lipiec 2013
Informacja o badaniu Czy jesteśmy przesądni? Czy wierzymy w to, co mówią wróżby, sny, horoskopy, gwiazdy? Istnieją różne niekonwencjonalne metody, za pomocą których ludzie od wieków próbują poznać swoją przyszłość. O to, czy uciekamy się do takich metod, by dopomóc szczęściu bądź zapobiec nieszczęściu kilkukrotnie na przestrzeni 20 lat pytał Polaków OBOP TNS OBOP TNS Polska. Dla porównania w poniższym komunikacie zestawiono wyniki z lipca 2013 z rezultatami z lat 1994 i 1999. Termin badania: 5-10 lipca 2013 r. Próba: ogólnopolska, reprezentatywna próba 1000 mieszkańców Polski w wieku 15 i więcej lat. Cytowanie, publiczne odtwarzanie, kopiowanie oraz wykorzystywanie w innej formie danych, informacji i opracowań zawartych w tej publikacji jest dozwolone pod warunkiem podania źródła: TNS Polska. 2
Podsumowanie!! Od 1994 roku do 2013 nastąpił zauważalny spadek zainteresowania wśród Polaków sposobami, przy pomocy których od wieków próbowano odczytać przyszłość. Coraz rzadziej jesteśmy skłonni korzystać z usług wróżek, jasnowidzów, coraz rzadziej czytamy też horoskopy i wierzymy w to, co mówią nam sny. W 2013 roku 10% Polaków przyznaje się, że w swoim życiu korzystało z usług wróżbitów; 11% interesuje się astrologią i parapsychologią; 38% uważa, że w snach mogą być zawarte przestrogi, znaki; a 55% przynajmniej od czasu do czasu czyta horoskopy.! Choć wśród ogółu Polaków zainteresowanie i wiara w przepowiednie z czasem wyraźnie osłabły, to, jak pokazują wyniki, udział osób, które zmieniły swoje postępowanie pod wpływem wróżby, przepowiedni, snów lub innych znaków w przeciągu 20 lat nie zmienił się aż tak bardzo (z 19% do 16%).! Kobiety wydają się bardziej przesądne niż mężczyźni. Zdecydowanie częściej uważają, że w snach mogą być zawarte pewne szczególne znaki, przestrogi (49% w porównaniu do 25%). Dwa razy częściej przyznają, że sięgają po horoskopy (73% w porównaniu do 36%). Co więcej 16% kobiet i tylko 3% mężczyzn deklaruje, że zdarzyło im się korzystać z porad wróżki / wróża lub jasnowidza. 3
1 Wróżby, przepowiednie, astrologia i parapsychologia
Wróżby i przepowiednie W 1994 roku prawie co piąty Polak (19%) przyznał, że zdarzyło mu się chociaż raz w życiu skorzystać z rady wróżki / wróża lub jasnowidza. Od tego momentu do uciekania się do tego typu metod przewidywania przyszłości przyznaje się coraz mniej Polaków. W 1999 takich osób było 14%, natomiast dziś do korzystania z pomocy wróżki / wróża / jasnowidza przyznaje się co dziesiąty z nas (10%). Aktualnie połowa osób (49%), które kiedykolwiek skorzystały z usług wróżki / wróża / jasnowidza, twierdzi, że uzyskane rady spełniły się w bardzo dużym, bądź w dużym stopniu. W roku 1996 odsetek ten był bliższy jednej trzeciej, a w 1999 roku wzrósł do dwóch piątych (42%). 1994 1999 2013 1994 Czy korzystał(a) Pan(i) kiedykolwiek z rady wróżki/wróża lub jasnowidza? 36 10 26 14 19 Dane w [%] Jeśli tak, to czy te przepowiednie spełniły się czy nie? Spełniły się: 35 3 Od 20 lat systematycznie spada odsetek Polaków korzystających z rad osób przewidujących przyszłość w porównaniu z rokiem 1994 dzisiaj decyduje się na to prawie dwa razy mniej osób. W tym samym czasie jednak wśród osób korzystających z rad wróżki / jasnowidza rośnie grupa, która wierzy w moc usłyszanych przepowiedni. 1999 2013 42 15 39 49 21 21 w bardzo dużym / w dużym stopniu 7 4 w małym stopniu nie spełniły się trudno powiedzieć 5
Astrologia i parapsychologia Czy interesuje się Pan(i) sprawami astrologii, parapsychologii? 1996 16 83 1 2013 11 89 1 tak nie trudno powiedzieć W 1996 roku zapytano Polaków, czy interesują się sprawami astrologii, parapsychologii. Ośmiu na dziesięciu Polaków (83%) odpowiedziało wtedy, że nie ma takich zainteresowań. Dziś grupa ta urosła nieco w siłę, bo osób niezainteresowanych tematem jest obecnie 89%. Z drugiej strony warto podkreślić, że w roku 2013 astrologią i parapsychologią interesuje się 11% badanych. 6
2 Sny i horoskopy
Czy uważa Pan(i), że w snach mogą być zawarte przestrogi, znaki? Dane w [%] 1994 38 30 12 16 4 1999 29 31 13 22 5 2013 9 29 24 32 6 zdecydowanie tak raczej tak raczej nie zdecydowanie nie trudno powiedzieć W 1994 roku zdecydowana większość Polaków (68%) uważała, że w snach mogą być zawarte przestrogi, znaki. Pięć lat później tego samego zdania było już 60% badanych, dziś tylko 38%. Co trzeci Polak zdecydowanie nie wierzy (32%), a co czwarty (24%) raczej nie wierzy, by ze snów można było wyczytać wskazówki mówiące o przyszłości. Odsetek sceptyków przepowiedni sennych w trakcie 20 lat uległ podwojeniu w 1994 grupa ta liczyła 28% Polaków, dziś 56%. 8
Horoskopy W 1994 roku większość Polaków (65%) przyznało, że czasami bądź często czyta horoskopy. Pięć lat później to samo deklarowała połowa badanych (52%). Dziś takich osób, które często bądź czasami czytają horoskopy, jest zdecydowanie mniej stanowią one 34% ogółu badanych. Z kolei nieco mniej niż połowa Polaków (45%) deklaruje, że wcale nie czyta horoskopów. Oznacza to, że w porównaniu z rokiem 1994 odsetek takich osób wzrósł ponad dwukrotnie, tj. o 25 punktów procentowych. Zdecydowana większość Polaków nie wierzy w możliwość spełnienia się zawartych w horoskopach przepowiedni (w roku 1994 77% a w roku 2013 83%). Choć przez ostatnie 20 lat tendencja ta uległa wzmocnieniu, to dziś 13% Polaków wierzy w to, co mówią horoskopy. 1994 1999 2013 1994 7 15 26 Czy czyta Pan(i) horoskopy? 27 37 39 21 18 15 45 30 20 często czasami bardzo rzadko wcale 20 77 Dane w [%] A czy wierzy Pan(i) w to, co mówią horoskopy? 3 1999 14 82 4 2013 13 83 4 tak nie trudno powiedzieć 9
3 Sposoby poznawania przyszłości a płeć
Sposoby poznawania przyszłości a płeć Lipiec 2013 Czy uważa Pan(i), że w snach mogą być zawarte przestrogi, znaki? Dane w [%] mężczyźni 4 21 23 45 6 kobiety 13 36 24 20 6 zdecydowanie tak raczej tak raczej nie zdecydowanie nie trudno powiedzieć Czy czyta Pan(i) horoskopy? mężczyźni 1 15 20 64 kobiety 11 38 23 27 często czasami bardzo rzadko wcale Czy korzystał(a) Pan(i) kiedykolwiek z rady wróżki/wróża lub jasnowidza? mężczyźni 3 97 kobiety 16 84 tak nie 11
Sposoby poznawania przyszłości a płeć Od 1994 roku do 2013 nastąpił zauważalny spadek zainteresowania sposobami, przy pomocy których od wieków próbowano odczytać przyszłość. Nawet najpopularniejsze metody służące poznaniu tego, co nas czeka oraz podjęciu wyzwania walki z tym, co nieuniknione, straciły na znaczeniu. Coraz rzadziej jesteśmy skłonni korzystać z usług wróżek, jasnowidzów, coraz rzadziej czytamy też horoskopy i wierzymy w to, co mówią nam sny. By dopełnić obrazu współczesnych Polaków i ich stosunku do wróżb, przepowiedni, horoskopów, astrologii, snów lub innych znaków należy zwrócić uwagę na jedną z najsilniej różnicujących w tym zakresie cech na płeć. Kobiety zdecydowanie częściej niż mężczyźni uważają, że w snach mogą być zawarte pewne szczególne znaki, przestrogi (49% w porównaniu do 25%). Dwa razy częściej przyznają, że sięgają po horoskopy (73% w porównaniu do 36%). Co więcej 16% kobiet i tylko 3% mężczyzn deklaruje, że zdarzyło im się korzystać z porad wróżki / wróża lub jasnowidza. 12
4 Wpływ przepowiedni
Wpływ przepowiedni Czy jesteśmy skłonni odłożyć jakąś decyzję, zmienić swoje postępowanie pod wpływem wróżby, przepowiedni, snu lub innych znaków? Jak pokazują wyniki przeprowadzonego w lipcu badania 14% Polaków jest skłonnych się na to czasem zdecydować, zaś 2% robi to często. Rozkład odpowiedzi w tej kwestii jest prawie niezmienny od 20 lat. Zdecydowana większość Polaków (78-85%) od lat deklaruje, że nie zdarzyło im się ulec treści przepowiedni, wróżby, snu i wprowadzić pewne zmiany mające zapobiec nieszczęściu bądź dopomóc szczęściu. Kobietom zdarza się również znacznie częściej odkładać pewne decyzje, zmienić swoje postępowanie, bądź plany pod wpływem przepowiedni, snów lub innego typu znaków (22% w porównaniu do 9%). 1994 1999 2013 płeć (dane bieżące) Czy zdarzało się Panu(i) odłożyć jakąś decyzję, zmienić swoje postępowanie pod wpływem wróżby, przepowiedni, snów lub innych znaków? Dane w [%] męczyźni kobiety 2 2 2 2 7 2 17 17 14 20 78 78 82 89 75 tak, często tak, czasami nie trudno powiedzieć 3 3 2 2 3 14
Zespół badań społecznych OBOP w TNS Polska Urszula Krassowska Account Director Urszula.Krassowska@tnsglobal.com +48 22 598 97 11 Marzena Ciesielska Research Executive Marzena.Ciesielska@tnsglobal.com +48 22 598 97 07 Joanna Skrzyńska Senior Research Executive Joanna.Skrzynska@tnsglobal.com +48 22 598 96 73 Monika Pałasz-Szczęsna Account Manager Monika.Palasz-Szczesna@tnsglobal.com +48 22 598 96 75 Agata Zadrożna Account Manager Agata.Zadrozna@tnsglobal.com +48 22 598 97 14 15