NIDZICKA FUNDACJA ROZWOJU "NIDA" 13-100 Nidzica, ul. Rzemieślnicza 3 tel. 89 625 36 51, fax. 89 625 36 51 wew. 8 www.nida.pl, nida@nida.pl RAPORT Z DZIAŁALNOŚCI W 2009 ROKU
O FUNDACJI Nasze cele: wspieramy rozwój małych i średnich przedsiębiorstw, wspieramy wszelkie inicjatywy na rzecz zmniejszania bezrobocia i rozwoju gospodarczego, wspieramy inicjatywy w zakresie edukacji, kultury, ochrony środowiska, ochrony zabytków i rozwoju gospodarczego, upowszechniamy i wspieramy inicjatywy z zakresu ekonomii społecznej. W tym roku Nidzicka Fundacja Rozwoju NIDA obchodziła swoje 15-sto lecie. Działalność Fundacji to systematyczne wspieranie rozwoju przedsiębiorczości, promocja lokalnych inicjatyw, wdrażanie nowatorskich rozwiązań w zakresie rozwoju lokalnego i ekonomii społecznej oraz realizacja programów edukacyjnych. Efektem tych działań jest powstawanie kolejnych miejsc pracy, nowych i rozwijających się małych i średnich firm oraz podnoszenie kwalifikacji i umiejętności osób uczestników szkoleń, konferencji, seminariów i usług doradczych organizowanych przez Fundację. W roku 2009 rozpoczęliśmy nowy projekt, dzięki któremu zwiększyliśmy środki przeznaczone na udzielanie pożyczek i poręczeń małym i średnim przedsiębiorcom. Uzyskane środki pochodzą z Regionalnego Programu Operacyjnego Warmia i Mazury na lata 2007-2013 Dokapitalizowanie funduszy pożyczkowych i poręczeniowych na Warmii i Mazurach. Kwota dofinansowania wyniosła 9.954.162,16zł. Po raz kolejny realizowaliśmy Program Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności. ENGLISH TEACHING. W ramach tego ogólnopolskiego programu edukacyjnego przyznaliśmy łącznie 50 dotacji dla szkół i organizacji pozarządowych, o wartości 530.987zł, a 861 nauczycieli uczestniczyło w organizowanych przez nas szkoleniach metodycznych oraz Ogólnopolskim Spotkaniu Nauczycieli Języka Angielskiego. Kolejnymi przedsięwzięciami w ramach Programu English Teaching były obozy językowe dla 41 uczniów. 2
We współpracy z Fundacją Wspomagania Wsi oraz Polsko-Amerykańską Fundacją Wolności zorganizowaliśmy kolejne już VIII Ogólnopolskie Spotkanie Organizacji Działających na Obszarach Wiejskich, w którym uczestniczyło 452 osoby (przedstawiciele organizacji pozarządowych działających na rzecz lokalnego rozwoju na wsi i w małych miastach, samorządów lokalnych, mediów lokalnych i nieformalnych grup realizujących ciekawe inicjatywy na terenach wiejskich). Tematem spotkania był INTERNET KRAJOBRAZ SZTUKA EDUKACJA. Rozpoczęliśmy nowy projekt Inkubator Przedsiębiorczości Społecznej Garncarska Wioska dofinansowany przez Fundusz Inicjatyw Obywatelskich. Przeszkoliliśmy 75 osób, które założyły 5 przedsiębiorstw społecznych organizacji pozarządowych na terenach wiejskich w powiatach nidzickim i szczycieńskim. W 2009 roku rozpoczęliśmy również partnerski projekt edukacyjno-profilaktyczny: Drogowskaz na Nidzicę. Naszymi partnerami w tym przedsięwzięciu są: Grupa Olsztyńska Szkoła Biznesu, Nidzicki Fundusz Lokalny, Urząd Gminy Nidzica oraz Starostwo Powiatowe w Nidzicy. W projekcie uczestniczy 150 uczniów klas II gimnazjów z powiatu nidzickiego, a jego celem jest pomoc młodzieży w budowaniu i doskonaleniu pozytywnych postaw społecznych i umiejętności niezbędnych do świadomego i aktywnego kierowania własnym życiem. 2009 rok był kolejnym rokiem świadczenia przez Fundację usług na rzecz przedsiębiorców i osób rozpoczynających działalność gospodarczą. Usługi świadczone były poprzez udzielanie poręczeń kredytów i pożyczek, informacji dotyczących rozpoczynania i prowadzenia działalności gospodarczej jak również pomaganie w wypełnianiu wniosków o dotacje z Powiatowego Urzędu Pracy osobom dotychczas bezrobotnym w ramach Punktu Konsultacyjnego finansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Poddziałania 2.2.1 PO KL. Podpisaliśmy nowe umowy o współpracy dotyczące udzielania poręczeń dla małych i średnich przedsiębiorstw z Instytucjami Finansowymi: Działdowską Agencją Rozwoju S.A. w Działdowie, Stowarzyszeniem Centrum Rozwoju Ekonomicznego Pasłęka w Pasłęku, Warmińsko-Mazurską Agencją Rozwoju Regionalnego S.A. w Olsztynie, Bankiem PKO BP w Nidzicy. Kolejny raz dzieliliśmy się naszymi doświadczeniami z urzędnikami, radnymi oraz przedstawicielami organizacji społecznych z Ukrainy. W tym celu organizowane były spotkania informacyjne, wizyty studyjne, konferencje. 8 sierpnia podczas imprezy jubileuszowej 15-lecia Fundacji i 10-lecia Nidzickiego Funduszu Lokalnego mieliśmy zaszczyt gościć Przewodniczącego Parlamentu Europejskiego prof. Jerzego Buzka. W swoim wystąpieniu podkreślił rolę lokalnego zaangażowania obywateli w rozwiązywanie problemów i potrzeb mieszkańców. Podczas spotkania wspólnie z prof. Antonim Kamińskim, członkiem Kapituły Konkursu Pro Publico 3
Bono, wręczyli Fundacji dyplom nagrody głównej jubileuszowego Konkursu na Najlepsze Działo Obywatelskie. Podsumowując 2009 rok pragniemy serdecznie podziękować wszystkim współdziałającym z Fundacją NIDA instytucjom, sponsorom, trenerom i ekspertom. Krzysztof Margol prezes Nidzickiej Fundacji Rozwoju "NIDA" 4
NASI ZAŁOŻYCIELE "Budimex" Sp. z o.o. w Olsztynie Bank Spółdzielczy w Nidzicy Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych w Warszawie Gmina Nidzica Konsmetal 2 S.A. w Nidzicy Konsmetal S.A. w Warszawie Miejskie Wodociągi i Kanalizacja Sp. z o.o. w Nidzicy Przedsiębiorstwo Budownictwa Rolniczego w Nidzicy Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami TOPOS Sp. z o.o. w Olsztynie Przedsiębiorstwo Materiałów Izolacji Budowlanej Izolacja w Nidzicy Przedsiębiorstwo Usługowe Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o. w Nidzicy Spółdzielnia Mieszkaniowa ODBUDOWA w Nidzicy Warmińsko-Mazurska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. w Olsztynie Wojewoda Olsztyński 5
Zakrzewski Edward Przewodniczący Miecznikowski Tadeusz Zastępca Żebrowski Henryk Lubak Halina Burek Stefan Kalinowski Bogdan Wronka Tadeusz Moszczyński Wiesław Margol Krzysztof Osowski Andrzej Cupała Zenobia Zawieska Andrzej Cebulska Bożena Paliński Stanisław Kozłowski Patryk Marczak Paweł Protas Jacek Krzysztof Margol - Prezes Zarządu Justyna Kowalczyk - Członek Zarządu Bogdan Kalinowski - Członek Zarządu NASZA RADA NASZ ZARZĄD NASI PRACOWNICY W 2009 ROKU Krzysztof Margol Prezes Fundacji Lucyna Węgierska Główna księgowa Fundacji, konsultant Punktu Konsultacyjnego Barbara Margol specjalista d/s spraw monitoringu i szkoleń Anna Wińska księgowa, kasjer Monika Kowalewska księgowa Katarzyna Kołakowska-Fabijaniak księgowa, konsultant Punktu Konsultacyjnego Justyna Kowalczyk koordynator Programu English Teaching Jolanta Jakubińska kierownik ROEFS, zastępca koordynatora Programu English Teaching Joanna Waśkiewicz asystent koordynatora Programu English Teaching Anna Szubicka asystent kierownika ROEFS Magdalena Pepłowska-Krzykwa koordynator Programu Drogowskaz na Nidzicę, koordynator VIII Ogólnopolskiego Spotkania Organizacji Działających na Obszarach Wiejskich, koordynator ds. organizacji szkoleń Anna Krzyżak-Żuchowska koordynator szkoleń i wizyt studyjnych w Garncarskiej Wiosce Sławomir Gumiński koordynator funduszy poręczeniowych, konsultant Punktu Konsultacyjnego Ewa Czerwinka asystent koordynatora funduszy poręczeniowych i pożyczkowych 6
NASI SPONSORZY I PARTNERZY W 2009 ROKU Akademia Rozwoju Filantropii w Polsce Ambasada Stanów Zjednoczonych - Program Małych Grantów Bank Spółdzielczy w Nidzicy Centralny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli Centrum Doradcze Programów Pomocowych Działdowska Agencja Rozwoju S.A. Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej Fundacja Rozwoju Dzieci im. J.A. Komeńskiego Fundacja im. Stefana Batorego Fundacja Pomocy Matematykom i Informatykom Niepełnosprawnym Ruchowo Fundacja Wspomagania Wsi Fundacja Fundusz Współpracy Gminny Ośrodek Pomocy społecznej w Iłowie - Osadzie Krajowe Stowarzyszenie Funduszy Poręczeniowych Lokalna Grupa Działania Brama Mazurskiej Krainy Ministerstwo Edukacji Narodowej Ministerstwo Spraw Zagranicznych Nidzicki Fundusz Lokalny Olsztyńska Szkoła Biznesu Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości Polska Fundacja Przedsiębiorczości Polskie Stowarzyszenie Funduszy Pożyczkowych Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z upośledzeniem Umysłowym, Koło w Nidzicy Polsko-Amerykańska Fundacja Wolności Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Nidzicy Powiatowy Urząd Pracy w Nidzicy Prezydent Ełku Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Olsztynie Stowarzyszenie Innowatorów Społecznych ASHOKA Urząd Marszałkowski Województwa Warmińsko-Mazurskiego Warmińsko-Mazurska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. w Olsztynie 7
SPRAWOZDANIE MERYTORYCZNE - PROGRAMY FUNDACJI 8
"Wspieramy rozwój małych i średnich przedsiębiorstw" 9
POŻYCZKI, PORĘCZENIA I DORADZTWO POŻYCZKI, PORĘCZENIA I DORADZTWO DLA MŚP Poręczenia W ramach wspierania przedsiębiorczości i ułatwiania dostępu do kapitału, poręczamy kredyty bankowe i pożyczki firmom i osobom rozpoczynającym działalność gospodarczą. Poręczenia udzielane są podmiotom gospodarczym z terenu powiatu nidzickiego, szczycieńskiego oraz gminy Olsztynek. W roku 2009 udzieliliśmy 12 poręczeń na łączną kwotę 866.000zł. Wartość poręczonych kredytów i pożyczek wyniosła 1.450.000zł. 75% 25% inwestycyjne obrotowe Wykres 1. Przeznaczenie kredytów i pożyczek zabezpieczonych poręczeniami Poręczane przez naszą Fundację kredyty i pożyczki miały charakter obrotowy (9 kredytów/pożyczek) oraz inwestycyjny (3 kredyty/pożyczki). 700000 600000 500000 400000 300000 200000 100000 0 banki fundusze pożyczkowe Wykres 2. Wartość udzielonych poręczeń ze względu na źródła finansowania 10
8 poręczeń udzieliliśmy na rzecz banków, a 4 na rzecz Działdowskiej Agencji Rozwoju instytucji finansowej, udzielającej pożyczek w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorców. Partnerzy i finansowanie programu: Poręczenia udzielane są w ramach współpracy z Polską Agencją Rozwoju Przedsiębiorczości PARP, a finansowane z Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw SPO WKP. Punkt Konsultacyjny Punkt Konsultacyjny dla małych i średnich przedsiębiorstw oraz osób bezrobotnych prowadzimy od 1998 roku. Udzielamy bezpłatnych usług informacyjnych i doradczych z zakresu prowadzenia działalności gospodarczej, prawa, w tym prawa pracy, biznes planów, zarządzania przedsiębiorstwem, a także możliwych źródeł finansowania oraz programów finansowych z budżetu państwa i Unii Europejskiej. W 2009 roku udzieliliśmy 371 usług informacyjnych, dla 361 klientów. Pożyczki Fundacja NIDA wspiera tworzenie małych i średnich firm w powiecie nidzickim poprzez udzielanie pożyczek firmom z przeznaczeniem na: - produkcję z wyłączeniem produkcji rolniczej, łowiectwa i leśnictwa; - usługi, w tym usługi budowlane i transportowe; - handel, w tym handel obwoźny; - turystykę i agroturystykę. Pożyczki mają charakter zarówno inwestycyjny (zakup maszyn, środków transportu), jak i obrotowy (zakup środków do produkcji lub towarów do sprzedaży). Zabezpieczeniem pożyczki jest weksel in blanco z poręczeniem oraz przewłaszczenie nieruchomości. Pożyczki przyznawane są na okres 36 miesięcy z karencją w spłacie do 3 miesięcy. Maksymalna wartość pożyczki wynosi 50.000zł. W 2009 roku udzieliliśmy 4 pożyczki na łączną kwotę 75.000zł. Partnerzy i finansowanie programu: Pożyczki udzielane są ze środków własnych, dotacji uzyskanej z Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości oraz ze środków Fundacji Wspomagania Wsi. 11
"Wspieramy inicjatywy na rzecz rozwoju gospodarczego i zmniejszania bezrobocia" 12
REGIONALNY OŚRODEK EUROPEJSKIEGO FUNDUSZU SPOŁECZNEGO W EŁKU Nidzicka Fundacja Rozwoju NIDA w partnerstwie ze Stowarzyszeniem EGO Kraina Bociana prowadziła Regionalny Ośrodek EFS w Ełku. Celem projektu jest przygotowanie jak największej liczby instytucji i organizacji z terenu powiatów: ełckiego, oleckiego, piskiego, węgorzewskiego, giżyckiego i gołdapskiego do opracowywania, skutecznego pozyskiwania środków i realizacji projektów finansowanych z EFS. Kwota wsparcia na realizacje tego przedsięwzięcia w 2009 roku wynosiła 501.722zł. Na czas realizacji projektu otworzono w Ełku biuro Regionalnego Ośrodka EFS. W ramach projektu świadczyliśmy bezpłatne usługi szkoleniowe, doradcze i informacyjne oraz upowszechnialiśmy wiedzę o Europejskim Funduszu Społecznym. Przeprowadziliśmy 27 szkoleń jednodniowych i 8 szkoleń dwudniowych dla członków i pracowników organizacji pozarządowych, instytucji samorządów terytorialnych, szkół, miejskich ośrodków pomocy społecznej: - z zakresu pomocy w przygotowaniu projektu kwalifikującego się do dofinansowania z EFS przeprowadzono 20 szkoleń (15 kluczowych i 5 specjalistycznych), w których wzięło udział 322 uczestników; - z zakresu pomocy we wdrażaniu projektu współfinansowanego ze środków EFS zorganizowano 15 szkoleń (7 kluczowych i 8 specjalistycznych), w których uczestniczyły 244 osoby. Działalność Regionalnego Ośrodka EFS w Ełku będzie kontynuowana przez I kwartał 2010 roku. INKUBATOR PRZEDSIĘBIORCZOŚCI SPOŁECZNEJ GARNCARSKA WIOSKA Projekt jest współfinansowany ze środków Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w ramach Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Społecznych. Projekt to dwuletnie działania, których celami są wsparcie powstawania i rozwoju różnych form przedsiębiorczości społecznej na wsi, upowszechnianie idei przedsiębiorczości społecznej oraz dobrych praktyk z zakresu ekonomii społecznej, promowanie idei społecznej odpowiedzialności biznesu i zaangażowania firm w tworzenie i rozwój wiejskich przedsiębiorstw społecznych, jak również kształtowanie aktywnych postaw mieszkańców wsi, postaw przedsiębiorczych, ustawicznego kształcenia. Innym celem przewodniczącym działaniom w ramach projektu jest utworzenie 5 przedsiębiorstw społecznych na terenach wiejskich. Projekt poprzez założone cele wspiera działania związane z powstaniem i rozwojem form przedsiębiorczości społecznej na wsi. Rozpoczęte zostały działania związane z kształtowaniem aktywnych i przedsiębiorczych postaw mieszkańców wsi. Dzięki przeprowadzonym wizytom studyjnym i warsztatom dla 5 grup 15 osobowych z województwa warmińsko-mazurskiego, zawiąże się 5 przedsiębiorstw społecznych, które mają na celu popularyzację ekonomii społecznej w swoich społeczeństwach lokalnych. 13
Działania w zakresie przygotowań działalności gospodarczych i szkoleń będą kontynuowane w 2010 roku. DROGOWSKAZ NA NIDZICĘ. PROJEKT EDUKACYJO PROFILAKTYCZNY Projekt realizowany był w partnerstwie: Nidzicka Fundacja Rozwoju NIDA, Grupa Olsztyńska Szkoła Biznesu, Nidzicki Fundusz Lokalny, Urząd Gminy Nidzica oraz Starostwo Powiatowe w Nidzicy. Termin realizacji projektu 1.04.2009-30.06.2010 r. Odbiorcami projektu było 150 wybranych uczniów klas II (znajdujący się w trudnej sytuacji rodzinnej, przejawiający trudności w nauce, posiadający cechy osobowości lub postawy utrudniające funkcjonowanie społeczne np. niezaradność, nieśmiałość, wycofanie, bierność, nadpobudliwość) z 10 szkół powiatu nidzickiego, pedagodzy szkolni, szkolni doradcy zawodowi i inni zainteresowani nauczyciele posiadający kwalifikacje i szczególne predyspozycje do pracy wychowawczej oraz rodzice młodzieży objętych programem. W projekcie brały udział następujące gimnazja z powiatu nidzickiego: 1. Gimnazjum nr 1 w Nidzicy 2. Gimnazjum nr 2 w Nidzicy 3. Gimnazjum nr 3 w Nidzicy 4. Gimnazjum przy Zespole Szkół Ogólnokształcących w Nidzicy 5. Gimnazjum w Janowie 6. Gimnazjum w Rogożu 7. Gimnazjum w Janowcu Kościelnym 8. Gimnazjum w Kozłowie 9. Gimnazjum w Jagarzewie 10. Gimnazjum w Szkotowie Głównym celem projektu była pomoc młodzieży w budowaniu i doskonaleniu pozytywnych postaw społecznych i umiejętności niezbędnych do świadomego i aktywnego kierowania własnym życiem poprzez: rozwijanie ważnych umiejętności interpersonalnych, zwiększenie poczucia odpowiedzialności za swój los, w tym świadomego kreowania swojej drogi szkolnozawodowej, umożliwienie przeżycia sukcesu. W celu osiągnięcia lepszych efektów projektu w pracę wychowawczą zostało włączone środowisko rodzinne. Rodzice gimnazjalistów mogli skorzystać ze wsparcia pedagogów podczas wspólnych spotkań. Młodzież brała udział w zajęciach prowadzonych w formie warsztatów, a tematyka obejmowała zagadnienia związane z rozwijaniem kompetencji społecznych (komunikacja, asertywność, motywacja, sytuacje konfliktowe, myślenie twórcze) oraz zajęcia doradczo-zawodowe związane z przedsiębiorczością, planowaniem kariery szkolno-zawodowej i funkcjonowaniem rynku pracy. W celu wsparcia pedagogów prowadzących zajęcia z młodzieżą, zorganizowano szkolenia i grupy wsparcia, które prowadzone były przez ekspertki ds. psychoedukacji i doradztwa zawodowego. Uczestnicy przygotowywali się do prowadzenia zajęć z młodzieżą, zapoznali się z zasadami skutecznej komunikacji, kształtowania zachowań asertywnych oraz otrzymali wskazówki dotyczące pracy z młodzieżą w obszarze doradztwa zawodowego. 14
Projekt finansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki w Polsce 2007-2013, Priorytet VII Promocja integracji społecznej, Działanie 7.2 Przeciwdziałanie wykluczeniu i wzmocnienie sektora ekonomii społecznej, Podziałanie 7.2.1 Aktywizacja zawodowa i społeczna osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. UWIERZ W SIEBIE AKTYWIZACJA SPOŁECZNO-ZAWODOWA PODOPIECZNYCH JEDNOSTEK POMOCY SPOŁECZNEJ Projekt realizowany był w partnerstwie przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Iłowie- Osada, Płośnicy, Rybnie, Kozłowie oraz Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Działdowie, Nidzickiej Fundacji Rozwoju NIDA i Garncarskiej Wiosce w okresie od października do grudnia 2009 roku. Projekt objął wsparciem 70 osób bezrobotnych, korzystających z pomocy społecznej i będących w wieku aktywności zawodowej z terenu gmin Iłowo-Osada, Płośnica, Rybno, Kozłowo i Działdowo. W zależności od potrzeb, każdy z Beneficjentów odbył odpowiednie szkolenie aktywizacyjno-zawodowe w Garncarskiej Wiosce prowadzące do podniesienia/zmiany kompetencji zawodowych: profesjonalny opiekun dla dzieci, osób chorych, niepełnosprawnych, osób starszych, krawiectwo, wikliniarstwo, garncarstwo, kowalstwo, produkcja papieru czerpanego, chałupnictwo, witraż, stolarz, bukieciarstwo. Projekt realizowany był w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Działanie 7.1- Rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji. SAMOPOMOCOWE GRUPY INICJATYWNE Projekt obejmował wiejskie gminy powiatu nidzickiego (Nidzica, Janowo, Kozłowo) i szczycieńskiego (Szczytno, Jedwabno, Rozogi i Wielbark) część obszaru działania Lokalnej Grupy Działania "Brama Mazurskiej Krainy", której inicjatorem i członkiem jest Fundacja NIDA. Obszar, którego dotyczyły działania charakteryzuje spiętrzenie wielu problemów rozwojowych. Podczas tworzenia Lokalnej Strategii Rozwoju LGD przez Fundację NIDA na spotkaniach gminnych i powiatowych, mieszkańcy wskazali, jako najpoważniejszy problem: niski poziom aktywności lokalnej i samopomocowej mieszkańców. Zasadniczym zadaniem projektu, stało się wyszukanie i aktywizacja naturalnych liderów wiejskich, wyposażenie ich w wiedzę i umiejętności służące zbudowaniu Samopomocowych Grup Inicjatywnych (SGI), które przy odpowiednim wsparciu samorządów oraz organizacji pozarządowych będą projektować inicjatywy społeczne jak również poszukiwać źródeł ich finansowania. Powstałe w ramach projektu SGI stały się zalążkiem lokalnych partnerstw na rzecz integracji społecznej i zawodowej. Ogólnym celem projektu było pobudzenie świadomości wybranych środowisk lokalnych w zakresie podejmowania inicjatyw społecznych. Cel ten osiągnięty został poprzez: 1. wywołanie lokalnych liderów spośród osób charakteryzujących się szczególną aktywnością w ramach prowadzonych działań informacyjno-promocyjnych; 2. dostarczenie liderom niezbędnej wiedzy z zakresu budowania zespołu oraz podstawowych umiejętności interpersonalnych umożliwiających utworzenie Samopomocowych Grup Inicjatywnych w sołectwach; 15
3. przedstawienie dobrych praktyk w zakresie podejmowania inicjatyw społecznych na wsi oraz wyposażenie liderów w umiejętności ich projektowania oraz pozyskiwania partnerów i poszukiwania środków finansowych na ich realizację; 4. utworzenie w sołectwach Samopomocowych Grup Inicjatywnych; 5. praktyczne wykorzystanie nabytej wiedzy i umiejętności poprzez opracowanie projektów z zakresu integracji społecznej przez Samopomocowe Grupy Inicjatywne. Osiągnięte cele są zgodne z celem strategicznym PO KL i celami Priorytetu VII. Projekt wpisuje się w Plan Działań na lata 2007-2008 poprzez wspieranie i tworzenie niezbędnych warunków do integracji ze społeczeństwem osób zaliczonych do grup zagrożonych wykluczeniem społecznym, w szczególności z obszarów wiejskich. Projekt jest zgodny ze strategiami rozwoju gmin oraz Lokalną Strategią Rozwoju Lokalnej Grupy Działania Brama Mazurskiej Krainy. DOBRE PRAKTYKI W ZAKRESIE AKTYWIZACJI GRUP ZAGROŻONYCH WYKLUCZENIEM SPOŁECZNYM ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM INICJATYWY EQUAL Nidzicka Fundacja Rozwoju NIDA w okresie czerwiec-październik 2009 roku organizowała na zlecenie Samorządu Województwa Warmińsko-Mazurskiego w ramach projektu systemowego realizowanego przez Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej, 7 dwudniowych szkoleń nt. Dobre praktyki w zakresie aktywizacji grup zagrożonych wykluczeniem społecznym ze szczególnym uwzględnieniem inicjatywy EQUAL. Projekt systemowy Efektywnie, Fachowo, Skutecznie na Warmii i Mazurach realizowany jest przez Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Warmińsko-Mazurskiego w ramach Priorytetu VII, Działania 7.1, Poddziałania 7.1.3 Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013, współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego. Odbiorcami szkolenia było 140 pracowników Ośrodków Pomocy Społecznej, Powiatowych Centrów Pomocy Rodzinie, Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej oraz innych instytucji pomocy i integracji społecznej z terenu województwa warmińsko-mazurskiego. Cztery szkolenia odbyły się w hotelu ANDERS w Starych Jabłonkach (8-9.06.2009r., 15-16.06.2009r., 18-19.06.2009r., 12-13.10.2009r.), dwa szkolenia w hotelu Star-Dadaj w Ramsowie (1-2.10.2009r., 5-6.10.2009r.) i jedno szkolenie w hotelu Mazurski Dworek koło Mikołajek (21-22.09.2009r.). Szkolenie prowadzone było przez wykwalifikowanych trenerów: Barbara Bąkowska, Tomasz Schimanek, Wojciech Jagielski, Krzysztof Margol i Marek Sztark. EFEKTYWNIE, SKUTECZNIE, PO PARTNERSKU Projekt realizowany był przez okres 6 miesięcy na terenie Polski i Ukrainy. W bezpośrednich działaniach projektu uczestniczyli urzędnicy, radni, przedstawiciele organizacji społecznych z 6 rejonów regionu czernihowskiego na Ukrainie. Chęć realizacji projektu była następstwem opinii wyrażanych na Ukrainie przez urzędników, członków rad samorządów terytorialnych, przedstawicieli organizacji społecznych oraz znaczną część społeczeństwa. Wdrożona w 16
ubiegłym roku polityka reformy terytorialnej przebiegała wg systemu odgórnego nakazu bez wyjaśnienia jej potrzeby oraz osiągania zamierzonych celów. W rezultacie w małych miejscowościach na Ukrainie nie ma zrozumienia dla idei reformy oraz aktywnego włączenia się mieszkańców w ten proces. Świadomość urzędników w małych miejscowościach jest niewystarczająca, a to skutkuje brakiem włączenia się w promocje zmian. Zachodziła obawa, że reforma, pomimo swych zalet, zostanie bardzo źle przyjęta, nie na skutek treści, lecz sposobu wdrażania. Dlatego, zdaniem naszego partnera ukraińskiego, zaistniała potrzeba zmiany wizerunku i postrzegania reformy, jako działania koniecznego dla korzyści wszystkich mieszkańców. Realizacja projektu opierała się na doświadczeniach polskich albowiem we wdrażaniu reformy administracji, tworzeniu samorządów lokalnych, układaniu współpracy samorządów lokalnych z partnerami społecznymi oraz uświadamianiu mieszkańców w zakresie potrzeb reform są nieporównywalnie większe a po kilku latach od momentu wprowadzenia reform w Polsce można dodać, że są również skuteczne. Wypracowany w ramach projektu system włączenia urzędników i radnych w proces reform może być powielany w innych regionach Ukrainy, a to będzie skutkowało wdrażaniem reformy na Ukrainie z włączeniem lokalnych społeczności oraz lepszego rozumienia i większego dążenia do integracji z unią Europejską. Przeprowadzone w ramach projektu działania opisane w dalszej części sprawozdania miały na celu lepsze zrozumienie potrzeb wdrażanej reformy administracyjnej na Ukrainie przez mieszkańców małych miejscowości oraz zachęcenie ich do włączenia się w podjęte działania z wykorzystaniem polskich doświadczeń. W projekcie przeprowadzono trzy główne działania, w których uczestniczyło łącznie 281 beneficjentów. W realizację zadań były zaangażowane bezpośrednio 3 osoby (polski i ukraiński koordynator projektu oraz asystent polskiego koordynatora), 12 trenerów i wykładowców oraz osoby z obu partnerskich organizacji zajmujące się organizacja spotkań, konferencji, wizyt studyjnych. W ramach działań przeprowadzono: 6 spotkań informacyjnych dla łącznie 185 uczestników, dwie wizyty studyjne, w których uczestniczyło łącznie 30 osób oraz zorganizowano dwudniową konferencję, w której uczestniczyło łącznie 66 osób. Projekt finansowany był w ramach programu Polska Pomoc Zagraniczna 2009 na zlecenie Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP. SZKOLENIA Z ZAKRESU PROWADZENIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ Z ELEMENTEM DORADCZYM Na zlecenie Powiatowego Urzędu Pracy w Nidzicy Nidzicka Fundacja Rozwoju NIDA zorganizowała szkolenia dla 25 osób bezrobotnych pod nazwą Prowadzenie działalności gospodarczej z elementem doradczym. Odbywały się w okresie od 16.03.2009r. do 30.09.2009r. Zajęcia miały na celu przekazanie wiedzy i umiejętności niezbędnych do prowadzenia własnej firmy. Uczestnicy pracowali w 5-cio osobowych grupach. Elementy szkolenia zawierały zarówno część teoretyczną, w ramach której przeprowadzono wykłady z prawnych aspektów prowadzenia działalności, prawa pracy, kontaktów z urzędami oraz części praktycznej polegającej na przykładowym wystawianiu faktur, składaniu formularzy, obsłudze księgowej za pomocą programu komputerowego. Wszyscy uczestnicy szkolenia otrzymali dotacje i prowadzą własną działalność gospodarczą. 17
SZKOLENIA AKTYWIZACYJNE DLA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH ZAGROŻONYCH WYKLUCZENIEM Nidzicka Fundacja Rozwoju NIDA na zlecenie Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Nidzicy zorganizowała i przeprowadziła szkolenia aktywizacyjne dla osób niepełnosprawnych w ramach Projektu Szansa na przyszłość aktywizacja osób zagrożonych wykluczeniem. Projekt współfinansowany był ze środków Unii Europejskiej z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Priorytetu VII Działanie 7.1 Poddziałanie 7.1.2 PO KL. Szkolenia odbyły się w okresie od 24.08.209r. do 4.11.2009r. Szkoleniem objętych zostało 21 osób niepełnosprawnych z różnymi schorzeniami. Jego celem było zwiększenie aktywności zawodowej i społecznej oraz przygotowanie do aktywnego poszukiwania pracy. Udział w szkoleniu pozwolił uczestnikom na zidentyfikowanie ich barier oraz predyspozycji i potencjału oraz dostarczył wiedzy na temat finansowania miejsc pracy dla osób niepełnosprawnych, możliwości finansowania własnej działalności, możliwości angażowania się w życie społeczności lokalnej. Beneficjenci szkoleń uczestniczyli w warsztacie projektowania własnych przedsięwzięć ekonomicznych i społecznych, w ramach wizyt studyjnych odwiedzili również Przedsiębiorstwo Społeczne Garncarską Wioskę. OGÓLNOPOLSKIE SPOTKANIE ORGANIZACJI DZIAŁAJĄCYCH NA OBSZARACH WIEJSKICH VIII Ogólnopolskie Spotkanie Organizacji Działających na Obszarach Wiejskich organizowane było w ramach Programu Wieś aktywna. Budowanie społeczeństwa informacyjnego e-vita III. Sponsorami spotkania była Fundacja Wspomagania Wsi i Polsko-Amerykańska Fundacja Wolności. Organizatorem była natomiast Fundacja Wspomagania Wsi oraz Nidzicka Fundacja Rozwoju NIDA. Odbyło się ono w dniach 14-16 maja w Marózie koło Waplewa (woj. warmińsko-mazurskie). Spotkanie przebiegało pod hasłem: INTERNET KRAJOBRAZ SZTUKA EDUKACJA W spotkaniu wzięły udział 452 osoby z całej Polski. Byli to przedstawiciele organizacji pozarządowych działających na rzecz lokalnego rozwoju na wsi i w małych miastach, samorządów lokalnych, mediów lokalnych i nieformalnych grup realizujących ciekawe inicjatywy na terenach wiejskich. Celem spotkania było pokazanie jak ważną rolę może pełnić technologia w działaniach na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego wsi i małych miast. Dziedzictwo kulturowe stanowi dorobek materialny i duchowy poprzednich pokoleń jak również dorobek naszych czasów. Bogactwo to, szczególnie w wymiarze materialnym, było niszczone w trakcie licznych wojen, z powodu zaniedbań mieszkańców, czy też braku działań konserwatorskich. Dlatego też warsztaty i wykłady miały za zadanie podkreślić znaczenie nowoczesnych technologii, a w szczególności Internetu, które dają szerokie możliwości działań na rzecz zachowania i 18
rozwoju kultury, zarówno materialnej, jak i niematerialnej. Począwszy od digitalizacji zbiorów i powstania wirtualnych muzeów, upowszechniania zwyczajów, strojów, kulinariów, po sprzedaż produktów lokalnych. Jak co roku spotkanie było również doskonałą okazją do poznania sprawdzonych projektów rozwoju lokalnego oraz nawiązania wartościowych kontaktów i wymiany doświadczeń. Podczas spotkania poruszone zostały między innymi kwestie związane z prawem w Internecie, zastosowaniem nowej technologii do rejestracji dziedzictwa, prezentacją muzyki w Internecie, cmentarzami w Polsce, projektowaniem terenów zielonych, tradycyjną kulturą muzyczna na ziemiach polskich, digitalizacja lokalnych wspomnień, krajobrazem wsi polskiej, bioróżnorodnością dla krajobrazu jak również dziedzictwa kulturowego, Internetem na wsi, wykorzystanie Internetu dla popularyzowania dziedzictwa, bezpieczeństwem użytkownika w Internecie, finansowaniem projektów dotyczących dziedzictwu kulturowemu. 14 i 15 maja czynne były namioty tematyczne punkty konsultacyjne z różnych zagadnień związanych z funkcjonowaniem organizacji pozarządowych oraz programami unijnymi. W piątek 15 maja odbył się Jarmark Inicjatyw Wiejskich, podczas którego na specjalnie przygotowanych stoiskach zaprezentowane zostały różne formy przedsiębiorczości mieszkańców wsi w zakresie produkcji, rzemiosła i usług oraz szeroko rozumianej aktywności osób, organizacji, samorządów i społeczności. W czasie Jarmarku odbył się również konkurs Bukiety Wiejskie. 19
Wspieramy inicjatywy w zakresie edukacji 20
PROGRAM ENGLISH TEACHING Autorem i fundatorem Programu English Teaching jest Polsko-Amerykańska Fundacja Wolności. Celem Programu English Teaching jest wspieranie działań na rzecz poprawy poziomu nauczania języka angielskiego i jego promocja wśród dzieci i młodzieży z małych miast i wsi oraz wspieranie rozwoju zawodowego nauczycieli języka angielskiego spoza dużych aglomeracji miejskich. W 2009 roku pozyskaliśmy dodatkowe wsparcie w kwocie 70.000zł na realizację Programu ET (szkolenia, ETM i granty) od Europejskiego Funduszu Rozwoju Wsi Polskiej. Działania Programu: - SMALL GRANTS - konkurs grantowy, w ramach którego szkoły, organizacje pozarządowe oraz instytucje oświatowe ubiegają się o dotacje na realizację projektów związanych z nauczaniem języka angielskiego w ciekawej, pozalekcyjnej formie. Wśród nagrodzonych dotychczas projektów są m.in.: kluby miłośników kultury anglosaskiej, dyskusyjne kluby filmowe, koła teatralne. W małych szkołach tworzone są biblioteki z literaturą i prasą anglojęzyczną oraz organizowane są konkursy i festiwale. W 2009 roku dofinansowano 50 szkół i organizacji na ogólną kwotę 530.987zł. - FOLLOW ME - to przedsięwzięcie wspierające ciekawe projekty realizowane w poprzednich latach w ramach konkursu Small Grants. Grupa Doradcza Ekspertów wybiera te, które są godne powielenia w innych szkołach, gminach. Projekty uznane za "modelowe" realizowane są w szerszym zakresie, a dotowani opracowują m.in. publikacje z opisem projektów, które stanowią inspirację dla innych szkół i organizacji. W roku 2008 żadne z nadesłanych wniosków nie otrzymał dofinansowania na 20.000zł. - DOFINANSOWANIA w ramach tej ścieżki Fundacja NIDA wspiera inicjatywy szczególne, skierowane do specyficznych środowisk, takich jak domy dziecka czy świetlice środowiskowe. Przekazaliśmy 79.980zł Stowarzyszeniu Chrześcijańskich Dzieł Wychowania z siedzibą w Krakowie na dofinansowanie obozu językowego dla dzieci i młodzieży. W obozie udział wzięło 31 dzieci (z gimnazjów i szkół średnich), uczestniczących w Programie English Teaching. - INNE DZIAŁANIA Obóz językowy w Załęczu Wielkim zorganizowany został przez Ośrodek Szkoleniowo-Wypoczynkowy ZHP Nadwarciański Gród w Załęczu Wielkim przy współudziale partnerskim Fundacji Kościuszkowskiej z Nowego Jorku i Polskiego Komitetu UNESCO. Wysokość dofinansowania NFR NIDA wyniosła 20.000zł, co pozwoliło na wysłanie 10 dzieci ze szkół podstawowych uczestniczących w Programie English Teaching na specjalistyczny obóz językowy. Obóz odbył się w dniach 28 czerwca 18 lipca 2009 roku. Wyjazd edukacyjny do Stanów Zjednoczonych pt. Teaching English to Speaker of Other Languages (TESOL). Konkurs miał charakter zamknięty i był skierowany do nauczycieli, którzy realizowali wcześniej projekty w ramach konkursu Follow Me oraz aktywnie uczestniczyli w Programie English Teaching. 21
Uczestnikami konkursu mogli być nauczyciele języka angielskiego, posiadający wyższe wykształcenie (w zakresie języka angielskiego lub inne) i chcący podnieść swoje kwalifikacje związane z nauczaniem języka angielskiego oraz poznać ciekawe metody nauczania, a także cechujący się otwartością na nowe doświadczenia. Na podstawie nadesłanych formularzy aplikacyjnych na program edukacyjny w USA realizowany w okresie 9-31 lipca 2009 przez Gonzaga University w ramach TESOL SUMMER INSTITUTE zakwalifikowano 3 osoby. Uczestnikom wyjazdu zostały opłacone wydatki związane z edukacją, przelot do i z USA, posiłki, zakwaterowanie w kampusie Gonzaga University, ubezpieczenie, koszty wizy i aplikacyjne. - TEACHING ENGLISH TEACHERS to szansa podnoszenia swoich kwalifikacji dla nauczycieli języka angielskiego z małych miejscowości. W ramach wspierania rozwoju zawodowego nauczycieli organizowane są weekendowe szkolenia metodyczne (w tym okolicznościowe) i językowe dla anglistów z całego kraju. W 2009 r. zorganizowaliśmy 8 szkoleń, w których udział wzięło w sumie 460 osób. - ENGLISH TEACHING MARKET (ETM) to doroczne Ogólnopolskie Spotkania Nauczycieli Języka Angielskiego, w których uczestniczą nauczyciele z całej Polski. Podczas spotkań przeprowadzane są warsztaty metodyczne z nauczania języka angielskiego oraz warsztaty przygotowujące nauczycieli do opracowywania projektów finansowanych ze środków Unii Europejskiej i funduszy pomocowych. Jest to także doskonała okazja do poznania najnowszych podręczników do nauczania języka angielskiego prezentowanych przez wydawnictwa. W spotkaniu uczestniczą również organizacje pozarządowe z propozycjami udziału szkół z małych miejscowości w konkursach grantowych z zakresu wyrównywania szans edukacyjnych oraz rozwoju lokalnego. W 2009 r. spotkanie odbyło się w dniach 22-24 czerwca i wzięły w nim udział 584 osoby. Partnerami tegorocznego ETM był Centralny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli oraz Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej. 22
SPRAWOZDANIE FINANSOWE - PRZYCHODY I KOSZTY 23
PRZYCHODY 2009 ROKU I. DOTACJE PROGRAMOWE Polsko Amerykańska Fundacja Wolności ET 634 200 Urząd Marszałkowski w Olsztynie 567 144 Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości PK 204 453 Powiatowy Urząd Pracy w Nidzicy 51 030 Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej 70 000 Urząd Marszałkowski ROEFS w Ełku 1 020 000 Ministerstwo Pracy i Polityki społecznej 75 517 Fundacja Wspomagania Wsi 402 200 Ministerstwo Spraw Zagranicznych 124 168 II. ODSETKI BANKOWE KAPITAŁU I ODSETKI OD 394 014 POŻYCZEK IV. POZOSTAŁE PRZYCHODY 113 655,33 V. PRZYCHODY Z DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ 437 180 RAZEM PRZYCHODY 4.093.831,33 24
KOSZTY 2009 ROKU I. DOTACJE PROGRAMOWE Polsko Amerykańska Fundacja Wolności ET 1 423 083 Urząd Marszałkowski w Olsztynie 522 772 Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości PK 181 774 Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej 13 147 Ministerstwo spraw Zagranicznych 127 800 Urząd Marszałkowski ROEFS w Ełku 452 715 Fundacja Wspomagania Wsi 314 253 Dokapitalizowanie Funduszy Pożyczkowych i 23 460 Poręczeniowych na Warmii i Mazurach w ramach RPO Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej 74 892 II. Przekazane darowizny 6 000 III. Koszty działalności gospodarczej i obsługi 894.688,09 programów RAZEM KOSZTY 4.034.584,09 25