Warszawa, 15.10.2012 UWAGI PO KONSULTACJACH ŚRODOWISKOWYCH PISF N.T. PROGRAMÓW OPERACYJNYCH 2013 Ad. Film dla młodego widza i widowni familijnej (str. 4/5 projektu) Film, który jest bajką, baśnią lub innym gatunkiem skierowanym do widowni dziecięcej I familijnej; podejmuje tematykę dzieci i młodzieży we współczesnym świecie i ogranicza obrazy przemocy; odznacza się wysokimi walorami poznawczymi, edukacyjnymi i etycznymi, prezentowanymi w przystępnej dla młodego widza formie i na wysokim poziomie artystycznym; posługuje się językiem filmowym zrozumiałym i atrakcyjnym dla młodego widza; cechuje go atrakcyjność formalna i technologiczna oraz potencjał wzbogacający europejską różnorodność kulturową. Określenie tego podgatunku filmowego jest bardzo trudne i rozumiemy z jakim zadaniem zmaga się osoba, która chce stworzyć sensowną definicję. Prof. Hendrykowski w swojej książce "Polski film fabularny dla dzieci i młodzieży" także próbując sprostać zadaniu nie doszedł do precyzyjnej treści. Zwróciliśmy się w tej sprawie do Jerzego Moszkowicza, Dyrektora Festiwalu ALE KINO! z prośbą o pomoc i opinię w tej sprawie. W wyniku konsultacji doszliśmy do zdania iż należy usunąć sformułowanie " Film, który jest bajką, baśnią lub innym gatunkiem skierowanym do widowni dziecięcej" jak również " ogranicza obrazy przemocy" oraz ".w przystępnej dla młodego widza formie". Powyższe określenia nie odpowiadają współczesnej kondycji kina młodego widza, które nierzadko jest opowieścią silnie związaną z rzeczywistością, pozbawioną baśniowo-bajkowej otoczki i ukazującą skomplikowane procesy i konflikty współczesnego świata (także historii) w sposób wyrazisty i czasami bolesny, unikając uproszczeń i infantylizacji. Kino młodego widza powinno w tym sensie być otwarte zarówno na obrazy łatwe w odbiorze i rozrywkowe, pełne fantazji i magii, jak i te trudniejsze leżące na pograniczu kina młodzieżowego i dorosłego. Ad. 3 Dopuszczalna liczba wniosków w sesji (str. 10) Informacja dla wnioskodawców: W czasie jednej sesji nie może być przyznane jednocześnie dofinansowanie do dwóch lub więcej projektów tego samego reżysera. Wniosek o str. 1
dofinansowanie kolejnego filmu reżysera, może być składany pod warunkiem, iż jego poprzedni film współfinansowany przez PISF, został odebrany podczas co najmniej jednego pokazu zorganizowanego przez producenta, zgodnie z umową zawarta z Instytutem. Informacja dla wnioskodawców: 1. W czasie jednej sesji nie może być przyznane jednocześnie dofinansowanie do dwóch lub więcej projektów tego samego reżysera. Wniosek o dofinansowanie kolejnego filmu fabularnego reżysera, może być składany pod warunkiem, iż jego poprzedni film współfinansowany przez PISF, został odebrany podczas co najmniej jednego pokazu zorganizowanego przez producenta, zgodnie z umową zawarta z Instytutem z zastrzeżeniem, że reżyser może ubiegać się równolegle o dofinansowanie kolejnego filmu w priorytetach Stypendium Scenariuszowe i Rozwój Projektu oraz w projektach, które są cyklami, lub seriami, reżyserowanymi przez kilka osób. 2. Wniosek o dofinansowanie kolejnego filmu dokumentalnego reżysera, może być składany pod warunkiem, iż jego poprzedni film współfinansowany przez PISF, jest po wykonaniu zdjęć głównych, z zastrzeżeniem, że reżyser może ubiegać się równolegle o dofinansowanie kolejnego filmu w priorytetach Stypendium Scenariuszowe i Rozwój Projektu oraz w projektach, które są cyklami, lub seriami, reżyserowanymi przez kilka osób. 3.W szczególnie uzasadnionych przypadkach, wynikających z obiektywnych przyczyn produkcyjnych Dyrektor PISF może wyrazić zgodę na odstąpienie od zasad określonych w pkt. 1 i 2. W przypadku reżyserów dokumentalistów, czekania na skończenie jednego filmu, może naprawdę okazać się w praktyce dużym problemem, chociażby ze względu na fakt, że niektóre filmy powstają długo i łączą się to często z tematem filmu. Uważamy, że PISF nie powinien dokonywać takiego rygoru w przypadku dokumentalistów. Ad. Zasady ogólne dla priorytetów III, IV, V - 1. Wniosek o dofinansowanie (pkt. 1.2, str. 15) "Dla filmów fabularnych do wniosku w ramach priorytetu Produkcja Filmów Fabularnych obowiązkowo należy dołączyć scenopis." Proponujemy wykreślenie tego punku w całości. Nie wiemy jaki jest cel takiej pracy na etapie wnioskowania o dofinansowanie. Scenopis powstaje chociażby w oparciu o wybrane lokacje i po wykonaniu wielu przygotowań reprodukcyjnych w tym potwierdzeniu całego teamu artystycznego. Nie wszyscy reżyserzy str. 2
pracują w oparciu o szczegółowy scenopis. Wydaje się to wymogiem niezasadnym, na etapie wnioskowania o dofinansowanie PISF. Wymogu takiego nie znaleźliśmy także w żadnym innym regulaminie instytucji europejskich. Praca ze scenopisem lub bez musi leżeć już całkowicie w gestii twórców, którzy sami o tym decydują. Ad. Priorytet IV Produkcja Filmów Dokumentalnych (pkt. 2.3 str. 20). a) dla filmu pełnometrażowego europejskiego i pozaeuropejskiego dofinansowanie na rzecz koproducenta polskiego nie może przekroczyć 500 000 zł.. a) dla filmu pełnometrażowego i średniometrażowego europejskiego i pozaeuropejskiego dofinansowanie na rzecz koproducenta polskiego nie może przekroczyć 500 000 zł. Preferowane będą koprodukcje pełnometrażowych filmów dokumentalnych. W programach operacyjnych 2012, znalazło się zdanie mówiące, że w koprodukcjach mniejszościowych dotyczących filmów dokumentalnych preferowane będą produkcje pełnometrażowe. W praktyce system internetowy był tak skonstruowany, że uniemożliwiał złożenie wniosku o film średniometrażowy i trzeba było zwracać się o zgodę do dyrektor PISF na złożenie takiego wnioski. Jak widać w PO na 2013 zapis w ogóle eliminuje możliwość wnioskowania ze średnim metrażem. Uważamy, że taki zapis nie powinien mieć miejsca ze względu na fakt, że: 1) Bardzo często mamy do czynienia z projektami, które ewidentnie dotyczą tematów, bohaterów, spraw polskich gdzie chęć produkowania filmu wyraża zagraniczna firma i ona jest producentem wiodącym filmu i szuka mniejszościowego koproducenta polskiego. I są to tematy, które ewidentnie nie są tematami, z których może powstać dobry długometrażowy film. Przykłady: - firma niemiecka, jako producent wiodący, chce zrealizować film o Krzysztofie Penederckim, którego reżyserem jest obywatel Niemiec. Bohater, operator zdjęć, miejsce zdjęć, archiwalia i inne elementy są wyraźnie polskie. Zakładając, że eksperci ocenią pozytywnie walory artystyczne i inne projektu, dlaczego polska firma, jako koproducent nie może ubiegać się o dofinansowanie takiego filmu średniometrażowego? Koproducentami są niemiecka telewizja, niemiecki fundusz regionalny i inne instytucje. - firma szwedzka, chce wyprodukować film, jako producent wiodący o krakowskim artyście, którego reżyserem jest Polka i obywatel Szwecji. Miejsce zdjęć w Polsce, temat zupełnie polski, operator polski itd. str. 3
Zakładając, że eksperci ocenią pozytywnie walory artystyczne i inne projektu, dlaczego polska firma, jako koproducent nie może ubiegać się o dofinansowanie takiego filmu średniometrażowego? Przykłady można mnożyć. Bo podobnych sytuacji jest dużo. Dlaczego eksperci PISF, nie mogą dokonać wyboru, które z tych projektów mają walory artystyczne takie, że chcą dać środki z PISF na ten projekt? I które mają także sens z punktu wydatkowania polskich pieniędzy? Oczywistym wydaje się fakt, że jeśli projekt będzie naciągany to eksperci go wyeliminują. 2. Zablokowanie na koprodukcje średniego metrażu, zakłóca też możliwość współpracy międzynarodowej polskich producentów filmów dokumentalnych. Współpraca ta, TAKŻE, w sposób niepisany opiera się na wymianie projektów. Polski producent szukając środków na polski projekt za granicą, szuka także pieniędzy w Polsce na projekty zagraniczne, z uwzględnieniem oczywiście racjonalności propozycji składanych do PISF. Staramy się, jeździmy na pitchingi, prezentujemy, nawiązujemy kontakty, i chcemy, żeby te działania miały sens. Ad. Priorytet III Produkcja filmów Fabularnych (pkt. 2.10 str. 40) Dot. załączenia do wniosku potwierdzenia złożenia wniosku do funduszu regionalnego. Opis problemu: Wiem, że co do zasady PISF jest ostatnim ogniwem i, że Producent musi składać wniosek mając potwierdzone inne finansowanie. Ale w przypadku dofinansowania regionalnego jest to w praktyce niemożliwe żeby skorelować terminowo PISF i funduszu regionalny, a w każdym bądź razie taki termin jest możliwy tylko w przypadku jednej sesji w PISF. Nie wiemy jak to w praktyce rozwiązać. Regiony ogłaszają konkurs (z pominięciem mazowieckiego, który zwykle ogłasza się w grudniu) ok. marca, kwietnia. A nie mogą się wcześniej ogłosić, gdyż przed ogłoszeniem konkursu, musi być przez miasto i urzędy marszałkowskie zatwierdzony budżet miasta itd. Powoduje to, że właściwie, potwierdzenie zgłoszenia wniosku do regionu, przy dobrych wiatrach można otrzymać jedynie do sesji kwietniowej PISF. Idąc dalej praktyka jest taka, że regiony czekają z ogłoszeniem wyników na PISF lub filmy, które nie mają potwierdzenia dotacji z PISF odpadają. Dlatego, że biorąc pod uwagę rynek filmowy - wiadomo, że w zdecydowanej większości przypadków gwarancja powstania filmu jest udział finansowy PISF. Takiej treści rozmowy odbyliśmy w funduszu łódzkim, krakowskim, dolnośląskim. Więc projekty, które nie mają dotacji z PISF automatycznie spadają. Dla regionów jest problemem fakt, że filmy, które wybrali (tak się zdarzyło w poprzednich rozdaniach) nie miały dotacji z PISF, co w praktyce oznacza, że nie są w stanie zawrzeć umowy z regionem ani wejść w produkcję, czytaj w zdjęcia do filmu, w roku, w którym region przyzna im dofinansowanie. Regiony musiały ogłaszać dodatkowe konkursy lub przeprowadzać wewnętrzne procedury, żeby wnioski z dalszych pozycji mogły przejść do podpisania umowy. Tak było np. w Łodzi i Dolnym Śląsku w zeszłym roku. str. 4
Region wyznacza 30 dni na podpisanie umowy. Oznacza to, że w okolicach sierpnia trzeba wszystko sfinalizować i wydać środki do końca roku. To powoduje, że z pozytywną oceną z regionu - nie można aplikować do PISF. Bo to dofinansowanie przyznane przez region i tak straci moc po 30, max. 60 dniach. A wniosek złożony w PISF musi czekać te 90 dni. Regiony - korzystając z pieniędzy budżetowych muszą je rozliczać do końca roku. Ad. PRIORYTET IV. PRODUKCJA FILMÓW DOKUMENTALNYCH (pkt. 2.7 litera i /str. 44) Do działań marketingowych proponowalibyśmy dopisanie kosztów udziału w pitchingach i warsztatach szkoleniowych, mamy tu na myśli możliwość wpisania w kosztorys takich działań jak udział w pitchingu w Karlovych w celu prezentacji projektu m.in. dla selekcjonerów festiwalowych, agentów sprzedaży czy też np. udział w DocIncubator z roughcatem filmu, oraz kosztów wykonania materiałów typu DVD w większej ilość sztuk, masteringu DVD, projekt plakatu, wydruki materiałów promocyjnych. PONADTO STOWARZYSZENI FILM 1,2 PROPONUJE NASTĘPUJĄCE ROZWIĄZANIA W RAMACH STYPENDIÓW SCENARIUSZOWYCH: Postulaty i propozycje rozwiązań: a. Celem stypendium scenariuszowego jest pomoc w stworzeniu scenarzyście warunków do przygotowania pierwszej wersji scenariusza na podstawie zaakceptowanego przez Lidera komisji eksperckiej treatmentu. Stypendium jest dotacją mająca wspomóc twórcę na samym początku procesu twórczego. Dlatego kwota stypendium nie może równać się wysokością z kwotą honorarium za scenariusz. b. Głównym sensem stypendiów jest przygotowanie jak najdokładniejszej i jak najlepiej udokumentowanej wizji artystycznej projektu w celu pozyskania producenta lub/i reżysera. Dlatego proponujemy wprowadzenie obligatoryjnych załączników do powstałego scenariusza filmowego, podlegających - tak jak sam scenariusz - ocenie i akceptacji PISF: synopsis, logline, krótki opis bohaterów, aktualny treatment. Dokumenty te są niezbędne w dalszym życiu projektu, a ich wysoki poziom daje większe szanse zarówno scenarzyście, jak i później potencjalnemu producentowi filmu. c. Wysokość kwot wszystkich stypendiów scenariuszowych wynosić powinna pomiędzy 20.000 a 30.000 zł. Pozwoli to rocznie na zrealizowanie znacznie większej liczby stypendiów niż obecnie, przy niezmienionej alokacji na ten cel (w 2012 to 1.000.000,- zł.). d. Wypłacenie wszystkich rat dotacji nie powinno być uzależnione jak dotychczas od przedstawienia listu intencyjnego podpisanego przez ewentualnego przyszłego producenta lub reżysera filmu (często będzie to albo fikcją, albo nieskutecznym sposobem na przyspieszenie realizacji projektu). Druga rata dotacji wypłacana powinna być po złożeniu scenariusza do PISF. Ostatnia rata - po akceptacji scenariusza przez PISF. e. W przypadku filmu dokumentalnego, oprócz tekstu literackiego, powinno składać się dokumentację fotograficzną i/lub wideo. f. W przypadku filmu animowanego, oprócz tekstu literackiego, powinno składać się przykładową koncepcję plastyczną, projekty scenografii i wizerunki postaci. W szczególnych przypadkach scenariusz filmu animowanego może mieć postać storyboard ową. str. 5
g. O stypendium scenariuszowe muszą móc się ubiegać także debiutanci. Jedynym dodatkowym warunkiem powinna być konieczność zgłoszenia w takiej sytuacji opiekuna artystycznego. h. System stypendialny PISF powinien zapewniać możliwość wyboru komisji eksperckiej i opiekuna artystycznego, tym samym realizując zasadę pluralizmu i różnorodności, co jest kontynuacją idei przyświecającej w roku 2011 reformie systemu eksperckiego. INNE UWAGI. (str. nr 5 projektu) W tabeli definicji proponujemy zmianę definicji długości filmu dokumentalnego: krótkometrażowy ma czas projekcji do 30`, średniometrażowy między 30` a 70` (str. 13 pkt. 8 oraz str. 18 pkt. 5.7 projektu) Nie możemy zgodzić się na odebranie producentowi prawa do własnego kształtowania polityki festiwalowej, poprzez umożliwienie PISF samodzielnego zgłaszania filmów na festiwal filmowy w Gdyni. Faworyzowanie festiwalu w Gdyni, jako jedynego festiwalu wymienianego w PO 2013, jest niezrozumiałe, tak jak i stosowanie zwyżek tylko dla twórców nagrodzonych tylko na tym festiwalu. Proponujemy w to miejsce zapis o ew. zwyżkach dla twórców filmów nagrodzonych na A-klasowych festiwalach wg. aktualnej klasyfikacji FIAPF. Uważamy, że zasady funkcjonowania nowego liderskiego systemu eksperckiego należy wprowadzić do wszystkich programów operacyjnych PISF. Prosimy o jak najszybsze przedstawienie budżetu PISF na rok 2013, wraz z podziałem środków na konkretne programy operacyjne i priorytety. PROPOZYCJE LIDERÓW KOMISJI EKSPERCKICH 2013 Jako niezależna organizacja, Stowarzyszenie FILM 1,2 nie może podjąć się proponowanej przez PISF roli konsultanta chęci przyjęcia stanowiska Lidera Komisji Eksperckiej z żadnym z potencjalnych kandydatów. Uważamy za niezgodne z dobrym obyczajem kontaktowanie się z konkretnymi osobami i namawianie ich do przyjęcia propozycji naszego poparcia na stanowisko finansowane z publicznych środków. Stowarzyszenie FILM 1,2 postanawia zarekomendować na stanowiska liderów następujące osoby (bez potwierdzenia dostępności oraz bez wskazywania na produkcję oraz stypendia i development), które cieszą się naszym uznaniem i które posiadają odpowiedni dorobek i autorytet do pełnienia funkcji lidera komisji eksperckiej: FILM DOKUMENTALNY Maria Zmarz Koczanowicz Jacek Bławut Wojciech Staroń str. 6
Marcel Łoziński Paweł Łoziński Maciej Cuske Tomasz Wolski FILM FABULARNY Feliks Falk Krzysztof Krauze Wojciech Smarzowski Mariusz Grzegorzek Andrzej Jakimowski Sławomir Fabicki Urszula Antoniak FILM ANIMOWANY Tomasz Bagiński Piotr Dumała Izabela Plucińska Zarząd i Komisja Rewizyjna Stowarzyszenia FILM 1,2 w składzie: Sebastian Buttny, Katarzyna Klimkiewicz, Narmina Hebanowska, Marcin Chydziński, Justyna Tafel, Marcin Malatyński, Małgorzata Suwała, Małgorzata Gontarska, Marta Lewandowska, Jakub Cuman, Jakub Mikurda, Jakub Kosma str. 7