Notatnik 4 SAKRAMENT POKUTY I POJEDNANIA BÓG PRZEBACZAJĄCY GRZECHY Mówiono o pewnej starej kobiecie z wioski, że miewa cudowne widzenia. Miejscowy ksiądz zażądał na to dowodu: - Ujrzawszy Boga, poproś Go, by powiedział ci moje grzechy, które tylko Jemu są znane. To będzie wystarczający dowód. Miesiąc później, kobieta wróciła i ksiądz zapytał, czy Bóg znów się jej objawił. Odpowiedziała, że tak. - Czy zadałaś Mu pytanie? - Tak - I co odpowiedział? - Rzekł: Powiedz swemu kapłanowi, że wyznał wszystkie swoje grzechy w spowiedzi i ja już ich nie pamiętam. Czy wierzysz, że Bóg również o wszystkich strasznych rzeczach które uczyniłeś i wyznałeś na spowiedzi już dawno zapomniał? Dla ułatwienia poszczególne zadania oznaczone są symbolami. Legenda pozwoli Ci łatwo zorientować się w znaczeniu tych symboli: - przeczytaj - pomódl się -przeczytaj fragment Pisma Świętego i zastanów się jakie ma ono odniesienie do twojego życia - napisz odpowiedź na podstawie podanego fragmentu Jeśli masz jakieś pytania lub musisz skontaktować się ze swoim animatorem pisz na adres: bierzmowanie.pawlow@gmail.com w temacie wpisując imię i nazwisko animatora. Człowiek z natury jest słaby i często popełnia grzechy, czym głęboko rani Boga. On jednak kocha każdego mimo grzechu, który popełnił. Jego miłość charakteryzuje się otwartością i łagodnością wobec nawracającego się grzesznika. Nikt poza Bogiem nie ma tak wielkiej miłości wobec człowieka, który jest nieraz wręcz potworem, zbrodniarzem, albo chociażby tylko przeciętnym grzesznikiem. Tylko Bóg może i chce wybaczyć człowiekowi WSZYSTKO po to, aby ten mógł być znowu szczęśliwy i wolny od popełnionego zła. Bóg jednak nie robi NIC wbrew człowiekowi zatem warunkiem z naszej strony jest zrobienie kroku ku Bogu tzn.: spostrzeżenie swojego zła, żal, chęć poprawy i w końcu wyznanie Mu swojej winy. Ten krok dokonuje się w Sakramencie Pokuty i Pojednania (Spowiedzi Świętej). Jeśli żal jest szczery to Bóg w swoim miłosierdziu wybacza i człowiek dostaje kolejną szansę. Sakrament Pokuty i Pojednania jest więc czymś radosnym, co nas uwalnia i tak też powinien być przeżywany.
SPOTKANIE WE WSPÓLNOCIE Drogi powrotu do Boga Czym jest grzech? Pierwszy grzech ludzki Rdz 3,1-7 Czym był grzech pierwszych ludzi? Kto był powodem grzechu pierworodnego? Dlaczego grzech jest nieszczęściem człowieka? Co zyskujemy przez Sakrament pokuty i pojednania? Jakie są warunki dobrej spowiedzi? rodzi się z pragnienia, by nie ranić więcej Boga ani ludzi;.. pozwala uświadomić sobie własną grzeszność, niedoskonałość, potrzebę przebaczenia;.. wyrasta z pragnienia odwrócenia skutków popełnionego zła dzięki mocy Bożego przebaczenia... jest reakcją na uświadomienie sobie opuszczenia Boga przez grzech;.. (wyznanie grzechów) jest całkowitym zawierzeniem Bożemu miłosierdziu;
NAUCZANIE KOŚCIOŁA Na spotkaniu w grupie dowiedziałeś się czym jest grzech i jak możesz się z niego wyzwolić. Najprostszą drogą jest Spowiedź Święta. Dzięki niej łatwiej jest nam się pozbierać po naszych upadkach. Zastanów się co jeszcze możesz zyskać właściwie przygotowując się i przeżywając Sakrament Pokuty i Pojednania? Zanim odpowiemy na tak postawione pytanie, trzeba sobie uświadomić, że warunkiem owocnie przeżytego sakramentu pokuty jest świadomość, że Bóg bezgranicznie kocha każdego człowieka. Nic nie zrozumie z sakramentu spowiedzi osoba, która patrzy na to wydarzenie, nie pamiętając o tej Bożej miłości. Dalszym krokiem w kierunku rozumienia, czym jest spowiedź, jest uświadomienie, że nie ma grzechów przypadkowych i wyizolowanych. Trzeba sobie uzmysłowić, że każdy grzech wypływa z naszej historii życia i wpływa na dalszy jej bieg. Dlatego należy postawić pytanie o przyczynę i źródło popełnianych grzechów, czyli o ich motywy. Czasem niewinne z pozoru grzechy mogą być przejawem wielkiej obojętności człowieka wobec Boga i życia tylko dla siebie. Innym razem z pozoru ciężkie grzechy mogą być bardziej wyrazem ludzkiej bezradności i biedy czy nawet choroby niż rzeczywistego zła moralnego. Czego dokonuje Jezus przez sakrament pokuty i pojednania? Co więc zyskujemy przez dobrze przeżyty sakrament pokuty? Oto skutki, na które zwraca uwagę Kościół na podstawie Pisma Świętego: a) W czasie swojego życia publicznego Jezus nie tylko przebaczał grzechy, lecz także ukazywał skutek tego przebaczenia: włączał ponownie grzeszników, którym odpuścił grzechy, do wspólnoty Ludu Bożego, od której oddalili się przez grzech a nawet zostali z niej wykluczeni. Wyraźnym tego znakiem jest fakt, że Jezus zaprasza do swego stołu grzeszników a nawet sam zasiada przy ich stole. Sakrament pokuty polega na przywróceniu nam łaski Bożej i zjednoczeniu nas w przyjaźni z Bogiem. To znaczy, że podstawowym celem i skutkiem tego sakramentu jest pojednanie nas z Panem Bogiem. Ci ludzie, którzy przyjmują sakrament pokuty z sercem skruszonym i z religijnym nastawieniem, najczęściej doznają po nim spokoju i pogody sumienia. b) Sakrament pokuty na nowo jedna nas z Kościołem. Skoro, jak wiemy, grzech a zwłaszcza grzech ciężki narusza lub zrywa naszą więź z Kościołem, to właśnie sakrament pokuty tę więź naprawia i ją przywraca. Znaczy to, że człowiek, który z pokorą spowiada się, w pełni korzysta z tych dóbr duchowych, z jakich korzysta cały Kościół, a więc może przystępować do innych sakramentów, upraszać sobie łaski przez wstawiennictwo świętych. c) Udzielając Apostołom swojej mocy przebaczania grzechów, Pan Jezus dał im również władzę jednania grzeszników z Kościołem. To pojednanie z Bogiem w sakramencie pokuty prowadzi do naprawy wszelkiego zła spowodowanego przez grzech. Człowiek, który uzyskał przebaczenie, otrzymuje pokój wewnętrzny, ale otrzymuje też okazję do pojednania się z ludźmi, którzy w jakiś sposób zostali wcześniej przez niego skrzywdzeni i znieważeni. Pojednanie z Kościołem łączy się więc nierozerwalnie z pojednaniem z Bogiem. d) W sakramencie pokuty człowiek, świadomie poddając się miłosiernemu sądowi Boga, uprzedza w pewien sposób sąd, któremu zostanie poddany na końcu życia ziemskiego. Wierzymy przecież, że tylko idąc drogą nawrócenia, możemy wejść do Królestwa Bożego, z którego wyklucza grzech ciężki. Na zakończenie warto przytoczyć pięć rad, potrzebnych w pracy nad sobą, a tym samym w zrozumieniu istoty sakramentu pokuty i pojednania. Im więcej chcesz zyskać w życiu duchowym, tym bardziej musisz pamiętać o następujących zasadach: - nigdy nie spowiadaj się z marszu, czyli daj sobie czas na zastanowienie, wzbudzenie żalu i pomyślenie o tym, co zrobić, by do tego grzechu nie wracać; - módl się o dobrą spowiedź - po popełnieniu grzechu ciężkiego natychmiast przystępuj do spowiedzi, nie odkładaj jej na później - systematycznie korzystaj z sakramentu pokuty, np. raz w miesiącu
- w miarę możliwości staraj się mieć stałego spowiednika - nigdy się nie zniechęcaj, nawet gdy przydarzają Ci się wciąż te same grzechy. O czym trzeba pamiętać, aby dobrze zrozumieć sakrament pokuty i pojednania? Jakie są skutki przebaczenia, które Chrystus nam ofiarowuje w sakramencie pokuty i pojednania? Kiedy należy się spowiadać? Katechizm Kościoła Katolickiego SAKRAMENT POKUTY I POJEDNANIA Sakrament pokuty nazywany jest także Sakramentem pojednania, przebaczenia, nawrócenia lub spowiedzią. Chrzest wyrywa nas z mocy grzechu i śmierci oraz obdarza nas nowym życiem dzieci Bożych, ale nie wyzwala z ludzkich słabości i skłonności do grzechu. Dlatego potrzebujemy wciąż na nowo jednać się z Bogiem. W tym celu mamy spowiedź. Niektórzy uważają, że spowiedź nie jest nowoczesna". Może być trudna i kosztuje na początku wiele trudu. Jedną z największych łask jest możność rozpoczęcia swojego życia od nowa - bez obciążeń, z czystą hipoteką, być przyjętym z miłością i obdarzonym nową siłą. Bóg jest miłosierny i niczego nie pragnie bardziej jak tylko, żebyśmy skorzystali z Jego miłosierdzia. Kto się wyspowiadał, otwiera nową, czystą kartę w księdze swojego życia. Sam Jezus ustanowił sakrament pokuty, kiedy ukazał się apostołom w dniu Zmartwychwstania i polecił im: Przyjmijcie Ducha Świętego. Tym, którym odpuścicie grzechy, są im odpuszczone; którym zatrzymacie, są im zatrzymane" (J 20, 22a-23). W przypowieści o miłosiernym Ojcu Jezus najpiękniej wyraził to, co dzieje się w sakramencie pokuty: błądzimy, gubimy się, nie dajemy już rady. Jednak nasz Ojciec oczekuje na nas z wielką, nieskończoną tęsknotą. Przebacza nam grzechy, zawsze nas przyjmuje, gdy wracamy. Dla Jezusa przebaczanie grzechów było ważniejsze niż czynienie cudów. Widział w tym wielki znak nadejścia królestwa Bożego, w którym wszystkie rany zostają uleczone i wszystkie łzy otarte. Moc Ducha Świętego, którą Jezus odpuszczał grzechy, przekazał swoim Apostołom. Jedynie Bóg może przebaczać grzechy. Jezus mógł powiedzieć: Synu! Twoje grzechy są odpuszczone" (Mk 2, 5) tylko dlatego, że jest Synem Bożym. Tylko dlatego, że Jezus upoważnił kapłanów, ci mogą teraz zamiast Niego odpuszczać grzechy. Ktoś powie: Ja załatwiam to bezpośrednio z Bogiem, nie potrzebuję do tego kapłana! Bóg chce jednak inaczej. Zna nas. Oszukujemy się, co do naszych grzechów, chętnie zamiatamy sprawy pod dywan. Dlatego Bóg chce, żebyśmy wypowiedzieli głośno nasze grzechy i wyznali je twarzą w twarz. Dlatego wyłącznie kapłanów dotyczy nakaz: Tym, którym odpuścicie grzechy, są im odpuszczone; którym zatrzymacie, są zatrzymane" Pokuta to zadośćuczynienie za popełnioną nieprawość. Odpokutować powinniśmy nie tylko w umyśle, lecz pokuta musi się przejawiać w
czynach miłości i zaangażowaniu na rzecz innych. Pokutę czyni się poprzez modlitwę, post i wsparcie duchowe i materialne udzielane ubogim. Pokuta jest często źle rozumiana. Nie ma nic wspólnego z samokrytyką i skrupulatnością. Pokuta nie jest medytowaniem nad tym, jakim jestem złym człowiekiem. Pokuta wyzwala i ośmiela do tego, by zacząć na nowo. Człowiek uzyskuje przebaczenie grzechów, gdy się nawróci, a kapłan w imię Boże wypowie nad nim formułę rozgrzeszenia. Warunkami każdej spowiedzi są: rachunek sumienia, żal za grzechy, mocne postanowienie poprawy, wyznanie grzechów i pokuta. Rachunek sumienia powinien być gruntowny, ale nie jest wystarczający. Bez rzeczywistego żalu, nawet po ustnym wyznaniu grzechów, nikt nie może zostać rozgrzeszony. Nieodzowne jest również mocne postanowienie poprawy, aby nie popełnić grzechu w przyszłości. Grzesznik koniecznie musi wypowiedzieć głośno grzechy przed spowiednikiem, czyli przyznać się do nich. Wreszcie elementem spowiedzi jest zadośćuczynienie lub pokuta, którą spowiednik zadaje penitentowi, aby naprawił wyrządzone szkody. Wszystkie ciężkie grzechy, o których człowiek przypomni sobie w czasie dokładnego rachunku sumienia, a z których się jeszcze nie wyspowiadał, w normalnych okolicznościach mogą być odpuszczone jedynie w pojedynczej sakramentalnej spowiedzi. Na pewno istnieją zahamowania przed przystąpieniem do spowiedzi. Przezwyciężenie ich jest już pierwszym krokiem do wewnętrznego uzdrowienia. Pomocą może być uświadomienie sobie, że także Papież musi zdobyć się na odwagę wyznania innemu kapłanowi - a tym samym Bogu - swoich błędów i słabości. Jedynie w skrajnych sytuacjach życiowych (np. wojna czy inne bezpośrednie zagrożenie życia) kapłan może udzielić rozgrzeszenia bez wcześniejszego osobistego wyznania grzechów (tzw. Absolucja generalna). Należy jednak wyznać ciężkie grzechy podczas osobistej spowiedzi przy najbliższej okazji. Po uzyskaniu wieku rozeznania jest się zobowiązanym do spowiedzi z popełnionych grzechów ciężkich. Kościół gorąco zaleca, aby wierzący przystępował do spowiedzi przynajmniej raz w roku. Jeżeli popełniło się grzech ciężki, a chce się przyjąć Komunię Świętą, należy się wyspowiadać. Pod pojęciem wiek rozeznania Kościół rozumie wiek, kiedy używa się już rozumu i potrafi się już rozróżniać dobro od zła. Odpuszczać grzechy może człowiek, który posiada do tego mandat od Boga i jest obdarzony przez Niego mocą, żeby rozgrzeszenie, które wypowiada do penitenta, rzeczywiście się dokonało. Taki przywilej mają w pierwszym rzędzie Biskupi a także ich współpracownicy, wyświęceni Kapłani. Istnieją grzechy, przez których popełnienie człowiek całkowicie odwraca się od Boga i jednocześnie z powodu wagi czynów ściąga na siebie ekskomunikę. W przypadku grzechów obłożonych karą ekskomuniki rozgrzeszenia może udzielić tylko Biskup lub wyznaczony przez niego kapłan, w szczególnych wypadkach nawet wyłącznie Papież. W sytuacji zagrożenia życia każdy Kapłan może rozgrzeszyć ze wszystkich grzechów i zdjąć karę ekskomuniki. Katolik, który na przykład dokona zabójstwa lub aborcji automatycznie wyłącza się z sakramentalnej wspólnoty Kościoła. Kościół stwierdza jedynie taki stan. Ekskomunika ma za zadanie skłonić grzesznika do poprawy i sprowadzić go znowu na właściwą drogę. Kapłan pod żadnym pozorem, nie może zdradzić tego co usłyszał podczas spowiedzi. Tajemnica spowiedzi jest absolutna. Gdyby któryś Kapłan przekazał innym ludziom coś z tego, co usłyszał podczas spowiedzi, zostałby ekskomunikowany. Nie może nic powiedzieć ani zasugerować nawet policji. Kapłani traktują tajemnicę spowiedzi bardzo poważnie. Byli księża, którzy z tego powodu byli torturowani i mordowani. Dlatego bez żadnych oporów można mówić otwarcie i z pełną ufnością zwierzać się kapłanowi, którego w tym momencie jedynym zadaniem jest być całkowicie uchem Boga".
Jak inaczej nazywany jest Sakrament Pokuty? Już przez chrzest zostajemy pojednani z Bogiem, po co zatem jeszcze sakrament pojednania? Kto i kiedy ustanowił Sakrament Pokuty? Kto może przebaczać grzechy? Co to jest pokuta? Jak powinna wyglądać? Jakie są zasadnicze wymogi, które musi spełniać chrześcijanin, żeby w Sakramencie Pokuty nastąpiło przebaczenie grzechów? Jak człowiek powinien przygotować się do spowiedzi? Z jakich grzechów należy się spowiadać? Kiedy jestem zobowiązany wyspowiadać się ze swoich ciężkich grzechów? Jak często powinienem się spowiadać? Dlaczego tylko kapłani mogą odpuszczać grzechy? Czy istnieją grzechy, które są tak ciężkie, że nie może z nich rozgrzeszyć zwykły kapłan? Czy kapłan może opowiedzieć o tym, co usłyszał podczas spowiedzi? SPOTKANIE ZE SŁOWEM BOŻYM Jeśli uznajesz przed Bogiem swoją grzeszność i poczuwasz się do tego, że powinieneś coś zmienić w swoim życiu rozpoczyna się w tobie proces nawrócenia. Bóg w swojej ojcowskiej miłości pociąga cię mocą łaski, abyś Mu na nowo zaufał, wrócił do Niego. On jest gotowy Ci przebaczyć. Jezus posłany przez Ojca, przyszedł do nas grzeszników, aby nas wyzwolić z niewoli grzechu. Przyjrzyj się sytuacjom, w których Jezus odpuszcza grzechy: Mt 9, 2-8; Łk 7,36-50; J 8,1-11 Zapisz własne refleksje:..
Św. Łukasz przekazał nam wspaniałą naukę Jezusa o miłosierdziu Ojca. Przeczytaj uważnie 15 rozdział Ewangelii Św. Łukasza, a następnie zapisz swoje pierwsze refleksje. Przeczytaj jeszcze raz Łk 15,11-32 i przyjrzyj się szczególnie wersetom dotyczącym Ojca (Łk 15,20b; Łk 15,22-24). Zapisz słowa, które najmocniej pokazują jego miłość. Bóg kocha Cię zawsze. Jeśli zgrzeszyłeś, rozumie Twą sytuację i nieustannie czeka, aby Cię wziąć w ramiona i przebaczyć winy. Będzie to jednak mógł uczynić dopiero wtedy, gdy uznasz swój grzech, będziesz żałował, postanowisz poprawę i wyznasz wszystko z gotowością wynagrodzenia. Odnajdź te wszystkie elementy w przeżyciach młodszego Syna. Obok poszczególnych warunków Sakramentu Pokuty, zapisz odpowiednie fragmenty z przypowieści o synu marnotrawnym. 1. Rachunek sumienia ( uznanie grzechu) 2. Żal za grzechy 3. Postanowienie poprawy 4. Spowiedź 5. Zadośćuczynienie Wiesz już, że gdy popełniasz grzech odwracasz się od Boga i zadajesz ranę Kościołowi. Ranisz więc siebie i bliźnich. Również grzechy innych ludzi są często źródłem zranień, jakie ty nosisz w swoim sercu. Przez Sakrament Pokuty wracasz do Boga i uzyskujesz Jego przebaczenie. Chrystus leczy zranienia serca, spowodowane grzechami. Dokonuje uzdrowienia twojego wnętrza, aby przywrócić ci pokój, byś umiał miłością odpowiedzieć na Bożą miłość. Oczekujących odpuszczenia grzechów Jezus wzywa do przebaczenia. Mt 6,14-15 Co to znaczy wg. Ciebie przebaczać i kiedy trzeba przebaczać? J 20,19-23 Zapisz słowa Jezusa, którymi ustanowił Sakrament Pokuty i Pojednania. W modlitwie podziękuj Jezusowi za dar Sakramentu Pokuty i Pojednania.
POSTANOWIENIE Przygotowujesz się do sakramentu dojrzałości chrześcijańskiej. Dojrzały człowiek zdaje sobie sprawę z tego, jak niedoskonały jeszcze jest. Dlatego ważna jest ciągła praca nad sobą. W tym pomoże Ci codzienne wypełnianie postanowień. Moje postanowienie:. Postanowienie wypełniłem: /wpisz daty/ PRZED NASTĘPNYM SPOTKANIEM Nie zrób sobie wstydu! Przygotuj się Naucz się na pamięć: 5 Warunków Sakramentu Pokuty 7 grzechów głównych Grzechy cudze Powinieneś wiedzieć: Kto i kiedy ustanowił Sakrament Pokuty i Pojednania? Kto może przebaczać grzechy? Jak człowiek powinien przygotować się do spowiedzi? Z jakich grzechów należy się spowiadać? MODLITWA Za grzechy niewiary i usuwanie Ciebie z życia, za niszczenie wiary w sercach koleżanek i kolegów, za lekceważenie Twoich przykazań w życiu osobistym i społecznym, za to, że chociaż złączeni z Tobą przez chrzest święty, nie staramy się poznać Ciebie i miłować. Za znieważanie dni świętych, za niepotrzebną pracę w niedzielę i święta, a także za wypełnianie czasu rozrywkami kosztem Mszy św. i niegodne przystępowanie do Komunii świętej, a więc za całą oziębłość wobec Ciebie obecnego w Najświętszym Sakramencie. Za brak poszanowania własności społecznej, nieuczciwość w nauce, wszelką nieżyczliwość i obojętność na potrzeby ludzkie, za wszystko, co sprzeciwia się Twojemu przykazaniu miłości. Za brak odwagi w wyznawaniu Ciebie i odpowiedzialności za Twój Kościół, za stawianie wartości materialnych wyżej od Ciebie, za obojętność wobec rodziców i wychowawców, za to, że nie dajemy o Tobie świadectwa w otaczającym nas świecie.