KODEKS ETYKI W BUDOWANIU WIZERUNKU PRACY BIURA RACHUNKOWEGO

Podobne dokumenty
KOMUNIKAT NR 5/2016 KRAJOWEJ RADY BIEGŁYCH REWIDENTÓW. z dnia 16 lutego 2016 r.

KODEKS ETYKI ZAWODOWEJ ZARZĄDCÓW NIERUCHOMOŚCI KRAJOWEJ IZBY GOSPODARKI NIERUCHOMOŚCIAMI

ETYKA ZAWODU KSIĘGOWEGO W ŚWIETLE KRAJOWYCH I MIĘDZYNARODOWYCH REGULACJI

Certyfikacja zawodu księgowego SKwP

Sprawozdanie z przejrzystości działania Polinvest-Audit Spółka z o.o. w roku obrotowym od 1 lipca 2017 r. do 30 czerwca 2018 r.

K DEKS DOBRYCH PRAKTYK

Wartości etyczne ESKAZET Andrzej Flak, Przemysław Szczepkowski S.C.

Kodeks Etyki Zawodowej Brokera. Projekt przygotowany przez Komisję Etyki SPBUiR

Sprawozdanie z przejrzystości działania Polinvest-Audit Spółka z o.o. w roku obrotowym od 1 lipca 2015 r. do 30 czerwca 2016 r.

PRACE NAUKOWE Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

Usługi przez nas świadczone...2. Informacje dotyczące formy organizacyjno-prawnej oraz struktury własnościowej...2

KODEKS ETYCZNY PHU MIROSŁAWA ZAWADZKA

KODEKS ETYKI PRACOWNIKÓW SAMORZĄDOWYCH GMINY TOPÓLKA

ZASADY WEWNĘTRZNEJ KONTROLI JAKOŚCI PODMIOTU UPRAWNIONEGO DO BADANIA SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH. Postanowienia ogólne

Kodeks Etyki. BIURA POMORSKIEJ RADY Federacji Stowarzyszeń Naukowo Technicznych NOT w Gdańsku

Kodeks etyczny. Zasady postępowania firmy Metalwit

Niniejsze sprawozdanie z przejrzystości spełnia wymogi Ustawy i obejmuje rok obrotowy zakończony dnia roku.

PROGRAM DZIAŁANIA KRAJOWEJ IZBY BIEGŁYCH REWIDENTÓW W LATACH

WBS Rachunkowość Consulting Sp. z o.o. Raport z przejrzystości działania za 2011 rok.

Naszą misją jest wsparcie realizacji Państwa inwestycji od fundamentów aż po dach.

Eureka Auditing Sp. z o.o. al. Marcinkowskiego 22, Poznań

Program studiów podyplomowych

Załącznik numer 3. Kodeks Etyczny Asystentów Zdrowienia

SPRAWOZDANIE Z PRZEJRZYSTOŚCI DZIAŁANIA. za rok obrotowy od dnia 17 grudnia 2014 roku do dnia 30 czerwca 2015 roku

Etyka w outsourcingu rachunkowości

WBS Rachunkowość Consulting Sp. z o.o. Raport z przejrzystości działania za 2012 rok.

ZASADY I ETYKA WYKONYWANIA ZAWODU BIEGŁEGO REWIDENTA W REGULACJACH POLSKIEGO PRAWA

SPRAWOZDANIE. z przejrzystości działania. KPW Audyt Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

KODEKS ETYKI ZAWODOWEJ PRACOWNIKA MPGK SP. Z O.O. W CHEŁMIE. Preambuła ROZDZIAŁ I ZAPISY OGÓLNE. Art. 1

Odniesienie do opisu efektów kształcenia dla obszaru nauk społecznych WIEDZA K_W01

Uchwała Nr XLV/267/2010 Rady Powiatu w Kluczborku z dnia 26 sierpnia 2010 r.

Kodeks Wartości Grupy Kapitałowej ENEA

ZNACZENIE ETYKI ZAWODU KSIĘGOWEGO W KSZTAŁTOWANIU OBRAZU SYTUACJI FINANSOWEJ PRZEDSIĘBIORSTWA

Strategia CSR. Grupy Kapitałowej Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie. Sierpień 2015 r.

SPRAWOZDANIE Z PRZEJRZYSTOŚCI DZIAŁANIA SPÓŁKI ZA OKRES R R.

I. Forma organizacyjno - prawna, struktura własnościowa i struktura zarządzania.

PROGRAM DZIAŁANIA KRAJOWEJ IZBY DORADCÓW PODATKOWYCH NA V KADENCJĘ KRAJOWEJ RADY DORADCÓW PODATKOWYCH

Cel i przedmiot badania sprawozdań finansowych przedsiębiorstwa

CERTYFIKACJA ZAWODU KSIĘGOWEGO W POLSCE

Odpowiedzialność za sprawozdawczość finansową firmy.

KODEKS ETYKI RADNEGO POWIATU POZNAŃSKIEGO

Certyfikacja zawodu księgowego

Uchwała nr 3 /2014 Zarządu Izby Rzemieślniczej Mazowsza, Kurpi i Podlasia w Warszawie z dnia 26 marca 2014 r.

Zasady etyki pracownika Urzędu Miasta Chełmży

DBANIE O DOBRO, ZDROW I E I B E Z P I E C Z E Ń S T W O P A C J E N T Ó W WYSOKĄ JAKOŚĆ I NIEUS T A N N Y R O Z W Ó J.

Sprawozdanie z przejrzystości działania BTFG Audit sp. z o.o.

ZASADY ETYKI ZAWODOWEJ RZECZNIKA PATENTOWEGO 1)

Á Á JAKIE SPECJALNOŚCI

SPRAWOZDANIE Z PRZEJRZYSTOŚCI DZIAŁANIA SPÓŁKI ZA OKRES R R.

SPRAWOZDANIE Z PRZEJRZYSTOŚCI DZIAŁANIA. za rok obrotowy od dnia 13 stycznia 2015 roku do dnia 30 czerwca 2016 roku

Budimex Nieruchomości Sp. z o.o.

Koncepcja pracy Szkoły Podstawowej nr 36 im. mjr. Henryka Sucharskiego w Poznaniu

IZBA RZEMIEŚLNICZA ORAZ MAŁEJ I ŚREDNIEJ PRZEDSIĘBIORCZOŚCI W KATOWICACH. Społeczna Odpowiedzialność Biznesu

Fundamentem wszystkich naszych działań są Wartości, obowiązujące w Grupie Kapitałowej ORLEN, do której ANWIL należy, tj.:

Strategia CSR. Grupy Kapitałowej Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie. Sierpień 2015 r.

REGULAMIN DZIAŁANIA KLUBU BIUR RACHUNKOWYCH

Sprawozdanie z przejrzystości działania BTFG Audit sp. z o.o. za rok 2011

Rozdział 1. Odpowiedzialność i zobowiązania względem klientów

SPRAWOZDANIE Z PRZEJRZYSTOŚCI DZIAŁANIA SPÓŁKI ZA OKRES R R.

WYBÓR ODPOWIEDNIEJ USŁUGI

załącznik do Uchwały Nr 185/16 Zarządu BondSpot S.A. z dnia r. Kodeks Etyki BondSpot S.A.

Zarządzenie Nr R 66/2011 Rektora Politechniki Lubelskiej z dnia 16 grudnia 2011 r.

Sprawozdanie niezależnego biegłego rewidenta z badania. Sprawozdanie z badania rocznego sprawozdania finansowego

K O D E K S E T Y K I. Polskiego Stowarzyszenia Wyceny Złóż Kopalin

Sprawozdanie z przejrzystości działania Mac Auditor Sp. z o.o.

Sprawozdanie z przejrzystości działania Mac Auditor Sp. z o.o.

Gdańska Infrastruktura Społeczna Sp. z o.o. z siedzibą w Gdańsku

KODEKS ETYKI PRACOWNIKÓW SAMORZĄDOWYCH

KODEKS ETYCZNY Pracowników Urzędu Gminy Lipce Reymontowskie. Preambuła

Sprawozdanie z przejrzystości działania dotyczące roku obrotowego

Zakup mieszkania na rynku wtórnym. Katarzyna Borowiak

KODEKS ETYKI ZAWODOWEJ PRACOWNIKÓW GMINNEGO CENTRUM KULTURY, CZYTELNICTWA I SPORTU W SZCZUROWEJ

Sprawozdanie z przejrzystości działania. Mac Auditor Sp. z o.o. Sprawozdanie z przejrzystości działania Mac Auditor Sp. z o.o.

Mechanizmy zapewnienia jakości szkoleń i kwalifikacji w Stowarzyszeniu Księgowych w Polsce. Anna Zajkowska

Kodeks Etyki Studenta Politechniki Wrocławskiej

Zasady Etyki Zawodowej Służby BHP

ODNIESIENIA DO ZAPISÓW PROJEKTU KSWP 0 OGÓLNE REGUŁY POSTĘPOWANIA

Robotnicza Spółdzielnia Mieszkaniowa im. Komuny Paryskiej w Gdyni

KODEKS POSTĘPOWANIA DLA DOSTAWCÓW GRUPY KAPITAŁOWEJ ORLEN

MANAGER CSR MODUŁY WARSZTATOWE

Kodeks etyki zawodowej

Polityka informacyjna TU INTER Polska SA oraz TU INTER-ŻYCIE Polska SA

Z A S A D Y D O B R E J P R A K T Y K I B A N K O W E J O R A Z ETYKI POST Ę POWANIA W BANKU SPÓŁDZIEL C Z Y M W ANDRESP O L U

Kodeks Etyki PZF. I. Przepisy Ogólne. Warszawa, 20 r.

KODEKS postępowania dla Dostawców PPMB PROMONT

Sprawozdanie z przejrzystości działania. Mac Auditor Sp. z o.o. Sprawozdanie z przejrzystości działania Mac Auditor Sp. z o.o.

Dyrektora Ośrodka Pomocy Społecznej w Nowym Tomyślu z dnia 01 marca 2012 r.

POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI

Kodeks Etyki Zawodowej Notariusza

budujemy zaufanie w audycie

Wartości etyczne i biznesowe Przedsiębiorstwa Robót i Usług Budowlanych BUDREM w Łagoszowie Wielkim Sp. z o.o.

EFEKTY KSZTAŁCENIA PRZEDMIOT

Sprawozdanie z przejrzystości działania za rok obrotowy kończący się 31 grudnia 2016 r. Warszawa, dnia 15 stycznia 2017 r.

Styczeń 2012 Vendor Code of Conduct

Polskie Stowarzyszenie HR Business Partner

OGÓLNE ZASADY PROWADZENIA BIZNESU SHELL

Efekty kształcenia na studiach I stopnia dla kierunku Finanse i Rachunkowość i ich odniesienie do efektów kształcenia w obszarze nauk społecznych

KODEKS ETYKI PRACOWNIKÓW SEKRETARIATU DS. MŁODZIEŻY WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO. I Zasady ogólne

Firma REWIT Księgowi i Biegli Rewidenci Sp. z o.o. z siedzibą w Gdańsku jest podmiotem uprawnionym do badania sprawozdań finansowych.

budujemy zaufanie w audycie ASM GROUP S.A. Sprawozdanie niezależnego biegłego rewidenta z badania rocznego jednostkowego sprawozdania finansowego

Transkrypt:

Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach ISSN 2083-8611 Nr 285 2016 Ewa Lipińska Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach Wydział Finansów i Ubezpieczeń Katedra Rachunkowości ewalipinska@op.pl KODEKS ETYKI W BUDOWANIU WIZERUNKU PRACY BIURA RACHUNKOWEGO Streszczenie: Brak jednoznacznych uregulowań prawnych i jasno wytyczonych w życiu gospodarczym zasad etycznych, a także kryzysy finansowe i dążenie do maksymalizacji zysków bez względu na wszystko, spowodowały, że Stowarzyszenie Księgowych w Polsce wychodząc naprzeciw wszystkim zajmującym się rachunkowością i ich potrzebom, stworzyło i wprowadziło w życie Kodeks Zawodowej Etyki w Rachunkowości. Celem Kodeksu jest wskazanie odpowiedniej postawy wobec napotykanych problemów etycznych. Autor próbuje wskazać, jak ważne są zasady etyki w rachunkowości, ukazać istotę i sens ich stosowania przez księgowych oraz biura rachunkowe. Artykuł opiera się na analizie literatury i Kodeksu Zawodowej Etyki w Rachunkowości, wykorzystano również metodę analizy źródeł. Słowa kluczowe: etyka, księgowość, biuro rachunkowe. Wprowadzenie Bezsprzecznym priorytetem rachunkowości jest zasada wiernego obrazu, dbanie o to, by rzetelnie i jasno przedstawić sytuację majątkową, finansową oraz wynik finansowy [Ustawa o rachunkowości]. Rachunkowość jako dziedzina praktyczna określona jest przez przepisy prawa, w których określone są zasady prowadzenia ksiąg rachunkowych i prezentowania wyników jednostek. W dobie braku jednoznacznych rozwiązań prawnych i kreatywnej agresywnej księgowości, możliwe i łatwe staje się fałszowanie obrazu poprzez elastyczne wykorzystywanie i interpretowane regulacji prawnych. Niestety dziś, w warunkach istnienia globalnych rynków i zachodzących burzliwych zmian w gospodarce,

Kodeks etyki w budowaniu wizerunku pracy biura rachunkowego 229 istnieje wiele okazji do łamania zasad etycznych w rachunkowości [Fijałkowska, 2014, s. 78]. Przyczyny ich łamania mogą być różnorodne: od chęci zysku poprzez walkę z konkurencją aż do zwiększenia szans uzyskania kredytu czy zdobycia innych źródeł finansowania. Celem niniejszego artykułu jest nakreślenie istoty i znaczenia wartości etycznych w rachunkowości w szczególności z punktu widzenia usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych. 1. Definicja i istota etyki Etyka w działalności gospodarczej, zwana etyką biznesu, to zespół norm rzetelnego i odpowiedzialnego postępowania przedsiębiorców we wzajemnych relacjach z klientami, kontrahentami, pracownikami, wspólnikami oraz organami publicznymi. Postępowanie to powinno być zgodne z obowiązującym prawem i powszechnie przyjętymi normami społecznymi [www 1]. Zasady i normy etyczne są niezwykle istotnym elementem w rachunkowości, choć motywy ich przyjmowania są zróżnicowane i nie zawsze najłatwiejsze. Według Bożeny Nadolnej wysokie standardy wykonywania zawodu są ściśle związane z przestrzeganiem określonych wartości etycznych, a nowoczesna etyka zawodowa opiera się na racjonalistycznej koncepcji człowieka, któremu opłaca się być moralnym i żądać przestrzegania zachowań etycznych od tych, którzy wykonują zawód zaufania publicznego, w tym zawód księgowego [www 2, s. 181]. Obecnie można zaobserwować różne znaczenie etyki i jej roli w biznesie. Według Elane Sternberg etyka pełni rolę regulującą, czyli jest funkcjonalnym instrumentem kształtowania działalności gospodarczej [Sternberg, 1998, s. 32]. Kodeks etyki w biznesie wspomina o praworządności, a także o przestrzeganiu przepisów prawnych i administracyjnych. W praktyce zaobserwować można różne znaczenie etyki, widoczne chociażby poprzez różnice pomiędzy tym, co firmy deklarują w swoich misjach a faktycznym ich działaniem. Aldona Kamela-Sowińska wskazuje na kilka powodów kryzysu wiarygodności systemu informacyjnego, m.in. brak etyki i konflikt lojalności, [Kamela-Sowińska, 2003]. W odpowiedzi m.in. na działania firm i przedsiębiorców, w rachunkowości powstał Kodeks Zawodowej Etyki w Rachunkowości (zwany dalej Kodeksem). Z jego preambuły wynika, iż stanowi on zbiór zasad i wytycznych codziennego postępowania zawodowego i ma służyć tym, którzy zdecydowali się wykonywać zawód księgowego lub inny w dziedzinie rachunkowości.

230 Ewa Lipińska 2. Rola kodeksów etyki Według Pawła Żurawia rachunkowość stanowi jeden z najważniejszych komponentów funkcjonowania organizacji gospodarczych. Jest to system odpowiedzialny za generowanie, przetwarzanie i prezentowanie informacji ekonomicznych. Aby proces zarządzania przedsiębiorstwem był skuteczny, podejmowanie decyzji przez menedżerów powinno być oparte na rzetelnych danych, te są z kolei efektem etycznego postępowania [Żuraw, 2012, s. 121]. Problemem podmiotów gospodarczych jest znalezienie punktu równowagi pomiędzy maksymalizacją zysku a odpowiedzialnością moralną przy podejmowaniu różnych decyzji finansowych i ekonomicznych. Międzynarodowa Federacja Księgowych (IFAC), będąca organizacją non profit i skupiającą 156 organizacji zawodowych księgowych ze 114 krajów świata, powołała do życia Radę Międzynarodowych Standardów Etycznych dla Księgowych. Ta zaś ustanowiła wymogi etyczne dla zawodowych księgowych w Kodeksie etyki zawodowych księgowych. Według niego, zawodowy księgowy postępuje zgodnie z następującymi podstawowymi zasadami: uczciwość, obiektywizm, zawodowe kompetencje i należyta staranność, zachowanie tajemnicy informacji, profesjonalne podejście [Kodeks etyki zawodowych księgowych, 2009]. Kryzysy finansowe, dążenie do maksymalizacji zysków wbrew zdrowej konkurencji spowodowało, że normy prawne i zasady prawa bilansowego są niewystarczające. Stowarzyszenie Księgowych w Polsce (dalej Stowarzyszenie) od 1989 r. jest członkiem Międzynarodowej Federacji Księgowych, które inicjuje i wydaje wytyczne m.in. z dziedziny etyki i edukacji przeznaczonych dla księgowych. Z uwagi na brak uregulowań prawnych, do 2007 r. księgowi nie mieli określonych zasad i norm etycznego postępowania. Według Anny Buczkowskiej i Anny Zbraszewskiej zawód księgowego jest zawodem zaufania publicznego, a wykonująca go osoba odgrywa ważną rolę w społeczeństwie. Specyfika niezbędnej do wykonywania tego zawodu wiedzy i koniecznych umiejętności sprawia, że w sposób właściwy mogą go wykonywać tylko osoby o określonych predyspozycjach: odpowiedzialność, skrupulatność, uczciwość, umiejętność precyzyjnej wymiany informacji z klientem czy podwładnym. Te specyficzne cechy zawodu w dziedzinie rachunkowości powinny wzbudzać powszechny szacunek wśród osób świadomych znaczenia informacji tworzonych przez rachunkowość. Za-

Kodeks etyki w budowaniu wizerunku pracy biura rachunkowego 231 wód ten, wykonywany z zachowaniem wszystkich wymagań profesjonalizmu oraz z poszanowaniem zasad etyki, ze względu na wskazane cechy i znaczenie gospodarcze powinien cieszyć się dużym prestiżem społecznym [Buczkowska, Zbaraszewska, 2011, s. 455]. Dlatego też niekwestionowanym sukcesem Stowarzyszenia Księgowych w Polsce było wprowadzenie Kodeksu. 3. Kodeks etyki w rachunkowości Biegli rewidenci zawsze byli i są członkami samorządu zawodowego; przynależność do Krajowej Izby Biegłych Rewidentów jest obowiązkowa [Ustawa o biegłych rewidentach], a to zobowiązuje do etycznego postępowania każdego członka Izby [Sawicki, 2013]. O ile dla biegłych rewidentów zasady etyki wprowadzono formalnie (ustawa o biegłych rewidentach i uchwała KRBR nr 4249/60/11 z dnia 20 lipca 2011 r. w sprawie zasad etyki zawodowej biegłych rewidentów, zatwierdzona przez KNA), o tyle dla księgowych przez wiele lat nie określono ani w przepisach ani w regulacjach samorządowych konkretnych norm etycznych. Również w ustawie o rachunkowości brak jest zapisów skierowanych do księgowych. Naprzeciw temu wyszło Stowarzyszenie, opracowało i wdrożyło w życie Kodeks. Jako członek Międzynarodowej Federacji Księgowych, Stowarzyszenie z myślą o osobach zajmujących się księgowością unormowało i skonkretyzowało zasady etyczne w uchwale z dnia 23 czerwca 2007 r. Dopiero od tego momentu księgowi dysponują uznanymi powszechnie wskazówkami w zakresie etycznego postępowania. Kodeks zawodowej etyki w rachunkowości jest skierowany do wszystkich osób zajmujących się rachunkowością, w tym tych, którzy wykonują zawód księgowego bez względu na sposób jego wykonywania. Adresowany jest zatem do dyrektorów finansowych, głównych księgowych, księgowych bilansistów, a także do osób usługowo zajmujących się rachunkowością. Według Preambuły stanowi on zbiór zasad i wytycznych codziennego postępowania zawodowego. Jego zadaniem jest jednak również informowanie świata gospodarki o tym, że zawód w dziedzinie rachunkowości wypracował określone zasady zapewniające wykonywanie związanej z nim pracy w sposób rzetelny, profesjonalny i odpowiedzialny. Jak napisała Anna Buczkowska, etyka zawodu księgowego obejmuje sferę godności zawodu, wysokiego poziomu kultury osobistej, profesjonalizmu, uczciwości, obowiązkowości, systematyczności, poczucia odpowiedzialności i ogólnie przyjętej moralności; spełnienie tych wartości podnosi status księgowego w środowisku zawodowym i społecznym [Buczkowska, 2011, s. 45]. Dlatego też dobrym rozwiązaniem było stworzenie dla wszystkich trudniących się księgowością określonych zasad i norm, które zostały spisane i są ogólnie dostępne.

232 Ewa Lipińska 4. Sygnatariusze Kodeksu i ich obowiązki Według Kodeksu, każda osoba zajmująca się rachunkowością w tym jednostki usługowe prowadzące rachunkowość może złożyć w Stowarzyszeniu oświadczenie o przyjęciu i stosowaniu Kodeksu. Rozdział I w części V Kodeksu dokładnie określa zasady przystąpienia do tego grona. Obowiązkiem sygnatariusza jest przestrzeganie zasad określonych w Kodeksie. Pracę można według Kodeksu uznać za zgodną z zasadami etyki, gdy osoba zajmująca się rachunkowością spełnia zasady: kompetencji zawodowych, wysokiej jakości pracy, niezależności zawodowej, odpowiedzialności za przygotowywane i prezentowane informacje z zakresu rachunkowości, właściwego postępowania w relacjach z osobami, jednostkami i instytucjami powiązanymi z nią zawodowo, właściwego postępowania w przypadkach sporu i sprzeczności interesów, właściwego postępowania w szczególnych sytuacjach jednostki prowadzącej rachunkowość, zachowania tajemnicy zawodowej, właściwego oferowania usług z dziedziny rachunkowości [Kodeks Zawodowej Etyki w Rachunkowości, część II, rozdz. 2]. Każdy sygnatariusz otrzymuje poświadczenie Sygnatariusza Kodeksu Zawodowej Etyki w Rachunkowości, które jest rękojmią rzetelnego i etycznego działania. 5. Korzyści dla sygnatariusza Każdy księgowy jest współodpowiedzialny za jakość i treść informacji przedstawionych w księgach rachunkowych oraz w sprawozdaniu finansowym. Chcąc wzmocnić świadomość zasad etycznych i zdolność ich respektowania w swojej pracy, sygnatariusze sami nakładają na siebie obowiązek stosowania Kodeksu. Przestrzeganie zasad kodeksowych powoduje, że są bardziej świadomi wykonywania zawodu w sposób profesjonalny, rzetelny i zgodny z etyką zawodową. Samo prowadzenie ksiąg rachunkowych wymaga wysokich kwalifikacji, fachowości, rzetelności, a to z pewnością również wymiar etyczny. Wypełniając swoje obowiązki, księgowi spotykają wiele niejednoznacznych sytuacji. Dlatego przystąpienie przez księgowego do grona sygnatariuszy

Kodeks etyki w budowaniu wizerunku pracy biura rachunkowego 233 Kodeksu daje właścicielom czy zarządowi jednostek pewność, że współpracują z osobą nie tylko o wysokich kwalifikacjach zawodowych, ale także o określonych zasadach etycznych. To jest zewnętrznym wyrazem wizerunku księgowego, jego podejścia do wykonywanego zawodu i wypełnianych obowiązków. Kodeks nawiązuje również do kompetencji zawodowych, według niego zasada ta wymaga od osoby zajmującej się rachunkowością posiadania należytego przygotowania zawodowego, ustawicznego poszerzania i aktualizowania wiedzy fachowej, doskonalenia zawodowych umiejętności oraz takiego ich wykorzystywania, aby praca osoby zajmującej się rachunkowością mogła być uznana przez zainteresowane strony za wykonaną uczciwie, rzetelną i pozbawioną stronniczości. Zasada wysokiej jakości pracy wymaga od osoby zajmującej się rachunkowością przestrzegania należytej staranności i obiektywizmu w systematyce informacji przetwarzanych i prezentowanych przez system rachunkowości, tak aby zasługiwały one na zaufanie osób z nich korzystających. Zasada ta obejmuje sprawność organizacyjną, terminowość i fachowość w kontaktach z osobami korzystającymi z wyników pracy osoby zajmującej się rachunkowością oraz otwartość na zgłaszane potrzeby informacyjne, których zaspokojenie leży w obszarze jej kompetencji i możliwości systemu rachunkowości [Kodeks Zawodowej Etyki w Rachunkowości, część III, rozdz.1]. Obie te zasady mówią o kompetencjach zawodowych i wysokiej jakości zarówno w obszarze merytorycznym, jak i etycznym. Oznacza to konieczność dbania nie tylko o doskonalenie kompetencji z rachunkowości, ale również o rozwój wartości etycznych i postaw księgowego. Warto dodać, że te dwie zasady są często uznawane przez księgowych za najważniejsze [Garstka, 2013, s. 110]. Korzyści formalne, jakie płyną z sygnowania Kodeksu przez podmioty gospodarcze, to również prawo do informowania stron trzecich o byciu sygnatariuszem Kodeksu, na przykład na stronie internetowej [Garstka, 2014, s. 63-64]. Taka informacja jest wtedy nie tylko ogólnie dostępną reklamą, ale także informacją o rzetelności i etycznym podejściu biura rachunkowego do spraw zawodowych. Zdecydowanie pozytywnie może także wpłynąć na podjęcie decyzji o współpracy przez potencjalnych klientów. 6. Etyka w biurze rachunkowym Z dniem 10 sierpnia 2014 r. weszły w życie przepisy ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o deregulacji zawodu księgowego [Ustawa o ułatwieniu dostępu do wykonywania niektórych zawodów deregulowanych]. Z tym samym dniem nastąpiła dereglamentacja usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych i zostało uchy-

234 Ewa Lipińska lone rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 8 kwietnia 2009 r. w sprawie uprawnień do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych. Również w Ustawie zapisy dotyczące działalności polegającej na usługowym prowadzeniu ksiąg rachunkowych zawarte w rozdziale 8a zostały mocno okrojone. Po deregulacji zawodu księgowego, w ustawie o rachunkowości dokonano zmian poprzez usunięcie większości artykułów i paragrafów poświęconych osobom usługowo zajmującym się rachunkowością. Istotnym faktem stał się obowiązek ubezpieczenia OC, które unormowano w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 6 listopada 2014 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przedsiębiorców wykonujących działalność z zakresu usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych. Po formalnej deregulacji zawodu księgowego, księgowi pracujący w biurach rachunkowych muszą wykazywać się nie tylko dużą wiedzą z zakresu podatków, ubezpieczeń czy prawa gospodarczego. Warunkiem posiadania dobrego wizerunku i zdobycia opinii fachowca jest również dobrze skonstruowana strona internetowa biura rachunkowego. Księgowy to zawód zaufania publicznego, a ciągłe zmiany w regulacjach prawnych zmuszają księgowych do nieustannego podwyższania swoich kwalifikacji zawodowych poprzez kursy i szkolenia. Dzięki temu ich kompetencje zawodowe są ciągle aktualizowane, odpowiednio do zmian otoczenia i przepisów prawnych. Doświadczenie zawodowe i praktyka pozwala na wysokim poziomie świadczyć usługi z zakresu rachunkowości z zachowaniem zasad uczciwości, tajemnicy zawodowej i etyki. Deklaracja sygnatariusza Kodeksu pozwala upewnić klientów biura o wysokiej jakości świadczonych usług. Tym samym, zgodnie z Kodeksem zasady właściwego oferowania usług z dziedziny rachunkowości, zakładają uczciwość w staraniach związanych ze stosowaniem różnych form działalności marketingowej oraz innych działań mających na celu pozyskiwanie odbiorców usług z dziedziny rachunkowości [Kodeks Zawodowej Etyki w Rachunkowości, część III, rozdz. 8]. Deklaracja o stosowaniu Kodeksu zapewnia również o wartościach moralnych, takich jak: uczciwość, wiarygodność, obiektywizm, uprzejmość, szacunek, odpowiedzialność społeczna [Kodeks Zawodowej Etyki w Rachunkowości, część III, rozdz. 1, 1.2].

Kodeks etyki w budowaniu wizerunku pracy biura rachunkowego 235 Z danych Stowarzyszenia oddziału okręgowego w Kielcach wynika, iż z roku na rok ilość chętnych do sygnowania Kodeksu i ogólne zainteresowanie Kodeksem wzrasta. Na dzień 31.12.2014 r. dane przedstawiały się następująco: sygnatariusze indywidualni 53 osoby, sygnatariusze zbiorowi 39 podmiotów. Konferencje naukowe, publikacje i wywiady związane ze stosowaniem i promowaniem Kodeksu pozwalają zainteresować nie tylko samych księgowych, ale także zarządy przedsiębiorstw. Wprowadzenie norm etycznych pozwala również przedsiębiorstwom budować ich dobre i jeszcze lepsze relacje z partnerami i kooperantami. W 2015 r., do dnia 30 czerwca, do grona Sygnatariuszy wstąpiło łącznie 6 podmiotów, w tym: sygnatariusze indywidualni 1 osoba, sygnatariusze zbiorowi 5 podmiotów. Tendencja wzrostowa liczby Sygnatariuszy pozwala sądzić, że zasady i normy etyczne są niezwykle ważne w obecnym życiu gospodarczym i biznesowym. Podsumowanie Każde przedsiębiorstwo ma obowiązek stosowania pewnych określonych ustawowo zasad, które opisuje m.in. w polityce rachunkowości. Trafnie określiła Aleksandra Wiercińska, iż poza stosowaniem się do zasad rachunkowości i przepisów prawnych, osoba sporządzająca sprawozdanie finansowe powinna również mieć na względzie zasady etyki rachunkowości [Wiercińska, 2009, s. 179]. Według Bronisława Micherdy tezy zawarte w Międzynarodowych Standardach Etycznych, IFAC uświadamiają powagę i złożoność problematyki edukacji zawodowej w zakresie rachunkowości, ogrom zadań stojących przed organizacjami zawodowymi księgowych [Micherda. 2012, s. 83]. Można też zauważyć, że na pierwszy plan w tym zadaniu wysuwają się sami księgowi, którzy wstępując do grona sygnatariuszy Kodeksu, rozpowszechniają ideę etyki wszędzie tam, gdzie może być ona stosowana. Także biura rachunkowe, poprzez głoszenie na swoich stronach internetowych stosowania zasad Kodeksu przyczyniają się do propagowania i szerzenia etyki w biznesie. To wszystko daje gwarancję wysokiej jakości świadczonych usług, buduje prestiż zawodowy i tworzy właściwy wizerunek biura.

236 Ewa Lipińska Literatura Buczkowska A. (2011), Etyka zawodu księgowego w świetle krajowych i międzynarodowych regulacji, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, nr 668, Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, nr 4. Buczkowska A., Zbaraszewska A. (2011), Certyfikacja zawodu księgowego, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, nr 32. Fijałkowska J. (2014), Bodźce dla kreowania informacji finansowo-księgowej a zasady etyczne w rachunkowości, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach. Garstka M. (2014), Etyka zawodowa w rachunkowości, Annales. Etyka w życiu gospodarczym, vol. 17, nr 1, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. Garstka M. (2013), Podstawy etyki zawodowej w rachunkowości, Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego, Kielce. Kamela-Sowińska A. (2003), Skąd się wzięła sprawa Enronu? Rachunkowość, nr 4, wywiad opublikowany w protokole nr 619/2002 z posiedzenia zarządu Głównego Stowarzyszenia Księgowych w Polsce. Kodeks etyki zawodowych księgowych, Rada Międzynarodowych Standardów Etycznych dla Księgowych, 2009, http://doradcapodatkowyonline.eu/uploads/widget/ Audyt/uchwala_4249-60-2011_kodeks_ifac.pdf (dostęp: 15.07.2015). Kodeks Zawodowej Etyki w Rachunkowości, Uchwała nr 18 XIX Krajowego Zjazdu delegatów Stowarzyszenia Księgowych w Polsce z dnia 23 czerwca 2007 r. w sprawie zasad etyki zawodowej, www.skwp.pl (dostęp: 14.07.2015). Micherda B. (2012), Aspekty etyczne współczesnej rachunkowości, Studia Ekonomiczne, nr 125, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 6 listopada 2014 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przedsiębiorców wykonujących działalność z zakresu usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, Dz.U. z 2014 r., poz. 616. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 8 kwietnia 2009 r. w sprawie uprawnień do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, Dz.U. z 2009 r., nr 62, poz. 508 uchylony 8 sierpnia 2014 r. Sawicki K. (2013), Obiektywizm i niezależność biegłych rewidentów i księgowych według kodeksów etyki zawodowej i przepisów prawa, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, nr 61, Szczecin. Sternberg E. (1998), Czysty biznes. Etyka biznesu w działaniu, PWN, Warszawa. Ustawa z dnia 7 maja 2009 r. o biegłych rewidentach i ich samorządzie, podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych oraz o nadzorze publicznym. Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, Dz.U. z 2013 r., poz. 330 z późn. zm. Ustawa z dnia 9 maja 2014 r. o ułatwieniu dostępu do wykonywania niektórych zawodów deregulowanych, Dz.U. z 2014 r., poz. 768.

Kodeks etyki w budowaniu wizerunku pracy biura rachunkowego 237 Wiercieńska A. (2009), Użyteczność informacji zawartych w sprawozdaniu finansowym w aspekcie etyki zawodowej księgowych, Prace i Materiały Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego, nr 287/63, Gdańsk. Żuraw P. (2012), Idea Kodeksu Zawodowej Etyki w Rachunkowości rekomendowanego przez Stowarzyszenia Księgowych w Polsce, Archidiecezjalne Wydawnictwo Łódzkie, Łódź. [www 1] https://pl.wikipedia.org/wiki/etyka_w_działalności_gospodarczej (dostęp: 14.07.2015). [www 2] http://www.wydawnictwo.zut.edu.pl/files/magazines/2/30/316.pdf (dostęp: 10.06.2015). CODE OF ETHICS IN BUILDING THE IMAGE OF AN ACCOUNTING OFFICE WORK Summary: Lack of clear law regulations and ethical principles clearly set out in an economic life, as well as financial crises and the desire to maximize profits in line with no matter what rule caused the Association of Accountants in Poland, in order to address the expectations of everyone involved in accounting and to meet their needs has created and put into effect the This Code of Professional Conduct in Accounting. The purpose of the Code is to identify an appropriate attitude towards the encountered ethical problems. The author attempts to point out the importance of ethical rules in accounting, reveal their essence and meaning of their use by accountants and accounting offices. The article is based on the analysis of literature and the Code of Professional Conduct in Accounting, the method of sources analysis has been applied. Keywords: ethics, accounting, accounting office.