DESIGO Moduły I/O i magistrala P-bus Poradnik montażu i instalacji

2D20 2D20 2D20 2D20 DESIGO Moduły I/O i magistrala P-bus Poradnik montażu i instalacji CM2M8102P 12.1999 Siemens Building Technologies Landis & Staefa Division

Spis treści 1 Wprowadzenie...5 1.1 Historia zmian dokumentacji...5 1.2 Informacje o poradniku...5 1.3 Zawartość poradnika...6 2 Uwagi dotyczące bezpieczeństwa...9 2.1 Przepisy dotyczące systemu...9 2.2 Przepisy dotyczące urządzeń...11 3 Moduły I/O i akcesoria...13 3.1 Moduły I/O w szafie sterowniczej...13 3.2 Grupa modułów I/O...14 3.3 Moduły I/O...15 3.4 Akcesoria modułów I/O...16 4 Szafa sterownicza...19 4.1 Wymagania dla szaf sterowniczych...19 4.2 Zgodność elektromagnetyczna szaf sterowniczych...20 4.3 Rozmieszczenie modułów I/O i akcesoriów...21 4.4 Przydzielanie do grup i kolejność modułów I/O...22 4.5 Położenia montażowe grup modułów...23 4.6 Ogólne rozmieszczenie urządzeń w szafie sterowniczej...24 4.7 Przykład 1: Szafa sterownicza dla instalacji HVAC...25 4.8 Przykład 2: Szafa sterownicza dla sygnałów I/O...26 4.9 Przykład 3: Szafa sterownicza z przetwornicami częstotliwości...27 5 Instrukcje montażowe dla modułów I/O...29 5.1 Czynności wstępne...29 5.2 Przygotowywanie grup modułów I/O...30 5.3 Montowanie grup modułów I/O...32 5.4 Demontaż grupy modułów I/O...34 5.5 Boczniki i mostki w modułach I/O...35 6 Instrukcje montażowe dla modułów kompaktowych I/O...37 6.1 Czynności wstępne...37 6.2 Sposoby montażu modułów kompaktowych I/O...38 6.3 Montowanie modułów kompaktowych I/O...39 7 Etykietowanie i adresowanie...43 7.1 Sposób i miejsce umieszczenia etykiet...43 7.2 Etykietowanie listew I/O i bloków zacisków...43 Siemens Building Technologies Poradnik montażu i instalacji: moduły DESIGO I/O i magistrala P-bus CM2M8102P Landis & Staefa Division Spis treści 12.1999 3/76

7.3 Etykietowanie modułów I/O... 43 7.4 Adresowanie modułów I/O... 46 7.5 Etykietowanie i adresowanie modułów kompaktowych I/O... 46 8 Podłączanie przewodów... 47 8.1 Informacje dodatkowe na temat bezpieczeństwa... 47 8.2 Uwagi na temat optymalizacji zgodności elektromagnetycznej... 49 8.3 Linie zasilające i sygnałowe... 51 8.4 Podłączenie linii zasilających 24 V AC... 53 8.5 Przykład podłączenia przewodów zasilania 24 V AC... 55 8.6 Podłączenie standardowej magistrali P-bus... 57 8.7 Podłączenie zdalnej magistrali P-bus... 59 8.8 Podłączenie urządzeń obiektowych... 60 9 Czynności kontrolne... 61 9.1 Kontrola rozmieszczenia i montażu urządzeń... 61 9.2 Sprawdzenie podłączenia przewodów... 61 9.3 Kontrola zasilania... 62 9.4 Sprawdzenie etykietowania i adresowania... 63 9.5 Kontrola funkcjonalna... 63 9.6 Dostawa... 64 10 Likwidacja... 65 11 Załącznik... 67 11.1 Wymiary... 67 11.2 Wykaz dokumentacji... 71 Formularz do wypełnienia i odesłania... 73 4/76 CM2M8102P Poradnik montażu i instalacji: moduły DESIGO I/O i magistrala P-bus Siemens Building Technologies 12.1999 Spis treści Landis & Staefa Division

1 Wprowadzenie 1.1 Historia zmian dokumentacji Uwaga Dokumentacja Podręcznik montażu i instalacji sterowników i modułów I/O systemu UNIGYR (M8012) została podzielona na dwie części: M8102 "Poradnik montażu i instalacji modułów I/O systemu DESIGO i magistrali P-bus (niniejszy poradnik) M8202 "Poradnik montażu i instalacji sterowników systemu UNIGYR" Powyższy podział dokumentacji jest wynikiem faktu, iż: moduły I/O dla sterowników systemów UNIGYR i VISONIK używane są także w systemie DESIGO. W rezultacie są one niezależne od systemu i ich dokumentacja nie może być częścią dokumentacji przeznaczonej wyłącznie dla systemu UNIGYR. dokumentacja sterowników UNIGYR nadal będzie stanowić część dokumentacji systemu UNIGYR z powodu istnienia różnych modeli dla różnych systemów. Zmiany Rozdział Strony Wydanie pierwotne Cały poradnik użytkownika 1.2 Informacje o poradniku Główni użytkownicy Poradnik montażu i instalacji przeznaczony jest głównie dla: Montażystów szaf sterowniczych i personelu fabryk Specjalistów elektryków 8102P01 Cel Poradnik montażu i instalacji dostarcza wspomnianym wyżej użytkownikom informacji na temat: Fachowego montażu i okablowania modułów I/O, urządzeń/sterowników i akcesoriów w szafie sterowniczej, a także połączeń z instalacją. Siemens Building Technologies Podręcznik montażu i instalacji: moduły I/O i magistrala P-bus CM2M8102P Landis & Staefa Division Wprowadzenie 12.1999 5/76

A uto Uwaga Inne zastosowania Ograniczenia Wykaz dokumentacji Uwaga Niniejszy poradnik zawiera także instrukcje montażowe modułów kompaktowych I/O: można je znaleźć w rozdziale 0 " Instrukcje montażowe dla modułów kompaktowych I/O". Z uwagi na odmienne charakterystyki techniczne i rynkowe modułów kompaktowych I/O, w niniejszym rozdziale znajdują się tylko instrukcje montażowe dostarczane wraz z urządzeniami. Pozostałe informacje projektowe można znaleźć w odnośnych kartach katalogowych modułów kompaktowych I/O. Poradnik montażu i instalacji zawiera wskazówki dotyczące: Określenia rozmiarów szafy sterowniczej Połączeń różnych rodzajów urządzeń Przepisów i zaleceń (np. dotyczących bezpieczeństwa, zgodności elektromagnetycznej szafy sterowniczej, optymalizacji zgodności elektromagnetycznej) Poradnik montażu i instalacji zawiera pełną, tekstową i graficzną, dokumentację niezbędną dla projektantów i użytkowników. Poradnik nie zawiera natomiast informacji na temat montażu i połączeń elektrycznych elementów wewnętrznych szafy dla konkretnej instalacji. Informacje takie zawiera dokumentacja projektowa. Rozdział 11 "Załącznik" zawiera wykaz dokumentacji dla modułów I/O i szaf sterowniczych zawierającej szczegółowe informacje projektowe. W niniejszym poradniku numery dokumentacji zawsze drukowane są w postaci skróconej. Pełne numery (np. CM2M8202) można znaleźć w punkcie 11.2 "Wykaz dokumentacji". 1.3 Zawartość poradnika Struktura System sterowania i automatyzacji budynków firmy Landis & Staefa na ogół ma strukturę składającą się z trzech poziomów sprzętowych: Poziomu stacji zarządzania DESIGO Insight Poziomu szafy sterowniczej (opisanego w niniejszej dokumentacji) Poziomu instalacji obsługujących budynki 8102Z40P Poziom zarządzania DESIGO Insight Magistrala BLN Szafa sterownicza Poziom automatyki Sterowniki P-bus Moduły I/O Okablowanie do peryferiów NIDES.RX LON Poziom instalacji T T Instalacje obsługujące budynek DESIGO RX 6/76 CM2M8102P Podręcznik montażu i instalacji: moduły I/O i magistrala P-bus Siemens Building Technologies 12.1999 Wprowadzenie Landis & Staefa Division

Poziomy struktury sprzętowej Wymienione wyżej poziomy można w skrócie opisać następująco: Poziom Stacja zarządzania Szafa sterownicza Instalacje obsługujące budynki Krótki opis Stacja zarządzania DESIGO Insight daje operatorowi możliwość sterowania i monitorowania wszystkich instalacji obsługiwanych przez dany system automatyki. W szafie sterowniczej zawarte są: - Sterowniki, np. systemu UNIGYR - Moduły I/O, podłączone przez magistralę procesową P-bus Wszelkie instalacje obsługujące budynki: grzewcze, wentylacyjne, klimatyzacyjne, elektryczne, etc. Łączność między poziomami systemu Między szafą sterowniczą i innymi poziomami systemu ustanawiane są następujące połączenia: Między poziomem automatyki a poziomem zarządzania Magistrala BLN (Building Level Network): Magistrala łącząca sterowniki wzajemnie ze sobą i ze stacją zarządzania. Między poziomem automatyki a poziomem instalacji Magistrala FLN (Floor Level Network): Magistrala FLN realizuje połączenie między: Urządzeniami nadrzędnymi FLN (np. PRU10.64) oraz podrzędnymi FLN (np. RWP80) Urządzeniami podrzędnymi FLN i urządzeniami końcowymi (np. regulatorami TEC) Magistrala P-bus: Magistrala prowadząca do modułu I/O lub kompaktowego modułu I/O. Do modułów I/O podłączane są bezpośrednio urządzenia obiektowe (czujniki, siłowniki zaworów, silniki, etc.) instalacji obsługujących budynki. Magistrala LON (Local Operating Network): Magistrala prowadząca od interfejsu NIDES.RX do urządzeń systemu DESIGO RX. Siemens Building Technologies Podręcznik montażu i instalacji: moduły I/O i magistrala P-bus CM2M8102P Landis & Staefa Division Wprowadzenie 12.1999 7/76

8/76 CM2M8102P Podręcznik montażu i instalacji: moduły I/O i magistrala P-bus Siemens Building Technologies 12.1999 Wprowadzenie Landis & Staefa Division

2 Uwagi dotyczące bezpieczeństwa Należy przestrzegać następujących zaleceń Uwaga dotycząca bezpieczeństwa Przepisy ogólne W niniejszym rozdziale podano objaśnienia dotyczące przepisów ogólnych oraz odnoszących się wyłącznie do systemu. Rozdział zawiera także ważne informacje dotyczące bezpieczeństwa personelu oraz bezpiecznej pracy instalacji. Trójkąt ostrzegawczy umieszczony na lewym marginesie oznacza, że należy przestrzegać wszystkich wymienionych przepisów i zaleceń. Nieprzestrzeganie ich może być przyczyną zagrożenia zdrowia lub życia lub uszkodzenia urządzeń. W trakcie projektowania i realizacji projektu należy przestrzegać niżej wymienionych, ogólnie obowiązujących przepisów: dotyczących instalacji elektrycznych i wysokonapięciowych obowiązujących w danym kraju innych przepisów obowiązujących w danym kraju dotyczących domowych instalacji elektrycznych obowiązujących w danym kraju ustalonych przez dostawcę energii ustalonych przez strony trzecie, np. kontrahentów głównych lub kontrahentów budowlanych oraz informacji podanych na schematach, w specyfikacjach przewodów elektrycznych, zarządzeniach, danych technicznych oraz instrukcjach odbiorców lub projektantów danej branży 2.1 Przepisy dotyczące systemu Bezpieczeństwo SELV, PELV Bezpieczeństwo urządzeń Uziemienie G0 (zero systemu) Zalecenia dotyczące uziemienia G0 Bezpieczeństwo ze strony obwodów i urządzeń elektrycznych w systemach sterowania i automatyzacji budynków Landis & Staefa w głównej mierze zależy od stosowania niskiego napięcia z separacją od obwodów napięcia sieciowego. W zależności od tego, czy wymagane jest uziemienie niskiego napięcia czy nie, stosuje się niskie napięcie bezpieczne SELV albo ochronę niskim napięciem PELV, zgodnie z normą HD384 "Instalacje elektryczne w budynkach": Bez uziemienia = SELV (Safety Extra-Low Voltage) Z uziemieniem = PELV (Protection by Extra-Low Voltage) Bezpieczeństwo urządzeń zapewnia między innymi: zastosowanie zasilania niskim napięciem bezpiecznym 24 V AC zgodnym z SELV lub PELV zastosowanie podwójnej izolacji między obwodami napięcia sieci 230 V AC, a obwodami SELV/PELV: zastosowanie mikrobezpieczników w bloku zasilania modułu stosowanie bezpieczników obwodów pierwotnych listew I/O Należy przestrzegać specjalnych przepisów dotyczących połączeń elektrycznych modułów I/O, wymienionych w dalszych punktach tej dokumentacji. W odniesieniu do uziemienia G0 należy przestrzegać następujących zaleceń: Zasadniczo dla napięcia roboczego 24 V AC dozwolone jest zarówno stosowanie jak i nie stosowanie uziemienia G0. Należy jednak przestrzegać wszystkich lokalnych, zwyczajowo przyjętych, przepisów i procedur Uziemienie może być niezbędne lub zabronione z powodów funkcjonalnych. Należy uziemiać wszystkie obwody 24 V AC, o ile producenci nie zalecą inaczej Należy unikać pętli uziemień, a obwody napięcia PELV podłączać do uziemienia wyłącznie w jednym punkcie w systemie, zwykle przy transformatorze, o ile nie wskazano inaczej Można też zabezpieczyć się przed pętlami uziemienia przez podłączenie interfejsów PC (narzędzia PC) stosując izolację elektryczną Siemens Building Technologies Podręcznik montażu i instalacji: moduły I/O i magistrala P-bus CM2M8102P Landis & Staefa Division Uwagi dotyczące bezpieczeństwa 12.1999 9/76

Napięcie sieci i napięcie robocze Dla napięcia sieci i napięcia roboczego obowiązują następujące zasady: Dotyczy Napięcie robocze 24 V AC Dane techniczne transformatorów 24 V AC Bezpieczniki na linii napięcia roboczego 24 V AC Bezpieczniki napięcia sieci 230 V AC Zasada Napięcie robocze musi spełniać wymagania napięcia SELV lub PELV. Dozwolona odchyłka napięcia odniesienia 24 V AC mierzonego na urządzeniu wynosi ± 20 % Transformatory zasilania niezawodnego, zgodne z normą EN 61558, z podwójną izolacją, zaprojektowane na 100 % czasu włączenia, do zasilania obwodów SELV lub PELV Wykorzystywana moc transformatora powinna wynosić co najmniej 50 % nominalnego obciążenia, (ze względu na sprawność energetyczna) Nominalna moc transformatora musi wynosić co najmniej 25 VA. Dla mniejszych transformatorów, stosunek napięcia bez obciążenia do napięcia przy pełnym obciążeniu nie jest zadowalający (> + 20 %). Transformatory, obwód wtórny: w zależności od obciążenia użytecznego wszystkich podłączonych urządzeń i zgodnie z danymi technicznymi transformatora: Linia G (potencjał systemu) musi być zawsze wyposażona w bezpiecznik Dodatkowa linia G0 (zero systemu) tam, gdzie to niezbędne. Ważne: Mikrobezpieczniki 10 A dla G i G0 zabezpieczające listwę I/O w bloku zasilania modułów nie mogą zastępować bezpiecznika pierwotnego, zależnego od obciążenia! Transformatory, obwód pierwotny: Bezpiecznik w szafie sterowniczej Linia napięcia sieci podawanego na listwy I/O musi być zabezpieczona bezpiecznikiem o maksymalnej wartości 10 A przed blokami zasilania fazowego Przestrzegać napięć zalecanych przez innych producentów Środki zabezpieczające przed wyładowaniami atmosferycznymi Doprowadzenie napięć niebezpiecznych, np. w wyniku nieprawidłowego podłączenia przewodów, lub powstawanie prądów błądzących w modułach I/O może stanowić bezpośrednie zagrożenie dla osób obsługujących i spowodować częściowe lub całkowite zniszczenie urządzeń systemu sterowania i automatyki! Należy przestrzegać lokalnych przepisów dotyczących ochrony przed wyładowaniami atmosferycznymi oraz przepisów o połączeniu z obwodem ekwipotencjalnym. Informacje na temat zewnętrznych środków zapobiegawczych i elementów zabezpieczających można znaleźć w Podręczniku systemu UNIGYR, CM2Z8021. Dla ochrony przed wyładowaniami atmosferycznymi muszą być podjęte następujące środki zapobiegawcze: prowadzenie odrębnej linii wyrównawczej potencjał lub stosowanie separacji elektrycznej. w przypadku zmian po obu końcach kabli magistrali należy stosować przewód wyrównawczy (ekwipotencjalny). zastosowanie aktywnych odgromników począwszy od przyłącza ekwipotencjalnego do budynku. 10/76 CM2M8102P Podręcznik montażu i instalacji: moduły I/O i magistrala P-bus Siemens Building Technologies 12.1999 Uwagi dotyczące bezpieczeństwa Landis & Staefa Division

2.2 Przepisy dotyczące urządzeń Uwagi projektowe dotyczące bezpieczeństwa Osoba odpowiedzialna za projektowanie szafy sterowniczej musi zapewnić sobie dostęp do całej, wymienionej niżej dokumentacji i przestrzegać wszystkich odnośnych zaleceń projektowych i przepisów bezpieczeństwa. Dokumentacja Nr dokumentacji Część dokumentacji Przegląd modułów I/O N8100 Tabela "Informacje uzupełniające o modułach I/O" Dane podstawowe modułów I/O Akcesoria modułów I/O Z8102 N8105 Część "Informacje podstawowe i uwagi na temat projektowania" Część "Uwagi na temat projektowania" Moduły I/O Do modułów I/O stosują się następujące przepisy: Dotyczy Podwójne moduły dla napięć sieciowych lub niskich napięć bezpiecznych Styki sygnalizacyjne Zasada W ramach jednego modułu I/O o wielu wejściach/wyjściach należy stosować napięcia jednego typu. Odnosi się to do: Różnych modułów przełączających (PTM1..Q250..) Modułu sygnalizacji z wejściami napięciowymi (PTM1.2D250) Do wejść modułu sygnalizacji wolno dołączać wyłącznie beznapięciowe styki mechaniczne. Wyjątek stanowi moduł sygnalizacji z wejściami napięciowymi. Przełącznik ręczny Nie wolno używać przełącznika ręcznego na modułach przełączających i ustawiających położenie jako wyłącznika bezpieczeństwa, np. w czasie wykonywania procedur serwisowych i konserwacyjnych. Podłączenia zewnętrzne modułów I/O Urządzenia z odmiennymi obwodami napięciowymi Interfejsy dla różnych obwodów napięciowych Urządzenia obiektowe i interfejsy Urządzenia muszą mieć zapewnioną wymaganą izolację obwodów napięciowych, żeby mogły być podłączane bez dodatkowej izolacji (patrz "Schemat podstawowy: moduły I/O i podłączenia zewnętrzne "). Podłączenia za pośrednictwem interfejsów mogą być przyczyną rozpraszania niebezpiecznych napięć po budynku. W takim przypadku należy upewnić się, czy zapewniona została wymagana izolacja oraz spełnione wszystkie warunki poprawnego wykonania instalacji. Do urządzeń obiektowych i interfejsów z niskim napięciem bezpiecznym stosują się następujące zasady: Dotyczy Urządzeń obiektowych podłączanych do modułów /O Interfejsy dla niskiego napięcia bezpiecznego Zasada Urządzenia obiektowe, takie jak czujniki, styki sygnalizacyjne, siłowniki, etc. które są podłączane do niskonapięciowych wejść i wyjść modułów I/O muszą odpowiadać wymaganiom dla SELV lub PELV. Interfejsy urządzeń peryferyjnych i innych układów muszą również odpowiadać wymaganiom dla SELV lub PELV Siemens Building Technologies Podręcznik montażu i instalacji: moduły I/O i magistrala P-bus CM2M8102P Landis & Staefa Division Uwagi dotyczące bezpieczeństwa 12.1999 11/76

Schemat podstawowy: moduły I/O i podłączenia zewnętrzne 24 V AC P-bus G G0 PC PU PD L N 230 V AC Zasilanie 230 V AC D SELV/ PELV Zasilanie 230 V AC SELV/PELV A B SELV / PELV Zasilanie 230 V AC Relay Q... C B Zasilanie 230 V AC Zasilanie 230 V AC SELV/PELV Zasilanie 230 V AC Moduły I/O do zasilania 230 V AC i/lub do SELV/PELV 8102Z39P Zasilanie 230 V AC D SELV/ PELV Zasilanie 230 V AC SELV/PELV A B SELV / PELV Moduły I/O tylko do SELV/PELV Listwa I/O PTX1... Legenda Znaczenie poszczególnych oznaczeń: A B C D Urządzenie zewnętrzne z samymi obwodami SELV/PELV Urządzenie zewnętrzne z obwodami sieciowymi oraz SELV/PELV Urządzenie zewnętrzne z samymi obwodami sieciowymi Podwójna lub wzmocniona izolacja, zgodnie z normą EN 60 730, napięcie probiercze 3750 V AC 12/76 CM2M8102P Podręcznik montażu i instalacji: moduły I/O i magistrala P-bus Siemens Building Technologies 12.1999 Uwagi dotyczące bezpieczeństwa Landis & Staefa Division

3 Moduły I/O i akcesoria 1.1 Moduły I/O w szafie sterowniczej Zawartość rozdziału Prosty przykład Rozdział zawiera przegląd modułów I/O instalowanych w szafach sterowniczych oraz opis najważniejszych właściwości tych urządzeń. Na poniższym rysunku przedstawiono przykład rozmieszczenia modułów I/O w szafie sterowniczej wraz z podłączeniami do sterowników oraz do elementów wewnętrznych i zewnętrznych: Building Process Station SW-Version Zeit Datum Szafa sterownicza S N T1 P-bus P-bus U1 U2 M1 M2 M3 8102Z41P p p Legenda Znaczenie poszczególnych oznaczeń na rysunku: N Sterownik z przyłączem magistrali P-bus T1 Transformator 230 V AC / 24 V AC U1 Grupa modułów I/O z wewnętrznymi podłączeniami do urządzeń w szafie sterowniczej U2 Grupa modułów I/O z zewnętrznymi podłączeniami do urządzeń obiektowych P-bus Magistrala procesowa do przesyłania danych między sterownikiem, a modułami I/O M1 Pompa obwodu grzewczego M2, M3 Wentylator nawiewu powietrza, wentylator wyciągowy Przeznaczenie modułów I/O Moduły I/O są przetwornikami sygnałów. Pełnią rolę interfejsu między sterownikiem, a urządzeniami instalacji obsługującej budynek. Podstawy modułów I/O ze złączami wtykowymi pełnią rolę zacisków połączeniowych dla przewodów instalacji. Ponadto służą do odłączania zacisków; nie trzeba oddzielać bloków zacisków. Siemens Building Technologies Podręcznik montażu i instalacji: moduły I/O i magistrala P-bus CM2M8102P Landis & Staefa Division Moduły I/O i akcesoria 12.1999 13/76

3.2 Grupy modułów I/O Przykład grupy modułów Na poniższym rysunku przedstawiono kompletną grupę modułów składającą się z czterech modułów I/O: Elementy grupy modułów Elementami składowymi grupy modułów I/O są: Poz. Objaśnienie 1 Listwa wejść/wyjść PTX1 z osłoną boczną PTX1.080 2 Szyna znormalizowana (nie należy do zestawu akcesoriów L&S) 3 Blok zasilania fazą PTX1.00 4 Moduły I/O PTM1... 5 Blok zasilania modułu PTX1.01 6 Wtyk adresowy PTG1 Moduły I/O Rodzina modułów I/O obejmuje moduły realizujące wszystkie podstawowe funkcje automatyzacji i sterowania budynkami. Moduły I/O przetwarzają znormalizowane sygnały sterowników i wykonują konwersję na różne sygnały odbierane przez elementy składowe instalacji oraz konwersję odwrotną. System kodowania za pomocą barwnych pasków na przedniej części modułu ułatwia odróżnianie modułów realizujących odmienne funkcje podstawowe: Funkcja bazowa Kolor Przykład SYGNALIZOWANIE Biały Styk sygnalizacji, sygnał ciągły (styk normalnie otwarty / styk normalnie zamknięty) POMIAR Niebieski Czujnik, np. LG-Ni1000 PRZEŁĄCZANIE Zielony Wyjście przekaźnikowe, z podtrzymaniem, monostabilne USTAWIANIE POŁOŻENIA Żółty Sygnał ustawiania położenia 0 10 V DC, ciągły, sygnał trójpołożeniowy ZLICZANIE Brązowy Nadajnik impulsów do liczników elektryczności i gazu W zależności od typu dostępne są moduły jedno-, dwu-, trzy-, cztero- i ośmioskładowe, umieszczone w tej samej obudowie. Wykaz wszystkich modułów można znaleźć w dokumentacji 8100 "Zestawienie modułów I/O". Moduły kompaktowe I/O Szyny znormalizowane Moduły kompaktowe I/O są modułami, które w jednej obudowie zawierają układy realizujące funkcje sygnalizacji, pomiaru, przełączania i ustawiania położenia. Więcej informacji na ten temat można znaleźć w kartach katalogowych N8181, N8182 oraz instrukcjach montażowych M8181. Grupy modułów I/O mogą zawierać następujące szyny znormalizowane: Szynę Ω-kształtna (szyna DIN) EN50022-35 x 7.5 Szyna G-kształtna EN50035-G32 14/76 CM2M8102P Podręcznik montażu i instalacji: moduły I/O i magistrala P-bus Siemens Building Technologies 12.1999 Moduły I/O i akcesoria Landis & Staefa Division

3.3 Moduły I/O Moduły I/O typu PTM1 Na rysunku przedstawiono pojedynczy moduł I/O z akcesoriami osadzony na szynie oraz listwę I/O, a obok zestawiony moduł I/O: Elementy składowe modułu I/O Do podstawowych elementów mechanicznych modułów I/O należą: Poz. Objaśnienie 1 Obudowa modułu (funkcjonalny element modułu I/O) 2 Podstawa zaciskowa (element łączący modułu I/O) 3 Listwa I/O 4 Szyna znormalizowana 5 Przezroczysta przednia część modułu (do etykietowania) 6 Kolorowy pasek do oznaczania typu modułu 7 Pola elementów operatorskich i wyświetlających 8 Tabliczka informacyjna 9 Wtyk adresowy 10 Połączenie wtykowe między obudową modułu i listwą I/O do podłączenia magistrali P-bus, zasilania modułów i 11 zasilania systemu napięciem 24 V AC 12 Połączenie wtykowe między obudową modułu i listwą I/O do podłączenia przewodu fazy i przewodu zerowego (napięcie sieciowe) 12 Styki wtyków łączących obudowę modułu z podstawą zaciskową 13 Kodowanie mechaniczne między obudową modułu i podstawą zaciskową 14 Śruby zaciskowe 15 Gniazda testowe zacisków 16 Etykietka adresowa 17 Etykietka oznaczenia zacisku i oprawka 18 Wkładana etykieta informacyjna (inny sposób oznaczania zacisków) Linie dla magistrali P-bus i napięcia roboczego 24 V AC Linie dla napięcia sieci 230 V AC Siemens Building Technologies Podręcznik montażu i instalacji: moduły I/O i magistrala P-bus CM2M8102P Landis & Staefa Division Moduły I/O i akcesoria 12.1999 15/76

Własności mechaniczne Do podstawowych charakterystyk mechanicznych modułów I/O: Cecha charakterystyczna Uchwyty zatrzaskowe łączą podstawę zaciskową z obudową modułu Kodowanie mechaniczne między podstawą zaciskową i obudową zgodnie z funkcją modułu Selekcja sygnałów za pomocą sprężyny stykowej na szynie przewodów listwy I/O Zakłada się, że działanie zacisków w podstawie zaciskowej równocześnie zapewnia działanie bloków zaciskowych szafy sterowniczej Odłączenie zacisków Objaśnienie / Zastosowanie Obie części można wkładać i wyjmować bez stosowania dodatkowych narzędzi Zapobiega przed włożeniem nieodpowiednich elementów, a dzięki temu przed uszkodzeniem np. w wyniku podania napięcia sieci na podstawę Sygnały magistrali P-bus i napięcia 24 V AC od góry, napięcie sieciowe od dołu listwy I/O Nie jest wymagany dodatkowy blok zacisków dla podłączanych urządzeń obiektowych Osiąga się poprzez przestawienie obudowy modułu do położenia spoczynkowego Właściwości elektryczne Informacje o właściwościach elektrycznych można znaleźć w rozdziale 8, "Podłączanie przewodów". 3.4 Akcesoria modułów I/O Listwa I/O typu PTX1... Listwy I/O, na których umieszczane są moduły I/O służą do wykonania mechanicznych i elektrycznych połączeń z modułami. Szynami przewodów listew I/O prowadzone są sygnały: trzyżyłowej magistrali procesowej P-bus napięcia roboczego 24 V AC napięcia sieciowego, maks. 250 V AC 8017Z11 Cztery znormalizowane długości W poniższej tabeli podano długości znormalizowanych listew I/O oraz maksymalnej liczby modułów I/O, jaką można na nich osadzić. Typ Długość * Modułów I/O PTX1.3 389 mm 10 PTX1.5 517 mm 14 PTX1.6 645 mm 18 PTX1.8 901 mm 26 * Wymiary obejmują osłony boczne 2 x 2.5 mm Listwy można skracać w przedziałach co 32 mm. Szyny przewodów są w górnej części osłonięte folią ochronną; zdejmuje się ją dopiero po zakończeniu prac montażowych. 16/76 CM2M8102P Podręcznik montażu i instalacji: moduły I/O i magistrala P-bus Siemens Building Technologies 12.1999 Moduły I/O i akcesoria Landis & Staefa Division

Osłony boczne PTX1.080 Osłony boczne pełnią rolę: Mechanicznego zakończenia listwy I/O Zabezpieczenia przed przypadkowym dotknięciem szyn przewodów Listwy I/O dostarczane są z zainstalowanymi osłonami bocznymi. Osłony boczne zamawia się oddzielnie: gdy długa listwa jest dzielona na kilka odcinków jako części zamienne Na poniższym rysunku przedstawiono osłonę boczną i sposób jej wkładania: Blok zasilania modułów PTX1.01 Blok zasilania fazowego PTX1.00 Blok zasilania zerowego PTX1.02 Blok zasilania modułów dostarcza napięcie modułom I/O. 8024J01 Blok zasilania modułów przesyła na listwę I/O następujące sygnały: magistrali procesowej P-bus napięcia roboczego 24 V AC Blok wyposażony jest w dwa mikrobezpieczniki 10 A dla ochrony przed zwarciem linii napięcia roboczego 24 V AC. Pełni też rolę elementu łączącego dwie listwy I/O (część 3.4). Dwa bloki zacisków służą do podłączenia przewodu napięcia sieciowego (maks. 250 V AC) lub przewodu zerowego do listwy I/O. Bloki różnią się między sobą następująco: PTX1.00 służy do podłączenia przewodu fazy PTX1.02 służy do podłączenia przewodu zera, tam gdzie to niezbędne Z punktu widzenia mechanicznego blok zasilania fazowego jest taki sam jak blok zasilania zerowego. Wtyki adresowe PTG1 Wtyki adresowe służą do adresowania modułów I/O. Dostarczane są w zestawach po 16 sztuk. Dostępne są następujące zestawy (adresy modułów od 1... 255): Wtyki Adresy Wtyk Adresy PTG1.16 1... 16 PTG1.128 97... 128 PTG1.32 1... 32 PTG1.160 129... 160 PTG1.64 33... 64 PTG1.192 161... 192 PTG1.96 65... 96 PTG1.224 193 224 PTG1.112 97... 112 PTG1.255 225 255 Siemens Building Technologies Podręcznik montażu i instalacji: moduły I/O i magistrala P-bus CM2M8102P Landis & Staefa Division Moduły I/O i akcesoria 12.1999 17/76

Etykiety niezadrukowane PTP1.10 Etykiety niezadrukowane służą do oznaczania modułów I/O zgodnie z oznaczeniami projektowymi instalacji. Jeden arkusz (A4) wystarcza na oznakowanie 8 modułów, zawiera etykietki informacyjne do oznaczania przedniej części modułu i zacisków. Zadrukowane etykiety dla konkretnej instalacji wykonywane w systemie projektowania Landis & Staefa służą montażystom szaf do oznaczania modułów. Oprawka na etykietkę zacisku PTX1.070 Oprawka służy do umieszczania w niej etykietek do oznaczania zacisków modułu I/O. Na rysunku przedstawiono oprawkę (z lewej strony) z częściowo wsuniętą etykietką (z prawej strony). 18/76 CM2M8102P Podręcznik montażu i instalacji: moduły I/O i magistrala P-bus Siemens Building Technologies 12.1999 Moduły I/O i akcesoria Landis & Staefa Division

4 Szafa sterownicza Zawartość rozdziału Rozdział zawiera informacje na temat: Wymagań dla szaf sterowniczych Zgodności elektromagnetycznej szaf sterowniczych Rozmieszczenia modułów I/O i akcesoriów Przydzielania i kolejności modułów I/O Położenia montażowego grup modułów Ogólnego rozmieszczenia urządzeń w szafach sterowniczych z przykładami 4.1 Wymagania dla szafy sterowniczej Wymagania Przedstawiona niżej tabela zawiera informacje dotyczące ogólnych wymagań dla szaf sterowniczych: należy sprawdzić, czy poszczególne wymagania zostały spełnione. Krok Wymagania OK Konstrukcja mechaniczna Warunki otoczenia Zgodność elektromagnetyczna szafy sterowniczej Sprawdzić, czy konstrukcja, stabilność i uszczelnienie szafy sterowniczej są zgodne z przepisami obowiązującymi w miejscu instalacji Sprawdzić, czy dla urządzeń spełnione są dopuszczalne wartości (wymienione w części "Dane techniczne" odpowiednich kart katalogowych): temperatury, wilgotności, drgań klasy ochrony i stopnia ochrony urządzeń Ważne: Przepisy te dotyczą miejsca instalacji! Przepisy dotyczące zgodności elektromagnetycznej szafy sterowniczej opisane zostały w części 4.2 Wymiary mechaniczne Przy określaniu wymiarów szaf sterowniczych należy korzystać z: informacji na temat różnych możliwości rozmieszczenia urządzeń w szafie sterowniczej, podanych w tym rozdziale rysunków z wymiarami urządzeń przedstawionych w rozdziale 11 "Załącznik". Siemens Building Technologies Podręcznik montażu i instalacji: moduły I/O i magistrala P-bus CM2M8102P Landis & Staefa Division Szafa sterownicza 12.1999 19/76

4.2 Zgodność elektromagnetyczna szaf sterowniczych Wprowadzenie Zasady ogólne Montaż elementów mechanicznych szafy sterowniczej Rozmieszczenie urządzeń Ekranowanie Szafy sterownicze nie wymagają oznaczeń CE Szafa sterownicza służy, między innymi, do zmniejszania wewnętrznych oraz/lub zewnętrznych zakłóceń elektromagnetycznych. Źródłem wewnętrznych zakłóceń elektromagnetycznych może być np. przekształtnik mocy znajdujący się w tej samej szafie sterowniczej, natomiast źródłem zewnętrznych zakłóceń znajdująca się w pobliżu radiostacja. Potencjał szaf sterowniczych jest punktem odniesienia dla ekranów kabli i osłon. Ich zadaniem jest odseparowanie od zakłóceń i napięć zakłócających wywołanych zwarciami. W odniesieniu do szaf sterowniczych, które mają spełniać wymagania zgodności elektromagnetycznej obowiązują następujące zalecenia: nie należy malować ścian wewnętrznych płyty i szyny montażowe muszą być wykonane z materiałów przewodzących elektryczność i nie mogą być pomalowane elementy mocowań śrubowych montować bezpośrednio do nie pomalowanych fragmentów szaf sterowniczych wykonać połączenie uziemiające z drzwiami giętką taśmą miedzianą (ewentualnie jako dodatkowe zabezpieczenie oprócz zwykłego uziemienia) Przy projektowaniu szafy sterowniczej należy pamiętać, aby urządzenia będące silnymi źródłami zakłóceń oddzielać od urządzeń potencjalnie wrażliwych na zakłócenia. W związku z tym, należy zwracać szczególną uwagę na połączenia między tymi dwoma rodzajami urządzeń: urządzenia będące silnym źródłem zakłóceń i urządzenia potencjalnie wrażliwe na zakłócenia umieszczać w oddzielnych szafach sterowniczych. urządzenia będące silnym źródłem zakłóceń umieszczać na zewnątrz szafy sterowniczej. Należy jednak uważać, aby nie naruszyć obowiązujących warunków bezpieczeństwa dla urządzeń. grupy urządzeń we wnętrzu szafy sterowniczej oddzielać od siebie stosując osłony metalowe. ekrany kablowe stosować w punktach wejściowych konstrukcji metalowych szafy sterowniczej i łączyć je z ekwipotencjalnymi obwodami budynku. do tego celu należy używać klamer łączeniowych ekranów w miejscach specjalnie przewidzianych do tego celu w szafie sterowniczej (patrz punkt 8.2 "Uwagi na temat optymalizacji zgodności elektromagnetycznej"). Wszystkie urządzenia Landis & Staefa spełniają przepisy i normy zgodności elektromagnetycznej wymienione w kartach katalogowych. Szafa sterownicza (bez niezależnego działania) jest częścią stałej instalacji i z zamiarem podłączenia dalszych części. Wytyczne Komisji Europejskiej dotyczące stosowania Zarządzenia 89/336/EEC odnośnie zgodności elektromagnetycznej EMC określa wyjątki od stosowania oznaczeń CE. Ale nawet jeśli wytyczne zgodności elektromagnetycznej dotyczą także stałych instalacji, to nie jest wymagane spełnienie wytrzymałości metrologicznej ani oznaczeń CE. 20/76 CM2M8102P Podręcznik montażu i instalacji: moduły I/O i magistrala P-bus Siemens Building Technologies 12.1999 Szafa sterownicza Landis & Staefa Division

4.3 Rozmieszczenie modułów I/O i akcesoriów Zestawianie grup modułów Moduły I/O umieszczane są na listwach I/O i zestawiane w grupy wraz z następującymi urządzeniami: blokiem zasilania modułów PTX1.01 blokiem zasilania fazowego PTX1.00 blokiem zasilania zerowego PTX1.02 (tam, gdzie jest niezbędny) Grupy są następnie osadzane i mocowane na znormalizowanych szynach ram montażowych szaf sterowniczych. Prosta grupa Na rysunku przedstawiono prostą grupę z blokiem zasilania fazowego i blokiem zasilania modułów: PTX1.00 PTX1.01 EN50022-35x7,5 8017Z12 Blok zasilania fazowego lub blok zasilania modułów może być instalowany z lewej lub prawej strony. Ewentualny blok zasilania zerowego PTX1.02 instaluje się obok bloku zasilania fazowego PTX1.00. Grupy łączone Dwie listwy I/O można instalować obok siebie a punkty przejścia do bloku zasilania modułów PTX1.01 łączyć mechanicznie i elektrycznie: PTX1.00 PTX1.01 8017Z13 EN50022-35x7,5 Szyn przewodów napięcia sieciowego L i N nie łączy się. Muszą być zasilane z oddzielnych bloków zasilania fazowego lub zerowego. Niezbędna przestrzeń montażowa Pamiętać o zachowaniu niezbędnych odstępów! Niezbędną przestrzeń montażową dla każdej listwy I/O w szafie sterowniczej można określić w następujący sposób: Liczba modułów x 32 mm + 32 mm + 16 mm + (16 mm *) * jeżeli używa się bloku zacisków zera Blok zacisków zasilania (32 mm) i blok zacisków fazowych (16 mm) są zawsze wymagane. Pełnią one rolę mechanicznego łącznika między listwą I/O i szyną znormalizowaną. Zarezerwować dostatecznie dużo miejsca na podłączenie urządzeń, a także na ich przestawianie do położenia roboczego i spoczynkowego (patrz wymiary w części 11.1 "Wymiary"). Siemens Building Technologies Podręcznik montażu i instalacji: moduły I/O i magistrala P-bus CM2M8102P Landis & Staefa Division Szafa sterownicza 12.1999 21/76

4.4 Przydzielanie do grup i kolejność modułów I/O Wprowadzenie Przydzielanie modułów do grup Rozdział zawiera informacje na temat: Przydzielania modułów I/O do grup na różnych listwach I/O Kolejności instalowania modułów I/O na listwach Moduły I/O dobrze jest przydzielać do grup na różnych listwach I/O według zasady: Grupa modułów I/O z... Połączeniami wewnętrznymi w szafie sterowniczej Połączeniami zewnętrznymi Przykład Połączenia ze stycznikami do sterowania silnikami Bezpośrednie podłączenie przewodów do urządzeń obiektowych, takich jak czujniki, nadajniki, urządzenia wykonawcze, etc. Kolejnymi kryteriami, jakimi można się kierować podczas przydzielania modułów I/O do kilku listew I/O są: Liczba modułów I/O Standardowa długość listew I/O Rozmieszczenie urządzeń w szafie sterowniczej Miejsca wprowadzania przewodów do szafy sterowniczej Kolejność modułów na listwie Uwaga Moduły I/O na listwach I/O zwykle umieszczane są wg kolejności adresów modułów. Inne możliwości: Kolejność wg rodzaju napięcia: Napięcie sieciowe 230 V AC Napięcie niskie 24 V AC Kolejność specyficzna dla instalacji: Dla przykładu: kolejność wg pętli regulacyjnych (moduły I/O na czujniki, nadajniki i urządzenia wykonawcze dla poszczególnych pętli regulacyjnych) Kolejność wg typu modułu: Dla przykładu: grupy modułów sygnalizacyjnych, pomiarowych, zliczających, przełączających i ustawiających położenia Inne kryteria przydziału: Przepisy obowiązujące w danym kraju i praktyka osobista. Jeżeli do projektowania systemu automatyki i sterowania używane jest oprogramowanie Landis & Staefa (np. UNIGYR Design na PC), kolejność i adresowanie modułów uzyskuje się automatycznie z programu. 22/76 CM2M8102P Podręcznik montażu i instalacji: moduły I/O i magistrala P-bus Siemens Building Technologies 12.1999 Szafa sterownicza Landis & Staefa Division

4.5 Położenia montażowe grup modułów Montaż poziomy W poniższych dwóch przykładach grupy modułów instalowane są poziomo, z zaciskami i wyprowadzeniami przewodów skierowanymi w górę i w dół: Wyprowadzenia w górę Wyprowadzenia w dół 8017Z14 230V~ 24V~ 230V~ 24V~ 8017Z15 Montaż pionowy W tym przykładzie przedstawiono nieco większą szafę sterowniczą z pionowo zainstalowanymi grupami modułów oraz: wprowadzeniami przewodów w bok zasilaniem prowadzonym w górę i w dół 230V~ 24V~ 8102Z34 Siemens Building Technologies Podręcznik montażu i instalacji: moduły I/O i magistrala P-bus CM2M8102P Landis & Staefa Division Szafa sterownicza 12.1999 23/76

4.6 Ogólne rozmieszczenie urządzeń w szafie sterowniczej Rozmieszczenie ogólne Na rysunku przedstawiono prostą szafę sterowniczą jako ogólny przykład rozmieszczenia grup modułów i urządzeń. Szafa sterownicza Drzwi 230V~ 24V~ 8102Z35 Zestawienie urządzeń w szafie sterowniczej Szafa sterownicza Drzwi W przedstawionej szafie sterowniczej grupy modułów zostały rozmieszczone w następujący sposób: Położenie Grupa urządzeń Góra Strona lewa Zaciski sekcji zasilania: Doprowadzenie zasilania, wyjście na silniki, etc. Strona prawa Grupa modułów I/O z bezpośrednimi podłączeniami napięć 230/24 V AC do urządzeń obiektowych (sterowanie) Środek Strona lewa Elementy separujące i bezpieczniki Strona prawa Grupa modułów I/O z bezpośrednimi połączeniami 230/24 V AC z wewnętrznymi urządzeniami szafy sterowniczej (stycznik, etc.) Dół Strona lewa Poziom zasilania sieciowego z przekaźnikiem i stycznikiem Drzwi Strona prawa Transformator 230/24 V AC dla sekcji sterowania Sterownik Uwaga dotycząca wymaganej przestrzeni montażowej na podłączanie przewodów modułów Przykłady Dla zapewnienia dostępu do modułów należy pamiętać że: należy zachować minimalną odległość między modułami I/O i sąsiadującymi kanałami kablowymi, niezbędnej na podłączanie przewodów i zmianę położenia funkcjonalnego urządzeń (patrz wymiary w rozdziale 9) jeżeli między dwoma kanałami kablowymi montowane są moduły I/O, to odległość między kanałami powinna wynosić co najmniej 175 mm wszystkie zaciski muszą być łatwo dostępne do wykonywania podłączeń i testowania Na następnych kilku stronach przedstawiono przykłady rozmieszczenia urządzeń dla różnych zastosowań. 24/76 CM2M8102P Podręcznik montażu i instalacji: moduły I/O i magistrala P-bus Siemens Building Technologies 12.1999 Szafa sterownicza Landis & Staefa Division

4.7 Przykład 1: Szafa sterownicza dla instalacji HVAC Krótki opis Na rysunku przedstawiono układ szafy sterowniczej zawierającej wszystkie elementy kontrolne i regulacyjne instalacji HVAC: grupy modułów I/O zamontowane poziomo w trzech rzędach sterownik zainstalowany w drzwiach 1 2 3 4 5 6 7 8 9 8017Z21 Najważniejsze elementy Do najważniejszych elementów składowych szafy sterowniczej należą: Poz. Objaśnienie 1 Szyna do mocowania przewodów 2 Rząd zacisków 3 Kanały kablowe 4 Grupy modułów I/O 5 Profil montażowy / rama montażowa 6 Urządzenia automatyki L&S 7 Przekaźnik czasowy 8 Stycznik 9 Transformatory 230/24 V AC Siemens Building Technologies Podręcznik montażu i instalacji: moduły I/O i magistrala P-bus CM2M8102P Landis & Staefa Division Szafa sterownicza 12.1999 25/76

4.8 Przykład 2: Szafa sterownicza dla sygnałów I/O Krótki opis Na rysunku przedstawiono szafę sterowniczą do podłączania punktów danych I/O: Grupy modułów I/O instalowane są pionowo. Umożliwia to umieszczenie dużej liczby modułów I/O przy zachowaniu łatwego i przejrzystego sposobu podłączania przewodów. 1 2 3 4 5 8102Z36 Najważniejsze elementy Do najważniejszych elementów szafy sterowniczej należą: Poz. Objaśnienie 1 Szyna do mocowania przewodów 2 Kanały kablowe do prowadzenia przewodów 3 Grupy modułów I/O 4 Kanały przewodów 5 Profil montażowy / rama montażowa 26/76 CM2M8102P Podręcznik montażu i instalacji: moduły I/O i magistrala P-bus Siemens Building Technologies 12.1999 Szafa sterownicza Landis & Staefa Division

4.9 Przykład 3: Szafa sterownicza z przetwornicami częstotliwości Krótki opis Na rysunku przedstawiono dwa obszary przykładowej szafy sterowniczej: Lewy, zawierający pole z dwiema przetwornicami częstotliwości Prawy, przedstawiający jedno z pól przeznaczone na urządzenia sterujące, z pionowym rozmieszczeniem grup modułów I/O 2 3 1 2 3 4 5 6 8102Z37 Najważniejsze elementy Do najważniejszych elementów szafy sterowniczej należą: Poz. Objaśnienie 1 Kanały kablowe 2 Rzędy zacisków 3 Kanały przewodów 4 Sterownik 5 Grupy modułów I/O 6 Przetwornice częstotliwości Rozmieszczenie pozostałych urządzeń, takich jak urządzenia automatyki L&S, przekaźniki czasowe, styczniki i transformatory jest w ogólnych zarysach takie, jak w przykładzie 1. Projektowanie Uwaga Należy omówić z odpowiednim specjalistą wszystkie aspekty dotyczące przetwornic częstotliwości, np.: Czy umieszczać urządzenia w tych samych, czy oddzielnych polach szafy sterowniczej (z zastosowaniem osłony metalowej) ze względu na pola elektromagnetyczne Czy stosować ręczne, czy automatyczne obejścia linii sieci Na temat przepisów / środków zaradczych dotyczących zasilania, bezpieczników, ochrony przed zakłóceniami, etc. Odnośne przepisy i instrukcje można znaleźć w częściach 4.2 "Zgodność elektromagnetyczna szaf sterowniczych" oraz 8.2 "Uwagi na temat optymalizacji zgodności elektromagnetycznej". Siemens Building Technologies Podręcznik montażu i instalacji: moduły I/O i magistrala P-bus CM2M8102P Landis & Staefa Division Szafa sterownicza 12.1999 27/76

28/76 CM2M8102P Podręcznik montażu i instalacji: moduły I/O i magistrala P-bus Siemens Building Technologies 12.1999 Szafa sterownicza Landis & Staefa Division

5 Instrukcje montażowe dla modułów I/O 5.1 Czynności wstępne Ważne! Ważna dokumentacja Przy montażu urządzeń w szafie sterowniczej należy korzystać z informacji podanych w następującej dokumentacji: 1. Niniejszy poradnik montażu i instalacji Poradnik zawiera ogólne zasady i instrukcje dotyczące rozmieszczenia i montażu modułów I/O i innych urządzeń w szafie sterowniczej. 2. Dokumentacja projektowa Dokumentacja projektowa zawiera schematy elektryczne do wykonania podłączeń przewodów oraz szczegółowe rysunki rozmieszczenia urządzeń w szafie sterowniczej. Dokumentacja projektowa nie może zawierać informacji sprzecznych z podstawowymi przepisami i instrukcjami zawartymi w niniejszej dokumentacji. Wykaz czynności kontrolnych: niezbędne informacje Dokumentacja projektowa musi zawierać poniższe informacje związane z szafą sterowniczą. Dotyczy Ułożenia przewodów Położenia montażowego modułów I/O Podziału listew I/O Kolejności montażu modułów I/O Czy w dokumentacji znajduje się odpowiedź na to pytanie? Jak są prowadzone przewody w szafie sterowniczej do/od urządzeń obiektowych: górą, dołem, górą i dołem? Jak mają być zamontowane moduły I/O: poziomo, z zaciskami skierowanymi w górę, czy w dół? pionowo, z zaciskami skierowanymi w lewo, czy w prawo? Czy listwy I/O są dzielone na grupy w następujący sposób: moduły I/O, których przewody mają być podłączane we wnętrzu szafy sterowniczej? moduły I/O, których przewody mają być podłączone na zewnątrz do urządzeń obiektowych, a więc pełnią rolę bloków zacisków? Czy na schemacie elektrycznym przedstawiono kolejność, w jakiej mają być zestawiane moduły I/O? OK Przed przystąpieniem do montażu Odnośne uwagi i przepisy można znaleźć w następujących częściach dokumentacji: części 4.3 "Rozmieszczenie modułów I/O i akcesoriów " części 11.1 "Wymiary" (zwracając szczególną uwagę na zapewnienie niezbędnej przestrzeni montażowej) Siemens Building Technologies Podręcznik montażu i instalacji: moduły I/O i magistrala P-bus CM2M8102P Landis & Staefa Division Instrukcje montażowe dla modułów I/O 12.1999 29/76

5.2 Przygotowywanie grup modułów I/O Krótki opis Instrukcje Do czynności przygotowawczych zalicza się: Zamontowanie szyn znormalizowanych Skrócenie listew I/O do żądanej długości Zdjęcie folii ochronnej z listew I/O Czynności przygotowawcze wykonywać zgodnie z następującymi krokami: Krok Czynność 1 Zamontować szyny znormalizowane zgodnie ze schematami rozmieszczenia urządzeń w szafie sterowniczej; stosować szyny Ω-kształtne lub G-kształtne. 2 W razie potrzeby skrócić listwy I/O do żądanej długości. Można to wykonywać w odcinkach co 32 mm. Ważne! Po obcięciu założyć ponownie osłonę boczną (chroniącą przed nieumyślnym dotknięciem). 30/76 CM2M8102P Podręcznik montażu i instalacji: moduły I/O i magistrala P-bus Siemens Building Technologies 12.1999 Instrukcje montażowe dla modułów I/O Landis & Staefa Division

Instrukcje Krok Czynność 3 Folię ochronną zdjąć z listew I/O dopiero wtedy, gdy jest to konieczne, tzn.: Taśmę A: przed włożeniem do podstawy zaciskowej taśmę B: przed włożeniem obudowy modułu Ważne! Na nie używanych fragmentach listwy pozostawić folię ochronną zabezpieczając w ten sposób listwę I/O przed dostępem kurzu. Siemens Building Technologies Podręcznik montażu i instalacji: moduły I/O i magistrala P-bus CM2M8102P Landis & Staefa Division Instrukcje montażowe dla modułów I/O 12.1999 31/76

5.3 Montowanie grupy modułów I/O Krótki opis Instrukcje Należy rozpocząć od zamontowania listwy I/O wraz z blokiem zasilania modułów i blokiem zasilania fazowego. Kontynuować instalując kolejno moduły I/O. Grupy modułów I/O montować zgodnie z następującymi krokami: Krok Czynność 1 Osadzić na listwie I/O blok zasilania modułów PTX1.01 i blok zasilania fazowego PTX1.00. 2 Osadzić listwę wraz z blokiem zasilania modułów i blokiem zasilania fazowego na szynę znormalizowaną. 3 Zaznaczyć miejsca na wywiercenie otworów dla zamocowania listwy I/O. 32/76 CM2M8102P Podręcznik montażu i instalacji: moduły I/O i magistrala P-bus Siemens Building Technologies 12.1999 Instrukcje montażowe dla modułów I/O Landis & Staefa Division

Instrukcje Krok Czynność 4 Wywiercić otwory na śruby maks. średnicy 4 mm (gwint zewnętrzny) 5 Wkręcać śruby w następującej kolejności: 1. Śruby zaciskowe na bloku zasilania modułów i bloku zasilania fazowego 2. Śruby mocujące listwę I/O 6 Wkładać kolejno moduły I/O 1. najpierw podstawę zaciskową 2. następnie obudowę modułu Uwaga: Można najpierw połączyć podstawę zaciskową z obudową modułu, a następnie osadzić na listwie I/O. Siemens Building Technologies Podręcznik montażu i instalacji: moduły I/O i magistrala P-bus CM2M8102P Landis & Staefa Division Instrukcje montażowe dla modułów I/O 12.1999 33/76

5.4 Demontaż grupy modułów I/O Wprowadzenie Zdejmowanie modułów I/O W poniższych podrozdziałach przedstawiono, w jaki sposób zdejmuje się moduły I/O, bloki zasilania modułów oraz bloki zasilania fazowego i zerowego. Zdjęcie modułu I/O wykonuje się w następujący sposób: A. Zdjąć obudowę modułu B. Zdjąć podstawę zaciskową 1. Nacisnąć zaczep zwalniający 2. Wyciągnąć obudowę odchylając w górę 1. Nacisnąć uchwyt zatrzasku. 2. Wyciągnąć podstawę odchylając w dół Zdejmowanie bloków zasilania Blok zasilania modułów zdejmuje się w następujący sposób: Zlokalizować blok zasilania modułów Wykonać kroki 1. Odkręcić śrubę zaciskową 2. Jednocześnie nacisnąć wszystkie trzy zaczepy zwalniające 3. Zdjąć blok zasilania modułów Zdejmowanie bloku zasilania fazowego lub bloku zasilania zerowego Zdjęcie bloku zasilania fazowego lub bloku zasilania zerowego wykonuje się w następujący sposób: Zlokalizować blok zasilania fazowego Kroki 1. Odkręcić śrubę zaciskową 2. Nacisnąć oba zaczepy zwalniające 3. Zdjąć blok zacisków 34/76 CM2M8102P Podręcznik montażu i instalacji: moduły I/O i magistrala P-bus Siemens Building Technologies 12.1999 Instrukcje montażowe dla modułów I/O Landis & Staefa Division

5.5 Boczniki i mostki w modułach I/O Wprowadzenie Zmiana bocznika modułu pomiarowego PTM1.2I25 Niektóre rodzaje modułów I/O wyposażone są w boczniki i mostki do ustawiania wersji roboczych. Odnośne instrukcje na ten temat znajdują się w niniejszym podrozdziale. Moduł pomiarowy zawiera boczniki do wyboru zakresu pomiarowego. Fabrycznie ustawiany jest zakres 0...20 ma. Na rysunkach przedstawiono, w jaki sposób zmienia się ustawienie bocznika w celu skonfigurowania innego zakresu pomiarowego. A. Wyjąć aktualnie włożony bocznik B. Włożyć nowy bocznik 1. Otworzyć obudowę modułu 2. Wyciągnąć bocznik 020 3. Włożyć bocznik nowego zakresu pomiarowego 4. Zamknąć obudowę modułu Wykaz boczników PTR1... Zdjęcie mostka Wykaz dostępnych boczników dla modułu pomiarowego PTM1.2I25 (zestawy po 10 sztuk): PTR1.105 1... 5 ma PTR1.010 0... 10 ma PTR1.020 0... 20 ma PTR1.025 0... 25 ma Dla niżej wymienionych typów modułów wyjęcie mostka określa ścieżkę, którą dostarczane jest napięcie przełączające. Informacje na ten temat można znaleźć na schemacie połączeń elektrycznych instalacji. Dla modułu PTM1 Q250 Dla modułu PTM1.3Q-M3 i 2Y250T Należy wyjąć ten mostek, jeżeli napięcie przełączające nie musi być dostarczane przez listwę I/O, lecz przez podstawę zaciskową. Wyjąć ten mostek, jeżeli napięcie przełączające ma być podawane z zewnątrz. Siemens Building Technologies Podręcznik montażu i instalacji: moduły I/O i magistrala P-bus CM2M8102P Landis & Staefa Division Instrukcje montażowe dla modułów I/O 12.1999 35/76

36/76 CM2M8102P Podręcznik montażu i instalacji: moduły I/O i magistrala P-bus Siemens Building Technologies 12.1999 Instrukcje montażowe dla modułów I/O Landis & Staefa Division

6 Instrukcje montażowe dla modułów kompaktowych I/O 6.1 Czynności wstępne Ważna dokumentacja Przed przystąpieniem do instalowania modułów kompaktowych I/O w szafie sterowniczej należy zapoznać się z informacjami podanymi w następującej dokumentacji: 1. Karty katalogowe dla modułów kompaktowych I/O PTK1.30V01 N8181 PTK1.23V02 N8182 Wymienione karty katalogowe zawierają szczegółowe informacje techniczne wraz ze schematami oraz instrukcjami na temat projektowania, montażu i uruchamiania. 2. Niniejszy poradnik montażu i instalacji 3. Dokumentacja projektowa Dokumentacja projektowa zawiera schematy elektryczne do wykonania połączeń elektrycznych oraz szczegółowe rysunki rozmieszczenia urządzeń w szafie sterowniczej. Ważne! Dokumentacja projektowa nie może zawierać informacji sprzecznych z podstawowymi przepisami i instrukcjami podanymi w tym podręczniku i w kartach katalogowych. Siemens Building Technologies Podręcznik montażu i instalacji: moduły I/O i magistrala P-bus CM2M8102P Landis & Staefa Division Instrukcje montażowe dla modułów kompaktowych I/O 12.1999 37/76

6.2 Sposoby montażu kompaktowych modułów I/O Możliwe są cztery sposoby montażu modułów kompaktowych I/O. Różne sposoby montażu A. Montaż z zastosowaniem wsporników montażowych B. Montaż z zastosowaniem wsporników montażowych na szynie Ω-kształtnej 8181Z06 8181Z05 Montaż z zastosowaniem wsporników montażowych i bez listew I/O Montaż z zastosowaniem wsporników montażowych na wcześniej zamontowanych szynach Ω-kształtnych (EN 50022-35x7.5) bez listew I/O C. Montaż z zastosowaniem wsporników montażowych na lewostronnym rozszerzeniu przez moduły I/O D. Montaż na listwie I/O i szynie Ω- kształtnej na prawostronnym rozszerzeniu przez moduły I/O 8181Z03 8181Z04 Na lewostronnym rozszerzeniu modułów kompaktowych I/O przez moduły I/O: Montaż z zastosowaniem wsporników montażowych i fragmentu listwy I/O oraz szyny Ω-kształtnej do elektrycznego połączenia i mechanicznego mocowania modułów I/O. Na prawostronnym rozszerzeniu modułów kompaktowych I/O przez moduły I/O: Montaż na całej listwie I/O i całej szynie Ω- kształtnej, bez wsporników montażowych. Uwaga Możliwe jest instalowanie kilku modułów kompaktowych I/O jeden nad drugim na oddzielnych listwach I/O i szynach Ω-kształtnych. Wymiary urządzeń można znaleźć w części 11.1 "Wymiary". 38/76 CM2M8102P Podręcznik montażu i instalacji: moduły I/O i magistrala P-bus Siemens Building Technologies 12.1999 Instrukcje montażowe dla modułów kompaktowych I/O Landis & Staefa Division