V. Wzory użytkowe, wzory przemysłowe, znaki towarowe

V. Wzory użytkowe, wzory przemysłowe, znaki towarowe 1. Wprowadzenie 2. Wzór użytkowy 3. Wzór przemysłowy 4. Znak towarowy Załącznik 1. Załącznik 2. Załącznik 3. Bibliografia Netografia Słowa kluczowe: wynalazek, patent, rejestry, okres ochronny, wytwór, swoboda twórcza, ogólne wrażenie, zorientowany użytkownik, towar, wspólny znak, utrata znamion, równoczesne zgłoszenie, zła wiara, współposiadanie, zakazy, ograniczenia. 1

1. Wprowadzenie Nie tylko wynalazki, ale również i inne dobra intelektualne w ramach własności przemysłowej mogą uzyskach ochronę prawną. Ochrona prawna dla dóbr intelektualnych w przemyśle to: patent, prawo ochronne, prawo z rejestracji. Starając się o ochronę wzorów użytkowych, wzorów przemysłowych czy znaków towarowych musimy zdawać sobie sprawę: po pierwsze, jaki jest zakres pojęciowy tych terminów, a po drugie, czy znak, którego chcemy używać, nie został już zarejestrowany przez kogoś innego. Zakres pojęciowy zostanie opisany poniżej natomiast sprawdzenia istnienia lub nieistnienia wzoru (znaku), którego chcemy używać należy dokonać w rejestrach Urzędu Patentowego RP (przewidziano następujące rejestry: rejestr patentowy; rejestr wzorów użytkowych; rejestr wzorów przemysłowych; rejestr znaków towarowych; rejestr oznaczeń geograficznych; rejestr topografii układów scalonych), które są jawne, lub też przeglądać bieżące Biuletyny tego Urzędu. Ogłoszenia o zgłoszeniach wynalazków i wzorów użytkowych publikowane w Biuletynie podane są w układzie klasowym według Międzynarodowej Klasyfikacji Patentowej. Ogłoszenia o zgłoszeniach znaków towarowych publikowane są w układzie numerowym. W Biuletynie ogłasza się również informacje o międzynarodowych zgłoszeniach wynalazków i wzorów użytkowych, w zakresie których podjęto postępowanie przed Urzędem Patentowym RP, działającym jako urząd wyznaczony lub wybrany. Są tam też informacje o złożeniu tłumaczenia na język polski zastrzeżeń patentowych europejskiego zgłoszenia patentowego i o notyfikowanych międzynarodowych rejestracjach znaków towarowych dokonanych w trybie Porozumienia madryckiego z wyznaczeniem Polski (zob. Biuletyn Urzędu Patentowego 2008, nr 8). 2. Wzór użytkowy Wzorem użytkowym jest nowe i użyteczne rozwiązanie o charakterze technicznym, dotyczące kształtu, budowy lub zestawienia przedmiotu o trwałej postaci (art. 94.1). Wzorem użytkowym, jak wynika z ustawowej definicji, jest nowe i użyteczne rozwiązanie jakiegoś przedmiotu. Nowość rozwiązania polega na pewnym dotychczas niespotykanym kształcie oraz nieznanej dotychczas formie wzorniczej. Chodzi więc o określone ukształtowanie przedmiotu, a nie o sam przedmiot. Musi to być nowość w skali ogólnoświatowej, posiadająca pierwszeństwo zgłoszenia lub zarejestrowana po raz pierwszy. 2

Wzór użytkowy to również rozwiązanie użyteczne, które pozwala na osiągnięcie celu mającego praktyczne znaczenie przy wytwarzaniu lub korzystaniu z wyrobu. Czyli musi służyć pewnemu celowi przydatnemu ludziom. Powinien też stanowić cześć stanu techniki, jako że art. 25.3. wymaga, aby wzór użytkowy, tak jak i wynalazek zawierał, w momencie zgłoszenia, informacje o takim stanie. Wzór użytkowy charakteryzować się musi cechą techniczną (charakter techniczny). Odróżnia to wzór użytkowy od wzoru przemysłowego, który takiej cechy nie posiada. Nie ma definicji ustawowej rozwiązanie o charakterze technicznym, ale można stwierdzić, że jego istotą są sposoby oddziaływania na materię (nieożywioną) w celu osiągnięcia określonego efektu. Tymi sposobami są różnorodne oddziaływania na materię za pomocą, np. metod z zakresu mechaniki, chemii i fizyki. Według A. M. Dereń (2001: 85): ( ) choć wzory użytkowe, podlegające ochronie muszą posiadać charakter techniczny, nie oznacza to, że rozwiązanie, będące ich przedmiotem musi dotyczyć zagadnienia wyłącznie z zakresu techniki. Równie dobrze może to być zagadnienie z dziedziny np. sztuki, zarządzania itd.. Takie stanowisko wydaje się wątpliwe (bowiem bliżej brak przykładów tej kwestii autorka nie wyjaśnia), w sytuacji gdy ustawa wyraźnie określa, że wzór użytkowy musi dotyczyć kształtu, budowy lub zestawienia przedmiotu. Musi też mieć trwałą postać. Wydaje się, że z tego ostatniego stwierdzenia wynika, że nie mogą być chronione jako wzór użytkowy sposoby postępowania, wszelkiego typu układy, produkty bezpostaciowe (np. formy organizacyjne czy struktury zarządzania). Trwała postać wzoru użytkowego oznacza, iż musi on mieć charakter materialny tzn. zrealizowany na jakimś podłożu, które jednocześnie spełnia inne warunki, takie jak użyteczność, czyli możliwość praktycznego jego zastosowania i korzystania. Tego warunku nie będzie spełniał projekt takiego wzoru odwzorowany (narysowany) na jakimkolwiek podłożu. Trwała postać wzoru użytkowego nie oznacza, że musi on być zrealizowany w jednej bryle nierozerwalnie ze sobą powiązanej. Może składać się z kilku rzeczy tworząc pewne zestawienie byleby było wystarczające trwale połączone i spełniało pozostałe ustawowe warunki niezbędne dla wzoru użytkowego. Przykłady przedmiotów, których ukształtowanie, budowa lub zestawienie zostało zarejestrowane w Urzędzie Patentowym jako wzór użytkowy to: podstawka dla kompozycji kwiatowej, wanna narożna, uszczelka, zwłaszcza do mocowania szyby okiennej pojazdów, szkielet siedziska tylnego samochodu osobowego, sanki uniwersalne, znicz nagrobny, ściana budowlana, pustak styropianowy, puszka instalacyjna naścienna (Bieguński, 2003: 1457 1459). Nie uznaje się za wzory użytkowe: odkryć, teorii naukowych i metod matematycznych; wytworów o charakterze jedynie estetycznym; planów, zasad i metod dotyczących działalności umysłowej, gospodarczej oraz gier; wytworów, których niemożliwość wykorzystania może być 3

wykazana w świetle powszechnie przyjętych i uznanych zasad nauki; programów do maszyn cyfrowych; przedstawienie informacji (zob. art. 28 ustawy prawo własności przemysłowej). Prawa ochronnego na wzór użytkowy nie udziela się w podobnych przypadkach, w jakich nie udziela się patentów na wynalazki (zob. art. 29 tamże ustawy prawo własności przemysłowej). Zgłoszenia wzoru użytkowego w Urzędzie Patentowym dokonuje twórca, a jeżeli robi to ktoś inny, powinien w podaniu wskazać twórcę i podstawę swego prawa do uzyskania prawa z rejestracji. Zgłoszenia wzoru użytkowego dokonuje się podobnie jak zgłoszenia wynalazku, chociaż nie wszystkie przepisy dotyczące wynalazku obowiązują przy zgłoszeniu wzoru użytkowego (nie tylko w zakresie art. 31 33, ale również i w zakresie art.35 37, 39 52, ustawy prawo własności przemysłowej). Zgłoszenie wzoru użytkowego w celu uzyskania prawa ochronnego powinno obejmować: podanie zawierające co najmniej oznaczenie zgłaszającego; określenie przedmiotu zgłoszenia; opis wzoru użytkowego i jego skrót ujawniający jego istotę. Opis musi przedstawiać wzór użytkowy na tyle jasno i wyczerpująco, aby znawca mógł go urzeczywistnić. Skrót opisu, to zwięzła i jasna informacja określająca przedmiot i charakterystyczne cechy wzoru użytkowego oraz wskazanie jego przeznaczenia, gdy nie wynika to z określenia samego przedmiotu. Powinno ono również zawierać rysunki i musi obejmować tylko jedno rozwiązanie. Podobnie jak w przypadku wynalazku wzór użytkowy może uzyskać cechę tajności, jeżeli dotyczy obronności lub bezpieczeństwa państwa. Postępowanie w takim przypadku jest takie samo, jak w przypadku uznania wynalazku za tajny (art. 56 60; 62 tamże). Rada Ministrów określiła, w drodze rozporządzenia, rodzaje wynalazków wzorów użytkowych (zob. czwarty b-wykład) dotyczących obronności lub bezpieczeństwa Państwa oraz tryb postępowania z takimi wzorami zarówno przed stwierdzeniem przez właściwy organ, czy są to wzory użytkowe tajne, jak i po wydaniu postanowienia o ich tajności. W przypadku braku cechy tajności uprawniony ma prawa do jego przenoszenia na inne osoby. Może też zawierać stosowne do potrzeb umowy licencyjne według przepisów dotyczących wynalazków (art. 76 81 i 82 8 w zakresie licencji przymusowej). Wzory użytkowe obejmują takie same ograniczenia w ich korzystaniu, jak w przypadku wynalazków (zob. czwarty b-wykład). Wzór użytkowy jest chroniony prawem. O taką ochronę należy się ubiegać w Urzędzie Patentowym. Prawo ochronne nabywa się na 10 lat. Okres ten liczony jest od daty zgłoszenia wzoru użytkowego. W tym czasie można wyłącznie korzystać z tak chronionego wzoru użytkowego w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej. Uprawniony z prawa ochronnego może zakazać osobie trzeciej, niemającej jego zgody, korzystania z wzoru 4

w sposób zarobkowy lub zawodowy. Może też w drodze umowy udzielić innej osobie upoważnienia (licencji) do korzystania z jego wzoru (umowa licencyjna) (zob. art. 66 w związku z art. 100.1). Wiele norm ochronnych stosowanych przy ochronie wynalazków jest stosowanych również w ochronie wzorów użytkowych (zakres został ustalony art. 100.1). Zakres przedmiotowy prawa ochronnego określają zastrzeżenia ochronne zawarte w opisie ochronnym wzoru użytkowego. Udzielone prawa ochronne są wpisane do rejestru wzorów użytkowych prowadzonego w Urzędzie Patentowym. Jako dowód dokonania takiego wpisu uprawniony otrzymuje świadectwo ochronne. Zakres przedmiotowy prawa ochronnego określają zastrzeżenia ochronne zawarte w opisie ochronnym wzoru użytkowego. Prawo ochronne na wzór użytkowy może zostać unieważnione lub wygasnąć w sytuacjach podobnych jak przewidują to przepisy dotyczące wynalazków (zob. art. 89, 90 i 92 tamże). Przykładowe wzory użytkowe i ich wygląd ukazano w załączniku nr 1. do niniejszego e-wykładu. 3. Wzór przemysłowy Przedsiębiorcy prowadząc działalność gospodarczą wytwarzają nowe towary, posiadające ciekawe, oryginalne i niespotykane wzornictwo. W gospodarce rynkowej stały się one elementem umożliwiającym lepszą sprzedaż oraz określają wizerunek przedsiębiorstwa. Są to wzory przemysłowe, które po wejściu do obrotu gospodarczego stają się jego częścią oraz świadomą, czy też podświadomą reklamą produktu i przedsiębiorstwa. Wzór przemysłowy podnosi wartość produktu, decydując o tym, czy produkt jest atrakcyjny i czy podoba się klientom. Czasami dobry wzór przemysłowy może być najistotniejszym atutem decydującym o sprzedaży produktu (zob. witrynę internetową Urzędu Patentowego RP). Wymagają więc odpowiedniego zabezpieczenia praw do nich. Brak ochrony może spowodować wykorzystanie wzorów przemysłowych przez innych, a tym samym ograniczenie lub nawet wstrzymanie rozwoju przedsiębiorstwa. Tylko odpowiednie zabezpieczenie wzorów przemysłowych uniemożliwia naruszenia praw oraz pozwala na korzystanie z ich eksploatacji. Ochronę taką, jako prawo z rejestracji, otrzymuje wzór przemysłowy zgodnie z istniejącą ustawą prawo własności przemysłowej. Wzór przemysłowy ( wytwór ) to kolejny składnik przemysłowej własności intelektualnej. Jest to nowa i posiadająca indywidualny charakter postać wytworu lub jego części (art. 102.1). Tak więc podstawowe cechy wzoru przemysłowego to nowość oraz indywidualny charakter. 5

Wytworem jest każdy przedmiot wytworzony w sposób przemysłowy lub rzemieślniczy, obejmujący w szczególności opakowanie, symbole graficzne oraz kroje pisma typograficznego, z wyłączeniem programów komputerowych. Oznacza to, że musi to być produkt przemysłowy lub rzemieślniczy, a nie żaden inny (np. wytwór przyrody) i że nie chodzi tutaj o przydatność użytkową, tak jak to było w przypadku wzoru użytkowego, ale o wygląd. Ponadto ustawa wprowadza pojęcie wytworu złożonego określając go jako przedmiot składający się z wielu wymienialnych części składowych umożliwiających jego rozłożenie i ponowne złożenie. Za wytwór uważa się również część składową, jeżeli po jej włączeniu do wytworu złożonego pozostaje widoczna w trakcie jego zwykłego używania (zwykłe używanie to każde używanie, z wyłączeniem: konserwacji, obsługi lub naprawy). Wytworem jest też jego część składowa, jeżeli może być przedmiotem samodzielnego obrotu (przykłady wzorów przemysłowych i ich wygląd podaje się w załączniku nr 2. do niniejszego e-wykładu). Wzór przemysłowy jest uznany za nowy, jeżeli przed datą pierwszeństwa do uzyskania prawa z rejestracji, identyczny wzór nie został udostępniony publicznie przez stosowanie, wystawienie lub ujawnienie w inny sposób. Wzór uważa się za identyczny z udostępnionym publicznie także wówczas, gdy różni się od niego jedynie nieistotnymi szczegółami. Wzoru nie uważa się za udostępniony publicznie, jeżeli nie mógł dotrzeć do wiadomości osób zajmujących się zawodowo dziedziną, której wzór dotyczy. Indywidualny charakter to pojęcie wprowadzone również przez art. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Oznaczało ono pewną wyjątkowość cechującą się odrębnością koncepcji autora utworu, na której twórca wywarł osobiste piętno. W przeciwieństwie do ustawy o prawie autorskim, w ustawie prawo własności przemysłowej ustawodawca pokazał, jakie znaczenie nadaje temu pojęciu. Indywidualny charakter to ogólne wrażenie, jakie wywołuje ten wytwór na zorientowanym użytkowniku. A zorientowany użytkownik to nikt inny, jak znawca zagadnienia, czyli może to być np. osoba, która zajmuje się zawodowo dziedziną, której wzór dotyczy. Różni się od ogólnego wrażenia wywołanego na nim przez inny (różny lub podobny) wzór publicznie wcześniej udostępniony i chroniony albo prawem pierwszeństwa, albo prawem wynikającym z istniejącej ochrony. Przy ocenie indywidualnego charakteru bierze się pod uwagę zakres swobody twórczej przy opracowywaniu wzoru. Za zakres swobody twórczej można uznać ukazanie w wytworze niczym nieskrępowanej wyobraźni twórczej, oryginalności koncepcji i wykonania. Ustawodawca, przy ocenie indywidualnego charakteru, każe dokonywać porównania jednego wytworu z innymi (art. 104 prawa własności przemysłowej). Oznacza to, że zestawia się wytwór zgłaszany do ochrony z innymi wytworami, już istniejącymi, które taką ochronę, a tym samym 6

i indywidualny charakter, już posiadają. Z takiego porównania wynika odrębność lub podobieństwa albo też i odrębność, i podobieństwa równocześnie. Wrażenie to musi odbierać zorientowany użytkownik, przez co, jak się wydaje, porównania musiałaby (w razie wątpliwości) dokonać osoba, która ma doświadczenie w zakresie określonego wzornictwa przemysłowego. Indywidualny charakter może być określony specjalną, charakterystyczną linią, konturami, kształtem, kolorystyką, strukturą lub materiałem dzieła lub jego ornamentacją. Cechy te nie są przez ustawodawcę wymienione enumerycznie, co oznacza, że są podane przykładowo z zaznaczeniem ( w szczególności ), że cechy te wprawdzie najlepiej określają indywidualny charakter wytworu, ale nie wykluczają innych, mogących równie dobrze nadawać wytworowi ów charakter. Wzór przemysłowy nie musi cechować się atrybutami wynikającymi wyłącznie z jego funkcji technicznej, ani mieć możliwość odtwarzalności w dokładnej formie czy wymiarach. Tzn. nie musi być mechanicznie kompatybilny (zgodny) z innymi wytworami (art. 107.1). Taki zapis z jednej strony powoduje rozszerzenie zakresu wzoru przemysłowego, a z drugiej stawia produkty, charakteryzujące się określonymi funkcjami technicznymi oraz możliwością współpracy z innymi urządzeniami, poza zakresem ochrony wynikającej z praw ze wzoru przemysłowego. Aby wzór przemysłowy mógł uzyskać prawo z rejestracji musi nastąpić jego zgłoszenie. Dokonuje się tego w Urzędzie Patentowym. Powinno ono zawierać: podanie zawierające co najmniej oznaczenie zgłaszającego; określenie przedmiotu zgłoszenia oraz wniosek o udzielenie prawa z rejestracji, a ponadto ilustrację wzoru przemysłowego oraz jej opis (art. 108.1). Jednym zgłoszeniem wzoru przemysłowego mogą być objęte odrębne postacie wytworu, nie więcej jednak niż dziesięć. Więcej może ich być tylko wtedy, gdy odmiany te tworzą w całości komplet wytworów. Urząd Patentowy, w momencie zgłoszenia do ochrony wzoru przemysłowego, nie powołuje ekspertów w celu ustalenia czy zgłaszany do rejestracji wzór przemysłowy spełnia wymogi przewidziane w ustawie (oczywiście, gdyby ktoś zakwestionował indywidualny charakter wzoru przemysłowego, wówczas takie powołanie i ocena byłyby konieczne). Zgłaszający powinien jednak wskazać te cechy postaciowe, które wyróżniają zgłoszony wzór od innych, znanych już wzorów i stanowią podstawę do jego identyfikacji. Natomiast Urząd Patentowy ocenia, czy postać wytworu lub jego części w sposób oczywisty nie posiadają cech nowości lub indywidualnego charakteru lub wytwór nie spełnia również w sposób oczywisty innych kryteriów określonych przez ustawę (tzn. zawartych w art. 102 ust. 3). Gdyby stwierdził owe nieprawidłowości wydaje decyzję o odmowie udzielenia prawa z rejestracji na wzór przemysłowy. Urząd Patentowy, stosowną decyzją, po stwierdzeniu, że zgłoszenie wzoru przemysłowego zostało sporządzone prawidłowo, udziela ochrony prawnej w postaci prawa z rejestracji wzoru przemysłowego. Na prawidłowo zgłoszony oraz spełniający cechy przewidziane w ustawie wzór 7

przemysłowy udziela się prawa z rejestracji na okres 25 lat, pod warunkiem uiszczenia opłaty za pierwszy okres ochrony (istnieją pięcioletnie okresy ochronne, które w sumie nie trwają dłużej niż 25 lat). Udzielenie prawa z rejestracji wzoru przemysłowego stwierdza się przez wydanie świadectwa rejestracji. Ogranicza się je do wytworów tego rodzaju, dla których nastąpiło zgłoszenie. Zostaje ono (świadectwo) wpisane do rejestru wzorów przemysłowych. Urząd Patentowy nie ma obowiązku ogłaszania o dokonanym zgłoszeniu wzoru przemysłowego. Dzięki nabyciu takiego prawa uprawniony uzyskuje możliwość wyłącznego korzystania z wzoru przemysłowego w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej. Ponadto z mocy tego prawa uprawniony może zakazać osobom trzecim: wytwarzania, oferowania, wprowadzania do obrotu, importu, eksportu lub używania wytworu, w którym wzór jest zawarty bądź zastosowany lub składowania takiego wytworu dla takich celów. Wprowadzono też pewnego rodzaju ograniczenia w korzystaniu z prawa ochronnego (art. 115). Są one podobne (ale nie takie same) do ograniczeń wynikających z prawa autorskiego. Uprawniony nie może zakazać osobie trzeciej korzystania z wzoru: a. Do użytku osobistego lub niezwiązanego z działalnością gospodarczą. b. W celu doświadczalnym. c. Polegającego na jego odtworzeniu do celów cytowania lub nauczania, jeżeli nie narusza dobrych obyczajów i nie utrudnia uprawnionemu w sposób nieuzasadniony korzystania z wzoru oraz wskazuje na źródło jego pochodzenia. d. Stosowanego lub zawartego w urządzeniach znajdujących się na środkach transportu lądowego i zarejestrowanych w innych państwach statkach morskich lub powietrznych, które czasowo znajdują się na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej. e. Przez import części zamiennych i akcesoriów, w których wzór jest stosowany lub zawarty w celu napraw statków, o których mowa w pkt 4. f. Wykonywania napraw statków, o których mowa w pkt 4. g. Przez wykonanie na indywidualne zamówienie naprawy związanej z odtworzeniem części składowej wytworu złożonego, w celu przywrócenia mu pierwotnego wyglądu. Ograniczenia są jasno sprecyzowane i nie ma wątpliwości co do ich interpretacji. Użytek osobisty należy rozumieć tak samo, jak przy ograniczeniach stosowanych w prawie autorskim. Praw z rejestracji (art. 106.1) nie udziela się na wzory przemysłowe: a. Których wykorzystywanie byłoby sprzeczne z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami; korzystania z wzoru przemysłowego nie uważa się za sprzeczne 8

z porządkiem publicznym tylko dlatego, że jest zabronione przez prawo jest to powtórzenie zapisu z ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych; wyjaśnienia tego zapisu dokonano wcześniej. b. Jeżeli zawierają nazwę lub skrót nazwy Rzeczypospolitej Polskiej bądź jej symbole (godło, barwy lub hymn), nazwy lub herby polskich województw, miast lub miejscowości, znaki sił zbrojnych, organizacji paramilitarnych lub sił porządkowych, reprodukcje polskich orderów, odznaczeń lub odznak honorowych, odznak lub oznak wojskowych bądź innych oficjalnych lub powszechnie używanych odznaczeń i odznak, w szczególności administracji rządowej czy samorządu terytorialnego albo organizacji społecznych działających w własnym interesie publicznym, gdy obszar działania tych organizacji obejmuje cały kraj lub znaczną jego część, jeżeli zgłaszający nie wykaże się uprawnieniem, w szczególności zezwoleniem właściwego organu Państwa albo zgodą organizacji, na używanie oznaczenia w obrocie. c. Jeżeli zawierają skróty nazw bądź symbole (herby, flagi, godła) obcych państw, organizacji międzynarodowych, a także przyjęte w obcych państwach urzędowe oznaczenia, stemple kontrolne i gwarancyjne, jeżeli zakaz taki wynika z umów międzynarodowych, chyba że zgłaszający wykaże się zezwoleniem właściwego organu, które uprawnia go do używania takich oznaczeń w obrocie. d. Jeżeli zawierają urzędowo uznane oznaczenia przyjęte do stosowania w obrocie, w szczególności znaki bezpieczeństwa, znaki jakości lub cechy legalizacji, w zakresie, w jakim mogłoby to wprowadzić odbiorców w błąd, co do charakteru takich oznaczeń, o ile zgłaszający nie wykaże, że jest uprawniony do ich używania. e. Jeżeli zawierają elementy będące symbolami, w szczególności o charakterze religijnym, patriotycznym lub kulturowym, których używanie obrażałoby uczucia religijne, patriotyczne lub tradycję narodową. Prawo z rejestracji wzoru przemysłowego, podobnie jak patent może być unieważnione w całości lub w części, na wniosek każdej osoby, która ma w tym interes prawny. Musi ona wykazać, że nie zostały spełnione ustawowe warunki wymagane do uzyskania patentu. Podstawą do unieważnienia prawa z rejestracji może być ponadto stwierdzenie, że wykorzystywanie wzoru przemysłowego narusza prawa osobiste lub majątkowe osób trzecich (art. 117.2). Również Prokurator Generalny Rzeczypospolitej Polskiej i Prezes Urzędu Patentowego mogą w interesie publicznym wystąpić z wnioskiem o unieważnienie prawa z rejestracji wzoru przemysłowego albo przystąpić do toczącego się postępowania w sprawie (zob. art. 117.1). Prawo z rejestracji wygasa na skutek: upływu okresu, na który zostało udzielone; zrzeczenia się prawa z rejestracji przez uprawnionego przed Urzędem Patentowym (za zgodą osób, którym służą prawa na prawie z rejestracji); nieuiszczenia w przewidzianym terminie opłaty okresowej (zob. art. 9

101.1). Wygaśnięcie prawa z rejestracji podlega wpisowi do rejestru wzorów przemysłowych (art. 92). 4. Znak towarowy Znak towarowy daje możliwość odróżnienia produktów jednego przedsiębiorstwa od innych. Uwaga: w zakresie pojęcia znak towarowy mieści się również znak usługowy! Może on być wyrazem dobrej jakości oraz jednocześnie reklamą sprzedawanego towaru. Dobra jakość, prawidłowa reklama i marketing stwarzają możliwość lepszych wyników finansowych przedsiębiorstwa. W tym kontekście znak towarowy staje się pożądanym obiektem, mogącym być zawłaszczanym lub wykorzystywanym w celu osiągania korzyści przy sprzedaży podobnych produktów innego przedsiębiorstwa. Znaki towarowe wymagają więc ochrony prawnej. Oczywiście istnieje wiele znaków towarowych, które nie zostały zarejestrowane i w tym znaczeniu znaki towarowe można podzielić na chronione i nie chronione. Jak z tego wynika na znak towarowy może być udzielone prawo ochronne (art. 121). Udzielenie przedsiębiorcy prawa ochronnego na znak towarowy dla określonych towarów nie wyklucza udzielenia mu prawa na taki sam znak również dla towarów identycznych lub podobnych (art. 134.1). Znak towarowy, który ma otrzymać prawo ochronne, to każde oznaczenie, które można przedstawić w sposób graficzny, jeżeli oznaczenie takie nadaje się do odróżnienia towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa. Może nim być w szczególności: wyraz, rysunek, ornament, kompozycja kolorystyczna, forma przestrzenna (w tym forma towaru lub opakowania), a także melodia lub inny sygnał dźwiękowy. Jest to wskazanie przykładowe, a nie wymiana enumeryczna. Czyli, że znakiem towarowym mogą być inne oznaczenia towaru za wyjątkiem tych, które są ustawowo zakazane. Nie udziela się praw ochronnych na oznaczenia, które nie mają dostatecznych znamion odróżniających oraz na oznaczenia, które nie mogą być znakiem towarowym. Przy ocenie, czy oznaczenie ma dostateczne znamiona odróżniające, należy uwzględnić wszystkie okoliczności związane z oznaczaniem nim towarów w obrocie. Nie mają dostatecznych znamion odróżniających oznaczenia, które: nie nadają się do odróżniania w obrocie towarów, dla których zostały zgłoszone; składają się wyłącznie z elementów mogących służyć w obrocie do wskazania w szczególności rodzaju towaru, jego pochodzenia, jakości, ilości, wartości, przeznaczenia, sposobu wytwarzania, składu, funkcji lub przydatności; weszły do języka potocznego lub są zwyczajowo używane w uczciwych i utrwalonych praktykach handlowych (art. 129 130). 10

Jak z tego wynika główną przesłanką do uznania znaku za znak towarowy nie jest jego forma, a cechy odróżniające go od innych, już zarejestrowanych znaków towarowych. Ponadto znak towarowy musi być umieszczony na jakimś nośniku. Tym nośnikiem jest towar. Towarem w rozumieniu norm z tego zakresu są w szczególności wyroby przemysłowe, rzemieślnicze, płody rolne oraz produkty naturalne, zwłaszcza wody, minerały, surowce, oraz usługi (zakres usług jest ograniczony art. 174.3 ustawy prawo własności przemysłowej). Organizacja posiadająca osobowość prawną, powołana do reprezentowania interesów przedsiębiorców, może uzyskać zgodnie z art. 136.1 prawo ochronne na znak towarowy przeznaczony do używania w obrocie przez tę organizację i przez zrzeszone w niej podmioty (wspólny znak towarowy). Zasady używania w obrocie wspólnego znaku towarowego przez organizację oraz przez zrzeszone w niej podmioty, określa regulamin znaku przyjęty przez tę organizację. Organizacji posiadającej osobowość prawną, która sama nie używa znaku towarowego, może być udzielone prawo ochronne na znak przeznaczony do używania przez przedsiębiorców stosujących się do zasad ustalonych w regulaminie znaku przyjętym przez uprawnioną organizację i podlegających w tym zakresie jej kontroli wspólny znak towarowy gwarancyjny (art. 137.1). Posługiwanie się takim wspólnym znakiem gwarancyjnym przez przedsiębiorców to wyraźne wskazanie, że są oni bardziej wiarygodni, a co za tym idzie klienci mają większą pewność, co do jakości kupowanego produktu. Można uznać za znak towarowy oznaczenie przeznaczone do równoczesnego używania przez kilku przedsiębiorców, którzy zgłosili go wspólnie. Jednak używanie takie nie może być sprzeczne z interesem publicznym i nie może mieć na celu wprowadzenia odbiorców w błąd, w szczególności co do charakteru, przeznaczenia, jakości, właściwości lub pochodzenia towarów (wspólne prawo ochronne). Zasady używania znaku towarowego na podstawie wspólnego prawa ochronnego określa regulamin znaku przyjęty przez przedsiębiorców, używających tego znaku. Warunkiem otrzymania ochrony na znak towarowy jest dokonanie jego zgłoszenia w Urzędzie Patentowym (art. 138.1 i następne dotyczące tego zagadnienia opisane zostały w czwartym b- wykładzie). Od momentu zgłoszenia przysługuje znakowi towarowemu pierwszeństwo. Datę pierwszeństwa liczy się również od pokazania znaku na wystawie (krajowej lub międzynarodowej) uznanej za taką, która daje możliwość uznania daty wystawienia jako daty pierwszeństwa, jak również zgłoszenie w innym urzędzie, zajmującym się sprawami rejestracyjnymi dotyczącymi znaków towarowych, za granicą. Warunkiem uznania tego pierwszeństwa w Polsce jest zgłoszenie w terminie sześciu miesięcy, od daty zgłoszenia pierwszeństwa za granicą, w Urzędzie Patentowym RP. i odwrotnie: na wniosek zgłaszającego znak towarowy Urząd Patentowy wydaje w celu zastrzeżenia w stosownym urzędzie zagranicznym, dowód dokonania zgłoszenia znaku towarowego w Urzędzie Patentowym (dowód pierwszeństwa) w Polsce. 11

Zgłaszając znak towarowy trzeba go określić oraz wskazać towary, na których będzie on uwidoczniony. Wskazując w zgłoszeniu znaku towarowego towary, dla których znak jest przeznaczony, należy używać polskiej terminologii technicznej oraz określeń jednoznacznych, a wykaz towarów przedstawić w formie uporządkowanej, stosownie do przyjętej klasyfikacji. Do zgłoszenia dokonanego w celu uzyskania praw z rejestracji dołącza się również inne dokumenty i oświadczenia, jeżeli jest to niezbędne do uzasadnienia. Jedno zgłoszenie może dotyczyć tylko jednego znaku. w przypadku znaków barwnych za jeden znak uważa się oznaczenie obejmujące jedno zestawienie kolorów. Do zgłoszenia wspólnego znaku towarowego, wspólnego znaku towarowego gwarancyjnego lub zgłoszenia znaku w celu uzyskania wspólnego prawa ochronnego dołącza się regulamin znaku. W razie ukazania znaku towarowego w taki sposób, że składałby się on z kilku części, co byłoby sprzeczne z zasadą jednolitości znaku towarowego Urząd Patentowy zwróci na to uwagę uprawnionemu, który mógłby po takim wezwaniu dokonać oddzielnego zgłoszenia znaku towarowego. Byłoby to wówczas nowe zgłoszenie (zgłoszenia wydzielone), ale z zachowaniem daty pierwszeństwa dokonanego w dniu zgłoszenia pierwotnego. Równoczesne zgłoszenie dwóch takich samych lub podobnych znaków towarowych przez dwie różne osoby skutkowałoby nawołaniem Urzędu Patentowego do wprowadzenia stosownych zmian odróżniających te znaki. Nie dokonanie zmian powoduje wydanie decyzji odmownej. Urząd Patentowy może wprowadzić poprawki w dokumentacji zgłoszenia jedynie w celu usunięcia oczywistych pomyłek i błędów językowych (art. 142). W przypadku stwierdzenia braków, których nie można usunąć z urzędu (tj. takich braków do usunięcia, których Urząd Patentowy nie ma upoważnienia prawnego), Urząd Patentowy wyznacza postanowieniem, pod rygorem umorzenia postępowania, termin do uzupełnienia zgłoszenia. Rozpatrując przyznanie prawa ochronnego dla znaku towarowego Urząd Patentowy ocenia nadesłany znak: czy nie został zgłoszony w złej wierze. Działamy w dobrej wierze, gdy zgłaszając np. znak towarowy jesteśmy przekonani, że ów znak, opracowaliśmy sami, a to nasze przekonanie uzasadnione jest okolicznościami. Tzn. sprawdzaliśmy, czy nie ma podobnego znaku już zarejestrowanego i dlatego swój zgłosiliśmy, chociaż w danym przypadku taki sam lub podobny znak już istniał. Działanie w złej wierze oznaczałoby, że pomimo tego, iż wiedzieliśmy, że znak towarowy jest już zgłoszony, zgłaszamy nasz znak, który jest podobny lub taki sam, jak już istniejący. Ponadto, czy używanie znaku narusza prawa osobiste lub majątkowe osób trzecich; czy jest on sprzeczny z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami; czy może wprowadzać odbiorców w błąd, w szczególności co do charakteru, właściwości lub pochodzenia geograficznego towaru? 12

Uwaga: w odniesieniu do wyrobów alkoholowych, każdy znak towarowy zawierający elementy geograficzne niezgodne z pochodzeniem wyrobu uważa się za znak wprowadzający odbiorców w błąd. Gdyby odpowiedzi na tak postawione pytania były twierdzące Urząd Patentowy nie udzieli na taki znak praw ochronnych. Niezależnie od tych ograniczeń znak towarowy nie otrzyma prawa ochronnego gdyby zawarte w nim były znaki i symbole państwowe, samorządowe (w tym również dotyczące herbów miast) lub urzędowe czy też religijne, patriotyczne czy kulturowe (których używanie obrażałoby uczucia religijne, patriotyczne lub tradycję narodową), jak również znaki różnego rodzajów organizacji gdy obszar działania tych organizacji obejmuje cały kraj lub znaczną jego część, jeżeli zgłaszający nie wykaże się uprawnieniem, w szczególności zezwoleniem właściwego organu Państwa albo zgodą organizacji, na używanie oznaczenia w obrocie. Ponadto zgłaszający nie otrzyma prawa ochronnego, gdy znak będzie zawierał skróty nazw bądź symbole (herby, flagi, godła) obcych państw, organizacji międzynarodowych, a także przyjęte w obcych państwach urzędowe oznaczenia, stemple kontrolne i gwarancyjne, jeżeli zakaz taki wynika z umów międzynarodowych gdy zgłaszający wykaże się zezwoleniem właściwego organu, które uprawnia go do używania takich oznaczeń w obrocie, będzie mógł takiego znaku używać i uzyskać na niego prawa ochronne Nie uzyska się też ochrony na znaki towarowe, gdy zawierają one urzędowo uznane oznaczenia przyjęte do stosowania w obrocie, w szczególności znaki bezpieczeństwa, znaki jakości lub cechy legalizacji, w zakresie, w jakim mogłoby to wprowadzić odbiorców w błąd co do charakteru takich oznaczeń, o ile zgłaszający nie wykaże, że jest uprawniony do ich używania. Udzielenie ochrony jest zakazane, gdy: znaki towarowe stanowią formę bądź inną właściwość towaru lub opakowania, która jest uwarunkowana wyłącznie jego naturą, jest niezbędna do uzyskania efektu technicznego lub zwiększa znacznie wartość towaru; znaki zawierają elementy geograficzne, które mogłyby wprowadzić odbiorców w błąd, że towar pochodzi z innego, słynącego z danych wyrobów terenu; towary są identyczne lub podobne jeżeli znak ten jest identyczny lub podobny do oznaczeń wymienionych w art. 132 (tj. podobny lub identyczny do oznaczeń geograficznych, znaków już posiadających pierwszeństwo zgłoszenia, innego istniejącego takiego samego lub podobnego już znaku renomowanego przedsiębiorstwa). Po zgłoszeniu, a następnie przyjęciu znaku towarowego przez Urząd Patentowy dokonuje on ogłoszenia w Biuletynie Urzędu Patentowego. Następuje to po trzech miesiącach od daty dokonania zgłoszenia. Natomiast wydanie decyzji o udzieleniu prawa ochronnego na znak towarowy następuje po sprawdzeniu przez Urząd Patentowy, czy są spełnione ustawowe warunki wymagane 13

dla uzyskania prawa. Jeżeli warunki nie są spełnione Urząd Patentowy wydaje decyzję o odmowie jego udzielenia. (Art. 145. 1). i odwrotnie: jeżeli Urząd Patentowy nie stwierdzi braku ustawowych warunków wymaganych do uzyskania prawa ochronnego na znak towarowy, wydaje decyzję o udzieleniu prawa ochronnego oraz dokonuje wpisu do rejestru znaków towarowych. Wydając świadectwo ochronne na znak towarowy potwierdza się udzielenie prawa ochronnego na ten znak. Prawem uprawnionego jest pokazanie, że jego znak został zarejestrowany, poprzez umieszczenie w sąsiedztwie znaku towarowego litery "R" wpisanej w okrąg. Z posiadania prawa ochronnego na znak towarowy wynikają pewne prawa dla uprawnionego do korzystania z tego znaku. Podstawowym uprawnieniem jest prawo wyłącznego używania znaku towarowego w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej, przez okres 10 lat od daty zgłoszenia znaku towarowego w Urzędzie Patentowym. Okres ochronny na wniosek uprawnionego może być przedłużony na kolejne okresy dziesięcioletnie. Używanie znaku towarowego może polegać na posługiwaniu się nim w celu reklamy. Można też oznaczać nimi towary lub ich opakowania. Można umieszczać taki znak na dokumentach związanych z wprowadzaniem towarów do obrotu lub związanych ze świadczeniem usług. Ustawa dopuszcza możliwość współposiadania znaku towarowego przez kilku uprawnionych. Zaistnieje wówczas współwłasność znaku towarowego w częściach ułamkowych, co oznacza, że każdy z nich może, bez zgody pozostałych współuprawnionych, używać znaku towarowego we własnym zakresie oraz dochodzić roszczeń z powodu naruszenia prawa ochronnego (art. 159. 1 2). Prawo ochronne na znak towarowy jest zbywalne i podlega dziedziczeniu. Może być też przeniesione przez osoby, mające prawa na znaku, na rzecz organizacji posiadającej osobowość prawną, powołanej do reprezentowania interesów przedsiębiorców. Traktuje się wówczas znak towarowy jako wspólny albo jako wspólny znak towarowy gwarancyjny albo też kilku przedsiębiorców otrzymuje wspólne prawo ochronne. Dopuszczalne jest postępowanie odwrotne wspólne prawo ochronne może być przeniesione na rzecz jednej osoby, jako prawo ochronne na znak towarowy. Do ważności umowy o przeniesienie udziału we wspólnym prawie ochronnym jest potrzebna zgoda wszystkich współuprawnionych. Uprawniony z prawa ochronnego na znak towarowy może udzielić innej osobie upoważnienia do używania znaku, zawierając z nią umowę licencyjną (art. 163.1) Umowa wymaga, pod rygorem nieważności, zachowania formy pisemnej. Można udzielić różnego rodzaju licencji, np.: licencji ograniczonej lub pełnej albo też niewyłącznej lub wyłącznej. Uprawniony z licencji może udzielić dalszej licencji (sublicencja) tylko za zgodą uprawnionego. Udzielenie dalszej sublicencji jest niedozwolone. Umowa licencyjna przechodzi na następcę prawnego. 14

Korzystanie z prawa ochronnego może być w pewnych sytuacjach ograniczone. Nastąpi to na skutek: 0) Wyczerpania prawa. Stanie się tak, gdy towar oznaczony chronionym znakiem zostanie wprowadzony na rynek przez uprawnionego ze znaku towarowego lub za jego zgodą. Uprawniony w takim przypadku straci prawo kontroli nad późniejszym obrotem towarem o ile towary te nie będą podlegały obróbce lub przeróbce (chyba, że uprawniony z rejestracji znaku towarowego wyrazi na to zgodę). Gdyby przeróbka lub obróbka nastąpiła, to używanie takich zmienionych towarów nie można by było oznaczać istniejącym znakiem towarowym będącym na towarach przed ich przerobieniem. Wyczerpanie dotyczy obszaru Rzeczpospolitej Polskiej (krajowe) oraz terytorium któregoś z krajów należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (regionalne). Uwaga: w uzasadnionych przypadkach uprawniony może sprzeciwić się odsprzedaży towarów, w szczególności, jeżeli po wprowadzeniu do obrotu stan ich zmieni się lub pogorszy. 1) Braku możliwości zakazania przez uprawnionego z prawa ochronnego na znak towarowy innej osobie używania tego lub podobnego oznaczenia w obrocie, jeżeli znaku tego nie używał on w sposób rzeczywisty, dla towarów objętych prawem ochronnym, w ciągu nieprzerwanego okresu pięciu lat, po dniu wydania decyzji o udzieleniu prawa ochronnego. Jednak uprawniony mógłby tego zakazać gdyby istniały ważne powody jego nie używania. Nie uważa się za używanie znaku w sposób rzeczywisty używania znaku w reklamie towaru, który nie jest dostępny na rynku krajowym ani nie jest w kraju wytwarzany na potrzeby eksportu (art. 157). Przez używanie znaku, rozumie się również używanie znaku: różniącego się od znaku, na który udzielono prawa ochronnego, w elementach, które nie zmieniają jego odróżniającego charakteru; przez umieszczanie znaku na towarach lub ich opakowaniach wyłącznie dla celów eksportu; przez osobę trzecią za zgodą uprawnionego; przez osobę upoważnioną do używania znaku wspólnego albo znaku wspólnego gwarancyjnego. 2) Nie posiadania prawa zakazywania używania przez inne osoby w obrocie: ich nazwisk lub adresu; oznaczeń wskazujących w szczególności na cechy i charakterystykę towarów, ich rodzaj, ilość, jakość, przeznaczenie, pochodzenie czy datę wytworzenia lub okres przydatności; zarejestrowanego oznaczenia lub oznaczenia podobnego, jeżeli jest to konieczne dla wskazania przeznaczenia towaru zwłaszcza, gdy chodzi o oferowane części zamienne, akcesoria lub usługi; zarejestrowanego oznaczenia geograficznego, jeżeli prawo do jego używania przez te osoby wynika z innych przepisów ustawy. Uwaga: Używanie oznaczeń powyżej (tj. w punkcie niniejszym) wymienionych jest dozwolone tylko wówczas, gdy odpowiada ono usprawiedliwionym potrzebom używającego 15

i nabywców towarów i jednocześnie jest zgodne z uczciwymi praktykami w produkcji, handlu lub usługach. 3) Prowadzenia lokalnej działalność gospodarczej w niewielkim rozmiarze, gdy osoba, która, taką działalność prowadziła używała w dobrej wierze tego oznaczenia zarejestrowanego następnie jako znak towarowy na rzecz innej osoby. w takiej sytuacji ma ona prawo nadal bezpłatnie używać tego oznaczenia w nie większym niż dotychczas zakresie. Uwaga: prawo to podlega na wniosek zainteresowanego wpisowi do rejestru znaków towarowych i może zostać przeniesione na inną osobę tylko łącznie z przedsiębiorstwem. Prawo ochronne na znak towarowy może zostać unieważnione lub wygasnąć. Unieważnienie (częściowe lub całkowite) prawa ochronnego na znak towarowy może nastąpić na wniosek każdej osoby, która ma w tym interes prawny, jeżeli wykaże ona, że nie zostały spełnione ustawowe warunki wymagane do uzyskania tego prawa (art. 164). Unieważnienie i wygaśniecie prawa ochronnego może nastąpić również na wniosek Prokuratora Generalnego, gdyby interes publiczny był zagrożony lub na wniosek Prezesa Urzędu Patentowego. Ograny te mogą również przystąpić do toczącego się już postępowania. Wniosku o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy nie można złożyć (art. 165.1) w następujących przypadkach: gdy osoba go używająca, działając w dobrej wierze, przez okres pięciu kolejnych lat używała go, a posiadający uprawnienia z ochrony, wiedział o tym i nie sprzeciwiał się temu; po upływie pięciu lat od uzyskania prawa ochronnego, które udzielono z naruszeniem przepisów, lecz znak w wyniku używania uzyskał cechy odróżniające (tj. naruszono art. 129.1: Nie udziela się praw ochronnych na oznaczenia, które: 1. nie mogą być znakiem towarowym; 2. nie mają dostatecznych znamion odróżniających); po upływie kolejnych pięciu lat używania znaku powszechnie znanego (tzn. bezpośrednio po sobie następujących), uprawniony do tego znaku towarowego wiedząc o jego używaniu nie sprzeciwił się temu; gdyby znak był podobny do znaku wcześniej objętego ochroną, jeżeli znak wcześniejszy nie był używany. Również wystąpić z wnioskiem o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy albo przystąpić do toczącego się postępowania w sprawie może Prokurator Generalny Rzeczypospolitej Polskiej lub Prezes Urzędu Patentowego, jeżeli będzie działał w interesie publicznym. Wygaśnięcie prawa ochronnego następuje na podstawie decyzji Urzędu Patentowego: na skutek: 16

Upływu okresu, na które zostało udzielone. Zrzeczenia się prawa ochronnego przez osoby uprawnione. Uwaga: w takim wypadku niezbędna byłaby jeszcze zgoda osób, którym służyły te prawa. Gdyby nie było takich osób, a byłoby kilku uprawnionych, to zrzeczenie się udziału we wspólnym prawie spowodowałoby przejście tego udziału na pozostałych współuprawnionych, odpowiednio do ich udziałów. Nie używania zarejestrowanego znaku towarowego w sposób rzeczywisty, dla towarów objętych prawem ochronnym, w ciągu nieprzerwanego okresu pięciu lat, po dniu wydania decyzji o udzieleniu prawa ochronnego, chyba że istnieją ważne powody jego nie używania. Uwaga: w przypadku wszczęcia postępowania w sprawie o wygaśnięcie prawa ochronnego, obowiązek wykazania używania znaku towarowego lub istnienia ważnych powodów usprawiedliwiających nie używanie znaku spoczywa na uprawnionym z tytułu prawa ochronnego. Utraty przez znak znamion odróżniających. Działań uprawnionego lub, za jego zgodą, osób trzecich, gdy znak towarowy może wprowadzać odbiorców w błąd, w szczególności co do charakteru, właściwości lub pochodzenia geograficznego towaru. Uwaga: w tym przypadku Urząd Patentowy wydaje decyzję stwierdzającą wygaśnięcie prawa ochronnego na znak towarowy także na wniosek: krajowych lub regionalnych organizacji, których celem statutowym jest ochrona interesów konsumentów i przedsiębiorców; Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz powiatowego (miejskiego) rzecznika konsumentów. Wykreślenia z właściwego rejestru podmiotu mającego osobowość prawną, któremu przysługiwało prawo ochronne na znak towarowy (chodzi tutaj o Krajowy Rejestr Sądowy, zob. pierwszy e-wykład). Unieważnienie albo wygaśnięcie prawa ochronnego podlega wpisowi do rejestru znaków towarowych. 17

Załącznik 1. Przykłady wzoru użytkowego zgłoszone w trybie krajowym, ogłoszone w Biuletynie Urzędu Patentowego nr 20 (829) 2005 (54) Poidło (57) Poidło posiada profilowany korpus (1), do którego zamocowany jest wieszak (2), a w poziomej płaszczyźnie wieszaka (2) usytuowane są dwa otwory, w których osadzone są śruby (3) mocujące wieszak (2), a korpusem (1) oraz gniazdo, w którym symetrycznie osadzony jest zawór grzybkowy (4). w pionowej części wieszaka (2) usytuowane są dwa ucha (5) z otworami (6), przy czym pionowa część wieszaka (2) i pionowa ścianka (7) korpusu (1) usytuowane są w jednej płaszczyźnie. (4 zastrzeżenia) U1 (21) 114707 (22) 2004 03 23 7(51) A41D 19/015 (75) Tchórzewski Jerzy, Stawno; Hurning Anna Adamina, Stargard Szczeciński. (54) Opaska na rękę (57) Przedmiotem wzoru użytkowego jest opaska na rękę przeznaczona do współyużywania z rękawicą. Do opaski (1) na rękę przytwierdzony jest jednym końcem odcinek elastycznej taśmy (2), a drugi koniec elastycznej taśmy stanowi element łączący z mankietem rękawicy. Element łączący ma postać uchwytu szczękowego (3), osadzonego na wolnym końcu taśmy (2). w odmianie wzoru użytkowego element łączący ma postać naszycia końca taśmy na mankiet rękawicy.. 18

U1 (21) 115399 (22) 2005 03 31 7(51) A45C 11/24 (31) 102004015871 (32) 2004 03 31 (33) DE (75) Fiedler Joachim, Berlin DE. 19

Załącznik 2. Przykładowe wzory przemysłowe zarejestrowane w Urzędzie Patentowym RP Ornament i kształt pióra (długopisu). System siedzeń TRAX Lampa stojąca 20

Załącznik 3. Przykładowe znaki towarowe zgłoszone w trybie krajowym, ogłoszone w Biuletynie Urzędu Patentowego nr 20 (829) 2005 Znak SIN-LUX (210) 296702 (220) 2005 06 20 (731) Chemiczna Spółdzielnia Inwalidów ARA, Szczecin (540) CZYSTY DOM ARA SZCZECIN SIN-LUX (531) 3.7.15, 7.1.8, 7.1.7, 7.1.24, 27.5.1, 29.1.15 (511) 03. Znak GETIONARY (210) 296696 (220) 2005 06 20 (731) GET IT Sp. z o.o., Warszawa (540) Getionary (531) 24.15.2, 26.1.1, 26.1.12, 27.5.1, 29.1.2, 29.1.6 (511) 35, 40, 41, 42 Znak telesalon (731) (210) 296706 (220) 2005 06 20(731) MULTIKOM S.C. Iwona i Paweł Zaborowscy, Białystok (540) telesalon.pl (531) 25.5.1, 27.5.1, 29.1.4, 29.1.6 (511) 09, 35, 38. Cyfrowe kody identyfikujące (wg normy WIPO ST. 60), które poprzedzają informacje o zgłoszonych do uzyskania prawa ochronnego znakach towarowych, mają następujące znaczenie: 21

(210) numer zgłoszenia znaku towarowego; (220) data zgłoszenia znaku towarowego; (300) dane dotyczące pierwszeństwa z wystawy (data i oznaczenie wystawy); (310) numer zgłoszenia priorytetowego; (320) data zgłoszenia priorytetowego (data pierwszeństwa); (330) kraj, w którym dokonano zgłoszenia priorytetowego (kod kraju)*; (511) wskazane przez zgłaszającego klasy towarowe, zgodnie z aktualną klasyfikacją przyjętą na podstawie Porozumienia nicejskiego; (531) klasy elementów obrazowych (wg Klasyfikacji Wiedeńskiej); (540) prezentacja znaku towarowego; (551) kategoria znaku towarowego lub prawa ochronnego, jeżeli zgłoszenie dotyczy; wspólnego znaku towarowego, wspólnego znaku towarowego gwarancyjnego; albo wspólnego prawa ochronnego; (731) nazwisko i imię lub nazwa zgłaszającego, jego miejsce zamieszkania lub siedziba oraz kod kraju (nie podaje się kodu PL). 22

Bibliografia: Dereń A.M. (2001): Prawo własności przemysłowej, Oficyna Wydawnicza OPO, Bydgoszcz. Bieguński L. (2003): Ochrona własności przemysłowej. Poradnik przedsiębiorcy, Wiadomości Urzędu Patentowego, nr 9. Netografia: Witryna internetowa Urzędy Patentowego RP: http://www.uprp.pl, stan z dn. 30.07.2008 r. 23