czy stać nas na pomaganie?
Informacja o badaniu W pierwszej połowie marca 2014 roku TNS Polska zapytał Polaków o ich doświadczenia związane z działaniami dobroczynnymi. Raport odpowiada na pytania: jakiego typu działania dobroczynne najczęściej podejmują Polacy, czy są skłonni do udzielania regularnej pomocy finansowej organizacjom dobroczynnym, jakie organizacje chcieliby wspierać. Termin badania: 7-12 marca 2014 roku Próba: ogólnopolska, reprezentatywna próba 1000 mieszkańców Polski w wieku 15 i więcej lat Cytowanie, publiczne odtwarzanie, kopiowanie oraz wykorzystywanie w innej formie danych, informacji i opracowań zawartych w tej publikacji jest dozwolone pod warunkiem podania źródła: TNS Polska. 2
Podsumowanie 1 2 Trzech na czterech Polaków w ciągu ostatnich 12 miesięcy wspomogło organizacje dobroczynne. Najczęściej było to przekazanie pieniędzy do puszki w trakcie zbiórki (41%) lub przekazanie 1% podatku dla organizacji pożytku publicznego (34%). Nieco rzadziej respondenci decydowali się na zakup charytatywnej świeczki, gazety, kartki; wysłanie charytatywnego smsa; czy przekazanie ubrań, żywności lub innych produktów/rzeczy każde z tych działań zrealizowała co piąta osoba. Najrzadziej praktykowanymi przez Polaków formami dobroczynności są: wolontariat, czyli dobrowolna i bezpłatna praca na rzecz jakiejś organizacji (4%), oddanie krwi (4%) np. do banku dawców szpiku bądź jednorazowe przekazanie pieniędzy przelewem (3%). 3 4 Ponad jedna czwarta Polaków (28%) deklaruje, że jest skłonna regularnie wspierać finansowo wybraną przez siebie organizację dobroczynną. 16% respondentów mówi natomiast, że nie ma takiej organizacji, którą chciałoby wspierać, a prawie połowa (46%), że jej na taki gest nie stać. Jeśli chodzi o kwotę, jaką Polacy najchętniej przekazaliby na cele dobroczynne, to najwięcej osób 17% byłoby skłonnych udzielić wsparcia o wartości do 5 zł, natomiast co dziewiąty zapytany (11%) powyżej 6 zł. 3
Podsumowanie 5 6 7 8 Wyniki badania pokazują, że różnego typu aktywność dobroczynna oraz dobra samoocena sytuacji materialnej sprzyjają gotowości respondentów do udzielania regularnego wsparcia finansowego organizacjom dobroczynnym. Trudno jest wskazać jeden lub dwa powody, które decydowałyby o wyborze organizacji w sposób jednoznaczny. Respondenci wybierają porównywalnie często aż pięć z dziewięciu proponowanych czynników. Nieco bardziej od pozostałych wyróżnia się tylko dobra opinia/renoma organizacji (38%). Na drugim miejscu ex aequo pod względem ważności wymieniane są trzy kwestie: informowanie o tym, na co dokładnie przekazywane są wpłacane przez darczyńców pieniądze; wiarygodny, rozpoznawalny lider organizacji oraz obszar działalności organizacji tj. np. pomaganie biednym, chorym, zwierzętom. Piątym najczęściej wymienianym czynnikiem są łatwe zasady przekazywania pieniędzy. Więcej niż dwóch na pięciu respondentów (43%), którzy są skłonni regularnie wspierać finansowo organizacje dobroczynne, nie potrafi wymienić nazwy konkretnej organizacji, której chcieliby pomóc i udziela odpowiedzi nie wiem/trudno powiedzieć. Polacy najchętniej wsparliby finansowo takie organizacje jak: Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy, Caritas, Szlachetna Paczka, Fundacja TVN nie jesteś sam oraz Polski Czerwony Krzyż. 4
Niektórzy ludzie wspierają organizacje dobroczynne np. fundacje, stowarzyszenia lub inne instytucje charytatywne. Czy w ciągu ostatnich 12 miesięcy wykonał(a) Pan(i) którąkolwiek z następujących czynności? % przekazanie pieniędzy do puszki w trakcie zbiórki 41 przekazanie 1% podatku dla organizacji pożytku publicznego 34 zakup charytatywnej świeczki, gazety, kartki itp. wysyłka charytatywnego smsa przekazanie ubrań, żywności lub innych produktów/rzeczy wolontariat, czyli dobrowolna, bezpłatna praca na rzecz organizacji oddanie krwi np. do banku dawców szpiku jednorazowe przekazanie pieniędzy przelewem udział w zorganizowanych akcjach społecznych np. pisanie listów, marsze regularne przekazywanie pieniędzy przelewem (zlecenie stałe/polecenie zapłaty) inne 4 4 3 2 2 0 20 19 18 Liczba działań dobroczynnych podjętych w ciągu ostatniego roku 25 37 17 12 8 N=1000 żadne z powyższych 1 2 3 4 i więcej 5
Działania dobroczynne Jak wygląda polska dobroczynność? Na ile jesteśmy skłonni pomagać innym i w jakiej formie najchętniej to robimy? Okazuje się, że zdecydowana większość trzech na czterech Polaków w ciągu ostatnich 12 miesięcy wsparła organizacje dobroczynne. 37% deklaruje, że wykonało dokładnie jedno takie działanie, 17% dwa, 12% trzy, a 8% cztery i więcej. Oznacza to, że działania ponad połowy osób (54%) ograniczają się do co najwyżej dwóch form udzielana wsparcia. Najwięcej osób (41%) przekazało pieniądze do puszki w trakcie zbiórki. 45% aktywnych zawodowo - czyli 34% ogółu badanych przekazało 1% podatku dla organizacji pożytku publicznego (OPP). Nieco rzadziej respondenci podejmują takie działania, jak: zakup charytatywnej świeczki, gazety, kartki, wysłanie charytatywnego smsa oraz przekazanie ubrań, żywności lub innych produktów/rzeczy o tych dobroczynnych aktywnościach wspomina blisko jedna piąta respondentów (ok. 20%). Rzadziej Polacy decydują się na wolontariat, czyli dobrowolną i bezpłatną pracę na rzecz jakiejś organizacji (4%), oddanie krwi (4%) np. do banku dawców szpiku, bądź na jednorazowe przekazanie pieniędzy przelewem (3%). Dwie osoby na sto zapytanych (2%) deklarują udział w zorganizowanych akcjach społecznych lub regularne przekazywanie pieniędzy przelewem na cele dobroczynne (zlecenie stałe). 6
1% dla OPP czy rok 2013 przyniesie kolejny rekord? Według danych Ministerstwa Finansów liczba podatników, którzy w zeznaniach za 2012 rok złożyli wnioski o przekazanie 1% należnego podatku na rzecz OPP, wyniosła 11,5 mln, czyli 44% ogólnej liczby podatników. Od 2004 roku obserwujemy utrzymującą się tendencję wzrostową liczby osób wspierających organizacje poprzez przekazanie 1% podatku. 7
Kto pomaga częściej a kto rzadziej Warto również wspomnieć, że to kobiety częściej niż mężczyźni podejmują działania dobroczynne. W szczególności częściej: przekazują ubrania, żywność (22% wobec 14%), dokonują zakupu charytatywnych przedmiotów (24% wobec 15%), czy sięgają po telefon, by wysyłać charytatywnego smsa (21% wobec 15%). Panie częściej też niż panowie wykonują więcej działań charytatywnych (trzy i więcej). Żadnej aktywności dobroczynnej nie podjęła w ciągu ostatniego roku jedna czwarta badanych (25%). Takie osoby można częściej znaleźć wśród respondentów: z niższym wykształceniem podstawowym, gimnazjalnym (48%) lub zasadniczym zawodowym (31%) niż wśród tych z wykształceniem średnim i pomaturalnym (19%) czy wyższym (7%); mieszkających na wsiach (31%) niż w miastach (21%); którzy źle oceniają swoją sytuację materialną (40%); zupełnie nie interesujących się polityką (37%). Jak widać osoby, które nie udzielają wsparcia innym, to po części grupy bardziej zagrożone wykluczeniem społecznym, a przez to same potrzebujące pomocy. 8
Czy, ogólnie rzecz biorąc, był(a)by Pan(i) skłonna regularnie tj. np. co miesiąc wspierać finansowo wybraną przez Pana(ią) organizację dobroczynną? do 5 zł* 6-10 zł 11-30 zł powyżej 30 zł nie, nie stać mnie na to nie, nie mam takiej organizacji, którą chciał(a)bym wspierać 17% 8% 2% 1% 46% 16% 10% tak 28% nie 62% nie wiem/ trudno powiedzieć N=1000 *Pełne brzmienie odpowiedzi: Tak, mógł(a)bym przekazać do 5 złotych miesięcznie, Tak, mógł(a)bym przekazać od 6 do 10 złotych miesięcznie, Tak, mógł(a)bym przekazać od 11 do 30 złotych miesięcznie, Tak, mógł(a)bym przekazać powyżej 30 złotych miesięcznie. 9
Finansowe wsparcie organizacji Choć, jak już wiemy, mało kto wspiera organizacje poprzez stałe zlecenie przelewu, to ponad jedna czwarta Polaków (28%) deklaruje, że jest skłonna regularnie wspierać finansowo wybraną przez siebie organizację dobroczynną. Dla organizacji pozarządowych jest to dobra wiadomość, bo oznacza, że istnieje spory potencjał pozyskiwania środków w tej właśnie formie. Mimo wszystko zdecydowana większość albo otwarcie przyznaje, że nie wsparłaby finansowo żadnej organizacji albo uchyla się od odpowiedzi na pytanie. 16% respondentów mówi, że nie ma takiej organizacji, którą chciałoby wspierać, a prawie połowa (46%), że jej na taki gest nie stać. Co dziesiąty zapytany (10%) nie ma stanowiska w tej sprawie i odpowiada nie wiem/trudno powiedzieć. Warto zatem podkreślić, że choć wielu ludzi udziela pomocy finansowej (np. wrzucając pieniądze do puszki), to są to prawdopodobnie działania doraźne. Jeśli chodzi o kwotę, jaką Polacy najchętniej przekazaliby na cele dobroczynne, to najwięcej badanych 17% byłoby skłonnych udzielić wsparcia o wartości do 5 zł, natomiast co dziewiąty zapytany (11%) powyżej 6 zł. Osoby, które w ciągu ostatnich 12 miesięcy udzieliły jakiegokolwiek wsparcia, są częściej niż pozostali badani skłonni zadeklarować regularne wsparcie finansowe dla wybranej organizacji. Natomiast większość osób, które nie działały dobroczynnie (61%) w ciągu ostatniego roku, podobnie jak i 75% respondentów, którzy źle oceniają swoją sytuację materialną, mówi, że nie stać ich na to, by pomagać innym finansowo. Można więc powiedzieć, że różnego typu aktywność dobroczynna oraz dobra samoocena sytuacji materialnej sprzyjają gotowości respondentów do udzielania regularnego wsparcia finansowego organizacjom dobroczynnym. Ci co dużo pomagają, chcą pomagać jeszcze więcej. 10
Złotówka na miesiąc może dać miliony Stałe zobowiązane, nawet niewielkie, to odpowiedzialność, której wielu boi się podjąć w obawie przed zbytnim uszczupleniem swojego budżetu. Czy rzeczywiście niemal połowy Polaków nie stać na to, by co miesiąc wesprzeć kogoś np. symboliczną złotówką? Gdyby ci, którzy deklarują gotowość regularnego wsparcia finansowego, przeznaczyli na pomoc złotówkę miesięcznie, to uzbierana kwota wynosiłaby około 9 milionów złotych. W skali roku byłoby to znacznie powyżej 100 milionów złotych. 11
Jakie czynniki byłyby dla Pana(i) ważne przy wyborze takiej organizacji? Proszę wybrać trzy najważniejsze. % dobra opinia/renoma organizacji 38 informowanie o tym, na co dokładnie przekazywane są pieniądze, które wpłacam wiarygodny, rozpoznawalny lider organizacji obszar działalności organizacji tj. np. pomaganie biednym, chorym, zwierzętom 33 32 31 łatwe zasady przekazywania pieniędzy 28 udostępnianie raportów i sprawozdań z działalności organizacji zaangażowanie w działania organizacji wielu ludzi 16 15 związek organizacji z kościołem 11 ambasadorzy organizacji tj. znane osobistości angażujące się w jej działania nie wiem/trudno powiedzieć 4 4 N=283 12
Wybór organizacji co wpływa na podjęcie decyzji? Osoby, które zadeklarowały, że byłyby skłonne wspierać finansowo którąś z istniejących organizacji dobroczynnych, zapytano o to, jakie czynniki byłyby dla nich ważne przy wyborze takiej organizacji. Respondenci mogli wybrać trzy, ich zdaniem najważniejsze, spośród dziewięciu proponowanych argumentów. Na zadane pytanie badani chętnie udzielali odpowiedzi brak konkretnego zdania ( nie wiem/trudno powiedzieć ) wyraża 4% osób. Ankietowani wybierają porównywalnie często aż pięć czynników. Nieco bardziej od pozostałych wyróżnia się jedynie dobra opinia/renoma organizacji na ten właśnie czynnik zwraca uwagę prawie dwóch na pięciu ankietowanych (38%). Drugie miejsce zajmują ex aequo trzy kwestie (wskazywane przez jedną trzecią osób): informowanie o tym, na co dokładnie przekazywane są wpłacane przez darczyńców pieniądze (33%), wiarygodny, rozpoznawalny lider organizacji (32%) oraz obszar działalności organizacji tj. np. pomaganie biednym, chorym, zwierzętom (31%). Dla niewiele mniejszej grupy 28% ważne jest również, by dana organizacja zapewniała łatwe zasady przekazywania pieniędzy. Okazuje się, że przynajmniej w oparciu o deklaracje najmniejsze znaczenie przy wyborze organizacji dobroczynnej odgrywają związki organizacji z kościołem (11%) i jej ambasadorzy, czyli znane osobistości angażujące się w działanie organizacji (4%). Osoby, które podjęły przynajmniej cztery działania dobroczynne, częściej niż inni badani zwracają uwagę na dobrą renomę organizacji (58% wobec 38% dla ogółu) oraz na obszar jej działalności (47% wobec 31% dla ogółu). Ci, którzy deklarują zakup świeczki charytatywnej, gazety czy kartki, oprócz tego, że patrzą na zakres działalności organizacji (43% wobec 31% dla ogółu), dodatkowo szczególną uwagę przywiązują do tego, czy organizacja jest związana z kościołem (26% wobec 11% dla ogółu). Widać tu zapewne siłę oddziaływania świeczki Caritasu. 13
Co robić, żeby przekonać dbaj o wizerunek, wykorzystaj atuty W oparciu o wyniki trudno jest wskazać jeden lub dwa czynniki decydujące o wyborze organizacji. Chcąc udzielić rady o tym, jak komunikować się z darczyńcami, należałoby mówić o kombinacjach czynników niezbędnych, jakie musi spełniać dana organizacja, by potencjalny darczyńca zdecydował się na wspieranie właśnie jej. Wobec wielości atutów należy eksponować te, które w danym przypadku są najbardziej wiarygodne. 14
Jak Pan(i) myśli, które konkretnie organizacje był(a)by Pan(i) skłonny(a) regularnie wspierać finansowo? Proszę się chwilę zastanowić i podać nazwy tych organizacji. Spontanicznie odpowiedzi respondentów. % 43 17 16 11 5 6 6 2 2 4 4 2 2 1 1 1 1 1 9 WOŚP Caritas Szlachetna Paczka Fundacja TVN ("nie jesteś sam") Polski Czerwony Krzyż Fundacja Polsat Budzik (Fundacja Ewy Błaszczyk Akogo?) Pajacyk Polska Akcja Humanitarna Pomagam Fundacja Anny Dymnej (Mimo Wszystko) Gajusz UNICEF organizaca działająca na rzecz dzieci organizacja działająca na rzecz chorych dzieci organizacja działająca na rzecz zwierząt hospicja inne nie wiem/trudno powiedzieć N=283 15
Wybór organizacji co wpływa na podjęcie decyzji? Po wstępnej deklaracji dotyczącej gotowości do wspierania organizacji dobroczynnych badani zostali zapytani o to, jaką konkretnie organizację byliby skłonni wspierać finansowo. Respondentów poproszono o spontaniczne wymienienie nazw tych organizacji. Najliczniej wymienianymi organizacjami są: Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy (17%), Caritas (16%), Szlachetna Paczka (11%), Fundacja TVN nie jesteś sam (6%), Polski Czerwony Krzyż (6%). O powiązanych ze sobą Pajacyku oraz Polskiej Akcji Humanitarnej pamięta w sumie 4% respondentów, którzy są skłonni regularnie i dobroczynnie pomagać finansowo. Oprócz już wymienionych organizacji w wypowiedziach respondentów pojawiają się, choć zdecydowanie rzadziej, również: Fundacja Polsat (2%), Budzik, czyli Fundacja Ewy Błaszczyk Akogo? (2%), Fundacja Pomagam (1%), Fundacja Anny Dymnej Mimo Wszystko (1%), Fundacja Gajusz (1%) oraz UNICEF (1%). Więcej niż dwóch na pięciu respondentów (43%), którzy są skłonni regularnie wspierać finansowo organizacje dobroczynne, udziela odpowiedzi nie wiem/trudno powiedzieć. Inni badani, nie potrafiąc wskazać konkretnej organizacji, wymieniają obszary działalności instytucji pomocowych, których wsparciem finansowym byliby zainteresowani np. organizacje działające na rzecz dzieci (5%), chorych dzieci (4%), zwierząt (4%), czy hospicjów (1%). 16
Informacje kontaktowe Urszula Krassowska Account Director Zespół Badań Społecznych urszula.krassowska@tnsglobal.com 22 598 97 11 TNS Polska S.A. ul. Wspólna 56 00-687 Warszawa www.tnsglobal.pl www.facebook.com/tnspolska