Warszawa, dnia 15.01.2016 r. Prognoza KUKE Upadłości firm w Polsce Z danych pochodzących z Monitora Sądowego i Gospodarczego wynika, że sądy gospodarcze w grudniu 2015 r. ogłosiły upadłość 56 przedsiębiorstw. Było to o -3,4% mniej niż w listopadzie 2015 r., w którym zanotowano 58 upadłości oraz o -8,2% mniej niż w grudniu 2014 r., w którym upadły 61 podmiotów. Przedmiotowy stan rzeczy spowodował, że w całym roku 2015 odnotowano 737 upadłości, co stanowi o -9,9% niższy poziom niż w roku 2014 (818 bankructw). W grudniu 2015 r. najwyższe natężenie upadłości wystąpiło w województwie zachodniopomorskim (1,61%), natomiast najniższe w województwie opolskim (0,41%). Średnie natężenie upadłości spółek prawa handlowego w Polsce uległo obniżeniu do poziomu 1,05% z 1,06% przed miesiącem, przed rokiem w grudniu wynosiło ono 1,15%.
W ciągu ostatnich dwunastu miesięcy (styczeń 2015 r. grudzień 2015 r.) na skutek niewypłacalności, działalność gospodarczą zakończyło 737 przedsiębiorstwa. Suma upadłości po grudniu 2015 r. okazała się o -0,7% mniejsza od zanotowanej na koniec listopada gdy upadły 742 firmy. Przed rokiem, w grudniu 2014 r. roczna krocząca suma upadłości wynosiła 818. Wynik z tego miesiąca jest lepszy od zeszłorocznego o -9,9%. W ciągu ostatnich dwunastu miesięcy najmniejszą liczbę upadłości w pojedynczym miesiącu ogłoszono we wrześniu 2015 r. (45 firm). Największą liczbę upadłości w pojedynczym miesiącu ogłoszono w marcu 2015 r. (83 firmy). Prognoza na rok 2016 W całym 2016 roku liczba upadłości wyniesie około 703 wszystkich przedsiębiorstw, czyli -4,6% mniej niż w 2015 roku. Przy założeniu podwyższenia tempa wzrostu gospodarczego w 2016 roku do poziomu 4,1% oraz podwyższenia wskaźnika rentowności obrotu netto firm do 4,4% prognozujemy, że w roku 2016 W całym 2016 roku liczba. upadnie około 158 firm prowadzonych w postaci upadłości wyniesie około 703, indywidualnej działalności gospodarczej, czyli ok. -13,7% mniej w stosunku do 2015 roku. W drodze prawa upadłościowego i naprawczego zakończy działalność 545 spółek prawa handlowego, stanowi to spadek o -1,6%. Uchwalone przepisy prawa restrukturyzacyjnego oraz znowelizowane przepisy prawa upadłościowego, które weszły w życie od stycznia 2016 r. mogą wpłynąć na zmniejszenie ilości upadłości dając pierwszeństwo rozwiązaniom mającym na celu sanację przedsiębiorstwa.
Dane dla roku 2015 prezentują się krzepiąco. Tempo wzrostu inwestycji było co prawda niższe niż 9,8% z roku 2014, ale jest to efekt bazy oraz to, iż w 2014 r. zaspokajano zaległości inwestycyjne wynikające z zawieszania projektów modernizacyjnych w latach 2012 2013. Sporo niższa miała być też dynamika wydatków związanych ze spożyciem publicznym (w roku 2014 było ich wyjątkowo dużo). Najwięcej niepokojów związanych zaś było z perspektywami spożycia indywidualnego. Wciąż trudna sytuacja na rynku pracy, połączona z powrotem inflacji spłycającym zasoby klientów, miały wręcz obniżyć dynamikę konsumpcji. Tymczasem w roku 2015 tempo poprawy sytuacji na rynku pracy okazało się wręcz imponujące. Szybko rosło zatrudnienie. Wzrost płac, niezbyt wysoki nominalnie, okazał się dzięki deflacji wystarczający do znaczącego podbicia realnej wartości uposażeń. To wraz z poprawą dostępu do kredytowania i poprawą nastrojów konsumentów podtrzymało, a nawet poprawiło skalę wzrostu spożycia indywidualnego. Choć słabiej niż w roku 2014, to wciąż dobrze prezentował się wzrost spożycia publicznego. Większe nominalnie wydatki, ale również deflacja zwiększyły realne znaczenie tej pozycji. Całkiem dobrze prezentowały się również inwestycje. Głównie były to przedsięwzięcia firm w rozbudowę i unowocześnianie bazy produkcyjnej. Wbrew ostrożnym szacunkom wynik roku podbijał też dodatni wkład eksportu netto. Przyzwoitemu wzrostowi eksportu towarzyszył bowiem umiarkowany wzrost importu. Szczególnie istotnym pozostaje pytanie: jak będzie wyglądał eksport w 2016 roku? Podstawowe są tu prognozy wzrostu dla strefy euro. Oznaki większej aktywności tak w Europie jak i na świecie powinny pojawić się od I kw. 2016r., co będzie pozytywnie wpływać na nastroje w dalszej części roku. Powinniśmy więc obserwować wzrost eksportu do strefy euro i ekspansję polskich przedsiębiorców na dalekich rynkach. Przy takim scenariuszu możemy spodziewać się, że eksport Polski powinien w 2016 roku wzrosnąć o ok. 9%. Mocny dolar pozytywnie wpływa na polski eksport, ponieważ dobra importowane z Polski do strefy euro są dzięki temu bardziej konkurencyjne niż te nabywane za dolary z dalekich Chin. Jednakże należy również pamiętać, że rynek chiński jest bardzo ważny dla Niemiec do, których trafia ponad 27% polskiego eksportu. Perturbacje gospodarcze w Chinach mogą pośrednio wpłynąć na niemiecki popyt na nasze dobra. Lekko na spłycenie wzrostu działał spadek zapasów (w przeciwieństwie do roku poprzedniego kiedy to wzrost zapasów dynamikę PKB powiększał). W roku 2016 kluczowe dla dynamiki PKB będzie spożycie. Spożycie indywidualne istotnie zwiększą pozytywne zmiany dochodów do dyspozycji gospodarstw domowych. Przede wszystkim działać będzie program 500 złotych dodatku na dzieci. Wzrastać też będzie zatrudnienie i płace w ujęciu realnym. Poprawy w zakresie płac należy upatrywać szczególnie w sferze budżetowej gdzie zdjęto ograniczenia na wzrosty płac (wynikające z procedury nadmiernego deficytu). Niewiele spłyci się tempo spożycia zbiorowego. Pewien renesans powinien nastąpić w inwestycjach. Do projektów przedsiębiorstw dołączą bowiem te infrastrukturalne i związane z mieszkalnictwem.
Inwestycje firm również mogą przyspieszyć ze względu na wzrost popytu konsumpcyjnego. Rosnący popyt skłoni też przedsiębiorstwa do utrzymywania nieco wyższych poziomów zapasów. Będą to przede wszystkim surowce i półprodukty do dalszej produkcji, ale i nieco większe zasoby wyrobów gotowych. W roku 2016 dobre będzie też tempo wzrostu eksportu. Opierać się będzie ono głównie na rosnącym poziomie popytu u naszych głównych partnerów (kraje Unii Europejskiej), wspieranym dynamiczną sprzedażą do krajów rozwijających się, ale również na długo oczekiwanej normalizacji sytuacji u naszych wschodnich partnerów. Wraz z nią przyspieszy import, lecz z lekkim opóźnieniem. Dzięki temu wkład eksportu netto w dynamikę PKB pozostawał będzie dodatni. W bazowym scenariuszu dla roku 2016 zakładamy poprawę dynamiki produktu krajowego brutto z około 3,5% w roku 2015 do 4,0% 4,1%. Co ważne tempo wzrostu będzie na przestrzeni roku wyrównane. Ze względu na czynniki bazowe minimalnie słabiej będą prezentować się statystyki z początku i końca roku, lepiej zaś z kwartałów drugiego i trzeciego. Po stronie podażowej rachunków narodowych poprawę tempa wzrostu widać będzie bardzo wyraźnie w budownictwie, handlu, transporcie i gospodarce magazynowej. Poprawa (choć już w mniejszej skali) powinna mieć też miejsce w przemyśle, zakwaterowaniu i gastronomii, obsłudze nieruchomości i firm oraz w działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej. Mniejszego natomiast wzrostu niż w roku 2015 należy oczekiwać w działalności finansowej i ubezpieczeniowej oraz informacji i komunikacji. Czynnikiem, który pozytywnie wpływał na obniżenie się poziomu upadłości w 2015 r. była dokonana pod koniec 2014 i na wiosnę 2015 r. obniżka stóp procentowych dokonana przez Radę Polityki Pieniężnej. Krok ten obniżył koszty firm, co przełożyło się również na kondycję finansową gospodarstw domowych, a co za tym idzie na stopniową poprawę nastrojów konsumentów. Jednocześnie możemy mieć realną nadzieję, iż początek 2016 r. przyniesie nam kolejne obniżki stóp procentowych. Tym samym gospodarka otrzyma kolejny impuls sprzyjający wzrostowi, który dotrze do sfery realnej po około dwóch trzech kwartałach.
Upadłości spółek prawa handlowego W grudniu ogłoszono upadłość 35 przedsiębiorstw prowadzących działalność gospodarczą w formie spółek prawa handlowego. Jest to o -18,6% więcej niż w zeszłym miesiącu, gdy upadło ich 43. W stosunku do grudnia ub. r. (42 bankructwa) wynik bieżącego miesiąca jest o -16,7% gorszy. Upadłości indywidualnych działalności gospodarczych W grudniu udział firm prowadzonych w postaci indywidualnej działalności gospodarczej w ramach wszystkich upadłości wynosił 38%. Średni poziom udziału tych firm w ramach wszystkich upadłości w ciągu ostatnich dwunastu miesięcy wynosił około 25%. W ostatnim miesiącu 21 osób zakończyło prowadzenie indywidualnej działalności gospodarczej ze względu na niewypłacalność. Było to o 40,0% więcej niż w listopadzie (15 upadłości) oraz o 10,5% więcej w stosunku do grudnia 2014 r. (19 bankructw).
Natężenia upadłości w wybranych branżach Stosunek upadłości spółek prawa handlowego w odniesieniu do liczby średnich i dużych firm obecnych na rynku kształtował się w grudniu 2015 r. na poziomie 1,05%.
W ciągu miesiąca natężenie upadłości w budownictwie uległo spadkowi z poziomu 2,08% i wynosi obecnie 2,04%. W analogicznym okresie 2014 r. wynosiło ono 2,51%. Obecnie notowane poziomy natężenia upadłości w budownictwie są najniższe od maja 2011 r. gdy natężenie upadłości wśród firm budowlanych wynosiło również 2,04%. Główny Urząd Statystycznego, podał, że w okresie I XI sprzedaż w budownictwie okazała się o 3,3% wyższa niż w analogicznym okresie roku ubiegłego. Mieszkań w okresie styczeń listopad oddano o 0,8% więcej niż rok temu w analogicznym okresie. Przed miesiącem, po listopadzie wartość przedmiotowego wskaźnika wynosiła 0,2%. Jednocześnie w okresie styczeń listopad rozpoczęto budowę o 11,8% większej ilości mieszkań niż rok temu oraz wydano o 18,7% więcej pozwoleń na ich budowę niż w okresie styczeń listopad 2014 r. Wskaźnik płynności szybkiej, czyli zdolność do regulacji swoich zobowiązań dla budownictwa wyniósł dla półrocza 102,6%. W III kwartale odnotowaliśmy poprawę do poziomu 106,2%. W 2014 r. po trzech kwartałach wartość przedmiotowego wskaźnika wynosiła 101,3%. Można odnotować wzrost wskaźnika rentowności obrotu netto do poziomu +3,2%. Wskaźnik rentowności obrotu netto za półrocze wyniósł +2,7%. W 2014 roku po trzech kwartałach wskaźnik rentowności obrotu brutto wyniósł 2,3%. Przychody netto ze sprzedaży w branży budowlanej po pierwszym półroczu 2015 r. okazały się wyższe niż przed rokiem o 1,1 mld zł tj. o 2,8%. Po trzech kwartałach możemy zaobserwować obniżenie się dynamiki rocznej, która osiągnęła poziom 2,4% (1,6 mld zł). Półrocze zakończyło się wynikiem finansowym netto na poziomie 1,1 mld zł. Stanowił on aż o 329,2% lepszy wynik niż przed rokiem. Trzeci kwartał przyniósł zysk netto w wysokości 2,2 mld zł tj. o 0,64 mld zł wyższy niż rok wcześniej w analogicznym okresie (+40,6%). Prawdopodobne obniżenie stóp podstawowych przez Radę Polityki Pieniężnej wpłynie pozytywnie na skłonność zakupu mieszkań finansowanych kredytem. Jednakże należy pamiętać o tym, iż w wyniku wprowadzenia przez nadzór bankowy Rekomendacji S z każdym rokiem rośnie wymóg posiadania wkładu własnego. W 2016 r. będzie to 15% a w 2017 r. osiągnie wartość docelową czyli 20%. Program Mieszkanie dla młodych ma trwać do końca 2018 r. Po zmianie warunków jego udzielania we wrześniu 2015 r. zaczął cieszyć się rekordowym powodzeniem, co z jednej strony cieszy, z drugiej może doprowadzić do wykorzystania przewidzianych dla niego środków. Budownictwo infrastrukturalne w Polsce, które jest zasilane poprzez Program Budowy Dróg Krajowych. Z drugiej strony firmy budowlane konkurują ze sobą ceną co nie przekłada się na rentowność projektów. Ofiarami tej sytuacji są aktualnie producenci materiałów budowlanych. Po trzech kwartałach 2015 r. 73,4% podmiotów wykazywało zysk netto, przed rokiem w tym samym okresie było to 69,2%.
Przed rokiem natężenie upadłości w branży producentów materiałów budowlanych wynosiło 0,61% a obecnie 1,73% (przed miesiącem było to 1,85%). Wymuszania jak najniższych cen poprzez niskie stawki przetargów połączone z odwlekanym terminem zapłaty doprowadza do utraty płynności podmioty z przedmiotowej branży. Po trzech kwartałach 2015 r. 80,5% podmiotów wykazywało zysk netto, przed rokiem w tym samym okresie było to 79,1%. w transporcie w grudniu utrzymało się na dotychczasowym poziomie i wyniosło 0,77%. W grudniu 2015 r. natężenie upadłości w przedmiotowej branży wynosiło 0,79%. W maju bieżącego roku natężenie upadłości w przedmiotowej branży wynosiło 1,06%. Negatywne wahnięcie koniunktury w tej branży, spowodowane załamaniem się handlu na wschód należy do przeszłości. W 2015 r. branża została wsparta poprzez dynamicznie rosnący polski eksport na innych kierunkach oraz przez załamanie się cen paliw do środków transportu. Ostatnie dane wskazują, iż kończący się rok należał dla transportowców do udanych, jednakże istnieje wyraźny trend, iż mniejsi przewoźnicy nie mają łatwo i muszą łączyć swoje siły. Po trzech kwartałach 2015 r. 77,1% podmiotów wykazywało zysk netto, przed rokiem w tym samym okresie było to 73,5%.
w branży związanej z kulturą rozrywką i rekreacją w ciągu ostatniego miesiąca utrzymało się dotychczasowym poziomie 1,30%. Przed rokiem natężenie upadłości w przedmiotowej branży wynosiło 2,63%. Obserwowanie przedmiotowej branży jest o tyle ważne, iż jej kondycja jest dobrym zobrazowaniem ogólnej koniunktury gospodarce ze względu na to, iż dziedziny, których dotyczy stanowią pierwszą ofiarę wymuszonych oszczędności wymuszonych pogorszeniem się ogólnej sytuacji finansowej. Przed rokiem, w grudniu 2014 r. największe natężenie upadłości notowano w hotelach i restauracjach (2,12%), budownictwie (2,51%), branży rozrywkowo-rekreacyjną (2,63%), pozostałych niesklasyfikowanych działach (3,26%), oraz wytwarzaniu i przetwarzaniu koksu i rafinacji ropy naftowej (4,80%). W zestawieniu z grudniem 2014 r. istotny spadek natężenia upadłości widoczny był m.in. w wytwarzaniu i przetwarzaniu koksu i rafinacji ropy naftowej ( wobec 4,80%), działalności związanej z kulturą, rozrywką i rekreacją (1,30% wobec 2,63%), pozostałych niesklasyfikowanych
działach (1,58% wobec 3,26%), produkcji mebli (0,47% wobec 1,58%), pozostałej produkcji wyrobów (0,35% wobec 1,41%), produkcja pojazdów samochodowych i ich części (0,23% wobec 1,15%) oraz hoteli i restauracji (1,33% wobec 2,63%). W ciągu roku największy wzrost natężenia upadłości wystąpił w produkcji metali ( wobec 0,35%), górnictwa i wydobycia kamienia i piasku (1,56% wobec 0,32%) oraz produkcji materiałów budowlanych (1,73% wobec 0,61%). Natężenia upadłości w poszczególnych województwach W grudniu 2015 r. najwyższy stosunek upadłości przedsiębiorstw w odniesieniu do liczby średnich i dużych firm w danym województwie wystąpił w województwie zachodniopomorskim i wynosił 1,61%. Następne w kolejności województwa charakteryzujące się wysokim natężeniem upadłości to: mazowieckie (1,57%), województwo dolnośląskie (1,32%), województwo małopolskie (1,17%), województwo kujawsko - pomorskie (1,16%) i województwo warmińsko-mazurskie (1,15%). Najmniejsze natężenia upadłości odnotowano w województwach: podlaskim (0,49%), łódzkim (0,45%), i opolskim (0,41%).
Pogorszenie sytuacji w ciągu 12 miesięcy zanotowano w czterech województwach. Największy wzrost natężenia upadłości zanotowano w województwie mazowieckim (z 1,13% na 1,57%). Sytuacja poprawiła się w dwunastu województwach, z czego najbardziej w dolnośląskim (z 2,08% na 1,32%). Korporacja Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych Spółka Akcyjna jest instytucją ubezpieczeniową prowadzącą działalność w zakresie ubezpieczania należności od kontrahentów krajowych i zagranicznych. Oferuje także gwarantowane przez Skarb Państwa ubezpieczenia eksportowe oraz udziela gwarancji kontraktowych. Jej rolą jest minimalizacja ryzyka finansowego związanego z działalnością przedsiębiorstw.
Załącznik nr 1 Natężenia upadłości w branżach. Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo, rybactwo Górnictwo i wydobycie węgla i piasku Liniowy () Liniowy () PKD - 1,2,3 A PKD - 5,6,7,8,9 B Produkcja wyrobów z drewna Produkcja wyrobów z papieru Liniowy () Liniowy () PKD - 16 C Produkcja chemikaliów i wyrobów chemicznych PKD - 17 C Farmacja i leki Liniowy () Liniowy () PKD - 20 C Produkcja metali PKD - 21 C Produkcja metalowych wyrobów (bez maszyn) Liniowy () Liniowy () PKD - 24 C PKD - 25C Produkcja maszyn i urządzeń Produkcja samochodów i części Liniowy () Liniowy () PKD - 28C PKD - 29C Obliczenia własne na podstawie danych z Monitora Sądowego i Gospodarczego oraz Głównego Urzędu Statystycznego
Załącznik nr 1 Natężenia upadłości w branżach. Pozostała produkcja wyrobów Naprawa maszyn i urządzeń Liniowy () Liniowy () PKD -32 C PKD - 33C 4,00% Budownictwo Handel hurtowy i detaliczny samochodów oraz naprawa samochodów Liniowy () Liniowy () PKD - 41,42,43 F PKD - 45 G Transport Magazynowanie i działalność pocztowa Liniowy () Liniowy () PKD - 49,50,51 H PKD - 52,53 H Działalność finansowa i ubezpieczeniowa Liniowy () Działalność związana z rynkiem nieruchomości Działalność związana z rynkiem nieruchomości Liniowy (Działalność związana z rynkiem nieruchomości) PKD - 64,65,66 K PKD - 68L Edukacja Opieka zdrowotna i pomoc społeczna Liniowy () Liniowy () PKD - 85 P PKD - 86,87,88 Obliczenia własne na podstawie danych z Monitora Sądowego i Gospodarczego oraz Głównego Urzędu Statystycznego
Załącznik nr 1 Natężenia upadłości w branżach. Produkcja artykułów spożywczych,napojów i wyrobów tytoniowych Tekstylia i odzież (skóry) Liniowy () Liniowy () PKD -10,11,12 C PKD -13,14,15 C Poligrafia i reprodukcja 6,00% 5,00% 4,00% Wytwarzanie i przetwarzanie koksu i rafinacji ropy naftowej Liniowy () PKD - 18 C PKD - 19 C PKD - 22 C Produkcja wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych Liniowy () Produkcja komputerów i wyrobów elektronicznych Liniowy () PKD - 23 C Produkcja materiałów budowlanych Liniowy () Produkcja urządzeń elektrycznych Produkcja urządzeń elektrycznych Liniowy (Produkcja urządzeń elektrycznych) PKD - 26C PKD - 27 C Produkcja pozostałego sprzętu transportowego Produkcja mebli Liniowy () Liniowy () PKD -30 C PKD - 31 C Obliczenia własne na podstawie danych z Monitora Sądowego i Gospodarczego oraz Głównego Urzędu Statystycznego
Załącznik nr 1 Natężenia upadłości w branżach. Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną i gaz Dostawa wody i gospodarka ściekami oraz odpadami Liniowy () Liniowy () PKD - 34,35 D PKD - 36,37,38,39 E Handel hurtowy Handel detaliczny Liniowy () Liniowy () PKD - 46G PKD- 47G Hotele i restauracje Informacja i komunikacja Liniowy () Liniowy () PKD - 55,56 I PKD - 58,59,60,61,62,63 J Działalność specjalistyczna, naukowa i techniczna Działalność w zakresie usług administrowania Liniowy () Liniowy () PKD - 69,70,71,72,73,74,75 M PKD - 77,78,79,80,81,82 N 5,00% 4,00% Kultura, rozrywka i rekreacja 3,50% Pozostałe niesklasyfikowane działy Liniowy () Liniowy () PKD - 90,91,92,93 R PKD - 94,95,96 S Obliczenia własne na podstawie danych z Monitora Sądowego i Gospodarczego oraz Głównego Urzędu Statystycznego
Załącznik nr 2 Natężenia upadłości w województwach. DOLNOŚLĄSKIE KUJAWSKO-POMORSKIE Liniowy () Liniowy () ŁÓDZKIE MAŁOPOLSKIE Liniowy () Liniowy () PODKARPACKIE PODLASKIE Liniowy () Liniowy () ŚWIĘTOKRZYSKIE WARMIŃSKO-MAZURSKIE Liniowy () Liniowy () Obliczenia własne na podstawie danych z Monitora Sądowego i Gospodarczego oraz Głównego Urzędu Statystycznego
Załącznik nr 2 Natężenia upadłości w województwach. LUBELSKIE LUBUSKIE Liniowy () Liniowy () MAZOWIECKIE OPOLSKIE Liniowy () Liniowy () POMORSKIE ŚLĄSKIE Liniowy () Liniowy () WIELKOPOLSKIE ZACHODNIOPOMORSKIE Liniowy () Liniowy () Obliczenia własne na podstawie danych z Monitora Sądowego i Gospodarczego oraz Głównego Urzędu Statystycznego