BADANIA W IHAR-PIB W BYDGOSZCZY Monitorowanie zmian w populacjach patogena Rhizoctonia solani sprawcy rizoktoniozy korzeni buraka cukrowego (Zadanie 6.11 w PW) Mirosław Nowakowski Zakład Technologii Produkcji Roślin Okopowych IHAR-PIB Oddział Bydgoszcz
Rhizoctonia solani Kühn - grzyb z grupy Mycelia sterilia - jeden z groźniejszych patogenów buraka cukrowego - występuje w glebie w postaci sklerocjów lub grzybni powoduje wiosną zgorzel siewek w drugiej połowie okresu wegetacji jest sprawcą brunatnej zgnilizny korzeni na plantacjach buraka cukrowego
Występowanie brunatnej zgnilizny korzeni na plantacjach buraka cukrowego w Europie i Ameryce % porażonych plantacji buraka cukrowego przez R. solani - kraje europejskie: 2-15 % - USA 2% - Chile 15 % Źródło: M.E. Führer Ithurrart I G. Büttner (2002)
Brunatna zgnilizna korzeni Pojawia się dosyć wcześnie, w połowie czerwca lub na początku lipca. Na plantacjach występuje lokalnie, placowo. Rozprzestrzenianiu się choroby sprzyja: - wadliwa struktura gleby: zaskorupienie, podeszwa płużna, - kwaśny odczyn gleby, - obfite opady w ciągu lata, - wysoka temperatura, - zbyt częsta uprawa buraka na tym samym polu, - duży udział w płodozmianie kukurydzy, - usługowe wykonywanie zabiegów uprawowych.
Początkowe objawy choroby to więdnięcie roślin oraz żółknięcie, zasychanie liści zewnętrznych okółków
Na korzeniach pojawia się brunatna zgnilizna
Grzyb przenika wgłąb korzenia powodując jego gnicie
W warunkach sprzyjających rozwojowi choroby (wczesne i silne porażenie) rośliny zamierają
Brunatna zgnilizna korzeni powoduje coraz większe straty w produkcji roślinnej w naszym kraju i dlatego poświęca się jej coraz więcej uwagi. Prace w IHAR-PIB koncentrują się nad: - występowaniem, - patogenicznością izolatów grzyba, - wrażliwością odmian buraka na grzyb, - oceną strat w plonie i zwalczaniem choroby.
Badanie potencjału inokulum grzybów w glebach dostarczonych do badań, Bydgoszcz 2010 Miejscowość Wschody % Porażenie % Porażenie siewek w % przez: Fusarium Verticillium Alternaria Rhizoctonia Cladosporium Inne Minikowo 1 (Ja*) 88 85,7 42,0 21,0 9,1 16,5 0,0 4,0 Minikowo 1 (Je**) 80 79,0 43,7 18,8 6,4 14,0 0,0 5,4 Stablewice 1 (Ja) 98 92,0 51,5 6,2 1,0 0,0 0,0 2,1 Stablewice 1 (Je) 89 72,0 50,2 8,0 1,5 0,0 0,0 6,2 Sypniewo 1 (Ja) 93 88,3 54,2 6,3 0,0 0,0 0,0 3,5 Sypniewo 2 (Ja) 87 75,3 10,5 5,3 11,0 7,9 1,3 5,2 Sypniewo 3 (Ja) 87 34,0 56,3 6,3 12,5 0,0 25,0 3,1 Bałcyny (Ja)- monokultura 82 77,5 42,5 9,4 7,9 0,0 1,6 5,5 Bałcyny (Ja) płodozmian 77 49,5 36,4 15,9 6,8 0,0 1,1 3,4 Radłówek (Ja) 94 13,8 56,3 34,4 6,0 0,0 6,3 9,4 Minikowo 3 (Ja) 73 32,3 38,3 31,3 1,7 0,0 17,4 8,4 Wandowo (Ja) 90 80,7 66,7 15,2 15,2 15,7 15,2 2,0 Bydgoszcz (Ja) 69 60,0 55,7 31,8 1,1 0,0 11,4 4,5 Odmiany buraka cukrowego użyte do badań: *Ja Janosik, **Je Jenna
Straty powodowane przez brunatną zgniliznę korzeni placowe, rozszerzające się na coraz większą powierzchnie plantacji, stopniowe zamieranie roślin, porażone rośliny, które nie zginą w czasie wegetacji, wydają plon korzeni istotnie niższy, o gorszej jakości przerobowej, zainfekowane korzenie są podatne na szybko przebiegające procesy gnicia, wskazane jest zatem przeznaczenie ich w pierwszej kolejności do przerobu w cukrowni. mogą wynosić 100% plonu buraka cukrowego w rejonie silnego i wczesnego porażenia
Ocena potencjalnej wartości nawozowej plonu i oddziaływania na populację mątwika burakowego odmian facelii błękitnej uprawianych w międzyplonie Mirosław Nowakowski Zakład Technologii Produkcji Roślin Okopowych IHAR- PIB Oddział Bydgoszcz
Facelia błękitna wysiana w 5 rzędach, 1,2 g nasion/m2, w kesonach wypełnionych czarną ziemią kujawską
Facelia błękitna: 01.09.2010r.
3,25 3,53 3,17 3,28 3,39 3,05 3,24 0,19 37,1 36,2 34,9 37,3 37 39,8 38,5 Wielkość plonu świeżej i suchej masy części nadziemnej odmian facelii błękitnej uprawianych w międzyplonie ścierniskowym. Bydgoszcz; ocena plonu 21.10.2010 Plon części nadziemnej t z ha 40 30 20 10 0 An As At L N S V NIR 0,05 św.m. s.m. Odmiany facelii błękitnej: An Anabela N Natra As Asta S Stala At Atara V Vetrovska L Lisette
0,24 0,26 0,23 0,25 0,24 0,23 0,25 0,02 0,08 1,8 1,78 1,72 1,85 1,93 1,9 1,86 Wielkość plonu świeżej i suchej masy korzeni odmian facelii błękitnej uprawianych w międzyplonie ścierniskowym. Bydgoszcz; ocena plonu 21.10.2010 Pl on korzeni t z ha 2,5 2 1,5 1 0,5 0 An As At L N S V NIR 0,05 św.m. s.m. Odmiany facelii błękitnej: An Anabela As Asta At Atara N Natra S Stala V Vetrovska L Lisette
Ilości N, P i K nagromadzone w plonie ogólnym gorczycy białej uprawianej w międzyplonie ścierniskowym, w zależności od terminu siewu i odmiany. Ocena plonu 26. październik kg z ha 160 140 120 100 111,1 106,5 98,7 93,4 80 107,1 92,8 67,4 104,3 96,7 91,2 88,8 Terminy siewu: I 15 lipiec 85,9 II 1 sierpień III 14 sierpień 40 3,2 4,6 Odmiany gorczycy białej: 0 25 16,5 10,1 I II III N I R (0.05) 2 2,5 20,1 17,6 17 14,1 A B C D N I R (0.05) 1,5 7 K N P A Accent (Saaten Union) B Concerta (Saaten Union) C Radena (Ramenda) D Sirola (KWS)
Ilości Ca, Mg i Na nagromadzone w plonie ogólnym gorczycy białej uprawianej w międzyplonie ścierniskowym, w zależności od terminu siewu i odmiany. Ocena plonu 26. październik kg z ha 100 92,3 80 60 56,4 69 64,7 58,9 52,7 Terminy siewu: 40 35,2 I 15 lipiec II 1 sierpień III 14 sierpień 20 0 17,3 10,8 7 9,7 4,4 5,8 I II III N I R (0.05) 4,8 0,7 1 13,2 11,4 10,6 8 7,6 7,2 6,8 8,4 A B C D N I R (0.05) 4,3 0 1,1 Ca Mg Na Odmiany gorczycy białej: A Accent (Saaten Union) B Concerta (Saaten Union) C Radena (Ramenda) D Sirola (KWS)
Wpływ uprawy w międzyplonie ścierniskowym wybranych odmian gorczycy białej i terminu ich siewu na liczebność mątwika burakowego (Heterodera schachtii Schmidt). Analiza plonu i gleby 26. październik % P r z y r o s t / u b y t e k j a j i l a r w w 1 0 0 g g l e b y 10 0-10 -20-30 -40-50 -60 1,9-0,9 2,6-20,5-29 -30,8-33,8-34,3-33,9-37,6 I II III NIR(0,05) 0 A B C D NIR(0,05) Terminy siewu: I 15 lipiec II 1 sierpień III 14 sierpień Odmiany gorczycy białej: A Accent (Saaten Union) B Concerta (Saaten Union) C Radena (Ramenda) D Sirola (KWS) O czarny ugór
Inne projekty badawcze realizowane w IHAR - PIB Oddział w Bydgoszczy: - Wpływ nawożenia B, Mn, Mo, Zn i Cu przy zróżnicowanym nawożeniu N na parametry plonu buraka cukrowego w uprawie bezobornikowej. - Wpływ nawozów i technik nawożenia na plonowanie buraka cukrowego. - Badania nad diploidyzacją roślin haploidalnych bc otrzymanych w kulturach in vitro - Biologiczna i molekularna ocena dihaploidów i powojonych haploidów bc. - Identyfikacja genotypów tolerancyjnych na Cercospora beticola w liniach wielonasiennych bc o zróżnicowanym stopniu samozgodności. - Opracowanie efektywnej metody otrzymywania haploidów i podwojonych haploidów buraka cukrowego. - Gromadzenie i ocena form uprawnych i gatunków dzikich rodzaju Beta. - Wpływ uprawy cykorii korzeniowej, lnu oleistego i psianki stuliszolistnej na populacę mątwika burakowego w glebie. - Ocena i doskonalenie genotypów gorczycy białej i rzodkwi oleistej o działaniu antymątwikowym i wysokiej wartości nawozowej. - Badania zlecone przez firmy cukrownicze, hodowlano-nasienne i chemiczne.
Cysta mątwika burakowego zawierająca jaja i larwy Cysta mątwika burakowego zawierająca jaja i larwy DZĘKUJĘ ZA UWAGĘ!