ZAŁĄCZNIK NR 5 CEREMONIAŁ SZKOLNY PUBLICZNEGO GIMNAZJUM NR 2 IM. KS. STANISŁAWA KONARSKIEGO W JAROSŁAWIU 1 S t r o n a
Kształcenie i wychowanie służy rozwijaniu u młodzieży poczucia odpowiedzialności, miłości Ojczyzny oraz poszanowania dla polskiego dziedzictwa kulturowego, przy jednoczesnym otwarciu się na wartości kultur Europy i świata. Szkoła winna zapewnić każdemu uczniowi warunki niezbędne do jego rozwoju, przygotować go do wypełniania obowiązków rodzinnych i obywatelskich w oparciu o zasady solidarności, demokracji, tolerancji, sprawiedliwości i wolności. Nauczyciel w swoich działaniach dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych ma obowiązek kierowania się dobrem uczniów, troską o ich zdrowie, postawę moralną i obywatelską z poszanowaniem godności osobistej ucznia (Ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 r.) 2 S t r o n a
1 1. Ceremoniał szkolny jest opisem przeprowadzenia uroczystości z udziałem sztandaru szkolnego i samej celebracji sztandaru. Stanowi integralną część z przyjętą tradycją szkolną oraz harmonogramem uroczystości i imprez szkolnych. Jest zbiorem zasad zachowania młodzieży w trakcie uroczystości szkolnych dotyczących w szczególności właściwych postaw patriotycznych uczniów oraz szacunku do symboli narodowych i szkolnych. 2 1. Do najważniejszych uroczystości tworzących ceremoniał szkolny zaliczamy: 1) uroczyste rozpoczęcie roku szkolnego; 2) ślubowanie uczniów klas pierwszych; 3) święto Patrona Szkoły; 4) ceremonia przekazania i zaprzysiężenia nowego pocztu sztandarowego; 5) uroczystości nawiązujące do rocznic ważnych wydarzeń historycznych i świąt narodowych oraz ważnych wydarzeń regionalnych; 6) uroczyste okolicznościowe akademie szkolne; 7) uroczyste zakończenie roku szkolnego połączone z pożegnaniem absolwentów; 8) powitanie szczególnych gości odwiedzających szkołę: prezydenta, premiera, wojewody. 3 1. Do najważniejszych symboli narodowych zaliczamy: 1) godło państwowe wizerunek orła białego zwróconego w prawo ze złotą koroną na głowie, z dziobem i szponami złotymi, w czerwonym polu; 2) flaga państwowa prostokątny płat tkaniny składający się z dwóch równoległych pasów równej długości: górny w kolorze białym, dolny w kolorze czerwonym; 3) hymn państwowy Mazurek Dąbrowskiego polska pieśń patriotyczna z 1797 roku. 2. Godło i flaga są symbolami państwa, do których należy się odnosić z należną czcią i szacunkiem. 3. Godło należy umieścić w każdej sali lekcyjnej oraz wszystkich pomieszczeniach pracy, najlepiej na ścianie nad tablicą, nad biurkiem urzędnika, albo na innej ścianie w miejscu widocznym od wejścia. 4. Flagą państwową budynek szkoły powinien być udekorowany w: 1) święta państwowe; 2) wybory prezydenckie, parlamentarne, samorządowe; 3 S t r o n a
3) podczas żałoby narodowej; 4) inne uroczystości wynikające z Ceremoniału szkolnego. 5. Flaga państwowa może być eksponowana wewnątrz budynku jako oficjalna dekoracja podczas ważnych uroczystości, rocznic i świąt państwowych. 6. W przypadku ogłoszenia żałoby narodowej można wywiesić czarną flagę na pozycji na lewo od flagi państwowej lub przymocować do drzewca flagi państwowej czarną wstęgę. 7. Hymnem państwowym rozpoczyna się każdą uroczystość szkolną. Podczas wykonywania hymnu państwowego obowiązuje postawa zasadnicza, zachowanie powagi i spokoju oraz zdjęcie nakrycia głowy u mężczyzn. 4 1. Do najważniejszych symboli szkolnych zaliczamy: 1) godło szkoły (logo) jest znakiem rozpoznawczym szkoły. Należy je eksponować podczas uroczystości, na dyplomach, oficjalnych pismach urzędowych szkoły, znaczkach, identyfikatorach. 2) sztandar szkoły składa się z prostokątnego płatu tkaniny obszytego złotą frędzlą oraz z drzewca zakończonego okuciem z metalowym orłem. a) awers prawa strona sztandaru jest koloru biało czerwonego. Na tym tle umieszczone jest godło państwowe orzeł w koronie wyhaftowany srebrnymi nićmi. Wokół orła widnieje napis: OJCZYŹNIE SŁUŻYĆ BĘDZIEMY. Awers Rewers 4 S t r o n a
b) rewers lewa strona sztandaru jest koloru biało niebieskiego. Pośrodku znajduje się portret księdza Stanisława Konarskiego, wokół którego umieszczono napis: SZKOŁA IM. KS. STANISŁAWA KONARSKIEGO W JAROSŁAWIU. Pod portretem widnieje herb miasta Jarosławia. 2. Sztandar szkoły: 1) Sztandar szkoły dla społeczności szkolnej jest symbolem Polski Narodu Małej Ojczyzny, jaką jest szkoła i najbliższe otoczenie. 2) Uroczystości z udziałem sztandaru wymagają zachowania powagi, a przechowywanie, transport i przygotowanie sztandaru do prezentacji, właściwych postaw jego poszanowania. 3) Sztandar jest przechowywany w zamkniętej gablocie w sekretariacie szkoły. 4) Sztandar uczestniczy w najważniejszych uroczystościach szkolnych oraz poza szkołą na zaproszenie innych szkół i instytucji oraz zainteresowanych osób. 5) Sztandar uczestniczy w uroczystościach państwowych i regionalnych. 6) W przypadku, gdy poczet uczestniczy w uroczystościach pogrzebowych lub ogłoszono żałobę narodową, sztandar ozdabia się czarnym kirem. Poczet 5 1. Sztandarem szkoły opiekuje się 3 osobowy poczet. 2. Poczet stanowią: 1) chorąży pocztu uczeń; 2) asysta pocztu uczennica; 3) asysta pocztu uczennica. 3. Skład pocztu sztandarowego jest wybierany spośród zaproponowanych przez Radę Pedagogiczną uczniów klas drugich wyróżniających się w nauce, o nienagannej postawie i wzorowym zachowaniu. 4. Obok składu podstawowego wybierany jest poczet rezerwowy, który zamiennie uczestniczy w uroczystościach z udziałem sztandaru szkoły. 5. Dopuszcza się wybór składu pocztu sztandarowego spośród uczniówa. klas pierwszych. 6. Skład pocztu sztandarowego zatwierdza Rada Pedagogiczna na posiedzeniu do końca czerwca danego roku. 7. Za niewłaściwe realizowanie obowiązków członków pocztu sztandarowego, a w szczególności braku należytego szacunku dla sztandaru i nieprzestrzegania ceremoniału decyzją Rady Pedagogicznej uczniowie mogą zostać odwołani ze składu pocztu sztandarowego. 5 S t r o n a
8. Ubiór pocztu sztandarowego powinien być odświętny: 1) chorąży ciemny garnitur, biała koszula i krawat; 2) asysta ciemna spódnica i biała bluzka. 9. Insygnia pocztu sztandarowego: 1) biało czerwone szarfy przewieszone przez prawe ramię, zwrócone kolorem białym w stronę kołnierza, spięte na lewym biodrze; 2) białe rękawiczki. 10. Insygnia pocztu sztandarowego przechowywane są w sekretariacie szkoły. 11. Całością spraw organizacyjnych pocztu zajmuje się opiekun pocztu wyznaczony przez dyrektora spośród nauczycieli szkoły. 12. Poczet wchodzi na miejsce uroczystości w ustawieniu obok siebie, przy czym chorąży idzie w środku. Jeśli droga przemarszu jest wąska dopuszcza się przemarsz gęsiego, przy czym osoba trzymająca sztandar idzie w środku. Poczet zajmuje miejsce po lewej lub prawej stronie sali, ustawia się przodem do zgromadzonych i podnosi sztandar do pionu. 13. Podczas dłuższych przemarszów dopuszcza się możliwość trzymania sztandaru na ramieniu. Jednak przy wchodzeniu na salę lub plac uroczystości zawsze należy pochylić go do przodu. 14. W czasie uroczystości kościelnych sztandar jest wprowadzany i wyprowadzany bez podawania komend. W czasie wprowadzania sztandaru wszyscy wstają. Poczet przechodzi przez kościół, trzymając sztandar pod kątem 45º do przodu i staje po lewej lub prawej stronie bokiem do ołtarza i do zgromadzonych ludzi, podnosząc sztandar do pionu. W trakcie Mszy Świętej lub innej uroczystości członkowie pocztu nie klękają, nie przekazują znaku pokoju i nie wykonują żadnych innych gestów. 15. Pochylenie sztandaru pod kątem 45º do przodu w pozycji Baczność następuje w sytuacjach: 1) podczas każdego podniesienia Hostii: w czasie Przemienienia, przed Komunią Św. oraz w trakcie trzykrotnego podniesienia Monstrancji przy Wystawieniu Najświętszego Sakramentu; 2) podczas ogłoszenia minuty ciszy dla uczczenia czyjejś pamięci; 3) podczas składania wieńców, kwiatów i zniczy przez wyznaczone delegacje; 4) podczas opuszczania trumny do grobu; 5) na każde polecenie opuszczenia sztandaru wydane przez księdza lub inną przemawiającą osobę. 15. W czasie uroczystości państwowych i szkolnych sztandar należy pochylić: 1) podczas wciągania flagi państwowej na maszt; 2) grania hymnu państwowego; 6 S t r o n a
3) w przypadku ogłoszenia minuty ciszy dla uczczenia czyjejś pamięci. 16. Poczet opuszcza miejsce uroczystości przed częścią artystyczną. Sposób zachowania pocztu sztandarowego 6 1. W trakcie przebiegu uroczystości z udziałem pocztu sztandarowego ustala się następujące postawy i chwyty: 1) Postawa sztandar postawiony na trzewiku drzewca przy prawej nodze na wysokości czubka buta. Drzewce podtrzymywane prawą ręką powyżej pasa, łokieć prawej ręki lekko przyciśnięty do ciała. Lewa ręka w postawie zasadniczej. 2) Postawa spocznij sztandar trzymany przy prawej nodze, jak w postawie zasadniczej. Chorąży i asysta pozostają w postawie spocznij ciężar ciała przenoszą na prawą nogę przy jednoczesnym wysunięciu lewej o pół stopy do przodu z jednoczesnym skrętem o 45º stopni w lewą stronę. 3) Postawa na ramię chorąży przesuwa prawą rękę po drzewcu na wysokość prawego barku, przy jednoczesnym położeniu lewej ręki na drzewcu na wysokości pasa. Energicznym ruchem przenosi drzewce sztandaru na prawe ramię i trzyma pod kątem 45º w stosunku do ramienia. Prawa ręka wyciągnięta wzdłuż drzewca. Płachta sztandaru musi być oddalona od barku przynajmniej na szerokość dłoni. 4) Postawa prezentuj z postawy zasadniczej chorąży podnosi sztandar prawą ręką pionowo do góry wzdłuż prawego ramienia (dłoń prawej ręki na wysokości barku), lewą rękę kładzie na drzewcu poniżej końca zaczepu płachty i jednocześnie opuszcza prawą rękę na całej jej długości, obejmując dolną część drzewca. Asysta w postawie zasadniczej. 5) Salutowanie sztandarem w miejscu wykonuje się z postawy prezentuj. Chorąży robi zwrot w prawo skos z równoczesnym wysunięciem lewej nogi w przód na odległość jednej stopy i pochyla sztandar do przodu pod kątem 45º. Po czasie salutowania przenosi sztandar do postawy prezentuj. Asysta w postawie zasadniczej. 6) Salutowanie sztandarem w marszu z położenia na ramię w taki sam sposób jak przy salutowaniu w miejscu. Komendy: na prawo patrz pochyla sztandar, baczność bierze sztandar na ramię. Poczet maszeruje krokiem defiladowym.. 7 1. Zasady postępowania przy wymianie chorążego i asysty w czasie długotrwałych uroczystości podyktowane względami zdrowotnymi: 7 S t r o n a
1) nowa zmiana ustawia się o krok przed zmianą pełniącą służbę; 2) zmieniający cicho podaje zapowiedź komendy Poczty sztandarowe poczty stają w postawie baczność; 3) zmieniający kładzie rękę na drzewcu sztandaru tuż poniżej ręki sztandarowego pełniącego służbę i przejmuje sztandar; 4) na komendę w tył zwrot nowy poczet ustawia się frontem i pełni służbę; 5) ustępujący podaje cichą komendę ( w lewo lub w prawo zwrot, na wprost marsz ) i opuszcza miejsce służby. Opis zachowania się uczniów i pocztu sztandarowego w trakcie oficjalnych uroczystości. 8 1. Wejście pocztu sztandarowego: Lp. Komendy i ich kolejność Opis zachowania się uczestników po komendzie Poczet Sztandar 1. Proszę o powstanie Uczestnicy powstają przed wejściem pocztu sztandarowego Przygotowanie do wejścia Postawa na ramię 2. Baczność poczet sztandar szkoły wprowadzić Postawa - wprowadzenie sztandaru, - marsz krokiem defiladowym, - zatrzymanie na ustalonym miejscu - w postawie na ramię w marszu, - salutowanie w marszu, prezentuj 3. Do hymnu państwowego Postawa Postawa Postawa salutowanie w miejscu 4. Po hymnie Postawa spocznij Postawa spocznij prezentuj, spocznij 5. Proszę usiąść Uczestnicy siadają Postawa spocznij Postawa spocznij 2. Wyjście pocztu sztandarowego: Lp. Komendy i ich kolejność Opis zachowania się uczestników po komendzie Poczet Sztandar 1. Proszę o powstanie Uczestnicy powstają przed wyprowadzeniem sztandaru Postawa spocznij Postawa spocznij 8 S t r o n a
2. Baczność poczet sztandar szkoły wyprowadzić Uczestnicy w postawie zasadniczej, - wyprowadzenie sztandaru, na ramię w marszu, - salutowanie w marszu 3. Spocznij Uczestnicy siadają 3. Ceremoniał ślubowania klas pierwszych: Lp. Komendy i ich kolejność Opis zachowania się uczestników po komendzie 1. Proszę o powstanie Uczestnicy wstają 2. Baczność poczet sztandar wprowadzić Postawa Poczet - wprowadzenie sztandaru, - marsz krokiem defiladowym, - zatrzymanie na ustalonym miejscu Sztandar - w postawie na ramię w marszu, 3. Do ślubowania 4. Po ślubowaniu Uczestnicy w postawie zasadniczej, ślubujący podnoszą prawą rękę na wysokości oczu skierowaną w stronę sztandaru (dwa złączone palce skierowane do przodu) Uczestnicy spocznij, ślubujący opuszczają rękę, zwracają się tyłem do pocztu sztandarowego i odchodzą w wyznaczone miejsce Postawa Postawa spocznij prezentuj, salutowanie w miejscu prezentuj, 5. Baczność poczet sztandar szkoły wyprowadzić Uczestnicy w postawie zasadniczej, - wyprowadzenie sztandaru Postawa na ramię w marszu 6. Spocznij Uczestnicy siadają 4. Tekst ślubowania uczniów klas pierwszych: My, uczniowie Publicznego Gimnazjum Nr 2 im. Ks. Stanisława Konarskiego w Jarosławiu, uroczyście ślubujemy, że nie będziemy szczędzić swoich sił, aby zdobyć rzetelną wiedzę, którą wykorzystamy w pracy dla dobra naszej Ojczyzny. 9 S t r o n a
Na każdym kroku będziemy dbać o honor młodego pokolenia, starać się poznać historię walk narodu polskiego o wolność i demokrację, a tym samym kształtować w sobie cechy prawdziwego patriotyzmu. Swoim zachowaniem, pilnością w nauce i pracy oraz przestrzeganiem regulaminu szkolnego damy wyraz szacunku dla tradycji naszej szkoły oraz świadectwo uczniowskiej kultury. 5. Ceremoniał przekazania sztandaru: Lp. Komendy i ich kolejność Opis zachowania się uczestników po komendzie Poczet Sztandar 1. Proszę wstać Uczestnicy wstają Postawa spocznij Postawa spocznij 2. Baczność, poczet oraz nowy skład pocztu do przekazania sztandaru wystąp Uczestnicy postawa, nowy skład pocztu występuje i ustawia się: chorąży z przodu sztandaru, asysta po obu jego stronach Postawa Postawa 3. Do ślubowania Uczestnicy postawa, dyrektor szkoły czyta tekst ślubowania - chorąży pochyla sztandar do ślubowania, - nowy skład pocztu powtarza: Ślubujemy Postawa salutuj 4. Po ślubowaniu Postawa spocznij - po ślubowaniu chorąży i asysta po kolei przyklęka na prawe kolano i całuje róg płachty sztandaru - nowa asysta ustawia się z chorążym przodem do pocztu sztandarowego Postawa spocznij 10 S t r o n a
5. Baczność, sztandar szkoły przekazać Uczestnicy postawa - chorąży podaje sztandar jednej z asysty, - przekazuje szarfę, potem rękawiczki nowemu chorążemu, - następnie odbiera sztandar, - dotychczasowa asysta przekazuje szarfy i rękawiczki nowej asyście, - chorąży przekazuje sztandar nowemu chorążemu mówiąc: Przekazujemy Wam sztandar szkoły symbol naszego patriotyzmu i tradycji. Noście go z dumą i honorem salutowanie w miejscu prezentuj 6. Baczność, ustępujący poczet odmaszerować Uczestnicy w postawie zasadniczej, mogą nagrodzić brawami ustępujący poczet, który przechodzi na wyznaczone miejsce, spocznij prezentuj, spocznij 7. Baczność, poczet sztandar szkoły wyprowadzić Uczestnicy w postawie zasadniczej, - wyprowadzenie sztandaru na ramię w marszu 8. Spocznij Uczestnicy siadają 6. Tekst ślubowania pocztu sztandarowego: Przyjmując ten sztandar ślubujemy uroczyście: Służyć Ojczyźnie swym postępowaniem i nauką. Nigdy nie splamić honoru i dobrego imienia szkoły i sztandaru. Zachować wierność tradycjom, historii i ideałom przekazanym przez naszych przodków. Godnie reprezentować szkołę, miasto i Ojczyznę. Być zawsze po stronie tych, którzy postępują w imię pokoju i sprawiedliwości. 11 S t r o n a
Przebieg uroczystości związanych z ceremoniałem szkoły. 9 1. Uroczyste rozpoczęcie roku szkolnego: 1) Każdy nowy rok szkolny rozpoczyna się Mszą Świętą i uroczystym apelem. 2) Uroczystość odbywa się w sali gimnastycznej. 3) Uczniowie występują w strojach galowych. 4) Przebieg uroczystości: a) wprowadzenie sztandaru szkoły; b) odśpiewanie hymnu państwowego; c) okolicznościowe przemówienia; d) wyprowadzenie sztandaru szkoły. 2. Ślubowanie uczniów klas pierwszych: 1) Każdego roku do społeczności szkolnej uroczyście przyjmowani są uczniowie klas pierwszych. 2) Uroczystość ma miejsce w sali gimnastycznej i jest przygotowywana przez wychowawców klas pierwszych i Samorząd Uczniowski. 3) Uczniowie występują w strojach galowych. 4) Przebieg uroczystości: a) wprowadzenie sztandaru szkoły; b) odśpiewanie hymnu państwowego; c) okolicznościowe przemówienie dyrektora szkoły; d) ślubowanie uczniów na sztandar szkoły; e) symboliczne pasowanie na ucznia gimnazjum; f) wyprowadzenie sztandaru szkoły; g) część artystyczna. 3. Obchody Święta Patrona Szkoły: 1) 30 maja każdego roku przypada rocznica nadania szkole imienia Księdza Stanisława Konarskiego. 2) W tym dniu w gimnazjum nie ma zajęć dydaktycznych. 3) Wszyscy uczniowie występują w strojach galowych. 4) Uroczystość rozpoczyna się Mszą Świętą. 5) Przebieg dalszej części uroczystości: a) wprowadzenie sztandaru szkoły; b) odśpiewanie hymnu państwowego; 12 S t r o n a
c) okolicznościowe przemówienia; d) wyprowadzenie sztandaru szkoły; e) część artystyczna; f) wręczenie uczniom nagród za osiągnięcia w konkursach przedmiotowych i tematycznych oraz zawodach sportowych. 4. Uroczyste zakończenie roku szkolnego połączone z pożegnaniem absolwentów: 1) Każdy rok szkolny kończy się udziałem młodzieży we Mszy Świętej i uroczystym apelu. 2) Uroczystość odbywa się w sali gimnastycznej. 3) Wszyscy uczniowie występują w strojach galowych. 4) Przebieg uroczystości: a) wprowadzenie sztandaru szkoły; b) odśpiewanie hymnu państwowego; c) okolicznościowe przemówienia; d) uroczyste przekazanie sztandaru szkoły uczniom klas drugich; e) wyprowadzenie sztandaru szkoły; f) wręczenie przez Dyrektora Szkoły dla najlepszych uczniów dyplomów,,prymusa Szkoły i nagród oraz listów gratulacyjnych dla ich rodziców; g) wpis absolwentów, którzy uzyskali tytuł Prymusa Szkoły do Złotej Księgi ; h) część artystyczna. Witanie zaproszonych gości. 10 1. Precedencja to porządek (witania, przemawiania, zajmowania miejsc) podczas oficjalnych spotkań władz państwowych. 2. Zaproszonych gości wita dyrektor szkoły w wejściu do szkoły lub w swoim gabinecie i prowadzi ich na miejsce uroczystości. Jeżeli tego obowiązku nie może wypełnić sam, deleguje swojego zastępcę. 3. Przy powitaniu zachowujemy określoną kolejność, zgodną z hierarchią zajmowanego stanowiska zaproszonych gości. Witający zawsze wymienia najpierw imię i nazwisko gościa, a dopiero potem nazwę zajmowanego stanowiska. 4. Po powitaniu następuje przedstawienie okoliczności, dla których uroczystość została zorganizowana. Po tej części prowadzący prosi gości o zabranie głosu, zachowując tę samą kolejność jak przy powitaniu. 13 S t r o n a
5. Po przemówieniach kończy się część oficjalna, następuje wówczas wyprowadzenie sztandaru szkoły i rozpoczyna się część artystyczna. 6. W Polsce precedencja uzależniona jest od zajmowanego stanowiska. 1) Precedencja stanowisk umocowanych konstytucyjnie i kierowniczych państwowych: a) Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej; b) marszałek Sejmu; c) marszałek Senatu; d) prezes Rady Ministrów; e) prezes Trybunału Konstytucyjnego; f) prezes Sądu Najwyższego; g) ministrowie; h) prezes NBP; i) prezes NSA; j) prezes NIK; k) rzecznik praw obywatelskich; l) prezes Instytutu Pamięci Narodowej; m) parlamentarzyści; n) szef Kancelarii Prezydenta; o) szefowie Kancelarii Sejmu i Senatu; p) szef Kancelarii Premiera; q) szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego; r) sekretarz stanu; s) kierownik urzędu centralnego; t) wojewoda. 2) Precedencja stanowisk administracji rządowej i samorządowej w województwie: a) wojewoda; b) marszałek województwa; c) przewodniczący Sejmiku Województwa; d) wicewojewoda; e) kurator oświaty; f) prezes Regionalnej Izby Obrachunkowej; g) przewodniczący Samorządowego Kolegium Odwoławczego; h) wiceprzewodniczący Zarządu Województwa; i) wiceprzewodniczący Sejmiku Województwa; j) wizytator kuratorium oświaty; k) członek Zarządu Województwa; l) radny województwa; 14 S t r o n a
m) dyrektor generalny Urzędu Wojewódzkiego; n) skarbnik województwa; o) inni zaproszeni goście. 3) Precedencja stanowisk samorządowych w powiecie: a) starosta; b) przewodniczący Rady Powiatu; c) wicestarosta; d) dyrektor wydziału oświaty; e) wiceprzewodniczący Rady Powiatu; f) inspektor wydziału oświaty; g) członek Zarządu Powiatu; h) radny powiatu; i) sekretarz powiatu; j) skarbnik powiatu; k) inni zaproszeni goście. 4) Precedencja stanowisk w mieście: a) burmistrz; b) przewodniczący Rady Miasta; c) zastępca burmistrza; d) dyrektor wydziału oświaty; e) wiceprzewodniczący Rady Miasta; f) radny miasta; g) sekretarz miasta; h) skarbnik miasta; i) inni zaproszeni goście. 15 S t r o n a