Nauczycielski plan dydaktyczny i wynikowy mgr Danuta Skwierawska Przedmiot język polski Program nauczania nr DKOS 4015 143/02 KLASA I TG, I TI Rok szkolny 2011/2012 Tematyka lekcji L. godz. Treści nauczania 1-3. Iliada epopeja heroiczna. Wysoki styl Iliady Homera 3 dwupłaszczyznowość świata przedstawionego Homer, Iliada 4. 5. Na początku byli Grecy mity greckie w opracowaniu J.Parandowskiego, Z. Kubiaka, R. Gravesa (fragmenty): mity genezyjskie, Prometeusz, Syzyf, Tezeusz i topos labiryntu, 2 mit, topos, *archetyp, sacrum i profanum, funkcje mitów: kulturotwórcza, poznawcza, światopoglądowa, mity wyjaśniające pochodzenie kosmosu, bóstw, człowieka 6. Diagnoza wstępna 1 Czytanie ze zrozumieniem.
7. Teatr narodził się w Grecji 1 geneza teatru starożytnego, święta ku czci Dionizosa, teatr w Atenach w okresie klasycznym, agony teatralne, wielka trójca tragików greckich, amfiteatr. 8-10. Tragiczni bohaterowie w greckim teatrze Edyp w Kolonnos Sofoklesa 3 budowa tragedii, rola chóru, trzy jedności, epeisodiony i stasimony, konflikt tragiczny, wina tragiczna (hamartia), rola fatum, katastrofa, tragizm, katharsis, mimesis 11. 12. Nauczyciele mądrości filozofowie starożytnej Grecji Platon, Państwo, Marek Aureliusz, Rozmyślania (fragmenty) 2 przedmiot i główne działy filozofii, Sokrates Platon Arystoteles (powtórzenie wiadomości z gimnazjum, referaty ucz.) poszukiwanie zasady świata, przegląd szkół filozoficznych starożytności: platonizm, stoicyzm, epikureizm, 13. Liryka starożytna i jej miejsce w tradycji kultury Tyrtajosa, Safony, Anakreonta, Symonidesa, Teokryta, Wergiliusza, Owidiusza 1 liryka, natchnienie, plejada, topos Arkadii, poezja tyrtejska, elegia, strofa saficka, hymn, anakreontyk, wiersz biesiadny, erotyk, sielanka, idylla,
14. 15. Horacjańska refleksja o szczęściu i przemijaniu 2 pieśń, stoicyzm i epikureizm w poezji, Horacy, pieśni motywy horacjańskie w kulturze współczesnej, np.: Stowarzyszenie umarłych poetów, reż. P. Weir 16. 17. Wiele ksiąg w jednej Księdze Biblia wiadomości ogólne; Z. Herbert, Książka Cz. Miłosz, Piosenka o końcu świata 2 pochodzenie i budowa Biblii, gatunki biblijne, Stary i Nowy Testament, księgi biblijne, Pięcioksiąg Mojżeszowy, rozdziały i wersety, politeizm i monoteizm 18. 19. Biblijny poemat o stworzeniu świata Księga Rodzaju (stworzenie świata i człowieka, pierwsi rodzice w raju, grzech pierworodny i wygnanie) A. Świderkówna, Hymn o początku; Adam i Ewa w raju 2 opis stworzenia świata jako hymn na cześć Wszechmogącego, Bóg człowiek świat w świetle Księgi Rodzaju, topos raju w kulturze europejskiej, homo viator
20. Nadszedł wielki dzień Jego gniewu 1 apokalipsa, symbole Apokalipsy Apokalipsa św. Jana (fragm.) Cz. Miłosz, Piosenka o końcu świata 21. Wielka próba Abrahama 1 cechy stylu biblijnego: wizyjność, symboliczność, hiperbolizacja, paralelizmy składniowe, powtórzenia itp. Księga Rodzaju (fragm.), próba Abrahama; 22. Kulturowe dziedzictwo Biblii fragmenty Biblii odnoszące się do takich postaci i pojęć, jak np.: wieża Babel, Świątynia Jerozolimska, Kain i Abel, Salomon Dawid, Dekalog, Sodoma i Gomora 1 przykłady funkcjonowania toposów biblijnych w kulturze (np. wieża Babel), symboliczny charakter postaci i pojęć biblijnych
23. Błogosławiony Pan, opoka moja Księga Psalmów (wybrane psalmy w różnych tłumaczeniach) K. K. Baczyński, Psalm 2. o krzyżu 1 psalm, rodzaje psalmów, autorstwo Księgi Psalmów, przekład, parafraza, symboliczność języka psalmów 24. 25. Jaki jest sens ludzkiego cierpienia? Księga Hioba (fragmenty) A. Kamieńska, Powrót Hioba; Cz. Miłosz, Dlaczego nie przyznać 2 Hiob jako postać symboliczna, reinterpretacja opowieści biblijnej w wierszach A. Kamieńskiej i Cz. Miłosza 26. Biblijna pieśń miłosna Pieśń nad pieśniami (fragm.), Hymn do miłości z Pierwszego Listu św. Pawła do Koryntian 1 hymn, różne koncepcje miłości w Biblii 27. 28. Uniwersalny sens przypowieści ewangelicznych wybrane przypowieści biblijne (z Nowego Testamentu), np. o miłosiernym Samarytaninie, o synu marnotrawnym 2 przypowieść (parabola), styl biblijny
29. 30. Reportaż, czyli w poszukiwaniu prawdy faktu W. Tochman, Outside; *wypowiedzi uczniów na temat innych twórców reportażu 2 reportaż, wywiad, sprawozdanie, dokumentaryzm, wybitni twórcy reportażu współczesnego, np. R. Kapuściński, H. Krall 31-33. Praca klasowa z poprawą 3 zasady analizy tekstu literackiego 34. 35. Najstarsze arcydzieło - Bogurodzica 2 Kult maryjny, motyw Deesis, hierarchiczne myślenie średniowiecza, idea pośrednictwa, idee charakterystyczne dla całej epoki średniowiecza (teocetryzm, uniwersalizm), cechy sztuki romańskiej 36. 37. Motyw maryjny w literaturze średniowiecznej Posłuchajcie, bracia miła... 2 plankt, misteria i widowiska pasyjne jako formy teatru średniowiecznego, apokryf, Pieta, cechy sztuki gotyckiej 38. Ślady dawnej polszczyzny we współczesnym języku polskim 1
39. 40. W Rzymie jedno panię było Legenda o św. Aleksym 2 asceza, asceta, hagiografia, legenda 41. 42. Idea ewangelicznej miłości Kwiatki św. Franciszka, Pochwała stworzenia, Wilk z Gubbio 2 Hagiografia, hierarchia, alegoria Giotto, Kazanie św. Franciszka do ptaków. 43. 44. Różne spojrzenia na postacie świętych w poezji współczesnej 2 analiza i interpretacja utworów współczesnych K. Iłłakowiczówna, Opowieść małżonki świętego Aleksego; S. Grochowiak, Święty Szymon Słupnik; 45. Średniowieczne wzorce osobowe: rycerz chrześcijański M. Ossowska, Średniowieczny, rycerz; utwory poznane w gimnazjum: Pieśń o Rolandzie, Cervantes, Don Kichote, H. Sienkiewicz, Krzyżacy 1 truwerzy, trubadurzy, epika rycerska, romanse rycerskie, pieśń o dziejach, topos błędnego rycerza, alegoria, symboliczność
46. O pierwszym Bolesławie, którego zwano Chrobrym 1 historiografia, roczniki, kroniki Gall Anonim, Kronika polska 47. 48. Opowieść o tragicznej miłości Dzieje Tristana i Izoldy (fragm.) 2 alegoria, wzorzec miłości rycerskiej 49. Etyka rycerska w poezji XX Wieku Z. Herbert, Przesłanie Pana Cogito 1 etyka lojalności, która ma swe korzenie w etosie rycerskim, poeta jako moralista 50. 51. Przerażenie i fascynacja Rozmowa mistrza Polikarpa ze Śmiercią motyw tańca śmierci w sztuce (np. drzeworyty H. Holbeina); J. Huizinga, Jesień średniowiecza (frag. Wizerunek śmierci) 2 taniec śmierci, literatura moralistyczna, eschatologia
52. Sztuka umierania Pieśń o Rolandzie 1 symboliczny charakter sztuki średniowiecza 53. Francois Villon poeta miłości i śmierci F. Villona Wielki testament 1 motyw ubi sunt, pytanie retoryczne, wyliczenie, jesień średniowiecza 54. Średniowiecze synteza epoki referaty uczniowskie 1 średniowiecze, teocentryzm, uniwersalizm, hierarchia średniowieczna (drabina bytów), symboliczność, alegoria, hagiografia, historiografia, wzorce osobowe epoki, kultura rycerska, asceza, augustynizm, tomizm 55. Dante Alighieri i jego dzieło Dante, Boska Komedia (fragm.) 1 eschatologia, alegoria, tercyna 56-58. Praca klasowa nr 2 z poprawą 3 zasady analizy tekstu literackiego 59. Umieściłem cię pośrodku świata Jan Kochanowski, Pieśń XIX, ks. II Giovanni Pico della Mirandola Mowa o... 1 godność i wolność człowieka jako temat literatury renesansowej, wolność jako fundament ludzkiej godności, humanizm, pieśń,
60. 61. Renesansowa koncepcja artysty J. Kochanowski, Pieśń XXIV, ks. II, fraszka Do fraszek 2 pieśń, fraszka, wiersz sylabiczny, przerzutnia, horacjanizm 70. Renesansowa biografia poety J. Kochanowski, Do gór i lasów 1 renesansowe bogactwo życia, curriculum vitae, biografia J. Kochanowskiego, Proteusz topos zmienności, 71. 72. Człowiek czy to zawsze brzmi dumnie? Z. Herbert, Pan Cogito a perła; A. Herman, Człowiek 2 parafrazy aforyzmów: Człowiek to brzmi dumnie, Homo homini deus, Homo homini lupus, Per aspera ad astra 73. Człowiek wobec harmonii natury M. Rej, Żywot człowieka... malarstwo Petera Bruegla (sceny z życia wieśniaków) 1 postać Mikołaja Reja w panteonie literatury polskiej, spory i legendy związane z sylwetką pisarza, reformacja, wzorzec osobowy szlachcica ziemianina, typowy dla renesansu obraz natury 74. Dlaczego Hymn Jana Kochanowskiego uznajemy za manifest renesansu? J. Kochanowski, Hymn (Czego chcesz od nas, Panie) 1 klasycyzm renesansowy, Deus artifex (Bóg artysta), hymn, nowa wizja świata w literaturze renesansowej
75. 76. Rzecz czarnoleska J. Kochanowski, Pieśń II, ks. I, dwie fraszki Na lipę J. Tuwim, Rzecz Czarnoleska, L. Staff, Lipy 2 pieśń, fraszka, lipa czarnoleska (Czarnolas) jako topos literatury polskiej 77. Franciszek Petrarka Lura i sonet F. Petrarca wybrane sonety: Jeśli nie masz miłości...; Pokoju mieć nie mogę...; J. Kochanowski, Pieśń świętojańska o Sobótce (fragment Panna XI) 1 nowy bohater literatury renesansowej zwykły człowiek i świat jego uczuć, sonet, antyteza, kontrast, oksymoron, paradoks, petrarkizm, ideał urody kobiecej, idealizacja 78. Miłość w cieniu śmierci 1 nowela z sokołem G. Boccaccio, Dekameron Sokół 79. Renesansowe bogactwo życia J. Kochanowski, O doktorze Hiszpanie; Na dom w Czarnolesie 1 fraszka, fraszka żartobliwa, filozoficzno-refleksyjna, apostrofa
80. W poszukiwaniu idealnego państwa i miejsc szczęśliwych 1 topos utopii w kulturze europejskiej, myśl polityczno-społeczna w renesansie T. Morus, Utopia (fragm.); W. Szymborska, Utopia 81-83. Obywatelska i patriotyczna refleksja renesansu * P. Skarga, Kazanie o miłości ku ojczyźnie *J. Kochanowski, Odprawa posłów greckich (np. Wy, którzy pospolitą rzeczą władacie); *J. Kochanowski, Pieśń o spustoszeniu Podola; 3 kazanie, oracja, retoryka, środki retoryczne (apostrofa, pytanie retoryczne, wykrzyknienie, antyteza, anafora, powtórzenie), wzorce antyczne retoryki, pieśń, wzorzec osobowy obywatela patrioty, cnota, ideały stoickie w renesansie dramat renesansowy wobec wzorców tragedii greckiej, rola chóru 84. 85. Niepokoje renesansowe: człowiek wobec zagadki losu J. Kochanowski: Pieśń IX, ks. II (Nie porzucaj nadzieje... ), O żywocie Ludzkim. 2 pieśń filozoficzno-refleksyjna, toposy: świat-teatr, człowiek-boże igrzysko, Fortuna, cnota, stoicyzm i epikureizm w poezji renesansowej
86-88. Kryzys renesansowego optymizmu J. Kochanowski, Treny: IX, X, XI, XIX B. Leśmian, Do siostry, W. Broniewski, Firanka 3 tren antyczna konwencja gatunku, epitafium, Treny J. Kochanowskiego jako cykliczny poemat filozoficzny, nowa koncepcja Boga, człowieka i świata polemiczna wobec Pieśni, kryzys światopoglądu 89. 90. Synteza wiadomości o kulturze renesansu eferaty uczniowskie 2 najważniejsze hasła epoki, związki ideałów renesansowych z historią i filozofią, wynalazek druku i jego wpływ na rozwój nowych prądów, literatury w językach narodowych, ideały estetyczne epoki 91. 92. Tęsknota do klasycyzmu w literaturze XX wieku. Cz. Miłosz, Ars poetica; Z. Herbert, Dlaczego klasycy; 2 klasycyzm, kultura śródziemnomorska i jej korzenie, analiza i interpretacja utworów poezji współczesnej, Z. Herbert: poeta jako moralista, klasycyzm jako styl i system wartości 93. 94. Jaki sens ma istnienie człowieka? M. Sęp-Szarzyński: Sonet II i Sonet III; G. Bruno, fragment O niezmierzonym wszechświecie; B. Pascal, Myśli 2 kryzys wiary w człowieka, barokowa wizja Boga, człowieka i świata, znikomość i wielkość człowieka, koncepcja bytu ludzkiego jako wiecznej wojny, idea nieskończoności, świat jako teatr, człowiek jako igraszka, (niepokój, nieład, skomplikowanie, niejasność dysharmonia),
95. 96. Tron we krwi, czyli Makbet W. Szekspir, Makbet. 97. 98. Szekspirowski teatr w elżbietowskiej Anglii 2 2 dramat Szekspirowski, jego budowa, bohaterowie, nowa koncepcja tragizmu, tragedia, komedia, kronika historyczna, złamanie zasady decorum, tragizm i komizm, podniosłość i trywialność, władza jako namiętność, koncepcja świata-teatru, kreacje bohaterów Szekspirowskich, Makbet, Lady Makbet. 99. Hamlet i Fortynbras o różnych konsekwencjach pragmatyzmu politycznego Z. Herbert Tren Fortynbrasa 1 język kultury, dwie postawy dwie koncepcje władzy, metafora, podmiot liryczny, adresat, sytuacja liryczna, monolog liryczny 100-102. Praca klasowa nr 3 z poprawą 3 zasady analizy i interpretacji tekstów 103. 104. Czas przemijania M. Sęp-Szarzyński, Sonet I; D. Naborowski, Krótkość żywota. 2 topos marności (vanitas), symbolika zwierciadła, styl barokowy: oksymoron, antyteza, inwersja, paradoks, przerzutnia, wyliczenie i nagromadzenie, instrumentacja głoskowa, puenta, epitafium, panegiryk, sylwa,
105. Wszystko jest iluzją... J. A. Morsztyn, Niestatek; Z. Morsztyn, Żywot sen i cień; 1 iluzja, złudzenie jako zasady estetyki barokowej, topos świata-snu, motyw marności świata, relatywność ocen estetycznych: motywy rozkładu i brzydoty, styl barokowy (jw.: inwersja, przerzutnia, kalambur, antyteza, oksymoron, paradoks),koncept barokowy, 106. Wszystko zależy od punktu widzenia... 1 relatywizm, opinia, ocena, manipulacja informacją, przejawy agresji językowej artykuły z prasy współczesnej, recenzje z aktualnego wydarzenia kulturalnego. 107. Poeta opisuje obraz S. Grochowiak, Lekcja anatomii (Rembrandta) Rembrandt, Lekcja anatomii doktora Tulpa 1 dostrzeganie tych samych idei wyrażanych językiem różnych sztuk, wiersz poety współczesnego jako reinterpretacja obrazu XVII-wiecznego malarza, sytuacja liryczna, kontekst kulturowy 108-110. Dwie miłości ludzi baroku świat i Bóg M. Sęp-Szarzyński, Sonet V; D. Naborowski, Na oczy królewny angielskiej; J. A. Morsztyn, O swej pannie; Do tejże; Do trupa; 3 dramatyczny obraz egzystencji człowieka, bolesne rozdarcie między pragnieniem ziemskich rozkoszy a poczuciem ich nietrwałości, dysonanse i napięcia w sztuce baroku: miłość, cierpienie, śmierć, marinizm, konceptyzm, manieryzm, koncept barokowy, porównanie, przeciwstawienie, paradoks, oksymoron, antyteza, gradacja, wyliczenie, nagromadzenie, kompozycja łańcuchowa,
111. 112. Świętoszek komedia charakterów 2 różne rodzaje komizmu: słowa, postaci, sytuacji komedia charakterów karykatura, wyolbrzymienie, środki tworzące komizm 113. Tartuffe, czyli świętoszek zdemaskowany 1 bigoteria, dewocja, uniwersalizm utworu 114-116. Dwa oblicza sarmatyzmu W. Potocki, Wojna chocimska (fragm.); J. Ch. Pasek, Pamiętniki (fragm.); 3 skrajności sarmatyzmu: od umiłowania wolności do samowoli, od waleczności i tradycji rycerskiej do awanturnictwa i warcholstwa, od gościnności do życia ponad stan, od przywiązania do tradycji - do ksenofobii, od religijności do zabobonu, gatunki literackie związane z nurtem sarmackim: pamiętnik, diariusz, epistolografia, epos barokowy 117. Sarmatyzm jako rodzima formacja kulturowa J. Tazbir, Kultura szlachecka w dawnej Polsce 1 sarmatyzm, Sarmata, zespół wartości i postaw związanych z postacią Sarmaty, kult rycerskości, cnoty sarmackie, wolność, honor, genealogie, tradycja, koncepcja Rzeczypospolitej jako przedmurza chrześcijaństwa, demokracja szlachecka
118. Synteza baroku prezentacje uczniowskie 1 barok, kontrreformacja, kościoły jezuitów, styl barokowy (niepokój ruch, nieład, niejasność, dysharmonia, zmysłowość), Uwaga! 1. Z przyczyn obiektywnych, niezależnych od nauczyciela ( np. trudności z wypożyczaniem ksiązki) kolejność omawiania podanych lektur może ulec zmianie. 2. Z tych samych przyczyn podana lektura może zostać zastąpiona inną, ale utrzymaną w podobnej konwencji literackiej.