PROGRAM OPERACYJNY WSPÓŁPRACY TRANSGRANICZNEJ POLSKA (WOJEWÓDZTWO LUBUSKIE) BRANDENBURGIA 2007 2013 nr 02 2015 PL W tym numerze: Aktualny stan wdrażania Programu Transgraniczne Forum Samorządowe Polski Zachodniej relacja Informacja o perspektywie finansowej 2014-2020 w kontekście realizacji projektów w ramach Europejskiej Współpracy Terytorialnej Na finiszu przegląd projektów Programu kończących się w drugiej połowie 2015 r. Informacja o konkursie filmowym pn.: EWT zmienia lubusko-brandenburskie pogranicze Szanowni Państwo, Oddajemy w Państwa ręce jeden z ostatnich numerów programowego biuletynu. Oprócz aktualności i stałych rubryk, które gościły nam przez ostatnie lata, tym razem wybiegliśmy w przyszłość i dużo miejsca poświęciliśmy nowemu podejściu do polityki spójności oraz nowym transgranicznym programom, jakie czekają na beneficjentów. Unijne wsparcie w ramach Programu Europejskiej Współpracy Terytorialnej w latach 2007-2013 było ogromną szansą na wspólny, dynamiczny rozwój naszego lubusko - brandenburskiego regionu. Transgraniczne środki funduszowe zostały zainwestowane w sposób staranny i celowy, i z całą pewnością przyniosą szereg wymiernych korzyści dla polskoniemieckiego społeczeństwa, jak i będą procentowały w kolejnych latach. Do tego niezbędna jest dalsza dobra współpraca polskich i niemieckich samorządów, szkół i organizacji pozarządowych, która jak mamy nadzieję, będzie dalej utrzymywana w ramach realizacji wspólnych projektów w nowym okresie programowania 2014-2020. Zapraszamy do lektury. Anna Wasylków p.o. kierownika WST Współfinansowane ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
2 01. Aktualności z życia Programu Aktualny stan wdrażania Programu Na dzień 03.08.2015 r. do dofinansowania z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) wybrano w sumie 99 projektów w ramach priorytetów 1-3 Programu na kwotę 133.779.760,82 euro. Pomimo ostatniej fazy wdrażania, stale wzrasta stan kontraktacji w Programie. W sumie podpisane zostały 94 umowy o dofinansowanie, co stanowi zakontraktowaną łączną wartość Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w wysokości 116 383 385,32 Euro (99,00 % alokacji w Programie w ramach priorytetów 1-3 Programu). Oszczędności powstałe w wyniku realizacji kolejnych projektów są na bieżąco monitorowane przez Wspólny Sekretariat Techniczny. 140 133.779.760,82 116 383 385,32 124 500 000 100 99 94 120 80 100 60 40 20 80 60 40 20 0 Liczba zatwierdzonych projektów Liczba umów 0 Wybrane projekty Zawarte umowy Alokacja 02. Transgraniczne Forum Samorządowe Polski Zachodniej relacja W dniu 28.05.2015 r. w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Lubuskiego odbyło się Transgraniczne Forum Samorządowe Polski Zachodniej. Forum było okazją do rozmów na temat przyszłości i perspektyw rozwoju samorządów z okazji jubileuszu 25-lecia samorządności w Polsce. Podczas kongresu, tuż przed główną sesją plenarną odbyły się dwie sesje robocze, z których jedna z nich dotyczyła Wspierania i rozwijania samorządności przy udziale programów Europejskiej Współpracy Terytorialnej. Podczas panelu roboczego, prowadzonego przez panią Sylwię Pędzińska Dyrektora Departamentu Zarządzania Regionalnym Programem Operacyjnym Urzędzie Marszałkowskim Województwa Lubuskiego przedstawiciele instytucji odpowiedzialnych za realizację Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Polska (województwo lubuskie) Brandenburgia 2007-2013 (Program) oraz beneficjenci mieli okazję podzielenia się swoimi doświadczeniami. 2
3 Pan Rafał Baliński z Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju przedstawiciel Instytucji Zarządzającej Programem przedstawił efekty jego realizacji. O funduszach transgranicznych w nowej perspektywie finansowej 2014-2020 mówił Pan Wolfgang Balint z brandenburskiego Ministerstwa Sprawiedliwości, Spraw Europejskich i Ochrony Konsumentów. O swoich doświadczeniach we wdrażaniu transgranicznych funduszy opowiedzieli także przedstawiciele Euroregionu Pro Europa Viadrina Pan Toralf Schiwietz oraz Euroregionu Sprewa- -Nysa-Bóbr Pan Czesław Fiedorowicz. Również beneficjenci Programu zaprezentowali doświadczenia możliwości jakie zdobyli w trakcie realizacji projektów w ramach Programu. Pan Jacek Sauter Burmistrz Bytomia Odrzańskiego omówił doświadczenia partnerów projektu, w kontekście realizacji projektu pt.: Odra dla turystów 2014- rozwój turystyki wodnej na trans granicznym obszarze doliny Środkowej Odry etap II. Natomiast Pan Thomas Hähle Burmistrz Miasta Friedland - przedstawił projekt pt. Osieciowanie Infrastruktury turystycznej po wschodniej stronie jeziora Schwieloch i poszerzenie oferty turystycznej. Uczestnicy panelu niejednokrotnie podkreślali, że przystąpienie Polski do Unii Europejskiej znacznie ułatwiło współpracę pomiędzy polskimi i niemieckimi instytucjami na poziomie regionalnym i lokalnym. Paneliści wskazywali, że wspólnie zrealizowane projekty polskich i niemieckich gmin oraz powiatów stanowią przykład dobrych praktyk europejskiej współpracy terytorialnej, która powinna być kontynuowana w obecnym okresie programowania w wymiarze transgranicznym, transnarodowym i międzyregionalnym. Materiał zdjęciowy: Dorota Świderska, Urząd Marszałkowski Województwa Lubuskiego. 3
4 03. Informacja o perspektywie finansowej 2014-2020 w kontekście realizacji projektów w ramach Europejskiej Współpracy Terytorialnej; 2014-2020 Najbliższe miesiące będą końcowym etapem wdrażania projektów w ramach Programu. Wielu partnerów projektów naszego Programu, którzy zrealizowali lub obecnie jeszcze realizują transgraniczne działania niejednokrotnie zgłasza chęć kontynuowania wspólnych projektów w nowej perspektywie finansowej UE. W okresie programowania UE 2014-2020 kierunki wsparcia z zakresu realizacji projektów Europejskiej Współpracy Transgranicznej w znacznej części będą kontynuacją obecnego okresu programowania (2007 2013). Nowym elementem jest ścisłe powiązanie funduszy Wspólnych Ram Strategicznych z celami Strategii Europa 2020. Dużą wagę przywiązywać się będzie do rozwoju terytorialnego. Dotyczy to główne lepszego wykorzystania zasobów ludzkich. Ponadto duży nacisk zostanie położony na wartość dodaną inwestycji współfinansowanych z budżetu UE. Niemniej jednak, można wskazać, że działania przyszłych programów współpracy terytorialnej będą nadal wspierać rozwój społeczno-gospodarczy danego geograficznego obszaru, inwestowanie w kapitał ludzki (działania tzw. people-to-people, głównie realizowane w ramach Funduszu Małych Projektów), ochronę środowiska naturalnego, współpracę instytucjonalną i wymianę doświadczeń oraz wspólne działania edukacyjne oraz kulturalne dla celów rozwojowych. Priorytetem będą również działania zmierzające do poprawy konkurencyjności obszarów, na których realizowane są programy (np. poprzez wspieranie MŚP). Poniżej przedstawiamy skrótowe informacje o programach EWT, które będą dostępne dla wnioskodawców z Kraju Związkowego Brandenburgii i z województwa lubuskiego, a w ramach których beneficjenci naszego Programu będą mogli kontynuować współpracę partnerską w latach kolejnych. 4
5 PROGRAM WSPÓŁPRACY INTERREG V A BRANDENBURGIA POLSKA 2014-2020 Obszar wsparcia: Polska: województwo lubuskie (podregiony: gorzowski i zielonogórski), Niemcy: Brandenburgia (powiaty Märkisch-Oderland, Oder-Spree, Spree-Neiβe oraz miasta wydzielone Frankfurt (Oder) i Cottbus). Budżet programu: 100 mln euro z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) Głównym celem programu jest pogłębienie integracji jego mieszkańców oraz zwiększenie atrakcyjności i dostępności pogranicza. Największa część środków, tj. 33 mln euro z EFRR, zostanie przeznaczona na projekty współpracy instytucji publicznych i organizacji pozarządowych w różnych dziedzinach życia publicznego, tj. w zakresie kultury, gospodarki, spraw społecznych czy służby zdrowia. W ramach tego priorytetu realizowany będzie również Fundusz Małych Projektów, ułatwiający integrację ludności pogranicza i wspierający lokalne stowarzyszenia. Zarządzać nim będą Euroregiony: Pro Europa Viadrina i Sprewa-Nysa-Bóbr. Wspierane będą również projekty służące zachowaniu i promowaniu dziedzictwa naturalnego i kulturowego (32 mln euro z EFRR). Program dofinansuje także wspólne inwestycje w infrastrukturę drogową (połączenia do granicy) oraz działania zmierzające do poprawy komunikacji publicznej w regionie (19 mln euro EFRR). Środki także mogły uzyskać również miękkie projekty edukacyjne, dotyczące m.in. nauki języka, stażów i praktyk w kraju sąsiada czy tworzenia wspólnej oferty kształcenia, w tym ustawicznego (10 mln euro EFRR). PROGRAM WSPÓŁPRACY INTERREG V A MEKLEMBURGIA-POMORZE PRZEDNIE / BRANDENBURGIA / POLSKA Obszar wsparcia: Polska: województwo zachodniopomorskie (podregiony: koszaliński, szczecinecko-pyrzycki, szczeciński, Miasto Szczecin), Niemcy: Brandenburgia (powiaty Barnim, Uckermark i Märkisch-Oderland), Meklemburgia Pomorze-Przednie (powiaty Vorpommern-Rügen, Vorpommern-Greifswald oraz Mecklenburgische Seenplatte). Budżet programu: 134 mln euro z EFRR. Obszar wsparcia programu jest atrakcyjny pod względem kulturowym i przyrodniczym, co stanowi szansę dla rozwoju transgranicznej turystyki. Z tego powodu ważnym zadaniem programu jest zachowanie i rozwijanie dziedzictwa naturalnego i kulturowego, na co przeznaczono 42 mln euro z EFRR. 5
6 Na taką samą pulę środków mogą liczyć projekty umożliwiające tworzenie stałej współpracy pomiędzy instytucjami na obszarze wsparcia. Wsparcie otrzymają również inicjatywy mające na celu niwelowanie różnic społecznych i gospodarczych, wynikających z bariery językowej i odmiennych systemów prawnych i struktur administracyjnych. Ważnym wyzwaniem stojącym przed programem jest także poprawa transgranicznej dostępności i mobilności poprzez inwestowanie w infrastrukturę transportową (26 mln euro EFRR). Dofinansowanie otrzymają również działania z zakresu edukacji oraz szkoleń służących zdobywania umiejętności zawodowych i językowych (13 mln euro EFRR). PROGRAM WSPÓŁPRACY INTERREG POLSKA SAKSONIA 2014-2020 Obszar wsparcia: Polska: województwo dolnośląskie (podregion jeleniogórski) oraz województwo lubuskie (powiat żarski), Niemcy: Saksonia (powiaty Görlitz i Bautzen). Budżet programu: 70 mln euro z EFRR Najwięcej środków programu zostanie przeznaczonych na zachowanie i rozwój wspólnego dziedzictwa kulturowego i naturalnego (21,7 mln euro EFRR). Możliwe do realizacji projekty to te, które służą ochronie krajobrazu, rewitalizacji i promocji zabytków przyrody i kultury. Dofinansowanie mogą otrzymać również inicjatywy tworzenia i promocji transgranicznych produktów turystycznych, sieci informacyjnych i dydaktycznych. Kolejną grupę będą stanowić projekty mające na celu poprawę dostępności pogranicza poprzez modernizację infrastruktury drogowej (13,6 mln euro EFRR). Program będzie wspierać współpracę instytucji i obywateli obejmującą m.in. współdziałanie właściwych służb w ochronie przed katastrofami, na rzecz ochrony środowiska i realizacji europejskiej dyrektywy wodnej oraz tworzenie i rozbudowę wspólnych systemów komunikacji i informacji (20,4 mln euro EFRR). Część środków zostanie przeznaczona również na projekty z zakresu transgranicznej edukacji tj. organizację dwujęzycznych programów edukacyjnych, targów pracy i innych inicjatyw na przygranicznym rynku pracy (10,1 mln euro EFRR). Informacje pochodzą ze strony www.ewt.gov.pl 6
7 04. Na finiszu przegląd projektów Programu kończących się w 2015 r. Wypracowanie systemu wspólnych transgranicznych działań jednostek straży pożarnej z Powiatu Słubickiego i Frankfurtu nad Odrą w przypadku wystąpienia zagrożenia przeciwpowodziowego w regionie przygranicznym poprzez wspólne ćwiczenia z użyciem technicznego sprzętu niezbędnego w ochronie przeciwpowodziowej. Kwota dofinansowania z EFRR: 272 529,35 EUR Przedmiotem projektu jest poprawa stanu bezpieczeństwa w zakresie ochrony przeciwpowodziowej mieszkańców środkowego Nadodrza, w szczególności Powiatu Słubickiego oraz Miasta Frankfurt nad Odrą. Swoim zakresem merytorycznym projekt obejmuje zakup technicznego sprzętu niezbędnego w transgranicznej ochronie przeciwpowodziowej oraz wspólne ćwiczenia w zakresie efektywnej transgranicznej ochrony przeciwpowodziowej. Na mocy zawartego porozumienia między partnerami o utworzeniu polsko niemieckiego zespołu koordynującego działań zmierzających do utworzony zostanie polsko niemiecki zespół do spraw ochrony przeciwpowodziowej. W ten sposób nastąpi połączenie sił i środków oraz kompetencji w zakresie transgranicznej ochrony przeciwpowodziowej i innych wynikających z tego typu zagrożeń. E-Granica Kwota dofinansowania z EFRR: 131 455,95 EUR Celem projektu jest stworzenie nowej dwujęzycznej aplikacji mobilnej pn. e-granica, która mogłaby stanowić pomoc dla podróżujących na pograniczu polsko-niemieckim. Proponowany projekt zakłada wykonanie prac niezbędnych do stworzenia bezpłatnej, dwujęzycznej aplikacji internetowej na smartfony, tablety i inne urządzenia przenośne, która miałaby za zadanie informować podróżnych odwiedzających pogranicze polsko- -niemieckie o przepisach ruchu drogowego, aktualnych zagrożeniach oraz innych istotnych wydarzeniach mogących wpłynąć na komfort podróżowania. Integralną częścią dwujęzycznej polsko-niemieckiej aplikacji będzie interaktywny poradnik zawierający informacje dotyczące podstawowych obowiązujących przepisów prawa (w tym ruchu drogowego), sposobów zachowania się w sytuacji zagrożenia, informacji o instytucjach ustawowo powołanych do niesienia pomocy oraz zakresie ich działania. Informacje w poradniku odnosić się będą zarówno do strony polskiej, jak i niemieckiej, a w ich powstawaniu aktywnie uczestniczyć będą partnerzy niemieccy. Z aplikacji e-granica będzie mogła korzystać każda osoba przekraczająca granicę polsko-niemiecką. Projekt w swoich założeniach przewiduje także przeprowadzenie wizyt studyjnych dotyczących następujących obszarów tematycznych: podnoszenie zdolności instytucjonalnej administracji publicznej i wymiany doświadczeń w zakresie obsługi klienta zewnętrznego m.in. migracji mniejszości narodowych, bezpieczeństwa na pograniczu polsko - niemieckim, nowej aplikacji e-granica oraz wymiany informacji branżowych, rozwoju i wspierania polsko niemieckich kooperacji i technologii informacyjno-komunikacyjnych. 7
8 fot. Thomas Weisbrich Dokumentacja wykonawcza dla projektu: Rewitalizacja bastionu Król Twierdzy Kostrzyn nad Odrą Kwota dofinansowania z EFRR: 82 682,47 EUR Realizacja niniejszego projektu dotyczy opracowania dokumentacji wykonawczej, pozwalającej na przeprowadzenie rewitalizacji Bastionu Król, usytuowanego w obrębie Twierdzy Kostrzyn. Dzięki pozyskaniu dokumentacji wykonawczej na realizację projektu już infrastrukturalnego Beneficjent będzie mógł postawić kolejny krok ku rewitalizacji zachowanej substancji zabytkowej. Kostrzyn nad Odrą jest miastem przygranicznym, a Twierdza Kostrzyn, ze względu na swoją historię stanowi główny punkt na mapie atrakcji turystycznych transgranicznego regionu. Zważywszy na historię, zachowanie w dobrej kondycji strukturalnej omawianego obiektu leży w sercach nie tylko obecnych właścicieli Twierdzy, ale także poprzednich. Dlatego też, rewitalizacja może przebiegać dzięki polsko niemieckiej współpracy, którą Miasto Kostrzyn nad Odrą nawiązało ze Stowarzyszeniem Fort Gorgast. Warto dodać, iż Stowarzyszenie to zarządza Fortem Gorgast, znajdującym się po stronie niemieckiej, a który stanowi jeden z umocnień zewnętrznych Twierdzy Kostrzyn. Współpraca transgraniczna zazębia się dzięki chęci realizacji tych samych priorytetów i celów, którymi jest zachowanie fortecznego dziedzictwa kulturowego. Dokumentacja techniczna przygotowująca do budowy przedszkoli w Świebodzinie i Neuenhagen koło Berlina Kwota dofinansowania z EFR: 155.647,84 EUR Przedmiotem niniejszego projektu jest wspólna realizacja projektu polegającego na opracowaniu dokumentacji technicznych budowy przedszkoli w Neuenhagen i Świebodzinie. W tym przedsięwzięciu partnerzy akcentują znaczenie istniejącego od 1997 r. dokumentu współpracy, które w 2005 r. decyzją przedstawicieli gmin doprowadziło do oficjalnej umowy o partnerstwie obu gmin (Neuenhagen oraz Świebodzin). Przygotowanie planów i dokumentacji budowy placówki opieki dziennej dla dzieci spełnia wymogi odnośnie skutecznej realizacji celów w obu partnerskich gminach. Sporządzenie niezbędnych dokumentów nastąpi zgodnie z wymogami regulacjami Izby Architektów Rzeczypospolitej Polskiej w poszczególnych fazach działań. Opracowanie dokumentów planistycznych odbywa się w ścisłej współpracy pomiędzy partnerami, po wspólnych ustaleniach dotyczących koncepcji i realizacji tego projektu. Na podstawie opracowanej dokumentacji, w niedalekiej przyszłości nastąpi realizacja budowy placówek opieki dziennej dla dzieci w Brandenburgii oraz województwie lubuskim. 8
9 05. Informacja o konkursie filmowym pn.: EWT zmienia lubusko-brandenburskie pogranicze W lipcu br. Wspólny Sekretariat Techniczny ogłosił konkurs pn.: EWT zmienia lubuskobrandenburskie pogranicze. Zadaniem uczestników konkursu będzie ukazanie pozytywnego wpływu, wnoszonego w rozwój pogranicza przez projekty współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Polska (województwo lubuskie) - Brandenburgia. Przesłane filmy konkursowe mają przedstawiać zarówno korzyści odnoszone bezpośrednio przez instytucje, jak również te, z których korzystać mogą wszyscy mieszkańcy lubuskobrandenburskiego pogranicza. Filmy powinny przedstawiać wybrane projekty współfinansowane ze środków EFRR (np. infrastrukturalne, społeczne, turystyczne, itp.) i realizowane na terenie obszaru wsparcia (po stronie polskiej - województwo lubuskie, po stronie niemieckiej powiaty Märkisch- Oderland, Oder-Spree, Spree-Neiße, oraz dwa miasta na prawach powiatu: Frankfurt (Oder), Cottbus), przez pryzmat ich użyteczności dla mieszkańców. Prace oceniane będą pod kątem jakości wykonania i oryginalnego ujęcia tematu. Szczegółowe informacje o konkursie umieszczone są na stronie internetowej Programu www.plbb.eu. ZAPRASZAMY do wzięcia udziału w konkursie! Oferujemy ciekawe nagrody!!! Za zdobycie I miejsca: Smartfon Za zdobycie II miejsca: Tablet multimedialny Za zdobycie III miejsca: Dron z wbudowaną kamerką I miejsce II miejsce III miejsce ŚLEDŹ NAS NA FACEBOOK! www.facebook.com/poplbb20072013 9