Meteo Cirrus (Ci) - PierzasteCirrus (Ci) - Pierzaste Cirrus (Ci) - Chmura przypominająca post długość od 10 do 1000km. Powodują opady, które nie docierają MoŜe towarzyszyć im silny porwisty wiatr. Wystepuje na wysokości 7km - 13km. CirroCumulus (Cc) - Kłębiasto-pierzaste CirroCumulus (Cc) - Chmury składające się z bardzo małych części. Wyglądają, jak cienka, biała ławica. Zapowiadają nadejście frontu chlodnego. Wystepują na wysokości 6km - 13km. CirroStarus (Cs) - Warstwowo-pierzaste CirroStratus (Cs) - Chmury wyglądają jak przejrzysta biała zasłona z chmur o włóknistym lub gładkim wyglądzie, pokrywająca niebo całkowlub częściowo. Występują na wysokości 7km - 13km
AltoCumulus (Ac) - Średnie kłębiaste AltoCumulus (Ac) - Chmury te przypominają cienką mgiełkę zawieszoną bardzo wysoko. Sygnalizują nadejście frontu chłodnego. Występują na wysokości 2,5km - 6km AltoStratus (As) - Średnie warstwowe AltoStratus (As) - Chmury warstwy średniej - wysokie prześwieca przez nie księŝyc. Przynoszą śnieg, deszcz i grad. Występują na wysokości 2,5km - 5km Stratocumulus (Sc) - Kłębiasto-warstwowe StratoCumulus (Sc) - Chmura powstaje z rozbudowanego cumulusa, przynosi przelotne opady, zwiastuje załamanie pogody. Opady pochodzące z tych chmur posiadają zawsze słabe natęŝenie. Występuje na wysokości 200m - 3km
Stratus (St) - Niskie warstwowe Stratu (St) - Chmura warstwowa, bardzo rozległa i jednolita. Przynosi opad deszczu zwykle zapowiada trzydniówkę. Stratus Posiada często tak niską dolną podstawę, Ŝe zasłania wierzchołki niskich wzgórz lub wysokich budowli. Podstawa chmury ok 01-2km moŝe towarzyszyć jej mgła lub mŝawka zanim zacznie się właściwy opad. Z reguły wiatry są umiarkowane. Występuje na wysokości 50m - 2km NimboStratus (Nb) - Warstwowe deszczowe NimboStratus (Nb) - Odmianą stratusa jest nimbostratus. Jest klasyczną chmurą deszczową opady są zawsze długotrwałe, obfite i ciągłe. Podstawa chmury ok.01-3km często występuje w towarzystwie innych chmur a zwłaszcza nimbusa lub stratusa. Występuje na wysokości 100m - 8km Cumulus (Cu) - Kłębiaste
Cumulus (Cu) - Chmura kłębiasta, zwiastun dobrej pogody i umiarkowanego wiatru, łączący się w zbite "stadka" zwiastuje deszcz za kilka dni. Wysokość podstawy ok 0,5-2km. Występuje na wysokości 600m - 12km Cumulonimbus (Cb) - Kłębiaste deszczowe Cumulonimbus (Cb) - Chmura burzowa, charakteryzuje się występowaniem grzyba (kowadła), przynosi bardzo gwałtowne i silne porywy wiatru, ulewne deszcze, opady gradu, wyładowania elektryczne i szkwały, a czasami wiry pyłowe i trąby, zwiastuje sztorm. Występuje na wysokości 300m - 6,5km śródło: Zdjęcia - http://www.cloudman.com/ Opisy - http://www.kurs.zeglarstwo.prv.pl Powstawanie Chmur Charakterystycznymi chmurami powstałymi przez konwekcje są chmury kłębiaste(cu) i chmury kłębiaste deszczowe(cb). Tworzą się one w następstwie konwekcji termicznej i dynamicznej. Warunkiem rozwoju tego rodzaju chmur jest istnienie w atmosferze równowagi chwiejnej. Unoszące się powietrze na pewną wysokość przekracza poziom kondensacji pary wodnej(punkt rosy) i zaczyna rozwijać się chmura o duŝej rozciągłości pionowej. Poziom kondensacji pary wodnej jest teŝ wysokością na której znajduje się podstawa chmury. Chmury związane z prądami wstępującymi mogą osiągać wysokość do której jest obserwowana chwiejna równowaga powietrza atmosferycznego. Dalszy rozwój chmur kłębiastych w pionie hamuje warstwa powietrza, w której zmienia się pionowy gradient lub następuje inwersja temperatury. Zdarza się często Ŝe podczas słonecznej pogody niektóre obszary nagrzewają się bardziej od innych. Tworzą się bańki powietrza które się wznoszą do góry w wyniku wytworzenia chwiejnej stratyfikacji termicznej w przyległej warstwie powietrza. Tworzą chmury kłębiaste. Przez wieloskalowe ruchy powietrza: W wyniku tzw. ruchów wślizgowych formują się chmury o znacznej rozciągłości poziomej, których podstawa zazwyczaj określa połoŝenie powierzchni frontowej. Są to chmury pierzaste(ci), warstwowo-pierzaste(cs), średnie warstwowe(as) oraz warstwowo deszczowe(ns) Ruchy wślizgowe towarzyszą głównie frontom atmosferycznym w niŝach barycznych. Nazywa się je wieloskalowe, bowiem w porównaniu z objętościami powietrza obejmowanego przez ruchy konwekcyjne zachodzą w znacznie większych obszarach troposfery. Ruch ten jest stosunkowo powolny. Przez falowe ruchy powietrza: Ruchy falowe pojawiają się na styku dwóch róŝniących się temperatura i wilgotnością warstw powietrza. Podczas przemieszczania się jednej nad druga, na granicy między nimi, powstają zaburzenia falowe o znacznej
długości i amplitudzie. Na wierzchołkach fal następuje adiabatyczne ochłodzenie i kondensacja pary wodnej, a w dolinach fal wzrost temperatury uniemoŝliwiający kondensacje pary wodnej. Dlatego chmury powstałe w ruchu falowym składają się z fragmentów jaśniejszych przez które prześwituje niebo oraz fragmentów ciemniejszych i bardzo gęstych przybierających kształty wałów, pasów itd. Chmury które powstają w ten sposób: kłębiastopierzaste(cc), średnie kłębiaste(ac) oraz kłębiasto-warstwowe(cs). Przez rozpad: Niekiedy chmury Cc, Ac, Sc mogą powstać przez rozpad chmur kłębiastych. Mogą być takŝe przekształconymi chmurami Cs, As, St pod wpływem rozwijających się w nich ruchów konwekcyjnych lub ruchów falowych w towarzyszących tym chmurom warstwach inwersyjnych. Przez ukształtowanie terenu: Powstanie chmur o budowie falowej w niektórych przypadkach jest spowodowane orografią terenu. Chmury tego typu mogą się formować przy intensywnym przepływie powietrza nad pasmem górskim, kiedy powstają tzw. ruchy falowy wymuszone. Takie chmur zwane są czasami orograficznych. NaleŜą do nich te same chmury co związane ze zwykłymi ruchami falowymi. Przez ochłodzenie: W wyniku nie adiabatycznego ochłodzenia powietrza w najniŝszych warstwach troposfery powstają najniŝsze chmury warstwowe. Ochłodzenie moŝe być wynikiem wymiany ciepła miedzy powietrzem a zimnym podłoŝem lub chłodniejszego powietrza. Procesowi temu sprzyja turbulencyjne mieszanie powietrza zachodzące przy powierzchni ziemi. Główne rodzaje powstałych tak chmur to: warstwowe(st) i sporadycznie warstwowokłębiaste(sc) Przez front: Występujące w atmosferze chmury powstają bądľ wewnątrz określonej masy powietrza, lub na styku dwóch róŝnych mas. Niektóre chmury powstają zarówno w jednym jaki w drugim przypadku: Cu, Cb oraz St, Sc. Pierwsze powstają podczas nasuwania się chłodnego nad cieplejszy ląd, a chmury Sc i St podczas gdy ciepłe powietrze nasuwa się na zimny ląd. Wszystkie cztery wymienione chmury są jednak charakterystyczne dla procesów zachodzących w frontach atmosferycznych. Mgły Mgłą nazywamy zawiesinę bardzo małych kropelek wody w powietrzu, powstającą w procesie kondensacji pary wodnej przy powierzchni Ziemi. Na morzu mgły powstają najczęściej w wyniku napływu ciepłego i wilgotnego powietrza nad chłodną powierzchnię wody. Mgły takie nazywamy adwekcyjnymi. Występowaniu mgieł adwekcyjnych sprzyjają znaczne wahania temperatury powietrza i zimne prądy morskie. Powstająca nad chłodnym obszarem mgła moŝe przemieszczać się na sąsiednie obszary przy długotrwałych i niezbyt silnych wiatrach. Najgęstsza mgła jest w nocy i nad ranem, w dzień słabnie lub rozprasza się. JeŜeli temperatura powierzchni morza nie jest jednakowa, nad obszarami wody chłodniejszej tworzą się oddzielne ławice mgły. Mgłę powstającą na wybrzeŝach i nad lądem w wyniku ochłodzenia podłoŝa i przyległych do niego warstw powietrza przez wypromieniowanie ciepła nazywa się radiacyjną. Powstawaniu jej sprzyja pogoda bezchmurna lub z małym zachmurzeniem, duŝa wilgotność powietrza, chłodna i wilgotna powierzchnia ziemi i słaby wiatr. Na morzach takie mgły nie powstają, ale pod wpływem słabego wiatru mogą przemieszczać się nad przyległy do lądu obszar morza, stwarzając na nim duŝe zagroŝenie dla Ŝeglugi. Mgły frontowe powstają na granicy dwóch mas powietrza o róŝnych temperaturach i wilgotnościach. Najczęściej moŝna je obserwować w stosunkowo wąskiej strefie przed frontem ciepłym. Mgły z wyparowania powstają najczęściej w wyniku parowania ciepłej powierzchni morza w przemieszczające się nad nią chłodne powietrze. Para unosząca się z powierzchni morza kondensuje w chłodnym powietrzu. Zjawisko to nazywa się dymieniem morza. Na naszej szerokości geograficznej wiatrami okresowymi są bryzy dzienne (morskie) i bryzy nocne (lądowe). Bryzy są wiatrami lokalnymi wiejącymi w cyklu dobowym wskutek róŝnicy temperatur między wodą (morzem) a lądem. Wiatry okresowe: bryzy i monsuny Na naszej szerokości geograficznej wiatrami okresowymi są bryzy dzienne (morskie) i bryzy nocne (lądowe). Bryzy są wiatrami lokalnymi wiejącymi w cyklu dobowym wskutek róŝnicy temperatur między wodą (morzem) a lądem.
Bryza dzienna (morska) Bryza nocna (lądowa) Kierunki monsunów Oceanu Indyjskiego Monsuny są to wiatry okresowe zmieniające kierunek w cyklu rocznym. Występują na Oceanie Indyjskim i Morzu Chińskim, równieŝ u wybrzeŝy Brazylii i Meksyku. Mechanizm powstawania monsunów jest podobny do powstawania bryz i wynika z ogromnej róŝnicy prędkości nagrzewania się (oraz stygnięcia) lądu i oceanu, z tym Ŝe w rytmie półrocznym. Wpływ na wiatr wysokiego brzegu lub lasu na brzeg rzeki czy jeziora Zakłócenia regularności wiatru na śródlądziu są zjawiskiem o wiele częstszym niŝ na morzu. Sprzyja temu ciągła zmiana ukształtowania powierzchni terenu. Wiadomo, Ŝe wysoki brzeg lub ściana lasu rosnącego na brzegu jeziora odbija częściowo wiatr, zmieniając w pewnym obszarze jego siłę i kierunek. Zakłócenia kierunku wiatru przez przeszkodę Niechaj za przykład powaŝnego lokalnego zakłócenia wiatru przez nieistotną zdawałoby się przeszkodę, posłuŝy znane bywalcom Ośrodka śeglarskiego w TrzebieŜy zjawisko obserwowane w tamtejszym basenie jachtowym. Przy północnych wiatrach budynek Ośrodka powoduje dość silne zawirowania po jego zawietrznej stronie. Jacht
dochodzący do nabrzeŝa pod wiatr z wyluzowanymi Ŝaglami, a więc zgodnie ze wszelkimi regułami sztuki dostaje się nagle w strugę zawirowania uderzającego od strony rufy i pędzony wypełniającym Ŝagle fordewindem uderza o keję. Mechanizm powstawania szkwału Innym zakłóceniem kierunku wiatru są tzw. szkwały. Szkwał jest to uderzenie wiatru spowodowane silnym wirem powietrznym o poziomej osi, powstałym na granicy dwóch mas powietrza o duŝej róŝnicy temperatur. MoŜliwość występowania szkwałów sygnalizuje chmura Cumulonimbus, poruszająca się w kierunku przeciwnym do wiejącego w danej chwili wiatru. Przed dolną krawędzią chmury widoczny jest czasem walec chmur zwany kołnierzem szkwałowym. Gdy znajdzie się ona nad obserwatorem, przychodzi pierwsze uderzenie szkwału po którym przychodzi następne, zwykle z deszczem. Występujące w tym rejonie pionowe ruchy powietrza powodowane wpychaniem ku górze powietrza ciepłego przez wciskające się pod nie powietrze zimne, powodują dodatkowe uderzenia wiatru z róŝnych kierunków. Oznaki Dobrej i Złej Pogody śeby określić dokładnie jaka będzie pogoda trzeba codziennie dokonywać pomiarów: temperatury, opadów, prędkości i kierunku wiatru, ciśnienia powietrza i wilgoci. SłuŜą do tego specjalne urządzenia meteorologiczna znajdujące się w stacjach badawczych. Przy takim zbiorze informacji z dłuŝszego okresu naukowcy potrafią określić prognozę która będzie się sprawdzać w 90%. Lecz ogólną prognozę moŝna wysnuć spoglądając w niebo i obserwując otoczenie. Oznaki dobrej pogody: Dym unoszący się pionowo lub ukośnie z komina Po długim deszczu gwałtowne ochłodzenie i zwiększenie prędkości wiatru Pojawienie się na zachodzie, pod chmurami paska czystego nieba. Zwłaszcza wieczorem gdy niebo przybiera Ŝółtą lub zieloną barwę KsięŜyc świeci jasnym światłem a gwiazdy nie migoczą Zachodzące słońce jest złocisto-czerwone i otoczone Ŝółtą lub jasno róŝową zorzą Wieczorem mgły opadają w zagłębienia terenu O zmierzchu trawa jest chłodniejsza od powietrza Delikatna zielonkawa poświata na granatowym rozgwieŝdŝonym niebie Biały pierścień wokół księŝyca w czasie pełni Rankiem mgły znikają a rosa szybko wysycha Zorza polarna jest Ŝółta i zielonkawa, a słońce wygląda jak niewielki promienisty krąŝek Pojawienie się chmur pierzastych na wschodzie Szczyty górskie są zamglone i jakby oddalone Obfita rosa rano i wieczorem Wiatr tęŝejący w południe Znikanie chmur kłębiastych Tęcza popołudniu po północno-zachodniej stronie nieba Na wzgórzu odczuwalne suche ciepłe powiewy wiatru Rano wiatr wiejący w kierunku ląd, a wieczorem w kierunku wody Wiatr wiejący w nocy od szczytów górskich Głośne zachowanie ptaków rano Gromadne wylatywanie pszczół z uli Wysokie loty ptaków Oznaki złej pogody: DuŜe czerwono krwiste słońce podczas zachodu Białawy odcień nieba Słońce podczas zachodu chowa się za warstwę ciemnych chmur Brak odcienia Ŝółci i zieleni oraz krwistość w zorzy wieczornej Wieczorem mrok zapada powoli, wzmaga się wiatr, temperatura nieznacznie rośnie zamiast spadać Dym z kominów ścielący się płasko Migotanie gwiazd i ruda poświata wokół księŝyca oraz wraŝenie jego bliskości i nie naturalnej wielkości Nie wielka róŝnica między temperaturą dnia i nocy Brak rosy na trawie i unoszenie się mgły do góry o świcie Wspaniała widoczność w górach Łuna słoneczna prześwitująca przez chmury Popołudniowy deszcz jest ciepły
Doskonała słyszalność oddalonych dąwięków Nadciągające chmury warstwowe z zachodu Wzrost siły wiatru rano i pod wieczór Nagła zmian kierunku wiatru Tęcza rano lub przedpołudniem Po ustaniu deszczu niebo się nie rozjaśnia Wspinanie się ślimaków na drzewa Bociany spacerują po polach a nie po łąkach Pojedyncze opuszczanie uli przez pszczoły i ich gromadne powroty Niskie loty ptaków Oznaki nadciągającej burzy: Nagłe wyciszenie wiatru w południe Gwałtowny rozwój chmur kłębiastych, wyraąnie odcinających się od jasnego nieba WraŜenie duszności Kierunek wiatru przeciwny do ruchu chmur na niebie Jeśli po burzy nie ochładza się, a słońce zachodzi na czerwono to znak, Ŝe w nocy będzie kolejna burza Komunikaty meteorologiczne Komunikaty meteorologiczne - informacja o pogodzie nadawana róŝnymi środkami np. przez radio, UKF itp. Chcemy zaprezentować, mały poradnik na temat komunikatów meteo. Zacznijmy od źródeł pozyskania takiego komunikatu. PoniŜej lista takich źródeł: Internet oczywiści jeśli tylko istnieje moŝliwość dostępu do niego, co nie zawsze jest moŝliwe na jachcie, ale dostęp do kafejki internetowej w porcie jest moŝliwy, choć nie w kaŝdym TV - dostęp do TV w porcie nie jest problem, choć nie w kaŝdym porcie moŝemy znaleźć odbiornik TV. Radio jest w tej chwili prawie na kaŝdym jachcie, jedyne co musimy znać to częstotliwość stacji jakiej chcemy słuchać i czas podawanych komunikatów. UKF jeśli jest zainstalowana na jachcie, a powinna być, na kanale 16 podawane są informację kiedy i na którym kanale moŝna wysłuchać prognozy pogody. Takie informacje moŝna znaleźć równieŝ w księgach locji, Almanachach Ŝeglarskich i poradnikach. Bosmanat portu, SAR takie słuŝby jak Coast Guard czy SAR podają przez radio komunikaty pogodowe na Ŝyczenie, trzeba o nie tylko poprosić, ewentualnie odeślą do odpowiednich słuŝb meteorologicznych. Prognozy pogody są równieŝ wywieszane w Kapitanach Portów np. na tablicy informacyjnej. Jeśli chcemy dostać taką prognozę pogody to za drobną opłata jest ona drukowana przez taka jednostkę dla nas tak jest np. w Chorwacji. NAVTEX system, który pozwala nam na otrzymywaniu komunikatów meteorologicznych oraz ostrzeŝeń. Telefon komórkowy, satelitarny jeśli tylko istnieje moŝliwość otrzymywania na te urządzenia prognoz pogody, naleŝy to zrobić wcześniej przed wyjściem w morze i dowiedzieć się ile to moŝe nas kosztować, szczególnie w przypadku pobytu zagranicą. GRIP mapy elektroniczne i software GRIP są to pliki, które za pomocą odpowiedniego oprogramowania moŝemy wgrać np. do GPS z mapami, lub do komputera i pokaŝe on nam mapy synoptyczne nałoŝone naszej mapie. Jak wynika z powyŝszej listy jest dość sporo moŝliwości na uzyskanie komunikatów meteo. Pamiętajmy jednak, Ŝe nie zawsze będziemy posiadali na jachcie wszystkie wymienione urządzenia. Jednak przed samym rejsem warto znać podstawową wiedzę jak taki komunikat odebrać i jak jest on zbudowany. Sprawdzenie komunikatu meteorologicznego przed rejsem.
1. Kto i o której godzinie nadaje prognozę pogody. Gdzie naleŝy szukać informacji o komunikatach spis świateł i sygnałów radiowych, biura w marinie, policja portowa, poradniki Ŝeglarskie lub w Internecie. 2. Sprawdzić jak jesteśmy zagranica w jakim czasie, czasami komunikaty podawane są w GMT lub UTC. 3. Znaleźć mapkę z podziałem na akweny, Ŝeby poprawnie odczytać informację o pogodzie na interesujący nas akwen. Budowa komunikaty 1. Kto przygotował, data i godzina Informacje na temat jaka instytucją wydała dany komunikat meteorologiczny. 2. OstrzeŜenie są one zawsze na początku komunikatu, jako Ŝe są one najwaŝniejszą jego częścią. OstrzeŜenie dotyczą głownie takich zjawisk jak: silnych wiatrów, sztormów lub inne zjawiska niebezpieczne dla Ŝeglugi. W komunikacie moŝe być informacja, Ŝe takie zjawiska nie występują. Polskie informacje na temat siły wiatru Umiarkowany wiatr 4-6B Silny wiatr 6-7B OstrzeŜenie sztormowe 8-12B OstrzeŜenia angielskie Strong Wind Warning 6-7B Gale Warning 8-9B Storm Warning 10-12B 3. Aktualna sytuacja baryczna danego akwenu. Skrótowy opis sytuacji synoptycznej regionu. Sytuacja moŝe dotyczyć większego obszaru niŝ akwen na którym obecnie się znajdujemy. 4. Prognoza na najbliŝsze 12 godzin, zawiera takie informacje jak kierunek i siła wiatru, stan morza, opady, widzialność dla poszczególnych akwenów. 5. Orientacyjną prognozę na kolejne 12 godzin. 6. Podawane jest ciśnienie, temperatura i siła wiatru w wybranych portach ta informacja nie jest podawana przez wszystkiego stacje meteo i nie we wszystkich komunikatach