Sopot, dnia 23 czerwca 2016 r. Sygn.: 002076 ODPOWIEDŹ NA PYTANIE PRAWNE skierowane przez Zleceniodawcę Pana Antoniego Rybka w dniu 22 czerwca 2016 r. o godzinie 15:24 w ramach abonamentu Lex Secure 24h Opieka Prawna Przedmiot odpowiedzi: 1. Czy przedstawione w poniższym stanie faktycznym wyłączenie grupy lekarzy posiadających I stopień specjalizacji z grupy lekarzy ze specjalizacją jest zgodne z prawem? Jeżeli nie, to jakie kroki należy podjąć, aby przeciwdziałać tej sytuacji? Podstawy prawne: 1. Art. 35 pkt. 1 i 2, art. 38 pkt. 2, 3, 4, 5, 7, art. 39 ust. 1 pkt. 5 ustawy z dnia 2 grudnia 2009 r. o izbach lekarskich (t. j. Dz.U.2016.522 ze zm.); 2. Art. 64 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (t. j. Dz.U.2015.464 ze zm.). Klauzula prawna: Przygotowując niniejszą Odpowiedź na pytanie prawne przeanalizowano i polegano wyłącznie na informacjach otrzymanych od Zleceniodawcy. Nie badano, ani nie weryfikowano prawdziwości przedstawionego stanu faktycznego. Sporządzający niniejszą Odpowiedź na pytanie prawne zastrzega sobie prawo weryfikacji niniejszego opracowania w przypadku ujawnienia faktów nieznanych mu w momencie jego sporządzenia. Niniejszą Odpowiedź na pytanie prawne wydaje się do wiadomości Zleceniodawcy Pana Antoniego Rybki Przewodniczącego Regionu Lubelskiego Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Lekarzy, z prawem publikacji przez Zleceniodawcę.
Odpowiedź na pytanie prawne dotyczy wyłącznie kwestii w niej określonych i nie może być interpretowana, jako obejmująca, w tym przez domniemanie, inne, niewspomniane w niej kwestie. W niniejszej Odpowiedź na pytanie prawne zaprezentowano niezależną, subiektywną ocenę sporządzającego, dotyczącą prawnych aspektów przedmiotu analizy, w szczególności ocena prawna przedstawiona w Odpowiedzi nie daje gwarancji wyniku danej sprawy, w przypadku skierowania jej na drogę postępowania sądowego lub administracyjnego. Stan faktyczny: Krajowy Zjazd Lekarzy określił w uchwale nr 14 z 7 stycznia 2006 roku żądanie ustalenia poziomu wynagrodzeń lekarzy. Wynagrodzenia te miałyby wynosić co najmniej 2-krotność średniego krajowego wynagrodzenia podstawowego w sektorze przedsiębiorstw ogłaszanego przez GUS dla lekarzy bez specjalizacji oraz co najmniej 3-krotność średniego krajowego wynagrodzenia podstawowego w sektorze przedsiębiorstw ogłaszanego przez GUS - dla lekarzy ze specjalizacją. Krajowy Zjazd Lekarzy zobowiązał Naczelną Radę Lekarską do zrealizowania tej uchwały. Naczelna Rada Lekarska w marcu 2006 roku przyjęła uchwałę, mającą realizować uchwałę nr 14 z dnia 7 stycznia 2006 roku Krajowego Zjazdu Lekarzy. Uchwała ta, zgodnie z realizowaną uchwałą Krajowego Zjazdu Lekarzy, ustalała wynagrodzenia dla lekarzy bez specjalizacji na poziomie 2-krotności średniego krajowego wynagrodzenia podstawowego w sektorze przedsiębiorstw ogłaszanego przez GUS. Natomiast lekarze z pierwszym stopniem specjalizacji zostali wyodrębnieni z grupy lekarzy ze specjalizacją i ustalono dla nich wynagrodzenie na poziomie 2,5-krotności średniego krajowego wynagrodzenia podstawowego. Tym samym lekarze posiadający pierwszy stopień specjalizacji zostali wyłączeni z ogólnej grupy lekarzy ze specjalizacją i ustanowieni jako nowa kategoria. Powyższe zróżnicowanie zostało zawarte w proponowanych przez Naczelną Radę Lekarską projektach dwóch ustaw: ustawie o zawodzie lekarza i ustawie o świadczeniach zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych. W trakcie XIII Krajowego Zjazdu Lekarzy wystosowano apel do Ministra Zdrowia, który niezgodny jest z wyżej przytoczoną uchwałą nr 14 z dnia 7 stycznia 2006 roku. Apel ten postuluje ustalenie wynagrodzenia lekarzy bez specjalizacji na poziomie co najmniej 2- krotności średniego krajowego wynagrodzenia podstawowego w sektorze przedsiębiorstw ogłaszanego przez GUS, wynagrodzenia dla lekarzy ze specjalizacją na poziomie 3-krotności
średniego krajowego wynagrodzenia podstawowego w sektorze przedsiębiorstw ogłaszanego przez GUS, a dla lekarzy posiadających I stopień specjalizacji - wynagrodzenia na poziomie 2,5 średniego krajowego wynagrodzenia podstawowego w sektorze przedsiębiorstw ogłaszanego przez GUS. Na ostatnim zebraniu Komisji Trójstronnej omawiano projekt nowelizacji ustawy w sprawie minimalnego wynagrodzenia pracowników podmiotów leczniczych, który powiela powyższe zróżnicowanie na lekarzy ze specjalizacją oraz lekarzy z pierwszym stopniem specjalizacji. Z opisanych powyżej działań wynika, iż lekarze posiadający I stopień specjalizacji mogą zostać wykluczeni poza grupę lekarzy ze specjalizacją. Stan prawny: Odpowiadając na zadane pytanie prawne, należy w pierwszej kolejności zwrócić uwagę na charakter Krajowego Zjazdu Lekarzy. Zgodnie z art. 35 ustawy o izbach lekarskich (dalej jako u. i.l.), jest on jednym z organów Naczelnej Izby Lekarskiej. Analizując jego kompetencje określone w art. 38 niniejszej ustawy, takie jak uchwalanie programu działalności samorządu lekarzy, rozpatrywanie i zatwierdzanie sprawozdań innych organów Naczelnej Izby Lekarskiej, uchwalanie ich regulaminów czy rozpatrywanie wniosków o udzielenie absolutorium, należy uznać, że jest to organ o pozycji nadrzędnej w strukturach samorządu lekarskiego. Jak wynika ze stanu faktycznego przytoczonego przez Zleceniodawcę, uchwała Naczelnej Rady Lekarskiej niezgodna jest z uchwałą Krajowego Zjazdu Lekarzy. Odwołując się do treści art. 39 ust. 1 pkt. 5 u. i. l., należy wskazać, że Naczelna Rada Lekarska (będąca również organem Naczelnej Izby Lekarskiej) zobowiązana jest wykonywać uchwały Krajowego Zjazdu Lekarzy. Obowiązek ten podkreślony został w przytoczonej uchwale Krajowego Zjazdu Lekarzy. Przepisy prawa nie dopuszczają możliwości jakiegokolwiek modyfikowania postanowień uchwał Krajowego Zjazdu Lekarzy w trakcie realizacji ich przez Naczelną Radę Lekarską. W związku z tym należy uznać, że uchwały te powinny być realizowane dokładnie w taki sposób, jaki wynika z ich treści. W przedstawionym stanie faktycznym doszło natomiast do przeinaczenia treści uchwały. Zatem uchwalanie projektów ustaw, które niezgodne są z brzmieniem uchwały Krajowego Zjazdu Lekarzy stanowi naruszenie przytoczonego art. 39 ust. 1 pkt. 5 u. i. l.
Jednakże należy mieć na względzie, iż przepisy prawa nie regulują kwestii naruszenia uchwał Krajowego Zjazdu Lekarzy ani sposobu działania w takiej sytuacji. Biorąc jednak pod uwagę jego nadrzędną pozycję nad Krajową Radą Lekarską, nie można uznać, iż naruszenia takie mogą być w jakikolwiek sposób dopuszczalne. Odpowiadając na zadane pytanie prawne, można na marginesie zwrócić uwagę na art. 19 u. i. l. Dopuszcza on zaskarżenie przez ministra właściwego do spraw zdrowia zaskarżenie do Sądu Najwyższego uchwały organu izby lekarskiej pod zarzutem niezgodności z prawem, w terminie 6 miesięcy od dnia jej otrzymania. Sąd Najwyższy natomiast, w wyniku takiego zaskarżenia, utrzymuje zaskarżoną uchwałę w mocy bądź ją uchyla i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania właściwemu organowi samorządu, ustalając wytyczne co do sposobu jej załatwienia. W tym miejscu należy wskazać, iż art. 4 ust. 1 pkt. 1 u. i. l. stanowi, iż przez izbę lekarską rozumieć należy zarówno okręgową izbę lekarską lub Wojskową Izbę Lekarską, jak i Naczelną Izbę Lekarską. Jak już wspomniane było wcześniej, omawiana w niniejszej odpowiedzi uchwała Naczelnej Rady Lekarskiej naruszyła przepisy prawa, a konkretnie art. 39 ust. 1 pkt. 5 u. i. l. Zatem można stwierdzić, iż wystąpiła przesłanka zaskarżenia powyższej uchwały przez ministra właściwego do spraw zdrowia do Sądu Najwyższego. Warunkiem takiego zaskarżenia jest dokonanie go w ciągu 6 miesięcy od jej otrzymania. Jeżeli minister nie otrzymał jeszcze przedmiotowej uchwały, to możliwe jest złożenie do niego wniosku w sprawie zaskarżenia jej. Odnosząc się do kwestii apelu skierowanego przez Krajowy Zjazd Lekarzy do Ministra Zdrowia należy podkreślić, iż ma on wyłącznie charakter postulatu, nie ma natomiast żadnej mocy wiążącej. W przeciwieństwie do niego, uchwała jest aktem prawa wewnętrznego, który jest wiążący wobec osób wchodzących w skład danego organu lub osób mu podległych w zależności od treści uchwały. Na sam koniec należy wskazać, że wyłączenie lekarzy z pierwszym stopniem specjalizacji z ogólnej grupy lekarzy ze specjalizacją jest działaniem niedopuszczalnym w świetle obowiązujących przepisów prawa. Wnioski: Reasumując, należy wskazać, iż w przedstawionym stanie faktycznym niewątpliwie doszło do naruszenia uchwały Krajowego Zjazdu Lekarzy, a co za tym idzie naruszenia przepisów obowiązującego prawa. Jednakże przepisy nie regulują kwestii postępowania w takiej sytuacji.
Ewentualną możliwością jest złożenie wniosku do ministra właściwego do spraw zdrowia o zaskarżenie do Sądu Najwyższego uchwały naruszającej przepisy prawa. W przypadku chęci skorzystania przez Pana z pomocy radców prawnych i adwokatów, współpracujących z w ramach Ogólnopolskiej Sieci Opieki Prawnej - należy skontaktować się bezpośrednio z Infolinią prawną pod numerem telefonu 501 538 539. Z poważaniem,