Stosunek pracy na podstawie powołania MARIA TERESA ROMER

Stosunek pracy na podstawie powołania MARIA TERESA ROMER Prawo Pracy nr 7 8 lipiec - sierpień 2006 roku Wydawca Librata sp. z o.o. Warszawa Al. Jerozolimskie 42 Zgodnie z art. 2 kp pracownikiem jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania, spółdzielczej umowy o pracę. Powołanie jest więc odrębnym źródłem powstania stosunku pracy. W myśl art. 68 kp stosunek pracy nawiązuje się na podstawie powołania w przypadkach określonych w odrębnych przepisach. Oznacza to, że Kodeks pracy nie określa samoistnie przypadków, w których dochodzi do nawiązania stosunku pracy na podstawie powołania, pozostawiając to odrębnym przepisom. Mogą to być tylko przepisy rangi ustawowej, do których zalicza się tez rozporządzenia wydane z mocy odpowiednich ustaw. Art. 68 1 kp w poprzedniej wersji przewidywał, iż nawiązanie stosunku pracy na podstawie powołania może powstać także w wyniku odpowiedniego rozporządzenia Rady Ministrów. Przepis ten przez odesłanie do art. 298 kp upoważniał Radę Ministrów do określenia przypadków, w których stosunek pracy nawiązuje się na podstawie powołania. Art. 298 kp przewidywał, między innymi, uprawnienie dla Rady Ministrów do określenia w drodze rozporządzenia w sposób szczególny niektórych praw i obowiązków pracowników zatrudnianych w niektórych działach służby państwowej, w zakładach opieki zdrowotnej, w jednostkach pomocy społecznej, w jednostkach wojskowych, na stanowiskach związanych ze służbą zagraniczną lub obronnością kraju, zatrudnianych za granicą przez polskie przedsiębiorstwa, do wprowadzenia dla tych pracowników w drodze rozporządzenia nawiązywania stosunku pracy na podstawie mianowania, a także powołania. Tego rodzaju regulacja stwarza możliwości rozszerzenia przez Radę Ministrów stanowisk, na których źródłem stosunku pracy było powołanie. Z dniem 1 stycznia 2004 roku. przepis ten- art. 298 kp został skreślony. W konsekwencji nawiązanie stosunku pracy na podstawie powołania może mieć miejsce, jak już wspomniano, na podstawie odrębnych przepisów. Ograniczenie powołania jako źródła nawiązania stosunku pracy dyktowane jest funkcją ochronną prawa pracy. Umowny stosunek pracy jest dla pracownika bardziej korzystny niż nawiązany na podstawie powołania. Dlatego tez przyjmuje się, że gdy stosunek pracy został nawiązany na podstawie powołania na stanowisku, które nie jest przez przepisy odrębne ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na podstawie ustaw określone jako to, na którym stosunek pracy nawiązuje się na podstawie powołania to na zasadzie uprzywilejowania pracownika ( art. 18 2 kp ) źródłem powstania takiego stosunku prawnego staje się z mocy prawa umowa o pracę. Stosunek pracy nawiązany na postawie umowy o pracę jest zdecydowanie bardziej korzystny dla pracowaników niż powołanie. Pracownik zatrudniony na podstawie powołania podlega w zakresie trwałości tego stosunku znacznie mniejszej ochronie niż w przypadku zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, a jego roszczenia w przypadku nieuzasadnionego czy niezgodnego z prawem rozwiązania tego stosunku są ograniczone w istotny sposób. POWOŁANIE W SPÓŁKACH PRAWA HAN- DLOWEGO Powołanie jako źródło nawiązania stosunku pracy należy odróżnić od powołania używanego w potocznym tego słowa znaczeniu. Wielokrotnie w literaturze i orzecznictwie podkreślano, że powołanie bywa używane w znaczeniu, które nie może być utożsamiane z powołaniem w rozumieniu art. 68 1 kp. Powołanie nie może oznaczać, i często oznacza, powierzenie odpowiedniej funkcji w organach spółek prawa handlowego. Takie powołanie może być i najczęściej bywa połączone z nadaniem odpowiednich uprawnień i nie pozostaje w jakimkolwiek związku z powołaniem w rozumieniu art. 68 kp. Powołane do pełnienia odpowiednich funkcji mogą być bowiem osoby, które w ogóle nie pozostają w stosunku pracy, lecz świadczą pracę na podstawie umowy prawa cywilnego. Najczęściej dotyczy to osób zasiadających w organach spółek prawa handlowego, którym w drodze powołania powierza się odpowiednie funkcje. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 28 lipca 1999 r., sygn. I PKN 171/99, powołanie członka zarządu spółki przez właściwy organ nie zawsze oznacza nawiązanie

stosunku pracy w drodze powołania w rozumieniu art.68 kp. W uchwale z dnia 4 października 1994 r., sygn. I PZP 42/94, Sąd Najwyższy stwierdził: Członek zarządu spółki z ograniczona odpowiedzialnością, będący równocześnie kierownikiem zakładu pracy, może być zatrudniony na podstawie umowy o prace jak tez powołania. W wyroku z dnia 13 października 1998 r., I PKN 345/98: Przepisy Kodeksu handlowego i prawa bankowego, przewidujące powołanie członków zarządu spółki akcyjnej ( banku ), nie są odrębnymi przepisami upoważniającymi do nawiązania stosunku pracy na podstawie powołania (art. 68 1 kp ). Orzeczenie to zachowuje pełną aktualność pod rządami Kodeksu spółek handlowych. W uzasadnieniu tego wyroku SN podkreślił, że powołanie członka zarządu spółki akcyjnej (banku) mające podstawę w prawie handlowym czy bankowym nie jest jednocześnie powołaniem w rozumieniu art. 68 kp, czyli poza nawiązaniem członkostwa w zarządzie spółki powodującym również nawiązanie stosunku pracy na podstawie powołania. Sąd Najwyższy w swoim orzecznictwie, dotyczącym Kodeksu handlowego, ale odpowiednio mającym zastosowanie do Kodeksu spółek handlowych, przyjmuje, że choć umowa o prace była jedyna podstawą nawiązania stosunku pracy w chwili uchwalenia Kodeksu handlowego, a inne podstawy nawiązania stosunku pracy, w tym szczególnie powołanie, zostały wprowadzone później, a powołanie w rozumieniu Kodeksu pracy nie jest wyłączone ze względu na kolegialne kierowanie spółką, to powołanie członka zarządu spółki kapitałowej nie oznacza jeszcze nawiązania stosunku pracy. Według wyroku SN z dnia 9 kwietnia 1998 r., sygn. I PKN 68/97: Statut gminy nie może rozszerzać katalogu osób zatrudnionych na podstawie powołania (art.2 ustawy o pracownikach samorządowych z dnia 22 marca 1990 r.; tekst jedn.: Dz. U. nr 142, poz.1593 ). Wyrok SN z dnia 26 marca 1998 r., sygn. I PKN 2/98: W kierowniczych strukturach jednostek budżetowych tworzonych przez gminy mogą być zatrudnieni pracownicy na postawie umowy o prace, jeżeli odrębne przepisy nie wymagają nawiązania z nim stosunku pracy na podstawie powołania. Wyrok SN z dnia 9 lutego 2000 r., sygn. I PKN 518/99: Stoosunek pracy zastępcy dyrektora przedsiębiorstwa państwowego nawiązuje się na podstawie powołania. Przepis art. 44 ustawy z dnia 25 wrzesnia 1981 r. o przedsiębiorstwach państwowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2002 r. nr 112, poz. 981), zgodnie z którym zastępcę dyrektora przedsiębiorstwa powołuje dyrektor za zgodą rady pracowniczej, jest bowiem przepisem odrębnym w rozumieniu art. 68 kp. Ograniczenie możliwości określenia stanowiska, na których stosunek pracy nawiązuje się na podstawie powołania, do aktów prawnych rangi ustawy podyktowane jest tym, że stosunek pracy nawiązany na podstawie powołania łączy się z pozbawieniem osób powołanych, które są pracownikami w rozumieniu prawa pracy, uprawnień przysługujących innym pracownikom przede wszystkim w zakresie ochrony trwałości stosunku pracy. Jak już wspomnieliśmy, pracownicy, których stosunek pracy powstał na podstawie powołania, w przypadku gdy organ powołujący rozwiąże z nim stosunek pracy są zasadniczo pozbawieni ochrony prawnej w zakresie możliwości dochodzenia takich roszczeń, jakie przysługują pracownikom, których stosunek pracy powstał na innych zasadach. Ten sposób nawiązania stosunku pracy dotyczy przede wszystkim osób na stanowiskach kierowniczych, dyrektorów, ich zastępców, głównych księgowych. Stosunek pracy nawiązany na podstawie powołania aczkolwiek najczęściej łączy się z wysokim wynagrodzeniem oraz szeregiem dodatkowych świadczeń, takich jak: samochód służbowy wraz z kierowcą do dyspozycji w każdej chwili, także w sprawach prywatnych, sekretariatem, gabinetem itd., równocześnie, a może właśnie dlatego, nie tylko nie daje żadnych gwarancji ochrony trwałości tego stosunku, ale pozbawia osoby zatrudnione na tej podstawie domagania się przywrócenia do pracy nawet przy najbardziej nieuzasadnionym czy naruszającym prawo rozwiązania tego stosunku. W gestii organu powołującego leży bowiem nie tylko powołanie, ale i odwołanie ze stanowiska. Odwołanie może nastąpić w każdej chwili i formalnie bez konieczności podania przyczyny. Nawiązanie stosunku pracy na podstawie powołania stwarza organowi powołującemu swobodę w doborze osób na stanowiska dyrektorskie i kierownicze. Organ powołujący może bowiem w każdej chwili odwołać pracownika powołanego, i to niezależnie od tego, jak pracownik powołany wypełnia swoje obowiązki oraz czy osoba powołana na miejsce pracownika odwołanego reprezentuje odpowiedni poziom zawodowy. KATALOG STANOWISK Przed wybuchem II wojny światowej instytucja stosunku pracy na podstawie powołania nie była znana naszemu prawu pracy. Przed 2 czerwca 1996 r., przed nowelizacją Kodeksu pracy, katalog stanowisk, na których

stosunek pracy nawiązywał się na podstawie powołania, zawierały rozporządzenia Rady Ministrów. Ponadto, na mocy Kodeksu pracy w wersji obowiązującej przed nowelizacją z dnia 2 czerwca 1996 r., wszyscy kierownicy zakładów pracy oraz ich zastępcy byli zatrudniani na podstawie powołania. Prócz tych kodeksowo określonych stanowisk, na których stosunek pracy nawiązał się na podstawie powołania, rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20 listopada 1974 r. w sprawie określenia stanowisk kierowniczych, na których zatrudnia się pracowników na podstawie powołania (Dz. U. nr 45, poz. 268 ze zm.), które utraciło moc obowiązującą z dniem 2 czerwca 1996 r., określało inne jeszcze stanowiska pracy, na których stosunek pracy nawiązywał się na podstawie powołania. Art. XV 2 Przepisów wprowadzających Kodeks pracy (ustawa z dnia 24 czerwca 1974 r.), stanowił, że stosunek pracy pracowników mianowanych na podstawie ustawy z dnia 17 lutego 1933 r. o państwowej służbie cywilnej przekształca się w stosunek pracy na podstawie powołania, jeżeli zajmują oni stanowiska, na których w myśl przepisów Kodeksu pracy przewidziane jest nawiązanie stosunku pracy przez właściwy organ. Z dniem wejścia w życie ustawy z dnia 2 czerwca 1996 r. o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych innych ustaw sytuacja uległa zmianie w odwrotnym kierunku. Stosunki pracy z powołania powstałe na mocy dotychczasowych przepisów przekształciły się w stosunki pracy na podstawie umowy odpowiednio na czas określony lub na czas nieokreślony, zależnie od charakteru powołania. Tym razem, z mocy prawa, stosunki pracy z powołania uległy przekształceniu w umowne stosunki pracy. Dotyczyło to wszystkich kierowników zakładów pracy i ich zastępców oraz pracowników, którzy stali się pracownikami z powołania na podstawie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 20 listopada 1974 r. Nie zmienił się natomiast status prawny pracowników z powołania, których stosunek pracy powstał na mocy przepisów odrębnych, np. dyrektorów przedsiębiorstw państwowych. T R Y B P O W Ł A N I A Stosunek pracy z powołania nawiązuje się najczęściej na czas nieokreślony. Nie określa się wówczas w akcie powołania czasu powołania. Przepisy szczegolne mogą określać, że powołanie następuje na czas okreslony. Akt powołania określa wówczas czas trwania tego stosunku. Bark takiego określenia oznacza powołanie na czas nieokreślony. W wyroku z dnia 15 maja 1997 r., sygn. I PKN 164/97, Sąd Najwyższy uznał, że: Dopuszczalne jest porozumienie stron w sprawie zmiany umowy o pracę na stanowisku pracy z powołania na czas określony, po upływie którego następuje reaktywowanie umownego stosunku pracy. Istnieje swoboda w poprzedzaniu powołania konkursem. Zgodnie z art. 68 1 kp powołanie może być poprzedzone konkursem, choćby przepisy szczególnie nie przewidywały wymogu wyłaniania kandydata na stanowisku wyłącznie w wyniku konkursu. Oznacza to, że nawet wówczas gdy przepisy szczególnie nie uzależniają powołania od uprzedniego udziału w konkursie, organ, który pragnie zatrudnić pracownika na stanowisku z powołania, może uzależnić swoją decyzje od wyniku konkursu, mimo iż przepisy szczególne nie przewidują konkursu jako jedynej drogi powołania. Akt powołania oznacza nawiązanie stosunku pracy i powierzenie pracownikowi określonej funkcji (stanowiska). Akt powołania nie jest aktem administracyjno prawnym. Akt powołania jest wprawdzie jednostronnym oświadczeniem woli organu powołujacego, lecz pracownik przyjmujący go, składa w sposób bierny swoje oświadczenie woli, a w konsekwencji dochodzi do dwustronnego oświadczenie woli. W wyniku powołania pracownika na ogół świadczy pracę na rzecz innego podmiotu, niż ten, który go powołał. Pracownik powołany na stanowisko w wyniku konkursu może skrócić okres wypowiedzenia u dotychczasowego pracodawcy do miesiąca. Możliwość skorzystania ze skróconego okresu wypowiedzenia dotyczy wyłącznie pracowników, których obowiązuje 3- miesięczny okres wypowiedzenia. Rozwiązanie dotychczasowego stosunku pracy w tym trybie w skutkach prawnych jest traktowane tak, jakby to dotychczasowy pracodawca dokonał wypowiedzenia. Tego rodzaju możliwość nie wyklucza rozwiązania dotychczasowego stosunku pracy na zasadzie porozumienia stron. Przy tym trybie, jak wiadomo, konieczna jest zgoda drugiej strony pra-codawcy, któremu natychmiastowa utrata praco-wnika może nie zawsze odpowiadać. Prawo do skrócenia okresu wypowiedzenia w opisany sposób jest niezależne od sposobu w jaki dotychczasowy stosunek pracy został nawiązany. W przypadku rozwiązania stosunku pracy w tym trybie praco-dawca w świadectwie pracy jako przyczynę rozwiązania podaje wypowiedzenie przez praco-dawcę z powołaniem się na art. 63 2 kp. TRYB I SKUTKI ODWOŁANIA Zasadą jest, że do stosunku pracy na podstawie powołania stosuje się przepisy dotyczące umów na czas nieokreślony z wyłączeniem trybu postępowania przy rozwiązywaniu tych umów, a także orzekania bez skuteczności wypowiedzeń i o przywracaniu do pracy. Oznacza to, że organ powołujący, na rzecz którego nie zawsze praca jest świadczona, może w każdym czasie niezwłocznie lub w

określonym terminie odwołać pracownika ze stanowiska. Dotyczy to także pracowników, którzy na podstawie przepisów szczególnych zostali powołani na czas określony. Oznacza to, że wobec pracowników powołanych na czas określony nie działa ogólna zasada stabilności stosunku pracy nawiązanego na czas określony. Wyrok SN z dnia 11 kwietnia 1997 r., sygn. I PKN 79/97: Odwołanie pracownika zatrudnionego na podstawie powołania w drodze konkursu na czas określony przed upływem wyznaczonego terminu nie stanowi nadużycia prawa (art. 8 kp), jeżeli pracodawca nie działał w złej wierze lub w celu szykany pracownika. Organ, który pracownika powołał, nie jest zobowiązany do konsultacji zamiaru wypowiedzenia ze związkiem zawodowym ani do zasięgania opinii związku w przypadku zamiaru odwołania bez zachowania okresu wypowiedzenia, równoznacznego w skutkach prawnych z rozwiązaniem stosunku pracy z winy lub bez winy pracownika. Odwołanie może nastąpić w okresie usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy (np. w czasie zwolnienia lekarskiego ). Odwołanie jest skuteczne natychmiast, lecz okres wypowiedzenia rozpoczyna swój bieg po upływie okresu usprawiedliwionej nieobecności w pracy. W orzecznictwie utrwalony został jednak pogląd, że zakaz rozwiązania przez pracodawcę stosunku pracy bez zgody zarządu zakładowej organizacji związkowej ustanowiony w art.32 ust.1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych odnosi się także do pracowników z powołania (art.68-72 kp). Naruszenie tego zakazu stwarza roszczenie o uznanie, że odwołanie ze stanowiska nie spowodowało rozwiązania stosunku pracy (m.in. uchwala Sądu Najwyższego z dnia 14 lipca 1992 r., sygn. I PZP 42/92 ). Ten pogląd orzecznictwa dotyczy pracownika z powołania pełniących taką funkcje w związku zawodowym, która chroni pracownika przed rozwiązaniem każdego stosunku pracy bez zgody zarządu zakładowej organizacji związkowej. Odwołanie ze stanowiska obejmuje także kobiety w ciąży. Ustawodawca wprawdzie nakłada na organ odwołujący obowiązek zapewnienia takiej pracownicy innej, odpowiedniej ze względu na jej kwalifikacje zawodowe pracy, a przez okres równy okresowi wypowiedzenia zapewnia pracownicy będącej w ciąży prawo do wynagrodzenia takiego jak przed odwołaniem, ale gdy ciężarna pracownica nie wyrazi zgody na inna pracę, stosunek pracy ulega rozwiązaniu z upływem okresu wypowiedzenia, który rozpoczyna swój bieg od daty zaproponowania na piśmie innej pracy. Ta sama zasada dotyczy pracowników powołanych w wieku przedemerytalnym, to znaczy takich, którym brakuje do osiągnięcia wieku emerytalnego nie więcej niż 4 lata. Pracownicy, których stosunek pracy powstał na innych zasadach niż powołanie, w takim wieku są chronieni przed wypowiedzeniem stosunku pracy z wyjątkami ściśle przez prawo określonymi (np. likwidacja pracodawcy ). Wiek przedemerytalny nie chroni pracowników z powołania przed rozwiązaniem stosunku pracy, podobnie jak pełnione funkcje w organach, które w przypadku osób zatrudnionych na innej podstawie niż powołanie muszą na wypowiedzenie i rozwiązanie stosunku pracy wyrazić swoją zgodę. Już 9 września 1977 r. Sąd Najwyższy w sprawie sygn. I PRN 115/77 stwierdził, że: Rozwiązanie stosunku pracy w wyniku odwołania pracownika zatrudnionego na podstawie powołania nie wymaga zachowania określonego a art. 38, 52 3, 54 4 i art. 177 1 kp trybu współdziałania pracodawcy z organami związków zawodowych obowiązującego przy rozwiązywaniu przez pracodawcę umowy o pracę. W uchwale z dnia 21 września 1989 r., sygn. III PZP 41/89, wyraził pogląd: Pracownikowi odwołanemu ze stanowiska przez uprawniony organ nie przysługuje roszczenie o ustalenie nieważności odwołania na podstawie art. 58 1 lub 2 kc w zw. z art. 300 kp. Charakterystyczna dla stosunku pracy z powołania była uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 24 listopada 1992 r., sygn. I PZP 55/92. W jej uzasadnieniu stwierdzono, że istota stosunku pracy z powołania jest oparcie zarówno jego powstania jak i rozwiązania na decyzje właściwego organu, który dokonał powołania. Chodzi bowiem o zapewnienie temu organowi swobody doboru kadr kierowniczych. Stosunek pracy z powołania jest to najmniej stabilny stosunek pracy wśród znanych naszemu prawu pracy. Kodeks pracy przyjmuje natychmiastową skuteczność odwołania w zakresie wykonywania funkcji.jednakże skoro ustawodawca w ustawie o samorządzie terytorialnym w art. 25 przyjął, że zgoda rady gminy jest warunkiem rozwiązania stosunku pracy z radnym, to tym samym przejawił wolę ochrony wszystkich radnych będących pracownikami bez względu na podstawę prawną powstania stosunku pracy. Następstwem ochrony stosunku pracy radnego jest ograniczenie swobody podmiotu, który nawiązał stosunek pracy w drodze powołania, w rozwiązaniu tego stosunku pracy bez zgody rady gminy. Podstawowym roszczeniem pracownika powołanego powinno być roszczenie o odszkodowanie za niezgodne z prawem rozwiązanie stosunku pracy. Nie można jednak odrzucić koncepcji dochodzenia przez takiego pracownika przywrócenia do pracy, szczególnie wówczas gdy podstawa odwołania prowadzącą do rozwiązania stosunku pracy były zdarzenia związane z wykonywaniem funkcji radnego. Od 1 stycznia 2004 r. wprowadzona została możliwość dochodzenia przez pracownika odwołanego ze

stanowiska w sposób równoznaczny z wypowiedzeniem odszkodowania przewidzianego w przypadku wadliwego wypowiedzenia umowy o pracę. Pracownik odwołany ze stanowiska z naruszeniem przepisów o wypowiadaniu umów o pracę na czas określony, może dochodzić przed sądem pracy odszkodowania za niezgodne z prawem lub nieuzasadnione odwołanie. Ta zmiana stanu prawnego ma istotne znaczenie dla istoty ochrony stosunku pracy na podstawie powołania. W doktrynie pojawił się kontrowersyjny pogląd, dotyczący tego, czy możliwość roszczenia obliguje organ odwołujący do podania przyczyny odwołania. Takiego obowiązku nie da się wyprowadzić wprost z uchylenia pkt. 1b art. 69. Trudno jednak przyjąć, iż w przypadku sporu organ odwołujący nie będzie zobligowany do podania przyczyny odwołania. P O D S U M O W A N I E Do nawiązania stosunku pracy w drodze powołania dochodzi, gdy właściwy organ, zwany organem powołującym, powoła pracownika na określone stanowisko, a pracownik powołanie to przyjmie. Cechą charakterystyczną stosunku pracy z powołania jest brak ochrony jego trwałości, wyrażający się tym, że organ powołujący może w każdej chwili, bez podania przyczyny, odwołać pracownika powołanego z zajmowanego stanowiska. Celem nawiązania stosunku pracy na podstawie powołania jest stworzenie organowi powołującemu swobody w doborze osób, którym powierza się stanowiska kierownicze. Stąd mniejsza stabilność tego stosunku pracy. stronę pracownika. Oświadczenie woli pracownika przy nawiązaniu stosunku pracy na podstawie powołania przejawia się najczęściej w sposób bierny, przez przyjęcie aktu powołania. W wyniku powołania pracownik świadczy na ogół prace na rzecz innego podmiotu niż ten, który go powołał. Stosunek pracy nawiązuje się między pracownikiem powołanym a tym podmiotem, na rzecz którego praca ma być świadczona. Stosunek pracy na podstawie powołania jest na ogół nawiązany na czas nieokreślony. Oznacza to, że w akcie powołania nie określa się czasu, na jaki pracownik został powołany. Kodeks pracy przewiduje jednak istnienie przepisów szczególnych, zgodnie z którymi możliwe jest powołanie pracownika na czas określony. Wówczas nawiązanie stosunku pracy następuje na czas oznaczony w powołaniu. Organem uprawnionym do odwołania pracownika z zajmowanego stanowiska jest organ, który go powołał, mimo, że pracownik w okresie powołania świadczył prace na rzecz innego podmiotu. Odwołanie może nastąpić w każdym czasie. Pracownik odwołany ze stanowiska z zachowaniem okresu wypowiedzenia ma prawo do wynagrodzenia w wysokości przysługującej przed odwołaniem. Powołanie powinno być dokonane na piśmie. Podobnie jak w odniesieniu do innych czynności z zakresu prawa pracy, dla nawiązania stosunku pracy na podstawie powołania decydujący będzie fakt rozpoczęcia świadczenia pracy, pelnienia funkcji na stanowisku, które przepisy określają jak to, na którym stosunek pracy nawiązuje się na podstwie powołania. Bark jest podstaw do uznania bezwzględnej nieważności nawiązania stosunku pracy na podstawie powołania z powodu nie dokonania powołania na piśmie. Tak jak to ma miejsce w przypadku umowy o pracę, akt powołania na piśmie powinien być wręczony jak najszybciej pracownikowi, który został dopuszczony do świadczenia pracy na stanowisku z powołania. Na wniosek lub za zgodą pracownika może on być w okresie wypowiedzenia zatrudniony przy innej pracy, a po upływie wypowiedzenia zatrudniony na nowych warunkach pracy i płacy. Pracownik odwołany może tez w okresie wypowiedzenia nie świadczyć pracy i pobierać wynagrodzenie, nawet pracując u innego pracodawcy. Pracownik odwołany bez zachowania okresu wypowiedzenia ma prawo wystąpić do sądu pracy z roszczeniem o uznanie, że rozwiązanie nastąpiło niezgodnie z prawem i może domagać się wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. MARIA TERESA ROMER Sędzia SN w stanie spoczynku Aczkolwiek akt powołania jest aktem jednostronnym, jednak do nawiązania stosunku pracy dochodzi po wyrażeniu (oświadczenia) woli przez druga