsiębiorców uzyskać można pełną informacje o kontrahencie, w tym o: statusie prawnym, przedmiocie i miejscu prowadzonej działalności gospodarczej, sytuacji finansowej, organach osoby prawnej, ich składzie i zasadach reprezentacji przez organ zarządzający, zasadach reprezentacji przez wspólników handlowych spółek osobowych, otwarciu postępowania likwidacyjnego czy ogłoszeniu upadłości. Wiedza w tym zakresie pozwala na uniknięcie zawierania transakcji z podmiotami niewiarygodnymi finansowo, a nawet bankrutami, a także na wyeliminowanie nieważnych kontraktów w związku z niewłaściwą reprezentacja podmiotu; 4. KRS umożliwia uzyskanie informacji o stowarzyszeniach, fundacjach i innych organizacjach społecznych prowadzących działalność gospodarczą; 5. Możliwość zamieszczenia danych w Rejestrze Dłużników Niewypłacalnych przyczynia się do zdyscyplinowania w zakresie realizacji zobowiązań pieniężnych. Zwrócić należy uwagę na sprawność dokonywania wpisów w KRS zarówno tych dokonywanych po raz pierwszy, legalizujących działalność podmiotów, jak też zmian w zakresie wpisywanych danych. Ujednolicona procedura w tym zakresie, posługiwanie się łatwo dostępnymi nieodpłatnie formularzami, powszechna informatyzacja wpływa na szybkość załatwiania spraw w sądach rejestrowych. Bezpieczeństwo obrotu prawnego gwarantuje też możliwość szybkiego uzyskania danych o podmiotach wpisanych w KRS z każdego miejsca, w którym się znajdujemy. Zapewnia je serwis ekrs. Za pomocą tego systemu można: 1) sprawdzić kontrahenta po numerze NIP lub REGON; 577

Ewelina Pełczyńska 2) uzyskać odpisy, wyciągi, zaświadczenia, pisemne informacje o podmiocie 3) zamówić kopie akt dowolnego podmiotu wpisanego do KRS; 4) uzyskać raporty finansowe o podmiotach wpisanych do KRS; 5) uzyskać dokumenty z Rejestru Dłużników Niewypłacalnych; 6) uzyskać odpisy, wyciągi, zaświadczenia, pisemne informacje o podmiocie. Dzięki nowym uregulowaniom zawartym w ustawie z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Karnym oraz niektórych innych ustaw 22, wymiana informacji pomiędzy sadami powszechnymi, Krajowym Rejestrem Karnym (KRK) i Krajowym Rejestrem Sądowym, jest znacznie szybsza w stosunku do stanu poprzedniego. Wprowadzona została elektroniczna wymiana danych między tymi rejestrami za pośrednictwem systemu teleinformatycznego. Wiąże się to ze znacznym przyspieszeniem oraz usprawnieniem przepływu informacji istotnych dla sądu rejestrowego, w szczególności takich jak wymóg niekaralności osób wchodzących w skład organów podmiotu wpisanego do Krajowego Rejestru Sądowego. Nowe rozwiązanie umożliwiają, od 15 stycznia 2013 r., sądom rejestrowym zwrócenie się, przy wpisie podmiotu do rejestru lub przy dokonywaniu zmian osobowych w jego organach, z wnioskiem do KRK o weryfikację konkretnych danych osobowych pod kątem karalności za przestępstwa doniosłe z punktu widzenia obrotu gospodarczego oraz orzeczenia zakazu zajmowania określonego stanowiska, wykonywania określonego zawodu lub prowadzenia określonej działalności gospodarczej. Zwrócić należy też uwagę na współprace pomiędzy sądami rejestrowymi a gminami. Gminy, jako zadania zlecone, wykonują czynności związane z prowadzeniem Rejestru, polegające na zapewnieniu zainteresowanym: 22 Dz. U. z 2012 r., poz. 1514. 578

Krajowy Rejestr Sądowy i jego znaczenie w obrocie prawnym 1) wglądu do Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD); 2) dostępu do informacji o wysokości opłat, sposobie ich uiszczania oraz o właściwości miejscowej sądów rejestrowych. 579