Warszawa, dnia 15.10.2013r. Materiał na posiedzenie Senackiego Zespołu Infrastruktury Minister Transportu w oświadczeniu dla PAP z dnia 26.09.2013 r. poinformował, że program poprawy bezpieczeństwa na kolei został w większości zrealizowany. Niestety trudno mi podzielić optymizm Pana Ministra. Tempo wprowadzania chociażby najmniej kosztownych tj. związanych z regulacjami prawnymi zmian w obszarze bezpieczeństwa ruchu kolejowego jest dalece niewystarczające. Po katastrofie pod Szczekocinami ustalono, że pilnej regulacji wymaga kwestia: trybu szkolenia maszynistów (choć przyjęto w tej sprawie ustawę to rozporządzeń wykonawczych do niej dotąd nie ma), czasu pracy i warunków zatrudnienia maszynistów ustawy dotąd nie ma a prace nad nią nawet nie wyszły z poziomu wstępnych założeń, wspólnych instrukcji w obszarach bezpieczeństwa ruchu jednakowych dla wszystkich uczestników dotąd nie ma, wzmocnienia ustawowego i kadrowego Urzędu Transportu Kolejowego dotąd zmiany praktycznie w niewielkim zakresie. Katastrofa pod Szczekocinami pokazała także, że pilnie potrzebna jest interwencja w obszarze prowadzenia ruchu kolejowego szczególnie na odcinkach linii kolejowych objętych pracami torowymi, bo tam dochodzi ostatnio najczęściej do poważnych wypadków i katastrof kolejowych. Niestety jak pokazuje codzienność niewiele w tej sprawie zrobiono. Nadal nadużywane jest prowadzenie ruchu pociągów z pominięciem wszelkich zabezpieczeń na Sygnał zastępczy, nie wzmocniono posterunków ruchu ani obsad drużyn trakcyjnych. Bardzo często ujawnia się niewłaściwe wskazania semaforów i choć taka sytuacja jest bardzo niebezpieczna, to działania w kierunku naprawy systemu są niewystarczające.
Bardzo często zaprzecza się zgłoszeniom maszynistów o nieprawidłowościach a próby ich udowodnienia poprzez nagrania z kamer rejestrujących obraz przed lokomotywą są niemożliwe do zrealizowania z uwagi na to, że kamery pomimo dyspozycji UTK i PKBWK dotąd na pojazdach nie zostały zamontowane. Wskazuje to, że taka sytuacja jest na rękę tym, którzy za błąd i katastrofę wolą obwinić maszynistów a nie wadliwy system. Dla zaprzeczenia twierdzeniom Pana Ministra poniżej przytaczam tylko niektóre ze zdarzeń i decyzji UTK związanych z bezpieczeństwem ruchu kolejowego, jakie miały miejsce w ostatnim czasie. Wypadki i incydenty: 6.10.2013 Na wjeździe do Trzebini od strony Krzeszowic wykoleił się pociąg towarowy. Skład całkowicie zablokował torowisko. Dokładne przyczyny wypadku nie są jeszcze znane. 5.10.2013 Koniecpol wyprawienie pociągu 4290 rel. Tarnowskie Góry Skarżysko Kamienna w kierunku przeciwnym do zasadniczego. Wyjazd odbywał się na sygnał zezwalający na semaforze G1/2 z toru stacyjnego nr 1 na tor nr 2 Koniecpol Żelisławiec, na rozjazdach nr 1/2 pociąg wyjechał w kierunku Starzyn. Pociąg zatrzymany na rozjazdach. Błędne wskazanie położenia rozjazdów nr 1 i 2 na pulpicie. Zarządzono nadzwyczajne sprawdzenie łączy kabla sterującego urządzeniami SRK. 3.10.2013 Szlak Pokrzywno Poznań Starołęka tor nr 2 pociąg 81200 relacji Szczecin Główny Warszawa Wschodnia wykolejenie jednym wózkiem lokomotywy EP07 1036, podczas wjazdu po utwierdzonej drodze przebiegu na posterunek odgałęźny Pokrzywno. 26.09.2013 Opole Gł. Pociąg nr 26103 relacji Lublin Wrocław Gł. po podaniu sygnału zastępczego na wjazd do stacji Opole Gł. wjechał na tor nr 2 zajęty przez pociąg PR nr 63124, zatrzymując się na rozjazdach w odległości około 115 metrów.
20.09.2013 Stacja Przywory Opolskie pociąg nr 38101 relacji Kraków Gł. Szczecin Gł. wjechał do stacji na sygnał zastępczy SZ, na tor zakończony kozłem oporowym. 1.08.2013 Zderzenie dwóch pociągów na kolejowej obwodnicy Tczewa. Do zdarzenia doszło na torach łączących Górki z Malinowem. Wiozący tłuczeń pociąg przewoźnika WAM relacji Zabrze Gdynia uderzył w stojący przed semaforem odstępowym skład PKP Cargo. 17.08.2013 W okolicach Bogaczewa (woj. warmińsko mazurskie) wykoleiła się lokomotywa pociągu z Białegostoku do Szczecina. Wykolejona lokomotywa zablokowała ruch kolejowy na odcinku między Pasłękiem a Bogaczewem. 16.08.2013 Wykolejenie lokomotywy pociągu towarowego na rozjeździe podczas wjazdu do stacji z toru nr 2 na tor nr 3. 27.06.2013 Na linii kolejowej łączącej lotnisko Chopina z Centrum Warszawy doszło do wykolejenia pociągu SKM.Skład wykoleił się na rozjeździe. 29.05.2013 Stacja Charsznica, poc. 24223, maszynista stwierdza niezgodne wskazania semafora wjazdowego względem sygnału wyświetlanego na tarczy ostrzegawczej. 14.04.2013 W pobliżu Korsz w województwie warmińsko mazurskim wykoleił się pociąg relacji Szczecin Białystok. 8.04.2013 Wykoleił się pociąg towarowy relacji Sobótka Zachodnia Grabowno Wielkie jadący w stronę Oleśnicy. 21.03.2013 Stacja Baby, poc. 11215 niewłaściwe wskazania semafora wjazdowego. Sygnał zezwalał na jazdę z szybkością większą niż dopuszczało ułożenie drogi przebiegu. Biuletyn powypadkowy opublikowany w dniu 10.05.2013 nr IZESb 734 36/2013.
Decyzje UTK: 6.09.2013 Prezes Urzędu Transportu Kolejowego podjął decyzję o wstrzymaniu ruchu kolejowego na linii kolejowej nr 273 Wrocław Muchobór Szczecin Główny, od km 28,100 do km 28,400. Decyzja wynika z ustaleń kontroli przeprowadzonej u zarządcy infrastruktury PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., w związku ze stwierdzeniem zagrożenia bezpieczeństwa ruchu kolejowego, na wymienionym odcinku. W ocenie Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego, dalsza eksploatacja przedmiotowego odcinka, przy takim stanie technicznym elementów infrastruktury, stanowi bezpośrednie zagrożenie bezpieczeństwa ruchu kolejowego. 27.09.2013 Prezes Urzędu Transportu Kolejowego podjął decyzję o kontynuacji działań kontrolnych, obejmujących zarządcę infrastruktury PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. w zakresie "przyczyn stosowania sygnałów zastępczych oraz procedur postępowania podczas ich podawania". Między innymi w dniu 20 września 2013 roku, w związku ze stwierdzeniem zagrożenia bezpieczeństwa ruchu kolejowego, polegającym na braku od 2007 roku obsady stanowiska nastawniczego na posterunkach technicznych "La 1" stacji Lasocice i od 2009 roku na "Sd 1" stacji Stare Drzewce, a co za tym idzie nieużywania blokady stacyjnej i liniowej, co skutkowało brakiem prowadzenia ruchu pociągów w oparciu o sygnały zezwalające przy wyjazdach na szlaki Leszno Lasocice i Wschowa Stare Drzewce linii kolejowej nr 14 Łódź Kaliska Tuplice, Prezes Urzędu Transportu Kolejowego wydał decyzję nakazującą zarządcy PKP Polskie Linie Kolejowe wprowadzenie ograniczeń eksploatacyjnych. Jednocześnie w dniu 20 września 2013 roku wszczął postępowanie administracyjne w sprawie naruszenia przez PKP Polskie Linie Kolejowe przepisów dotyczących obowiązków zarządcy infrastruktury kolejowej, w zakresie bezpieczeństwa transportu kolejowego. W wyniku działań kontrolnych obejmujących zarządcę PKP Polskie Linie Kolejowe w zakresie przyczyn stosowania sygnałów zastępczych Prezes Urzędu Transportu Kolejowego stwierdził naruszenie przepisów dotyczących obowiązków zarządcy infrastruktury kolejowej w zakresie bezpieczeństwa ruchu kolejowego oraz wydał decyzje administracyjne dotyczące między innymi lokalizacji: linii nr 274, w tym stacji Wałbrzych Miasto, Wałbrzych Fabryczny,
Wałbrzych Główny, Boguszów Gorce Wschód, Boguszów Gorce, Boguszów Gorce Zachód, Sędzisław, linii nr 1 stacji Radziwiłłów Mazowiecki, stacji Kołobrzeg, linii kolejowej nr 203 Tczew Kostrzyn, linii 273 szlak Kostrzyn Chyrzyno oraz linii 282 szlak Jankowa Żagańska Ruszów. 26.09.2013 Prezes Urzędu Transportu Kolejowego stwierdził naruszenie przez PKP Polskie Linie Kolejowe przepisów, dotyczących obowiązków zarządcy infrastruktury kolejowej, w zakresie bezpieczeństwa transportu kolejowego. Naruszenie przepisów, polegało na niespełnieniu warunków technicznych, zapewniających bezpieczne prowadzenie ruchu kolejowego, poprzez brak wyposażenia części linii kolejowej nr 9, Warszawa Wschodnia Gdańsk Główny, w widoczne w każdych warunkach atmosferycznych znaki i sygnały drogowe informujące maszynistę o kilometrażu dla danej linii, co powodowało np. brak możliwości określenia miejsca obowiązywania ograniczeń stałych i doraźnych, podawanych przez dyżurnych ruchu w rozkazach. 24.09.2013 Prezes Urzędu Transportu Kolejowego zobowiązał PKP Polskie Linie Kolejowe do wprowadzenia ograniczeń eksploatacyjnych zapewniających bezpieczne prowadzenie ruchu kolejowego na linii kolejowej nr 1 na odcinku Bobry Częstochowa. Prezes Urzędu Transportu Kolejowego wydał decyzję, w związku ze stwierdzeniem zagrożenia bezpieczeństwa ruchu kolejowego polegającego na braku wyposażenia linii kolejowej nr 1 Warszawa Centralna Katowice odcinek od km 195,500 do km 229,700, w widoczne w każdych warunkach atmosferycznych znaki informujące maszynistę o kilometrażu dla danej linii. Jednocześnie 20 września 2013 roku, Prezes Urzędu Transportu Kolejowego wszczął z urzędu postępowanie administracyjne, w sprawie naruszenia przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. przepisów, dotyczących obowiązków zarządcy infrastruktury kolejowej, w zakresie bezpieczeństwa ruchu kolejowego na linii kolejowej nr 1. 29.08.2013 W wyniku przeprowadzonej kontroli stwierdzającej zagrożenie bezpieczeństwa ruchu kolejowego na linii kolejowej nr 355 Ostrów Wielkopolski Grabowno Wielkie, prezes UTK zobowiązał PKP PLK do wprowadzenia ograniczeń eksploatacyjnych na linii, zapewniających bezpieczne prowadzenie ruchu kolejowego. Naruszenie przepisów polegało na eksploatowaniu przez PKP Polskie Linie Kolejowe odcinków torów oraz rozjazdów będących w złym stanie technicznym oraz eksploatowaniu linii przy
nieczytelnych, niewidocznych i niekompletnych sygnałach i wskaźnikach stosowanych w obowiązującym systemie sygnalizacji na liniach kolejowych. Jednocześnie w dniu 23 sierpnia 2013 roku Prezes Urzędu Transportu Kolejowego wszczął wobec PKP Polskie Linie Kolejowe postępowanie administracyjne w sprawie nieprawidłowości związanych z niespełnieniem warunków technicznych, których celem jest utrzymanie elementów infrastruktury kolejowej. 26.08.2013 Prezes UTK wydał decyzję wstrzymującą prowadzenie ruchu po niezorganizowanej drodze przebiegu na stacji Kołobrzeg. Prezes Urzędu Transportu Kolejowego stwierdził naruszenie przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. przepisów dotyczących obowiązków zarządcy infrastruktury kolejowej w zakresie bezpieczeństwa transportu kolejowego. Naruszenie polegało na prowadzeniu ruchu pociągów przez zarządcę po niezorganizowanej pociągowej drodze przebiegu przy wjazdach na tor stacyjny stacji Kołobrzeg z linii kolejowych nr 402 i 404. Decyzją z dnia 22 sierpnia 2013 roku Prezes Urzędu Transportu Kolejowego wstrzymał prowadzenie ruchu pociągów po niezorganizowanej drodze przebiegu. Decyzja Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego w wyniku kontynuacji działań kontrolnych obejmujących zarządcę infrastruktury kolejowej PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. w zakresie "przyczyn stosowania sygnałów zastępczych oraz procedur postępowania podczas ich podawania". Prezes Urzędu Transportu Kolejowego wydał między innymi decyzje stwierdzające naruszenie przepisów dotyczących obowiązków zarządcy infrastruktury kolejowej PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. w zakresie bezpieczeństwa ruchu kolejowego na linii nr 274, w tym na stacjach Wałbrzych Miasto, Wałbrzych Fabryczny, Wałbrzych Główny, Boguszów Gorce Wschód, Boguszów Gorce, Boguszów Gorce Zachód, Sędzisław oraz na linii nr 1 stacja Radziwiłłów Mazowiecki. 26.08.2013 Prezes Urzędu Transportu Kolejowego stwierdził, że PKP Polskie Linie Kolejowe na linii 274 zastosowały podkłady kolejowe, które nie posiadały wymaganych świadectw dopuszczenia, naruszając tym samym przepisy w zakresie bezpieczeństwa transportu kolejowego.
W decyzji wydanej 16 sierpnia 2013 roku Prezes UTK zaznaczył, że naruszenie przepisów polegało na eksploatacji toru kolejowego na podkładach strunobetonowych na linii kolejowej nr 274 Wrocław Świebodzki Zgorzelec, szlak Imbramowice Żarów, jako elementów podsystemu strukturalnego infrastruktura, przy braku świadectw dopuszczenia do eksploatacji typu budowli przeznaczonej do prowadzenia ruchu kolejowego. 12.08.2013 Urząd Transportu Kolejowego stwierdził naruszenie przepisów z zakresu bezpieczeństwa przez PKP Polskie Linie Kolejowe na linii kolejowej 274 Wrocław Świebodzki Zgorzelec i 283 Jelenia Góra Ławszowa. Prezes UTK stwierdził brak wyposażenia linii kolejowej nr 274 Wrocław Świebodzki Zgorzelec od km 125,809 do km 199,500 oraz 283 Jelenia Góra Ławszowa, od km 0,070 do km 32,636 w widoczne w każdych warunkach atmosferycznych znaki i sygnały drogowe, informujące maszynistę o kilometrażu linii, a także brak dobrej widoczności sygnałów na semaforach, tarczach ostrzegawczych i sygnalizatorach powtarzających. Zarządca infrastruktury utrzymywał znaki drogowe na poziomie nie gwarantującym ich czytelności oraz widoczności z kabiny maszynisty w każdych warunkach atmosferycznych, co wiązało się z brakiem możliwości określenia przez maszynistę dokładnego miejsca obowiązywania ograniczeń stałych i doraźnych podawanych przez dyżurnych ruchu w rozkazach. Znaki drogowe, semafory, tarcze ostrzegawcze, sygnalizatory powtarzające, były zasłonięte przez roślinność. Jednocześnie, 1 sierpnia 2013 roku, w związku ze stwierdzeniem zagrożenia bezpieczeństwa ruchu kolejowego na liniach 274 oraz 283, Prezes UTK zobowiązał zarządcę infrastruktury, PKP Polskie Linie Kolejowe do wprowadzenia ograniczeń eksploatacyjnych, zapewniających bezpieczne prowadzenie ruchu kolejowego. Leszek Miętek Prezydent ZZM