Srimad hagawatam. K siega 11

Srimad hagawatam K siega 11

Tytuł oryginału Śrimad Bhagavatam Canto 11 Tłumaczenie Piotr Wierzbicki (Pandawa Das) Projekt okładki Ewa Michalska (Asikunda Dasi) Korekta Dariusz Rusin (Diwja simha Das) DTP Czesław Płoski (Ćamasa Muni Das) Redakcja Dariusz Rusin (Diwja simha Das) Copyright by Wydawnictwo Bhakti Wedanta ISBN 83-60275-25-4 Wydanie I Warszawa 2009/524 Gaurabda Dystrybucja: Wydawnictwo Bhakti-Wedanta ul. Zakręt 11, 05-500 Piaseczno kom. (0-601) 592 111 wydawnictwo@bhakti-wedanta.pl www.bhakti-wedanta.pl Czytelników zainteresowanych tematem książki zapraszamy do korespondencji lub odwiedzenia miejsc kultury wisznuickiej: Świątynia Międzynarodowego Towarzystwa Świadomości Kryszny ul. Zakręt 11 Mysiadło k.warszawy 05-500 Piaseczno, tel. (0-22) 750 77 97; Świątynia Międzynarodowego Towarzystwa Świadomości Kryszny ul. Brodzka 157, 54-067 Wrocław tel. (0-71) 354 38 02 Świątynia Międzynarodowego Towarzystwa Świadomości Kryszny Czarnów 21, 58-424 Pisarzowice k/kamiennej Góry tel. (0-75) 742 88 92

SPIS TREŚCI Klątwa rzucona na dynastię Jadu............................... 7 Król Nimi spotyka dziewięciu Jogendrów....................... 13 Wyzwolenie spod wpływu iluzorycznej energii.................. 25 Drumila opisuje inkarnacje Boga.............................. 37 Narada konkluduje nauki przekazane Wasudewie............... 43 Dynastia Jadu odchodzi do Prabhasy........................... 53 Pan Kryszna instruuje Uddhawę............................... 63 Historia Pingali............................................. 75 Odwiązanie się od wszystkiego co materialne................... 85 Charakterystyka czynności przynoszących owoce................ 93 Symptomy uwarunkowanych i wyzwolonych żywych istot........ 101 Ponad wyrzeczeniem i wiedzą............................... 111 Hamsa-awatara odpowiada na pytania synów Brahmy.......... 117 Pan Kryszna wyjaśnia Uddhawie system jogi................... 125 Pan Kryszna wyjaśnia doskonałości jogi mistycznej............. 133 Bogactwa Najwyższego Pana................................ 139 Pan Kryszna opisuje system Warnaśrama...................... 147 Opis systemu warnaśrama-dharmy, duchowych i społecznych podziałów w społeczeństwie ludzkim......................... 157 Doskonałość wiedzy duchowej............................... 167 Czysta bhakti przewyższa wiedzę i wolność od oczekiwań rezultatów........................... 175 Pan Kryszna wyjaśnia wedyjską ścieżkę....................... 183 Podsumowanie elementów materialnego stworzenia........... 191 Pieśń bramina Awanti...................................... 201 Filozofia Sankhja........................................... 211 Trzy siły natury materialnej i ich pokonywanie................. 217 3

Śrimad Bhagawatam Księga 11 Aila-gita.................................................. 225 Instrukcje Pana Kryszny o wielbieniu Bóstw................... 231 Gjana Joga................................................ 241 Bhakti joga................................................ 251 Odejście dynastii Jadu...................................... 259 Odejście Pana Kryszny...................................... 267 4

Srimad hagawatam K siega 11

Klątwa rzucona na dynastię Jadu Rozdział pierwszy zawiera wzmiankę o zniszczeniu dynastii Jadu, która została zapoczątkowana pojawieniem się żelaznej bryły. Słuchanie tej opowieści jest wielkim bodźcem by pozbyć się uwikłania do tego materialnego świata. Pan Śri Kryszna wspaniale zaaranżował wielką bitwę na polu Kurów pomiędzy Pandawami i Kaurawami. W ten sposób Kryszna usunął ciężar z Ziemi. Pomimo tego, Najwyższy Pan, którego wpływ jest niepojęty, nie był do końca zadowolony, gdyż Jego własna rodzina, niepokonana dynastia Jadu, nadal pozostawała obecna na Ziemi. Tak oto, Najwyższy Pan zapragnął doprowadzić do zniszczenia dynastii Jadu, tak by móc zakończyć Swoje rozrywki na Ziemi i wrócić do własnej siedziby. Używając pretekstu, klątwę rzuconą przez braminów, Pan Kryszna odwołał całą swoją dynastię z powierzchni Ziemi. Z pragnienia Kryszny, wielu wielkich mędrców, na czele z Naradą i Wiśwamitrą, zebrało się w świętym miejscu Pindaraka, nieopodal Dwaraki. Znaleźli się tam również rozbawieni młodzi chłopcy z dynastii Jadu. Przebrali oni Sambę w strój ciężarnej kobiety i zapytali mędrców jaki będzie efekt domniemanej ciąży. Mędrcy rzucili na nich klątwę mówiąc narodzi ona bryłę, która zniszczy waszą rodzinę Przestraszeni klątwą, chłopcy natychmiast odsłonili brzuch Samby i znaleźli tam stalową bryłę. Pośpiesznie udali się na zgromadzenie Ugraseny, króla rodu Jadu i zdali relację z tego co zaszło. Obawiając się klątwy braminów król Ugrasena rozkazał zetrzeć stalową bryłę na pył i wrzucić wszystko do oceanu. Stalowy pył uniosły fale oceanu wyrzucając go na brzeg gdzie osiadł i wyrósł jako trzcina, a ostatnią drobną cząstkę bryły połknęła 7

Śrimad Bhagawatam Księga 11 ryba. Pewien rybak złowił tę rybę, a myśliwy zwany Dżarą znalazł w jej brzuchu kawałek stali i użył go jako grot strzały. Chociaż Pan Kryszna wiedział o wszystkim co zaszło to nie zamierzał przeciwdziałać skutkom tych wypadków. W formie czasu zaaprobował wszystko co się stało. 1.1 Śri Śukadewa Goswami powiedział: Pan Śri Kryszna w towarzystwie Balaramy otoczony wojownikami rodziny Jadu unicestwił wiele demonów. Następnie, aby usunąć ciężar Ziemi, Pan zaaranżował wielką bitwę na polu Kurukszetra, która wybuchła niespodziewanie wskutek starcia między Kaurawami i Pandawami. 1.2 Synowie Pandu zostali doprowadzeni do wściekłości przez wiele obraźliwych czynów wrogów Kaurawów takich jak; oszukańcza gra w kości, słowne zniewagi, pochwycenie Draupadi za włosy i wiele innych okrutnych przeżyć. W wyniku zaistniałej sytuacji Najwyższy Pan użył Pandawów do spełnienia Swojej woli. Pod pretekstem bitwy na polu Kurukszetra Pan Kryszna zgromadził wszystkich władców sprawiających cierpienie Ziemi, a kiedy w końcu Pan zgładził ich, Ziemia poczuła ulgę. 1.3 Bóg, Najwyższa Osoba, użył dynastii Jadu chronionej Jego własnymi ramionami do wyeliminowania królów, którzy wraz ze swoimi wojownikami byli ciężarem dla Ziemi. Jednak po bitwie na polu Kurukszetra niezgłębiony Pan myślał sobie: Niektórzy mówią, że obciążenie Ziemi zostało usunięte to według Mnie ono nadal istnieje ponieważ Moja potężna rodzina nadal jest tu obecna stwarzając Ziemi ciężar nie do zniesienia. 1.4 Pan Śri Kryszna rozmyślał w ten sposób: Żadna zewnętrzna siła nie jest w stanie pokonać Mojej dynastii, która jest nieograniczenie potężna i która zawsze była Mi w pełni podporządkowana. Jeśli jednak rozpętam kłótnię wewnątrz dynastii to kłótnia ta zadziała jak ogień wzniecony przez pocieranie się łodyg bambusa. Wtedy osiągnę Swój cel i wrócę do Mojej wiecznej siedziby. 1.5 Drogi Królu Parikszicie, po podjęciu decyzji, Najwyższy Wszechmocny Pan, którego pragnienia zawsze się sprawdzają, odwołał Swoją rodzinę pod pretekstem klątwy rzuconej przez braminów. 8

Klątwa rzucona na dynastię Jadu 1.6-7 Bóg, Najwyższa Osoba, Kryszna jest uosobieniem piękna. Z Niego emanują wszystkie piękne obiekty, a Jego osobista forma jest tak atrakcyjna, że odciąga oczy od wszystkich innych rzeczy, które są pozbawione wszelkiego piękna w porównaniu z Jego formą. Swoją obecnością na Ziemi Pan Kryszna przyciągał oczy wszystkich ludzi, a kiedy mówił, Jego słowa przyciągały umysły tych, którzy je pamiętali. Ludzie byli do Niego przyciągani po ujrzeniu Jego odcisków stóp i ten sposób wszyscy chcieli ofiarowywać Mu swoje czynności i zostać Jego zwolennikami. Tak oto Kryszna z łatwością rozprzestrzeniał Swoje chwały, które opiewane są na całym świecie w formie przepięknych wedyjskich wersetów. Kryszna wiedział, że uwarunkowane dusze, które narodzą się w przyszłości pokonają ciemności ignorancji przez samo słuchanie i śpiewanie o Jego chwałach. Będąc zadowolonym z tego planu Pan Kryszna odszedł tam gdzie zapragnął. 1.8 Następnie Król Parikszit dociekał: W jaki sposób bramini rzucili klątwę na Wrysznich, którzy zawsze z szacunkiem odnosili się do braminów, rozdawali jałmużnę, służyli starszym i honorowym osobistościom a ich umysły zawsze były zaabsorbowane myślami o Krysznie? 1.9 Król Parikszit kontynuował: Jaki był motyw tej klątwy i czego ona dotyczyła? O najczystszy z podwójnie narodzonych, w jaki sposób powstała niezgoda pomiędzy Jadawami, którzy mieli wspólny cel w życiu? Proszę powiedz mi wszystko. 1.10 Śukadewa Goswami powiedział: Najwyższy Pan, którego ciało było połączeniem wszystkiego co piękne, spełniał wszechpomyślne czynności będąc tu na Ziemi chociaż w rzeczywistości bez żadnego wysiłku był już zadowolony w Sobie. Mieszkając w swojej siedzibie i ciesząc się życiem, Najwyższy Pan, którego gloryfikowanie jest wspaniałomyślne samo w sobie, zapragnął zniszczyć Swoją dynastię, jako że było to nadal częścią Jego obowiązku do spełnienia. 1.11-12 Pewnego razu mędrcy: Wiśwamitra, Asita, Kanwa, Durwasa, Bhrigu, Kaśjapa, Wamadewa, Atri i Wasiszta, Narada i inni, spełniali rytuały, które przez samo pamiętanie nagradzają pobożnymi rezultatami, szczęściem i niszczą grzechy Kali jugi całego świata. Mędrcy spełniali rytuały w domu przywódzcy dynastii Jadu, 9

Śrimad Bhagawatam Księga 11 Wasudewy, ojca Pana Kryszny. Po spełnionych ceremoniach, Pan Kryszna, który pozostawał w domu Wasudewy jako uosobiony czas, z szacunkiem pożegnał mędrców, którzy udali się do świętego miejsca znanego jako Pundarika. 1.13-15 Do Pundariki udali się też młodzi chłopcy z dynastii Jadu, którzy przyprowadzili Sambę, syna Dżambawati przebranego w strój kobiety. Żartując, zbliżyli się do zgromadzonych mędrców, pochwycili ich stopy i bezwstydnie, z udawaną pokorą zapytali: O uczeni bramini, ta oto czarnooka brzemienna kobieta chce o coś zapytać, ale jest zbyt zawstydzona aby zrobić to osobiście. Ma wkrótce urodzić dziecko i bardzo pragnie mieć syna a ponieważ wy święci mędrcy posiadacie doskonałą wizję, proszę powiedzcie nam czy jej dziecko będzie chłopcem czy dziewczynką. 1.16 O królu, ośmieszeni mędrcy rozgniewali się i odpowiedzieli w ten sposób: Głupcy! Urodzi ona stalową bryłę, która zniszczy całą waszą dynastię! 1.17 Po usłyszeniu klątwy przestraszeni chłopcy szybko odsłonili brzuch Samby i ze zdziwieniem ujrzeli stalową bryłę. 1.18 Młodzi Jadawowie wykrzyknęli: Co my zrobiliśmy? Jesteśmy pozbawieni wszelkiej fortuny! Co na to powie nasza rodzina? Mówiąc w ten sposób wrócili zaniepokojeni biorąc ze sobą stalową bryłę. 1.19 Z twarzami pozbawionymi blasku i radości, młodzieńcy przynieśli bryłę stali na dwór królewski i w otoczeniu wszystkich zgromadzonych Jadawów opowiedzieli królowi Ugrasenie o wszystkim co się wydarzyło. 1.20 O królu Parikszicie, gdy mieszkańcy Dwaraki usłyszeli o klątwie braminów i ujrzeli stalową bryłę wpadli w szok i zadrżeli ze strachu. 1.21 Bryłę roztarto na małe cząstki, a król Jadawów Ahuka (Ugrasena) osobiście wyrzucił do oceanu wszystkie stalowe cząstki. 10

Klątwa rzucona na dynastię Jadu 1.22 Pewna ryba połknęła ten kawałek stali, a pozostałe drobne cząstki uniesione przez fale oceanu osiadły na brzegu i wyrosły jako wysokie trzciny. 1.23 Ta sama ryba została schwytana w sieć razem z innymi, a kawałek stali z jej brzucha dostał się w ręce myśliwego Dżary, który zrobił z niego grot do strzały. 1.24 Najwyższy Pan Kryszna, znając w pełni znaczenie wszystkich tych wydarzeń mógł odwołać klątwę braminów, jednak nie zrobił tego. W swojej formie czasu radośnie zaaprobował je wszystkie. 11

Król Nimi spotyka dziewięciu Jogendrów W rozdziale tym mędrzec Narada udziela instrukcji dociekającemu Wasudewie o bhagawata-dharmie cytując rozmowę króla Nimi z dziewięcioma Jogendrami. Wasudewa, który został ojcem Kryszny, w poprzednim wcieleniu nie pragnął wyzwolenia z tego świata ale modlił się do Najwyższego Pana Ananty, który swymi cechami dorównywał Bogu. Pewnego razu mędrzec Narada udał się do domu Wasudewy gdzie został uhonorowany zgodnie z etykietą, przywitany z szacunkiem, a następnie zapytany o duchową służbą oddania, która uwalnia od wszystkich niepokojów. Narada pochwalił bystrą inteligencję Wasudewy, a następnie zacytował historyczną rozmowę pomiędzy dziewięcioma Jogendrami, synami Riszabhadewy, a królem prowincji Wideha o imieniu Nimi. Synem Swajambhuwy Manu był Prijawrata. Jego synem był Agnidhra, z kolei jego synem był Nabhi. Pan Riszabhadewa, częściowa inkarnacja Wasudewy, pojawił się jako syn Nabhi. Najstarszym spośród stu synów Riszabhadewy był Bharata, wzniosły wielbiciel Pana Narajana, dzięki któremu nasza planeta Ziemia, poprzednio zwana Adżanabha-warszą, stała sie słynna jako Bharata-warsza. Kolejnych dziewięciu synów Riszabhadewy zasłynęło jako nawa-jogendrowie (dziewięciu jogendrów): Kawi, Hawir, Antariksza, Prabuddha, Pippalajana, Awirhotra, Drumila, Czamasa i Karabhadżana. Byli oni dogłębnie zaznajomieni z nauką o duszy, skupieni na celu życia i zawsze dążyli do doskonałości. Dziewięciu innych synów Riszabhadewy zostało kszatrijami i zarządzało dziewięcioma 13

Śrimad Bhagawatam Księga 11 wyspami, wchodzących w skład Bharata-warszy. Pozostałych osiemdziesięciu jeden jego synów, zostało braminami biegłymi w smriti, doktrynie, która propaguje ścieżkę ofiar przynoszących upragnione rezultaty. Dziewięciu Jogendrów było zdolnych do podróżowania w przestrzeni bez żadnych przeszkód, zgodnie ze swoimi pragnieniami. Byli oni bezpośrednimi towarzyszami Boga, Najwyższej Osoby, Madhusudany, i wędrowali swobodnie chroniąc różne planety we wszechświecie. To ludzkie ciało, które jest rzadko osiągalne można stracić w każdej chwili. Jednak rzadszym dla człowieka jest wejście w kontakt z poufnymi wielbicielami Pana Wajkunthy. Towarzystwo takich świętych osób nawet w przeciągu ułamka sekundy obdarza żywą istotę wszelkiego rodzaju łaskami. Wiedząc to, król Nimi zaoferował odpowiednie siedzenia dziewięciu Jogendrom, wielbił ich modlitwami, złożył im pokłony i radośnie dociekał tematów dotyczących bhagawata dharmy obowiązków duszy wobec Najwyższego Pana. Bhagawata-dharma lub też czysta służba oddania dla Boga jest jedynym środkiem, dzięki któremu dusza może osiągnąć sukces w życiu. Najwyższy Bóg zadowolony z czyjegoś oddania oddaje Samego Siebie w ręce wielbiciela. W odpowiedzi na pytanie króla, Kawi, jeden z Jogendrów, przemówił: Środki postępu opisane przez Samego Najwyższego Boga, które pomagają niemądrej istocie osiągnąć doskonałość samo-realizacji, zwane są bhagawatadharmą. Bhagawata-dharma uwidoczniona jako służba lotosowym stopom nieomylnego Najwyższego Pana usuwa wszelki strach w żywych istotach. Poprzez bycie stałym w służbie oddania wielbiciel nigdy nie potyka się czy upada, nawet biegnąc z zamkniętymi oczyma. Wszystko co wielbiciel wykonuje ciałem, umysłem, słowami, inteligencją, świadomością, zmysłami oraz zgodnie ze swoją skłonnością powinno być ofiarowane Panu Narajanowi. Żywe istoty czujące niechęć do lotosowych stóp Pana ulegają kontroli Jego iluzorycznej energii maji, zapominają o Panu i wpadają w pułapkę utożsamiania się z tymczasowym ciałem. Będąc pod wpływem materialnej atrakcji żywe istoty napawają się strachem. Dlatego najlepszą rzeczą jest podporządkowanie swojej całej energii życiowej kwalifikowanemu guru i wielbienie Najwyższego Pana z czystym oddaniem ponieważ jest On kontrolerem maji iluzji. Tak jak jedzenie stopniowo zaspokaja głód i z każdym jego kęsem czujemy się coraz bardziej syci i odżywieni, w podobny sposób podporządkowany wielbiciel osiąga wolność od wszystkiego co nie jest Kryszną, i w tym samym czasie uzyskuje bezpośrednie doświadczenie Pana oraz smakuje czyste uczucie miłości do Boga. Następnie przemówił Hawir opisując różne charakterystyki pierwszej, drugiej i trzeciej klasy wielbicieli: Gdy ktoś wielbi z wiarą Bóstwo Pana, ale nie ma oddania dla innych wielbicieli i rzeczy związanych z Wisznu jest materialistycznym wielbicielem. 14

Król Nimi spotyka dziewięciu Jogendrów Jeśli wielbiciel okazuje miłość dla Boga, przyjaźni się z innymi wielbicielami, okazuje łaskę ludziom będącym w niewiedzy i jest bezstronny wobec wrogów Wisznu i Jego wielbicieli jest wtedy wielbicielem średniej klasy. Wielbiciel widzący obecność Najwyższego Pana we wszystkim i wszystko w Najwyższym jest wielbicielem najwyższej klasy. Wielbiciele pierwszej klasy zostali opisani w ośmiu wersetach, które kończą się stwierdzeniem, że bhakta pierwszej klasy trzyma bezustannie Najwyższego Pana w swoim sercu i jest z Nim związany linami uczucia. Pan Hari nigdy nie opuszcza serca takiego wielbiciela. 2.1 Śri Śukadewa Goswami powiedział: O najlepszy z Kurów, mędrzec Narada pragnąc wielbić Pana Krysznę pozostał jakiś czas w Dwarace, która zawsze była chroniona silnymi ramionami Gowindy. 2.2 Mój drogi królu, uwarunkowane dusze w tym materialnym świecie stoją w obliczu śmierci na każdym kroku. Któż więc nie będzie służył lotosowym stopom Pana Mukundy, który jest wielbiony nawet przez wielkie wyzwolone dusze? 2.3 Pewnego dnia Narada, mędrzec wśród półbogów, przybył do domu Wasudewy. Po odpowiednim wielbieniu Narady, wygodnym usadowieniu go i skłonieniu się z szacunkiem przed mędrcem, Wasudewa przemówił następująco: 2.4 Śri Wasudewa powiedział: Mój drogi panie, twoja wizyta, podobna do wizyty ojca u swoich dzieci, sprzyja pomyślności wszystkich żywych istot. Ty szczególnie pomagasz najbardziej upadłym, ale również tym, którzy są zaawansowani na ścieżce doświadczenia Najwyższego Pana Uttamaśloki (Uttamaśloka ten który wysławiany jest przepięknymi wersetami). 2.5 Działania półbogów sprowadzają zarówno szczęście jak i nieszczęście żywym istotom, ale czynności wielkich mędrców, którzy przyjęli nieomylnego Pana jako swoją duszę, przynoszą tylko szczęście wszystkim istotom. 2.6 Wielbiący półbogów otrzymują od nich dary stosownie do rodzaju spełnianej ofiary. Półbogowie są nadzorcami karmy, tak jak czyjś cień, ale w rzeczywistości to tylko święci są prawdziwie miłosierni dla upadłych. 15

Śrimad Bhagawatam Księga 11 2.7 O braminie, chociaż zadowala mnie samo widzenie ciebie to chcę jednak dowiedzieć się o tych obowiązkach, które sprawiają zadowolenie Bogu, Najwyższej Osobie. Każdy śmiertelnik, który z wiarą słucha tych wyjaśnień uwalnia się od wszystkich niepokojów. 2.8 W moich poprzednich narodzinach na tej Ziemi, wielbiłem Najwyższego Pana Anantę, który nagradza wyzwoleniem, ale ponieważ pragnąłem posiadać dziecko, mój motyw wielbienia był przyziemny. W ten sposób uległem wpływowi iluzji Najwyższego Pana. 2.9 O mój panie, ty zawsze dotrzymujesz swych ślubów. Proszę udziel mi rady, tak abym dzięki twojej łasce uwolnił się ze szponów materialnej egzystencji, która pełna jest niebezpieczeństw i trzyma nas ciągle w strachu. 2.10 Śukadewa Goswami powiedział: O królu, Naradę bardzo zadowoliły pytania wielce inteligentnego Wasudewy. Ponieważ dociekania te sugerowały duchowe cechy Boga, Najwyższej Osoby i przypomniały mu one Pana Krysznę, Narada odpowiedział w ten sposób: 2.11 Śri Narada powiedział: O najlepszy Satwato, zapytałeś bardzo właściwie o wieczne obowiązki żywej istoty wobec Najwyższego Pana. Taka duchowa służba oddania dla Pana posiada wielką moc i praktykowanie jej może oczyścić cały wszechświat. 2.12 Czysta transcendentalna służba oddania dla Najwyższego Pana jest tak duchowo potężna, że dzięki samemu słuchaniu o niej, wielbieniu jej chwał, pamiętaniu o niej, przyjęciu jej z szacunkiem i wiarą, lub poprzez wychwalanie innych osób, które ją pełnią, nawet ten kto nienawidzi półbogów i innych istot może zostać natychmiast oczyszczonym. 2.13 Dziś przypomniałeś mi mojego Pana, wszechradosnego Narajana. Najwyższy Pan jest tak pomyślny, że ktokolwiek słucha i wychwala Go staje się w pełni pobożny. 16

Król Nimi spotyka dziewięciu Jogendrów 2.14. Aby wyjaśnić służbę oddania dla Pana mędrcy przytaczają historyczną rozmowę pomiędzy wielką duszą, królem Widehy i synami Riszabhy. 2.15 Swajambhuwa Manu miał syna zwanego Maharadża Prijawrata, a wśród synów Prijawraty był Agnidhara. Agnidhara dał życie Nabhi, którego synem był Riszabhadewa. 2.16 Riszabhadewę przyjmuje się za ekspansję samego Najwyższego Pana Wasudewy. Inkarnował On w tym świecie po to aby rozpowszechniać te zasady religijne, dzięki którym żywe istoty osiągają ostateczne wyzwolenie. Riszabhadewa miał stu synów i wszyscy oni posiadali doskonałą wiedzę wedyjską. 2.17 Spośród stu synów Riszabhadewy, najstarszy, Bharata, był w pełni oddany Panu Narajanowi. Z powodu sławy cesarza Bharaty planeta Ziemia jest teraz znana jako Bharata-warsza. 2.18 Król Bharata odrzucił ten świat materialny uważając wszystkie przyjemności za tymczasowe i bezużyteczne. Bharata, odchodząc od swojej pięknej żony i całej rodziny, wielbił Pana Hari srogimi wyrzeczeniami, by ostatecznie po trzech wcieleniach udać się do siedziby Pana. 2.19 Dziewięciu pozostałych synów Riszabhadewy zostało władcami dziewięciu wysp Bharata-warszy i w pełni władało planetą Ziemią. Pozostałych osiemdziesięciu jeden synów zostało podwójnie narodzonymi braminami i pomogło zapoczątkować wedyjską ścieżkę ofiar dla rezultatów (karma-kanda). 2.20-21 Pozostałych dziewięciu synów Riszabhadewy miało niezwykłe szczęście rozpowszechniania wiedzy o Absolucie. Jako nadzy asceci wędrowali wszędzie bez przeszkód posiadając duchową wiedzę. Ich imiona to: Kawi, Hawir, Antariksza, Prabuddha, Pippalajana, Awirhotra, Drumila, Czamasa i Karabhadżana. 2.22 Mędrcy ci przemierzali Ziemię widząc cały wszechświat razem z jego subtelnymi i wulgarnymi przejawami jako manifestację Najwyższego Pana, nie różną od Niego Samego. 17

Śrimad Bhagawatam Księga 11 2.23 Jogendrowie są wyzwolonymi duszami i podróżują bez ograniczeń na planety półbogów, siedziby mistyków (Sadhja), na planety Gandharwa zamieszkałe przez niebiańskich muzyków, Jakszasów, towarzyszy skarbnika Kuwery, planety ziemskie oraz na planetę Kinnarów mogących dowolnie zmieniać formę cielesną, planetę węży Naga, planety mędrców, aniołów, planety braminów i krów oraz na planetę zwolenników Pana Śiwy. Żadna zwykła siła nie może powstrzymać ich swobodnej wędrówki. 2.24 Pewnego razu wędrując po Ziemi, (poprzednio zwanej Adżanabha) dotarli do miejsca gdzie wielka dusza król Nimi spełniał ofiarę nadzorowaną przez wzniosłych mędrców. 2.25 Drogi królu Parikszicie, na widok tych czystych wielbicieli Pana, którzy byli bardziej promienni niż Słońce, wszyscy obecni tam uczestnicy ofiary; wykonawca, bramini, a nawet sam ogień, znieruchomieli z szacunku. 2.26 Król Nimi zrozumiał, że dziewięciu mędrców jest wybitnymi wielbicielami Boga, Najwyższej Osoby. Rozradowany z powodu ich pojawienia się, ofiarował im wygodne miejsca siedzące, wielbiąc ich w odpowiedni sposób, tak jak wielbi się samego Najwyższego Pana. 2.27 Ogarnięty duchową radością, król pokornie skłonił głowę i zaczął zadawać pytania dziewięciu mędrcom. Jaśniejąc swoim własnym blaskiem wydawali się dorównywać czterem Kumarom, synom Pana Brahmy. 2.28 Król Nimi powiedział: Myślę, że musicie być osobistymi towarzyszami Boga, Najwyższej Osoby, sławnego jako wróg demona Mury. Zaprawdę, czyści wielbiciele Pana Wisznu wędrują po całym wszechświecie nie dla osobistych, egoistycznych powodów, ale po to aby oczyścić uwarunkowane dusze. 2.29 Dla uwarunkowanych dusz to ludzkie ciało jest niezmiernie trudne do zdobycia i może być też stracone w każdej chwili. Myślę, że spośród tych, którzy posiadają ludzkie ciała tylko niewielu ma szansę obcowania z czystymi wielbicielami, którzy są drodzy Panu Wajkunthy. 18

Król Nimi spotyka dziewięciu Jogendrów 2.30 Dlatego proszę was łaskawie, o bezgrzeszni, powiedzcie mi co jest najwyższym dobrem? W ostateczności, nawet drobna chwila obcowania z czystymi wielbicielami Boga w tym świecie narodzin i śmierci jest bezcennym skarbem dla każdego człowieka. 2.31 Jeśli uważacie, że jestem w stanie wysłuchać tych tematów to proszę powiedzcie mi jak można pełnić duchową służbę dla Najwyższego Pana. Żywa istota służąc Bogu z miłością natychmiast zadowala Pana, który w zamian oddaje uwarunkowanej duszy Siebie Samego. 2.32 Śri Narada powiedział: O Wasudewo, kiedy król Nimi na zgromadzeniu ofiarnym w ten sposób dociekał o służbie oddania dla Najwyższego Pana wtedy Jogendrzy, najlepsi ze świętych, szczerze podziękowali mu za pytania i przemówili z wielkim uczuciem. 2.33 Śri Kawi przemówił: Osobiście uważam, że osoba, której inteligencja jest bezustannie zakłócana utożsamianiem się z tym tymczasowym światem może uwolnić się od strachu jedynie przez wielbienie lotosowych stóp Nieomylnego Najwyższego Pana. W trakcie wykonywania służby oddania wszystkie obawy znikają całkowicie. 2.34 Nawet ci, którzy są wielkimi ignorantami mogą bardzo łatwo zrozumieć Najwyższego Boga jeśli przyjmą środki przepisane przez Samego Najwyższego Pana. Proces polecany przez Pana jest znany jako bhagawata-dharma, duchowa służba dla Boga, Najwyższej Osoby. 2.35 O królu, ktokolwiek przyjmie ścieżkę duchowej służby dla Boga, Najwyższej Osoby, nigdy nie popełni błędu na drodze do doskonałości. Nigdy nie potknie się ani nie upadnie nawet biegnąc z zamkniętymi oczyma. 2.36 Wszystkie czynności, słowa, myśli, zmysły, inteligencja czy oczyszczona świadomość, wykonywane zgodnie z naturą nabytą w uwarunkowanym życiu powinny być ofiarowane Najwyższemu Panu dla przyjemności Pana Narajana. 19

Śrimad Bhagawatam Księga 11 2.37 Strach pojawia się gdy żywa istota identyfikuje się z materialnym ciałem w trakcie zaabsorbowania się zewnętrzną, iluzoryczną energią Pana. Kiedy żywa istota odwraca się od Najwyższego Pana, wtedy zapomina o swojej oryginalnej pozycji jaką jest bycie sługą Najwyższego. Ta skomplikowana, pełna strachu sytuacja jest spowodowana iluzją zwaną mają. Dlatego też rozsądna osoba powinna zacząć służyć Najwyższemu Panu bez ociągania się. Służba oddania powinna być pełniona zgodnie ze wskazówkami bona fide mistrza duchowego, którego należy przyjąć jako godne czczenia Bóstwo i traktować go jak swoje życie i duszę. 2.38 Chociaż dualność tego świata materialnego tak naprawdę nie istnieje to jednak jest ona doświadczana przez uwarunkowaną duszę jako prawdziwa z powodu uwarunkowanej inteligencji. Wyimaginowane doświadczenie otaczającego świata oddzielonego od Kryszny może być porównane do snu i pragnienia. Kiedy uwarunkowana dusza śni nocą o czymś upragnionym lub przykrym, czy też snuje plany w ciągu dnia o tym co chciałaby mieć lub czego uniknąć, kreuje w ten sposób rzeczywistość, która istnieje tylko w obrębie jej własnej wyobraźni. Cechami umysłu jest przyjmowanie i odrzucanie różnych czynności w oparciu o zadowalanie zmysłów. Dlatego też inteligentna osoba powinna kontrolować umysł powstrzymując go od widzenia rzeczy w oddzieleniu od Kryszny i jeśli to robi wtedy doznaje autentycznej wolności od strachu. 2.39 Inteligentna osoba kontrolująca umysł, po pokonaniu strachu, powinna całkowicie porzucić przywiązanie do materialnych obiektów jak żona, rodzina i narodowość, i powinna wędrować swobodnie bez krępacji słuchając i śpiewając Święte Imiona Pana unoszącego koło rydwanu. Święte Imiona Pana są wszechpomyślne ponieważ opisują Jego duchowe narodziny i czynności, które spełniane są przez Pana w tym świecie dla wyzwolenia uwarunkowanych dusz. W ten sposób Święte Imiona Pana gloryfikowane są na całym świecie. 2.40 Osoba intonująca Święte Imiona Najwyższego Pana osiąga stan miłości do Boga. W końcu wielbiciel staje się umocniony w swojej służbie jako wieczny sługa Pana i stopniowo staje się mocno przyciągany do jednego, określonego imienia i formy Boga, Najwyższej Osoby. Kiedy czyjeś serce topnieje w ekstazie miłości do Boga wtedy osoba taka śmieje się bardzo głośno, płacze lub pokrzykuje, a czasami śpiewa i tańczy jak szaleniec, ponieważ jest obojętna na opinię publiczną. 20

Król Nimi spotyka dziewięciu Jogendrów 2.41 Wielbiciel nie powinien widzieć niczego w oddzieleniu od Kryszny, Boga, Najwyższej Osoby. Eter, ogień, powietrze, woda, ziemia, słońce i inne obiekty świetlne, wszystkie żywe istoty, cztery kierunki, drzewa i inne rośliny, rzeki i oceany cokolwiek jest doświadczane powinno być uważane jako przejawy Kryszny. Widząc wszystko co istnieje w stworzeniu jako ciało Najwyższego Pana Hari, wielbiciel winien odnosić się z wielkim szacunkiem do całkowitego przejawu kosmicznego ciała Najwyższego Pana. 2.42 Oddanie, bezpośrednie doświadczenie Najwyższego Pana oraz wolność od materii, są doświadczane jednocześnie przez kogoś kto przyjął schronienie w Bogu, Najwyższej Osobie. Jest to podobne do odczucia przyjemności z jedzenia, które rośnie z każdym kęsem, odżywiania się i sytości doznawanej przez osobę jedzącą. 2.43 Drogi królu, wielbiciel, który z nieprzerwanym wysiłkiem czci lotosowe stopy nieomylnego Najwyższego Pana, osiąga niezachwiane oddanie, wolność od przywiązań i zrealizowaną wiedzę o Najwyższym Bogu. Tak oto zwycięski wielbiciel Boga, Najwyższej Osoby, osiąga najwyższy duchowy spokój. 2.44 Król Nimi zapytał: Proszę powiedz mi dokładnie o wielbicielach Najwyższego Pana. Jakie są naturalne symptomy dzięki którym mogę rozróżnić początkujących wielbicieli, tych na pośrednim etapie i tych najbardziej zaawansowanych wielbicieli? Jakie są typowe religijne czynności wajsznawów i w jaki sposób oni mówią? Proszę cię, szczególnie opisz symptomy i charakter dzięki którym wajsznawa staje się drogi Bogu, Najwyższej Osobie? 2.45 Śri Hawir odpowiedział: Uttama-adhikari, najbardziej zaawansowany wielbiciel Boga, widzi wewnątrz wszystkiego duszę wszystkich dusz Pana Śri Krysznę. W rezultacie widzi on wszystko w powiązaniu z Najwyższym Panem i rozumie, że wszystko co istnieje jest wiecznie usytuowane w Bogu, Najwyższej Osobie. 2.46 Wielbiciel drugiej klasy, będący w stanie pośrednim, zwany madhjama adhikari, ofiarowuje swoją miłość Bogu, Najwyższej Osobie. Jest szczerym przyjacielem innych 21

Śrimad Bhagawatam Księga 11 wielbicieli Pana, okazuje łaskę ludziom będącym w niewiedzy oraz osobom niewinnym ale odrzuca tych, którzy są zazdrośni o Boga, Najwyższą Osobę. 2.47 Wielbiciel, który wiernie angażuje się w wielbienie Bóstwa w świątyni ale nie zachowuje się odpowiednio wobec innych wielbicieli i ludzi w ogólności zwany jest prakrita-bhaktą albo materialistycznym wielbicielem i jest uważany za usytuowanego na niższej pozycji. 2.48 Nawet jeśli ktoś używa swoje zmysły w kontakcie z obiektami zmysłów, jednak widzi ten świat jako energię Pana Wisznu oraz nie wpada w euforię i nie neguje tego co robi, to z pewnością jest najbardziej zaawansowanym pośród wielbicieli. 2.49 W materialnym świecie nasze ciała ciągle starzeją się i umierają. Powietrze życia (prana) jest atakowane przez głód i pragnienie, umysł jest zawsze niespokojny, inteligencja tęskni za czymś nieosiągalnym i w końcu wszystkie zmysły wyczerpują się po ciągłym zmaganiu z materialną naturą. Osoba, która nie jest oszołomiona przez nieuniknione cierpienia wywołane materialną egzystencją i która pozostaje z dala od nich po prostu pamiętając lotosowe stopy Boga, Najwyższej Osoby jest uważana za bhagawata-pradhana, pierwszej klasy wielbiciela. 2.50 Ten kto przyjął wyłączne schronienie w Najwyższym Panu Wasudewie uwalnia się od czynności dla owoców będących skutkiem pożądania. Faktycznie, ten kto schronił się u lotosowych stóp Najwyższego Pana jest wolny od pragnienia cieszenia się tymczasowymi materialnymi przyjemnościami. Plany cieszenia się seksem, społecznym prestiżem i pieniędzmi nie budzą się w umyśle takiego wielbiciela i dlatego też jest on uważany za bhagawatottama, czystego wielbiciela na najwyższym etapie oddania. 2.51 Narodziny w arystokratycznej rodzinie oraz spełnianie wyrzeczeń i pobożnych czynności z pewnością napawają kogoś dumą. Podobnie, jeśli na skutek rodzinnych wpływów ktoś zajmuje wysoką pozycję w społeczeństwie w systemie warnaśrama-dharmy, to ulega większemu samo zaślepieniu. Jeśli jednak pomimo tych wspaniałych materialnych kwalifikacji ktoś nie czuje nawet odrobiny wewnętrznej dumy, powinien być uważany za niezwykle drogiego sługę Najwyższego Pana. 22

Król Nimi spotyka dziewięciu Jogendrów 2.52 Kiedy wielbiciel porzuca egoistyczną koncepcję myślenia to jest moje, a to należy do innych i kiedy również przestaje przejmować się sprawianiem przyjemności swojemu ciału oraz jest obojętnym wobec sprawiania komfortu innym, wtedy taki wielbiciel staje się spokojny i wewnętrznie zadowolony. W tym stanie wielbiciel uważa siebie za jedną spośród wielu żywych istot, które są cząstkami Boga, Najwyższej Osoby. Taki zadowolony wajsznawa uważany jest za będącego na najwyższym etapie duchowej służby oddania. 2.53 Lotosowych stóp Pana Kryszny poszukują najwięksi z półbogów, Brahma i Śiwa, którzy przyjęli Go za życie i duszę. Czysty wielbiciel Pana nigdy i w żadnych okolicznościach nie może zapomnieć lotosowych stóp Pana. Wielbiciel taki nie porzuci schronienia lotosowych stóp Pana nawet na chwilę co tu mówić nawet na ułamek chwili nawet w zamian za pozycję kontrolowania i radowania się bogactwami całego wszechświata. Taki wielbiciel Pana uważany jest za najlepszego spośród wajsznawów. 2.54 Jak to możliwe żeby ogień materialnego cierpienia płonął w sercach tych, którzy wielbią Najwyższego? Lotosowe stopy Pana dokonały niezliczonej ilości heroicznych wyczynów a prześliczne paznokcie Jego palców są niczym cenne klejnoty. Blask emanujący z Jego paznokci jest niczym chłodzący blask Księżyca, i natychmiast uwalnia od cierpień serce czystego wielbiciela, dokładnie tak jak ukazanie się księżycowego blasku łagodzi żar słoneczny. 2.55 Bóg, Najwyższa Osoba jest tak łaskawy, że jeśli uwarunkowane dusze wzywają Go przez wymówienie Jego Świętego Imienia nawet nie intencjonalnie czy niechcąco, Najwyższy Pan jest skłonny zniszczyć nieograniczoną ilość grzechów w ich sercach. Dlatego też jeśli wielbiciel przyjąwszy schronienie lotosowych stóp Pana powtarza święte imię Kryszny z czystą miłością, Bóg, Najwyższa Osoba, nigdy nie odchodzi z serca takiego wielbiciela. Kto uchwycił Najwyższego Pana w ten sposób wewnątrz swojego serca, jest znany jako bhagawata-pradhana, i jest godny najwyższej gloryfikacji. 23

Wyzwolenie spod wpływu iluzorycznej energii Rozdział trzeci zawiera odpowiedzi na cztery pytania króla Nimi: opisuje naturę materialną i działanie iluzorycznej energii (maja), podaje metodę na uwolnienie się z nie pokonanego uścisku maji, opisuje transcendentalną pozycję Najwyższego Pana Narajana, oraz podaje proces karma jogi, który uwalnia od materialnych czynności karmicznych. Bóg, Najwyższa Osoba, pierwotna przyczyna wszystkich przyczyn stworzył pięć materialnych elementów tworzących materialne ciała uwarunkowanych dusz dając im w ten sposób szansę cieszenia się przyjemnościami zmysłowymi lub okazje do osiągnięcia wyzwolenia. Pojawiając się jako Dusza Najwyższa, Bóg wchodzi wewnątrz materialnych ciał stworzonych istot i wprawia w ruch jedenaście zmysłów uwarunkowanych dusz. Związana przez trzy siły natury materialnej dusza błędnie utożsamia stworzone ciało jako siebie i tak angażuje się w różne czynności dla zysku. Zmuszona efektami swojej własnej pracy dusza nieprzerwanie rodzi się w wielu gatunkach życia cierpiąc aż do czasu kosmicznego zniszczenia. Kiedy zniszczenie jest już nieuniknione, Dusza formy tego wszechświata wchłania do wewnątrz Siebie całe materialne stworzenie i następnie wchodzi do wewnątrz pierwotnej przyczyny wszystkich przyczyn. Tak oto Najwyższy Pan upełnomocnia Swoją iluzoryczną moc, składającą się z trzech sił materialnej natury, w stwarzanie, utrzymywanie i niszczenie materialnego kosmosu. 25

Śrimad Bhagawatam Księga 11 Przyjmując rolę mężczyzn i kobiet w tym materialnym świecie, uwarunkowane dusze łączą się w związkach seksualnych. Chociaż przykryte dusze nieprzerwanie czynią wysiłki aby unikać nieszczęść i ostatecznie zwiększać przyjemności, to jednak nieuniknienie spotykają się z porażką. Pełne szczęście nie jest możliwe do osiągnięcia w tym świecie, czy to na planetach ziemskich czy niebiańskich (na które można udać się w następnym życiu po spełnieniu ofiar i rytualistycznych ceremoniach). Jednak czy to w Niebie, czy na Ziemi, żywą istotę niepokoi zazdrość i współzawodnictwo z innymi. Dlatego też rozsądna osoba pragnąca znaleźć całkowitą ulgę od cierpień egzystencji materialnej powinna przyjąć schronienie u lotosowych stóp bona fide mistrza duchowego. Kwalifikacją mistrza duchowego jest jego doświadczanie konkluzji wedyjskich pism świętych oraz umiejętność przekonania innych do tej samej prawdy. Wzniosłe osobistości, które przyjęły schronienie Najwyższego Pana i porzuciły wszystkie materialne względy powinny być uznawane za bona fide mistrzów duchowych. Po przyjęciu bona fide mistrza duchowego jako swoje życie i duszę, posłuszny uczeń powinien uczyć się procesu czystej służby oddania, która zadowala Najwyższego Pana. Tak oto uczeń podążający ścieżką oddania, stopniowo rozwija wzniosłe kwalifikacje. Powinien on słuchać, gloryfikować i rozpamiętywać wspaniałe duchowe czynności, cechy i intonować Święte Imiona Boga. Wszystko co sprawia radość czy przyjemność Najwyższemu Panu, powinien od razu ofiarować, nawet swoją żonę, dzieci, dom czy własne życie. Wszystko to powinien ofiarować lotosowym stopom Boga, Najwyższej Osoby. Taki podporządkowany uczeń powinien również służyć innym wielbicielom i przyjmować od nich instrukcje. Szczególnie wskazane jest, aby służyć i uczyć się od czystych wielbicieli Najwyższego Pana. Poprzez intonowanie chwał Boga, w towarzystwie innych wielbicieli czyniący postęp uczeń staje się szczęśliwy i rozwija przyjaźń z innymi wielbicielami. W ten sposób jest w stanie porzucić materialistyczne zadowalanie zmysłów, które jest główną przyczyną najprzeróżniejszych cierpień. Kiedy wielbiciel wznosi się na platformę czystej miłości do Boga, zaczyna przejawiać różne ekstatyczne symptomy. Włosy na jego ciele jeżą się, spotyka Najwyższego Pana i napełnia się transcendentalnym szczęściem. Oddany całkowicie Bogu, Najwyższej Osobie, Narajanowi, wielbiciel pokonuje nieprzezwyciężoną iluzoryczną energię, maję. Bóg, Najwyższa Osoba jest przyczyną stworzenia, utrzymywania i zniszczenia tego wszechświata, jednak Sam nie posiada przyczyny. Przebywając w tym zmiennym i tymczasowym materialnym świecie, Najwyższy Pan pozostaje wiecznym i niezmiennym. Nie można Go zrozumieć zwykłym umysłem czy doświadczyć zmysłami, ponieważ jest On transcendentalny do tej materialnej manifestacji, która ma miejsce wskutek subtelnej przyczyny i materialnego efektu widocznego w postaci namacalnych obiektów materii. Choć Najwyższy Pan jest 26

Wyzwolenie spod wpływu iluzorycznej energii jeden, to poprzez manifestowanie Swojej iluzorycznej energii (maji), pojawia się w wielu postaciach. Jest On zawsze wolny od narodzin, wzrostu, starzenia się i śmierci. Jest Duszą Najwyższą, wszechprzenikającym świadkiem obserwującym mentalność wszystkich. Jest Najwyższym Brahmanem znanym jako Narajana. Gdy ktoś szczerze z oddaniem służy lotosowym stopom Narajana, to nieczyste pragnienia zagnieżdżone w jego sercu, jako rezultat pracy z przeszłości w kontakcie z trzema siłami natury materialnej, zostają zniszczone. Kiedy serce jest oczyszczone ktoś może dostrzec Najwyższego Pana i siebie samego jako nie materialnego sługę. Studiowanie duchowej literatury wedyjskiej pozwala zrozumieć znaczenie wykonywania przypisanych obowiązków, niewypełnianie ich oraz to czym są zakazane czynności. Ten skomplikowany temat nie jest możliwy do zrozumienia poprzez zwykłą spekulację. Wedyjskie zalecenia pośrednio prowadzą ku ostatecznemu wyzwoleniu się z materii, a zaczynają się one od czynności religijnych pełnionych dla korzyści. Przypomina to obietnicę dania dziecku cukierka w zamian za połknięcie lekarstwa. Jeśli ignorant, który nie pokonał swoich zmysłów nie przestrzega wedyjskich poleceń, to z pewnością zaangażuje się w grzeszne, niereligijne czynności, a jego jedyną nagrodą będą powtarzające się narodziny i śmierć. Natomiast gdy ktoś bez przywiązania wykonuje obowiązki przypisane mu w Wedach, to w efekcie osiągnie doskonałą wolność od uwikłania w materialną pracę. Materialne owoce pracy obiecane w pismach świętych nie są rzeczywistym celem wiedzy wedyjskiej, ale przeznaczone są do stymulowania pragnień wykonującego ofiarę. Jeśli uwarunkowana dusza wielbi Najwyższego Pana Hari przestrzegając wskazówek opisanych w Wedach, jak na przykład tantry, wtedy szybko uwalnia się z pułapki fałszywej identyfikacji. Gdy wielbiciel otrzymuje łaskę guru objawiającego wskazówki pism wedyjskich, wtedy zaczyna wielbić Boga, w postaci, która jest dla niego najbardziej przyciągająca. W taki sposób wielbiciel szybko wyzwala się z materialnej uwięzi. 3.1 Król Nimi powiedział: Chciałbym teraz dowiedzieć się więcej o tym jak działa iluzoryczna energia Boga, Śri Wisznu, energia, która oszałamia nawet wielkich mistyków. Drodzy mędrcy, proszę powiedzcie więcej na ten temat. 3.2 Chociaż piję nektar waszych wypowiedzi o chwałach Najwyższego Boga to moje pragnienie nie zostało jeszcze zaspokojone. Takie smakowite opisy Pana i Jego wielbicieli są właściwym lekarstwem dla uwarunkowanych dusz jak ja sam, które dręczone są trzema rodzajami nieszczęść materialnej natury. 27

Śrimad Bhagawatam Księga 11 3.3 Śri Antariksza powiedział: Potężny królu, po ożywieniu materialnych elementów, Pierwotna Dusza całego stworzenia wysłał wszystkie żywe istoty wyższych i niższych gatunków do miejsca, w którym uwarunkowane dusze kontynuują swoje przyjemności lub ostatecznie osiągają wyzwolenie zgodne ze swoimi pragnieniami. 3.4 Dusza Najwyższa wchodzi w materialne ciała stworzonych istot, uaktywnia ich umysł, zmysły i w ten sposób nakłania uwarunkowane dusze do zbliżenia z trzema siłami natury w celu zadowalania zmysłów. 3.5 Indywidualna żywa istota, właściciel ciała materialnego, używa swoich materialnych zmysłów uaktywnionych przez Duszę Najwyższą aby cieszyć się zmysłowymi obiektami zbudowanymi z trzech sił natury materialnej. 3.6 Wcielona żywa istota, nakłaniana przez głęboko zakorzenione pragnienia materialne, angażuje swoje aktywne organy zmysłowe w czynności przynoszące rezultaty. Następnie, bezustannie wędrując w tym świecie materialnym, doświadcza rezultatów swoich czynów w postaci tzw. szczęścia i nieszczęścia. 3.7 Tak oto, uwarunkowana żywa istota jest zmuszana doświadczać powtarzających się narodzin i śmierci. Zmuszona reakcjami swoich własnych działań beznadziejnie przechodzi z jednej niepomyślnej sytuacji do drugiej, cierpiąc od momentu stworzenia, aż do kosmicznego zniszczenia. 3.8 Kiedy nadchodzi zniszczenie materialnych elementów, Bóg, Najwyższa Osoba, w Swojej formie wiecznego czasu wycofuje przejawiony kosmos składający się z wulgarnych i subtelnych składników i cały wszechświat przechodzi w stan niezamanifestowany. 3.9 Przed zbliżeniem się kosmicznego zniszczenia przez okres stu lat na Ziemi panuje niesamowita susza. Przez okres ten temperatura Słońca stopniowo wzrasta, a buchające gorąco nęka trzy światy. 28

Wyzwolenie spod wpływu iluzorycznej energii 3.10 Z regionów planetarnych Patalaloki zaczyna rozprzestrzeniać się ogień, który emanuje z ust Sankarszany. Płomienie ognia, podsycane przez wielkie wiatry, strzelają w górę we wszystkich kierunkach paląc wszystko na popiół. 3.11 Następnie przez kolejne sto lat olbrzymie chmury zwane Samwartaka zalewają wszystko swoim deszczem. Śmiertelny deszcz spuszcza krople długości słoniowej trąby zatapiając pod wodą cały wszechświat. 3.12 O królu, wtedy Brahma, dusza formy wszechświata, porzuca swoje ciało i wchodzi w subtelną niezamanifestowaną naturę niczym ogień po wyczerpaniu paliwa. 3.13 Element ziemi, pozbawiony cechy aromatu przez wpływ wiatru, przekształca się w wodę, a woda, pozbawiona smaku przez ten sam wiatr, wtapia się w ogień. 3.14 Ogień, pozbawiony swojej formy przez ciemność, wtapia się w element powietrza. Powietrze traci cechę dotyku wskutek wpływu przestrzeni i wtapia się w przestrzeń. Następnie przestrzeń traci swoją właściwą jakość przez wpływ Duszy Najwyższej w formie czasu i wtapia się w fałszywe ego będące w sile ignorancji. 3.15 Drogi królu, materialne zmysły i inteligencja wtapiają się w fałszywe ego będące w sile pasji, a umysł razem z półbogami wtapia się w fałszywe ego będące w sile dobroci. Następnie całkowite fałszywe ego wraz ze swymi cechami wtapia się w mahat-tattwę. 3.16 Tak oto opisałem maję, złudną energię Najwyższej Osoby. Złudna energia składająca się z trzech sił materialnej natury jest upełnomocniona przez Pana aby stwarzać, utrzymywać i niszczyć wszechświat. O czym więcej pragniesz usłyszeć? 3.17 Król Nimi zapytał: O wielki mędrcze, wyjaśnij proszę, w jaki sposób nawet niemądry materialista może w łatwy sposób pokonać wpływ iluzji Najwyższego Pana, która jest nie pokonana przez ludzi pozbawionych samokontroli? 29

Śrimad Bhagawatam Księga 11 3.18 Śri Prabuddha powiedział: Przyjmując rolę męską i żeńską w ludzkim społeczeństwie uwarunkowane dusze łączą się w związkach seksualnych. W ten sposób bezustannie robią wysiłki w celu wyeliminowania nieszczęścia i zwiększenia przyjemności. Jednak powinno się zauważyć, że uwarunkowane dusze osiągają dokładnie przeciwne rezultaty; ich szczęście w nieunikniony sposób zanika, a wraz ze starzeniem się wzrastają materialne niewygody. 3.19 Bogactwo jest przyczyną ciągłego niepokoju, jest bardzo trudne do osiągnięcia i jest prawdziwą śmiercią dla duszy. Właściwie jaki rodzaj satysfakcji ktoś może mieć z posiadania bogactwa? Innymi słowy, czy ktoś może osiągnąć najwyższe, nieustanne szczęście z posiadania tak zwanego domu, dzieci, krewnych i zwierząt domowych skoro utrzymuje to wszystko swoimi ciężko zarobionymi pieniędzmi? 3.20 Nieustannego szczęścia nie można znaleźć nawet na planetach niebiańskich osiąganych w następnym życiu dzięki rytuałom i ceremoniom. Nawet w materialnym niebie żywa istota nękana jest przez rywalizację z podobnymi sobie istotami oraz przez zazdrość tych, którzy zajmują wyższe pozycje. Mieszkańcy niebios przygnębieni są strachem przeczuwając nadchodzący koniec niebiańskiego życia, dzieje się tak gdyż czyjś pobyt w niebie kończy się wraz z wyczerpaniem pobożnych uczynków. Tak więc mieszkańcy niebios przypominają władców, którzy wychwalani są przez swoich zazdrosnych podwładnych będąc ciągle nękanymi przez wrogich sąsiadów i dlatego nigdy nie mogą osiągnąć prawdziwego szczęścia. 3.21 Dlatego też każda rozsądna osoba pragnąca prawdziwego szczęścia musi znaleźć bona fide mistrza duchowego i przyjąć jego schronienie poprzez inicjację. Kwalifikacja bona fide guru polega na tym, że doświadczył on konkluzji pism świętych i jest w stanie przekonać do niej innych. Wielkie osobistości, przyjmują schronienie Boga, Najwyższej Osoby, odrzucają wszystkie materialne teorie, dlatego też powinny być przyjmowane jako bona fide nauczyciele. 3.22 Przyjmując bona fide mistrza duchowego jako własne życie i duszę oraz uwielbione bóstwo, uczeń powinien uczyć się od niego procesu czystej służby oddania. Bóg, Najwyższa Osoba, Hari, Dusza wszystkich dusz, ma skłonność oddawania Siebie Samego swoim czystym wielbicielom. Dlatego też, uczeń powinien nauczyć się od 30

Wyzwolenie spod wpływu iluzorycznej energii mistrza duchowego jak służyć Panu bez dwulicowości, z wiarą i przyjaźnią, tak aby Najwyższy Pan, będąc zadowolonym z postawy ucznia, ofiarował Siebie pełnemu wiary uczniowi. 3.23 Szczery uczeń powinien odwiązać swój umysł od wszystkiego co materialne, widzieć wszystko w połączeniu z Kryszną, oraz pozytywnie kultywować asystowanie mistrzowi duchowemu i innym świętym wielbicielom. Powinien być łaskawy w stosunku do tych, którzy są na niższej pozycji, zawierać przyjaźń z tymi co są na podobnym poziomie co on i pokornie służyć będącym na wyższej platformie duchowej. W ten sposób uczeń powinien uczyć się jak właściwie postępować ze wszystkimi żywymi istotami. 3.24 Aby służyć mistrzowi duchowemu uczeń powinien uczyć się czystości, tolerancji, ciszy, wyrzeczenia, studiowania wiedzy wedyjskiej, prostoty, celibatu, wolności od przemocy oraz równowagi wobec materialnych dychotomii, takich jak zimno i ciepło, szczęście czy nieszczęście. 3.25 Uczeń powinien praktykować medytację widzenia siebie jako wiecznie świadomą duszę i widzenia Najwyższego Pana jako ostatecznego kontrolera wszystkiego i wszystkich. W celu polepszenia swojej medytacji uczeń powinien żyć w odosobnionym miejscu oraz porzucić sztuczne przywiązanie do swojego domu i wszystkiego co z nim związane. Odrzucając dekoracje tymczasowego ciała powinien okrywać się kawałkami porzuconej odzieży lub też korą z drzew. W ten sposób uczeń powinien uczyć się bycia zadowolonym w każdej materialnej sytuacji. 3.26 Przez podążanie według wskazówek pism opisujących chwały Boga, Najwyższej Osoby, uczeń powinien wierzyć głęboko w osiągnięcie własnego sukcesu w tym życiu. Również powinien unikać oczerniania innych pism świętych. Powinien ściśle kontrolować swój umysł, mowę i czynności ciała, zawsze być prawdomównym i poddawać kontroli swój umysł i zmysły. 3.27-28 Uczeń powinien słuchać, gloryfikować i medytować o wspaniałych duchowych czynnościach Boga, Najwyższej Osoby. Szczególnie powinien być przyciągnięty do cech i jakości Świętych Imion Boga. Tak zainspirowany, uczeń powinien wykonywać swoje dzienne czynności jako ofiarowanie dla Najwyższego Pana. Powinien 31

Śrimad Bhagawatam Księga 11 spełniać ofiary, rozdawać jałmużnę i oddawać się pokutom w celu zadowolenia Boga. Powinien powtarzać hymny, które opiewają Boga, Najwyższą Osobę oraz spełniać wszystkie religijne czynności jako ofiarę dla Boga. Wszystko co daje mu radość lub przyjemność powinien natychmiast ofiarować Bogu; swoją żonę, dzieci, dom i swoje własne życie, wszystko powinien złożyć w ofierze u stóp Pana. 3.29 Ktokolwiek pragnie swojego najlepszego dobra powinien zabiegać o przyjaźń z tymi, którzy przyjęli Krysznę za swojego jedynego Pana jak również stopniowo rozwijać postawę służenia wszystkim żywym istotom. Następnie powinien pomagać głównie ludzkim istotom, pośród ludzi tym, którzy postępują zgodnie z religijnymi zasadami życia, a pomiędzy nimi powinien skupić się na służeniu czystym wielbicielom Boga, Najwyższej Osoby. 3.30 Powinno nauczyć się obcowania z wielbicielami Boga, Najwyższej Osoby, poprzez wspólne spotkania, w celu gloryfikowania Pana, które jest najbardziej oczyszczające. Kiedy wielbiciele z czasem rozwijają przyjaźń opartą na miłości wtedy czują obopólną radość i satysfakcję. W ten sposób zachęcając się nawzajem są w stanie porzucić materialne przyjemności zmysłowe, które są przyczyną wszelkiego rodzaju cierpienia. 3.31 Wielbiciele Pana ciągle rozmawiają o chwałach Boga, Najwyższej Osoby, pamiętają zawsze o Bogu i przypominają sobie wzajemnie o Jego cechach i rozrywkach. Swoim oddaniem zgodnym z zasadami bhakti jogi wielbiciele zadowalają Boga, Najwyższą Osobę, który zabiera wszystko co jest dla nich niepomyślne. Będąc oczyszczonymi od wszystkich przeszkód, wielbiciele rozbudzają czystą miłość do Boga i w ten sposób nawet żyjąc w tym świecie ich uduchowione ciała przejawiają symptomy transcendentalnej ekstazy (np. jeżenie się włosów na ciele). 3.32 Będąc pogrążonymi w myślach o niezawodnym Najwyższym Panu, osiągnąwszy miłość do Boga, wielbiciele czasem głośno płaczą, czasem śmieją się w wielkiej radości, tańczą i śpiewają. Tacy wielbiciele, przekroczywszy materialne, uwarunkowane życie, niekiedy imitują nienarodzonego Boga przez granie Jego rozrywek, a czasem spotykając Boga twarzą w twarz stają się spokojni i cisi. 3.33 Ucząc się w ten sposób ścieżki oddania i praktycznie angażując się w duchową służbę dla Pana wielbiciel osiąga etap miłości do Boga. Poprzez całkowite oddanie 32