RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 175233 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 307218 (22) Data zgłoszenia: 13.02.1995 (51) Int.Cl.6: E05F 15/02 (54) Układ modułowy pneumatycznego sterowania otwieraniem i zamykaniem drzwi czołowych w wagonach osobowych (73) Uprawniony z patentu: "FESTO" Sp. z o.o., Warszawa, PL (43) Zgłoszenie ogłoszono: 19.08.1996 BUP 17/96 (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 30.11.1998 WUP 11/98 (72) Twórcy wynalazku: Witold Bujnowski, Warszawa, PL Jerzy Horecki, Warszawa, PL Ryszard Rogalski, Warszawa, PL Krzysztof Pawłowski, Poznań, PL Włodzimierz Molenda, Poznań, PL Leszek Suchecki, Otwock, PL (74) Pełnomocnik: Chrzanowski Zygmunt PL 175233 B1 (57) 1. Układ modułowy pneumatycznego sterowania otwieraniem i zamykaniem drzwi czołowych w wagonach osobowych, składający się z siłownika i zespołu sterowania, znamienny tym, że składa się z zintegrowanego modułowego pneumatycznego sterownika (12) napędu głównego połączonego z siłownikiem (1) dwustronnego działania za pomocą zaworów odpowietrzających (3, 4) i przewodu pneumatycznego (7), z zespołu blokady składającej się z zaworu (8) ręcznego zasilania układu, z zaworu (9) odcinającego zasilanie i elementu koniunkcji (11) oraz czujników (25, 26) sygnalizacji stanu położenia drzwi i z zaworów (27, 28) sterowania ręcznego otwieraniem i zamykaniem drzwi.
Układ modułowy pneumatycznego sterowania otwieraniem i zamykaniem drzwi czołowych w wagonach osobowych Zastrzeżenia patentowe 1. Układ modułowy pneumatycznego sterowania otwieraniem i zamykaniem drzwi czołowych w wagonach osobowych, składający się z siłownika i zespołu sterowania, znamienny tym, że składa się z zintegrowanego modułowego pneumatycznego sterownika (12) napędu głównego połączonego z siłownikiem (1) dwustronnego działania za pomocą zaworów odpowietrzających (3, 4) i przewodu pneumatycznego (7), z zespołu blokady składającej się z zaworu (8) ręcznego zasilania układu, z zaworu (9) odcinającego zasilanie i elementu koniunkcji (11) oraz czujników (25, 26) sygnalizacji stanu położenia drzwi i z zaworów (27, 28) sterowania ręcznego otwieraniem i zamykaniem drzwi. 2. Układ według zastrz. 1, znamienny tym, że zintegrowany modułowy pneumatyczny sterownik (12) składa się z bistabilnych zaworów (13, 14) sterowania komór siłownika (1), połączonych monostabilnymi zaworami (15, 16) sterowania zaworów bistabilnych oraz z monostabilnego zaworu (18) sterującego przełącznikiem ciśnienia w postaci zestawu zaworów (19, 20) z tym, iż zawór (18) połączony jest z przełącznikiem pneumatycznym zaworem czasowym (23), sterujący zamykaniem drzwi i wyłączającego zaworu (24), przy czym zawór (23) czasowy połączony jest także z komorą dławiącą (22) ciśnienia powietrza a ta połączona jest ze zwrotno-dławiącym zaworem (21) napełniania komory dławiącej. 3. Układ według zastrz. 2, znamienny tym, że modułowy sterownik (12) zasilany jest sprężonym powietrzem wejściowym przewodem pneumatycznym (31) oraz przewodem pneumatycznym (30). * * * Przedmiotem wynalazku jest układ modułowy pneumatycznego sterowania otwieraniem i zamykaniem drzwi czołowych w wagonach osobowych, umożliwiający zabezpieczenie przed niekontrolowanym otwieraniem się drzwi, zwłaszcza w ruchu pociągu. Znane są układy sterowania zamykaniem i otwieraniem drzwi oraz ich blokowanie stosowane w wagonach osobowych. Znany jest z opisu patentowego PL 103 888 układ zdalnego sterowania elektropneumatycznego zamykania i blokady drzwi wejściowych w wagonie osobowym, polegający na zastosowaniu elektrycznego przekaźnika czasowego oraz zaworów elektropneumatycznych do otwierania drzwi. Znany jest także z opisu patentowego PL 135 269 układ centralnego sterowania elektropneumatycznym zamykaniem drzwi wejściowych wagonów osobowych. Istota tego układu polega na tym, że jest wyposażony w elektryczny przekaźnik czasowy działający ze zwłoką przy włączaniu wyposażony jest w zestyk rozwierny, poprzez który włączony jest w obwód swoją cewką przekaźnik pośredniczący wyposażony w dwa zestyki zwierne. Jeden zestyk zwierny połączony jest szeregowo z cewką przekaźnika czasowego zaś drugi zestyk zwiemy poprzez zestyki rozwierne przekaźników pomocniczych i zestyki rozwierne przełączników impulsowych centralnego zamykania drzwi połączony jest z cewką zaworów urządzeń elektropneumatycznych zamykania drzwi. Jak wynika z cytowanych opisów patentowych są to rozwiązania układów opartych na sterowaniu elektropneumatycznym zamykaniem drzwi wejściowych wagonów osobowych. Celem wynalazku jest opracowanie takiego układu sterowania otwieraniem i zamykaniem drzwi, zwłaszcza czołowych w wagonach osobowych, który zapewniałby absolutne bezpieczeń-
175 233 3 stwo blokowania drzwi, a także sprawne i niezawodne działanie oraz uproszczenie układu i jego łatwe instalowanie. Cel ten został osiągnięty przez opracowanie układu modułowego pneumatycznego sterowania otwieraniem i zamykaniem drzwi czołowych w wagonach osobowych z zastosowaniem jednolitego czynnika. Istota wynalazku polega na tym, że układ składa się z integrowanego pneumatycznego modułowego sterownika napędu głównego, połączonego z siłownikiem dwustronnego działania za pomocą zaworów odpowietrzających i przewodu pneumatycznego. Ponad to modułowy sterownik jest połączony z zespołem blokady składającej się z zaworu ręcznego zasilania układu, z zaworu odcinającego zasilanie i z elementu koniunkcji. Modułowy zintegrowany sterownik pneumatyczny jest połączony także z czujnikami sygnalizacji stanu położenia drzwi i z zaworami ręcznego otwierania. Modułowy zintegrowany sterownik pneumatyczny jest połączony także z czujnikami sygnalizacji stanu położenia drzwi i z zaworami ręcznego otwierania. Modułowy zintegrowany sterownik pneumatyczny składa się z bistabilnych zaworów sterowania komór siłownika, które są połączone z monostabilnymi zaworami sterowania zaworami bistabilnymi, połączone z monostabilnym zaworem sterującym pneumatycznym przekaźnikiem ciśnienia w postaci zestawu zaworów z których jeden ustala ciśnienie przełączenia a drugi przełącza ciśnienie na zawory monostabilne. Zawór monostabilny sterujący pneumatycznym przekaźnikiem ciśnienia, połączony jest z przełącznikowym pneumatycznym zaworem czasowym, sterującym zamykaniem drzwi i z wyłączającym zaworem monostabilnym. Pneumatyczny zawór czasowy połączony jest także z komorą dławiącą ciśnienia powietrza, która połączona jest ze zwrotnodławiącym zaworem napełniania komory dławiącej. Modułowy zintegrowany sterownik pneumatyczny jest zasilany z zewnątrz powietrzem sprężonym wejściowym przewodem pneumatycznym. Układ modułowy pneumatycznego sterowania otwieraniem i zamykaniem drzwi czołowych w wagonach osobowych według wynalazku jest pokazany w przykładzie wykonania na załączonym rysunku, na którym przedstawiono schemat połączeń zaworów pneumatycznego modułowego sterowania. Układ według wynalazku składa się z pneumatycznego siłownika 1 dwustronnego działania do którego za pomocą złączki 2 przewodami pneumatycznymi jest połączony zawór 3 odpowietrzający z jednej strony i zawór 4 odpowietrzający z drugiej strony siłownika 1. Zawory odpowietrzające 3 i 4 są połączone z modułowym sterownikiem 12 za pomocą pneumatycznych przewodów 5, 6 oraz przewodami 5a, 6a sterującymi zaworami odpowietrzającymi. Zintegrowany modułowy pneumatyczny sterownik 12 posiada zawory przełączające 13, 14, połączone pneumatycznymi przewodami z zaworami odpowietrzającymi 3, 4 z jednej, a z drugiej strony połączone są z monostabilnym zaworem 15 sterowania zaworów bistabilnych, który połączony jest z monostabilnym zaworem 16, przy czym zawór 15 połączony jest z alternatywnym zaworem 29, zaś monostabilny zawór 16 połączony jest przewodem pneumatycznym 17 z monostabilnym zaworem 18 zasilający zawór 20 przełącznikowy przekaźnik ciśnienia. Zawór 18 monostabilny połączony jest z przełącznikowym zaworem 20 ciśnienia na zawory monostabilne 15, 16, przy czym zawór przełącznikowy 20 połączony jest także z zaworem 19 ustalającym ciśnienie przełączania, który jest też połączony przewodem 7 z siłownikiem 1. Zawory bistabilne 13, 14 sterowania komór siłownika 1 są też połączone z przełącznikowym czasowym zaworem 23 zamykania drzwi. Czasowy zawór 23 jest połączony z komorą dławiącą 22, która łączy się szczegółowo z zaworem 21 zwrotno-dławiącym napełniania komory 22. Zawór 21 zwrotno-dławiący połączony jest z czujnikiem 25 sygnalizacji stanu położenia drzwi (zamknięte, otwarte). Zawór alternatywny 29 połączony jest z zaworami 27, 28 sterowania ręcznego otwierania drzwi. Zawór monostabilny 18, sterujący przełącznikowym zaworem 20 (przekaźnikiem) ciśnienia jest połączony z czujnikiem 26 sygnalizacji stanu położenia drzwi i jest zasilany sprężonym powietrzem przewodem 30. Całość zintegrowanego modułu pneumatycznego sterownika 12 jest zasilana sprężonym powietrzem z przewodu głównego 31. Z modułowym pneumatycznym sterownikiem 12 są połączone przewodem 10 za pomocą elementu koniunkcji 11 zawór 8 sterowania ręcznego zasilania układu i zawór 9 odcinający zasilanie układu sprężonym powietrzem.
4 175 233 Zaletą układu modułowego pneumatycznego sterowania otwieraniem i zamykaniem drzwi czołowych w wagonach osobowych jest jego pewne działanie przy jednolitej strukturze zasilania i łatwość sterowania. Inną zaletą układu jest jego zwarta budowa, pozwalająca na łatwą i szybką wymianę modułów. Cały układ umieszczony jest w przestrzeni nad drzwiami ze względu na niewielkie wymiary, przy czym pneumatyczne zawory sterowania ręcznego umieszczone są w układzie klamek drzwiowych, a zespół blokujący jest umieszczony pod pomostem między wagonami, co zapewnia szybkie zadziałanie układu w przypadku powstania przeszkody przy zamykaniu drzwi. Działanie układu według wynalazku jest następujące: Układ sterowania jest zasilany w całości sprzężonym powietrzem przewodem 31 głównego zasilania. Sygnały pneumatyczne z zaworów 8, 9 i elementu koniunkcji 11 odblokowują zintegrowany modułowy pneumatyczny sterownik 12 za pośrednictwem monostabilnego zaworu 24 co umożliwia napełnienie i opróżnienie komór pneumatycznego siłownika 1 dwustronnego działania. Sygnały pneumatyczne i zawór 27 lub 28 sterowania ręcznego otwierania drzwi za pomocą zaworu alternatywnego 29, przełączają monostabilny zawór 15, sterujący bistabilnymi zaworami 13 i 14 co powoduje wysunięcie tłoczyska siłownika 1, a tym samym zamknięcie drzwi. Czujnik 25 sygnalizacji stanu położenia drzwi, sygnalizujący pełne otwarcie drzwi, uruchamia pneumatyczny zawór czasowy 23, po upływie nastawionego czasu, przełącza zawory 13 i 14, powodując zamknięcie drzwi czołowych wagonu. Jeżeli w czasie zamykania drzwi wystąpi przeszkoda uniemożliwiająca ich zamknięcie, wówczas wartość ciśnienia w komorze otwierania siłownika 1 spadnie poniżej wartości nastawionej na pneumatycznym przełącznikowym zaworze ciśnienia 20, a doprowadzone powietrze przewodem 7 uruchomi zawór 16, który jest także połączony przewodem 17 z zaworem 18, i zawory 13, 14 na otwieranie drzwi. Czujnik 26, sygnalizując zamknięcie drzwi, steruje monostabilnym zaworem 18, blokując przełącznikowy zawór 20 ciśnienia na monostabilne zawory 15, 16.
175 233
175 233 Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz. Cena 2,00 zł