2012 Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości Wspieramy dobre zarządzanie
Zarządzanie jest porządkowaniem chaosu Henry M. Boettinger Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) jest agencją rządową, która od 11 lat wspiera przedsiębiorców. Działania PARP są odpowiedzią na potrzeby przedsiębiorców i impulsem do ich dalszego rozwoju. Agencja odpowiada za dystrybucję wielu miliardów euro w ramach kilku unijnych i krajowych programów wsparcia, które mają na celu przede wszystkim wsparcie małych i średnich firm. Fundusze te przeznaczone są na inwestycje, rozwój innowacyjności oraz podnoszenie kompetencji i kwalifikacji zarówno kadry zarządzającej, jak i pracowników. Spora ich część trafi do przedsiębiorców za pośrednictwem instytucji otoczenia biznesu (Krajowego Systemu Usług dla MSP, parków i inkubatorów technologicznych). Pozycja konkurencyjna małych i średnich firm zarówno na rynku krajowym, europejskim czy światowym zależy w dużej mierze od długofalowego planowania opartego o określoną strategię działania. Chociaż świadomość przedsiębiorców w zakresie zarządzania strategicznego ulega stopniowej poprawie (wg badań PARP blisko połowa firm z sektora MSP ma określoną strategię działania i zdefiniowaną grupę docelową) to wciąż opracowywane przez nich plany strategiczne mają ogólny charakter i nie wynikają z analizy słabych i mocnych stron firmy. Aby zwrócić uwagę na rolę zarządzania w przedsiębiorstwach, PARP ogłosiła 2012 rokiem dobrego zarządzania. Przedsiębiorcy oraz osoby planujące rozpoczęcie działalności gospodarczej będą w szczególny sposób wspierane przy realizacji wszystkich istotnych funkcji zarządzania planowania, organizowania, motywowania oraz monitorowania poprzez szkolenia, doradztwo oraz dofinansowanie. Planowanie Punktem wyjścia w procesie zarządzania jest planowanie, czyli sprecyzowanie celów, do których dąży firma. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości w ramach projektu systemowego Planowanie strategiczne w MMSP realizuje działania szkoleniowo-doradcze skierowane do właścicieli, kadry zarządzającej oraz pracowników mikro, małych i średnich przedsiębiorstw zarejestrowanych na terenie Polski oraz działania doradcze skierowane do wybranych firm. Sprawny proces zarządzania powinien określać kierunki dostosowania się do zmian zachodzących w otoczeniu. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości dostrzegając wyzwania stojące przed współczesnymi firmami ogłasza konkursy, w ramach których dofinansowuje innowacyjne koncepcje rozwiązania problemów z zakresu zarządzania wiekiem, wiedzą oraz zmianą w organizacji. Powstałe podczas realizacji projektu rozwiązania, które pomyślnie przejdą testy przydatności w wybranych firmach będą bezpłatnie
udostępnianie przez Agencję tym przedsiębiorcom, którzy borykają się z podobnymi problemami i będą zainteresowani ich wykorzystaniem. Coraz więcej firm zauważa ogromne korzyści płynące z wdrażania społecznie odpowiedzialnych strategii, traktując działania tego rodzaju nie jako koszt, ale długofalową inwestycję. Społeczna odpowiedzialność biznesu (ang. corporate social responsibility, CSR) jest sposobem zarządzania, zgodnie z którym przedsiębiorstwa na etapie planowania strategii dobrowolnie uwzględniają w swoich działaniach interesy społeczne, aspekty środowiskowe, czy relacje z różnymi grupami. W roku 2012 PARP przeprowadzi konkurs dla MSP, w którym przedsiębiorcy będą mogli ubiegać się o dofinansowanie projektów polegających na wdrożeniu działań CSR powiązanych z bieżącą działalnością przedsiębiorstwa w odniesieniu do: ochrony środowiska, relacji z pracownikami, zaangażowania społecznego firm. Zakup specjalistycznych raportów czy analiz, które pozwolą przedsiębiorcom na lepsze rozpoznanie nowego rynku oraz właściwe zaplanowanie strategii ekspansji zagranicznej może być refundowany w ramach Działania 6.1 PO IG Paszport do eksportu. Dofinansowaniu podlegają usługi doradcze, polegające na opracowaniu dla wnioskującego przedsiębiorcy Planu rozwoju eksportu zawierającego m.in. analizę pozycji konkurencyjnej przedsiębiorstwa, wskazanie rynków docelowych działalności eksportowej pod kątem produktów lub usług przedsiębiorcy, badanie wybranych rynków docelowych. Plan opisuje również metody oraz środki niezbędne do jego późniejszej realizacji (np. może wskazywać na konieczność odpowiedniego dostosowania produktów do standardów i norm obowiązujących na wybranym rynku docelowym, uzyskania certyfikatów, udziału w konkretnych targach lub misjach gospodarczych). Przedsiębiorcom, których strategia zakłada rozwój eksportu Agencja oferuje możliwość uczestnictwa w organizowanych na całym świecie misjach gospodarczych, giełdach kooperacyjnych oraz imprezach targowych. Działający przy PARP ośrodek Enterprise Europe Network umożliwia przedsiębiorstwom poszukującym zagranicznych partnerów zamieszczenie profilu firmy w Bazie Ofert Współpracy, do której dostęp ma około 600 jednostek sieci w Europie i innych częściach świata. Sieć oferuje również kompleksowe usługi obejmujące działania informacyjne, szkoleniowe i doradcze, przede wszystkim z zakresu prawa i polityk Unii Europejskiej, prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce i za granicą, dostępu do źródeł finansowania, internacjonalizacji przedsiębiorstw, transferu technologii oraz udziału w programach ramowych UE. Firmy niezwykle rzadko są w stanie sfinansować realizację planu rozwoju jedynie własnymi środkami, stąd niezmiernie ważnym elementem działalności spółek jest pozyskiwanie kapitału. W ramach Działania 3.3.2 PO IG PARP oferuje wsparcie na przedsięwzięcia przygotowujące przedsiębiorców z sektora MSP do pozyskania zewnętrznego finansowania o charakterze udziałowym na przedsięwzięcia o charakterze innowacyjnym. Dofinansowanie przyznawane jest na pokrycie kosztów usług doradczych związanych z przygotowaniem planów, dokumentów i wszelkich analiz związanych z pozyskiwaniem inwestorów.
Organizowanie Organizowanie jest procesem, który skupia się na poszukiwaniu najlepszego sposobu realizacji celów określonych podczas planowania. Dobra strategia i jasno określone cele to kluczowe czynniki gwarantujące sukces biznesu, niemniej jednak nawet najlepszy plan może zostać zaprzepaszczony z powodu nieumiejętnego wykorzystania dostępnych zasobów, w tym zasobów ludzkich. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości oferuje wsparcie edukacyjne oraz pomoc informacyjno-doradczą w zakresie podnoszenia wiedzy i kompetencji przedsiębiorców. W drugiej połowie 2012 roku PARP uruchomi konkurs w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, który dofinansuje szkolenia podnoszące kompetencje zarządcze menadżerów. Ze szkoleń z zakresu zarządzania strategicznego oraz zarządzania zasobami ludzkimi skorzystać mogą właściciele MSP oraz szeroko rozumiana kadra zarządzająca. Jednym z celów tego projektu jest również wzmocnienie roli HR w polskich przedsiębiorstwach, dlatego osoby zatrudnione do obsługi procesów zarządzania zasobami ludzkimi przeszkolone zostaną w zakresie rozwoju umiejętności biznesowych i analitycznych. Akademia PARP to prowadzony przez Agencję portal edukacyjny dla małych i średnich przedsiębiorstw umożliwiający dostęp do bezpłatnych szkoleń internetowych. Celem portalu jest upowszechnienie dostępu do zdalnej edukacji (e-learningu) wśród mikro, małych i średnich przedsiębiorstw oraz osób planujących własną działalność gospodarczą. Portal oferuje szeroki wachlarz szkoleń, m.in. z zakresu zarządzania strategicznego, negocjacji, podnoszenia umiejętności menadżerskich, marketingu oraz sprzedaży. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości współpracuje z ośrodkami, których zadaniem jest świadczenie kompleksowych usług szkoleniowych i informacyjnych oraz komunikacja z przedsiębiorcami na poziomie regionalnym. PARP nadzoruje i wspiera działanie Punktów Konsultacyjnych (PK), które świadczą usługi doradcze przedsiębiorcom na terenie całej Polski pomagając tym samym w zakładaniu, organizowaniu i prowadzeniu działalności gospodarczej. Punkty Konsultacyjne udzielają informacji na temat administracyjno-prawnych aspektów zakładania, prowadzenia i zawieszania/zamykania działalności gospodarczej, zatrudniania cudzoziemców, świadczenia usług na odległość (w tym elektronicznych), prawa ochrony konkurencji, społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR), ochrony własności intelektualnej, systemów jakości ISO 9001 i HACCP, rozwoju zasobów ludzkich, możliwości uzyskania finansowania działalności z różnych źródeł, wymogów ochrony środowiska w działalności przedsiębiorstw. Jedną z usług oferowanych przez PK jest Asysta. Jest ona adresowana do wszystkich firm i składa się z dwóch etapów. Etap I - diagnoza potrzeb biznesowych - to identyfikacja problemów oraz potrzeb klienta związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Identyfikacja ta polega na przeprowadzeniu szczegółowego wywiadu z klientem i analizy dokumentów oraz wskazaniu metod rozwiązania zdiagnozowanych potrzeb. Etap II to wsparcie doradcze w zakresie zidentyfikowanych w etapie I potrzeb, zgodnie z ustaloną ścieżką postępowania. Usługa obejmuje doradztwo i konsultacje w podstawowych obszarach działalności każdej firmy: marketingu (przygotowanie strategii marketingowej, analizy SWOT, analizy wpływu czynników zewnętrznych i wewnętrznych na pozycję strategiczną firmy itp.), organizacji (organizacja pracy,
zarządzanie czasem, dobór personelu, podział obowiązków i odpowiedzialności itp.) oraz finansów (opracowanie kosztorysu przedsięwzięcia, zarządzanie kapitałem obrotowym, pozyskiwanie źródeł finansowania). Motywowanie Zarządzanie jest sztuką osiągania zamierzonych rezultatów. Miarą efektywności kadry zarządzającej jest umiejętność właściwej organizacji pracy. W ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki PARP przyznaje dotacje na organizację szkoleń dla przedsiębiorców i ich pracowników oraz promuje dobre praktyki w zakresie zarządzania zasobami ludzkimi. Jest to wiedza niezwykle ważna dla przedsiębiorców, bowiem umożliwia firmie osiągnięcie sukcesu dzięki zatrudnionym w niej ludziom. Celem realizowanego przez PARP ogólnopolskiego projektu Inwestycja w kadry 3 jest podniesienie umiejętności właścicieli i kadry zarządzającej MSP w zakresie zarządzania zasobami ludzkimi (ZZL) oraz wdrożenie w przedsiębiorstwach uczestniczących w projekcie systemu ZZL. Przygotowane pod potrzeby konkretnego przedsiębiorstwa szkolenia obejmują m.in. tematykę budowania zespołu, rozwijania potencjału grupy, efektywnej komunikacji w firmie oraz skutecznego motywowania pracowników. Szczegółowy zakres tematyczny warsztatów wynika z raportu, który powstaje po analizie stanu ZZL w każdym przedsiębiorstwie. Kolejny ogólnopolski projekt szkoleniowo-doradczy realizowany przez PARP Z wiekiem na plus szkolenia dla przedsiębiorstw to kompleksowy program wsparcia przedsiębiorstw w tworzeniu i wdrażaniu strategii zarządzania wiekiem, jako elementu budowania motywacji oraz przewagi konkurencyjnej firmy. Projekt daje możliwość zdobycia praktycznej wiedzy w zakresie strategicznego zarządzania personelem z uwzględnieniem różnic wiekowych pracowników. Pokazuje w jaki sposób zarządzać zróżnicowanym wiekowo personelem, aby w optymalny sposób wykorzystać wiedzę, doświadczenie i zaangażowanie pracowników. Monitorowanie Monitorowanie stanowi ostatnią fazę procesu zarządzania, której celem jest rejestracja osiąganych w firmie wyników i porównanie ich z założonym planem. Kontrola jest jednocześnie punktem wyjścia do weryfikacji lub opracowania nowego planu strategicznego. Z myślą o firmach, które przechodzą trudności PARP realizuje projekt Instrument Szybkiego Reagowania ukierunkowany na wsparcie szkoleniowo-doradcze przedsiębiorstw i pracowników zagrożonych negatywnymi skutkami spowolnienia gospodarczego. Bezpośrednimi odbiorcami wsparcia są firmy sektora MSP oraz przedsiębiorstwa duże, które mogą odczuć negatywne skutki spowolnienia gospodarczego. Firmy takie otrzymają kompleksowe wsparcie doradcze, którego efektem będzie zbudowanie tzw. Planu Rozwoju.
Plan Rozwoju wyznacza kierunki działań naprawczych lub rozwojowych i obejmie obszary takie jak marketing i sprzedaż, produkcja, technika i technologia, zasoby ludzkie, zasoby rzeczowe i finansowe. Wdrażanie Planu Rozwoju realizowane jest zarówno poprzez świadczenie usług doradczych, jak również szkolenia pracowników przedsiębiorstwa. Innym sposobem weryfikacji realizacji celów wyznaczonych przez organizację jest audyt. Identyfikacja słabych i mocnych stron firmy poprzez dokonanie opisu oraz oceny podstawowego know-how wykorzystywana jest do formułowania konkretnych propozycji co do dalszych kierunków rozwoju przedsiębiorstwa. W ramach Działania 5.2 PO IG skierowanego do tzw. instytucji otoczenia biznesu PARP dofinansowuje koszty świadczenia usług doradczych dla przedsiębiorców, w tym w szczególności usługi o charakterze proinnowacyjnym, dotyczące m.in. przeprowadzenia różnego rodzaju audytów (technologicznego, potrzeb marketingowych, poziomu kreatywności i absorpcji innowacji w przedsiębiorstwie) oraz analiz (opłacalności technologiczno-ekonomicznej, opłacalności wdrożenia zaproponowanego rozwiązania technologicznego). Informacje o wszystkich uruchamianych konkursach oraz dostępnych narzędziach wsparcia znajdują się na stronie www.parp.gov.pl Do Państwa dyspozycji są także konsultanci Punktu Informacyjnego PARP [tel.: +48 22 432 89 91-93, 801 332 202, e-mail: info@parp.gov.pl] oraz Punktów Konsultacyjnych w całej Polsce [ich adresy znajdują się na stronie www.parp.gov.pl/pk] Szczegółowe informacje na temat poszczególnych projektów: Enterprise Europe Network: tel.: +48 22 432 71 02 www.een.org.pl Akademia PARP: tel.: 801 444 677 www.akademiaparp.gov.pl Inwestycja w kadry: tel.: 801 808 108 www.inwestycjawkadry.pl Z wiekiem na plus: tel.: 801 700 045 www.45naplus.pl Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości ul. Pańska 81/83 00-834 Warszawa tel. + 48 22 432 80 80, faks: + 48 22 432 86 20 biuro@parp.gov.pl, www.parp.gov.pl