Marvipol S.A. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok 2007
Spis treści Strona Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Skonsolidowany rachunek zysków i strat 3 Skonsolidowany bilans 4 Skonsolidowany rachunek przepływów pienięŝnych 6 Skonsolidowane zestawienie zmian w kapitale własnym 8 Informacje objaśniające 9 2
Skonsolidowany Rachunek Zysków i Strat Za rok obrotowy kończący się 31 grudnia 2007 r. w tysiącach złotych Nota 2007 2006 Przychody ze sprzedaŝy 6 225 091 219 852 Pozostałe przychody 7 3 269 912 228 360 220 764 Amortyzacja (1 728) (1 061) ZuŜycie materiałów i energii (4 306) (10 422) Usługi obce (40 255) (59 911) Koszty świadczeń pracowniczych 9 (14 862) (11 407) Wartość sprzedanych towarów i materiałów (149 105) (99 944) Pozostałe koszty operacyjne 8 (6 905) (6 185) Zyski z inwestycji 10 448 1 642 Zysk na działalności operacyjnej 11 647 33 476 Koszty finansowe 11 (5 209) (1 378) Zysk przed opodatkowaniem 6 438 32 098 Podatek dochodowy 12 (1 521) (6 411) Zysk netto za rok obrotowy 4 917 25 687 Zysk przypadający na 1 akcję Podstawowy (zł) 22 0,15 0,82 Rozwodniony (zł) 22 0,14 0,82 Mariusz KsiąŜek /Prezes Zarządu/ Andrzej Nizio /Wiceprezes Zarządu/ Beata Cukrowska /osoba odpowiedzialna za sporządzenie sprawozdania finansowego/ Warszawa, 21 lipca 2008 r. Załączone noty stanowią integralną część powyŝszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego 3
Skonsolidowany bilans Za rok obrotowy kończący się 31 grudnia 2007 r. w tysiącach złotych Nota 2007 2006 Aktywa Aktywa trwałe Rzeczowe aktywa trwałe 13 26 476 18 908 Wartości niematerialne 14 800 794 Przedpłata z tytułu wieczystego uŝytkowania 2 811 3 070 Nieruchomości inwestycyjne 15 7 258 7 062 Aktywo z tytułu zwrotu kosztów napraw gwarancyjnych 1 987 1 431 Pozostałe inwestycje długoterminowe 16 291 50 Aktywa trwałe razem 39 623 31 315 Aktywa obrotowe Zapasy 18 286 304 114 050 Inwestycje krótkoterminowe 2 962 2 762 NaleŜności z tytułu podatku dochodowego 425 245 NaleŜności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe 19 25 847 23 058 Aktywo z tytułu zwrotu kosztów napraw gwarancyjnych 2 354 1 828 Środki pienięŝne i ich ekwiwalenty 20 25 312 13 055 Aktywa obrotowe razem 343 204 154 998 Aktywa razem 382 827 186 313 Mariusz KsiąŜek /Prezes Zarządu/ Andrzej Nizio /Wiceprezes Zarządu/ Beata Cukrowska /osoba odpowiedzialna za sporządzenie sprawozdania finansowego/ Warszawa, 21 lipca 2008 r. Załączone noty stanowią integralną część powyŝszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego 4
Skonsolidowany bilans Za rok obrotowy kończący się 31 grudnia 2007 r. w tysiącach złotych Kapitał własny i zobowiązania Kapitał własny Kapitał zakładowy 21 7 183 6 000 Zyski zatrzymane 65 508 59 042 Kapitał własny akcjonariuszy jednostki dominującej 72 691 65 042 Udziały mniejszości - - Kapitał własny razem 72 691 65 042 Zobowiązania Zobowiązania z tytułu kredytów bankowych 23 47 522 9 086 Zobowiązania z tytułu leasingu finansowego 23 299 642 Pozostałe zobowiązania 26 590 1 432 Rezerwa z tytułu podatku odroczonego 17 4 697 5 752 Rezerwy 25 1 987 1 431 Zobowiązania z tytułu obligacji 23 28 623 - Zobowiązania długoterminowe razem 83 718 18 343 Zobowiązania z tytułu kredytów bankowych 23 53 888 7 832 Zobowiązania z tytułu leasingu finansowego 23 781 1 141 Zobowiązania z tytułu podatku dochodowego 4 - Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe 26 67 173 47 557 Przychody przyszłych okresów 24 98 379 44 276 Rezerwy 25 3 215 2 122 Kontrakty terminowe 27 2 978 - Zobowiązania krótkoterminowe razem 226 418 102 928 Zobowiązania razem 310 136 121 271 Kapitał własny i zobowiązania razem 382 827 186 313 Mariusz KsiąŜek /Prezes Zarządu/ Andrzej Nizio /Wiceprezes Zarządu/ Beata Cukrowska /osoba odpowiedzialna za sporządzenie sprawozdania finansowego/ Warszawa, 21 lipca 2008 r. Załączone noty stanowią integralną część powyŝszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego 5
Skonsolidowany Rachunek Przepływów PienięŜnych Za rok obrotowy kończący się 31 grudnia 2007 r. w tysiącach złotych Nota 2007 2006 Przepływy środków pienięŝnych z działalności operacyjnej Zysk netto za okres Korekty Amortyzacja Amortyzacja przedpłat z tytułu wieczystego uŝytkowania Przychody z tytułu odsetek Zmiana wartości godziwej nieruchomości inwestycyjnych Zmiana wartości godziwej kontraktów forward Koszty odsetek Zysk ze sprzedaŝy środków trwałych Podatek dochodowy Zmiana stanu zapasów Zmiana stanu naleŝności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałych Zmiana stanu rezerw i powiązanych z nimi aktywów Zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych oraz pozostałych, z wyłączeniem kredytów Zmiana stanu przychodów przyszłych okresów Podatek zapłacony Pozostałe Środki pienięŝne netto wygenerowane na działalności operacyjnej 4 917 25 687 1 728 1 061 259 33 (252) (542) (196) (1 094) 2 978-2 231 1 378 (7) (71) 1 521 6 411 (172 440) 4 301 (3 030) (12 052) 567 428 18 774 10 641 54 103 (3 773) (2 874) (7 661) (958) - (92 679) 24 747 Mariusz KsiąŜek /Prezes Zarządu/ Andrzej Nizio /Wiceprezes Zarządu/ Beata Cukrowska /osoba odpowiedzialna za sporządzenie sprawozdania finansowego/ Warszawa, 21 lipca 2008 r. Załączone noty stanowią integralną część powyŝszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego 6
Skonsolidowany Rachunek Przepływów PienięŜnych Za rok obrotowy kończący się 31 grudnia 2007 r. w tysiącach złotych Przepływy środków pienięŝnych z działalności inwestycyjnej Odsetki otrzymane Wpływy z tytułu sprzedaŝy wartości niematerialnych oraz rzeczowych środków trwałych Wpływy z tytułu spłaty poŝyczek Przejęcie spółki zaleŝnej, po pomniejszeniu o nabyte środki pienięŝne Nabycie wartości niematerialnych oraz rzeczowych środków trwałych PoŜyczki udzielone Środki pienięŝne netto z działalności inwestycyjnej Nabycie nieruchomości inwestycyjnych 67 342 405 647 15 4 - (22 577) (9 055) (6 036) (15) (50) (8 583) (27 670) Przepływy środków pienięŝnych z działalności finansowej Zaciągnięcie kredytów Wpływy netto z emisji akcji Wpływy z tytułu emisjii obligacji Wydatki na spłatę kredytów Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego Odsetki zapłacone Środki pienięŝne netto z działalności finansowej Przepływy pienięŝne netto, razem Środki pienięŝne i ich ekwiwalenty na początek okresu Wpływ zmian z tytułu róŝnic kursowych dotyczących środków pienięŝnych i ich ekwiwalentów Środki pienięŝne na koniec okresu 98 901 10 292 1 183-30 000 - (13 372) (6 168) (1 205) (693) (1 988) (980) 113 519 2 451 12 257 (472) 13 055 13 527 - - 25 312 13 055 Mariusz KsiąŜek /Prezes Zarządu/ Andrzej Nizio /Wiceprezes Zarządu/ Beata Cukrowska /osoba odpowiedzialna za sporządzenie sprawozdania finansowego/ Warszawa, 21 lipca 2008 r. Załączone noty stanowią integralną część powyŝszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego 7
Skonsolidowane Zestawienie Zmian w Kapitale Własnym w tysiącach złotych Kapitał zakładowy Zyski zatrzymane Kapitał własny akcjonariuszy jednostki Kapitał własny razem dominującej Kapitał własny na dzień 1 stycznia 2006 r. 6 000 33 355 39 355 39 355 Zysk netto - 25 687 25 687 25 687 Suma ujetych przychodów i kosztów - 25 687 25 687 25 687 Kapitał własny na dzień 31 grudnia 2006 r. 6 000 59 042 65 042 65 042 Kapitał własny na dzień 1 stycznia 2007 r. 6 000 59 042 65 042 65 042 Emisja akcji 1 183-1 183 1 183 Wycena obligacji - 1 482 1 482 1 482 Pozostałe - 67 67 67 Zysk netto - 4 917 4 917 4 917 Suma ujetych przychodów i kosztów - 4 917 4 917 4 917 Kapitał własny na dzień 31 grudnia 2007 r. 7 183 65 508 72 691 72 691 Mariusz KsiąŜek /Prezes Zarządu/ Andrzej Nizio /Wiceprezes Zarządu/ Beata Cukrowska /osoba, której powierzono prowadzenie ksiąg rachunkowych/ Warszawa, 21 lipca 2008 r. Załączone noty stanowią integralną część powyŝszego skonsolidowanego sprawozdania finansowego 8
1. Dane Spółki Marvipol S.A. ( Spółka Dominująca, "Spółka") jest spółką akcyjną zarejestrowaną w Polsce. Siedziba Spółki Dominującej mieści się w Warszawie 00-193, ul. Stawki 3A. Spółka Marvipol S.A. została zarejestrowana w dniu 15 lutego 2006 r. (KRS 0000250733) po przekształceniu ze Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Marvipol Sp. z o.o., która rozpoczęła działalność gospodarczą w 1996 r. i była wpisana do rejestru handlowego pod numerem RHB 47106. Przedmiotem działalności Spółki Dominującej oraz jej jednostek zaleŝnych zgodnie z ich statutem/ umowami Spółek są: budowa i sprzedaŝ mieszkań, zarządzanie nieruchomościami na zlecenie, wynajem powierzchni, prowadzenie myjni samochodowych, sprzedaŝ hurtowa i detaliczna samochodów, części i akcesoriów do pojazdów mechanicznych. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok obrotowy kończący się 31 grudnia 2007 r. obejmuje sprawozdania finansowe Spółki Dominującej oraz jej jednostek zaleŝnych (zwanych łącznie Grupą ). Jednostką dominującą najwyŝszego szczebla jest Marvipol S.A. 2. Podstawa sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego a) Oświadczenie zgodności Skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej, które zostały zatwierdzone przez Unię Europejską, zwanymi dalej MSSF UE. Sprawozdanie zostało zatwierdzone przez Zarząd Spółki Dominującej w dniu 21 lipca 2008 roku. MSSF UE zawierają wszystkie Międzynarodowe Standardy Rachunkowości, Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej oraz związane z nimi Interpretacje poza wymienionymi poniŝej Standardami oraz Interpretacjami, które oczekują na zatwierdzenie przez Unię Europejską oraz Standardami oraz Interpretacjami, które zostały zatwierdzone przez Unię Europejską, ale nie weszły jeszcze w Ŝycie. Grupa nie skorzystała z moŝliwości wcześniejszego zastosowania nowych Standardów i Interpretacji, które zostały juŝ opublikowane oraz zatwierdzone przez Unię Europejska, a które wejdą w Ŝycie po dniu bilansowym. Ponadto na dzień bilansowy Grupa nie zakończyła jeszcze procesu oszacowania wpływu nowych Standardów i Interpretacji, które wejdą w Ŝycie po dniu bilansowym, na skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy za okres, w którym będą one zastosowane po raz pierwszy. 9
Standardy i Interpretacje zatwierdzone przez UE Rodzaj przewidywanej zmiany w zasadach rachunkowości Ewentualny wpływ na skonsolidowane sprawozdanie finansowe Data wejścia w Ŝycie dla okresów rozpoczynających się w dniu oraz później KIMSF 11 Transakcje dotyczące płatności w formie akcji innych jednostek wchodzących w skład grupy kapitałowej i własnych Interpretacja wymaga, aby transakcje, w których jednostka płaci Grupa nie oczekuje, aby interpretacja miała 1 marca 2007 akcjami własnymi za otrzymane dobra lub usługi uznać za transakcje znaczący wpływ na skonsolidowane sprawozdanie w akcjach własnych bez względu na to jak pozyskiwane są akcje. finansowe. Interpretacja zawiera takŝe wskazówki, czy transakcje, w których dostawca dóbr lub usług dla jednostki otrzymuje instrumenty kapitałowe podmiotu dominującego tej jednostki powinny być klasyfikowane jako rozliczane w środkach pienięŝnych lub instrumentach kapitałowych w sprawozdaniu finansowym jednostki. MSSF 8 Segmenty operacyjne Standard wymaga ujawnienia informacji o segmentach w oparciu o Grupa nie oczekuje, aby nowy standard miał 1 stycznia 2009 r. elementy składowe jednostki, które zarządzający monitorują w znaczący wpływ na skonsolidowane sprawozdanie zakresie podejmowania decyzji operacyjnych. Segmenty operacyjne finansowe. to elementy składowe jednostki, dla których oddzielna informacja finansowa jest dostępna i regularnie oceniana przez osoby podejmujące kluczowe decyzje odnośnie alokacji zasobów i oceniające działalność. 10
Standardy i Interpretacje oczekujące na zatwierdzenie przez UE Rodzaj przewidywanej zmiany w zasadach rachunkowości Ewentualny wpływ na skonsolidowane sprawozdanie finansowe Data wejścia w Ŝycie dla okresów rozpoczynających się w dniu oraz później Zaktualizowany MSR 23 Koszty finansowania zewnętrznego Zaktualizowany standard będzie wymagał aktywowania kosztów finansowania zewnętrznego odnoszących się do składników aktywów, dla których okres niezbędny do ich przygotowania do zamierzonego uŝytkowania lub sprzedaŝy jest znaczny. Zmodyfikowany MSR 23 nie będzie miał wpływu 1 stycznia 2009 r. na skonsolidowane sprawozdanie finansowe, gdyŝ powyŝsze wymogi są juŝ stosowane przez Grupę. Zaktualizowany MSR 27 Skonsolidowane i jednostkowe sprawozdania finansowe Zmiany do MSR 32: Instrumenty Finansowe - Prezentacja i MSR 1: Prezentacja Sprawozdań Finansowych Instrumenty finansowe z opcją sprzedaŝy i obowiązki powstające przy likwidacji W powiązaniu z aktualizacją MSSF 3 (poniŝej), wprowadzono m.in. następujące zmiany do MSR 27: - zmiana definicji udziałów mniejszości; - uregulowanie sposobu ujmowania transakcji z udziałowcami mniejszościowymi; - zmiana ujęcia transakcji utraty kontroli nad jednostką; - nowe wymogi ujawnień. Grupa nie ukończyła jeszcze analizy dotyczącej wpływu zaktualizowanego standardu na działalność Grupy. Zmiany wprowadzają zwolnienie od zasady wynikającej z MSR 32 Grupa nie ukończyła jeszcze analizy dotyczącej odnośnie klasyfikacji instrumentów finansowych z opcją sprzedaŝy, wpływu zaktualizowanych standardów na dopuszczając klasyfikację niektórych z nich jako składnik kapitału. działalność Grupy. Zgodnie z wymogami wynikającymi ze zmian, określone instrumenty finansowe, reprezentujące udziały końcowe (rezydualne) w aktywach netto jednostki, które inaczej byłyby zaklasyfikowane jako zobowiązania finansowe, będą klasyfikowane jako składniki kapitału, jeśli zarówno te instrumenty finansowe, jak i ogólna struktura kapitałowa jednostki wystawiającej te instrumenty będą spełniały określone warunki. 1 lipca 2009 r. 1 stycznia 2009 r. Zaktualizowany MSSF 2 Płatności w formie akcji własnych Doprecyzowanie kwestii wpływu warunków innych niŝ warunki nabywania uprawnień na wycenę instrumentów kapitałowych. Zmodyfikowany MSSF 2 nie będzie miał wpływu 1 stycznia 2009 r. na skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy. Zaktualizowany MSSF 3 Połączenia jednostek gospodarczych Do zakresu zaktualizowanego standardu włączono część dotychczas wyłączonych ze stosowania standardu połączeń jednostek gospodarczych. Doprecyzowano definicję przedsięwzięcia (business). ZawęŜono zakres zobowiązań warunkowych, do których moŝna przypisać koszt połączenia jednostek gospodarczych. Wyłączono moŝliwość ujmowania kosztów transakcji w koszcie połączenia jednostek gospodarczych. Zmieniono zasady ujmowania korekt kosztu połączenia uwarunkowanych przyszłymi zdarzeniami. Wprowadzono moŝliwość wyceny udziałów mniejszości w wartości godziwej. Zmodyfikowany MSSF 3 nie będzie miał wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy. 1 lipca 2009 r. 11
Standardy i Interpretacje oczekujące na zatwierdzenie przez UE Rodzaj przewidywanej zmiany w zasadach rachunkowości Ewentualny wpływ na skonsolidowane sprawozdanie finansowe Data wejścia w Ŝycie dla okresów rozpoczynających się w dniu oraz później Zaktualizowany MSR 1 Prezentacja sprawozdań finansowych Zaktualizowany standard wymaga agregacji informacji w Grupa analizuje obecnie, czy prezentować jedno 1 stycznia 2009 r. sprawozdaniach finansowych w oparciu o kryterium cech wspólnych zestawienie dochodów ogółem czy dwa oddzielne i wprowadza zestawienie dochodów ogółem (statement of sprawozdania. comprehensive income). Pozycje przychodów i kosztów oraz inne elementy dochodów ogółem mogą być prezentowane albo w jednym zestawieniu dochodów ogółem pokazującym sumy cząstkowe albo w dwóch oddzielnych sprawozdaniach (rachunek zysków i strat oraz zestawienie dochodów ogółem). KIMSF 12 Umowy koncesyjne KIMSF 13 Programy lojalnościowe KIMSF 14 MSR 19 Ograniczenia w rozpoznawaniu aktywów programów określonych świadczeń pracowniczych, wymogi minimalnego finansowania i ich interakcje Interpretacja określa wskazówki dla podmiotów sektora prywatnego Interpretacja nie ma zastosowania do działalności 1 stycznia 2008 r. w odniesieniu do zagadnień rozpoznawania i wyceny, które powstają Grupy. przy rozliczaniu transakcji związanych z koncesjami na świadczenie usług udzielanymi podmiotom prywatnym przez podmioty sektora publicznego. Interpretacja wyjaśnia jak jednostki, które udzielają klientom Grupa nie stosuje odnośnych programów 1 lipca 2008 r. kupującym od nich towary i usługi, nagród w programach lojalnościowych, więc w ocenie Zarządu lojalnościowych, powinny księgować swoje zobowiązania do interpretacja nie będzie miała wpływu na realizacji tych nagród w postaci wydania towarów i/ lub wykonania skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy. usług za darmo lub po obniŝonych cenach. Jednostki te powinny alokować część przychodów ze sprzedaŝy do nagród przyznawanych w programach lojalnościowych. Ta część przychodów ze sprzedaŝy jest rozpoznawana tylko wtedy, kiedy jednostki wypełnią swoje zobowiązania. Interpretacja określa 1) kiedy refundacje z programu lub obniŝki Interpretacja nie ma zastosowania do działalności 1 stycznia 2008 r. przyszłych składek na rzecz programu powinny być traktowane jako Grupy. dostępne zgodnie z paragrafem 58 MSR 19; 2) jak wymogi minimalnego finansowania ( MFR ) mogą wpłynąć na moŝliwość obniŝenia składek w przyszłości; oraz 3) kiedy MFR mogą skutkować powstaniem zobowiązania. Pracodawca nie musi rozpoznawać dodatkowego zobowiązania zgodnie z KIMSF 14, chyba, Ŝe składki płacone w ramach minimalnych wymogów finansowania nie mogą być spółce zwrócone. 12
Standardy i Interpretacje oczekujące na zatwierdzenie przez UE Rodzaj przewidywanej zmiany w zasadach rachunkowości Ewentualny wpływ na skonsolidowane sprawozdanie finansowe Data wejścia w Ŝycie dla okresów rozpoczynających się w dniu oraz później Zmiany do MSSF 1 i MSR 27 Koszt inwestycji w jednostki zaleŝne, wspólkontrolowane lub stowarzyszone Zmiany do MSSF 1 zezwalają jednostce stosującej MSSF po raz Grupa nie ukończyła jeszcze analizy dotyczącej pierwszy na zastosowanie na dzień przejścia w sprawozdaniach wpływu zaktualizowanego standardu na jednostkowych kosztu zakładanego do ujęcia inwestycji w jednostki działalność Grupy. zaleŝne, współkontrolowane i stowarzyszone. Wybór odnośnie zastosowania kosztu zakładanego oraz jego podstawy (wartość bilansowa według wcześniej stosowanych ogólnie przyjętych zasad rachunkowości lub wartość godziwa ustalona zgodnie z MSR 39), dokonywany jest odrębnie dla kaŝdej inwestycji. Dla jednostek stosujących MSSF po raz pierwszy, stosujących koszt zakładany do ujęcia inwestycji, przewidziane są równieŝ dodatkowe ujawnienia w sprawozdaniach finansowych. 1 stycznia 2009 r. Zmiany do MSR 27 eliminują definicję metody ceny nabycia obecnie występująca w MSR 27, w zamian wprowadzając wymóg, by wszystkie dywidendy od jednostek zaleŝnych, stowarzyszonych i współkontrolowanych były ujmowane w przychodach w jednostkowych sprawozdaniach finansowych inwestora, gdy ustalone jest prawo do otrzymania dywidendy. Zmiany określają równieŝ sposób ujęcia w jednostkowych sprawozdaniach finansowych nowo tworzonych jednostek, które stają się jednostką dominującą innej jednostki w grupie przy spełnieniu określonych warunków. Udoskonalenia Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej 2008 KIMSF 15 Umowy budowlane dotyczące nieruchomości Udoskonalenia MSSF 2008 zawierają 35 zmian i podzielone zostały na dwie części: - Część I zawiera 24 zmiany do 15 standardów, które skutkują w zmianach zasad prezentacji, ujmowania i wyceny - Część II zawiera 11 zmian terminologii i edytorskich do 9 standardów, w odniesieniu do których Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości oczekuje, iŝ nie będą miały wpływu na zasady rachunkowości lub zmiany te będą minimalne. Grupa nie ukończyła jeszcze analizy dotyczącej 1 stycznia 2009 r. lub w przypadku zmian do wpływu zaktualizowanego standardu na MSSF 5 Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaŝy działalność Grupy. 1 lipca 2009 r. Interpretacja zajmuje się określeniem, który standard (MSR 11 Grupa nie ukończyła jeszcze analizy dotyczącej 1 stycznia 2009 r. Umowy o usługę budowlaną lub MSR 18 Przychody ) powinien być wpływu nowej interpretacji na działalność Grupy. zastosowany do umów budowlanych dotyczących nieruchomości, oraz określeniem momentu ujęcia przychodów. 13
Standardy i Interpretacje oczekujące na zatwierdzenie przez UE Rodzaj przewidywanej zmiany w zasadach rachunkowości Ewentualny wpływ na skonsolidowane sprawozdanie finansowe Data wejścia w Ŝycie dla okresów rozpoczynających się w dniu oraz później KIMSF 16 Zabezpieczenia udziałów w aktywach netto w podmiocie zagranicznym Interpretacja dotyczy wszystkich jednostek stosujących KIMSF 16 nie ma zastosowania do działalności 1 października 2008 r. zabezpieczenie udziałów w aktywach netto w podmiotach Grupy, poniewaŝ Grupa nie stosuje zabezpieczeń zagranicznych. Interpretacja wyjaśnia, iŝ ten rodzaj zabezpieczeń udziałów moŝe być zastosowany tylko, gdy aktywa netto podmiotu zagranicznego są ujęte w sprawozdaniach jednostki. 14
2. Podstawa sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego (ciąg dalszy) b) Podstawa wyceny Skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone w oparciu o zasadę kosztu historycznego, za wyjątkiem nieruchomości inwestycyjnych i kontraktów typu Forward - według wartości godziwej. Metody wyceny wartości godziwej zostały przedstawione w nocie 4. c) Waluta funkcjonalna i prezentacyjna Dane w sprawozdaniu finansowym zostały zaprezentowane w złotych polskich, po zaokrągleniu do pełnych tysięcy. Złoty polski jest walutą funkcjonalną Spółki Dominującej. d) Dokonane osądy i oszacowania Sporządzenie sprawozdania finansowego zgodnie z MSSF UE wymaga od Zarządu osądów, szacunków i załoŝeń, które mają wpływ na przyjęte zasady oraz prezentowane wartości aktywów, pasywów, przychodów oraz kosztów. Szacunki oraz związane z nimi załoŝenia opierają się na doświadczeniu historycznym oraz innych czynnikach, które są uznawane za racjonalne w danych okolicznościach, a ich wyniki dają podstawę osądu, co do wartości bilansowej aktywów i zobowiązań, która nie wynika bezpośrednio z innych źródeł. Faktyczna wartość moŝe róŝnić się od wartości szacowanej. Szacunki i związane z nimi załoŝenia podlegają bieŝącej weryfikacji. Zmiana szacunków księgowych jest ujęta w okresie, w którym dokonano zmiany szacunku lub w okresach bieŝącym i przyszłych, jeŝeli dokonana zmiana szacunku dotyczy zarówno okresu bieŝącego, jak i okresów przyszłych. W szczególności istotne obszary niepewności odnośnie dokonanych szacunków oraz osądy dokonywane przy zastosowaniu zasad rachunkowości, które wywarły najbardziej istotny wpływ na wartości ujęte w sprawozdaniu finansowym, zostały przedstawione w następujących notach: Nota 14 weryfikacja utraty wartości firmy jednostek zaleŝnych, Nota 15 nieruchomości inwestycyjne, Nota 25 rezerwy. 3. Opis waŝniejszych stosowanych zasad rachunkowości Zasady polityki rachunkowości przedstawione poniŝej stosowane były w odniesieniu do wszystkich okresów zaprezentowanych w skonsolidowanym sprawozdaniu przez wszystkie jednostki naleŝące do Grupy. a) Zasady konsolidacji (i) Jednostki zaleŝne Jednostkami zaleŝnymi są jednostki kontrolowane przez Spółkę Dominującą. Kontrola ma miejsce wtedy, gdy Spółka Dominująca posiada zdolność kierowania bezpośrednio lub pośrednio polityką finansową i operacyjną danej jednostki, w celu uzyskiwania korzyści płynących z jej działalności. Przy ocenie stopnia kontroli bierze się pod uwagę wpływ istniejących i potencjalnych praw głosu, które na dzień bilansowy mogą zostać zrealizowane lub mogą podlegać konwersji. 15
Sprawozdania finansowe spółek zaleŝnych uwzględniane są w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym począwszy od dnia uzyskania nad nimi kontroli aŝ do momentu jej wygaśnięcia. (ii) Korekty konsolidacyjne Salda rozrachunków wewnętrznych pomiędzy jednostkami Grupy, transakcje zawierane w obrębie Grupy oraz wszelkie wynikające stąd niezrealizowane zyski lub straty, a takŝe przychody oraz koszty Grupy są eliminowane w trakcie sporządzania skonsolidowanego sprawozdania finansowego. b) Waluty obce (i) Transakcje w walucie obcej Transakcje wyraŝone w walutach obcych w dniu dokonania transakcji ujmowane są w złotych przy zastosowaniu kursu kupna lub kursu sprzedaŝy walut z dnia zawarcia transakcji stosowanym przez bank, z którego usług jednostka korzysta. Pozycje pienięŝne aktywów i pasywów wyraŝone w walucie obcej są przeliczane na dzień bilansowy według średniego kursu NBP dla danej waluty obowiązującego na ten dzień. RóŜnice kursowe wynikające z rozliczenia transakcji w walutach obcych oraz wyceny bilansowej aktywów i pasywów pienięŝnych wyraŝonych w walutach obcych ujmowane są w rachunku zysków i strat. NiepienięŜne pozycje aktywów i zobowiązań wyceniane według kosztu historycznego w walucie obcej są przeliczane według średniego kursu NBP obowiązującego w dniu dokonania transakcji. c) Instrumenty finansowe (i) Aktywa i zobowiązania finansowe Instrumenty finansowe obejmują inwestycje kapitałowe, udzielone poŝyczki, naleŝności z tytułu dostaw i usług i pozostałe naleŝności, środki pienięŝne i ich ekwiwalenty, kredyty i poŝyczki oraz zobowiązania z tytułu obligacji i leasingu finansowego oraz zobowiązania z tytułu dostaw i usług i pozostałe zobowiązania. Instrumenty finansowe są ujmowane początkowo według wartości godziwej powiększonej o bezpośrednie koszty związane z nabyciem. Instrument finansowy jest ujmowany, jeśli Grupa staje się stroną umowy danego instrumentu finansowego. Aktywa finansowe zostają wyłączone z bilansu, jeśli wynikające z umowy prawa Grupy do przepływów pienięŝnych z aktywów finansowych wygasną lub jeśli Grupa przeniesie aktywa finansowe nie zachowując nad nimi (lub związanymi z nimi ryzykami i korzyściami) kontroli. Standaryzowane transakcje kupna i sprzedaŝy składnika aktywów finansowych są ujmowane na dzień zawarcia transakcji, tj. w dniu, w którym Grupa zobowiąŝe się do kupna lub sprzedaŝy aktywa. Zobowiązania finansowe przestają być wykazywane w bilansie, jeśli zobowiązania te wygasną (to znaczy, kiedy obowiązek określony w umowie został wypełniony, umorzony lub wygasł). Środki pienięŝne i ich ekwiwalenty obejmują środki pienięŝne w kasie oraz depozyty bankowe na Ŝądanie. Zasady ujmowania zysków z inwestycji i kosztów finansowych są omówione w punkcie 3(n). Aktywa finansowe dostępne do sprzedaŝy Inwestycje w instrumenty kapitałowe są klasyfikowane jako aktywa finansowe dostępne do sprzedaŝy. Po początkowym ujęciu aktywa finansowe dostępne do sprzedaŝy, są następnie wyceniane po koszcie, w związku z brakiem moŝliwości wyceny według wartości godziwej. Inne Inne instrumenty finansowe są wyceniane według zamortyzowanego kosztu przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej, po pomniejszeniu o odpisy z tytułu utraty wartości. 16
(ii) Pochodne instrumenty finansowe Grupa uŝywa pochodnych instrumentów finansowych w celu zabezpieczenia się przed ryzykiem związanym ze zmianami kursów wymiany walut, wynikającego z działalności operacyjnej, finansowej lub inwestycyjnej. W momencie początkowego ujęcia pochodne instrumenty finansowe wykazuje się w cenie nabycia, a następnie wycenia do wartości godziwej. Zyski i straty z wyceny do wartości godziwej są ujmowane natychmiast w rachunku zysków i strat. Jeśli jednak pochodne instrumenty finansowe klasyfikują się do zabezpieczających, ujęcie zysków lub strat z wyceny zaleŝy od rodzaju pozycji zabezpieczanej tym instrumentem. Wartością godziwą kontraktów typu forward jest ich kwotowana cena rynkowa na dzień bilansowy, będąca wartością bieŝącą kwotowanej ceny kontraktu forward. (iii) Kapitał zakładowy Akcje zwykłe Koszty bezpośrednio związane z emisją akcji zwykłych pomniejszają wartość kapitału. d) Rzeczowe aktywa trwałe (i) Własne składniki rzeczowych aktywów trwałych Składniki rzeczowych aktywów trwałych ujmuje się w księgach według ceny nabycia lub kosztu wytworzenia pomniejszonych o odpisy amortyzacyjne oraz odpisy z tytułu utraty wartości. Cena nabycia obejmuje cenę zakupu składnika majątku oraz koszty bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem składnika majątku do stanu zdatnego do uŝywania, łącznie z kosztami transportu, jak teŝ załadunku, wyładunku i składowania. Rabaty, opusty oraz inne podobne zmniejszenia i odzyski zmniejszają cenę nabycia składnika aktywów. Koszt wytworzenia składnika środków trwałych oraz środków trwałych w budowie obejmuje ogół kosztów poniesionych przez jednostkę w okresie jego budowy, montaŝu, przystosowania i ulepszenia poniesionych do dnia przyjęcia takiego składnika majątkowego do uŝywania (lub do dnia bilansowego, jeśli składnik nie został jeszcze oddany do uŝywania). Koszt wytworzenia obejmuje równieŝ, w przypadkach gdy jest to wymagane, wstępny szacunek kosztów demontaŝu i usunięcia składników rzeczowych aktywów trwałych oraz przywrócenia do stanu pierwotnego. Zakupione oprogramowanie, które jest niezbędne do prawidłowego funkcjonowania związanego z nim urządzenia jest aktywowane jako część tego urządzenia. W przypadku, gdy określony składnik rzeczowych aktywów trwałych składa się z odrębnych i istotnych części składowych o róŝnym okresie uŝytkowania, części te są traktowane jako odrębne składniki aktywów. (ii) Przeklasyfikowanie do nieruchomości inwestycyjnych Składniki rzeczowych aktywów trwałych wytwarzane w celu przyszłego wykorzystania jako nieruchomości inwestycyjne zaliczane są do rzeczowych aktywów trwałych i wykazywane w oparciu o ich koszt wytworzenia do momentu ukończenia budowy, kiedy to zostają przeklasyfikowane do nieruchomości inwestycyjnych i wycenione według wartości godziwej. Wszelkie zyski i straty powstałe z wyceny do wartości godziwej są ujmowane w rachunku zysków i strat. (iii) Nakłady ponoszone w terminie późniejszym Aktywowaniu podlegają poniesione w późniejszym okresie koszty wymienianych części składnika rzeczowych aktywów trwałych, które moŝna wiarygodnie oszacować i jest prawdopodobne, Ŝe Grupa osiągnie korzyści ekonomiczne związane z wymienianymi składnikami rzeczowych aktywów trwałych. Pozostałe nakłady są ujmowane na bieŝąco w rachunku zysków i strat jako koszty. 17
(iv) Amortyzacja Składniki rzeczowych aktywów trwałych, względnie ich istotne i odrębne części składowe amortyzowane są metodą liniową przez okres uŝytkowania przy uwzględnieniu przewidywanej przy likwidacji ceny sprzedaŝy netto pozostałości środka trwałego (wartości rezydualnej). Grunty nie są amortyzowane. Grupa zakłada poniŝsze okresy uŝytkowania dla poszczególnych kategorii środków trwałych: Budynki 10 40 lat Maszyny i urządzenia 3 10 lat Środki transportu - 5 lat Meble i wyposaŝenie - 5-7 lat Poprawność stosowanych okresów uŝytkowania, metod amortyzacji oraz wartości rezydualnych środków trwałych (o ile nie jest nieznaczna) jest przez Grupę corocznie weryfikowana. e) Wartości niematerialne (i) Wartość firmy Wartość firmy (ujemna wartość firmy) powstaje na przejęciach jednostek zaleŝnych. Nabycia po 1 stycznia 2004 r. W odniesieniu do przejęć od 1 stycznia 2004 r., wartość firmy wylicza się jako nadwyŝkę kosztów poniesionych w wyniku połączenia jednostek nad udziałem nabywcy w wartości godziwej netto moŝliwych do zidentyfikowania aktywów, zobowiązań i zobowiązań warunkowych. W przypadku przejęć, dla których ustalono nadwyŝkę moŝliwych do zidentyfikowania aktywów netto nad ceną nabycia (ujemna wartość firmy), kwota ta jest bezpośrednio odnoszona do rachunku zysków i start. Nabycie udziałów mniejszościowych Wartość firmy powstała przy nabyciu udziałów mniejszościowych w jednostkach zaleŝnych jest równa nadwyŝce ceny nabycia nad wartością bilansową aktywów netto na dzień transakcji. Wycena po początkowym ujęciu Po początkowym ujęciu wartość firmy jest wykazywana według ceny nabycia pomniejszonej o skumulowane odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości. Wartość firmy jest alokowana do ośrodków generujących środki pienięŝne i nie jest amortyzowana, ale podlega corocznym testom na utratę wartości. (ii) Pozostałe wartości niematerialne Pozostałe wartości niematerialne nabyte przez Grupę wykazywane są w oparciu o ich cenę nabycia, pomniejszoną o odpisy amortyzacyjne oraz odpisy aktualizacyjne z tytułu utraty wartości. (iii) Nakłady poniesione w terminie późniejszym Późniejsze wydatki na składniki istniejących wartości niematerialnych podlegają aktywowaniu tylko wtedy, gdy zwiększają przyszłe korzyści ekonomiczne związane z danym składnikiem. Pozostałe nakłady są ujmowane w rachunku zysków i strat w momencie poniesienia. (iv) Amortyzacja Wartości niematerialne amortyzowane są metodą liniową biorąc pod uwagę okres ich uŝytkowania chyba,ŝe nie jest on określony. Wartość firmy i wartości niematerialne z nieokreślonym okresem uŝytkowania podlegają testom ze względu na utratę wartości na kaŝdy dzień bilansowy. Inne wartości niematerialne są amortyzowane od dnia, kiedy są dostępne do uŝytkowania. Szacunkowy okres uŝytkowania jest następujący: oprogramowanie 2 lata. 18
f) Nieruchomości inwestycyjne Nieruchomości inwestycyjne są utrzymywane w celu uzyskiwania przychodów z tytułu najmu, z tytułu wzrostu ich wartości lub z obu przyczyn. Na dzień bilansowy nieruchomości inwestycyjne wyceniane są w wartości godziwej. Wszelkie zyski i straty powstałe ze zmiany wartości godziwej ujmowane są w rachunku zysków i strat. g) Składniki rzeczowych aktywów trwałych uŝytkowane na podstawie umów leasingu Umowy leasingowe, w ramach których Grupa ponosi praktycznie całość ryzyka oraz czerpie praktycznie wszystkie korzyści wynikające z posiadania składników rzeczowych aktywów trwałych klasyfikowane są jako umowy leasingu finansowego. Aktywa nabyte w drodze leasingu finansowego są wykazywane początkowo w wartości godziwej lub wartości bieŝącej minimalnych opłat leasingowych, w zaleŝności od tego, która z tych kwot jest niŝsza, a następnie pomniejszane o odpisy amortyzacyjne oraz odpisy z tytułu utraty wartości. Umowy leasingowe niebędące umowami leasingu finansowego są traktowane jak leasing operacyjny. Za wyjątkiem nieruchomości inwestycyjnych, aktywa uŝytkowane na podstawie leasingu operacyjnego nie są rozpoznawane w bilansie Grupy. Nieruchomości inwestycyjne uŝytkowane na podstawie umów leasingu operacyjnego są wykazywane w bilansie według wartości godziwej. Grupa ujmuje prawa wieczystego uŝytkowania gruntów jako umowy leasingu operacyjnego. W związku z tym, wszystkie płatności dokonane w celu nabycia wieczystego uŝytkowania gruntów ujmowane są jako przedpłaty z tytułu wieczystego uŝytkowania gruntów. Przedpłaty te odpisuje się do rachunku zysków i strat w okresie uŝytkowania gruntów. h) Zapasy Składniki zapasów wycenia się w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia nie wyŝszej od moŝliwej do uzyskania ceny sprzedaŝy netto. Cena nabycia obejmuje cenę zakupu powiększoną o koszty bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem składnika aktywów do stanu zdatnego do uŝywania lub wprowadzenia do obrotu. W przypadku wyrobów gotowych i produkcji w toku, koszty zawierają koszty związane z realizowanymi projektami deweloperskimi. Koszty projektu obejmują głównie: prawo wieczystej dzierŝawy gruntów lub grunty, koszty budowy dotyczące prac wykonywanych przez podwykonawców w związku z budowami lokali mieszkalnych, skapitalizowane koszty zawierające koszty finansowe, koszty planowania i projektu, narzuty kosztów ogólnoadministracyjnych oraz pozostałe koszty bezpośrednie dotyczące projektów. MoŜliwa do uzyskania cena sprzedaŝy netto jest róŝnicą pomiędzy szacowaną ceną sprzedaŝy dokonywaną w toku działalności gospodarczej, a szacowanymi kosztami ukończenia i kosztami niezbędnymi do doprowadzenia sprzedaŝy do skutku. i) Odpisy z tytułu utraty wartości aktywów (i) Aktywa finansowe Odpis z tytułu utraty wartości aktywów finansowych jest ujmowany w momencie, kiedy istnieją obiektywne przesłanki, Ŝe zaistniały zdarzenia, które mogą mieć negatywny wpływ na wartość przyszłych przepływów pienięŝnych związanych z danym składnikiem aktywów. Utrata wartości w odniesieniu do aktywów finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu szacowana jest jako róŝnica między ich wartością bilansową, a wartością bieŝącą przyszłych przepływów pienięŝnych zdyskontowanych przy uŝyciu pierwotnej efektywnej stopy procentowej. 19
Wartość bilansowa poszczególnych aktywów finansowych o jednostkowo istotnej wartości poddawana jest ocenie na kaŝdy dzień bilansowy w celu stwierdzenia, czy występują przesłanki wskazujące na utratę ich wartości. Pozostałe aktywa finansowe są oceniane pod kątem utraty wartości zbiorczo, pogrupowane według podobnego poziomu ryzyka kredytowego. Odpisy z tytułu utraty wartości ujmowane są w rachunku zysków i strat. Odpisy z tytułu utraty wartości są odwracane, jeśli późniejszy wzrost wartości odzyskiwalnej moŝe być obiektywnie przypisany do zdarzenia po dniu ujęcia straty z tytułu utraty wartości. (ii) Aktywa niefinansowe Wartość bilansowa aktywów niefinansowych, innych niŝ aktywa biologiczne, nieruchomości inwestycyjne, zapasy i aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego poddawana jest ocenie na kaŝdy dzień bilansowy w celu stwierdzenia, czy występują przesłanki wskazujące na utratę ich wartości. W przypadku wystąpienia takich przesłanek Grupa dokonuje szacunku wartości odzyskiwanej poszczególnych aktywów. Wartość odzyskiwalna wartości firmy oraz wartości niematerialnych, które nie są jeszcze zdatne do uŝytkowania jest szacowana na kaŝdy dzień bilansowy. Odpis z tytułu utraty wartości ujmowany jest w momencie, kiedy wartość bilansowa składnika aktywów lub ośrodka generującego środki pienięŝne przewyŝsza jego wartość odzyskiwalną. Ośrodek generujący środki pienięŝne jest definiowany jako najmniejsza identyfikowalna grupa aktywów, która wypracowuje środki pienięŝne niezaleŝnie od innych aktywów i ich grup. Odpisy z tytułu utraty wartości są ujmowane w wyniku finansowym. Utrata wartości ośrodka generującego środki pienięŝne jest w pierwszej kolejności ujmowana jako zmniejszenie wartości firmy przypisanej do tego ośrodka (grupy ośrodków), a następnie jako zmniejszenie wartości bilansowej pozostałych aktywów tego ośrodka (grupy ośrodków) na zasadzie proporcjonalnej. Wartość odzyskiwalna aktywów lub ośrodków generujących środki pienięŝne definiowana jest jako większa z ich wartości netto moŝliwej do uzyskania ze sprzedaŝy oraz ich wartości uŝytkowej. Przy szacowaniu wartości uŝytkowej przyszłe przepływy pienięŝne dyskontowane są przy uŝyciu stopy procentowej przed opodatkowaniem, która odzwierciedla aktualną rynkową ocenę wartości pieniądza w czasie oraz czynniki ryzyka charakterystyczne dla danego składnika aktywów. W przypadku aktywów, które nie generują niezaleŝnych przepływów pienięŝnych wartość uŝytkowa szacowana jest dla najmniejszego identyfikowalnego ośrodka generującego środki pienięŝne, do którego dany składnik aktywów przynaleŝy. Odpis wartość firmy z tytułu utraty wartości nie jest odwracany. W odniesieniu do innych aktywów, odpisy z tytułu utraty wartości rozpoznane w poprzednich okresach, są poddawane na kaŝdy dzień bilansowy ocenie, czy zaszły przesłanki wskazujące na zmniejszenie utraty wartości lub jej całkowite odwrócenie. Odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości jest odwracany, jeŝeli zmieniły się szacunki zastosowane do szacowania wartości odzyskiwalnej. Odpis z tytułu utraty wartości odwracany jest tylko do wysokości wartości bilansowej składnika aktywów pomniejszonej o odpisy amortyzacyjne, jaka byłaby wykazana w sytuacji, gdyby odpis z tytułu utraty wartości nie został ujęty. j) Świadczenia pracownicze (i) Program określonych składek Wszystkie jednostki Grupy zatrudniające pracowników zobowiązane są, na mocy obowiązujących przepisów, do pobierania i odprowadzania składek na świadczenia emerytalne pracowników. Świadczenia te, zgodnie z MSR 19, stanowią program państwowy oraz mają charakter programu określonych składek. W związku z powyŝszym, zobowiązanie spółek Grupy za kaŝdy okres jest szacowane na podstawie kwot składek do wniesienia za dany rok. (ii) Krótkoterminowe świadczenia pracownicze Zobowiązania z tytułu krótkoterminowych świadczeń pracowniczych są wycenianie bez uwzględnia dyskonta i są odnoszone w koszty w momencie wykonania świadczenia. 20
k) Rezerwy Rezerwa zostaje ujęta w przypadku, gdy na Grupie ciąŝy obowiązek wynikający z przeszłych zdarzeń i prawdopodobne jest, Ŝe wypełnienie tego obowiązku wiązać się będzie z wypływem korzyści ekonomicznych. W przypadku, kiedy efekt wartości pieniądza w czasie ma istotne znaczenie, rezerwy są szacowane poprzez dyskontowanie oczekiwanych przyszłych przepływów środków pienięŝnych w oparciu o stopę przed opodatkowaniem, która odzwierciedla bieŝące szacunki rynkowe zmian wartości pieniądza w czasie oraz ryzyko związane z danym składnikiem pasywów. (i) Naprawy gwarancyjne Rezerwa na naprawy gwarancyjne jest ujmowana, gdy produkty lub usługi, na które gwarancja została udzielona, zostały sprzedane. Wysokość rezerwy oparta jest na danych historycznych dotyczących udzielonych gwarancji oraz średniej waŝonej wszystkich moŝliwych wyników związanych z jej wykonaniem. (ii) Umowy rodzące obciąŝenia Rezerwa na umowy rodzące obciąŝenia ujmowana jest w przypadku, gdy spodziewane przez Grupę korzyści ekonomiczne z umowy są niŝsze niŝ nieuniknione koszty wypełnienia obowiązków umownych. Wysokość rezerwy jest ustalana na podstawie niŝszej z wartości kosztów związanych z odstąpieniem od umowy lub kosztów jej realizacji. Przed ujęciem w księgach rezerwy, Grupa rozpoznaje ewentualną utratę wartości aktywów związanych z daną umową. l) Przychody (i) Przychody ze sprzedaŝy lokali mieszkalnych i rozpoznanie kosztów Przychody ze sprzedaŝy lokali mieszkalnych są rozpoznawane, jeŝeli znaczące ryzyko i korzyści wynikające z prawa własności do lokali mieszkalnych zostały przekazane nabywcy, tj. w momencie wydania kluczy do mieszkania. Koszty wytworzenia niesprzedanych lokali mieszkalnych są wykazywane w pozycji zapasy, jako produkty w toku lub jako wyroby gotowe w zaleŝności od stopnia zaawansowania budowy. Koszty wytworzenia sprzedanych lokali mieszkalnych są ujmowane w rachunku zysków i strat w kosztach rodzajowych tzn. w pozycji usługi obce, za wyjątkiem kosztów nabycia gruntów, które ujmowane są w pozycji - zuŝycie materiałów i energii. (ii) SprzedaŜ towarów Przychody ze sprzedaŝy towarów wykazywane są w wysokości odpowiadającej wartości godziwej otrzymanej zapłaty, pomniejszonej o wartość zwrotów, opustów i rabatów. Przychody ze sprzedaŝy towarów są ujmowane w rachunku zysków i strat, gdy znaczące ryzyko i korzyści wynikające z ich własności zostały przeniesione na kupującego. Przychody nie są ujmowane, gdy istnieje znaczna niepewność co do moŝliwości uzyskania przyszłych korzyści ekonomicznych, ustalenia wysokości poniesionych kosztów lub moŝliwości zwrotu towarów lub Grupa pozostaje trwale zaangaŝowana w zarządzanie sprzedanymi towarami. 21
(iii) Świadczenie usług Przychody ze świadczenia usług są ujmowane w rachunku zysków i strat w proporcji do stopnia realizacji transakcji na dzień bilansowy. (iv) Przychody z tytułu najmu Przychody z tytułu najmu nieruchomości inwestycyjnych ujmowane są w rachunku zysków i strat metodą liniową przez okres trwania umowy. m) Płatności z tytułu leasingu Płatności z tytułu zawartych przez Grupę umów leasingu operacyjnego ujmowane są w rachunku zysków i strat liniowo przez okres trwania leasingu. Otrzymane specjalne oferty promocyjne ujmowane są w rachunku zysków i strat łącznie z kosztami z tytułu leasingu. Minimalne płatności leasingowe z tytułu leasingu finansowego są rozdzielane na część stanowiącą koszt finansowania oraz część zmniejszającą zobowiązanie. Część stanowiąca koszt finansowania jest przypisywana do poszczególnych okresów w czasie trwania umowy leasingu przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej. Płatności warunkowe są ujmowane poprzez korektę wartości minimalnych opłat leasingowych w czasie pozostałego okresu leasingu, gdy korekta zostaje potwierdzona. n) Zyski z inwestycji i koszty finansowe Zyski z inwestycji obejmują odsetki naleŝne z tytułu zainwestowanych przez Grupę środków pienięŝnych oraz naleŝne dywidendy. Przychody z tytułu odsetek wykazuje się w rachunku zysków i strat według zasady memoriałowej, przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej. Dochód z tytułu dywidend ujmuje się w rachunku zysków i strat w momencie, kiedy Grupa nabywa prawa do jej otrzymania. Koszty finansowe obejmują odsetki płatne z tytułu zadłuŝenia. Wszystkie koszty z tytułu odsetek są ustalane w oparciu o efektywną stopę procentową. o) Podatek dochodowy Podatek dochodowy wykazany w rachunku zysków i strat obejmuje część bieŝącą i część odroczoną. Podatek dochodowy ujmowany jest w rachunku zysków i strat, za wyjątkiem kwot związanych z pozycjami rozliczanymi bezpośrednio z kapitałem własnym. Wówczas ujmuje się go w kapitale własnym. Podatek bieŝący stanowi zobowiązanie podatkowe z tytułu dochodu do opodatkowania za dany rok, ustalone przy zastosowaniu stawek podatkowych obowiązujących na dzień bilansowy oraz korekty podatku dotyczącego lat ubiegłych. Podatek odroczony wyliczany jest przy zastosowaniu metody zobowiązania bilansowego, w oparciu o róŝnice przejściowe pomiędzy wartością aktywów i zobowiązań ustalaną dla celów księgowych, a ich wartością ustalaną dla celów podatkowych. Rezerwy nie tworzy się na następujące róŝnice przejściowe: wartość firmy, której amortyzacja nie jest uznawana za koszt uzyskania przychodu dla celów podatkowych, początkowe ujęcie aktywów lub pasywów, za wyjątkiem jeśli dotyczą połączenia jednostek, które nie wpływają ani na zysk księgowy ani na dochód do opodatkowania, róŝnice związane z inwestycjami w jednostkach zaleŝnych w zakresie, w którym nie jest prawdopodobne, Ŝe zostaną one zrealizowane w dającej się przewidzieć przyszłości. Ujęta kwota podatku odroczonego opiera się na oczekiwaniach, co do sposobu realizacji wartości bilansowej aktywów i pasywów, przy zastosowaniu stawek podatkowych obowiązujących lub uchwalonych na dzień bilansowy. 22
Aktywa z tytułu podatku odroczonego są ujmowane do wysokości, do której jest prawdopodobne, iŝ osiągnięty zostanie dochód do opodatkowania, który pozwoli na realizację róŝnic przejściowych. Aktywa z tytułu podatku odroczonego obniŝa się w zakresie, w jakim nie jest prawdopodobne osiągnięcie dochodu do opodatkowania wystarczającego do częściowego lub całkowitego zrealizowania róŝnic przejściowych. Takie obniŝki koryguje się w górę, w zakresie, w jakim uzyskanie wystarczającego dochodu do opodatkowania staje się prawdopodobne. p) Zysk na akcję Grupa prezentuje podstawowy i rozwodniony zysk na akcję dla akcji zwykłych. Podstawowy zysk na akcję jest wyliczany przez podzielenie zysku lub straty przypadającej posiadaczom akcji zwykłych przez średnią waŝoną liczbę akcji zwykłych w okresie. Rozwodniony zysk na akcję w odróŝnieniu od wskaźnika opisanego powyŝej uwzględnia w kalkulacji oprócz zysku przypadającego dla posiadaczy akcji zwykłych oraz średniej liczby akcji zwykłych równieŝ opcje na akcje udzielone pracownikom oraz obligacje zamienne na akcje. q) Raportowanie segmentów działalności Segment działalności jest wyodrębnioną częścią Grupy, która zajmuje się dostarczaniem określonych produktów lub usług (segment branŝowy) lub dostarczaniem produktów lub usług w określonym środowisku ekonomicznym (segment geograficzny), który podlega ryzykom i czerpie korzyści odmienne niŝ inne segmenty. Podstawowy format raportowania Grupy bazuje na segmentach branŝowych. 4. Ustalenie wartości godziwej Określenie wartości godziwej zarówno finansowych, jak i niefinansowych aktywów i zobowiązań jest wymagane dla potrzeb zasad rachunkowości Grupy i ujawnień w sprawozdaniu finansowym. PoniŜej zostały opisane metody ustalania wartości godziwej. W uzasadnionych przypadkach, dalsze informacje na temat załoŝeń przyjętych do określenia wartości godziwej przedstawiono w notach objaśniających do poszczególnych składników aktywów i zobowiązań. (i) Nieruchomości inwestycyjne Portfel nieruchomości inwestycyjnych wyceniany jest systematycznie przez zewnętrznego, niezaleŝnego rzeczoznawcę majątkowego, który posiada odpowiednio uznane kwalifikacje zawodowe i bieŝące doświadczenie w dokonywaniu wycen, w lokalizacji i kategorii wycenianej nieruchomości. Wartości godziwe opierają się o ceny rynkowe, które są szacowaną kwotą, za jaką na warunkach rynkowych nieruchomość mogłaby zostać wymieniona pomiędzy zainteresowanymi i dobrze poinformowanymi stronami transakcji, po przeprowadzeniu odpowiednich działań marketingowych, gdzie obie strony działały świadomie, ostroŝnie i bez przymusu. W przypadku braku cen rynkowych, wycena jest przeprowadzana przy uwzględnieniu zagregowanych rocznych czynszów netto otrzymywanych z nieruchomości, a w przypadku, gdy jest to istotne, pomniejszonych o koszty związane z wynajmem. Stopa zwrotu, która odzwierciedla specyficzne ryzyko zawarte w przepływach pienięŝnych netto, jest następnie stosowana do rocznych czynszów netto w celu oszacowania wartości godziwej nieruchomości. Wycena odzwierciedla, gdy jest to stosowne, typ aktualnych najemców, lub prawdopodobnych przyszłych najemców oraz ich ogólną wiarygodność kredytową na rynku, alokację kosztów z tytułu remontów i ubezpieczenia pomiędzy wynajmującego i najemcę, jak równieŝ pozostały czas uŝytkowania nieruchomości. Przyjmuje się, Ŝe w kaŝdym przypadku, w którym wysokość czynszu podlega renegocjacji lub umowy najmu są odnawiane, zostały spełnione warunki wcześniejszego powiadomienia strony umowy o zmianach w odpowiednim czasie. (ii) Zapasy Wartość godziwa zapasów nabytych w wyniku połączenia jednostek jest ustalana, ze względu na swą specyfikę, w oparciu o wycenę niezaleŝnego rzeczoznawcy majątkowego. 23
(iii) NaleŜności z tytułu dostaw i usług, pozostałe naleŝności oraz poŝyczki Wartość godziwa naleŝności z tytułu dostaw i usług, pozostałych naleŝności oraz poŝyczek jest szacowana jako bieŝąca wartość przyszłych przepływów pienięŝnych zdyskontowanych za pomocą rynkowej stopy procentowej na dzień bilansowy. (iv) Zobowiązania finansowe niebędące instrumentami pochodnymi Wartość godziwa, szacowana dla celów ujawniania, jest obliczana na podstawie wartości bieŝącej przyszłych przepływów pienięŝnych z tytułu zwrotu kapitału i odsetek, zdyskontowanych za pomocą rynkowej stopy procentowej na dzień bilansowy. W przypadku leasingu finansowego rynkową stopę procentową szacuje się w oparciu o stopę procentową dla podobnego rodzaju umów leasingowych. 5. Sprawozdawczość segmentów działalności Sprawozdawczość segmentów działalności prezentowana jest w odniesieniu do segmentów branŝowych. Grupa prowadzi działalność głownie w rejonie Warszawy. Podstawowy wzór sprawozdawczy stanowi podział na segmenty branŝowe i wynika ze struktury zarządzania oraz raportowania wewnętrznego Grupy. Ceny stosowane w rozliczeniach pomiędzy poszczególnymi segmentami oparte są o ceny rynkowe. Wynik segmentu, jego aktywa oraz zobowiązania zawierają pozycje, które go dotyczą w sposób bezpośredni jak równieŝ odpowiednie pozycje uŝytkowane wspólnie, które w oparciu o racjonalne przesłanki moŝna przypisać do poszczególnych segmentów. Nieprzypisane do segmentu pozycje obejmują głównie: udzielone poŝyczki i środki pienięŝne, zaciągnięte kredyty i poŝyczki wraz z powiązanymi z nim kosztami, pozycje majątku wspólnego Grupy (w tym siedziba Spółki) i związane z nimi koszty, nieruchomości inwestycyjne i związane z nimi przychody i koszty, a takŝe aktywa i zobowiązania z tytułu podatku dochodowego. Wydatek inwestycyjny w ramach segmentu jest to całkowity koszt poniesiony na nabycie rzeczowych aktywów trwałych oraz wartości niematerialnych, wyłączając wartość firmy. Segmenty branŝowe Grupa wyodrębnia poniŝsze główne segmenty branŝowe: działalność deweloperska, sprzedaŝ samochodów, działalność myjni samochodowych. 24