Projekt Rozwój kadr dla planowania energetycznego w gminach. Program szkoleniowo-doradczy dla uczestnika projektu

Transkrypt

1 Projekt Rozwój kadr dla planowania energetycznego w gminach Program szkoleniowo-doradczy dla uczestnika projektu Uzasadnienie celowości szkoleń Dynamiczny wzrost zużycia energii w gospodarstwach, wzrost cen energii, zmniejszenie się zasobów kopalnych, oraz stan środowiska powodują duże zainteresowanie odnawialnymi źródłami energii. Z charakteru są to źródła rozproszone, z reguły lokalne, toteż mają wpływ na poziom bezpieczeństwa energetycznego w najbliższym regionie i mogą stanowić istotny udział w bilansie energetycznym gminy. Proponowany projekt szkoleniowy wychodzi naprzeciw potrzebom samorządów w zakresie planowania energetycznego zgodnego z obowiązującymi prawodawstwem oraz zapewnienia wykwalifikowanych kadr. Oczekiwane efekty: - szkolenie Gminnego konsultanta ds. energii odnawialnej ; - przygotowanie we współpracy z doradcą Projektu założeń do gminnych planów zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe ze źródeł odnawialnych ; - wypracowanie zgodnej z dyrektywą UE i rządowym programem Energii Rozproszonej gotowych sformułowań do aktualizacji strategii rozwoju gmin w zakresie rozwoju energetyki ze źródeł odnawialnych; - zwiększanie poziomu świadomości społecznej w zakresie proekologicznej polityki energetycznej w gminach; - realizacja nowych trendów w energetyce rozproszonej poprzez odchodzenie od podejścia branżowego w gospodarce energetycznej i powstawanie nowych, lokalnych rynków energii w gminach; - rozwój innowacyjnej energetyki, będącej w stanie sprostać przyszłościowym wyzwaniom stawianym przez Pakiet energetyczny 3x20. Uczestnicy: - Pracownicy administracji samorządowej szczebla gminnego; - Poziom przygotowania merytorycznego uczestników: w zakresie OZE znajomość podstawowych pojęć i problemów. Plan szkolenia składa się z 3 części : Część 1 - obejmująca 48 godzin wykładów podzielonych na VI bloków tematycznych (w grupach 15 osobowych); Część 2 - dwudniowy wyjazd studyjny poświęcony wizytacji działających instalacji OZE (do Güssing w Austrii) Część 3 - praca końcowa Gminnego konsultanta ds. energii odnawialnej opracowanie Projektu założeń do gminnych planów zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe ze źródeł odnawialnych oraz gotowych sformułowań do aktualizacji strategii rozwoju gmin w zakresie

2 rozwoju energetyki ze źródeł odnawialnych indywidualne). Część 1. Tematyka wykładów (zakres, cele) : pod kierownictwem doradcy (konsultacje Blok I. Zagadnienia podstawowe (8h) - Podstawowe regulacje, plany, polityki, strategie. Wprowadzenie do zagadnień proekologicznej polityki energetycznej: polityki i strategie Unii Europejskiej, w tym Pakiet 3x20, najważniejsze polityki i strategie krajowe (w tym Polityka energetyczna Polski) (1h), - Przegląd rozwiązań prawnych wybrane dyrektywy Unii Europejskiej (w tym dotyczące efektywności energetycznej oraz w zakresie systemów wsparcia dla odnawialnych źródeł energii i systemów kogeneracyjnych), krajowe akty prawne realizujące zapisy omawianych dyrektyw (w tym ustawa Prawo budowlane, ustawa Prawo energetyczne, projektowane przepisy w zakresie efektywności energetycznej) (3h do 4h) - Innowacyjna infrastruktura gminy. Przedsiębiorstwo multienergetyczne. Integrator usług (osadzenie tematyki wykładów w strukturach gminy, nowoczesne, innowacyjne przedsiębiorstwa, zawody). Gminna gospodarka energetyczne prezentowana w powiązaniu z lokalną ochroną środowiska, gospodarką komunalną i usługami internetowymi dla ludności (1h) - Paliwa. Analiza porównawcza nośników energii (węgiel, olej opałowy, benzyna, LPG, gaz ziemny, biometan, etanol, energia elektryczna, biomasa opałowa) z punktu widzenia wartości energetycznej, ceny jednostkowej w przeliczeniu na energię paliwa, możliwości pozyskania na rynku lokalnym, korzyści gospodarczych z wytwarzania danego paliwa dla środowiska lokalnego, zaangażowania zasobów do wytwarzania paliwa (pracownicy bezpośrednio produkcyjni, zaplecze, biura projektowe, jednostki badawcze, itp.), uciążliwości dla środowiska naturalnego (1h) - Sieciowe nośniki energii. Omówienie struktury taryf dla sieciowych nośników energii (ciepło, gaz, energia elektryczna) (1h) - Ryzyko inwestycyjne w energetyce. Bariery rozwoju energetyki rozproszonej, odnawialnej, kogeneracji (1h) Blok II. Działania w zakresie oszczędności energii (8h) - Certyfikacja energetyczna budynków. Wprowadzenie do problematyki i zarys najważniejszych zagadnień (2h) - Energia elektryczna zużywana na potrzeby oświetlenia budynków (2h) - Energia zużywana na potrzeby ogrzewania budynków i wytwarzania c.w.u., działania termomodernizacyjne (3h) - Pompy ciepła budowa, zasada działania, zastosowania (1h) Blok III. Odnawialne źródła energii (8h) - Wprowadzenie do problematyki OZE. Potencjał produkcyjny energii odnawialnej i jego wykorzystanie, wytwarzanie różnych nośników energii na bazie energii odnawialnej wprowadzenie (1h) - Kogeneracja (1h)

3 - Energia Słońca i energia geotermalna. Warunki geotermalne i sposoby wykorzystania energii geotermalnej. Możliwości, kierunki i przykłady rozwoju geotermii w Polsce. Dostępność i wykorzystanie energii słonecznej w warunkach krajowych dla celów użytkowych. (2h) - Energetyka wiatrowa (2h) - Energetyka wodna. Rodzaje elektrowni wodnych turbiny i generatory rodzaje i zastosowanie. Dostępność energii wodnej w warunkach krajowych. Lokalizacje małych elektrowni wodnych i zalety związane z poszczególnymi umiejscowieniami (2h) Blok IV. Odnawialne źródła energii oparte na przetwarzaniu biomasy (8h) - Wprowadzenie do zagadnień agroenergetyki/rolnictwa energetycznego (agrokompleks, agrosieć, biogazownie przemysłowe, definicje, cele: z punktu widzenia kraju, środowiska naturalnego, rolników, rynku i konkurencji, ekonomika ogólnie, potencjał rozwojowy agroenergetyki na tle całego potencjału OZE, ryzyko, bariery rozwoju) (1h) - Technologie konwersji biomasy (poza zgazowaniem fermentacyjnym) (2h) - Podstawy technologii energetycznych odnawialno-gazowych (technologie produkcji biogazu, kogeneracyjne, wykorzystania biogazu i biometanu, ekonomika rozwinięcie, rośliny energetyczne stosowane w biogazowniach, charakterystyka substratów, wykorzystanie substancji pofermentacyjnej) (2h) - Przykłady krajowe i europejskie wykorzystania OZE (1h) - Wizualizacja praktyczna prezentowanych zagadnień (projekcja filmu ilustrującego instalacje biogazowe przemysłowe i rolnicze) (2h) Blok V. Finansowanie inwestycji (8h) - Podstawy analizy efektywności ekonomicznej (2h) - Finansowanie inwestycji ze środków pomocowych. Przegląd sposobów finansowania inwestycji w odnawialne źródła energii, rodzaje wspieranych inwestycji (2h) - Dokumentacja finansowo-ekonomiczna inwestycji. Przygotowanie dokumentacji niezbędnej przy ubieganiu się o dofinansowanie ze środków pomocowych (4h) Blok VI. Praktyczne aspekty realizacji inwestycji (8h) - Uwarunkowania prawne procesu inwestycyjnego (prawo, dotacje UE, proces inwestycyjny, ryzyko rozwinięcie) (1h) - Przyłączanie źródeł wytwórczych do sieci elektroenergetycznej. Aspekty techniczne możliwość przyłączenia źródeł do sieci różnych napięć, niezawodność, koszty przyłączenia, aspekty prawne (1h) - Logistyka substratów dla biogazowni. Pozyskiwanie substratów, ich koszt, wydajność produkcji biogazu. Metodyka poszukiwań lokalizacji pod biogazownie (2h) - Zajęcia praktyczne ( warsztaty, ćwiczenia w grupach) w zakresie oceny efektywności ekonomicznej przedsięwzięć związanych z odnawialnymi źródłami energii oraz przygotowania dokumentacji dla uzyskania środków pomocowych (opcja, 4h) Część 2. Dwudniowy wyjazd studyjny poświęcony wizytacji działających instalacji OZE do miejscowości Güssing w Austrii.

4 Część 3. Praca końcowa Gminnego konsultanta ds. energii odnawialnej Zasadniczym celem opracowania jest rozpoznanie i zestawienie istniejących, oraz potencjalnych źródeł energii odnawialnych, wraz z przedstawieniem ich wykorzystania i możliwością zastosowania. Opracowanie będzie zwracać uwagę na zrównoważony układ rozwoju energii odnawialnych w regionie ze szczególnym uwzględnieniem utylizacji odpadów i związanym z tym zagadnieniami logistyki. Działania w zakresie audytu : 1. Opis stanu istniejącego w gminie - ocena stanu aktualnego i przewidywanych zmian zapotrzebowania na ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe (z odnawialnych źródeł energii) 1.1. Powierzchnia, ilość mieszkańców, ilość gospodarstw, sposób gospodarki odpadami itp Rodzaje działalności występujące w gminie Określenie, czy w planie zagospodarowania przestrzennego przewidziane są tereny pod obiekty związane z wykorzystaniem energetycznym Inwentaryzacja istniejących źródeł energii odnawialnych Określenie, czy w gminie istnieje Plan zaopatrzenia w energię Określenie, obiektów komunalnych znajdujących się na terenie gminy. 2. Wstępna ocena możliwości powstania OZE 2.1. Rozpoznanie potencjalnych elementów mogących stanowić źródła zasilania dla OZE Wynikające z położenia i ukształtowania terenu : słońce - woda - wiatr - geotermia Biomasa twarda : - spalanie (słoma drewno, wierzba itp.) - zgazowanie - produkcja zrębków Biomasa miękka : - odpady organiczne (hodowlane, rolnicze, ogrodnicze) - odpady z przetwórstwa spożywczego - odpady z produkcji karmy itp.

5 - odpady z wybranych dziedzin gospodarki komunalnej - z zagospodarowania terenów odłogowanych i nieużytków - rośliny energetyczne celowo produkowane Rozpoznanie tematów opisanych w punkcie 2 pozwoli na dość dokładne określenie potencjału energii odnawialnych w gminie. Da również odpowiedź na temat zasadnych, celowych upraw energetycznych. 3. Przedsięwzięcia racjonalizujące użytkowanie ciepła, energii elektrycznej i paliw gazowych (z odnawialnych źródeł energii) 4. Możliwości wykorzystania istniejących nadwyżek i lokalnych zasobów paliw i energii, z uwzględnieniem energii elektrycznej i ciepła wytwarzanych w odnawialnych żródłach energii, energii elektrycznej i ciepła użytkowego wytwarzanych w kogeneracji oraz zagospodarowania ciepła odpadowego z instalacji przemysłowych. 5. Zakres współpracy z innymi gminami. 6. Opracowanie winno dać również dane dotyczące obniżenia emisji wynikające z : 3.1. Utylizacji odpadów Zastąpienia paliw kopalnych stałych, paliwami i energią z OZE. 7. Propozycje doboru wielkości budowli, instalacji i urządzeń OZE. 8. Wybranie odpowiednich lokalizacji dla źródeł OZE. 9. Program rozwoju upraw energetycznych. 10. Możliwości rekultywacji terenów. Przewidywany czas doradztwa dla kandydata na gminnego konsultanta do spraw energii odnawialnej. W zakresie punktu: 1) - 1 godzina 2) - 4 godziny 3) - 2 godziny 4 9) - 5 godzin Razem godzin