Załącznik do Uchwały Nr XLI/279/10 Rady Gminy Sicienko z dnia 27 stycznia 2010 r. Plan Odnowy Miejscowości ŁUKOWIEC na lata 2010-2017
Spis treści : I II III Wstęp 3 Charakterystyka miejscowości. 1. Położenie, przynależność administracyjna, powierzchnia i liczba ludności. 2. Historia miejscowości oraz kształtowanie się jej struktury przestrzennej. Inwentaryzacja zasobów miejscowości. 1. Zasoby przyrodnicze. 6 2. Dziedzictwo kulturowe. 6 3. Gospodarka, rolnictwo oraz infrastruktura techniczna. 6 4. Obiekty oraz infrastruktura społeczna. 7 5. Kapitał społeczny i ludzki. 7 Analiza SWOT- ocena mocnych i słabych stron miejscowości. IV Wizja odnowy miejscowości 9 V Opis planowanych zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących społeczność lokalną w okresie co najmniej 7 lat i szacunkowe koszty ich realizacji. 4 4 8 10 2
Wstęp. Łukowiec jest jedną z 38 miejscowości liczącej ponad 9 tysięcy mieszkańców gminy Sicienko. Jest także samodzielnym Sołectwem. Współistnieje jako jednostka pomocnicza pośród łącznej liczby 20 sołectw. Wraz z rozwojem i dokonującymi się zmianami wzrastają potrzeby mieszkańców Sołectwa. Nie wszystkie problemy możliwe są do pokonanie przez działanie samych mieszkańców. Głównie ze względu na konieczność zaangażowania wielu podmiotów oraz możliwości finansowe Sołectwa. Jedną z dróg do poprawy jakości życia mieszkańców może być pozyskiwanie funduszy pomocowych, w tym środków z Unii Europejskiej. W związku z tym opracowany został Plan Odnowy Miejscowości Łukowiec. Plan jest dokumentem strategicznym stworzonym przy udziale mieszkańców i w wyniku zgłaszanych przez nich wniosków wyrażanych podczas Zebrań Wiejskich i przedstawianych Sołtysowi i członkom Rady Sołeckiej. Uwzględnia wyrażane przez mieszkańców potrzeby dotyczące rozwoju i zmian w miejscowości. Określa najważniejsze działania, które mieszkańcy uznają za istotne dla swojej miejscowości. W szczególności celem opracowania Planu Odnowy Miejscowości Łukowiec jest określenie planów i kierunków rozwoju miejscowości. Przedmiotem planu jest w szczególności: - analiza zasobów wsi, - analiza korzystnych i niekorzystnych cech miejscowości oraz potencjalnych szans i zagrożeń, - wizja rozwoju miejscowości, - priorytety rozwojowe, cele i projekty. Plan Odnowy Miejscowości ma na celu również zintegrowanie miejscowej społeczności i pobudzenie mieszkańców do wspólnego działania na rzecz miejscowości, którą zamieszkują. Opracowanie Planu Odnowy Miejscowości pozwala w konsekwencji na ocenę potencjału miejscowości w celu określenia i wykorzystania szans rozwojowych, w tym także dostępu do środków zewnętrznych. Plan Odnowy Miejscowości opracowany został do realizacji na przestrzeni kilku lat. W okresie tym podejmowane będą konkretne działania inwestycyjne, a także inne przedsięwzięcia zmierzające do integracji społeczeństwa, pozwalające na rozwój. Plan Odnowy Miejscowości analizowany i konsultowany był zarówno przez Sołtysa, jak też Radę Sołecką. Jest przyjmowany przez organ uchwałodawczy sołectwa Zebranie Wiejskie i stanowić będzie załącznik do wniosku o dofinansowanie zadań składanego do różnych instytucji. 3
I. Charakterystyka miejscowości Łukowiec. 1. Położenie miejscowości, przynależność administracyjna, powierzchnia i liczba ludności. Łukowiec jest samodzielnym sołectwem gminy Sicienko, która administracyjnie wchodzi w skład powiatu bydgoskiego w województwie kujawskopomorskim. Miejscowość leży na północnym skraju gminy Sicienko. Położona jest na północ od Jeziora Słupowskiego oraz na południowy zachód od Wierzchucina Królewskiego. Łukowiec liczy 246 mieszkańców. Dla porównania w 1988 r. było to 217 osób. Powierzchnia Sołectwa to 725 ha, z czego użytki rolne stanowią 623 ha, lasy 12 ha, a grunty przeznaczone na cele inwestycyjne 1,9 ha. Pozostałe, to tereny zabudowy, drogi i nieużytki. 2. Historia miejscowości oraz kształtowanie się struktury przestrzennej. Najstarsze posiadane dane dotyczące miejscowości Łukowiec sięgają XIX w. Istniało tu wówczas 5 domów, które zamieszkiwały 82 osoby. Wieś stanowiła niegdyś własność Grygrowicza. Zachował się tu dwór z XIX w. należący do tej rodziny. Do dziś w pobliżu zachował się kamień nagrobny dawnego właściciela. Wiadomo, że wcześniejsze nazwy miejscowości to Bachwitz, Lukowitz. W latach 1917 1918 w budynku po gorzelni rozpoczął pracę młyn, początkowo jako przedsięwzięcie prywatne. Po II wojnie światowej funkcjonował pod szyldem Gminnej Spółdzielni Samopomoc Chłopska. W 1990 Młyn na starej fotografii r. przeszedł w ręce prywatne. Zakończył swą pracę w 2000 r. Pod koniec XIX w. założono jednostkę OSP Łukowiec, która funkcjonuje do dzisiaj. Jej siedziba mieści się nieprzerwanie w zabytkowym już budynku remizy w centrum wsi. 4
Od 1945 r. do końca lat osiemdziesiątych XX w. urzędowała w Łukowcu poczta. Obecnie w jej budynku mieści się świetlica. Do lat siedemdziesiątych XX w. funkcjonowała tu kuźnia. Do dziś zachował się jej budynek. Łukowiec był niegdyś ważnym węzłem wąskotorowych Bydgoskich Kolei Dojazdowych. Usytuowana była tu stacja. Rozjeżdżały się tutaj tory kolejowe prowadzące do Wierzchucina i Wąwelna. Ostatni kurs ciuchci na trasie z Łukowca w kierunku Kasprowa, Sicienka, do Morzewca odbył się w 1991 r. Miejscowość Łukowiec weszła w zarząd administracyjny gminy Sicienko stosunkowo niedawno. W 1935 r., gdy powstała gmina Dąbrówka Nowa, Łukowiec wraz z Dąbrowicami (zwaną tak zwyczajowo częścią sołectwa położoną po obu stronach drogi wojewódzkiej Mrocza Wierzchucin Królewski Koronowo, przy drodze gminnej prowadzącej do Murucina) znajdował się w granicach gminy Wierzchucin Królewski. W 1954 r. w ramach reformy administracyjnej i samorządu utworzono w Łukowcu Gromadzką Radę Narodową. W jej skład wszedł Łukowiec z Dąbrowicami, Murucin, Prosperowo i Słupowo. W 1961 r. gromada rozpadła się, a jej tereny włączono do gromady Wierzchucin Królewski. Ostatecznie w 1972 r. Łukowiec włączono do gminy Sicienko. Wieś Łukowiec jest rozległa. Jej miejscem centralnym jest punkt, w którym mieści się wspomniana remiza strażacka oraz niedawno wybudowane boisko sportowe. Teren Łukowca wznosi się średnio na 114,5 m n.p.m. Tutaj Budynek remizy OSP znajduje się najwyższy punkt w gminie o rzędnej 134,3 m n.p.m. Obecnie wpływ na kształtowanie się struktury przestrzennej Sołectwa mają miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego oraz wydawane warunki zabudowy głównie dla budynków mieszkalnych. Sołectwo posiada tereny pod zabudowę rekreacyjną oraz mieszkaniową. Sukcesywnie rozwija się jednorodzinne budownictwo mieszkaniowe. Miejscowość Łukowiec jest objęta ustaleniami następujących miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego: 1) m.p.z.p. uchwalony Uchwałą Nr V/41/99 Rady Gminy Sicienko z dnia 6 marca 1999 r. w sprawie zmian miejscowego planu ogólnego zagospodarowania 5
przestrzennego gminy Sicienko, opublikowaną w Dz. U. Woj. Kuj. Pom. Nr 24, poz. 152 z 1999 r., 2) m.p.z.p. uchwalony Uchwałą Nr IX/82/99 Rady Gminy Sicienko z dnia 8 września 1999 r. w sprawie zmian miejscowego planu ogólnego zagospodarowania przestrzennego gminy Sicienko opublikowaną w Dz. U. Woj. Kuj. Pom. Nr 65, poz. 737 z 1999 r. Wydawane są także decyzje w sprawie ustalenia warunków zabudowy. W 2009 roku wydano 1 decyzję dotyczącą budowy budynku mieszkalno gospodarczego z infrastrukturą. II. Inwentaryzacja zasobów miejscowości. 1. Zasoby przyrodnicze. Łukowiec jest ekologicznie czystą wsią. Lasy stanowią 12 ha powierzchni. Choć zajmują niewielką obszarowo część Sołectwa, jednak w lasach tych występuje bogata fauna i flora. W miejscowości nie występują złoża kopalin czy inne bogactwa naturalne. 2. Dziedzictwo kulturowe Na terenie Łukowca, w samym jego centrum stoi zabytkowa remiza Ochotniczej Straży Pożarnej wzniesiona w XIX w. W tym samym wieku wybudowano dworek ziemiański, który był siedzibą ówczesnego właściciela wsi. Budynek jest obecnie zniszczony, nadal jednak przypomina o historii Łukowca. Obiektem zabytkowym jest także młyn. Pytlica w Łukowcu 3. Gospodarka, rolnictwo oraz infrastruktura techniczna. W Łukowcu znajduje się 37 indywidualnych gospodarstw rolnych. Użytki rolne zajmują większość terenów. Przesądza to o rolniczym charakterze miejscowości. W Sołectwie nie ma zakładów przemysłowych i nie jest prowadzona działalność gospodarcza na większą skalę. Liczba podmiotów prowadzących działalność gospodarczą jest niewielka. Są to głównie usługi transportowe i budowlane oraz handel artykułami spożywczymi. Miejscowość Łukowiec zaopatrywana jest w wodę ze stacji uzdatniania wody w Trzemiętowie. Sieć wodociągowa została wybudowana w latach 1993-1994. Wieś nie jest skanalizowana. Ścieki odprowadzane są do zbiorników bezodpływowych. 6
Usługi telekomunikacyjne na terenie miejscowości zabezpieczone są przez sieć przewodową - stacjonarną TP S.A, Grupa Netia oraz sieć telefonii komórkowej. Sukcesywnie, w miarę możliwości budżetowych zwiększana jest liczba lamp oświetlenia ulicznego. Obecnie w Łukowcu usytuowanych jest 11 punktów świetlnych. Odpady do końca 2009 roku z terenu Sołectwa gromadzone były na składowisku odpadów w Trzemiętówku. Od 1 stycznia 2010 roku na mocy porozumienia z Miastem Bydgoszcz odpady zbierane od mieszkańców transportowane są na składowisko w Bydgoszczy. Przez zasadniczą część Łukowca przebiega droga powiatowa Słupowo Popielewo. Przebiega tu także droga wojewódzka Bydgoszcz Wierzchucin Królewski Koronowo. 4. Obiekty i infrastruktura społeczna. Wśród obiektów wymienić należy wspomnianą już wcześniej remizę Ochotniczej Straży Pożarnej. Charakterystycznym obiektem jest także zabytkowy młyn. W ostatnich latach do użytku mieszkańców oddano także boisko z kostki polbrukowej. W Łukowcu nie ma szkoły. Dzieci z tego terenu uczęszczają do Szkoły Podstawowej im. Jana Brzechwy w Trzemiętowie oraz Zespołu Szkół w Sicienku. W Łukowcu znajduje się świetlica. Zatrudniony w niej pracownik Gminnego Ośrodka Kultury prowadzi głownie zajęcia dla dzieci i młodzieży. Organizowane są także obchody uroczystości i imprezy okolicznościowe. Świetlica wiejska służy również dla potrzeb organizowania Zebrań Wiejskiej i spotkań mieszkańców. 5. Kapitał społeczny i ludzki. Instytucją integrującą społeczeństwo jest Ochotnicza Straż Pożarna, która funkcjonuje od końca XIX w. Jednostka liczy obecnie 15 członków. Czynnie w życiu mieszkańców uczestniczy także Rada Sołecka. Zaangażowanie wykazuje także działające przy parafii w Drzewianowie Parafialne Koło Caritas. Choć samo Drzewianowo położone jest poza terenem gminy Sicienko, jednak parafia skupia znaczną część mieszkańców. Integrowaniu mieszkańców i organizowaniu czasu wolnego dla dzieci i młodzieży sprzyja praca świetlicy wiejskiej. Mieszkańcy angażują się w organizowane wspólnie przez gminę imprezy rekreacyjne i sportowe. Jako przykład wymienić można Turniej Sołectw, w którym także uczestniczą mieszkańcy reprezentując Łukowiec w sportowych zmaganiach z innymi sołectwami. Organizowane są także pikniki i festyny oraz wycieczki. 7
III. Analiza SWOT - ocena mocnych i słabych stron miejscowości. Opisane powyżej zasoby kształtują korzystne warunki, jak też opisują niesprzyjające cechy miejscowości. Determinują potencjalne szanse oraz implikują ewentualne zagrożenia. Czynniki te mogą mieć wpływ na przyszłość mieszkańców oraz rozwój miejscowości. Przedstawiona poniżej ocena mocnych i słabych stron oraz szans i zagrożeń wynika z zasobów miejscowości. Ocena została dokonana przez Sołtysa i Radę Sołecką w oparciu o obiektywne uwarunkowania oraz opinie mieszkańców przedstawianie Sołtysowi i Radzie oraz wyrażane podczas Zebrań Wiejskich. SILNE STRONY stosunkowo dobra infrastruktura techniczna, czyste, zdrowe powietrze, wysokie walory krajobrazowe, stosunkowo dobre gleby, rolnictwo na dobrym poziomie, korzystne warunki dla rozwoju agroturystyki i rolnictwa ekologicznego, boisko sportowe duże zaangażowanie mieszkańców. OKAZJE warunki do rozwoju turystyki, możliwość wykorzystania dróg gruntowych na ścieżki rowerowe, rozwój agroturystyki, środki przyznawane z budżetu gminy w ramach funduszu sołeckiego, dostęp do środków funduszy strukturalnych i innych środków zewnętrznych umożliwiających rozwój miejscowości, tendencja do osiedlania ludności na wsi. SŁABE STRONY brak miejsca przeznaczonego do zabawy dla dzieci, miejscowość pozbawiona kanalizacji, niedostatecznie rozwinięte oświetlenie uliczne, rozproszenie miejscowości na dużym terenie, mało rozwinięta przedsiębiorczość. ZAGROŻENIA brak możliwości pracy dla młodzieży, niestabilna sytuacja ekonomiczna głównie w rolnictwie, bezrobocie. 8
IV. Wizja Odnowy Miejscowości. Analiza zasobów miejscowości, wynikające z niej okazje i zagrożenia wskazują na możliwości i potrzebę jej rozwoju. Dla mieszkańców miejscowości Łukowiec prócz zadań inwestycyjnych, jak np. modernizacja dróg, czy rozbudowa oświetlenia ulicznego ważne są również inne przedsięwzięcia związane z odnową wsi, jak np. urządzanie terenów rekreacji i placów zabaw oraz inicjatywy pobudzające aktywność mieszkańców i służące integracji społecznej. Stworzenie jak najlepszych warunków życia mieszkańcom miejscowości wpłynie na jej rozwój, stanowi więc priorytet w wyznaczaniu kierunków rozwoju Sołectwa. Podczas Zebrań Wiejskich mieszkańcy formułują wnioski, z których wyłaniają się potrzeby realizacji zadań w najbliższych latach. Biorąc pod uwagę potrzeby wyrażane przez mieszkańców, analizę zasobów miejscowości, ocenę mocnych i słabych stron miejscowości kształtują się następujące cele i priorytety: 1) poprawa infrastruktury technicznej miejscowości: - przebudowa drogi Łukowiec Krąpiewo, - renowacja nawierzchni drogi Słupowo - Łukowiec - Popielewo, - utwardzenie gruntowej drogi gminnej, - zwiększenie liczby punktów świetlnych, 2) poprawa stanu obiektów użyteczności publicznej: - malowanie w budynku świetlicy wiejskiej, 3) stworzenie warunków dla spędzania wolnego czasu dla dzieci: - urządzenie placu zabaw dla dzieci, - wspomaganie świetlicy wiejskiej dla prowadzenia zajęć szczególnie dla dzieci i młodzieży, 4) stworzenie oferty kulturalnej, edukacyjnej i sportowej dla mieszkańców oraz działania promujące: - wspomaganie imprez rekreacyjnych integrujących społeczność lokalną, - wspomaganie działań organizowanych przez parafię, - promocja miejscowości. Możliwości Sołectwa w realizacji przedsięwzięć opierać się mogą o środki budżetowe zabezpieczone do dyspozycji Sołectwa oraz osobiste zaangażowanie mieszkańców. W związku z tym, że realizacja zadań przekracza możliwości własne, mieszkańcy będą wnioskować o przeznaczenie środków z budżetu gminy oraz skorzystanie z funduszy pomocowych, w tym w ramach działania Odnowa i rozwój wsi. 9
V. Opis planowanych zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących społeczność lokalną w okresie co najmniej 7 lat i szacunkowe koszty ich realizacji. Lp. Nazwa i opis zadania Cel i przeznaczenie Harmonogram realizacji Wartość zadania w zł Planowane źródła finansowania 1. Malowanie w budynku świetlicy wiejskiej 2. Utwardzenie gminnej drogi gruntowej 3. Budowa placu zabaw na działce nr 76. Planuje się montaż urządzeń, m.in. piaskownica, sprężynowiec, karuzela krzyżowa, huśtawki i zestaw sprawnościowy z wieżyczką i zjeżdżalnią. 4. Renowacja nawierzchni drogi Słupowo Łukowiec Celem zadania jest poprawa stanu świetlicy wiejskiej. Świetlica jest miejscem wielu spotkań lokalnej społeczności. Prowadzone są tu również zajęcia dla dzieci i młodzieży. Zasadnym jest więc przeprowadzenie remontu miejsca, które jest w pełni wykorzystywane przez mieszkańców. Celem jest poprawa infrastruktury technicznej miejscowości. Przewiduje się przeznaczenie środków finansowych na naprawę nawierzchni drogi gminnej. Realizacja zadania nastąpi poprzez utwardzenie drogi kruszywem. Wykonanie prac pozwoli na polepszenie stanu drogi. Celem realizacji zadania jest zaspokojenie potrzeb najmłodszych mieszkańców. W sołectwie jest 51 dzieci w przedziale 0-16 lat. Urządzenie placu zabaw jest w pełni uzasadnione i niezbędne dla zagospodarowania czasu wolnego najmłodszym. Plac zabaw wyposażony w urządzenia z atestem gwarantuje bezpieczną zabawę, a także sprzyja integracji. Celem jest poprawa infrastruktury technicznej miejscowości. Ulepszanie stanu dróg jest priorytetem dla 2010 1.000,00 Środki wyodrębnione w budżecie gminy w ramach funduszu sołeckiego 2010 9.000,00 Środki wyodrębnione w budżecie gminy w ramach funduszu sołeckiego 2010 25.000,00 Budżet gminy, Środki UE 2011 150.000,00 Budżet powiatu bydgoskiego
Popielewo mieszkańców. 5. Zwiększanie liczby punktów świetlnych 6. Przebudowa drogi Łukowiec Krąpiewo Celem jest poprawa infrastruktury technicznej w miejscowości. Realizacja zadania służyć będzie także poprawie bezpieczeństwa dla użytkowników dróg. Polepszy również życie mieszkańców. Celem jest poprawa infrastruktury technicznej w miejscowości. Przeprowadzenie inwestycji przyczyni się do znacznej poprawy stanu drogi. Wpłynie także korzystanie na wizerunek miejscowości. 2012-2016 60.000,00 Środki budżetowe gminy, środki wyodrębnione w budżecie do dyspozycji Sołectwa. 2015-2016 1.050.000,00 Budżet gminy, środki z programów pomocowych 7. Promocja i działalność na Celem realizacji tego zadania jest wyasygnowanie środków Ze środków zabezpieczonych w rzecz integracji społeczeństwa pieniężnych w zależności od bieżących potrzeb na promocję i wpieranie lokalnych inicjatyw o charakterze kulturalnym, 2010-2017 budżecie gminy do dyspozycji Sołectwa planuje się przeznaczać na rekreacyjnym lub sportowym. Służyć ono będzie utrwalaniu ten cel środki w wysokości więzi mieszkańców i zaangażowaniu w życie społeczne. adekwatnej do potrzeb, zaakceptowanej przez Zebranie Wiejskie. 8. Wspomaganie świetlicy wiejskiej dla prowadzenia zajęć szczególnie dla dzieci i młodzieży 9. Wspomaganie imprez rekreacyjnych Celem realizacji zadania jest doposażenie świetlicy wiejskiej w pomoce dydaktyczne, sprzęt poprzez przeznaczanie środków pieniężnych zależnie od potrzeb dla usprawnienia pracy świetlicy i poszerzenia jej oferty głównie dla dzieci i młodzieży. Celem jest zintegrowanie społeczeństwa, pobudzenie do wspólnego zaangażowania w trakcie m.in. zawodów 11 2010-2017 W 2010 przeznacza się 500 zł z Funduszu Sołeckiego. W kolejnych latach ze środków zabezpieczonych w budżecie gminy do dyspozycji Sołectwa planuje się przeznaczać na ten cel środki w wysokości adekwatnej do potrzeb, zaakceptowanej przez Zebranie Wiejskie. 2010-2017 Ze środków zabezpieczonych w budżecie gminy do dyspozycji
integrujących społeczność sportowych typu Turniej Sołectw, rajdów. Realizacja Sołectwa planuje się przeznaczać na lokalną zadania poprzez wspólne działania z Radą Sołecką i innymi ten cel środki w wysokości oddolnymi inicjatywami mieszkańców. adekwatnej do potrzeb, zaakceptowanej przez Zebranie Wiejskie. 10. Wspomaganie działań organizowanych przez parafię Celem podejmowanie wspólnych działań i pomoc osobom potrzebującym poprzez współpracę z Parafialnym Kołem Caritas. 2010-2017 Środki pochodzące ze zbiórek publicznych, osobisty wkład pracy mieszkańców, Sołtysa i Rady Sołeckiej. Uwagi: 1. Zakres podejmowanych zadań inwestycyjnych będzie uzależniony od możliwości budżetu gminy. 2. Wartości i proporcje planowanych wydatków ze środków zabezpieczonych w budżecie gminy do dyspozycji Sołectwa będą uzależnione od potrzeb i możliwości w kolejnych latach. Każdorazowo projekt podziału środków będących do dyspozycji Sołectwa przedstawiać będą podmioty posiadające inicjatywę w tym zakresie zgodnie z ustawą o Funduszu sołeckim, a uchwałę podejmie Zebranie Wiejskie. 12