C Z Ę Ś Ć IV MOŻLIWOŚCI WSPÓŁPRACY GMINY ŁUKTA Z SĄSIADUJĄCYMI GMINAMI W ZAKRESIE GOSPODARKI ENERGETYCZNEJ Gdańsk 2009
C Z Ę Ś Ć IV - SPIS TREŚCI 1. CHARAKTERYSTYKA GMINY ŁUKTA ORAZ SĄSIADUJĄCYCH GMIN... 3 1.1 POŁOŻENIE I CHARAKTERYSTYKA GMINY ŁUKTA... 3 1.2 CHARAKTERYSTYKA GMIN SĄSIADUJĄCYCH Z GMINĄ WIEJSKĄ ŁUKTA... 6 2. MOŻLIWOŚĆ WSPÓŁPRACY GMINY ŁUKTA Z SĄSIADUJĄCYMI GMINAMI W ZAKRESIE GOSPODARKI ENERGETYCZNEJ... 11 2.1 ZAOPATRZENIE W CIEPŁO... 11 2.2 ZAOPATRZENIE W ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ... 11 2.3 ZAOPATRZENIE W PALIWA GAZOWE... 11 2.4 ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII (OZE)... 12 2.5 UWAGI I WNIOSKI... 13 2
1. CHARAKTERYSTYKA GMINY ŁUKTA ORAZ SĄSIADUJĄCYCH GMIN 1.1 Położenie i charakterystyka gminy Łukta Gmina Łukta położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, w północno-wschodniej części powiatu ostródzkiego. Gmina zlokalizowana jest na pograniczu Pojezierza Wschodniopomorskiego (Pojezierze Iławskie) i Pojezierza Mazurskiego (Pojezierze Olsztyńskie). Gmina Łukta sąsiaduje bezpośrednio z sześcioma gminami. Od strony północnej gmina Łukta graniczy z gminą wiejską Świątki, od strony wschodniej z gminą Jonkowo i Gietrzwałd, od strony południowej z gminą wiejską Ostróda, od strony zachodniej z gminą miejsko-wiejska Miłomłyn, natomiast od strony północno-zachodniej z gminą miejsko-wiejską Morąg. Lokalizację gminy Łukta przedstawiono na rysunku nr 1.1. Na obszarze gminy zlokalizowanych jest 36 miejscowości wiejskich zgrupowanych w 16 sołectwach. Siedziba gminy zlokalizowana jest w miejscowości Łukta. Gmina liczy ok. 4,54 tys. mieszkańców, przy czym w miejscowości Łukta zamieszkuje 1,25 tys. mieszkańców, natomiast w pozostałych miejscowościach ok. 3,27 tys. mieszkańców. Gmina zajmuje powierzchnię 184,7 km 2 Gęstość zaludnienia wynosi blisko 25 osób na 1 km 2. Do największych miejscowości wiejskich gminy należą: Łukta, Florczaki, Ględy, Mostkowo, Ramoty, Pelnik, Molza i Komorowo. Na terenie gminy użytki rolne zajmują 5,46 tys. ha, co stanowi około 29,4% ogólnej powierzchni gminy (w tym grunty orne stanowią 3,75 tys. ha), tereny leśne, zadrzewienia i grunty leśne zajmują 10,24 tys. ha (55,1%), natomiast nieużytki, wody, tereny zabudowane i komunikacyjne zajmują 2,77 tys. ha (14,9%). Gmina ma charakter rolniczy, usługowy i turystyczny. Większość mieszkańców prowadzi własne gospodarstwa rolne lub pracuje w różnych sektorach przemysłu (spożywczy i leśny) usług i handlu. Na terenie gminy zlokalizowanych jest kilka większych oraz kilkadziesiąt mniejszych zakładów produkcyjno-usługowych. Gmina Łukta nie posiada własnej bazy surowców energetycznych. Na jej terenie nie występują udokumentowane złoża ropy naftowej, gazu ziemnego oraz innych paliw kopalnych. Na terenie miejscowości Łukta zlokalizowany jest jeden większy lokalny system ciepłowniczy oraz kilka mniejszych przemysłowych systemów ciepłowniczych, natomiast na pozostałych terenach gminy takie systemy nie występują. Aktualnie brak jest możliwości bezpośredniej współpracy gminy Łukta z sąsiadującymi gminami w zakresie zaopatrzenia w energię cieplną brak jest możliwości przesyłanie czynnika grzewczego w ramach lokalnych systemów ciepłowniczych. Teren gminy Łukta nie jest zgazyfikowany, natomiast aktualnie Urząd Gminy Łukta opracowuje plan gazyfikacji wybranych terenów gminy. Istnieje możliwość współpracy gminy Łukta z sąsiadującymi gminami, w szczególności z gminą wiejską Ostróda i 3
gminą miejsko-wiejską Morąg, w zakresie doprowadzenia gazu ziemnego do wybranych miejscowości wyżej wymienionych gmin. Urząd Gminy Łukta rozważa możliwość gazyfikacji wybranych rejonów gminy Łukta (głównie miejscowość Łukta) w perspektywie najbliższych kilku lat, w oparciu o technologię LNG. W takim przypadku, zostałby zbudowany lokalny system sieci gazowych średniego i niskiego ciśnienia, który w pierwszym okresie eksploatacji rozprowadzałby gaz ziemny po uprzednim rozprężeniu z fazy ciekłej do fazy gazowej w stacji redukcyjno-pomiarowej LNG. W zakresie zaopatrzenia w energię elektryczną gminy powiatów: ostródzkiego, olsztyńskiego i iławskiego współpracują przy rozbudowie i modernizacji systemów elektroenergetycznych, stanowiących wspólną infrastrukturę gmin. Gminy zainteresowane są reelektryfikacją i prowadzeniem prac modernizacyjnych, które w znaczący sposób mogą poprawić bezpieczeństwo dostaw energii elektrycznej. Na terenie gminy Łukta eksploatowana jest jedna duża osiedlowa kotłownia i dwie lokalne kotłownie na biomasę. Poza wymienionymi źródłami ciepła na terenie gminy praktycznie brak jest innych urządzeń energetycznych większej mocy, które mogłyby być zaliczane do grupy odnawialnych źródeł energii (OZE), tj. źródeł wykorzystujących takie nośniki energii, jak: różnego rodzaju biomasę, biogaz i biopaliwa płynne. Nie ma również zainstalowanych większych urządzeń solarnych wykorzystujących energię słoneczną oraz małych elektrowni wodnych i elektrowni wiatrowych. W gospodarstwach wiejskich gminy dość szeroko eksploatowane są małe indywidualne kotły i piece grzewcze opalane biomasą (drewno) i węglem. Gmina Łukta posiada na swoim terenie bardzo korzystne warunki dla wprowadzania i eksploatowania specjalistycznych urządzeń typu OZE, min.: systemy solarne (kolektory słoneczne i ogniwa fotowoltaiczne PV), biogazownie, kotłownie na biomasę, pompy ciepła oraz urządzenia wykorzystujące energię wiatru i w bardzo ograniczonym zakresie małe elektrownie wodne. 4
Rys. 1.1 Gmina Łukta w powiecie ostródzkim 5
1.2 Charakterystyka gmin sąsiadujących z gminą wiejską Łukta Gmina Łukta sąsiaduje bezpośrednio z czterema gminami wiejskimi, tj. gminami: Świątki, Jonkowo, Gietrzwałd i Ostróda oraz dwiema gminami miejsko-wiejskimi, tj. gminami Miłomłyn i Morąg. Gminy sąsiadujące z gminą Łukta nie posiadają wspólnych systemów ciepłowniczych ani lokalnych systemów zaopatrujących również sąsiednią gminę w energię cieplną. Sąsiadujące gminy są natomiast powiązane systemami elektroenergetycznymi, a niektóre z nich również systemami gazowniczymi. Poniżej przedstawiono krótką charakterystykę poszczególnych gmin sąsiadujących gminą Łukta. Gmina wiejska Świątki Gmina wiejska Światki położona jest w województwie warmińsko-mazurskim w północno-zachodniej części powiatu olsztyńskiego. Gmina Świątki graniczy z gminą Łukta od strony południowej na odcinku pomiędzy granicą z gminą miejsko-wiejska Morąg i gminą wiejską Jonkowo. Gmina Światki liczy ok. 4,15 tys. mieszkańców i zajmuje powierzchnię ok. 164 km 2. Gęstość zaludnienia wynosi ponad 25 osób na 1 km 2. Na terenie gminy użytki rolne zajmują 12,42 tys. ha, co stanowi ok. 75,7% powierzchni gminy, tereny leśne i zadrzewienia zajmują 1,98 tys. ha, natomiast nieużytki, wody, tereny zabudowane i komunikacyjne zajmują 1,98 tys. ha, co stanowi ok. 12,1% całkowitej powierzchni gminy. Gmina ma charakter rolniczy. Warunki klimatyczne, jakie panują na obszarze gminy oraz dobre gleby sprzyjają uprawie roślin i produkcji rolnej. Gmina Świątki nie posiada własnej bazy kopalnych surowców energetycznych. Na jej terenie nie występują udokumentowane złoża gazu ziemnego, ropy naftowej ani innych paliw kopalnych. Zaspokajanie potrzeb cieplnych odbiorców na terenie gminy odbywa się przede wszystkim w oparciu o własne, indywidualne źródła ciepła. Gmina Świątki nie jest zgazyfikowana. Istnieje ograniczona możliwość współpracy gminy Świątki z gminą Łukta w zakresie doprowadzenia gazu ziemnego GZ-50 do wybranych miejscowości rejonu. Gmina Świątki posiada korzystne warunki do budowy i eksploatacji biogazowni, jak również do wprowadzania i eksploatowania specjalistycznych urządzeń energetycznych małej mocy zaliczanych do grupy OZE, takich jak: kotłownie na biomasę i biogaz, systemy solarne (kolektory słoneczne i ogniwa fotowoltaiczne PV) i w ograniczonym zakresie elektrownie wiatrowe. Gmina wiejska Jonkowo Gmina wiejska Jonkowo położona jest w województwie warmińsko-mazurskim w zachodniej części powiatu olsztyńskiego. Gmina Jonkowo graniczy z gminą Łukta od 6
strony zachodniej na odcinku pomiędzy granicą z gminą wiejską Świątki i gminą wiejską Gietrzwałd. Gmina liczy ok. 5,98 tys. mieszkańców i zajmuje powierzchnię ok. 169 km 2. Gęstość zaludnienia wynosi ponad 35 osób na 1 km 2. Na terenie gminy użytki rolne zajmują 8,25 tys. ha, co stanowi ok. 48,8% powierzchni gminy, tereny leśne i zadrzewienia zajmują 6,42 tys. ha (38,0%), natomiast nieużytki, wody, tereny zabudowane i komunikacyjne zajmują 2,15 tys. ha co stanowi ok. 12,7% całkowitej powierzchni gminy. Gmina ma charakter rolniczy. Warunki klimatyczne, jakie panują na obszarze gminy oraz dobre gleby sprzyjają uprawie roślin i produkcji rolnej. Gmina Jonkowo nie posiada własnej bazy kopalnych surowców energetycznych. Na jej terenie nie występują udokumentowane złoża gazu ziemnego, ropy naftowej ani innych paliw kopalnych. Zaspokajanie potrzeb cieplnych odbiorców na terenie gminy odbywa się przede wszystkim w oparciu o własne, lokalne i indywidualne źródła ciepła. Gmina Jonkowo jest częściowo zgazyfikowana. Istnieje bardzo ograniczona możliwość współpracy tej gminy z gminą Łukta w zakresie doprowadzenia gazu ziemnego GZ-50 do wybranych miejscowości rejonu. Gmina Jonkowo posiada na swoim terenie korzystne warunki do budowy i eksploatacji biogazowni, jak również do wprowadzania i eksploatowania specjalistycznych urządzeń energetycznych małej mocy zaliczanych do grupy OZE takich jak: kotłownie na biogaz i biomasę, systemy solarne (kolektory słoneczne i ogniwa PV) i w ograniczonym zakresie urządzenia wykorzystujące energię wiatru. Gmina wiejska Gietrzwałd Gmina wiejska Gietrzwałd położona jest w województwie warmińsko-mazurskim w zachodniej części powiatu olsztyńskiego. Gmina Gietrzwałd graniczy z gminą Łukta od strony zachodniej na odcinku pomiędzy granicą z gminą wiejską Jonkowo i gminą wiejską Ostróda. Gmina liczy ok. 5,45 tys. mieszkańców i zajmuje powierzchnię ok. 172 km 2. Gęstość zaludnienia wynosi blisko 32 osoby na 1 km 2. Na terenie gminy użytki rolne zajmują 6,36 tys. ha, co stanowi ok. 37,0% powierzchni gminy, tereny leśne i zadrzewienia zajmują 8,65 tys. ha (50,3%), natomiast nieużytki, wody, tereny zabudowane i komunikacyjne zajmują 2,40 tys. ha co stanowi ok. 14,0% całkowitej powierzchni gminy. Gmina ma charakter rolniczy, ale posiada także warunki do rozwoju przemysłu leśnego. Warunki klimatyczne, jakie panują na obszarze gminy oraz dobre gleby sprzyjają uprawie roślin i produkcji rolnej. Gmina Gietrzwałd nie posiada własnej bazy kopalnych surowców energetycznych. Na jej terenie nie występują udokumentowane złoża gazu ziemnego, ropy naftowej ani innych paliw kopalnych. 7
Zaspokajanie potrzeb cieplnych odbiorców na terenie gminy odbywa się przede wszystkim w oparciu o własne, lokalne i indywidualne źródła ciepła. Gmina Gietrzwałd jest częściowo zgazyfikowana. Istnieje bardzo ograniczona możliwość współpracy tej gminy z gminą Łukta w zakresie doprowadzenia gazu ziemnego GZ-50 do wybranych miejscowości rejonu. Gmina Gietrzwałd posiada na swoim terenie korzystne warunki do budowy i eksploatacji biogazowni, jak również do wprowadzania i eksploatowania specjalistycznych urządzeń energetycznych małej mocy zaliczanych do grupy OZE takich jak: kotłownie na biogaz i biomasę, systemy solarne (kolektory słoneczne i ogniwa PV) i w ograniczonym zakresie urządzenia wykorzystujące energię wiatru. Gmina wiejska Ostróda Gmina wiejska Ostróda położona jest w województwie warmińsko-mazurskim w centralnej i południowej części powiatu ostródzkiego. Gmina Ostróda graniczy z gminą Łukta od strony północno-wschodniej i północnej na odcinku pomiędzy granicą z gminą wiejską Gietrzwałd i gminą miejsko-wiejską Miłomłyn. Gmina liczy ok. 15,53 tys. mieszkańców i zajmuje powierzchnię 401 km 2. Gęstość zaludnienia wynosi blisko 39 osób na 1 km 2. Na terenie gminy użytki rolne zajmują 21,8 tys. ha, co stanowi ok. 54,4% powierzchni gminy, tereny leśne i zadrzewienia zajmują 12,37 tys. ha (30,8%), natomiast nieużytki, wody, tereny zabudowane i komunikacyjne zajmują 5,94 tys. ha co stanowi ok. 14,8% całkowitej powierzchni gminy. Gmina ma charakter rolniczy i usługowy - posiada także warunki do rozwoju turystyki i rekreacji. Warunki klimatyczne, jakie panują na obszarze gminy oraz dobre gleby sprzyjają uprawie roślin i produkcji rolnej. Na terenie gminy zlokalizowanych jest szereg obiektów wypoczynkowych oraz kilkanaście mniejszych przedsiębiorstw sektora usługowego. Gmina Ostróda nie posiada własnej bazy kopalnych surowców energetycznych. Na jej terenie nie występują udokumentowane złoża gazu ziemnego, ropy naftowej ani innych paliw kopalnych. Zaspokajanie potrzeb cieplnych odbiorców na terenie gminy odbywa się przede wszystkim w oparciu o własne, lokalne, przemysłowe i indywidualne źródła ciepła. Gmina Ostróda jest częściowo zgazyfikowana. Istnieją możliwość współpracy tej gminy z gminą Łukta w zakresie doprowadzenia gazu ziemnego GZ-50 do wybranych miejscowości rejonu. Gmina Ostróda posiada na swoim terenie korzystne warunki do budowy i eksploatacji: urządzeń wykorzystujących energię wiatru (elektrownie wiatrowe różnej mocy), biogazowni, jak również do wprowadzania i eksploatowania specjalistycznych urządzeń energetycznych małej mocy zaliczanych do grupy OZE takich jak: kotłownie na biogaz i biomasę, systemy solarne (kolektory słoneczne i ogniwa PV). 8
Gmina miejsko-wiejska Miłomłyn Gmina miejsko-wiejska Miłomłyn położona jest w województwie warmińsko-mazurskim w zachodniej części powiatu ostródzkiego. Gmina Miłomłyn graniczy z gminą Łukta od strony wschodniej na odcinku pomiędzy granicą z gminą wiejską Ostróda i gminą miejsko-wiejską Morąg. Na obszarze gminy Miłomłyn znajduje się 30 miejscowości wiejskich i miasto Miłomłyn. Gmina liczy ok. 5,20 tys. mieszkańców i zajmuje powierzchnię 161 km 2. Gęstość zaludnienia wynosi ponad 32 osoby na 1 km 2. Miasto Miłomłyn stanowi centrum administracyjno-usługowe gminy. Na terenie gminy użytki rolne zajmują 6,39 tys. ha, co stanowi ok. 39,7% powierzchni gminy, tereny leśne i zadrzewienia zajmują 6,63 tys. ha (41,2%), natomiast nieużytki, wody, tereny zabudowane i komunikacyjne zajmują 3,08 tys. ha, co stanowi ok. 19,1% całkowitej powierzchni gminy. Gmina ma charakter rolniczy i usługowy. Warunki klimatyczne, jakie panują na obszarze gminy oraz dobre gleby sprzyjają uprawie roślin i produkcji rolnej. Na terenie gminy zlokalizowanych jest kilkanaście średnich i mniejszych zakładów produkcyjno-usługowych (przemysł leśny, spożywczy i usługi). Gmina Miłomłyn nie posiada własnej bazy kopalnych surowców energetycznych. Na jej terenie nie występują udokumentowane złoża gazu ziemnego, ropy naftowej ani innych paliw kopalnych. Zaspokajanie potrzeb cieplnych odbiorców na terenie miasta Miłomłyn odbywa się w oparciu o lokalne, osiedlowe i przemysłowe kotłownie (węglowe i olejowe) oraz indywidualne kotłownie, natomiast na terenach wiejskich gminy przede wszystkim w oparciu o własne, indywidualne źródła ciepła. Gmina Miłomłyn nie jest zgazyfikowana. Istnieje ograniczona możliwość współpracy gminy Miłomłyn z gminą Łukta w zakresie doprowadzenia gazu ziemnego GZ-50 do wybranych miejscowości rejonu. Gmina Miłomłyn posiada dobre warunki do budowy i eksploatacji biogazowni, jak również do budowy kompleksu agroenergetycznego. Na terenie gminy mogą być wprowadzane i eksploatowane specjalistyczne urządzenia energetyczne małej mocy zaliczane do grupy OZE, tj.: kotłownie na biomasę i biogaz, systemy solarne (kolektory słoneczne i ogniwa fotowoltaiczne PV), małe elektrownie wodne (MEW) oraz w dość ograniczonym zakresie elektrownie wiatrowe. Gmina miejsko-wiejska Morąg Gmina miejsko-wiejska Morąg położona jest w województwie warmińsko-mazurskim w północno-zachodniej i północnej części powiatu ostródzkiego. Gmina Morąg graniczy z gminą Łukta od strony południowo-wschodniej na odcinku pomiędzy granicą z gminą miejsko-wiejską Miłomłyn i gminą Świątki. Gmina liczy ok. 24,7 tys. mieszkańców i zajmuje powierzchnię 311 km 2. Gęstość zaludnienia wynosi ponad 79 osób na 1 km 2. Miasto Morąg stanowi centrum administracyjno-usługowe gminy. Na terenie gminy użytki rolne zajmują 16,19 tys. ha, co stanowi ok. 52,1% powierzchni gminy, tereny leśne i zadrzewienia zajmują 8,87 tys. ha (28,5%), natomiast nieużytki, wody, tereny zabudowane i komunikacyjne zajmują 5,99 tys. ha, co stanowi ok. 9
19,3% całkowitej powierzchni gminy. Gmina ma charakter rolniczy, usługowy i turystyczny. Warunki klimatyczne, jakie panują na obszarze gminy oraz dobre gleby sprzyjają uprawie roślin i produkcji rolnej. Na terenie gminy zlokalizowanych jest kilkanaście większych i średnich oraz kilkadziesiąt mniejszych zakładów produkcyjnousługowych (przemysł leśny, spożywczy i usługi). Gmina Morąg nie posiada własnej bazy kopalnych surowców energetycznych. Na jej terenie nie występują udokumentowane złoża gazu ziemnego, ropy naftowej ani innych paliw kopalnych. Zaspokajanie potrzeb cieplnych odbiorców na terenie miasta Morąg odbywa się w oparciu o osiedlowe, lokalne i przemysłowe kotłownie (węglowe, gazowe i olejowe) oraz indywidualne kotłownie (głównie węglowe i gazowe), natomiast na terenach wiejskich gminy przede wszystkim w oparciu o własne, indywidualne źródła ciepła. Gmina Morąg jest w dużej części zgazyfikowana. Istnieją możliwość współpracy tej gminy z gminą Łukta w zakresie doprowadzenia gazu ziemnego GZ-50 do wybranych miejscowości rejonu. Gmina Morąg posiada dobre warunki do budowy i eksploatacji biogazowni, jak również do budowy kompleksu agroenergetycznego. Na terenie gminy mogą być wprowadzane i eksploatowane specjalistyczne urządzenia energetyczne średniej i małej mocy zaliczane do grupy OZE, tj.: kotłownie na biogaz i biomasę, systemy solarne (kolektory słoneczne i ogniwa fotowoltaiczne PV), małe elektrownie wodne (MEW) oraz w ograniczonym zakresie elektrownie wiatrowe (tzw. farmy wiatrowe). 10
2. MOŻLIWOŚĆ WSPÓŁPRACY GMINY ŁUKTA Z SĄSIADUJĄCYMI GMINAMI W ZAKRESIE GOSPODARKI ENERGETYCZNEJ 2.1 Zaopatrzenie w ciepło W zakresie bezpośredniego zaopatrzenia w ciepło brak jest możliwości współpracy gminy Łukta z sąsiadującymi gminami. W odniesieniu do gmin przedstawionych w pkt. 1, wymiana energii cieplnej pomiędzy tymi gminami a gminą Łukta w okresie najbliższych 15 lat nie ma uzasadnienia techniczno-ekonomicznego i nie jest dalej rozpatrywana. 2.2 Zaopatrzenie w energię elektryczną Eksploatacja i rozbudowa systemów elektroenergetycznych to przedsięwzięcia o zasięgu ponadregionalnym. Modernizacja tych systemów, jak również reelektryfikacja na obszarze powiatu ostródzkiego wymusza ścisłą współpracę poszczególnych gmin opisanych w pkt.1 z gminą Łukta w zakresie zaopatrzenia w energię elektryczną. Inwestycje modernizacyjne determinują również ścisłą współpracę tych gmin z miastami: Ostróda, Morąg i Olsztyn. Decydujące znaczenie w przypadku planowania dostaw energii elektrycznej w tym rejonie ma przedsiębiorstwo ENERGA Operator S.A. Oddział w Olsztynie - właściciel całości systemu energetycznego. Polityka tej firmy decydować będzie zarówno o wielkości produkcji energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych (siłownie wiatrowe, bloki energetyczne zasilane biometanem), jak również możliwości dystrybucji energii na obszarze sąsiadujących gmin. 2.3 Zaopatrzenie w paliwa gazowe W ramach zaopatrzenia w paliwa gazowe istnieją bardzo ograniczone możliwości współpracy i wspólnego działania kilku gmin w ramach budowy nowych odcinków sieci gazowych średniego i niskiego ciśnienia i gazyfikacji nowych terenów powiatu ostródzkiego. Możliwa jest współpraca gminy Łukta z sąsiadującymi gminami, w szczególności z gminą wiejską Ostróda lub alternatywnie z gminą miejsko-wiejską Morąg, w zakresie doprowadzenia gazu ziemnego do wybranych miejscowości wyżej wymienionych gmin. Pomorska Spółka Gazownictwa Oddział Dystrybucji Gazu w Olsztynie opracowuje plany gazyfikacji wybranych rejonów woj. warmińsko-mazurskiego, w tym powiatu ostródzkiego. Program gazyfikacji tych rejonów uzależniony jest od wielkości zgłaszanego przez potencjalnych odbiorców zapotrzebowania na gaz ziemny wysokometanowy, stanu infrastruktury gazowej w danym rejonie oraz planowanych inwestycji. Warunkiem realizacji ww. inwestycji jest jej opłacalność ekonomiczna a ta zależy od 11
liczby odbiorców i wielkości deklarowanej odbioru gazu oraz od możliwości finansowania inwestycji. Prowadzone aktualnie i planowane prace termomodernizacyjne obiektów mieszkalnych, przemysłowych i użyteczności publicznej, a także dynamiczne wprowadzanie odnawialnych źródeł energii prowadzi do znacznego obniżenia bilansu zapotrzebowania odbiorców na paliwa gazowe, natomiast obniżenie zużycia gazu ziemnego będzie rzutować z kolei na ograniczenie nowych inwestycji w sektorze paliw gazowych. 2.4 Odnawialne źródła energii (OZE) W okresie 2 4 lat gmina Łukta powinna stworzyć bardzo korzystne warunki dla realizacji programu wdrażania odnawialnych źródeł energii. W tym okresie czasu, w rejonie miejscowości Łukta i Komorowo (centralny rejon gminy) lub alternatywnie w rejonie miejscowości Gucin (rejon północny gminy), tj. na terenach przemysłowych gminy, powinien powstać kompleks agroenergetyczny (KAEN), w którym będzie produkowany biogaz (alternatywnie po oczyszczeniu biometan). Biometan (oczyszczony biogaz) będzie rozprowadzany systemem sieci gazowych do największych kotłowni gazowo-olejowych zlokalizowanych w rejonie miejscowości Łukta oraz do wybranych lokalnych źródeł ciepła. Pierwszym etapem realizacji ww kompleksu agroenergetycznego będzie budowa biogazowni. Na terenie gminy Łukta oraz sąsiadujących gmin należy wykorzystać lokalny potencjał istniejących zasobów biomasy (sprasowana słoma, odpady drzewne, rośliny energetyczne, odpady organiczne - np. z zakładów przemysłu spożywczego). W tym celu należy opracować strategiczny plan pozyskania biomasy na wybranych terenach gminy, bazując na tzw. roślinach energetycznych, jak również etapowy plan budowy biogazowni następnym etapem powinna być rozbudowa biogazowni do kompleksu agroenergetycznego. Potencjalne zasoby energetyczne biomasy (głównie odpady drzewne i sprasowana słoma) w wybranych gminach powiatów: ostródzkiego i olsztyńskiego są znaczne i pozwalają na jej energetyczne wykorzystanie. W tabeli 2.1 przedstawiono szacunkowe dane dotyczące potencjalnych zasobów biomasy w wybranych gminach ww powiatów. Na terenach północnych gminy Łukta istnieją duże możliwości budowy elektrowni wiatrowych zgrupowanych w parki wiatrowe. W tym przypadku predysponowane pod tego rodzaju inwestycje są głównie tereny zlokalizowane poza obszarem zabudowanym i terenami rolniczymi. Ograniczeniom lokalizacyjnym, ekologicznym ani technicznym nie podlegają natomiast urządzenia wykorzystujące energię słoneczną. Urząd Gminy powinien aktywnie uczestniczyć w budowie instalacji solarnych (kolektory słoneczne i ogniwa fotowoltaiczne PV) w obiektach publicznych np. w szkołach, halach sportowych itd. Należy wspierać wszelkie działania zmierzające do pozyskania środków pomocowych na tego typu instalacje. Wykorzystanie przedstawionych (szacunkowych) zasobów OZE pozwala spełnić dość wysokie wymagania określone w stosownych rozporządzeniach dotyczących udziału 12
energii pozyskanej z OZE w końcowym bilansie energii. Realizując scenariusz optymalny, udział energii ze źródeł odnawialnych w ogólnym bilansie energetycznym gminy Łukta w perspektywie do roku 2025 powinien wynosić w granicach nawet 66%, tj. znacznie powyżej wartości przyjętej w założeniach Polityki energetycznej Polski do roku 2030 i stosownych dyrektywach UE (15%). Tabela 2.1. Potencjalne roczne zasoby biomasy gminy Łukta oraz wybranych gmin powiatów ostródzkiego i olsztyńskiego. Zasoby biomasy w TJ/rok Gmina Powiat tzw. miękka (sprasowana słoma) (drewno, odpady drzewne) wiejska Łukta 70 145 150 wiejska Ostróda 295 175 180 ostródzki miejsko-wiejska Miłomłyn 80 90 95 miejsko-wiejska Morąg 210 120 125 wiejska Świątki 165 25 30 wiejska Jonkowo olsztyński 100 85 90 wiejska Gietrzwałd 85 120 125 2.5 Uwagi i wnioski 1. Gmina Łukta nie posiada własnej bazy kopalnych surowców energetycznych. Na jej terenie nie występują udokumentowane złoża gazu ziemnego, ropy naftowej ani innych paliw kopalnych. 2. Położenie gminy Łukta stwarza możliwości wspólnego planowania przedsięwzięć w zakresie zaopatrzenia w biopaliwa. Dla wybranych rejonów gminy należy opracować plan założenia plantacji roślin energetycznych. Działania te powinny być realizowane w ramach kompleksowego programu wdrażania tego typu upraw w rejonie powiatów ostródzkiego i olsztyńskiego. 3. Przyjęto założenie, że na terenie gminy w ramach wprowadzania odnawialnych źródeł energii preferencje uzyska biogaz (budowa biogazowi lub kompleksu agroenergetycznego), biomasa stała różnego typu, energia solarna (kolektory słoneczne) oraz w ograniczonym zakresie elektrownie wiatrowe. 4. Infrastruktura systemów elektroenergetycznego i gazowniczego, zachodniego rejonu woj. warmińsko-mazurskiego (powiaty ostródzki, iławski i olsztyński), stwarza możliwości planowania przedsięwzięć obejmujących swym zasięgiem kilka sąsiadujących gmin, w zakresie zaopatrzenia w energię elektryczną (w tym również reelektryfikację), paliwa gazowe oraz biopaliwa. 5. Dynamiczny rozwój energetyki bazującej na odnawialnych źródłach energii, stwarza nowe możliwości współpracy kilku sąsiadujących gmin w zakresie pozyskiwania, składowania i dystrybucji paliw ekologicznych, głównie biogazu i biomasy (odpady drzewne, rośliny energetyczne, odpady organiczne). Inwestycje tego typu powinny być traktowane, jako przedsięwzięcia priorytetowe i wspólne dla kilku gmin sąsiadujących. 13