kalenica stęporek dyrdaczek Słownik słówek kłopotliwych w lekturach dla klasy 1 szkoły podstawowej
Słownik kłopotliwych słówek
Monika Guba Słownik kłopotliwych słówek w lekturach dla klasy 1 3 szkoły podstawowej Wydawnictwo TOBOŁEK 2012
Foto: Iwona Urbańska: s. 12, 14, 15, 16, 17, 19, 18, 20, 21, 22, 23, 25, 27, 31, 32, 36, 37, 40, 42, 45, 47, 48, 53, 54, 59, 60, 61, 63, 65, 66, 67, 69, 71, 76, 77, 79, 80, 82, 83, 84, 86, 87, 88, 90, 91, 94, 97, 100, 102, 103, 104, 109, 110, 111, 115, 123, 126, 127, 128, 130, 134, 138, 140, 144, 148, 149, 158, 160, 161, 163, 165, 171, 172, 179, 181, 184, 190, 193, 196, 200, 205, 208, 209, 215, 220, 221, 234 Pozostałe: Shutterstock Rysunki: Paulina Sroczyńska Mingiacchi: s. 26, 35, 44, 92, 93, 95, 98, 189, 203 Małgorzata Heine: s. 222 ISBN 978-83-63935-07-8 Copyright by Monika Guba Warszawa 2012 Wydanie pierwsze Opracowanie merytoryczne i redakcyjne: Maria Testa Redakcja językowa: Maria Testa Projekt okładki: Małgorzata Heine Projekt, opieka graficzna: Małgorzata Heine Skład i łamanie: Shift_ENTER Shift_Enter 02-796 Warszawa, ul. J. Rosoła 17 m. 16 www.tobolek.com.pl e-mail: biuro@tobolek.com.pl
Spis treści 1 Lektury klasy 1... 9 1. Pilot i ja Adam Bahdaj... 10 2. Nasza mama czarodziejka Joanna Papuzińska... 14 3. Wiersze dla dzieci Julian Tuwim... 19 4. Jak Wojtek został strażakiem Czesław Janczarski... 29 5. Jacek, Wacek i Pankracek Mira Jaworczakowa... 32 6. Czarna owieczka Jan Grabowski... 36 7. Najmilsi Ewa Szelburg-Zarembina... 38 8. Kopciuszek Hanna Januszewska... 52 9. Na jagody Maria Konopnicka... 56 10. Szewczyk Dratewka Janina Porazińska... 70 11. Plastusiowy pamiętnik Maria Kownacka... 75 12. Cudaczek Wyśmiewaczek Julia Duszyńska... 86 13. Kukuryku na ręczniku Janina Porazińska... 93 5
Tytułem wstępu... Mamo, co to znaczy cerować? Łatać, zaszywać dziury w ubraniu. Łaciata to jest reklama w telewizji! A ubranie łaciate, jak wygląda? Łaciata to może być krowa. O ubraniu z zaszytą dziurą można powiedzieć, że jest połatane. Ma łaty, czyli naszyte na dziury kawałki materiału. Można też powiedzieć, że jest pocerowane, jeżeli ma cery, czyli na dziury naszyte są w specjalny sposób nici lub grubsza włóczka. Jejku, nic z tego nie rozumiem! Nie łatwiej wpaść do sklepu i kupić nowy ciuch? podsumowało moje dziecko i ziewnęło znudzone. W ciągu następnych miesięcy roku szkolnego, podczas czytania kolejnych lektur, ruszyła już cała lawina pytań w formie wykrzyknikowej. Mamo, co to mydliny?! Co to pan... pant... pantera... nie! Pan-tar-ka?! Obrębiać, to rąbać? Jak się rąbie materiał?! Dyrdymały, to coś z bieganiem? Animusz znaczy, że musi... czy nie musi? Widecie? Mamo, oni się tu pomylili! Zamiast napisać bidet napisali widet! Kramarzyć? Słuchaj mamo, kra marzy! Ciekawe, o czym marzy? Przecież nie o wiośnie, bo się rozpłynie w wodzie i tyle po niej!. Później już było tylko ciekawiej. Rynsztok, ladaco, sobota w kropki, niedziela w paski (nie, nie chodzi o dni tygodnia). A pewnego dnia... Mamo, byłaś zajęta, więc zadzwoniłam do Mateusza i on mi powiedział, że szubka, to mała szubienica. Tylko dlaczego ta dziewczyna zakładała zimą szubienicę jakąś?! Kompletnie nie mogę tego zrozumieć! Normalnie Harry Potter przy tych naszych lekturach wymięka! Tak, to prawda. Lektury szkolne dostarczają niezapomnianych wrażeń. W drugiej klasie wcale nie było lepiej. Przytoczyć kilka haseł? Proszę bardzo, oto one: landara, możność, sztokfisz, ceber, oś, takielunek, kułak. Ha, a to zaledwie początek! Niestety, dopiero, kiedy moje dziecko kończyło edukację w klasie trzeciej, wpadłam na pomysł, żeby te trudne słówka, występujące w lekturach szkolnych, spisać i wytłumaczyć ich znaczenie w miarę prostymi słowami. Tak właśnie powstał Słownik kłopotliwych słówek. Kłopotliwych nie tylko dla dzieci, lecz także dla ich starszego rodzeństwa, rodziców, cioć, wujków, babć i dziadków... może dla tych ostatnich słówka zawarte w tym słowniku są najmniej kłopotliwe :) Pozdrawiam serdecznie Autorka
Hej! Animuszu Wam nie brakuje! Zatem w pierwszej części wszystkie trudne słówka w balii wypierzemy! Uwaga, wrzucamy... hebel, rygiel, scyzoryk, tygiel, gnat, chodak... Stop! Miejsca już brak! Zawijamy rękawy, w mydlinach ręce zanurzamy. Szast-prast, pranie skończone, teraz suszenie i... czytanie. Co to jest hebel, balia? A mydliny, a tygiel?! Oj, te słówka to prawdziwe utrapienie! Kartkę przewrócić już najwyższa pora... Lektury klasy 1
1 Pilot i ja Adam Bahdaj A B H K M N akrobata osoba bardzo sprawna fizycznie, ruchowo, potrafiąca wykonać, np. trudne ćwiczenie gimnastyczne; możemy także powiedzieć tak o kimś, kto jest zdolny wykonać coś, czego wielu innych ludzi nie potrafi (patrz foto) bazgrać pisać brzydko, stawiać niekształtne litery błękitny tu: kolor jasnoniebieski huk duży hałas, np. głośny wybuch, wystrzał huknąć tu: bardzo głośno coś powiedzieć (niemal krzycząc) kanister szczelny (nieprzeciekający) pojemnik, w którym głównie przechowywane i przewożone jest paliwo (patrz foto) korkociąg tu: samolot w korkociągu, czyli bardzo szybko lecący w dół samolot, który dodatkowo nieustannie się obraca mizernie (mizerny) słabo (słaby) niezmierzone przestworza ogromna przestrzeń; powierzchnia, której nie można objąć wzrokiem, zmierzyć ani wyliczyć akrobatka kanister 10
klasa 1 pal licho powiedzenie: oznacza, że można coś stracić, ale ta strata nie jest duża ani też ważna P powłoka chmur tu: warstwa chmur, która nie pozwalała z dużej wysokości dostrzec ziemi (patrz foto) powłoka chmur przekąsił zjadł czegoś małą ilość przezorny ostrożny, rozsądny; czyli ktoś zastanawiający się nad swoim zachowaniem tym, co mówi i robi prychnęło (prychnąć) gwałtownie, bardzo szybko wypuściło przez usta i nos powietrze,wydając przy tym krótki, charakterystyczny dźwięk puchowa pierzyna rodzaj dawnej bardzo grubej i ciepłej kołdry, która w środku wypełniona jest pierzem (ptasimi piórami) spadochron urządzenie przypominające swym wyglądem ogromny parasol; dzięki spadochronowi można bezpiecznie wylądować na ziemi skacząc wcześniej z dużej wysokości (patrz foto) spadochron S 11
Słownik kłopotliwych słówek sterować samolot kierować samolotem, mieć nad nim kontrolę, siedzieć u steru W Z Ż szybowały (szybować) unosiły się w powietrzu, latały wysoko w górze wykrętnie tu: coś ukrywać, np. nie mówić całej prawdy, nie wyjaśniać wszystkiego dokładnie i szczegółowo, unikać udzielenia odpowiedzi na zadane pytanie zbladł jak płótno ktoś źle się poczuł i zbladł (w tym przysłowiu porównuje się kolor skóry twarzy do białego płótna) żuczek (żuk) gatunek chrząszcza, w Polsce najłatwiej odnaleźć go w lesie, na łąkach lub polnych drogach (patrz foto) żuk samolot lecący nad chmurami 12
klasa 1 myśliwiec iec bombowiec odrzutowiec awionetka śmigłowiec szybowiec 13
Niedostępne w wersji demonstracyjnej. Zapraszamy do zakupu pełnej wersji książki w serwisie