Elementy konstrukcyjne aparatów Aparat procesowy zespół przedmiotów (części) zestawionych według odpowiedniego schematu określonego potrzebami i wymogami prowadzonych procesów fizykochemicznych. Typowym aparatem jest aparat typu zbiornikowego
Powłoki: kształt zależy od przeznaczenia i wymagań konstrukcyjnych: cylindryczne kuliste stożkowe prostopadłościenne Dno: część aparatu, która ogranicza powłokę z dołu lub boku. Połączone na stałe z powłoką. elipsoidalne półkuliste stożkowe płaskie okrągłe
Pokrywy: Oddzielne części aparatu z zadaniem zamykania korpusu od góry. Płaszcze: przeznaczone do zewnętrznego ogrzewania lub chłodzenia substancji w aparacie. Króćce: cienkie odcinki przewodów rur, umieszczone w otworach płaszcza, pokrywach czy dnach aparatu i połączone z nimi na stałe. Służą do wprowadzania lub odbioru substancji oraz przyłączania elementów roboczych lub pomiarowych.
Kołnierze i połączenia kołnierzowe: służą do rozłącznego połączenia oddzielnych części aparatu, łączenia rur z aparatem i odcinków rur z sobą itp.
Dławnice: uszczelniają przejścia rurowe i obracające się wały.
Włazy: umożliwiają wejście do środka aparatu w celu jego kontroli lub przeglądu. Stosowane przy średnicy aparatu większej niż 0,8 m. Wzierniki: służą do obserwacji przebiegu procesu. Są to otwory w ścianach aparatu z kołnierzami, pomiędzy którymi jest umieszczona płyta szklana odpowiednio uszczelniona. Bywają podświetlane. Cieczowskazy (wodowskazy): wskaźniki działające na zasadzie naczyń połączonych. Mogą być płaskie (dla podwyższonego ciśnienia). Aparaty ustawiamy na fundamentach lub podporach.
Rurociągi Są nieodłączną częścią instalacji technologicznej. Stanowią ok. 30% jej kosztu. Przesyła się nimi substancje o różnych własnościach fizyko-chemicznych (gazy, ciecze, ciekłe polimery, materiały sypkie). Temperatury w rurociągach mogą być zarówno ujemne jak i dodatnie. Również ciśnienie może zmieniać się od próżni do kilkudziesięciu megapaskali. Wymiary rur i elementów łączeniowych i regulacyjnych (armatury) są znormalizowane. Rury wykonuje się bez szwu poprzez walcowanie lub ciąganie, lub ze szwem poprzez zgrzewanie lub spawanie. Można je łączyć ze sobą: nierozłącznie: spawanie zgrzewanie roztłaczanie sklejanie
lub rozłącznie: połączenia gwintowane połączenia kielichowe połączenia kołnierzowe Dobór średnicy rury odpowiada najmniejszej możliwej średnicy podczas przepływu urządzeniami wymuszającymi przepływ, takimi jak pompy, sprężarki. Rurociągi montujemy na podporach (oporach). Ich rozstaw zależy od średnicy i materiału rury oraz ciężaru materiału transportowanego. Np. dla rur o średnicy 250 mm odległość podpór wynosi 3-6 m. Rurociągi izoluje się w celu zapobieżenia strato ciepła wełną mineralną tworzywami sztucznymi pumeksem, magnezytem itp. Izolację owija się taśmą lub arkuszami blachy.
Rurociągi maluje się w celach ochrony przed korozją i informacyjnych. Substancja azot amoniak woda wodór para wodna nasycona próżnia sprężone powietrze kolor czarny żółty zielony ciemnozielony czerwony biały szary
W rurociągach stosuje się tzw. aparaturę zaporową służącą do otwierania lub zamykania przekroju, bądź regulacji strumienia przepływu. Mogą to być urządzenia ręczne lub automatyczne. Stosujemy zawory: zawory kulowe (szybkie, dobrze wykonane, mało przydatne do regulacji) zawory grzybkowe (talerzowe) (najczęściej stosowane do ciepłej i zimnej wody) zawory membranowe (z elastyczną membran, poprzez jej deformację zmieniają przepływ) zawory motylkowe (do regulacji przepływu gazów i oparów) zasuwy (w formie klina, stosowane w rurociągach o średnicy >50 mm) zawory specjalne (zwrotne {jednokierunkowe}, redukcyjne {redukcja ciśnienia}, bezpieczeństwa) garnki kondensacyjne (samoczynnie działające zawory otwierające się w obecności kondensatu a zamykające w obecności pary) Kompensatory wydłużeń termicznych stosowane, gdy wzdłuż drogi przepływu substancji istnieje gradient temperatury. Zapobiegają naprężeniom bądź zniszczeniu konstrukcji)
Literatura: J.Warych Aparatura chemiczna i procesowa Oficyna Wydawnicza Pol. Warsz. Warszawa 1996