Właściwości wód podziemnych

Podobne dokumenty
WYKRYWANIE ZANIECZYSZCZEŃ WODY POWIERZA I GLEBY

OZNACZANIE TWARDOŚCI WODY SPOSOBEM WARTHA - PFEIFERA

Raport Jakość wody i ścieków w 2011 roku

OCENA AGRESYWNOŚCI I KOROZJI WOBEC BETONU I STALI PRÓBKI WODY Z OTWORU NR M1 NA DRODZE DW 913

1. Regulamin bezpieczeństwa i higieny pracy Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach Literatura... 12

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 646

MONITORING PRZEGLĄDOWY

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 432

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 921

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 432

Łukasz K. Tomasz M. Ochrona Wód

Lp. STANDARD PODSTAWA PRAWNA

22 marca - Światowy Dzień Wody

Spis treści. Wstęp. Twardość wody

10,10 do doradztwa nawozowego 0-60 cm /2 próbki/ ,20 Badanie azotu mineralnego 0-90 cm. 26,80 C /+ Egner/

K1. KONDUKTOMETRYCZNE MIARECZKOWANIE STRĄCENIOWE I KOMPLEKSOMETRYCZNE

Znak sprawy: OśZP Zapytanie ofertowe. Siedziba: Sławno ul. Marszałka Józefa Piłsudskiego 31 (powiat opoczyński)

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 646

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1044

Właściwości wód podziemnych

ILOŚCIOWE OZNACZANIE SIARCZANÓW W WODZIE WODOCIĄGOWEJ METODĄ MIARECZKOWANIA KONDUKTOMETRYCZNEGO

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 814

Pracownia analizy ilościowej dla studentów II roku Chemii specjalność Chemia podstawowa i stosowana Wyznaczanie parametrów kolektywnych układu

Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Olecku

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 13 lipca 2010 r. w sprawie komunalnych osadów ściekowych. (Dz. U. z dnia 29 lipca 2010 r.

a) Sole kwasu chlorowodorowego (solnego) to... b) Sole kwasu siarkowego (VI) to... c) Sole kwasu azotowego (V) to... d) Sole kwasu węglowego to...

Raport Jakość wody i ścieków w 2013 roku

ZABEZPIECZENIE LUDNOŚCI WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO W WODĘ PITNĄ

RAPORT JAKOŚĆ WODY I ŚCIEKÓW

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 787

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1651

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1188

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1188

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 646

BADANIE WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNYCH WODY

Zakres badań wykonywanych w Laboratorium Środowiskowym.

22 marca Światowy Dzień Wody

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1044

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1063

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 814

b) Podaj liczbę moli chloru cząsteczkowego, która całkowicie przereaguje z jednym molem glinu.

BIOTECHNOLOGIA OGÓLNA

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 646

BIOCHEMICZNE ZAPOTRZEBOWANIE TLENU

I. Pobieranie próbek. Lp. Wykaz czynności Wielkość współczynnika

Oferta cenowa pobierania oraz wykonania badań próbek wody, ścieków, osadów ściekowych i biogazu

TECHNIK OCHRONY ŚRODOWISKA. Opracowała: mgr inż. Joanna Depta- Ładak

L.p. Wykaz czynności Woda lub ścieki Gleby, odpady, osady, materiał roślinny wk. Powietrzeimisja. Powietrzeemisja

PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W KATOWICACH. OKRESOWA OCENA JAKOŚCI WODY DLA MIASTA MYSŁOWICE za rok 2014

Rozwiązania. dla produktu MN dla M = 3 dla N = 1. Stałą równowagi obliczamy z następującego wzoru:

Wykaz czynności Woda lub ścieki Gleby, odpady, osady, materiał roślinny wk. Powietrzeimisja. Powietrzeemisja

ANEKS 5 Ocena poprawności analiz próbek wody

L.p. Powietrzeemisja. Powietrzeimisja. ścieki

Warszawa, dnia 25 lutego 2015 r. Poz. 257 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 6 lutego 2015 r. w sprawie komunalnych osadów ściekowych

Skąd bierze się woda w kranie?

Zakres działalności Laboratorium Środowiskowego dla którego spełnione jest wymaganie normy PN-EN ISO/IEC 17025:

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1188

Rafał Tytus Bray. Politechnika Gdańska Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska września 2017 Ustka

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 13 lipca 2010 r. w sprawie komunalnych osadów ściekowych2), 3)

r. GRANULACJA OSADÓW W TEMPERATURZE 140 O C

Biologiczne oczyszczanie ścieków

Chemia środowiska laboratorium. Ćwiczenie laboratoryjne: Korozyjność i agresywność wód modyfikacja wykonania i opracowania wyników

Współczynniki kalkulacyjne, ceny poboru próbek i wykonania badań. 6,0 458,82 zł. 2,0 152,94 zł. 2,5 191,18 zł. 2,0 152,94 zł

ĆWICZENIA LABORATORYJNE WYKRYWANIE WYBRANYCH ANIONÓW I KATIONÓW.

SPRAWOZDANIE Z MONITORINGU SKŁADOWISKA W GDAŃSKU SZADÓŁKACH W ROKU 2009

W dniach sierpnia 2011 r. obchodzony jest,,światowy Tydzień Wody. Akcja

Zalecenia nawozowe dla chryzantemy wielkokwiatowej uprawianej w pojemnikach na stołach zalewowych

WYZWANIA EKOLOGICZNE XXI WIEKU

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1293

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 610

SUBSTANCJA POFERMENTACYJNA JAKO NAWÓZ. dr Alina Kowalczyk-Juśko Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie Wydział Nauk Rolniczych w Zamościu

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 610

Jednostki. AT 4 2,0-80 mg/kg s,m O 2 PBW-24 Metoda manometryczna (OxiTop) 0,013-3,86 0,010-3,00 PBM-01. mg/l NH 4 mg/l N-NH 4. mg/l NO 3 mg/l N-NO 3

X Konkurs Chemii Nieorganicznej i Ogólnej rok szkolny 2011/12

Wykaz badań prowadzonych przez laboratorium - woda

KLASYFIKACJA JAKOŚCI WÓD PODZIEMNYCH W 2004 ROKU

imię i nazwisko, nazwa szkoły, miejscowość Zadania I etapu Konkursu Chemicznego Trzech Wydziałów PŁ V edycja

Ewa Imbierowicz. Prezentacja i omówienie wyników pomiarów monitoringowych, uzyskanych w trybie off-line

Za poprawną metodę Za poprawne obliczenia wraz z podaniem zmiany ph

BRAK PRZYDATNOSCI A WARUNKOWA PRZYDATNŚĆ WPS

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1539

DEZYNFEKCJA WODY CHLOROWANIE DO PUNKTU

VI Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2013/2014

Rekultywacja obszarów wodnych w regionie za pomocą innowacyjnej technologii REZONATORA WODNEGO EOS 2000

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 814

Szkolny konkurs chemiczny Grupa B. Czas pracy 80 minut

Wanda Wołyńska Instytut Biotechnologii Przemysłu Rolno-Spożywczego Oddział Cukrownictwa. IBPRS Oddział Cukrownictwa Łódź, czerwiec 2013r.

REAKCJE CHARAKTERYSTYCZNE WYBRANYCH KATIONÓW

Adsorpcja wybranych jonów metali ciężkich na biowęglu pochodzącym z komunalnych osadów ściekowych

KRUSZYWA WAPIENNE ZASTOSOWANIE W PRODUKCJI BETONU TOWAROWEGO I ELEMENTÓW PREFABRYKOWANYCH

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 610

Zawiadomienie o zmianach w SIWZ

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1079

Jerzy Masełko WODA WPROWADZENIE. 1. Właściwości fizyczne i chemiczne wody

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1079

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1365

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 984

INSPEKCJA OCHRONY ŚRODOWISKA KATALOG WYBRANYCH FIZYCZNYCH I CHEMICZNYCH WSKAŹNIKÓW ZANIECZYSZCZEŃ WÓD PODZIEMNYCH I METOD ICH OZNACZANIA

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 610

Laboratorium Badawcze. Przedsiębiorstwo Geologiczne POLGEOL S.A Warszawa, ul. Berezyńska 39 Pracownia Badania Wód tel w.

Transkrypt:

Właściwości wód podziemnych

Właściwości fizyczne i organoleptyczne wód podziemnych: Temperatura Przeźroczystość. Mętność, Barwa, Radoczynność, Smak, Zapach.

Skład chemiczny wód podziemnych zależy od rodzaju i własności skał, przez które przesącza się woda. Najczęściej w wodzie występują: aniony: Cl -, SO4-2, HCO -3, kationy: Na -, Ca +2, Mg +2 mikroelementy: Li, Ba, F, Al, Si, Cu, PB, Cr, As, śladowe: Au, Hg, pierwiastki promieniotwórcze: radon, rad, tor. Woda podziemna zawiera pewne ilości rozpuszczonych gazów: O 2,CO 2, N 2 ; jony: Na +, K +, Ca +2, Mg +2, Cl -, SO 4 2, HCO 3-, NO 3- ; rozpuszczone składniki skalne.

Skład chemiczny wód podziemnych Ogólna mineralizacja - wyraża się masą suchej pozostałości (masa osadu po odparowaniu wody w 105 C) do objętości próbki cieczy: S p = m s /V [mg dm-3] wody normalne Sp< 500 ultra słodkie Sp <100 [mg/dm3] słodkie Sp = (100-500 [mg/dm3]), o podwyższonej mineralizacji Sp = (500 1000 [mg/dm3]), mineralne Sp > 1000 [mg/dm3].

Skład chemiczny wód podziemnych Twardość ogólna suma twardości węglanowej i niewęglanowej, twardość węglanowa przemijająca, podczas gotowania tworzy się kamień kotłowy, twardość niewęglanowa stała. Jednostką jest 1mg CaCO 3 /dm 3 wody (poprzednio 1 miligramorównoważnik [mval] jonu Ca-2 i Mg-2 w 1dm3 wody). 1mg CaCO3/dm3 wody = 0,02 mval Ca/dm3 = 0,05 n Gdy twardość wody mniejsza od 90 mg CaCO3/dm3 działa korodująco na przewody wodociągowe, gdy większa od 500 mg CaCO3/dm3, wytrąca się kamień, powodując zmniejszenie przepustowości przewodów.

Skład chemiczny wód podziemnych Agresywne działanie wody zależy od wartości stężenia jonów wodorowych ph [= - log(h+)]. Roztwór obojętny - ph = 7 kwaśny - ph < 7 zasadowy - ph > 7

Rodzaje agresywności wody w stosunku do betonu: agresywność ługująca, agresywność kwasowa, agresywność węglanowa, agresywność siarczanowa, agresywność magnezowa, agresywność amonowa.

Rodzaje agresywności wody w stosunku do betonu: agresywność ługująca - przesączanie się wody miękkiej przez beton, wody o niskiej twardości przemijającej węglanowej, silnie agresywnej, wg PN 80/B 01800 wody nieagresywne, gdy twardość >1,07 mval/dm3 (w techn. betonów >2,14 mval/dm3). piaskowce środkowej jury - 2 3,5 mval/dm3 wapienie górnej jury - 1,5 3,0 mval/dm3

agresywność kwasowa, zależy od stężenia jonów wodorowych, im mniejsza wartość ph, tym większa agresywność (bardzo silna agresywność, gdy ph < 4,5). Wartość ph wód gruntowych wynosi najczęściej [6,5 8,0], wód mających kontakt z bagnami, gdzie występują kwasy humusowe, powstające z rozkładu substancji roślinnej - ph = 4.

Rodzaje agresywności wody w stosunku do betonu: agresywność węglanowa gdy zawartość agresywnego CO2 jest większa od 5 mg/dm3, W wodach podziemnych znajduje się bierny i agresywny CO2, - agresywny, to ta część gazu, która nie jest potrzebna do utrzymania równowagi z występującym w wodzie anionem (HCO3-), występuje często w wodach o ph < 7,

agresywność siarczanowa określa się na podstawie zawartości w wodzie jonu SO-4. Powstaje on w wyniku ługowania skał siarczanowych: gipsu i anhydrytu, oraz utleniania minerałów siarczkowych, np. pirytu. Siarczany wchodzą w reakcje z CaO, tworząc gips. Powstające kryształy gipsu zwiększają objętość i powodują rozsadzanie betonu.

Rodzaje agresywności wody w stosunku do betonu: agresywność magnezowa spowodowana obecnością jonów Mg+2. Siarczan i chlorek Mg wchodzą w reakcje ze związkami Ca zawartymi w betonie. Powstaje Mg(OH)2, który tworzy galaretowatą masę osadzającą się w porach, powstający również gips powoduje rozsadzanie betonu.

agresywność amonowa określana jest zawartością jonów NH+4, które pochodzą: z rozkładu substancji organicznych, białkowych oraz ze ścieków komunalnych i przemysłowych. W reakcji z Ca znajdującym się w betonie tworzą łatwo rozpuszczalne sole wapniowe.

Stan bakteriologiczny wód podziemnych Wskaźnikiem zanieczyszczenia wody związkami organicznymi (na których bytują różne bakterie) jest zawartość w niej związków azotu i siarkowodoru oraz zwiększona utlenialność. Stopień zanieczyszczenia bakteriologicznego wyraża się mianem coli, które podaje ilości cm3 wody, na które przypada 1 pałeczka okrężnicy. dla ujęć zaopatrzenia indywidualnego - mc = 10, do 50 tys. mieszkańców - mc = 50, powyżej 50 tys. (w 100 cm 3 1pałeczka) - mc = 100.

Związki azotowe Związki azotowe występować mogą w formie: amoniaku NH3, jonów azotynowych NO2-, jonów azotanowych NO3-, głównie w wodach płytkich, do których dostają się ze źródeł powierzchniowego zanieczyszczenia. Amoniak powstaje wskutek rozkładu substancji białkowych, przy współudziale bakterii nitryfikacyjnych, a następnie utlenia się na azotyny, a te na azotany. Obecność amoniaku w wodzie płytkiej wskazuje na świeże źródło zanieczyszczenia; obecność amoniaku, azotynów i azotanów na dłuższy okres zanieczyszczeń wody.

Ogólne zalecenia ochrony przed korozją obiektów budowlanych Badanie właściwości agresywnych wód podziemnych i gruntowych wchodzi w zakres badań geotechnicznych, natomiast zabezpieczenie przed korozją to domena pracy projektanta budowlanego. Zabezpieczenia: izolacja przeciwwilgociowa (gdy podsiąk kapilarny), izolacja przeciwwodna (gdy woda naporowa), drenaż opaskowy (obniżenie poziomu gruntowych, wtedy możliwa lżejsza izolacja). wód

Ogniska (źródła) zanieczyszczeń i wpływ gospodarki na jakość wód podziemnych

Ogniska (źródła) zanieczyszczeń Ogniska (źródła) zanieczyszczeń geogeniczne antropogeniczne

antropogeniczne punktowe lokalne małopowierzchniowe liniowe pasmowe wielkopowierzchniowe, przestrzenne

Przenikanie zanieczyszczeń

Ogniska zanieczyszczeń przemysłowych Ich oddziaływanie na jakość wód zależy od: rodzaju przemysłu i wielkości produkcji, technologii produkcji, wykorzystywanych surowców (rodzaju, sposobu składowania), wytwarzanych produktów (magazynowanie, transport), wytwarzanych odpadówy (ilość, sposób gromadzenia i utylizacji).

Obszary lub ogniska zanieczyszczeń górniczych to strefy związane z eksploatacją i przeróbką surowców. Do zanieczyszczenia wód podziemnych może dochodzić na różnych etapach procesu eksploatacji, przeróbki i wzbogacania surowców.

Najważniejszymi przyczynami prowadzącymi do zanieczyszczenia wód podziemnych są: zakłócenie naturalnych warunków hydrogeochemicznych w wyniku odwadniania złóż, zrzut zanieczyszczonych wód kopalnianych do wód powierzchniowych, emisja zanieczyszczeń skumulowanych w osadach dennych zbiorników wód powierzchniowych, emisja zanieczyszczeń z hałd surowców i hałd odpadów poeksploatacyjnych, emisja zanieczyszczeń z zakładów przeróbki i wzbogacania surowców, emisja zanieczyszczeń ze składowisk odpadów poprodukcyjnych, zmiany warunków hydrodynamicznych i hydrogeochemicznych w wyniku likwidacji kopalń.

OGNISKA ZANIECZYSZCZEŃ ROLNICZYCH Zanieczyszczenia rolnicze mogą występować zarówno jako ogniska lokalne, jak i przestrzenne. Do najważniejszych przyczyn zanieczyszczenia wód podziemnych występujących w obszarach wiejskich należą: chemizacja rolnictwa (niewłaściwie stosowane nawozy mineralne i środki ochrony roślin) intensyfikacja hodowli, przede wszystkim nieracjonalnie prowadzona gospodarka wodno-ściekowa.

Ogniska rolniczych zanieczyszczeń wód podziemnych, związane z osadnictwem wiejskim są widoczne w obrębie samych wsi, gdzie w wielu studniach występują wody zanieczyszczone (często zanieczyszczone są tylko wody w studniach, a degradacja nie obejmuje całej warstwy wodonośnej). Największe zmiany jakości wód występują, gdy wieś objęta jest siecią wodociągową, lecz nie jest skanalizowana.

Transport zanieczyszczeń

OGNISKA ZANIECZYSZCZEŃ KOMUNALNYCH w formie przestrzennej w obrębie aglomeracji miejskich, lokalne ogniska zanieczyszczeń na terenach wiejskich Największym zagrożeniem dla wód podziemnych są: gromadzone na wysypiskach odpady komunalne, przemysłowe i wylewiska ścieków (nawet tzw. oczyszczonych). zanieczyszczenia komunikacyjne, włączane do ścieków miejskich odpady z drobnych zakładów rzemieślniczych i przemysłowych występujących w obrębie aglomeracji.

Zagrożenia jakości wód Odrębną kategorią zagrożeń jakości wód są : różnego rodzaju awarie sieci kanalizacyjnych, a także awarie komunikacyjne. Zagrożenia jakości wód podziemnych, związane ze składowaniem odpadów zależą głównie od: składu odpadów różniącego się w poszczególnych aglomeracjach również ze względu na towarzyszący drobny przemysł i rzemiosło.

Ogniska (źródła) lokalne, małopowierzchniowe