Finansowanie świadczeń na różnych poziomach referencyjności Mariola Dwornikowska-Dąbrowska Uniwersytecki Szpital Kliniczny we Wrocławiu Katedra Zdrowia Publicznego Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu Stowarzyszenie Miodowa 15
Czy chcemy zmian?
Co jest istotą przepływów finansowych w ochronie zdrowia? Czy kształt systemu ochrony zdrowia? Czy wielkość budżetu? Czy model finansowania?
Co jest istotą przepływów finansowych w ochronie zdrowia? Poziom jakości udzielanych świadczeń Dostępność do świadczeń Zadania, jakie realizuje świadczeniodawca Strumienie finansowe szpitala klinicznego Świadczenia zdrowotne Dydaktyka Inwestycje i rozwój Nauka i badania
Efektywny system okiem Płatnika jakość zabezpieczenia dostępności do świadczeń jakość gospodarowania środkami publicznymi
Zwiastun zmian raport NIK Realizacja zadań Narodowego Funduszu Zdrowia w 2014 r. Celem kontroli była ocena skuteczności działań NFZ na rzecz poprawy dostępności świadczeń zdrowotnych oraz efektywności wykorzystania środków przewidzianych w planie finansowym NFZ na 2014 r. średni czas oczekiwania wydłużył się zarówno w przypadku świadczeń ambulatoryjnych, jak i świadczeń szpitalnych. Jak wskazuje NIK: pomimo zwiększania przez Fundusz wartości umów zawartych ze świadczeniodawcami, nie nastąpiła poprawa w dostępie do usług medycznych, ( ) jednocześnie NFZ nie wykorzystał w 2014 r. wszystkich środków przewidzianych w planie finansowym na leczenie pacjentów, mimo iż nie wszystkim oczekującym pacjentom zostały udzielone świadczenia
Zwiastun zmian raport NIK Zatrudnienie w Samodzielnych Publicznych Zakładach Opieki Zdrowotnej większość kontrolowanych szpitali (16 spośród 22, co stanowiło 73%) uzyskała, w całym badanym okresie, ujemny wynik finansowy ( ) we wszystkich badanych podmiotach leczniczych stwierdzono ścisłe uzależnienie gospodarki finansowej szpitala od podstawowego źródła przychodów, jakim jest umowa z NFZ. przychody z tego tytułu stanowiły niekiedy nawet 99,6% przychodów spzoz-u. przyczyną ujemnego wyniku finansowego był przede wszystkim szybszy wzrost kosztów działalności (o 5,5%) niż przychodów z tytułu realizacji umów zawartych z NFZ, które zwiększyły się średnio o 3,7 %
Zwiastun zmian - NIK Wnioski jakie nasuwają się po przeanalizowaniu obu powołanych raportów? poprawy wymaga przede wszystkim przepływ środków pomiędzy płatnikiem a świadczeniodawcą
Poziom finansowania działalności szpitali klinicznych
Zmiany przychodów ze sprzedaży w latach 2010-2016 % 9,97% 9,41% 0,00% 3,32% 0,90% 2,85% 0,92% 31.12.2010 31.12.2011 31.12.2012 31.12.2013 31.12.2014 31.12.2015 31.03.2016 zmiana kosztów działalności operacyjnej 2010-2016 % 0,00% 6,98% 9,40% 5,18% 3,75% 4,39% 5,23% 31.12.2010 31.12.2011 31.12.2012 31.12.2013 31.12.2014 31.12.2015 31.03.2016
koszty pracy - zmiana % 7,56% 5,29% 3,38% 2,57% 2,88% 0,00% 0,48% 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 53,00% Udział kosztów pracy w przychodach 50,75% 49,89% 49,91% 49,70% 49,56% 50,53% 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
wynik netto 38 820 943,06 14 085 515,01 16 150 711,43 19 335 580,03 31.12.2010 31.12.2011 31.12.2012 31.12.2013 31.12.2014 31.12.2015 31.03.2016 (12 006 006,70) (23 084 255,71) (22 035 241,76)
rentowność 3,65% 1,38% 1,53% 1,77% 31.12.2010 31.12.2011 31.12.2012 31.12.2013 31.12.2014 31.12.2015 31.03.2016-1,29% -1,99% -2,72%
100% % szpitali wg wyników 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% % szpitali o wyniku ujemnym % szpitali o wyniku dodatnim lub bilansujących się 10% 0% 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Wykorzystanie potencjału 41 placówek 30% niezakontraktowanej bazy 25% usług w Polsce 15% leczonych i niesfinansowanych świadczeń
Zwiastun zmian Ogólna ocena kontrolowanej działalności szpitali klinicznych Informacja o wynikach kontroli NIK z 25 maja 2015r Brakuje rozwiązań systemowych ( ) Jednostki te wykonują około 25% świadczeń zdrowotnych w Polsce, w tym aż 75% wysokospecjalistycznych i mają istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa zdrowotnego obywateli. ( ). W ocenie NIK, obecne regulacje prawne utrudniają efektywną działalność szpitali klinicznych. NIK zwraca również uwagę na brak rzetelnie ustalonych kosztów dydaktyki klinicznej ponoszonych przez szpitale kliniczne oraz nieprawidłowe wyposażenie w majątek trwały, niezbędny do wykonywania zadań statutowych, co zniekształca obraz sytuacji ekonomicznej tych jednostek prezentowany w sprawozdaniach finansowych.
Zwiastun zmian WNIOSKI KOŃCOWE NIK Uwzględnienie, w ramach zmian systemowych, specyfiki szpitali klinicznych, m.in. poprzez stworzenie odpowiednich instrumentów finansowania ich działalności medycznej, dydaktycznej i naukowej oraz inwestycyjnej. Przeprowadzenie analizy faktycznych relacji szpitali klinicznych z uczelniami medycznymi. Przygotowanie rozwiązań zapewniających pełną odrębność i samodzielność szpitali klinicznych, przy zachowaniu funkcjonalnego związku pomiędzy państwową uczelnią medyczną i szpitalem klinicznym w realizacji wspólnego celu strategicznego tych podmiotów, jakim jest rozwój nauk medycznych w naszym kraju. Podjęcie działań, wspólnie z właściwymi uczelniami medycznymi, w celu dostosowania do obowiązujących przepisów wyposażenia szpitali klinicznych w majątek trwały, niezbędny do wykonywania zadań statutowych.
Czy chcemy zmian?
System sprawozdawczości po nowelizacji ustawy o działalności leczniczej w lipcu 2016 Nadzór przez podmiot tworzący pod względem celowości, gospodarności i rzetelności (art. 121ust. 2). art. 53a kierownik SPZOZ w terminie do dnia 31 maja każdego roku sporządza i przekazuje podmiotowi tworzącemu raport o sytuacji ekonomiczno-finansowej SPZOZ-u; raport jest przygotowywany na podstawie sprawozdania finansowego za poprzedni rok obrotowy i zawiera w szczególności analizę sytuacji ekonomiczno-finansowej za poprzedni rok obrotowy, prognozę sytuacji ekonomiczno-finansowej na kolejne trzy lata obrotowe wraz z opisem przyjętych założeń oraz informację o istotnych zdarzeniach mających wpływ na sytuację ekonomicznofinansową samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej. ocena sytuacji ekonomiczno-finansowej przez podmiot tworzący w oparciu o w/w raport.
Wynik finansowy po nowelizacji ustawy o działalności leczniczej w lipcu 2016 Samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej pokrywa we własnym zakresie stratę netto poprzez zmniejszenie funduszu zakładu Jeśli fundusz zakładowy nie wystarczy na pokrycie straty: podmiot tworzący jest zobowiązany w terminie 9 miesięcy od upływu terminu do zatwierdzenia sprawozdania finansowego SPZOZ pokryć stratę netto za rok obrotowy tego zakładu w kwocie, jaka nie może być pokryta z funduszu, jednak nie wyższej niż suma straty netto i kosztów amortyzacji, albo w terminie 12 miesięcy od upływu terminu określonego w punkcie a zobowiązany jest wydać rozporządzenie, zarządzenie albo podjąć uchwałę o likwidacji samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej Kierownik SPZOZ, w terminie 3 miesięcy od upływu terminu do zatwierdzenia sprawozdania finansowego, sporządza program naprawczy na okres nie dłuższy niż 3 lata, z uwzględnieniem raportu o sytuacji ekonomiczno-finansowej i przedstawia go podmiotowi tworzącemu w celu zatwierdzenia.
?
Co to jest referencyjność Referencyjny wzorcowy «ustalony z góry, stanowiący punkt odniesienia» «wynikający z podziału na poszczególne kategorie»
Referencyjność dziś Referencyjność w ginekologii, położnictwie i neonatologii W Polsce 99% dzieci rodzi się w szpitalach. Szpitale zarówno państwowe jak i NZOZ różnią się między sobą organizacją pracy personelu oddziałów położniczo-ginekologicznych, noworodkowych i warunkami wyposażenia, ale przede wszystkim ważnym czynnikiem odróżniającym poszczególne placówki jest stopień referencyjności danego oddziału, czyli stopień wyspecjalizowania oddziału, a co za tym idzie możliwości sprawowania opieki w zależności od stanu pacjenta*. *http://www.polozna.net.pl/szpitale/72-szpitale-stopnie-referencyjnosci.html
Referencyjność jutra Odpowiedni poziom finansowania, jako warunek bezpieczeństwa funkcjonowania systemu Zapewnienie ciągłości i stabilności finansowania Poprawa dostępu do świadczeń specjalistycznych Optymalizacja liczby oddziałów specjalistycznych Elastyczne zarządzanie i optymalizacja struktury kosztów leczenia Koordynacja świadczeń ambulatoryjnych i szpitalnych Wg OSR projektu ustawy
Sieć szpitali Projekt z 26 września 2016r. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych
Sieć szpitali -system zabezpieczenia Poziomy systemu zabezpieczenia 1. Szpitale I stopnia 2. Szpitale II stopnia 3. Szpitale III stopnia 4. Szpitale onkologiczne i pulmonologiczne 5. Szpitale pediatryczne 6. Szpitale ogólnopolskie
Profile poszczególnych systemów zabezpieczenia Szpitale I stopnia a) chirurgia ogólna, wraz ze świadczeniami opieki zdrowotnej wykonywanymi w ramach innych profili zabiegowych możliwymi do realizacji i rozliczenia w ramach tego profilu, b) choroby wewnętrzne, wraz ze świadczeniami opieki zdrowotnej wykonywanymi w ramach innych profili zachowawczych możliwymi do realizacji i rozliczenia w ramach tego profilu, c) położnictwo i ginekologia (wszystkie poziomy referencyjne), d) neonatologia (wszystkie poziomy referencyjne), e) pediatria; Co do zasady szpitale powiatowe
Profile poszczególnych systemów zabezpieczenia Szpitale II stopnia a) chirurgia dziecięca, b) kardiologia, c) neurologia, d) okulistyka, e) ortopedia i traumatologia narządu ruchu, f) otorynolaryngologia, g) urologia; Co do zasady byłe szpitale wojewódzkie
Profile poszczególnych systemów zabezpieczenia Szpitale III stopnia a) chirurgia klatki piersiowej, b) chirurgia klatki piersiowej dla dzieci, c) chirurgia naczyniowa, d) choroby płuc, e) choroby płuc dla dzieci, f) choroby zakaźne, g) choroby zakaźne dla dzieci, h) kardiochirurgia, i) kardiochirurgia dla dzieci, j) kardiologia dla dzieci, k) neurochirurgia, l) neurochirurgia dla dzieci, Szpitale III stopnia m) neurologia dla dzieci, n) okulistyka dla dzieci, o) ortopedia i traumatologia narządu ruchu dla dzieci, p) otorynolaryngologia dla dzieci, q) toksykologia kliniczna, r) toksykologia kliniczna dla dzieci, s) transplantologia kliniczna, t) transplantologia kliniczna dla dzieci, u) urologia dla dzieci; Co do zasady wieloprofilowe szpitale specjalistyczne
Profile poszczególnych systemów zabezpieczenia Szpitale onkologiczne a) brachyterapia, b) ginekologia onkologiczna, c) chemioterapia hospitalizacja, d) chirurgia onkologiczna, e) chirurgia onkologiczna dla dzieci, f) hematologia, g) onkologia i hematologia dziecięca, h) onkologia kliniczna, i) radioterapia, j) terapia izotopowa, Szpitale onkologiczne i pulmonologiczne Szpitale pulmonologiczne a) choroby płuc, b) chirurgia klatki piersiowej;
Profile poszczególnych systemów zabezpieczenia Szpitale pediatryczne wszystkie profile dla dzieci w zakresie leczenia szpitalnego Szpitale pediatryczne
Profile poszczególnych systemów zabezpieczenia Szpitale ogólnopolskie wszystkie profile realizowane na podstawie umowy w zakresie leczenia szpitalnego z Narodowym Funduszem Zdrowia przez podmioty, o których mowa w art. 95n ust. 3 pkt 2 lit. a ustawy Instytuty i szpitale resortowe realizujące zadania dydaktyczne i badawcze
Sieć szpitali Kwalifikacja świadczeniodawcy na okres 4 lat Ze Świadczeniodawcą wymienionym w wykazie Dyrektor Funduszu zawiera umowę na okres kwalifikacji, a przepisów dotyczących konkursów ofert lub rokowań nie stosuje się z dniem 1 lipca 2017r umowy o udzielanie świadczeń ze świadczeniodawcami wymienionymi w wykazie stają się umowami zawartymi na podstawie art.159a ust.1
Referencyjność jutra Jak zapewnić dostępność Jak ustalić jakość Jak różnicować różne poziomy (zasoby, organizacja, umiejętności) Jakie finansowanie Jakie standardy mają być przestrzegane? Jak wyodrębnić inne zadania ( dydaktykę, badania, inwestycje, zadania socjalne itp.)
NASZYM PARADOKSEM JEST TO, ŻE JEDNOCZEŚNIE KOCHAMY ZMIANY I ICH NIENAWIDZIMY. TYM, CZEGO NAPRAWDĘ CHCEMY JEST SYTUACJA, GDY RZECZY POZOSTAJĄ TAKIE SAME, ALE STAJĄ SIĘ LEPSZE. Sydney J. Harris
Dziękuję za uwagę
Mariola Dwornikowska-Dąbrowska mdwornikowska@poczta.onet.pl Tel. 698 628 375 Uniwersytecki Szpital Kliniczny we Wrocławiu Katedra Zdrowia Publicznego Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu Stowarzyszenie Miodowa 15