NOWY UKŁAD DWUKOMOROWY DO MIOTANIA ODŁAMKÓW NEW DOUBLE CHAMBERED SYSTEM FOR LAUNCHING FRAGMENT SIMULATING PROJECTILES (FSP)

Podobne dokumenty
ZAKRES AKREDYTACJI JEDNOSTKI CERTYFIKUJACEJ WYROBY ZA-OiB /2008

OBWIESZCZENIE MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI 1) z dnia 13 listopada 2008 r.

MESKO Spółka Akcyjna Ul. Legionów 122, Skarżysko-Kamienna

MESKO Spółka Akcyjna Ul. Legionów 122, Skarżysko-Kamienna

MESKO Spółka Akcyjna Ul. Legionów 122, Skarżysko-Kamienna

MESKO Spółka Akcyjna Ul. Legionów 122, Skarżysko-Kamienna

MESKO Spółka Akcyjna Ul. Legionów 122, Skarżysko-Kamienna

MESKO Spółka Akcyjna Ul. Legionów 122, Skarżysko-Kamienna

MESKO Spółka Akcyjna Ul. Legionów 122, Skarżysko-Kamienna

WSTĘPNE BADANIA TEORETYCZNO-DOŚWIADCZALNE MIOTANIA MODELU POCISKU PG-7

MESKO Spółka Akcyjna Ul. Legionów 122, Skarżysko-Kamienna

MESKO Spółka Akcyjna Ul. Legionów 122, Skarżysko-Kamienna

Andrzej WRÓBLEWSKI, Monika PRACHT * Wojskowy Instytut Techniczny Uzbrojenia, ul. Prymasa St. Wyszyńskiego 7, Zielonka

KLASYFIKACJA BRONI STRZELECKIEJ.

BADANIA WPŁYWU WARUNKÓW UśYTKOWANIA KAMIZELEK KULOODPORNYCH NA WŁAŚCIWOŚCI BALISTYCZNE

WKŁAD BALISTYCZNY DODATKOWY CERAMICZNO- KOMPOZYTOWY DO KAMIZELEK ODPORNYCH NA 7,62 MM KARABINOWE POCISKI PRZECIWPANCERNE B-32

4) Narzędzia i urządzenia, których używanie może zagrażać życiu lub zdrowiu:

Muzeum Polskich Formacji Granicznych

Budowa i zasada działania broni kulowej z czterotaktowym zamkiem ślizgowo-obrotowym.

WYMAGANIA STAWIANE PRZED AMUNICJĄ Z ĆWICZEBNYMI POCISKAMI PODKALIBROWYMI DO ARMAT CZOŁGOWYCH REQUIREMENTS FOR APFSDS TRAINING AMMUNITION FOR TANK GUNS

VARIO 1 V.31 NL - Ładowany zamkowo pneumatyczny aplikator dmuchawkowy zasilany CO 2

BADANIA BALISTYKI ZEWNĘTRZNEJ WYSTRZELIWANYCH ELEMENTÓW NA PODSTAWIE WIZUALIZACJI WYBRANYCH FRAGMENTÓW TORU LOTU

BADANIA POLIGONOWE PARTII PROTOTYPOWEJ NABOI Z POCISKIEM DYMNYM DO 98 mm MOŹDZIERZA M-98

WYBRANE ELEMENTY BALISTYKI KOŃCOWEJ I BALISTYKI ZEWNĘTRZNEJ STRZAŁ MIOTANYCH Z KUSZY

ZAKRES AKREDYTACJI JEDNOSTKI CERTYFIKUJĄCEJ WYROBY Nr AC 027

WYBRANE SPOSOBY WYTWARZANIA CIŚNIENIA ROZCALAJĄCEGO KASETĘ 98 MM POCISKU MOŹDZIERZOWEGO

FABRYKA AMUNICJI MYŚ LIWSKIEJ FAM-PIONKI SP. Z O.O.

Węglikowe pilniki obrotowe. Asortyment rozszerzony 2016

Rafal Kaleta Marzec 2017r. Elaboracja amunicji czarnoprochowej 45-90

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.

UKŁADY ZAPŁONOWE ARTYLERYJSKIEJ AMUNICJI CZOŁGOWEJ THE IGNITION SYSTEMS FOR TANK GUN AMMUNITION

PRZEPUSTNICE kołnierzowe podwójnie momośrodowe DN

DYNAMIKA ŁUKU ZWARCIOWEGO PRZEMIESZCZAJĄCEGO SIĘ WZDŁUŻ SZYN ROZDZIELNIC WYSOKIEGO NAPIĘCIA

AN APPLICATION OF STANDARDISATION AGREEMENT (STANAG) 4569 IN TESTS OF LIGHT NON-STANDARD ARMOURED VEHICLES ON THE EXAMPLE OF TERRAIN VEHICLE

BADANIA POKRYWANIA RYS W PODŁOŻU BETONOWYM PRZEZ POWŁOKI POLIMEROWE

EGZEMPLARZ ARCHIWALNY WZORU UŻYTKOWEGO. d2)opis OCHRONNY. (19) PL (n) Wojskowy Instytut Techniczny Uzbrojenia, Zielonka, PL

Niektóre wyniki badań symulacyjnych wpływu charakterystyk konstrukcyjnych karabinka automatycznego na jego odrzut i podrzut

Warszawa, dnia 1 marca 2011 r. Nr 3

WYKONANIE BADAŃ POLIGONOWYCH DEMONSTRATORÓW TECHNOLOGII ZAPALNIKÓW Z SAMOLIKWIDATOREM DCR-2 DO AMUNICJ I GRANATNIKÓW RPG-76 KOMAR CZĘŚĆ I

BADANIA AMUNICJI WYKORZYSTYWANEJ W BRONI WYBOROWEJ ZNAJDUJĄCEJ SIĘ NA WYPOSAŻENIU JEDNOSTEK PODLEGŁYCH MON I MSWIA

R o L. PRZEPUSTNICE DO SPAWANIA ze stali węglowej seria BLUE LINE. Zastosowanie

BADANIA WŁAŚCIWOŚCI ZESPOŁÓW NAPĘDOWYCH RAKIET OSA

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI 1) z dnia 20 sierpnia 2004 r.

APC556. Dawno temu, bo we FRAG OUT! #01 zaprezentowaliśmy pierwszą broń z rodziny

Warszawa, dnia 19 sierpnia 2013 r. Poz. 67

SZLIFIERKA PNEUMATYCZNA PROSTA PRBa-25A

AMUNICJA Z ĆWICZEBNYMI P0CISKAMI PODKALIBROWYMI DO ARMAT CZOŁGOWYCH

PL B1. Instytut Technologii Bezpieczeństwa MORATEX,Łódź,PL BUP 13/05

WKRĘTAK PNEUMATYCZNY PISTOLETOWY WK507D2/A3 WK605D2/A3

WIERTARKA PNEUMATYCZNA PISTOLETOWA WI608D2 WI418D2

OPINIA TECHNICZNA /16/Z00NZP. Warszawa, lipiec 2017

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej. (Akty o charakterze nieustawodawczym) ROZPORZĄDZENIA

VECTAN NOBEL SPORT. W elaboracji i w użytkowaniu Wojciech Pierzyński

Łuska P-207 Vb1,11,37

TEMAT IV: TEORIA I ZASADY STRZELANIA

OBWIESZCZENIE MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 12 czerwca 2015 r.

Pistolety maszynowe, cz. 3

OBLICZANIE KÓŁK ZĘBATYCH

WENTYLATORY PROMIENIOWE JEDNOSTRUMIENIOWE TYPOSZEREG: WWOax

45 ZARZĄDZENIE NR 498 KOMENDANTA GŁÓWNEGO POLICJI

Amunicja stosowana do strzelb kal. 12 będących na wyposażeniu Policji

BADANIA POLIGONOWE NABOI Z POCISKAMI ODŁAMKOWO- BURZĄCYMI HE I ĆWICZBNYMI HE-TP DO 120MM ARMATY CZOŁGU LEOPARD 2A4

CFSQ. Zawias z wbudowanym czujnikiem otwarcia. Oryginalna konstrukcja ELESA

Muzeum Polskich Formacji Granicznych

SZLIFIERKA PNEUMATYCZNA ORBITALNA SR125Z9

Systemy dystrybucji powietrza

NR KAT. PRODUKT MOC [kw] OPIS CENA [NETTO PLN] 0RGZ3AXA TP3 COND 65 18,0-65,0

37 ZARZĄDZENIE NR 1301 KOMENDANTA GŁÓWNEGO POLICJI

WZORU UŻYTKOWEGO (19,PL <">63167

WIERTARKA PNEUMATYCZNA PISTOLETOWA WI426C2

GWINTOWNICA PNEUMATYCZNA PISTOLETOWA GW702B2/A

CAŁOŚĆ INFORMACJI TECHNICZNYCH DLA PROJEKTOWANIA GRZEJNIKÓW ŻELIWNYCH

ANALIZA I SYNTEZA METODYK BADAWCZYCH BRONI STRZELECKIEJ NA PRZYKŁADZIE TESTÓW PYŁOSZCZELNOŚCI KARABINKÓW

FN HERSTAL NA POLIGONIE WITU. CZĘŚĆ PIERWSZA: KARABINKI FN SCAR I KARABINY MASZYNOWE MINIMI

Badania mechanicznych skutków strzału z broni palnej

Propozycje unowocześnienia aktualnie użytkowanych kamizelek kuloodpornych

SZKOLENIE STRZELECKIE Zbiór podstawowych materiałów pomocniczych dla słuchaczy szkolenia zawodowego podstawowego CZĘŚĆ II

Badanie próbek materiału kompozytowego wykonanego z blachy stalowej i powłoki siatkobetonowej

project: QUADRO zawory kulowe wodne wzmocnione

OPINIA TECHNICZNA /16/Z00NZP

PROPOZYCJE ZMIAN DO POLSKIEJ NORMY DOTYCZĄCEJ KAMIZELEK KULO- I ODŁAMKOODPORNYCH

PL B1. Instytut Technologii Bezpieczeństwa MORATEX,Łódź,PL ,PL,XI Międzynarodowy Salon Przemysłu Obronnego Kielce

Termodynamiczny model balistyki wewnętrznej pneumatycznego układu miotającego

ANALIZA STANU TECHNICZNEGO WYBRANYCH RODZAJÓW ARTYLERYJSKICH ŁADUNKÓW MIOTAJĄCYCH PO DŁUGOLETNIM PRZECHOWYWANIU

EMC-500. Miernik prędkości wylotowej pocisku. Emserwis Marceli Kotkowski. Instrukcja obsługi. ul. Ostrobramska 134/ Warszawa

NARZĘDZIA DO USUWANIA ZADZIORÓW. profiline

LABORATORIUM POMIAROWO BADAWCZE ODDZIAŁ BIELSKO-BIAŁA

APLIKATOR TELINJECT GUT 50 INSTRUKCJA UŻYTKOWANIA GUT 50 - ZASILANY GAZOWO KARABINEK DO UNIWERSALNEJ ZDALNEJ INIEKCJI ZWIERZĄT

iglidur J Na najwyższych i na najniższych obrotach

BADANIE ODPORNOŚCI NA PRZENIKANIE SUBSTANCJI CHEMICZNYCH PODCZAS DYNAMICZNYCH ODKSZTAŁCEŃ MATERIAŁÓW

pionowych znaków drogowych

REWOLWEROWY GRANATNIK Z TARNOWA DLA WOJSKA I POLICJI

ZNACZENIE POWŁOKI W INŻYNIERII POWIERZCHNI

Zawór zwotny nabojowy typ UZZD 06

Regulowane zawiasy Easy 3D przeznaczone do drewnianych drzwi zewnętrznych, osadzane we frezowanych gniazdach drzwi i ościeżnicy

MŁOT PNEUMATYCZNY WYBURZENIOWY MW728A8

(12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego:

PL B1. INSTYTUT METALURGII I INŻYNIERII MATERIAŁOWEJ IM. ALEKSANDRA KRUPKOWSKIEGO POLSKIEJ AKADEMII NAUK, Kraków, PL

WZORU UŻYTKOWEGO PL Y1

Transkrypt:

kpt. mgr inż. Andrzej WRÓBLEWSKI mgr inż. Monika PRACHT Wojskowy Instytut Techniczny Uzbrojenia NOWY UKŁAD DWUKOMOROWY DO MIOTANIA ODŁAMKÓW Streszczenie: Zaprezentowano nowy dwukomorowy układ przeznaczony do miotania 1,1 g odłamków standardowych zgodnie z normą STANAG 2920, celem wyznaczania poziomu ochrony balistycznej kamizelek, hełmów i innych osłon balistycznych. Przedstawiono w skrócie stary układ oraz budowę, warianty, działanie i przykładowe wyniki badań z wykorzystaniem nowego układu. Słowa kluczowe: mechanika, balistyka wewnętrzna, układ dwukomorowy do miotania odłamków standardowych NEW DOUBLE CHAMBERED SYSTEM FOR LAUNCHING FRAGMENT SIMULATING PROJECTILES (FSP) Abstract. New double chambered system for launching fragment simulating projectiles 1.1 g according to standard STANAG 2920 is presented in this paper. The new system is designed to determine ballistic protection level of waistcoats, helmets and other ballistic protecting shields. The older system is also described. Moreover the new system s construction, variants, working and example test results are presented. Keywords: mechanic, internal ballistic, double chambered system for launching fragment simulating projectiles 1. Wstęp Stanowisko do badania odłamkoodporności funkcjonuje w WITU od 15 lat. W ostatnich latach było bardzo intensywnie użytkowane podczas badań kamizelek, hełmów i innych osłon. Znamiennym było stosowanie podwyższonych wymagań na ww. wyroby, co wymuszało stosowanie większych prędkości i ciśnień w lufie. Oddanie wielu strzałów o takich parametrach z układu miotającego, który nie zawiera plastycznych elementów uszczelniających spowodował liczne przedarcia się gazów od strony wlotowej lufy i erozję wielu elementów w tym obszarze. Spowodowało to dalsze przedarcia gazów i problemy z uzyskaniem wymaganej prędkości a tym samym z realizacją zamówień. Wobec nasilenia się ww. problemów podczas realizacji badań kamizelek i hełmów, stanowisko poddano bardzo ograniczonej modernizacji i naprawie, co umożliwiło kontynuowanie badań. Jednak dalsza eksploatacja spowodowałaby uszkodzenia uniemożliwiające naprawę/regenerację stanowiska. W związku z powyższym podjęto prace nad nowym układem dwukomorowym. Pracę zrealizowano w ramach pracy finansowanej ze środków własnych WITU przeznaczonych na działalność statutową na temat: Modernizacja układu miotającego stanowiska do badania 55

odłamkoodporności oraz adaptacja broni do wyznaczania parametru V50 dla pocisków pistoletowych (zadanie nr 11881 z 2009 r.). 2. Opis układu pierwotnego Zakupione w 1996 roku stanowisko do badania odłamkoodporności posiadało dwukomorowy układ miotający z gniazdem do wymiany spłonek i kowadełek, jednak nie posiadało uszczelnienia pomiędzy komorą wysokiego ciśnienia i lufą. Budowa układu wymagała pracochłonnego usuwania z gniazd odpalonych spłonek oraz osadzania nowych w ich miejsce. Powodowało to powiększanie luzów aż do przedarcia się gazów prochowych po obrzeżu spłonki, co powodowało wypalanie obrzeży gniazda spłonki i sprzyjało kolejnym przedarciom gazów. Kolejną niedogodnością była konstrukcja uszczelnienia pomiędzy komorą wysokiego ciśnienia i lufą oraz komorą wysokiego ciśnienia i gniazdem spłonki. Realizowane to było przez docisk prostopadłych lub stożkowych powierzchni stalowych. Uszczelnienie działało poprawnie przy nowych elementach i odpowiednim nacisku. Oddanie strzału przy nie dociśniętych powierzchniach powodowało przedarcia gazów prochowych skutkujące wypaleniem powierzchni stalowych. Kolejne strzały powodowały powiększanie wypaleń bez względu na siłę docisku. 1 2 3 4 5 6 7 Fot. 1. Układ dwukomorowy pierwotnej konstrukcji. Na górze układ w stanie zmontowanym przed włożeniem do lufy. Na dole układ rozłożony: 1- odłamek standardowy, 2 - sabot, 3 - komora wysokiego ciśnienia, 4 - naważka prochowa, 5 - papierowa przybitka, 6 gniazdo spłonki, 7 - spłonka Fot. 2. Po prawej komora wysokiego ciśnienia i gniazdo spłonki po wieloletniej eksploatacji. Wyraźnie widoczne wypalenia obrzeży i kowadełek powstałe na skutek wypływu gazów prochowych po obwodzie spłonki. Po lewej elementy nowe 56

Fot. 3. Porównanie komory po wieloletnim stosowaniu (prawa) i nowej (lewa). Widoczne wżery od gazów prochowych przedostających się pomiędzy przednią płaszczyzną komory a lufą Do odpalania układu stosowano spłonki typu 39S od 7,62x39 naboi pośrednich do AK-47. Podczas ręcznej elaboracji dopuszcza się co najwyżej kilkukrotne stosowanie tych samych łusek mosiężnych. Gniazda spłonek w opisywanym układzie były wykonane ze stali obrobionej cieplnie, co umożliwiało ich wieloletnią, ale nie nieograniczoną eksploatację. 3. Opis nowego układu Nowo-zaprojektowany układ miotający składa się z następujących elementów: - komory wysokiego ciśnienia o wymiarach dostosowanych do łuski z naboju 9x19 mm; - uszczelniacza przedniego; - ogranicznika zagłębienia łuski i objętości komory wysokiego ciśnienia; - standardowej zaspłonkowanej łuski do naboju 9x19 mm. Rys. 1 Nowy układ dwukomorowy: 1 Odłamek standardowy, 2 sabot, 3 uszczelniacz I wariant, 4 komora wysokiego ciśnienia, 5 ogranicznik, 6 lufa odłamkowa, 7 papierowa przybitka, 8 naważka prochowa, 9 zaspłonkowana łuska do naboju 9x19 mm Układ miotający rozłożony i przygotowany do włożenia do lufy wraz z odłamkiem standardowym przedstawiono na fotografii nr 4. 57

1 2 3 4 5 6 7 Fot. 4. Układ miotający w stanie złożonym i rozłożonym. Od lewej: 1 - odłamek standardowy, 2 - sabot, 3 - uszczelniacz I wariant, 4 - komora wysokiego ciśnienia, 5 - ogranicznik objętości ładowania, 6 - papierowa przybitka, 7 - naważka prochowa, 8 - zaspłonkowana łuska 9x19 Parabellum 8 Komorę wysokiego ciśnienia wykonano w FB ŁUCZNIK. Dostarczono 8 szt. w czterech wariantach o liczbie otworów ø 1,5 mm odpowiednio 3, 5, 7 i 9. Zastosowano obróbkę powierzchniową typu TENIFER, celem zmniejszenia erozji materiału na skutek oddziaływania gazów prochowych. Komora przystosowana jest do powszechnie dostępnych i tanich łusek do naboju 9x19 Parabellum. Ich koszt (ok. 0,3 zł) jest pomijalny w porównaniu z ceną kompletu odłamka z sabotem (ok. 15 zł). Rys. 2. Dwa badane warianty uszczelniacza, od lewej: wariant I, wariant II Fot. 5. Komory (4 typy po 2 szt.), uszczelniacze (2 typy po 4 szt.) i ograniczniki (2 typy po 4 szt.) 58

Przebadano dwa typy uszczelniaczy różniące się kształtem otworu wewnętrznego (rys. 3). Sprawdzono dwa gatunki mosiądzu: M63 i M80. Stwierdzono, że najlepiej działają uszczelniacze I wariantu wykonane z mosiądzu M63. Sprawdzono funkcjonowanie zaspłonkowanych łusek pochodzących od różnych producentów. Najwyższą odporność na przebicia zaobserwowano dla spłonek BERDAN starego typu, którymi elaborowane są łuski produkcji ZM MESKO. Fot. 6. Widok czoła komór z 3 i 7 otworami z uszczelniaczami Pierwsze badania strzelaniem realizowano bez ogranicznika wprowadzenia łuski do komory wysokiego ciśnienia, z wykorzystaniem następujących gatunków prochu: - P-125 produkcji ZPS Pionki; - P-200 produkcji ZPS Pionki; - N-340 produkcji fińskiej; - NC-56 produkcji ZPS Pionki; - z naboi 7,62x25 TT. Podobnie jak w dotychczas eksploatowanym układzie najlepszymi właściwościami wykazał się proch P-125, zapewniając całkowite spalanie i powtarzalną prędkość przy małej masie pocisku i praktycznym braku oporów wcinania sabotu w stożek przejściowy lufy. Do nowego układu adaptowano chromowaną lufę balistyczną kalibru 7,62x39 mm. Przeróbka polegała na wykonaniu otworu pod wymienną komorę wysokiego ciśnienia w miejscu dotychczasowej zwykłej komory nabojowej. Uzyskane prędkości uderzenia odłamka na odległości 4 m (typowej odległości ostrzału) przedstawiono w tabeli nr 1. Tabela nr 1 Lp. Masa prochu Prędkość Liczba otworów 7 9 [mg] 1 350 608 603 2 350 643 3 410 607 4 450 748 5 450 739 6 450* 618 * - strzał z wykorzystaniem prochu, z naboju 7,62x25 mm TT 59

Podczas badań wstępnych stwierdzono znaczącą niedogodność wynikającą z istniejącego systemu ryglowania, w którym łuska jest dociskana do komory za pomocą śruby przekazującej siłę dokręcania zamka. Powodowało to często znaczne odkształcenia łuski i trudności z demontażem układu miotającego po strzale. Widok odkształconych łusek przedstawiono poniżej. Fot. 7. Łuski odkształcone podczas ryglowania lufy. Po prawej łuska nowa Badania kontynuowano po wykonaniu ogranicznika wprowadzenia łuski do komory wysokiego ciśnienia, który również ogranicza jej objętość. Wykonano go w dwóch wariantach, po 4 szt., z wewnętrznym otworem o średnicy ø 3 mm i ø 4 mm. Stosowane są obydwa w zależności od pożądanej prędkości odłamka. Wartości uzyskanych prędkości z ogranicznikiem pierwszego typu przedstawiono w tabeli nr 2. Tabela nr 2 Lp. Masa prochu [mg] Prędkość Liczba otworów między komorą wysokiego i niskiego ciśnienia 5 7 9 1 350 693 708 725* 2 300 655 3 350 694 707 725 4 350 696 709 725 5 350 732 6 380 730 7 400 702 756 8 400 743 9 400 727 * - prędkość z ogranicznikiem drugiego typu 4. Wyniki z przykładowych badań Nowo zaprojektowany układ jest od 2009 roku wykorzystywany podczas wszystkich badań odporności balistycznej osłon dla 1,1g odłamka standardowego wg normy STANAG 2920 i dokumentów od niej pochodnych jak PN-V-87000 i PN-V-87001. Dla przykładu zamieszczono wyniki badań czerepów oraz kamizelek z wykorzystaniem wdrożonego układu. 60

Tabela nr 3 Lp. Numer czerepu Masa prochu [mg] Przebicie całkowite Prędkość Masa prochu [mg] Przebicie częściowe Prędkość V 50 V Ugięcie [mm] 1 2 3 4 5 6 7 8 1 1 350 702 270* 630 653 23 300* 659 290* 648 320* 658 300* 656 38 320* 668 260** 592 2 2 330* 320* 340* 678 652 671 Uwagi: / strzały zakwalifikowane do obliczeń V 50 / strzały dla których mierzono ugięcie. 300* 320* 320* 265** 641 656 674 615 662 19 37 Tabela nr 4 Część kamizelki Lp. Warunki badań Nr strzału Przebicie całkowite Prędkość uderzenia Uwagi: / strzały zakwalifikowane do obliczeń V 50; Nr strzału Przebicie częściowe Prędkość uderzenia V 50 V 1 2 3 4 5 6 7 1 Przód 2 676 1 565 618 3 642 5* 636 Suchy 4 640 8* 611 39 6* 626 10* 597 7* 630 9* 605 2 Tył Deszczowany 2* 3* 5* 614 637 618 Przebicie całkowite - całkowite przeniknięcie pocisku lub jego części z naruszeniem świadka (aluminiowej płytki) za osłoną. Przebicie częściowe - częściowe przeniknięcie pocisku przez osłonę. 1* 4* 6* 613 616 618 619 24 5. Wnioski 1. Pomimo niewielkiej masy odłamka FSP (1,1 g) ciśnienie wytwarzane w pierwszej komorze spalania może dochodzić do 300 MPa, co wymusza stosowanie plastycznych uszczelniaczy, zapobiegających przedarciom gazów prochowych a tym samym odskokom prędkości wylotowych i przedwczesnemu zużyciu oprzyrządowania badawczego. 61

2. Zastosowanie układu wykorzystującego łatwo dostępne łuski kalibru 9x19 mm ułatwiło eksploatację stanowiska do badań odłamkoodporności ale jednocześnie ograniczyło możliwą do uzyskania prędkość maksymalną do 700 m/s. Wynika to z objętości łuski, która umożliwia elaborację do 0,44 g prochu P-125. 3. Uzyskanie powtarzalnych prędkości w zakresie poniżej 300 m/s wymaga zastosowania jeszcze mniejszej komory spalania, celem uzyskania odpowiedniej gęstości ładowania, oraz dokładnej selekcji sabotów pod względem średnicy. 4. Pomimo szybkiego spalania nie należy stosować prochu P-200 ze względu na jego niepowtarzalność. Również proch N-340 nie powinien być stosowany ze względu na zbyt wolne a tym samym niecałkowite spalanie w tych warunkach. Za najwłaściwsze do stosowania w tym układzie należy uznać prochy P-125 i NC 56. Literatura [1] STANAG 2920 - Balistic test method for personal armours. [2] PN-V-87000:1999 - Osłony balistyczne lekkie. Kamizelki kulo- i odłamkoodporne. Wymagania ogólne i badania. [3] PN-V-87001:1999 - Osłony balistyczne lekkie. Hełmy ochronne odłamko- i kuloodporne. Wymagania ogólne i badania. [4] Wróblewski A., Modernizacja układu miotającego stanowiska do badania odłamkoodporności oraz adaptacja broni do wyznaczania parametru V50 dla pocisków pistoletowych, sprawozdanie ze statutowej pracy naukowo-badawczej, WITU, 2009. [5] VIHTAVUORI Reloading Manual. IV edycja 2006 r. 62