Urząd Statystyczny w Katowicach, ul. Owocowa 3, 40 158 Katowice www.stat.gov.pl/katow e-mail: SekretariatUsKce@stat.gov.pl tel.: 32 77 91 200 KOMUNIKAT w y n i k i w s t ę p n e 12 O SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO grudzień 2010 Podstawowe tendencje dotyczące sytuacji społeczno-gospodarczej 2010 Produkcja sprzedana przemysłu (w cenach stałych) była wyższa niż przed rokiem. Wyższe przychody ze sprzedaży wyrobów i usług odnotowano we wszystkich sekcjach przemysłu. Zwiększyła się wydajność pracy w przemyśle. Przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w budownictwie były wyższe (w cenach bieżących) od uzyskanych w 2009 r. Większy niż przed rokiem był poziom produkcji budowlano-montażowej, natomiast mniejszy przychodów ze sprzedaży robót budowlanych o charakterze inwestycyjnym. śląskie W budownictwie mieszkaniowym oddano do użytkowania mniej mieszkań niż przed rokiem. Wzrosła liczba mieszkań, na realizację których wydano pozwolenia i których budowę rozpoczęto. Przeciętna liczba zatrudnionych w sektorze przedsiębiorstw zmniejszyła się w porównaniu z 2009 r. W sektorze publicznym odnotowano spadek przeciętnego zatrudnienia, a w sektorze prywatnym wzrost. Na przestrzeni roku zmniejszyło się także przeciętne zatrudnienie w przemyśle. Liczba bezrobotnych oraz stopa bezrobocia (według stanu w końcu grudnia 2010 r.) były wyższe niż przed rokiem. Liczba nowo zarejestrowanych bezrobotnych przewyższała liczbę osób wyłączonych z ewidencji. Urzędy pracy dysponowały większą ilością ofert pracy w porównaniu z 2009 r. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie nominalne brutto w sektorze przedsiębiorstw wzrosło w odniesieniu do 2009 r. W skali roku zanotowano wzrost przeciętnej miesięcznej płacy nominalnej brutto zarówno w sektorze prywatnym, jak i w sektorze publicznym. Wzrost przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia nominalnego brutto odnotowano we wszystkich sekcjach sektora przedsiębiorstw, z wyjątkiem pozostałej działalności usługowej. W porównaniu z 2009 r. zanotowano spadek sprzedaży detalicznej, natomiast wzrost sprzedaży hurtowej. Ceny żywności były w większości wyższe niż przed rokiem. Więcej płaciliśmy za warzywa, owoce, olej jadalny, miód naturalny, mąkę, sery twarogowe, natomiast mniej za napoje gazowane. Wśród usług konsumpcyjnych wzrosła opłata jednorazowa (roczna) ubezpieczenia AC, wyższy był m.in. podatek od nieruchomości i opłata gruntowa. Na rynku rolnym w okresie lipiec grudzień 2010 r. odnotowano wzrost skupu ziarna zbóż podstawowych w stosunku do analogicznego okresu 2009 r. Skup żywca rzeźnego w 2010 r. ukształtował się na wyższym poziomie niż w 2009 r. Niższy był skup mleka krowiego. Według stanu na koniec grudnia 2010 r. w Krajowym Rejestrze Urzędowym Podmiotów Gospodarki Narodowej REGON było zarejestrowanych więcej podmiotów niż przed rokiem. Pod względem rodzaju działalności dominowały jednostki należące do sekcji handel; naprawa pojazdów samochodowych. ***** W końcu września 2010 r. w województwie śląskim mieszkało mniej osób niż przed rokiem. Współczynnik feminizacji pozostał na niezmienionym poziomie. W okresie styczeń wrzesień 2010 r. odnotowano ujemne saldo migracji na pobyt stały oraz dodatni przyrost naturalny. W porównaniu z okresem styczeń wrzesień 2009 r spadła liczba zawartych małżeństw.
LUDNOŚĆ W końcu września 2010 r. śląskie liczyło 4637665 mieszkańców (12,1% ludności w kraju). W porównaniu ze stanem w końcu września 2009 r. liczba ludności obniżyła się o 5540 (tj. o 0,1%). Udział kobiet w ogólnej liczbie mieszkańców województwa pozostał na niezmienionym poziomie i wyniósł 51,8%. Ruch naturalny na 1000 ludności według podregionów w okresie styczeń wrzesień 2010 r. 2,3 6 4 0,6 10,9 8,5 0,1 Podregiony: 1. BIELSKI 2. BYTOMSKI 3. CZĘSTOCHOWSKI 4. GLIWICKI 5. KATOWICKI 6. RYBNICKI 7. SOSNOWIECKI 8. TYSKI -1,5 10,0 9,4-1,5 8 2 5 1 10,1 10,0 3,7 1,9 8,4-2,1 11,3 9,5 9,8 11,3 10,2 11,7 12,1 urodzenia żywe zgony przyrost naturalny 3 7 9,3 11,4 W okresie styczeń wrzesień 2010 r. saldo migracji stałej wyniosło minus 3803 (minus 3606 rok temu). W miastach odnotowano ujemne saldo migracji (minus 7626), natomiast na obszarach wiejskich dodatnie (3823). W okresie trzech kwartałów 2010 r. wyemigrowało za granicę 3112 osób (3391 rok wcześniej), a z zagranicy powróciło 1761 osób (2167 rok wcześniej). Ujemne saldo migracji zewnętrznej odnotowano w większości powiatów województwa śląskiego m.in.: w powiecie tarnogórskim (minus 213), w Rudzie Śląskiej (minus 134), w Zabrzu (minus 124), w Bytomiu (minus 120), w Katowicach (minus 119) i w Piekarach Śląskich (minus 101). W okresie trzech kwartałów 2010 r. odnotowano dodatni przyrost naturalny ludności (743), który w przeliczeniu na 1000 ludności wyniósł 0,2. Dodatni przyrost naturalny wystąpił w ponad połowie powiatów, największy w powiatach: pszczyńskim (415), cieszyńskim (357), bielskim (296), w Rybniku (338), w Tychach (306) oraz w Żorach (254). Ujemny przyrost naturalny odnotowano m.in.: w Sosnowcu (minus 528), w Katowicach (minus 527), w Częstochowie (minus 318), w powiecie zawierciańskim (minus 314) oraz w powiecie będzińskim (minus 265). W okresie styczeń wrzesień 2010 r. zarejestrowano 36131 urodzeń żywych (tj. o 1454 mniej niż w okresie styczeń wrzesień 2009 r.) wobec 35388 zgonów (tj. o 1051 mniej niż w analogicznym okresie 2009 r.). Współczynnik zgonów ukształtował się na poziomie 10,2 wobec 10,5 w okresie styczeń wrzesień 2009 r. Umieralność niemowląt określona współczynnikiem zgonów niemowląt na 1000 urodzeń żywych wyniosła 5,9 (7,4 w analogicznym okresie 2009 r.). W okresie styczeń wrzesień 2010 r. zawarto 23231 małżeństw, tj. o 2158 mniej niż w analogicznym okresie 2009 r. RYNEK PRACY ZATRUDNIENIE Przeciętna liczba zatrudnionych w sektorze przedsiębiorstw w 2010 r. wyniosła 732,8 tys. osób, tj. o 1,1% mniej niż w 2009 r. W kraju przeciętne zatrudnienie wzrosło w skali roku o 0,8%. W sektorze publicznym przeciętna liczba zatrudnionych ukształtowała się na poziomie 173,0 tys. osób, a w sektorze prywatnym 559,7 tys. osób. W odniesieniu do danych z 2009 r. w sektorze publicznym odnotowano spadek przeciętnej liczby zatrudnionych (o 6,6%), a w sektorze prywatnym wzrost (o 0,8%). 2
W przemyśle przeciętne zatrudnienie w 2010 r. wyniosło 437,8 tys. osób i było mniejsze niż w 2009 r. o 1,3%. Wśród sekcji należących do przemysłu spadek przeciętnej liczby zatrudnionych zanotowano w wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (o 2,2%), w górnictwie i wydobywaniu (o 2,0%), a także w przetwórstwie przemysłowym (o 1,2%). Wzrost przeciętnej liczby zatrudnionych odnotowano w sekcji dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja (o 2,9%). Struktura przeciętnego zatrudnienia w sektorze przedsiębiorstw w 2010 r. 2,9% 4,8% 11,5% 16,2% górnictwo i wydobywanie przetwórstwo przemysłowe 4,8% 12,8% 8,4% 38,6% budownictwo handel; naprawa pojazdów samochodowych transport i gospodarka magazynowa działalność profesjonalna, naukowa i techniczna administrowanie i działalność wspierająca pozostałe sekcje Wśród działów przetwórstwa przemysłowego o znaczącym udziale w zatrudnieniu (o przeciętnej liczbie zatrudnionych powyżej 15,0 tys. osób) w skali roku odnotowano wzrost przeciętnego zatrudnienia w produkcji: 115 pojazdów samochodowych, przyczep i naczep (o 9,3%), metali (o 3,9%), artykułów spożywczych (o 3,5%), wyrobów z metali (o 2,4%), a także w dziale naprawa, konserwacja i instalowanie maszyn i urządzeń (o 3,5%). Poza przemysłem wzrost przeciętnej liczby zatrudnionych w 2010 r. odnotowano m.in. w sekcjach: pozostała działalność usługowa (o 10,7%), zakwaterowanie i gastronomia (o 9,8%), transport i gospodarka magazynowa (o 6,7%), administrowanie i działalność wspierająca (o 6,8%). Spadek przeciętnej liczby zatrudnionych wystąpił m.in. w: informacji i komunikacji (o 13,8%), działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej (o 5,3%), handlu; naprawie pojazdów samochodowych (o 4,1%). % Dynamika przeciętnego zatrudnienia w sektorze przedsiębiorstw (przeciętne miesięczne 2005 = 100) 110 105 100 Serie1 Serie2 kraj 95 XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII 2007 2008 2009 2010 W grudniu 2010 r. przeciętne zatrudnienie wyniosło 727,1 tys. osób i w porównaniu z grudniem 2009 r. utrzymało się na tym samym poziomie (w kraju wzrosło o 2,4%). W sektorze publicznym zanotowano spadek przeciętnej liczby zatrudnionych (o 7,3%), natomiast w sektorze prywatnym wzrost (o 2,5%). 3
BEZROBOCIE W końcu grudnia 2010 r. w urzędach pracy zarejestrowanych było 181,2 tys. bezrobotnych. W porównaniu z danymi sprzed roku i miesiąca liczba bezrobotnych zwiększyła się odpowiednio o: 7,6% i 3,9%. Wśród ogółu bezrobotnych 54,2% stanowiły kobiety (53,4% przed rokiem), a 84,7% nie posiadało prawa do zasiłku (81,5% przed rokiem). Wybrane kategorie bezrobotnych w szczególnej sytuacji na rynku pracy w grudniu 2010 r. Stan w końcu miesiąca XII 2009 = 100 XI 2010 = 100 102,0% do 25 roku życia 102,2% 125,0% 110,5% 104,8% 104,8% 107,0% 114,7% 125,8% 106,5% długotrwale bezrobotni powyżej 50 roku życia bez kwalifikacji zawodowych bez doświadczenia zawodowego bez wykształcenia średniego samotnie wychowujący co najmniej 1 dziecko do 18 roku życia którzy po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęli zatrudnienia niepełnosprawni 106,1% 106,0% 104,0% 102,5% 104,2% 102,4% 106,2% 102,9% Liczba bezrobotnych będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy w końcu 2010 r. wyniosła 161,4 tys. Udział osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy w ogólnej liczbie bezrobotnych kształtował się następująco: bez wykształcenia średniego 56,0%, długotrwale bezrobotni 39,8%, bez doświadczenia zawodowego 26,7%, bez kwalifikacji zawodowych 26,0%, powyżej 50 roku życia 22,9%, do 25 roku życia 19,8%, samotnie wychowujący co najmniej jedno dziecko do 18 roku życia 8,8%, niepełnosprawni 6,1%, które po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęły zatrudnienia 2,3%, po zakończeniu realizacji kontraktu socjalnego 0,1%, Kobiety, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka stanowiły 17,3% kobiet bezrobotnych. Biorąc pod uwagę wiek bezrobotnych w porównaniu z końcem grudnia 2009 r. wzrosła liczba osób we wszystkich grupach wieku, w największym stopniu w grupie 55 lat i więcej (o 20,1%). Wzrost liczby bezrobotnych odnotowano na wszystkich poziomach wykształcenia, w tym największy wśród osób z wykształceniem wyższym (o 14,6%). Według czasu pozostawania bez pracy najbardziej zwiększyła się liczba bezrobotnych pozostających bez pracy od 12 do 24 miesięcy (o 55,5%), natomiast zmniejszyła się liczba bezrobotnych pozostających bez pracy powyżej 24 miesięcy (o 5,3%). 4
Struktura zarejestrowanych bezrobotnych w grudniu 2010 r. Stan w końcu miesiąca według wieku według czasu pozostawania według wykształcenia według stażu pracy bez pracy 10,8% 11,5% 19,8% 27,9% 21,5% 23,1% 29,4% 16,0% 19,8% 16,1% 20,7% 8,4% 12,3% 15,2% 24,8% 19,1% 18,5% 28,1% 9,5% 14,9% 12,6% 20,3% 24 lata i mniej 25 34 35 44 45 54 55 lat i więcej wyższe policealne i średnie zawodowe średnie ogólnokształcące zasadnicze zawodowe gimnazjalne, podstawowe i niepełne podstawowe 1 rok i mniej 1 5 lat 5 10 10 20 powyżej 20 lat bez stażu 1 miesiąc i mniej 1 3 3 6 6 12 12 24 powyżej 24 miesięcy Stopa bezrobocia w końcu grudnia 2010 r. wyniosła 9,9% (w kraju 12,3%). Była ona wyższa o 0,5 pkt proc. niż przed rokiem oraz o 0,3 pkt proc. niż w końcu poprzedniego miesiąca. Występuje znaczne zróżnicowanie stopy bezrobocia w przekroju terytorialnym. Najniższą stopę bezrobocia zanotowano w Katowicach (3,8%), powiecie bieruńsko-lędzińskim (5,1%), Tychach (5,8%), a najwyższą w powiecie myszkowskim (18,2%) oraz w Bytomiu (17,4%). 22 20 18 16 14 12 10 8 6 4 % Stopa bezrobocia rejestrowanego Stan w końcu miesiąca kraj XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII 2007 2008 2009 2010 W 2010 r. liczba nowo zarejestrowanych bezrobotnych wyniosła 333,7 tys. osób i była niższa niż przed rokiem o 1,8%. Spośród nowo zarejestrowanych osoby dotychczas niepracujące oraz osoby rejestrujące się po raz pierwszy stanowiły odpowiednio: 23,8% i 22,1% zarejestrowanych. W 2010 r. z ewidencji bezrobotnych wykreślono 321,0 tys. osób, tj. więcej niż przed rokiem o 9,1%. Głównymi przyczynami wyrejestrowania bezrobotnych było podjęcie pracy (36,5%) oraz niepotwierdzenie gotowości do pracy (35,8%). W grudniu 2010 r. w urzędach pracy zarejestrowało się 30,1 tys. bezrobotnych, tj. więcej niż przed rokiem (o 3,9%) i przed miesiącem (o 9,4%). Liczba osób wyłączonych z ewidencji wyniosła 23,3 tys. Było to więcej w porównaniu z grudniem 2009 r. (o 0,6%), ale mniej w odniesieniu do listopada 2010 r. (o 12,3%). W 2010 r. do urzędów pracy zgłoszono 115,2 tys. ofert pracy i w porównaniu z 2009 r. ich liczba wzrosła o 8,5%. Większość ofert pracy pochodziła z sektora prywatnego (81,5%). W końcu 2010 r. odnotowano 4,1 tys. wolnych miejsc pracy i aktywizacji zawodowej. Liczba ofert pracy wzrosła o 6,7% w relacji do stanu w końcu grudnia 2009 r., ale zmniejszyła się w porównaniu z końcem listopada 2010 r. o 27,9%. Ofert niewykorzystanych dłużej niż 30 dni było 1,2 tys. Na 1 ofertę pracy przypadały 44 osoby bezrobotne (rok temu 43 osoby). Według stanu w końcu grudnia 2010 r. z przyczyn dotyczących zakładu pracy 40 zakładów zadeklarowało zwolnienie w najbliższym czasie 971 osób. 5
Wydatki Funduszu Pracy na obsługę bezrobocia w 2010 r. wyniosły 827,2 mln zł (o 24,9% więcej niż przed rokiem). Prawie 60% z nich przeznaczono na programy na rzecz promocji zatrudnienia i łagodzenia skutków bezrobocia oraz aktywizacji zawodowej, a ich wielkość wzrosła w skali roku o 27,9%. Wśród wydatków na programy na rzecz promocji zatrudnienia i łagodzenia skutków bezrobocia oraz aktywizacji zawodowej najwięcej środków przeznaczono na stypendia i składki na ubezpieczenia społeczne (189,9 mln zł) oraz na podjęcie działalności gospodarczej (146,8 mln zł). Na wypłatę zasiłków dla bezrobotnych wydano z Funduszu Pracy 296,7 mln zł, tj. o 21,9% więcej niż w 2009 r. WYNAGRODZENIA Przeciętne miesięczne wynagrodzenie nominalne brutto w sektorze przedsiębiorstw w 2010 r. wyniosło 3675,31 zł i w porównaniu z 2009 r. wzrosło o 4,2% (w kraju przeciętne miesięczne wynagrodzenie nominalne brutto wzrosło o 3,3%). W sektorze publicznym przeciętna płaca nominalna brutto osiągnęła wartość 5111,05 zł, natomiast w sektorze prywatnym 3231,44 zł. W skali roku zanotowano wzrost przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia nominalnego brutto zarówno w sektorze prywatnym (o 5,6%), jak i w sektorze publicznym (o 3,8%). Dynamika przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia nominalnego brutto w sektorze przedsiębiorstw (przeciętne miesięczne 2005 = 100) % 180 170 Serie1 160 150 Serie2 kraj 140 130 120 110 100 90 XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII 2007 2008 2009 2010 Wzrost przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia nominalnego brutto w 2010 r. w odniesieniu do danych z 2009 r. zanotowano we wszystkich sekcjach sektora przedsiębiorstw, z wyjątkiem pozostałej działalności usługowej, gdzie odnotowano spadek o 17,4%. Spośród działów przetwórstwa przemysłowego o znaczącym udziale w zatrudnieniu (o przeciętnej liczbie zatrudnionych powyżej 15,0 tys.) w 2010 r. przeciętne wynagrodzenie wyższe niż średnie wojewódzkie zanotowano w produkcji: metali (o 11,3%), pojazdów samochodowych, przyczep i naczep (o 1,1%), maszyn i urządzeń (o 1,1%) oraz w naprawie, konserwacji i instalowaniu maszyn i urządzeń (o 3,8%). Przeciętna płaca niższa od średniej wojewódzkiej wystąpiła w produkcji: artykułów spożywczych (o 33,5%), wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych (o 17,4%), wyrobów z metali (o 10,1%) oraz urządzeń elektrycznych (o 4,7%). W grudniu 2010 r. przeciętne miesięczne wynagrodzenie nominalne brutto w sektorze przedsiębiorstw osiągnęło wartość 4742,85 zł, tj. o 7,5% wyższą niż w grudniu 2009 r. oraz o 24,2% wyższą w porównaniu z listopadem 2010 r. W skali roku przeciętne wynagrodzenie nominalne brutto wzrosło zarówno w sektorze publicznym, jak i prywatnym odpowiednio o: 12,8% i 7,2%. 6
Odchylenia przeciętnych miesięcznych wynagrodzeń W 2010 r. w jednostkach sektora brutto od przeciętnego w województwie w wybranych przedsiębiorstw przepracowano łącznie sekcjach sektora przedsiębiorstw w grudniu 2010 r. 1270,4 mln godzin, tj. o 0,6% mniej niż górnictwo i wydobywanie 137,1% w 2009 r. Czas przepracowany zwiększył się w sektorze prywatnym (o 1,1%), -26,0% przetwórstwo przemysłowe natomiast zmniejszył się w sektorze wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę Δ 29,3% publicznym (o 5,7%). -17,0% dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja Najwięcej godzin przepracowano -25,8% budownictwo w przetwórstwie przemysłowym -35,4% 491,1 mln (38,7% ogółu) oraz handel; naprawa pojazdów samochodowych Δ w górnictwie i wydobywaniu 198,3 mln -31,9% transport i gospodarka magazynowa (15,6%). W skali roku wzrost czasu -58,9% zakwaterowanie i gastronomia przepracowanego odnotowano m.in. w sekcjach: pozostała działalność informacja i komunikacja 15,1% usługowa (o 14,1%), zakwaterowanie -20,3% obsługa rynku nieruchomości i gastronomia (o 10,2%), transport działalność profesjonalna, i gospodarka magazynowa (o 8,0%), naukowa i techniczna 4,4% administrowanie i działalność wspierająca (o 7,0%). Mniej godzin przepraco- administrowanie -56,2% i działalność wspierająca Δ -35,3% działalność związana z kulturą, wano m.in. w: informacji i komunikacji rozrywką i rekreacją (o 12,2%), działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej (o 7,2%), wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (o 5,0%), handlu; naprawie pojazdów samochodowych (o 3,0%). Przeciętne wynagrodzenie godzinowe w sektorze przedsiębiorstw w 2010 r. wyniosło 25,44 zł i było o 3,7% wyższe niż w 2009 r. W sektorze publicznym płacono za godzinę więcej niż w sektorze prywatnym (36,49 zł wobec 22,16 zł). W ujęciu rocznym przeciętna płaca godzinowa wzrosła zarówno w sektorze prywatnym, jak i w sektorze publicznym odpowiednio o: 5,3% i 2,7%. Najwyższą płacę godzinową zanotowano w sekcjach: górnictwo i wydobywanie (41,43 zł) oraz wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (38,87 zł), a najniższą w sekcjach: administrowanie i działalność wspierająca (13,43 zł) oraz zakwaterowanie i gastronomia (13,71 zł). W wymiarze realnym (po uwzględnieniu wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych) przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw w 2010 r. wzrosło o 1,6% w porównaniu z 2009 r. W grudniu 2010 r. odnotowano wzrost przeciętnej płacy realnej w skali roku (o 4,3%), a także na przestrzeni miesiąca (o 23,7%). CENY W grudniu 2010 r. ceny detaliczne badanych artykułów żywnościowych były w większości wyższe niż przed rokiem. Wśród warzyw znacznie więcej płaciliśmy m.in. za: kapustę pekińską (o 84,0% za 1 kg i o 42,4% za 1 szt.), kapustę głowiastą, białą (o 68,2% za 1 kg), ziemniaki (o 59,8%), pory (o 57,3% za 1 kg), pomidory (o 49,0%), paprykę świeżą (o 44,7%), kapustę kwaszoną, białą (o 43,9%), selery korzeniowe, obcinane (o 41,9%), cebulę obcinaną (o 30,5%), buraki obcinane (o 26,4%), ogórki świeże, szklarniowe (o 18,8%), a mniej m.in. za kalafiora (o 19,2%). Wśród owoców podrożały np.: gruszki (o 78,5%), jabłka (o 70,3%) i ananasy (o 17,7%), natomiast potaniały np. mandarynki (o 14,6%) i cytryny (o 12,2%). Z pozostałych artykułów żywnościowych podrożały m.in.: kasza gryczana prażona, cała (o 31,4%), olej jadalny, sojowy (o 26,0% za 1 l), kakao naturalne, bez dodatków (o 19,5% za 100 g), miód naturalny (np. wielokwiatowy o 19,3%), 7
mąka (np. ziemniaczana o 16,1%), sery twarogowe (np. Almette o 13,1%), sól biała warzona (o 13,0% za 1 kg), drożdże piekarskie, prasowane (o 11,7%), sucharki delikatesowe (o 10,3%), natomiast potaniały napoje gazowane (np. oranżada o 25,9% za 1 l) i śmietana o zawartości tłuszczu 12% o 18,9% za 200 ml. W porównaniu z poprzednim miesiącem w grudniu 2010 r. generalnie wystąpił wzrost cen żywności. Spośród warzyw najbardziej wzrosła cena papryki świeżej (o 58,8%), porów (o 33,7% za 1 kg), kapusty pekińskiej (o 18,1% za 1 kg), rzodkiewki (o 14,0%) i pomidorów (o 13,4%), a z owoców winogron wielkoowocowych (o 42,1%) i bananów (o 12,2%). Znacznie mniej niż w listopadzie 2010 r. płaciliśmy za mandarynki (o 22,7%) i pomarańcze (o 20,5%). Spośród badanych artykułów nieżywnościowych więcej niż w grudniu 2009 r. płacono za niektóre wyroby odzieżowe (np. płaszcz męski jesienno-zimowy ocieplany o 29,6%, płaszcz damski jesienno-zimowy ocieplany o 25,2%, szal damski z dzianiny o 19,4%), obuwie typu adidasy (np. półbuty męskie całoroczne, wierzch kombinowany o 19,7% i półbuty dziecięce całoroczne o 18,0%), leki (np. syrop Flegamina o 16,3% i tabletki Boldaloin o 15,0%). Więcej płaciliśmy także m.in. za wyroby elektroniczne (np. budzik o 23,9%), wyroby jubilerskie (np. obrączkę złotą próby 0,585 o 21,6% i łańcuszek złoty próby 0,585 o 19,0%), wyroby skóropodobne (np. torebkę damską o 20,2%). W ujęciu rocznym podrożały także m.in. śpiwór (o 33,9%), ubranie treningowe chłopięce (o 26,5%), narty zjazdowe (o 17,6%) i łyżwy figurowe (o 15,0%). Znaczny wzrost cen dotyczył również m.in. kamery internetowej (o 23,3%) i zestawu z telefonem na kartę (o 22,0%). Ceny większości usług konsumpcyjnych były wyższe niż przed rokiem. Wzrosła opłata jednorazowa (roczna) ubezpieczenia AC (np. modelu samochodu fabrycznie nowego o 34,8% i modelu samochodu używanego w wieku 6 10 lat o 26,3%) oraz ubezpieczenia w pakiecie OC, AC, NW (np. modelu samochodu fabrycznie nowego o 23,4%). Wyższy był również podatek od nieruchomości i opłata gruntowa (o 31,0% za 1 m 2 ). Więcej płaciliśmy także m.in. za opiekę nad dzieckiem, którą świadczyły firmy lub osoby, które zarejestrowały taką działalność (o 23,1% za 1 godz.). Ceny wybranych, podstawowych artykułów żywnościowych, usług konsumpcyjnych i towarów niekonsumpcyjnych kształtowały się następująco: WYSZCZEGÓLNIENIE Przeciętne ceny w zł XII 2009 XII 2010 Ryż łuskany biały za 1 kg... 3,70 3,57 Chleb pszenno-żytni za 500 g... 2,22 2,38 Mięso wołowe z kością (szponder) za 1 kg... 14,09 14,49 Mięso wieprzowe (żeberka) za 1 kg... 12,47 11,56 Parówki drobiowe za 1 kg... 9,85 10,61 Mleko krowie o zawartości 0,5% 2,5% tłuszczu, o przedłużonym okresie trwałości za 1 l... 2,45 2,49 Masło o zawartości tłuszczu 82,5% 200 g... 4,11 4,32 Cukier biały kryształ za 1 kg... 2,68 2,90 Kapusta głowiasta biała za 1 kg... 1,07 1,80 Cebula za 1 kg... 1,67 2,18 Ziemniaki za 1 kg... 0,97 1,55 Opłata z tytułu najmu obejmująca eksploatację, konserwację, bieżące naprawy i inne koszty (mieszkanie komunalne) za 1 m 2... 3,60 3,78 Opłata z tytułu eksploatacji, konserwacji i bieżących napraw (mieszkanie spółdzielcze) za 1 m 2... 2,15 2,16 Fundusz remontowy, mieszkanie spółdzielcze za 1 m 2... 1,67 1,74 Fundusz remontowy wspólnoty mieszkaniowej za 1 m 2... 1,57 1,62 Czynsz mieszkaniowy płacony przez lokatorów w kamienicach prywatnych za 1 m 2... 6,80 6,95 Węgiel kamienny (klasa I, orzech) za 1 t... 617,42 638,85 8
ROLNICTWO Skup ziarna zbóż podstawowych (bez ziarna siewnego, łącznie z mieszankami zbożowymi) według siedziby producenta w okresie lipiec grudzień 2010 r. wyniósł 51,5 tys. ton i był o 8,7% większy niż w analogicznym okresie 2009 r. Pszenicy skupiono 41,8 tys. ton (o 18,7% więcej), a żyta 1,4 tys. ton (o 29,6% mniej). W grudniu 2010 r. skupiono 4,3 tys. ton ziarna zbóż podstawowych, tj. o 26,6% mniej niż przed rokiem. Pszenicy skupiono 3,4 tys. ton (o 17,7% mniej), a żyta 0,1 tys. ton (o 1,2% mniej). W stosunku do listopada 2010 r. zanotowano spadek skupu ziarna zbóż podstawowych o 40,7%. Skup żywca rzeźnego (w przeliczeniu na mięso w wadze poubojowej ciepłej) według siedziby producenta w 2010 r. ukształtował się na poziomie 92,0 tys. ton, tj. wyższym niż przed rokiem o 5,8%. Żywca drobiowego skupiono 50,8 tys. ton (o 16,3% więcej niż w 2009 r.), żywca wieprzowego 32,4 tys. ton (o 2,2,0% mniej), a żywca wołowego z cielęcym 8,1 tys. ton (o 11,6% mniej). W grudniu 2010 r. skup żywca rzeźnego wyniósł 6,7 tys. ton i był o 29,9% większy niż w grudniu 2009 r. Żywca drobiowego skupiono 4,0 tys. ton (o 37,5% więcej), żywca wieprzowego 2,4 tys. ton (o 27,8% więcej), a żywca wołowego z cielęcym 0,3 tys. ton (o 5,2% mniej). Skup mleka krowiego w 2010 r. wyniósł 180,3 mln litrów, tj. o 4,1% mniej niż w 2009 r. W grudniu 2010 r. skupiono 13,8 mln litrów mleka krowiego (o 3,5% mniej niż w grudniu 2009 r.). Ceny skupu ziarna zbóż podstawowych w grudniu 2010 r. były wyższe niż w grudniu 2009 r. (o 72,4%) i w listopadzie 2010 r. (o 9,1%). Dynamika cen skupu a niektórych produktów rolnych w grudniu 2010 r. XII 2009 = 100 XI 2010 = 100 166,6% 165,4% pszenica 109,3% 110,0% Jednostka miary Ceny skupu w grudniu 2010 r. kraj 212,6% 205,3% 125,0% 111,1% żyto żywiec rzeźny: wołowy 103,4% 105,1% 101,9% 104,8% w zł 1 dt 77,52 77,97 1 dt 63,65 61,91 1 kg 4,92 5,16 106,3% 100,2% wieprzowy 106,0% 102,3% 1 kg 4,03 3,89 kraj a Według siedziby producenta. Relacja ceny skupu 1 kg żywca wieprzowego do ceny 1 kg żyta na targowiskach w grudniu 2010 r. wyniosła 5,4 (5,9 przed rokiem i 5,2 przed miesiącem). W obrocie targowiskowym ceny ziarna zbóż podstawowych w grudniu 2010 r. były wyższe niż przed rokiem i miesiącem. Wzrosła również cena ziemniaków jadalnych. Za prosię na chów należało zapłacić 130,00 zł (o 24,6% mniej niż w grudniu 2009 r.). 9
Przeciętne ceny uzyskiwane przez rolników na targowiskach w grudniu 2010 r. WYSZCZEGÓLNIENIE W zł za 1 dt XII 2009 = 100 XI 2010 = 100 kraj kraj kraj Ziarno zbóż: pszenica... 87,03 82,08 136,1 153,7 101,5 103,4 żyto... 75,28 64,25 116,8 159,9 103,4 104,2 jęczmień... 79,52 73,49 137,7 152,9 103,2 102,7 owies... 71,06 62,33 125,8 147,2 101,5 103,6 Ziemniaki jadalne... 127,41 112,54 152,1 146,9 103,0 106,5 PRZEMYSŁ Produkcja sprzedana przemysłu w 2010 r. wyniosła 175963,6 mln zł i w porównaniu z rokiem poprzednim w cenach stałych wzrosła o 13,0% (w kraju wzrost o 9,8%). Wyższe przychody ze sprzedaży wyrobów i usług odnotowano we wszystkich sekcjach przemysłu. W największym stopniu produkcja wzrosła w przetwórstwie przemysłowym (o 14,5%). Produkcja sprzedana przemysłu w wybranych działach w 2010 r. 2009 = 100 (ceny stałe) wydobywanie węgla kamiennego i węgla brunatnego (lignitu) produkcja artykułów spożywczych produkcja koksu i produktów rafinacji ropy naftowej produkcja wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych produkcja wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych produkcja metali produkcja wyrobów z metali produkcja pojazdów samochodowych, przyczep i naczep wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę 101,9% 107,3% 128,9% 110,3% 126,3% 130,4% 114,9% 121,9% 110,9% W grudniu 2010 r. produkcja sprzedana przemysłu ukształtowała się na poziomie 15006,7 mln zł, tj. wyższym niż w grudniu 2009 r. o 7,1% i większym niż w poprzednim miesiącu o 0,1% (w kraju odpowiednio: wzrost o 11,5% i spadek o 4,1%). W porównaniu z analogicznym miesiącem 2009 r. w największym stopniu produkcja wzrosła w przetwórstwie przemysłowym (o 9,4%), natomiast największy spadek odnotowano w górnictwie i wydobywaniu (o 4,5%). 170 160 150 140 130 120 110 100 90 % Dynamika produkcji sprzedanej przemysłu (przeciętna miesięczna 2005 = 100; ceny stałe) Serie1 Serie2 kraj XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII 2007 2008 2009 2010 10
Wydajność pracy w przemyśle, mierzona produkcją sprzedaną przypadającą na 1 zatrudnionego, w 2010 r. wyniosła 401,9 tys. zł i w odniesieniu do roku poprzedniego była (w cenach stałych) wyższa o 14,5%. Wzrost przychodów na 1 zatrudnionego odnotowano we wszystkich sekcjach przemysłu, w tym największy w przetwórstwie przemysłowym (o 15,9%). W grudniu 2010 r. produkcja sprzedana na 1 zatrudnionego osiągnęła wartość 34,5 tys. zł, tj. wyższą (w cenach stałych) o 7,3% niż przed rokiem. Wśród wyrobów objętych badaniem (w jednostkach o liczbie pracujących 50 i więcej osób) w 2010 r. więcej niż w 2009 r. wyprodukowano m.in.: tarcicy iglastej (o 62,8%), koksu i półkoksu z węgla, lignitu lub torfu, węgla retortowego (o 57,6%), mięsa wieprzowego świeżego lub chłodzonego (o 23,9%), mleka (o 21,2%), kurcząt całych, świeżych lub chłodzonych (o 16,7%), serów świeżych niedojrzewających i twarogu (o 15,4%). Mniej niż w roku poprzednim wyprodukowano m.in.: masła (o 23,9%), produktów uboju trzody chlewnej (o 21,5%) oraz masy betonowej prefabrykowanej (o 15,0%). W grudniu 2010 r. więcej niż przed rokiem wyprodukowano m.in.: koksu i półkoksu z węgla, lignitu lub torfu, węgla retortowego (o 93,8%), tarcicy iglastej (o 90,6%), kurcząt całych, świeżych lub chłodzonych (o 72,8%). Mniej niż przed rokiem wyprodukowano m.in.: masła (o 27,5%), produktów uboju trzody chlewnej (o 23,1%), masy betonowej prefabrykowanej (o 20,3%), a także soków owocowych i warzywnych (o 18,4%). BUDOWNICTWO Przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w budownictwie w 2010 r. wyniosły 17182,9 mln zł i były (w cenach bieżących) wyższe w porównaniu z 2009 r. o 5,6%. Wzrost przychodów odnotowano zarówno w sektorze publicznym (o 0,5%), jak i prywatnym (o 5,7%). Udział sektora prywatnego w przychodach ogółem budownictwa wyniósł ponad 97%. W grudniu 2010 r. przychody w budownictwie ukształtowały się na poziomie 2142,4 mln zł, tj. wyższym niż w grudniu 2009 r. (o 17,5%) oraz wyższym w odniesieniu do poprzedniego miesiąca (o 42,9%). Produkcja budowlano-montażowa w 2010 r. osiągnęła wartość 9704,9 mln zł i w porównaniu z 2009 r. wzrosła o 3,9%. Wyższe przychody odnotowano w działach: budowa obiektów inżynierii lądowej i wodnej (o 11,4%) oraz roboty budowlane specjalistyczne (o 10,2%), natomiast niższe w dziale budowa budynków (o 7,4%). Dynamika produkcji budowlano-montażowej według działów w grudniu 2010 r. XII 2009 = 100 XI 2010 = 100 113,0% budowa budynków 171,1% 117,7% budowa obiektów inżynierii lądowej i wodnej 145,2% 121,5% roboty budowlane specjalistyczne 133,0% W grudniu 2010 r. produkcja budowlano-montażowa osiągnęła wartość 1300,4 mln zł, tj. wyższą o 17,0% w odniesieniu do analogicznego miesiąca 2009 r. oraz wyższą o 49,4% w porównaniu z poprzednim miesiącem. Przychody ze sprzedaży robót budowlanych o charakterze inwestycyjnym w 2010 r. osiągnęły wartość 3881,9 mln zł i były niższe niż w 2009 r. o 1,1%. Przychody te stanowiły 40,0% produkcji budowlano- -montażowej. 11
W grudniu 2010 r. wartość przychodów ze sprzedaży robót budowlanych o charakterze inwestycyjnym wyniosła 517,0 mln zł i była wyższa o 48,4% w porównaniu z poprzednim miesiącem. W odniesieniu do grudnia 2009 r. wartość ta wzrosła o 13,7%. Wydajność pracy w budownictwie, mierzona wartością przychodów przypadającą na 1 zatrudnionego, w 2010 r. wyniosła 279,0 tys. zł i w porównaniu z rokiem poprzednim była (w cenach bieżących) wyższa o 7,1%. Większa wydajność pracy wystąpiła we wszystkich działach budownictwa, w tym w największym stopniu wzrosła w budowie obiektów inżynierii lądowej i wodnej o 11,4%. W grudniu 2010 r. wydajność pracy w budownictwie osiągnęła wartość 35,3 tys. zł i była wyższa w porównaniu z grudniem 2009 r. o 18,7% oraz większa niż przed miesiącem o 42,6%. Wzrost wydajności zarówno w skali roku, jak i miesiąca, odnotowano we wszystkich działach budownictwa. MIESZKANIA Według wstępnych danych w 2010 r. oddano do użytkowania 10248 mieszkań, tj. mniej niż przed rokiem o 3,6% (w kraju spadek o 15,2%). Najwięcej mieszkań oddano do użytkowania w budownictwie indywidualnym 7238 (o 445 mieszkań więcej niż w 2009 r.) oraz w przeznaczonym na sprzedaż lub wynajem 2483 (o 96 mieszkań mniej). Mieszkania oddane do użytkowania w budownictwie indywidualnym stanowiły 70,6% wszystkich mieszkań oddanych do użytkowania w 2010 r. Najmniej mieszkań przekazano do użytkowania w budownictwie spółdzielczym 75 (o 103 mieszkania mniej niż przed rokiem). W porównaniu z 2009 r. wzrost liczby oddanych mieszkań odnotowano jedynie w budownictwie indywidualnym. W grudniu 2010 r. przekazano do użytkowania 1633 mieszkania, czyli o 34,2% więcej niż w grudniu 2009 r. i o 71,9% więcej niż w listopadzie 2010 r. W kraju liczba mieszkań przekazanych do użytkowania w odniesieniu do grudnia 2009 r. spadła o 6,7%, natomiast oddano o 19,1% mieszkań więcej niż w listopadzie 2010 r. W grudniu 2010 r. w budownictwie indywidualnym oddano do użytkowania 776 mieszkań, w budownictwie przeznaczonym na sprzedaż lub wynajem 626, w społecznym czynszowym 199, w komunalnym 32 mieszkania. Struktura mieszkań oddanych do użytkowania według form budownictwa w 2010 r. 5,1% 4,4% 39,2% 0,7% 24,2% 70,6% 51,9% indywidualne spółdzielcze przeznaczone na sprzedaż lub wynajem pozostałe a 3,8% kraj a Zakładowe, komunalne, społeczne czynszowe. Powierzchnia mieszkań przekazanych do użytkowania w 2010 r. wyniosła łącznie 1310,9 tys. m 2 i wzrosła w ujęciu rocznym o 2,4%. Przeciętna powierzchnia 1 mieszkania wyniosła 127,9 m 2 (przed rokiem 120,4 m 2 ). Największą przeciętną powierzchnię użytkową miały mieszkania oddane do użytkowania w budownictwie indywidualnym 151,0 m 2 (przed rokiem 148,3 m 2 ), a najmniejszą w budownictwie komunalnym 35,4 m 2 (37,9 m 2 w 2009 r.). 12
W grudniu 2010 r. powierzchnia użytkowa mieszkań oddanych do użytkowania ukształtowała się na poziomie 173,0 tys. m 2 i była o 20,7% większa w porównaniu z grudniem 2009 r. oraz o 46,1% większa niż w listopadzie 2010 r. Przeciętna powierzchnia 1 mieszkania wyniosła 105,9 m 2, podczas gdy w grudniu 2009 r. 117,8 m 2. 250 225 200 175 150 125 100 75 % I XII I III kraj I VI I VII I VIII I IX Dynamika mieszkań oddanych do użytkowania (analogiczny okres 2005 = 100) I XI I XII I III I V I VI I VII I VIII I IX I XI I XII 2007 2008 2009 2010 I III I V I VI I VII I VIII I IX I XI I XII W 2010 r. wydano pozwolenia na realizację 14114 mieszkań, czyli o 7,2% więcej niż w roku poprzednim. Najwięcej pozwoleń dotyczyło budownictwa indywidualnego 65,5% oraz budownictwa przeznaczonego na sprzedaż lub wynajem 31,3%. W grudniu 2010 r. wydano pozwolenia na realizację 865 mieszkań, tj. mniej o 6,4% niż w grudniu 2009 r., natomiast o 13,7% więcej niż w listopadzie 2010 r. W 2010 r. rozpoczęto budowę 11932 mieszkań, tj. o 11,1% więcej niż w 2009 r. W grudniu 2010 r. liczba rozpoczętych budów wyniosła 889 i było to więcej niż przed rokiem (o 26,1%) oraz więcej niż w listopadzie 2010 r. (o 51,2%). HANDEL Dynamika sprzedaży detalicznej w wybranych specjalnościach branżowych w 2010 r. pojazdy samochodowe, motocykle, części paliwa stałe, ciekłe i gazowe żywność, napoje i wyroby tytoniowe pozostała sprzedaż detaliczna w niewyspecjalizowanych sklepach farmaceutyki, kosmetyki, sprzęt ortopedyczny włókno, odzież, obuwie 2009 = 100 86,1% 103,3% 100,7% 115,4% 106,1% 136,4% Sprzedaż detaliczna zrealizowana przez przedsiębiorstwa handlowe i niehandlowe w 2010 r. wyniosła 22104,0 mln zł i była niższa niż w roku poprzednim o 1,5%. Największy udział w ogólnej wartości sprzedaży miały przedsiębiorstwa zajmujące się sprzedażą pojazdów samochodowych, motocykli, części (26,6%) oraz żywności, napojów i wyrobów tytoniowych (26,4%). meble, RTV, AGD 101,6% W grudniu 2010 r. sprzedaż prasa, książki, pozostała sprzedaż w wyspecjalizowanych sklepach 87,8% detaliczna osiągnęła wartość pozostałe 81,5% 2124,3 mln zł, tj. wyższą niż przed rokiem i miesiącem odpowiednio o: 3,0% i 15,4%. W ujęciu rocznym wzrost sprzedaży detalicznej odnotowano m.in. w grupach: paliwa stałe, ciekłe i gazowe (o 36,6%), farmaceutyki, kosmetyki, sprzęt ortopedyczny (o 23,5%) oraz pojazdy samochodowe, motocykle, części (o 19,1%). Spadek sprzedaży wystąpił m.in. w grupach: pozostałe (o 17,0%), meble, RTV, AGD (o 7,8%), pozostała sprzedaż detaliczna w niewyspecjalizowanych sklepach (o 7,0%). 13
Sprzedaż hurtowa zrealizowana przez jednostki handlowe i niehandlowe w 2010 r. wyniosła 87010,2 mln zł i wzrosła w skali roku o 39,6%. W grudniu 2010 r. sprzedaż hurtowa ukształtowała się na poziomie 7110,0 mln zł, tj. wyższym niż w grudniu 2009 r. (o 44,7%), ale niższym w stosunku do listopada 2010 r. (o 5,0%). PODMIOTY GOSPODARKI NARODOWEJ Według Krajowego Rejestru Urzędowego Podmiotów Gospodarki Narodowej REGON w województwie śląskim w końcu grudnia 2010 r. zarejestrowanych było 451,6 tys. podmiotów. Ich liczba wzrosła zarówno w porównaniu ze stanem w końcu grudnia 2009 r. o 21,1 tys. (o 4,9%), jak i w odniesieniu do stanu w końcu września 2010 r. o 4,3 tys. (o 1,0%). Ponad 96% podmiotów pochodziło z sektora prywatnego. Prawie 76% ogółu podmiotów stanowiły osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą. Było ich więcej niż przed rokiem o 5,2% oraz więcej niż w końcu września 2010 r. o 0,8%. Najwięcej osób fizycznych prowadziło działalność w: handlu; naprawie pojazdów samochodowych (33,0%), budownictwie (12,8%), przetwórstwie przemysłowym (9,4%), działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej (8,7%) oraz w transporcie i gospodarce magazynowej (8,2%). Według stanu w końcu grudnia 2010 r. w rejestrze REGON zarejestrowanych było 35,2 tys. spółek cywilnych oraz 32,8 tys. spółek handlowych, w tym 5,6 tys. z udziałem kapitału zagranicznego. W porównaniu ze stanem w końcu grudnia 2009 r. liczba spółek handlowych zwiększyła się o 6,6%. Liczba przedsiębiorstw państwowych wyniosła 19 i w skali roku zmniejszyła się o 9. w tysiącach Podmioty gospodarki narodowej według powiatów w 2010 r. Stan w dniu 31 XII 42,8 451,6 m. Katowice m. Częstochowa m. Bielsko-Biała m. Sosnowiec m. Gliwice cieszyński m. Bytom m. Zabrze będziński bielski tarnogórski żywiecki m. Tychy m. Rybnik m. Dąbrowa Górnicza m. Chorzów zawierciański pszczyński wodzisławski m. Ruda Śląska częstochowski mikołowski gliwicki raciborski m. Jaworzno m. Mysłowice myszkowski m. Siemianowice Śląskie kłobucki m. Jastrzębie-Zdrój lubliniecki m. Żory rybnicki bieruńsko-lędziński m. Piekary Śląskie m. Świętochłowice 26,7 24,9 24,4 23,3 18,7 16,6 16,4 16,0 15,7 14,1 13,5 13,4 13,4 12,8 11,6 10,7 10,7 10,7 10,1 10,0 8,6 8,4 8,2 7,8 7,3 7,2 6,6 6,5 5,9 5,9 5,2 5,1 4,2 4,1 4,0 W 2010 r. zarejestrowano 46,4 tys. nowych podmiotów gospodarki narodowej z tego 87,7% (40,7 tys.) stanowiły osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą. Najwięcej zarejestrowano jednostek prowadzących działalność w sekcjach: handel; naprawa pojazdów samochodowych (30,1%), budownictwo (12,8%), przetwórstwo przemysłowe (9,0%) oraz działalność profesjonalna, naukowa i techniczna (8,9%). W omawianym okresie swoją działalność zlikwidowało 25,5 tys. podmiotów, najwięcej w sekcjach: handel; naprawa pojazdów samochodowych (37,6%), budownictwo (12,4%) oraz przetwórstwo przemysłowe (8,1%). Podobnie jak w przypadku jednostek nowo powstałych, także wśród podmiotów wyrejestrowanych przeważały osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą 23,8 tys. (93,6%). Katowice, styczeń 2011 r. 14
Inne dane charakteryzujące śląskie można znaleźć w publikacjach statystycznych wydawanych przez Urząd Statystyczny w Katowicach oraz w publikacjach ogólnopolskich Głównego Urzędu Statystycznego, a także na stronach www.stat.gov.pl/katow W Komunikacie o sytuacji społeczno-gospodarczej województwa śląskiego zastosowano skróty niektórych nazw poziomów klasyfikacyjnych z PKD 2007. Zestawienie zastosowanych skrótów i pełnych nazw podaje się poniżej: skrót Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja Handel; naprawa pojazdów samochodowych Zakwaterowanie i gastronomia Obsługa rynku nieruchomości Administrowanie i działalność wspierająca Produkcja skór i wyrobów skórzanych Produkcja wyrobów z drewna, korka, słomy i wikliny Produkcja koksu i produktów rafinacji ropy naftowej Produkcja wyrobów farmaceutycznych Produkcja wyrobów z metali Produkcja maszyn i urządzeń Produkcja pojazdów samochodowych, przyczep i naczep Gospodarka odpadami; odzysk surowców Budowa budynków Budowa obiektów inżynierii lądowej i wodnej Handel hurtowy i detaliczny pojazdami samochodowymi oraz ich naprawa Handel hurtowy Handel detaliczny Transport lądowy i rurociągowy POLSKA KLASYFIKACJA DZIAŁALNOŚCI (PKD) sekcje działy pełna nazwa Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca Produkcja skór i wyrobów ze skór wyprawionych Produkcja wyrobów z drewna oraz korka z wyłączeniem mebli; produkcja wyrobów ze słomy i materiałów używanych do wyplatania Wytwarzanie i przetwarzanie koksu i produktów rafinacji ropy naftowej Produkcja podstawowych substancji farmaceutycznych oraz leków i pozostałych wyrobów farmaceutycznych Produkcja metalowych wyrobów gotowych, z wyłączeniem maszyn i urządzeń Produkcja maszyn i urządzeń, gdzie indziej niesklasyfikowana Produkcja pojazdów samochodowych, przyczep i naczep, z wyłączeniem motocykli Działalność związana ze zbieraniem, przetwarzaniem i unieszkodliwianiem odpadów; odzysk surowców Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków Roboty związane z budową obiektów inżynierii lądowej i wodnej Handel hurtowy i detaliczny pojazdami samochodowymi; naprawa pojazdów samochodowych Handel hurtowy, z wyłączeniem handlu pojazdami samochodowymi Handel detaliczny, z wyłączeniem handlu detalicznego pojazdami samochodowymi Transport lądowy oraz transport rurociągowy Kreska ( ) zjawisko nie wystąpiło Kropka (.) zupełny brak informacji albo brak informacji wiarygodnych Znak x wypełnienie pozycji jest niemożliwe lub niecelowe W tym oznacza, że nie podaje się wszystkich składników sumy Znak Δ oznacza, że nazwy zostały skrócone w stosunku do obowiązującej klasyfikacji Znak * oznacza, że dane zostały zmienione w stosunku do już opublikowanych UWAGI Prezentowane w Komunikacie: dane o zatrudnieniu, wynagrodzeniach w ujęciu miesięcznym dotyczą podmiotów gospodarczych o liczbie pracujących 10 osób i więcej, dane o przychodach ze sprzedaży produkcji przemysłu i budownictwa, sprzedaży detalicznej i hurtowej towarów w ujęciu miesięcznym dotyczą podmiotów gospodarczych o liczbie pracujących 10 osób i więcej, dane o wynikach finansowych przedsiębiorstw niefinansowych oraz nakładach inwestycyjnych i inwestycjach rozpoczętych w ujęciu kwartalnym dotyczą podmiotów gospodarczych prowadzących księgi rachunkowe (z wyjątkiem podmiotów, których podstawowym rodzajem działalności jest działalność zaklasyfikowana według PKD do sekcji Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo, Działalność finansowa i ubezpieczeniowa ) o liczbie pracujących 50 osób i więcej, dane prezentowane są w układzie PKD 2007. Dane w ujęciu wartościowym oraz wskaźniki struktury podano w cenach bieżących. Wskaźniki dynamiki zaprezentowano na podstawie wartości w cenach bieżących, z wyjątkiem przemysłu, dla którego wskaźniki dynamiki podano na podstawie wartości w cenach stałych. 15
WYBRANE DANE O WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKIM SELECTED DATA ON THE ŚLĄSKIE VOIVODSHIP WYSZCZEGÓLNIENIE SPECIFICATION I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Ludność a w tys.... 2009.. 4643,8.. 4642,9.. 4643,2.. 4640,7 Population a in thous. 2010.. 4639,3.. 4638,5.. 4637,7... Bezrobotni zarejestrowani a w tys.... 2009 138,1 147,9 154,2 153,2 150,5 148,5 150,1 151,4 154,0 157,6 162,6 168,4 Registered unemployed persons a in thous. 2010 182,8 189,4 190,2 183,3 178,0 172,9 169,9 168,7 171,6 173,5 174,4 181,2 Stopa bezrobocia ab w %... 2009 7,7 8,2 8,5 8,5 8,3 8,2 8,3 8,4 8,5 8,7 8,9 9,4 Unemployment rate ab in % 2010 10,1 10,4 10,4 10,1 9,8 9,6 9,4 9,3 9,5 9,6 9,6 9,9 Oferty pracy (w ciągu miesiąca) w tys.... 2009 9,5 8,0 11,1 9,4 9,1 8,4 9,1 10,6 10,4 8,8 6,8 5,1 Job offers (during the month) in thous. 2010 9,2 9,2 12,4 10,3 9,1 10,2 10,1 10,1 10,7 10,5 7,5 5,9 Liczba bezrobotnych na 1 ofertę pracy a... 2009 20 22 20 19 19 20 20 17 18 26 28 43 Number of unemployed persons per a job offer a 2010 32 26 24 21 21 22 24 22 22 26 30 44 Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw c w tys.... 2009 740,0 738,1 737,6 735,7 733,8 732,1 729,3 729,0 726,8 729,2 728,6 727,3 Average paid employment in enterprise sector c in thous. 2010 733,1 732,6 731,3 730,6 731,4 731,7 730,9 728,7 728,3 725,7 725,7 727,1 poprzedni miesiąc=100... 2009 102,0 99,7 99,9 99,7 99,7 99,8 99,6 99,9 99,7 100,3 99,9 99,8 previous month=100 2010 100,8 99,9 99,8 99,9 100,1 100,0 99,9 99,7 100,0 99,6 100,0 100,2 analogiczny miesiąc poprzedniego roku=100... 2009 102,9 101,8 101,3 100,8 100,1 99,9 99,4 99,5 99,3 99,6 99,9 100,2 corresponding month of previous year=100 2010 99,1 99,3 99,2 99,3 99,7 99,9 100,2 100,0 100,2 99,5 99,6 100,0 przeciętne miesięczne 2005=100... 2009 109,9 109,7 109,6 109,3 109,0 108,8 108,4 108,3 108,0 108,3 108,2 108,0 monthly average of 2005=100 2010 108,9 108,8 108,6 108,5 108,7 108,7 108,6 108,3 108,2 107,8 107,8 108,0 w tym górnictwo i wydobywanie... 2009 120,8 121,1 121,1 121,0 120,6 120,3 120,4 120,3 120,3 120,3 120,3 120,0 of which mining and quarrying 2010 119,9 120,4 120,1 119,2 118,9 118,7 118,2 117,8 117,8 117,6 117,3 116,3 poprzedni miesiąc=100... 2009 99,7 100,3 100,0 99,9 99,7 99,8 100,1 99,9 100,0 100,0 100,0 99,8 previous month=100 2010 99,9 100,4 99,7 99,3 99,7 99,8 99,7 99,6 100,0 99,8 99,8 99,2 analogiczny miesiąc poprzedniego roku=100... 2009 102,9 102,6 102,5 102,3 101,6 101,0 100,4 99,9 99,7 99,6 99,3 99,1 corresponding month of previous year=100 2010 99,3 99,4 99,2 98,5 98,6 98,6 98,2 97,9 97,9 97,7 97,5 96,9 Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw c w zł... 2009 3406,12 3594,77 3460,38 3390,19 3295,55 3390,36 3549,50 3375,67 3444,14 3375,90 3734,53 4413,63 Average monthly wages and salaries in enterprise sector c in zl 2010 3289,59 3733,94 3586,93 3539,13 3401,01 3598,76 3579,05 3558,05 3555,02 3536,78 3817,43 4742,85 poprzedni miesiąc=100... 2009 89,0 105,5 96,3 98,0 97,2 102,9 104,7 95,1 102,0 98,0 110,6 118,2 previous month=100 2010 74,5 113,5 96,1 98,7 96,1 105,8 99,5 99,4 99,9 99,5 107,9 124,2 analogiczny miesiąc poprzedniego roku=100... 2009 106,7 105,3 107,8 102,8 104,1 100,1 102,9 103,3 102,0 100,5 95,5 115,4 corresponding month of previous year=100 2010 96,6 103,9 103,7 104,4 103,2 106,1 100,8 105,4 103,2 104,8 102,2 107,5 przeciętne miesięczne 2005=100... 2009 125,6 132,6 127,6 125,0 121,5 125,0 130,9 124,5 127,0 124,5 137,7 162,8 monthly average of 2005=100 2010 121,3 137,7 132,3 130,5 125,4 132,7 132,0 131,2 131,1 130,4 140,8 174,9 w tym górnictwo i wydobywanie... 2009 5532,89 6820,80 5031,15 5093,53 4422,75 4707,72 5417,05 4831,77 5015,55 4805,84 5976,25 9838,27 of which mining and quarrying 2010 4537,12 7152,25 4967,26 5194,89 4593,28 5109,61 5153,74 5020,62 5141,81 5126,92 6028,86 11247,05 poprzedni miesiąc=100... 2009 78,4 123,3 73,8 101,2 86,8 106,4 115,1 89,2 103,8 95,8 124,4 164,6 previous month=100 2010 46,1 157,6 69,5 104,6 88,4 111,2 100,9 97,4 102,4 99,7 117,6 186,6 analogiczny miesiąc poprzedniego roku=100... 2009 105,4 105,6 115,6 105,4 104,4 97,1 102,3 109,1 104,9 97,8 76,2 139,5 corresponding month of previous year=100 2010 82,0 104,9 98,7 102,0 103,9 108,5 95,1 103,9 102,5 106,7 100,9 114,3 a Stan w końcu okresu. b Udział zarejestrowanych bezrobotnych w cywilnej ludności aktywnej zawodowo. c W przedsiębiorstwach o liczbie pracujących 10 osób i więcej. a End of period. b Ratio of registered unemployed persons to the economically active civil population. c In enterprises employing 10 and more persons.
WYSZCZEGÓLNIENIE SPECIFICATION WYBRANE DANE O WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKIM (cd.) SELECTED DATA ON THE ŚLĄSKIE VOIVODSHIP (cont.) I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Mieszkania oddane do użytkowania (od początku roku)... 2009 1353 2209 2730 3347 3879 4559 5627 6622 7603 8372 9417 10634 Dwellings completed (from the beginning of the year) 2010 602 1453 2263 2973 3658 4397 5304 6098 6778 7665 8615 10248 analogiczny okres poprzedniego roku=100... 2009 147,7 109,9 94,3 92,0 91,4 92,2 95,9 96,1 96,8 93,8 96,6 87,0 corresponding period of previous year=100 2010 44,5 65,8 82,9 88,8 94,3 96,4 94,3 92,1 89,1 91,6 91,5 96,4 Nakłady inwestycyjne a w tys. zł (ceny bieżące)... 2009.. 2500106.. 5560024.. 7934377.. 11454081 Investment outlays a in thous. zl (current prices) 2010.. 1559407.. 3471801.. 5679661... analogiczny okres poprzedniego roku =100... 2009.. 101,9.. 99,6.. 91,2.. 87,1 corresponding period of previous year=100 2010.. 62,4.. 62,4.. 71,6... Produkcja sprzedana przemysłu b (w cenach stałych): Sold production of industry b (constant prices): poprzedni miesiąc=100... 2009 93,5 106,0 123,2 89,6 100,6 109,6 97,3 85,0 128,5 101,3 97,9 95,9 previous month=100 2010 99,9 102,5 114,3 90,2 97,0 110,3 93,9 81,7 131,8 94,5 99,2 100,1 analogiczny miesiąc poprzedniego roku=100... 2009 76,3 78,1 94,4 80,1 87,6 92,2 90,3 100,6 100,5 104,9 123,4 121,9 corresponding month of previous year=100 2010 130,3 126,0 116,9 117,6 113,4 114,1 110,0 105,8 108,5 101,2 102,5 107,1 przeciętna miesięczna 2005=100... 2009 105,1 111,5 137,4 123,1 123,8 135,7 132,1 112,2 144,2 146,0 143,0 137,1 monthly average of 2005=100 2010 137,0 140,5 160,5 144,7 140,4 154,8 145,3 118,7 156,4 147,9 146,7* 146,8 w tym górnictwo i wydobywanie: of which mining and quarrying: poprzedni miesiąc=100... 2009 95,5 99,7 109,3 84,5 103,1 102,2 109,7 100,5 117,2 97,2 101,6 89,2 previous month=100 2010 88,3 109,8 112,7 84,9 94,7 111,0 104,4 99,0 105,8 101,6 102,3* 86,0 analogiczny miesiąc poprzedniego roku=100... 2009 70,3 75,0 85,1 66,9 74,1 74,3 78,1 90,0 94,7 84,3 104,9 105,5 corresponding month of previous year=100 2010 97,5 107,4 110,7 111,3 102,3 111,2 105,7 104,2 94,1 98,3 99,0* 95,5 Sprzedaż produkcji budowlano-montażowej b (w cenach bieżących): Sale of construction and assembly production b (current prices): poprzedni miesiąc=100... 2009 33,0 117,3 128,7 112,2 105,0 110,9 98,3 104,1 107,8 99,9 88,0 135,9 previous month=100 2010 36,9 116,5 122,0 113,7 112,7 113,8 98,8 96,8 116,5 105,3 87,4 149,4 analogiczny miesiąc poprzedniego roku=100... 2009 86,9 85,8 96,2 97,1 97,0 99,3 97,9 103,1 100,3 88,5 110,0 85,7 corresponding month of previous year=100 2010 95,9 95,3 90,3 91,4 98,1 100,7 101,2 94,1 101,7 107,2 106,4 117,0 Sprzedaż detaliczna towarów b (w cenach bieżących): Retail sales of goods b (current prices): poprzedni miesiąc=100... 2009 82,5 100,7 110,0 101,0 99,1 102,9 103,2 97,6 100,1 102,2 94,7 117,2 previous month=100 2010 72,4 104,0 129,7 87,4 101,9 108,6 93,9 96,9 110,8 95,7 97,7 115,4 analogiczny miesiąc poprzedniego roku=100... 2009 107,4 96,1 102,2 94,0 102,0 100,8 100,4 105,8 104,6 104,4 111,5 107,5 corresponding month of previous year=100 2010 94,3 97,4 114,9 99,5 102,3 108,0 98,3 97,6 108,1 101,3 104,6 103,0 Wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych c : Price index of consumer goods and services c : analogiczny okres poprzedniego roku=100... 2009.. 103,4.. 104,3.. 104,0.. 103,8 corresponding period of previous year=100 2010.. 103,0.. 102,0.. 101,9... a W przedsiębiorstwach o liczbie pracujących 50 osób i więcej; dane są prezentowane narastająco. b W przedsiębiorstwach o liczbie pracujących 10 osób i więcej. c Dane kwartalne. a In enterprises employing 50 and more persons; data on accrued base. b In enterprises employing 10 and more persons. c Quarterly data.