Warszawa, dnia 17.08.2016 r. Prognoza KUKE Upadłości firm w Polsce Z danych pochodzących z Monitora Sądowego i Gospodarczego wynika, że sądy gospodarcze w lipcu 2016 r. ogłosiły upadłość 54 przedsiębiorstw. Było to o 10,2% więcej niż w czerwcu 2016 r. (49 firm) oraz o -20,6% mniej niż w lipcu 2015 r., w którym upadło 68 podmiotów. W lipcu 2016 r. najwyższe natężenie upadłości wystąpiło w województwie mazowieckim (1,14%), natomiast najniższe w województwie łódzkim (0,43%). Średnie natężenie upadłości spółek prawa handlowego w Polsce uległo obniżeniu do poziomu 0,83% z 0,87% przed miesiącem, przed rokiem w lipcu wynosiło ono 1,13%. W ciągu ostatnich dwunastu miesięcy (sierpień 2015 r. lipiec 2016 r.) na skutek niewypłacalności, działalność gospodarczą zakończyło 640 przedsiębiorstw. Suma upadłości po lipcu 2016 r. okazała się o -2,1% mniejsza od zanotowanej na koniec czerwca (upadło 654 firm). Przed rokiem, w lipcu 2015 r. roczna krocząca suma upadłości wynosiła 784. Wynik z tego miesiąca jest lepszy od zeszłorocznego o -18,4%. W ciągu ostatnich dwunastu miesięcy najmniejszą liczbę upadłości w pojedynczym miesiącu ogłoszono we wrześniu 2015 r. (45 firm). Największą liczbę upadłości w pojedynczym miesiącu ogłoszono w sierpniu 2015 r. (64 firmy).
Prognoza na rok 2016 Rok 2016 przyniósł wprowadzenie w życie prawa restrukturyzacyjnego oraz znowelizowanych przepisów prawa upadłościowego, w wyniku których wprowadzenie sanacji przedsiębiorstwa ma pierwszeństwo. Spowodowało to zachwianie dotychczasowych statystyk, co przekłada się na zmniejszenie ilości upadłości. Jeśli dodać do tego podmioty podlegające restrukturyzacji - ilościowo - może okazać się, iż suma podmiotów zbankrutowanych i restrukturyzowanych może okazać się większa niż samych tylko podmiotów, które ogłosiły upadłość w zeszłym roku pod przepisami poprzedniego prawa upadłościowego. Aktualnie więc pozostaje wciąż sprawą otwartą na jakim poziomie ustabilizuje się liczba podmiotów zbankrutowanych oraz tych, które zostaną poddane sanacji. W przypadku zachowania trendów z początku obecnegoo roku liczba samych upadłości może ulec wyraźnemu obniżeniu do poziomu poniżej 600 podmiotów. Główny Urząd Statystyczny podał szybki szacunek dynamiki PKB w II kwartale, która wyniosła 3,1%. Jest to wynik zdecydowanie poniżej oczekiwań w szczególności po rozczarowującym pierwszym kwartale bieżącego roku, który mógł być efektem odreagowania wyjątkowo wysokiego IV kwartału 2015 r. Nie znamy jeszcze jak kształtowały się wyniki poszczególnych części składowych, ale najprawdopodobniej za niską dynamikę PKB w II kwartale bieżącego roku odpowiada niski poziom inwestycji. Z rynku dochodzą niepokojące doniesienia o tym, iż przetargi dotyczące inwestycji infrastrukturalnych uległy opóźnieniu ze względów proceduralnych. Istnieje więc pewna szansa, że drugie półrocze 2016 r. będzie lepsze niż pierwsze. Jednak żeby utrzymać tempo wzrostu na dotychczas zakładanym poziomie (3,8%) drugie półrocze musiałoby zakończyć się wzrostem PKB rzędu 4,5% %, co niestety jest raczej mało prawdopodobne (jednak mimo wszystko nie jest niemożliwe). Jeśli impas odnośnie nowych przetargów na inwestycje infrastrukturalne będzie się przedłużał, niestety, ale można liczyć się z falą zamknięć firm, które nie będą miały zleceń, jak i bankructw w przypadku firm, które utracą zdolność obsługi swojego zadłużenia.
Wyniki produkcji przemysłowej nastrajają pozytywnie. Roczna dynamika produkcji sprzedanej przemysłu wyniosła w czerwcu 6,0%. Dynamika polskiego eksportu w okresie styczeń-czerwiec 2016 r. wyniosła 2,1% (w EUR) względem analogicznego okresu roku poprzedniego, co stanowi przyspieszenie względem okresu styczeń-maj gdy przedmiotowa dynamika wynosiła 1,2%. Bardzo pozytywnym zjawiskiem jest odbicie w handlu Polski ze wschodnimi sąsiadami. Od kwietnia możemy zaobserwować długo wyczekiwaną zmianę tendencji. W okresie styczeń-czerwiec eksport do krajów tego regionu był wyższy niż przed rokiem o 4,5%. Początkowo była to zasługa zdynamizowania sprzedaży na rynki białoruski i ukraiński, ale w maju pojawił się też pierwszy plus w eksporcie do Rosji. Zarówno handel detaliczny jak i hurtowy (mimo nieznacznego podniesienia poziomu natężenia upadłości) osiągnął zadawalające dynamiki sprzedaży, które są zasilane poprzez impuls w postaci programu 500+. Kwestia Brexitu najprawdopodobniej nie dotknie naszej gospodarki w sposób znaczący. Aczkolwiek wciąż może grozić Wielkiej Brytanii odpływ kapitału oraz dalsze wstrząsy na rynkach np.: nieruchomości, które uległy przecenie. Tak naprawdę kwestia wyjścia z Unii Wielkiej Brytanii jest wciąż otwarta. W Unii Europejskiej istnieje wciąż niestety potencjał do kolejnych turbulencji gospodarczych. Na horyzoncie widnieje ewentualny kryzys związany ze złą kondycją włoskiego sektora bankowego, który może uruchomić lawinę w strefie euro.
Upadłości spółek prawa handlowego W lipcu ogłoszono upadłość 37 przedsiębiorstw prowadzących działalność gospodarczą w formie spółek prawa handlowego. Jest to o 2,8% więcej niż w zeszłym miesiącu, gdy upadło ich 36. W stosunku do lipca ub. r. (56 bankructw) wynik bieżącego miesiąca jest o -33,9% lepszy. Upadłości indywidualnych działalności gospodarczych W lipcu udział firm prowadzonych w postaci indywidualnej działalności gospodarczej w ramach wszystkich upadłości wynosił 31%. Średni poziom udziału tych firm w ramach wszystkich upadłości w ciągu ostatnich dwunastu miesięcy wynosił około 31%. W ostatnim miesiącu 17 osób zakończyło prowadzenie indywidualnej działalności gospodarczej ze względu na niewypłacalność. Było to o 30,8% więcej niż w maju (13 upadłości) oraz o 41,7% więcej w stosunku do lipca 2015 r. (12 bankructw).
Natężenia upadłości w wybranych branżach Stosunek upadłości spółek prawa handlowego w odniesieniu do liczby średnich i dużych firm obecnych na rynku kształtował się w lipcu 2016 r. na poziomie 0,83%.
W ciągu miesiąca natężenie upadłości w budownictwie uległo spadkowi z poziomu 1,77% i wynosi obecnie 1,64%. W analogicznym okresie 2015 r. wynosiło ono 2,26%. Obecnie notowane poziomy natężenia upadłości w budownictwie są najniższe od stycznia 2011 r. (1,59%). Zgodnie z danymi GUS w okresie styczeń czerwiec oddano do użytkowania o 15,1% więcej mieszkań niż w analogicznym okresie roku poprzedniego. Jednocześnie rozpoczęto budowę o 7,5% więcej mieszkań niż w okresie styczeń czerwiec 2015 r. oraz wydano pozwoleń na budowę o 13,6% więcej mieszkań niż rok temu. Jednocześnie wyniki sprzedaży działalności budowlano-montażowej za okres styczeń-czerwiec okazały się o -13,0% gorsze od tych z analogicznego okresu roku poprzedniego. Z danych GUS wynika, iż negatywne dane z sektora budowlanego z początku bieżącego roku umiejscowione są w sektorze infrastrukturalnym. Do niedawna będący motorem branży plan Budowy Dróg Krajowych doznał zadyszki związanej z czasowym brakiem nowych kontraktów na budowę dróg oraz infrastruktury kolejowej. Istniej ryzyko dodatnie, iż wraz z pojawieniem się nowych kontraktów wyniki branży budowlanej wystrzelą do góry. Niestety jeśli bieżący stan będzie się przeciągał zaczną pojawiać się masowe zamknięcia firm budowlanych oraz bankructwa związane z tym, iż przedsiębiorcy zaopatrzyli się w maszyny na kredyt na konto realizacji przyszłych kontraktów. W przypadku długoterminowego braku nowych funduszy do obsługi zadłużenia przedsiębiorstwa zaczną upadać. Przed rokiem natężenie upadłości w handlu hurtowym wynosiło 1,01% a obecnie 0,77% (przed miesiącem było to 0,72%). Poziom natężenia upadłości zauważalnie się podniósł, jednakże za wcześnie jest na to by bić na alarm. Tym bardziej, iż w 2016 r. pojawił się silny impuls w postaci programu 500+, który pobudzi handel detaliczny, więc siłą rzeczy również i hurtowy. Roczna dynamika sprzedaży w hurcie polepszyła się z 1,9% w styczniu do 6,7% w lutym, jednakże po marcu było to już tylko 1,3%. Następnie odnotowano wzrost przedmiotowej dynamiki po kwietniu do poziomu 4,7%, która po maju uległa delikatnej korekcie do poziomu 4,6%. Czerwiec zakończył się rewelacyjną dynamiką roczną na poziomie 11,6%. W zeszłym roku poziom rocznej dynamiki sprzedaży hurtowej ulegał silnym wahaniom, sporo z owej zmienności to efekt nierównomiernych dostaw eksportowych.
W handlu detalicznym mamy do czynienia ze spadkiem poziomu natężenia upadłości w ciągu miesiąca z 0,62% do 0,59%. Rok temu po kwietniu poziom natężenia upadłości w przedmiotowej grupie wynosił 0,75%. Jak widać poziom upadłości ulega nieznacznym wahaniom. Przedmiotowa grupa podmiotów zyskuje dzięki stabilnemu wzrostowi zatrudnienia oraz płac w warunkach deflacji. Wprowadzenie programu Rodzina 500+ stanowi czynnik stymulujący popyt w przedmiotowej grupie podmiotów. w transporcie w lipcu obniżyło się do poziomu 0,44%. W czerwcu 2016 r. natężenie upadłości branży wynosiło 0,48%. Rok temu natężenie upadłości w przedmiotowej branży wynosiło 0,91%. Wśród podmiotów zbankrutowanych nie widać wzrostu natężenia firm transportowych mimo, iż branża boryka się z problemami. Między innymi w branży panuje silna konkurencja powodująca presję na obniżanie marż. Przedmiotowa sytuacja jest
trudna w szczególności dla małych podmiotów. Istotną ulgą dla finansów firm przewozowych w ciągu ostatniego półtora roku jest załamanie się cen paliw do środków transportu. Dodatkowymi zagrożeniami są obostrzenia wprowadzone przez Francję i Niemcy odnośnie płacy minimalnej. w branży związanej z kulturą rozrywką i rekreacją utrzymało swój poziom na wartości 0,45%. Przed rokiem natężenie upadłości w przedmiotowej branży wynosiło 2,20%. Obserwowanie przedmiotowej branży jest o tyle ważne, iż jej kondycja jest dobrym zobrazowaniem ogólnej koniunktury w gospodarce ze względu na to, iż dziedziny, których dotyczy stanowią pierwszą ofiarę oszczędności wymuszonych pogorszeniem się ogólnej sytuacji finansowej. Z drugiej strony gdy koniunktura poprawia się klienci przedmiotowej branży odreagowują wcześniejsze zaciskanie pasa. W bieżącym roku pozytywna kondycja branży jest wzmocniona poprzez poprawę dochodów gospodarstw domowych dzięki programowi 500+.
Przed rokiem, w lipcu 2015 r. największe natężenie upadłości notowano w budownictwie (2,26%), działalności finansowej i ubezpieczeniowej (2,75%), branży rozrywkowo-rekreacyjną (2,20%), pozostałych niesklasyfikowanych działach (2,17%) oraz wytwarzaniu i przetwarzaniu koksu i rafinacji ropy naftowej (2,40%). W zestawieniu z lipcem 2015 r. istotny spadek natężenia upadłości widoczny był m.in. w wytwarzaniu i przetwarzaniu koksu i rafinacji ropy naftowej ( wobec 2,40%), działalności związanej z kulturą, rozrywką i rekreacją (0,45% wobec 2,20%), magazynowaniu i działalności pocztowej (0,31% wobec 1,41%), działalność finansowa i ubezpieczeniowa (1,37% wobec 2,75%) oraz produkcja mebli (0,15% wobec 1,25%). W ciągu roku największy wzrost natężenia upadłości wystąpił w pozostałych niesklasyfikowanych działach (3,61% wobec 2,17%), produkcji metali ( wobec 1,78%) oraz górnictwo i wydobycie kamienia i piasku (1,90% wobec 0,94%). Natężenia upadłości w poszczególnych województwach W lipcu 2016 r. najwyższy stosunek upadłości przedsiębiorstw w odniesieniu do liczby średnich i dużych firm w danym województwie wystąpił w województwie mazowieckim i wynosił 1,14%. Następne w kolejności województwa charakteryzujące się wysokim natężeniem upadłości to: województwo dolnośląskie (1,13%), województwo śląskie (1,01%) i województwo zachodniopomorskie (). Najmniejsze natężenia upadłości odnotowano w województwach: pomorskim (0,49%), podlaskim (0,48%) i łódzkim (0,43%). Pogorszenie sytuacji w ciągu 12 miesięcy zanotowano w trzech województwach. Największy wzrost natężenia upadłości zanotowano w województwie śląskim (z 0,83% na 1,01%). Pogorszenie sytuacji odnotowano jeszcze w województwie opolskim (z 0,41% na 0,56%) oraz lubuskim (z 0,71% do 0,86%). Sytuacja poprawiła się w trzynastu województwach, z czego najbardziej w zachodniopomorskim (z 1,79% na ).
Andrzej Kochman Ekonomista + 48 (22) 36 68 359 andrzej.kochman@kuke.com.pl Korporacja Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych Spółka Akcyjna jest instytucją ubezpieczeniową prowadzącą działalność w zakresie ubezpieczania należności od kontrahentów krajowych i zagranicznych. Oferuje także gwarantowane przez Skarb Państwa ubezpieczenia eksportowe oraz udziela gwarancji kontraktowych. Jej rolą jest minimalizacja ryzyka finansowego związanego z działalnością przedsiębiorstw.
Załącznik nr 1 Natężenia upadłości w branżach. Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo, rybactwo Górnictwo i wydobycie węgla i piasku Liniowy () Liniowy () PKD - 1,2,3 A PKD - 5,6,7,8,9 B Produkcja wyrobów z drewna 0,90% 0,80% 0,70% 0,60% 0,40% 0,30% 0,20% 0,10% Produkcja wyrobów z papieru Liniowy () Liniowy () PKD - 16 C Produkcja chemikaliów i wyrobów chemicznych PKD - 17 C Farmacja i leki Liniowy () Liniowy () PKD - 20 C Produkcja metali PKD - 21 C Produkcja metalowych wyrobów (bez maszyn) Liniowy () Liniowy () PKD - 24 C PKD - 25C Produkcja maszyn i urządzeń Produkcja samochodów i części Liniowy () Liniowy () PKD - 28C PKD - 29C Obliczenia własne na podstawie danych z Monitora Sądowego i Gospodarczego oraz Głównego Urzędu Statystycznego
Załącznik nr 1 Natężenia upadłości w branżach. Pozostała produkcja wyrobów Naprawa maszyn i urządzeń Liniowy () Liniowy () PKD -32 C PKD - 33C 4,00% Budownictwo Handel hurtowy i detaliczny samochodów oraz naprawa samochodów Liniowy () Liniowy () PKD - 41,42,43 F PKD - 45 G Transport Magazynowanie i działalność pocztowa Liniowy () Liniowy () PKD - 49,50,51 H PKD - 52,53 H Działalność finansowa i ubezpieczeniowa Liniowy () Działalność związana z rynkiem nieruchomości Działalność związana z rynkiem nieruchomości Liniowy (Działalność związana z rynkiem nieruchomości) PKD - 64,65,66 K PKD - 68L Edukacja Opieka zdrowotna i pomoc społeczna Liniowy () Liniowy () PKD - 85 P PKD - 86,87,88 Q Obliczenia własne na podstawie danych z Monitora Sądowego i Gospodarczego oraz Głównego Urzędu Statystycznego
Załącznik nr 1 Natężenia upadłości w branżach. Produkcja artykułów spożywczych,napojów i wyrobów tytoniowych Tekstylia i odzież (skóry) Liniowy () Liniowy () PKD -10,11,12 C PKD -13,14,15 C Poligrafia i reprodukcja 6,00% 5,00% 4,00% Wytwarzanie i przetwarzanie koksu i rafinacji ropy naftowej Liniowy () PKD - 18 C PKD - 19 C PKD - 22 C Produkcja wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych Liniowy () Produkcja komputerów i wyrobów elektronicznych Liniowy () PKD - 23 C Produkcja materiałów budowlanych Liniowy () Produkcja urządzeń elektrycznych Produkcja urządzeń elektrycznych Liniowy (Produkcja urządzeń elektrycznych) PKD - 26C PKD - 27 C Produkcja pozostałego sprzętu transportowego Liniowy () 1,80% 1,60% 1,40% 1,20% 0,80% 0,60% 0,40% 0,20% Produkcja mebli Liniowy () PKD -30 C PKD - 31 C Obliczenia własne na podstawie danych z Monitora Sądowego i Gospodarczego oraz Głównego Urzędu Statystycznego
Załącznik nr 1 Natężenia upadłości w branżach. Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną i gaz Dostawa wody i gospodarka ściekami oraz odpadami Liniowy () Liniowy () PKD - 35 D PKD - 36,37,38,39 E Handel hurtowy Handel detaliczny Liniowy () Liniowy () PKD - 46G PKD- 47G Hotele i restauracje Informacja i komunikacja Liniowy () Liniowy () PKD - 55,56 I PKD - 58,59,60,61,62,63 J Działalność specjalistyczna, naukowa i techniczna Działalność w zakresie usług administrowania Liniowy () Liniowy () PKD - 69,70,71,72,73,74,75 M PKD - 77,78,79,80,81,82 N 5,00% 4,00% Kultura, rozrywka i rekreacja 4,00% 3,50% Pozostałe niesklasyfikowane działy Liniowy () Liniowy () PKD - 90,91,92,93 R PKD - 94,95,96 S Obliczenia własne na podstawie danych z Monitora Sądowego i Gospodarczego oraz Głównego Urzędu Statystycznego
Załącznik nr 2 Natężenia upadłości w województwach. DOLNOŚLĄSKIE KUJAWSKO-POMORSKIE Liniowy () Liniowy () ŁÓDZKIE MAŁOPOLSKIE Liniowy () Liniowy () PODKARPACKIE PODLASKIE Liniowy () Liniowy () ŚWIĘTOKRZYSKIE WARMIŃSKO-MAZURSKIE Liniowy () Liniowy () Obliczenia własne na podstawie danych z Monitora Sądowego i Gospodarczego oraz Głównego Urzędu Statystycznego
Załącznik nr 2 Natężenia upadłości w województwach. LUBELSKIE LUBUSKIE Liniowy () Liniowy () MAZOWIECKIE OPOLSKIE Liniowy () Liniowy () POMORSKIE ŚLĄSKIE Liniowy () Liniowy () WIELKOPOLSKIE ZACHODNIOPOMORSKIE Liniowy () Liniowy () Obliczenia własne na podstawie danych z Monitora Sądowego i Gospodarczego oraz Głównego Urzędu Statystycznego