SPRAWOZDANIE z DZIAŁALNOŚCI Powiatowego Urzędu Pracy w Tomaszowie Mazowieckim za 2010 rok

POWIATOWY URZĄD PRACY 97-200 Tomaszów Maz., ul. Konstytucji 3-go Maja 46 tel. (044) 724-60-79, (044) 724-62-82, (044) 724-26-75, fax (044) 724-26-75 loto@praca.gov.pl, www.puptomaszow.pl SPRAWOZDANIE z DZIAŁALNOŚCI Powiatowego Urzędu Pracy w Tomaszowie Mazowieckim za 2010 rok Luty 2011

SPIS TREŚCI I. Poziom i struktura bezrobocia w powiecie... 3 II. Zmiany w poziomie bezrobocia... 7 III. Wybrane kategorie bezrobotnych... 8 IV. Usługi rynku pracy... 9 V. Instrumenty rynku pracy... 12 VI. Aktywność własna Urzędu Pracy na rzecz poprawy sytuacji na rynku pracy... 14 VII. Fundusz Pracy... 17 VIII. Podsumowanie... 17 2

I. POZIOM I STRUKTURA BEZROBOCIA W POWIECIE Na dzień 31.12.2010 r. w Powiatowym Urzędzie Pracy w Tomaszowie Maz. zarejestrowanych było 8243 bezrobotnych. Należy zaznaczyć, że spośród 21 powiatów woj. łódzkiego tylko w 8 odnotowano spadek bezrobocia, w tym w powiecie tomaszowskim o 123 osoby tj. o 1,5%. Analizując poziom bezrobocia na przestrzeni 12 m-cy 2010 roku, zauważa się, że w okresie zimowym tj. w I kw. i IV kw. liczba bezrobotnych wzrastała, co spowodowane było m.in. brakiem ofert pracy w zawodach budowlanych w tym czasie. Stopa bezrobocia w powiecie tomaszowskim na koniec grudnia 2010 roku wynosiła 17,6% (na 31.12.2009r. 18,0%). Tab.1 obrazująca poziom bezrobocia w powiecie z podziałem na gminy informuje, że w sześciu gminach odnotowano wzrost bezrobocia, przy czym najwyższy wskaźnik wzrostu tj.19% odnotowano w gminie Będków. Spadek liczby bezrobotnych wystąpił na terenie miasta Tomaszów Maz. oraz w czterech gminach. Najwyższe wskaźniki spadku bezrobocia charakteryzowały gminy: Rzeczyca 15,3%, Budziszewice 14,3%. Udział osób bezrobotnych z poszczególnych gmin przedstawia wykres nr 1. Wykres 1. Udział bezrobotnych z poszczególnych gmin [w %] 3,94% 6,54% 3,02% 2,43% 6,24% 2,28% 3,62% 1,75% 1,82% 9,11% 59,25% Tomaszów Maz. Tomaszów Maz. (gm.) Będków Budziszewice Czerniewice Inowłódz Lubochnia Rokiciny Rzeczyca Ujazd Żelechlinek 3

1.Bezrobotni wg wieku Analizując strukturę bezrobocia według wieku stwierdza się, że najliczniejszą grupę stanowią osoby w przedziale wiekowym 25-34 lata tj. 2392 osoby (29,0%). Najmniejszą grupę wciąż stanowią bezrobotni powyżej 55 roku życia 868 osób tj. 10,6%. Struktura wiekowa bezrobotnych w latach 2009 2010 Wiek 31.12. 2009r. 31.12. 2010r. osoby % osoby % 18 24 25 34 35 44 45 54 55 i więcej 1513 2425 1685 2015 728 18,1 29,0 20,1 24,1 8,7 1502 2392 1693 1788 868 18,2 29,0 20,5 21,7 10,6 Ogółem 8366 100,0 8243 100,0 Wykres 2. Struktura wiekowa bezrobotnych w latach 2009-2010 pow. 55 8,7 10,6 45-54 35-44 20,5 20,1 21,7 24,1 25-34 29 29 18-24 18,2 18,1 0 5 10 15 20 25 30 35 2009 2010 4

2.Bezrobotni wg poziomu wykształcenia Wśród 8243 bezrobotnych zarejestrowanych w Urzędzie Pracy w Tomaszowie Maz. na koniec 2010 roku dominującą grupę stanowią osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym - 33,5% oraz gimnazjalnym i niższym 27,5%. Osoby legitymujące się wyższym wykształceniem to jedynie 8,0% ogółu bezrobotnych. Struktura taka uwarunkowana jest lokalnym rynkiem pracy, który stawia przed pracownikami wymóg posiadania wysokiego poziomu wykształcenia, wysokich i w miarę wszechstronnych kwalifikacji. Niepokojącym zjawiskiem jest jednak fakt, że w ostatnich latach wzrósł udział grupy bezrobotnych legitymujących się wyższym wykształceniem w ogólnej liczbie osób zarejestrowanych w PUP. Struktura bezrobotnych wg wykształcenia Wykształcenie 31.12. 2009r. 31.12.2010r. osoby % osoby % Wyższe 582 7,0 656 8,0 Policealne i śr. zawodowe 1893 22,6 1848 22,4 Średnie ogólnokształcące 668 8,0 709 8,6 Zasadnicze zawodowe 2912 34,8 2762 33,5 Gimnazjalne i poniżej 2311 27,6 2268 27,5 Ogółem 8366 100,0 8243 100,0 Wykres 3. Bezrobotni wg poziomu wykształcenia w latach 2009-2010 gimnazj. i poniżej 27,5 27,6 zas. zaw. 33,5 34,8 średnie ogólnokszt. 8,6 8 polic. i średnie zaw. 22,4 22,6 wyższe 7 8 0 5 10 15 20 25 30 35 40 2009 2010 5

3.Bezrobotni wg czasu pozostawania bez pracy Badając strukturę bezrobotnych wg czasu pozostawania bez pracy, zauważa się, że najmniejszy odsetek stanowią bezrobotni pozostający bez pracy do 1 miesiąca tj. 10,5%. Podkreślić należy, że w ostatnich latach znacznie spadł udział osób pozostających bez pracy 12 miesięcy i dłużej w ogólnej liczbie bezrobotnych będących w ewidencji Urzędu. Na 31.12.2007r. ta populacja bezrobotnych stanowiła jeszcze 41,3% ogółu zarejestrowanych w PUP, a na koniec roku 2010 już tylko 27,1%. Struktura bezrobotnych wg czasu pozostawania bez pracy Czas pozostawania bez pracy 31.12.2009r. 31.12.2010r. osoby % osoby % do 1 m ca 949 11,3 868 10,5 1-3 m ce 2030 24,3 2008 24,4 3 6 m-cy 1558 18,6 1498 18,2 6 12 m-cy 1883 22,5 1628 19,8 12 24 m-ce 1109 13,3 1528 18,5 powyżej 24 m-cy 837 10,0 713 8,6 Ogółem 8366 100,0 8243 100.0 Wykres 4. Bezrobotni wg czasu pozostawania bez pracy w latach 2009-2010 pow. 24 m-cy 8,6 10 12-24 m-cy 13,3 18,5 6-12 m-cy 3-6 m-cy 18,2 18,6 19,8 22,5 1-3 m-ce 24,4 24,3 do 1 m-ca 10,5 11,3 0 5 10 15 20 25 30 2009 2010 6

II. ZMIANY W POZIOMIE BEZROBOCIA 1. Napływ do bezrobocia W okresie I-XII 2010r.w tutejszym Urzędzie Pracy zarejestrowaliśmy 12410 bezrobotnych, z tego: - po raz pierwszy 1844 osoby - po raz kolejny 10566 osób Wśród nowozarejestrowanych w badanym roku 79,3% stanowiły osoby poprzednio pracujące oraz 20,7% osoby bez stażu pracy. Najliczniej rejestrowali się w Urzędzie Pracy bezrobotni bez wyuczonego zawodu oraz w poniższych zawodach: sprzedawca, szwaczka, technik mechanik, robotnik budowlany, robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym, ślusarz, asystent ekonomiczny, technik żywienia i gospodarstwa domowego, murarz. Osoby zarejestrowane w powyższych zawodach stanowiły blisko 30% wszystkich bezrobotnych zarejestrowanych od stycznia do grudnia 2010 roku posiadających określony zawód. Napływ do bezrobocia na przestrzeni 12 m-cy analizowanego roku był wyższy o 483 osoby w odniesieniu do liczby osób zarejestrowanych w tym samym czasie 2009 roku tj. o 4,0%. 2. Odpływ z bezrobocia W okresie styczeń grudzień 2010r. w Powiatowym Urzędzie Pracy w Tomaszowie Maz. wyłączono z ewidencji bezrobotnych 12533 osoby, co przedstawia poniższe zestawienie: Liczba osób wyłączonych z ewidencji bezrobotnych w Urzędzie Pracy w Tomaszowie Mazowieckim Przyczyny odpływu Podjęcie pracy, w tym: -prace interwencyjne -roboty publiczne -jednorazowe środki na podjęcie działalności gospodarczej -doposażenie/wyposażenie stanowiska pracy Rozpoczęcie szkolenia Rozpoczęcie stażu Odmowa bez uzasad. przyczyny przyjęcia prop. pracy lub innej formy pomocy Niepotwierdzenie gotowości do pracy Dobrowolna rezygnacja ze statusu bezrobotnego Inne I XII 2009 r. 4400 223 70 315* 263 403 988 348 2812 394 707 I XII 2010r. 5433 179 149 296 318 951 1289 1163 2494 486 717 Ogółem 10052 12533 * w tym 4 ze środków PFRON Odpływ z bezrobocia na przestrzeni 12 miesięcy 2010 roku był wyższy aż o 2481 osób w odniesieniu do analogicznego okresu 2009 roku tj. o 24,7% 7

III. WYBRANE KATEGORIE BEZROBOTNYCH 1. Kobiety W/g stanu z dnia 31 grudnia 2010 r. w Powiatowym Urzędzie Pracy w Tomaszowie Maz. zarejestrowanych było 3986 kobiet. W odniesieniu do analogicznego okresu roku ubiegłego liczba ta wzrosła jedynie o 57 osób tj. o 1,5%.Kobiety nie uprawnione do pobierania zasiłku w liczbie 3227 osób stanowiły 48,2% bezrobotnych nie posiadających prawa do zasiłku oraz 81,0 % ogółu kobiet zarejestrowanych w Urzędzie. Na koniec grudnia 2010 roku zarejestrowane kobiety w PUP stanowiły 48,4% ogółu bezrobotnych w Urzędzie (Tab.2). Najwyższe odsetki tej kategorii bezrobotnych w wysokości 52,7% odnotowano w gminie Będków oraz w gminie Lubochnia, najniższy zaś w gminie Budziszewice tj. 41,0%. 2. Bezrobotni do 25 roku życia Na dzień 31.12.2010r. w tutejszym Urzędzie Pracy zarejestrowanych było 1502 bezrobotnych do 25 roku życia, w tym 779 kobiet. Struktura wg wykształcenia tej kategorii bezrobotnych przedstawia się następująco: - wyższe 114 osób - 7,6% - policealne i średnie zawodowe 423 osoby - 28,1% - średnie ogólnokształcące 365 osób - 24,3% - zasadnicze zawodowe 255 osób - 17,0% - gimnazjalne i poniżej 345 osób - 23,0% Na koniec IV kw. 2010 roku bezrobotni do 25 roku życia stanowili 18,2% ogółu bezrobotnych zarejestrowanych w PUP. 3. Bezrobotni powyżej 50 roku życia Na koniec grudnia 2010 roku wśród 8243 bezrobotnych będących w ewidencji Urzędu zarejestrowanych było 1889 osób powyżej 50 roku życia,w tym 718 kobiet. Posiadali oni następujące wykształcenia: - wyższe 40 osób - 2,1% - policealne i średnie zawodowe 322 osoby - 17,0% - średnie ogólnokształcące 84 osoby - 4,5% - zasadnicze zawodowe 704 osoby - 37,3% - gimnazjalne i poniżej 739 osób - 39,1% Bezrobotni powyżej 50 roku życia stanowili na koniec badanego okresu 22,9% ogółu bezrobotnych w Urzędzie Pracy. 4. Osoby niepełnosprawne Na koniec 2010 roku w PUP w Tomaszowie Maz. zarejestrowanych było 621 bezrobotnych niepełnosprawnych oraz 81 osób poszukujących pracy 8

niepozostających w zatrudnieniu ( w analogicznym okresie 2009 roku 584 bezrobotnych i 67 osób poszukujących pracy niepozostających w zatrudnieniu). Zarejestrowani w PUP bezrobotni niepełnosprawni posiadają w większości lekki stopień niepełnosprawności -76,5%, a tylko 23,5% to osoby posiadające stopień niepełnosprawności znaczny i umiarkowany. Bezrobotni niepełnosprawni na koniec IV kw.2010r. stanowili 7,5% ogółu bezrobotnych, jednakże w poszczególnych gminach odnotowano różne wskaźniki (Tab.2). Najwyższy dziewięcioprocentowy udział tej populacji odnotowano w Tomaszowie Maz.- miasto, najniższy wystąpił w gminie Rzeczyca 3,0% Należy zaznaczyć, że w ostatnich latach znacznie wzrósł udział bezrobotnych niepełnosprawnych w ogólnej liczbie osób będących w ewidencji Urzędu Pracy. 5. Bezrobotni bez prawa do zasiłku Na dzień 31.12.2010r. w Urzędzie Pracy w Tomaszowie Maz. zarejestrowanych było 6700 bezrobotnych nie posiadających prawa do pobierania zasiłku, odpowiednio w roku 2009 5436 osób. Na koniec badanego roku bezrobotni bez prawa do zasiłku stanowili 81,3,0% ogółu bezrobotnych. Najwyższy udział tej grupy bezrobotnych charakteryzował gminę Rzeczyca -86,5%, najniższy - gminę Żelechlinek - 75,5%. 6. Bezrobotni zamieszkali na wsi Wg stanu z 31.12.2010r. w tutejszym Urzędzie Pracy zarejestrowanych było 3358 bezrobotnych zamieszkałych w 10 okolicznych gminach, odpowiednio w roku 2009 3324 osoby. Wśród tej kategorii bezrobotnych 2700 osób nie posiadało prawa do pobierania zasiłku tj. 80,4% osób zamieszkałych na wsi oraz 40,3% ogółu bezrobotnych nie uprawnionych do zasiłku. IV. USŁUGI RYNKU PRACY 1.Pośrednictwo pracy Pośrednictwo pracy jest jedną z podstawowych usług rynku pracy polegającą na udzielaniu pomocy bezrobotnym i poszukującym pracy w uzyskaniu odpowiedniego zatrudnienia oraz pracodawcom w pozyskaniu pracowników o poszukiwanych kwalifikacjach zawodowych. W okresie styczeń grudzień 2010 roku w Powiatowym Urzędzie Pracy w Tomaszowie Maz. zarejestrowano 3009 wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej (w tym 1323 miejsca na staż), w analogicznym okresie 2009 roku 2767 ofert pracy. Zarejestrowane w PUP oferty pracy dotyczyły głównie następujących zawodów: technik prac biurowych /głównie na staż/, sprzedawca, robotnik gospodarczy, robotnik budowlany. Stanowiły one ponad 40% wszystkich zarejestrowanych w Urzędzie miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej. 9

2. Poradnictwo zawodowe, pomoc w aktywnym poszukiwaniu pracy Poradnictwo zawodowe ma na celu pomoc osobom bezrobotnym i poszukującym pracy w planowaniu i organizowaniu ich życia zawodowego. Doradcy zawodowi w Urzędzie Pracy pomagają osobom, które chcą się przekwalifikować, podjąć działalność gospodarczą, powrócić na rynek pracy lub podjąć dalszą naukę. Usługi poradnictwa zawodowego i informacji zawodowej świadczone są w następujących formach: porady indywidualnej, porady grupowej, informacji zawodowej indywidualnej, informacji zawodowej grupowej. Poradnictwo zawodowe jest także skierowane do pracodawców w formie pomocy w doborze kandydatów do pracy spośród bezrobotnych i poszukujących pracy. Pomoc w aktywnym poszukiwaniu pracy realizowana jest w trzech formach: szkoleń z zakresu umiejętności poszukiwania pracy, zajęć aktywizacyjnych, dostępu do informacji i elektronicznych baz danych służących uzyskaniu umiejętności poszukiwania pracy i samozatrudnienia. W okresie od stycznia do grudnia 2010 roku z usług doradców zawodowych i lidera klubu pracy skorzystało 3549 bezrobotnych i osób poszukujących pracy. Na przestrzeni 12 miesięcy 2010 roku poradnictwem zawodowym objęto 1708 osób, w tym 160 osób niepełnosprawnych. Z indywidualnego poradnictwa zawodowego skorzystało 1527 bezrobotnych i poszukujących pracy, a liczba klientów uczestniczących w warsztatach w ramach poradnictwa grupowego wyniosła 181. Zakres tematyczny przeprowadzonych warsztatów to: Moja firma szansą na sukces, Profesjonalne dokumenty aplikacyjne, Bilans kompetencji, Kurs inspiracji, Metody aktywnego poszukiwania pracy, Rozmowa kwalifikacyjna z autoprezentacją, Rynek pracy i formy zatrudnienia. Ponadto od stycznia do grudnia 2010 roku w ramach poradnictwa indywidualnego doradcy zawodowi przeprowadzili 1689 rozmów wstępnych z bezrobotnymi i poszukującymi pracy. W analizowanym okresie z indywidualnej informacji zawodowej skorzystało 145 osób, a w grupowych spotkaniach informacyjnych uczestniczyło 827 osób. W klubie Pracy odbyły się 3- tygodniowe szkolenia z zakresu umiejętności poszukiwania pracy, w których udział wzięło 114 bezrobotnych i 1 osoba poszukująca pracy, z zajęć aktywizacyjnych skorzystały 232 osoby. Z dostępu do informacji i elektronicznych baz danych służących uzyskaniu umiejętności poszukiwania pracy i samozatrudnienia skorzystało 188 bezrobotnych i osób poszukujących pracy. 10

3. Szkolenia i przekwalifikowania Na przestrzeni 12 m-cy 2010r. Urząd Pracy w Tomaszowie Maz. skierował na szkolenia 951 bezrobotnych, z tego : - na szkolenia grupowe - 828 osób, w tym 240 osób w ramach Poddziałania 6.1.3 Poprawa zdolności do zatrudnienia oraz podnoszenie poziomu aktywności zawodowej osób bezrobotnych Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Projekt sukurs - na szkolenia indywidualne - 123 osoby W analizowanym okresie kursy ukończyły 943 osoby, w tym: - szkolenia grupowe - 826 osób w zakresie: sprzedawca, obsługa kas fiskalnych + dobra praktyka higieniczna, księgowość dla małych i średnich przedsiębiorstw, operator koparko-ładowarki kl. III, profesjonalne sprzątanie, opiekunka osób starszych, chorych i niepełnosprawnych, pracownik ds. kadr i płac, pracownik magazynowy, bukieciarstwo II stopnia poziom zaawansowany, spawanie metodą 135-1, kurs kosmetyczny, szkolenie okresowe dla prawa jazdy C,C1, C1+E, C+E, kurs przedsiębiorczości, kurs wizażu i stylizacji paznokci, kurs komputerowy AUTOCAD projektowanie 2D, 3D, podstawy obsługi komputera, przedstawiciel handlowy, kurs kierowców wózków jezdniowych, mała gastronomia z elementami cateringu, asystentka/ sekretarka z modułem języka angielskiego w stopniu średniozaawansowanym, projektowanie stron internetowych, specjalista ds. pozyskiwania funduszy unijnych; - szkolenie w trybie indywidualnym - 117 osób w zakresie: operator koparki kl. I, operator koparki kl. III, operator koparko-ładowarki kl. III, palacz C.O., kurs dokształcający kierowców wykonujących trans-port w zakresie przewozu osób, diagnosta samochodowy, intensywny kurs języka angielskiego w branży hotelarsko-gastronomicznej, operator wózka jezdniowego, certyfikat kompetencji zawodowych przewoźnika, obsługa urządzeń elektroenergetycznych do1kv, wiadomości z zakresu dozoru technicznego, obsługa HDS, prawo jazdy kat. C+E, prawo jazdy kat. D, uprawnienia dozorowe w zakresie obsługi urządzeń elektrycznych i energoelektrycznych, deweloper aplikacji www.grafika komputerowa, intensywny kurs języka niemieckiego dla opiekunów osób starszych, kurs ceramiki, szkolenie osób mogących dawać polecenia i sygnały uczestnikowi ruchu drogowego, spawanie elektrodą otuloną i spawanie acetylenowo - tlenowe, obsługa kas fiskalnych z obsługą komputera, pracownik magazynowy, spawanie metodą TIG i MAG, specjalista ds. po-zyskiwania funduszy unijnych, mała gastronomia z elementami cateringu, podstawy obsługi komputera, przewóz materiałów niebezpiecznych. Pracę w trakcie lub po ukończeniu szkolenia podjęły 303 osoby, co daje wskaźnik efektywności zatrudnieniowej 32,1%. Na koniec grudnia 2010 roku szkolenie odbywały 4 osoby bezrobotne w trybie indywidualnym w zakresie: operator walca drogowego, operator maszyn do rozkładania mieszanek bitumicznych kl. III, operator ładowarki jednonaczyniowej kl. II + poszerzenie o ładowarkę jednonaczyniową typ Ł-34. 11

Powiatowy Urząd Pracy oprócz bezrobotnych w 2010 roku skierował na szkolenie 2 osoby poszukujące pracy pobierające rentę szkoleniową w zakresie: palacz C.O., kurs bukieciarstwa - poziom podstawowy i zaawansowany. Ponadto w analizowanym okresie w ramach środków PFRON tą formą pomocy objęto 6 osób niepełnosprawnych poszukujących pracy niepozostających w zatrudnieniu, które odbyły szkolenie w trybie indywidualnym w zakresie: szkolenie osób mogących dawać polecenia i sygnały uczestnikowi ruchu drogowego, szkolenie okresowe dla prawa jazdy kat.c, C+E, C1, C1+E, podstawy obsługi komputera, podstawowa i zaawansowana obsługa komputera, urządzeń peryferyjnych, sprzętu specjalistycznego oraz oprogramowania udźwiękającego i udźwiękająco powiększającego, obsługa kas fiskalnych. V. INSTRUMENTY RYNKU PRACY 1. Prace interwencyjne W okresie I-XII 2010r. Powiatowy Urząd Pracy w Tomaszowie Maz. zawarł z pracodawcami 136 umów o zatrudnienie bezrobotnych w ramach prac interwencyjnych. Liczba osób objętych tą formą przeciwdziałania bezrobociu wyniosła 313 (134 osoby były zatrudnione w ramach umów zawartych w 2009r.). Wg stanu na 31.12.2010r. w ramach prac interwencyjnych pracowało 109 osób. Efektywność prac interwencyjnych w analizowanym okresie wyniosła 74,0%. 2. Roboty publiczne Na przestrzeni 12 miesięcy 2010 roku Powiatowy Urząd Pracy w Tomaszowie Maz. zawarł 24 umowy o zorganizowanie robót publicznych. Pracę w ramach tej formy pomocy bezrobotnym podjęło 149 osób, z czego 76 osób pozostało po umowie w stosunku pracy, co daje wskaźnik efektywności zatrudnieniowej 51,0%. 3. Staże W okresie I-XII 2010r. Urząd Pracy w Tomaszowie Maz. zawarł 748 umów stażowych. Wsparciem tym objęto 1692 bezrobotnych, z czego 403 osoby kontynuowały staż z roku 2009. W ramach projektu sukurs finansowanego z EFS realizowanego w ramach Poddziałania 6.1.3 Poprawa zdolności do zatrudnienia oraz podnoszenie poziomu aktywności zawodowej osób bezrobotnych Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Urząd Pracy zawarł z pracodawcami 211 umów na odbycie stażu 372 bezrobotnych. Na koniec 2010r. staż odbywały 404 osoby, a efektywność zatrudnieniowa tej formy pomocy bezrobotnym wyniosła 57,2%. 12

4. Prace społecznie użyteczne Zgodnie z art.73a ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy bezrobotni bez prawa do zasiłku korzystający ze świadczeń pomocy społecznej mogą być kierowani do wykonywania prac społecznie użytecznych. Takie prace odbywają się na podstawie porozumienia zawartego z gminą, na rzecz której prace społecznie użyteczne będą wykonywane. W okresie I-XII 2010r. zawarliśmy 4 porozumienia z gminami i skierowaliśmy do prac społecznie użytecznych 104 bezrobotnych. 5. Jednorazowe środki na podjęcie działalności gospodarczej Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy umożliwia bezrobotnym uzyskanie jednorazowo środków na rozpoczęcie działalności gospodarczej. W okresie I XII 2010r. z tej formy pomocy bezrobotnym skorzystało 296 osób, które podjęły następujące rodzaje działalności: - działalność wytwórczą 32 osoby - działalność usługową 175 osób - działalność handlową 89 osób Realizując projekty finansowane ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego Urząd Pracy udzielił bezrobotnym wsparcia finansowego na rozpoczęcie działalności gospodarczej. W ramach projektu sukurs realizowanego w ramach Poddziałania 6.1.3 Poprawa zdolności do zatrudnienia oraz podnoszenie poziomu aktywności zawodowej osób bezrobotnych Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki środki otrzymało 209 bezrobotnych. 6. Doposażenie/wyposażenie stanowiska pracy W myśl ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy obowiązującej od 1 czerwca 2004r. pracodawcy mogą występować do Urzędu Pracy o refundację kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy dla skierowanego bezrobotnego. W okresie styczeń - grudzień 2010 roku zawarliśmy 196 takich umów, a zatrudnienie uzyskało 318 osób. 7. Aktywizacja osób niepełnosprawnych z PFRON Powiatowy Urząd Pracy w Tomaszowie Maz. w myśl ustawy z dnia 27 sierpnia 1997r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych realizuje zadania mające na celu aktywizację zawodową osób niepełnosprawnych bezrobotnych i osób poszukujących pracy niepozostających w zatrudnieniu. Na przestrzeni 12 miesięcy 2010r. wsparciem finansowym ze środków PFRON objęto 30 osób niepełnosprawnych (7 bezrobotnych i 23 osoby poszukujące pracy) w następujący sposób: 13

8 osób podjęło zatrudnienie w ramach umów o zwrot kosztów wyposażenia stanowiska pracy (7 bezrobotnych i1 osoba poszukująca pracy), 16 osób poszukujących pracy rozpoczęło staż, 6 osób poszukujących pracy skierowano na szkolenie Na powyższe zadania w analizowanym roku wydatkowano ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych kwotę 399.069,44 zł. VI. AKTYWNOŚĆ WŁASNA URZĘDU PRACY NA RZECZ POPRAWY SYTUACJI NA RYNKU PRACY Zadania w zakresie promocji zatrudnienia, łagodzenia skutków bezrobocia oraz aktywizacji zawodowej realizowane są przez instytucje rynku pracy: powiatowe i wojewódzkie urzędy pracy, ministerstwo pracy i polityki społecznej oraz urzędy wojewódzkie, realizujące zadania określone ustawą. Powiatowy Urząd Pracy w Tomaszowie Maz. wykonuje bezpośrednie działania na rzecz aktywizacji zawodowej bezrobotnych poprzez ich rejestracje, naliczanie i wypłacanie zasiłków dla bezrobotnych, świadczenie usług i instrumentów rynku pracy, gospodarowanie środkami Funduszu Pracy przeznaczonymi na przeciwdziałanie bezrobociu, a także poprzez aktywność własną na lokalnym rynku pracy. Urząd Pracy w Tomaszowie Maz. w 2010 roku uczestniczył w przekazywaniu informacji i propagowaniu wśród bezrobotnych szkoleń organizowanych przez: Business Center 1 oraz Konfederację Budownictwa i Nieruchomości projekt Ekspert ds. energooszczędności oraz finansowanie w budownictwie szansa na nowy zawód ; adresowany był do bezrobotnych absolwentów wyższych uczelni; Firmę Creator sp. z o.o. szkolenia dla bezrobotnych w zakresie: wizaż i stylizacja paznokci, sprzedawca z obsługą kas fiskalnych i komputera; Instytut Europejski w Łodzi - projekt Społecznie znaczy ekonomicznie wzmocnienie sektora ekonomii społecznej w woj. łódzkim poprzez utworzenie Regionalnego Inkubatora Ekonomii Społecznej udzielającego kompleksowego wsparcia. Projekt jest skierowany do osób pow. 45 roku życia, długotrwale bezrobotnych, niepełnosprawnych, osób ze wsi i miast do 25 tys. mieszkańców oraz kobiet; Europejską Grupę Doradczą - projekt Czas na aktywność, wsparcie kobiet 45+ ; Galerię i Pracownię Witraży w Łodzi - szkolenie z zakresu Kurs witrażownictwa, Firmę OPEN 5 projekt Łódzkiej Akademii Przedsiębiorczości do-tyczący przygotowania osób do prowadzenia działalności gospodarczej, NS Konsulting z Lublina projekt Przędzalnia Możliwości - szkolenie w zakresie przedstawiciel handlowy oraz kelner, Firmę SMG/KRC Poland Human Resources z Katowic projekt Kurs na lepsze jutro 14

W marcu analizowanego roku pracownicy Urzędu uczestniczyli: w spotkaniu z pracownikami Drewkon Sp. z o.o. w Konewce, z uwagi na to, iż firma ta zgłosiła do PUP zwolnienia grupowe w ilości 77 osób, przekazano informacje o usługach i instrumentach rynku pracy świadczone przez PUP, w Międzyszkolnych Targach Pracy Absolwent 2010; z uwagi na warsztatową formułę targów, po części oficjalnej doradca zawodowy przeprowadził z uczniami klasy maturalnej zajęcia na temat planowania kariery zawodowej. Ponadto w maju analizowanego roku Dyrektor Urzędu Pracy oraz pracownik ds. rozwoju zawodowego brali udział w seminarium na temat Kształcenie ustawiczne, a rozwój indywidualny. Czy warto się uczyć przez całe życie? zorganizowanym przez Fundację Uniwersytetu Łódzkiego. Celem seminarium było przybliżenie mieszkańcom powiatu tomaszowskiego tematyki kształcenia ustawicznego, zarówno z punktu widzenia rozwiązań instytucjonalnych, jak i z punktu widzenia jednostki. Wystąpienie Urzędu Pracy dotyczyło sytuacji na tomaszowskim rynku pracy oraz szkoleń organizowanych przez PUP w Tomaszowie Mazowieckim. W roku 2010 Powiatowy Urząd Pracy w Tomaszowie Maz. realizował rozpoczęty od sierpnia 2009 roku Indywidualny Plan Działania, który jest formą ustaleń pomiędzy urzędem pracy i osobą zarejestrowaną w urzędzie. Realizacja działań przewidzianych w tych ustaleniach powinna doprowadzić do zmiany sytuacji zawodowej osoby uczestniczącej w IPD tak, aby mogła ona aktywnie włączyć się w rynek pracy. W stosunku do klientów objętych Indywidualnym Planem Działania Urząd może stosować wszystkie formy wsparcia, jak również może ich skierować do uczestnictwa w kontrakcie socjalnym, indywidualnym programie usamodzielniania, lokalnym programie pomocy społecznej. W omawianym okresie Indywidualny Plan Działania Urząd Pracy przygotował dla 3855 bezrobotnych i osób poszukujących pracy. W minionym roku Powiatowy Urząd Pracy w Tomaszowie Maz. realizował projekt systemowy sukurs finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Poddziałania 6.1.3 Poprawa zdolności do zatrudnienia oraz podnoszenie poziomu aktywności zawodowej osób bezrobotnych Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Wsparciem objęliśmy 821 osób (staż - 372 osoby, szkolenia 240 osób, jednorazowe środki na rozpoczęcie działalności gospodarczej 209 osób). Realizowane zadania wpisywały się w Powiatowy Program Zatrudnienia oraz Aktywizacji Lokalnego Rynku Pracy na lata 2008-2010. Zgodnie ze znowelizowaną w dniu 1 lutego 2009 roku ustawą o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy ( tekst jedn. Dz.U. z 2008r.Nr 69, poz.415 z późn. zm.) na wszystkie urzędy pracy został nałożony obowiązek wyodrębnienia w ramach struktury powiatowych urzędów pracy Centrów Aktywizacji Zawodowej. Centra to wyspecjalizowane komórki organizacyjne powiatowego urzędu pracy, które realizują zadania w zakresie usług rynku pracy oraz instrumentów rynku pracy. 15

Również w Urzędzie Pracy w Tomaszowie Maz. w maju 2010 roku zostało wyodrębnione Centrum Aktywizacji Zawodowej zatwierdzone Uchwałą Zarządu Powiatu, którego misją jest m.in. wzmocnienie prymatu działań aktywizujących nad pasywnymi i koncentracja na potrzebach coraz trudniejszych klientów. Aby usprawnić pracę Urzędu, ograniczyć zbędną biurokrację i zminimalizować kolejki Powiatowy Urząd Pracy w Tomaszowie Mazowieckim uruchomił system SEPI czyli Samorządową Elektroniczną Platformę Informacyjną. Oprogramowanie SEPI to kompleksowe rozwiązanie informatyczne umożliwiające podmiotom administracji samorządowej bezpieczny i natychmiastowy dostęp do niezbędnych informacji. PUP 24.11.2010r. podpisał umowę na wdrożenie systemu z firmą SYGNITY S.A. Oprogramowanie SEPI pozwala MOPS-owi w sformalizowany sposób pobierać dane z PUP w postaci raportów, składać wnioski o udostępnienie danych oraz otrzymywać zaświadczenia, w tym również opatrzone podpisem elektronicznym. Urząd Pracy w Tomaszowie Maz. realizuje zadania dotyczące dialogu społecznego i partnerstwa na rynku pracy, a mianowicie: wymienia informacje i doświadczenia z organizacjami podejmującymi inicjatywy wspierające działania na rzecz rynku pracy; współpracuje z gminnymi centrami w zakresie wymiany informacji na temat bezrobocia w poszczególnych gminach, planowanych przedsięwzięciach, wymiany ofert pracy; współpracuje ze szkołami ponadgimnazjalnymi w zakresie kształcenia pod kątem potrzeb rynku pracy. Wszystkie formy współpracy nakierowane są na działania, które mogą pozytywnie wpłynąć na rozwój rynku pracy i pomóc naszym klientom czyli pracodawcom i bezrobotnym. W celu prawidłowego określenia kierunków i natężenia zmian zachodzących w strukturze zawodowo - kwalifikacyjnej na tomaszowskim rynku pracy, Urząd opracowuje monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych - raport półroczny i roczny dostępny na stronie internetowej Urzędu. Na jakość usług świadczonych przez Urząd mają wpływ kwalifikacje kadry urzędniczej. Należy podkreślić, że 67.5% ogółu pracowników PUP posiada wyższe wykształcenie, a prawie 60% to osoby z długoletnim (10-20 lat i powyżej 20 lat) stażem pracy w służbach zatrudnienia. Pracownicy ciągle się dokształcają poprzez uczestnictwo w szkoleniach zewnętrznych celem podwyższenia kwalifikacji oraz prawidłowej realizacji zadań wynikających z ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. 16

VII. FUNDUSZ PRACY Na realizację zadań wynikających z ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy w Powiatowym Urzędzie Pracy w Tomaszowie Maz. na przełomie 12 m-cy 2010 roku wydatkowano z Funduszu Pracy kwotę. 45.222.251 zł., w tym: - na zasiłki dla bezrobotnych i składki ZUS 22.695.294 zł. - na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu 21.005.016 zł. Z informacji zawartych w Tab.3 wynika, że w porównaniu do roku 2009 wzrosły zarówno wypłacone zasiłki i składki ZUS (o 4.008.016 zł.) jak i wydatki na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu (o 5.818.075 zł.) Należy zaznaczyć, że decyzją Ministra Pracy i Polityki Społecznej wg tzw. algorytmu Urząd Pracy otrzymał na 2010 rok środki Funduszu Pracy w kwocie 12.084.400 zł. Pozostałe środki tj. 8.995.900 zł. Urząd zdobył poprzez przygotowywanie wniosków na realizację następujących programów: z Europejskiego Funduszu Pracy projekt sukurs w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Poddziałanie 6.1.3 z rezerwy ministra: 1. program aktywizacji zawodowej osób do 30 roku życia 2. program na rzecz bezrobotnych, zwolnionych z pracy z przy-czyn niedotyczących pracowników 3. program zwiększający aktywność osób w wieku 45/50 plus 4. program związany z rozwojem małej i średniej przedsiębiorczości Analizując strukturę wydatków na aktywne formy pomocy bezrobotnym, którą przedstawia Tab.4, zauważa się, że najwyższy odsetek stanowiły koszty związane z organizacją staży dla bezrobotnych tj.38,3%. Na przełomie12 miesięcy 2010r. przyznany limit na realizację programów przeciwdziałania bezrobociu wykonano w 99,6%. VIII. PODSUMOWANIE Wydatki ogółem Powiatowego Urzędu Pracy w Tomaszowie Maz. w 2010 roku wyniosły 52.697.911,97 zł. (Tabela 5 - środki budżetowe, Fundusz Pracy, Europejski Fundusz Społeczny, Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych) i były wyższe o 10.614.764,97 zł. w stosunku do 2009 roku. Wszystkie działania Urzędu Pracy miały na celu pomoc naszym klientom, pracodawcom i osobom poszukującym pracy. Na przestrzeni 12 miesięcy 2010r. na programy pomocowe Urząd Pracy wydatkował ponad 21mln zł., co w porównaniu do 2009 roku oznacza wzrost o 38,3%, w stosunku zaś do lat wcześniejszych środki te były wyższe nawet dwukrotnie. Przyznane i pozyskane środki w roku 2010 na tak wysokim poziomie pozwoliły zaktywizować blisko 4 tys. osób bezrobotnych i poprawić sytuację na tomaszowskim trudnym rynku pracy. Opracowała Krystyna Płuciennik St. Inspektor 17

Poziom bezrobocia w powiecie według gmin Tabela 1 Lp. Wyszczególnienie Liczba bezrobotnych na dz. 31.12.2009 Liczba bezrobotnych na dz. 31.12.2010 Wzrost lub spadek w % 1. Tomaszów Maz. miasto 5042 4885-3,1 2. Będków - gmina 126 150 +19,0 3. Budziszewice - gmina 168 144-14,3 4. Czerniewice - gmina 291 298 + 2,4 5. Inowłódz - gmina 295 325 +10,2 6. Lubochnia - gmina 533 539 + 1,1 7. Rokiciny - gmina 254 249-2,0 8. Rzeczyca - gmina 236 200-15,3 9. Tomaszów Maz. - gmina 728 751 + 3,2 10. Ujazd - gmina 498 514 + 3,2 11. Żelechlinek - gmina 195 188-3,6 Ogółem 8366 8243-1,5

Tabela 2 Wybrane kategorie bezrobotnych w gminach powiatu tomaszowskiego na 31.12.2010r. Lp. Wyszczególnienie Bezrobotni ogółem Kobiety % udz. Bezrobotni bez prawa do zasiłku % udz. Osoby niepełnosprawne % udz. 1. Tomaszów Maz - miasto 4885 2383 48,8 4000 81,9 438 9,0 2. Będków - gmina 150 79 52,7 117 78,0 10 6,7 3. Budziszewice - gmina 144 59 41,0 117 81,3 7 4,9 4. Czerniewice - gmina 298 144 48,3 233 78,2 14 4,7 5. Inowłódz - gmina 325 152 46,8 262 80,6 21 6,5 6. Lubochnia - gmina 539 284 52,7 415 77,0 25 4,6 7. Rokiciny - gmina 249 114 45,8 214 85,9 18 7,2 8. Rzeczyca - gmina 200 86 43,0 173 86,5 6 3,0 9. Tomaszów Maz. - gmina 751 359 48,8 613 81,6 39 5,2 10. Ujazd - gmina 514 242 47,1 414 80,5 33 6,4 11. Żelechlinek - gmina 188 84 44,7 142 75,5 10 5,3 Ogółem 8243 3986 48,4 6700 81,3 621 7,5 19

Tabela 3 Struktura wydatków z Funduszu Pracy 2009. 2010r. Lp. Wyszczególnienie styczeń - grudzień % udz. styczeń - grudzień % udz. 1. Zasiłki dla bezrobotnych i składki ZUS 18.687.278 52,5 22.695.294 50,2 2. LIMITOWANE Aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu w tym: 15.186.941 42,6 21.005.016 46,5 KRUS 1.148-9.681-3. Pozostałe wydatki 1.742.601 4,9 1.521.941 3,3 OGÓŁEM WYDATKI Funduszu Pracy 35.616.820 100 45.222.251 100

Wydatki na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu Tabela 4 2009r 2010r % wykonania Lp Aktywne formy przeciwdziałania wykonanie limit wykonanie 5:3 5:4 bezrobociu 1 2 3 4 5 6 7 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Szkolenia Prace interwencyjne Roboty publiczne Prace społecznie użyteczne Staże Przygotowanie zawodowe Jednorazowe środki na dział. gospod. Wyposażenie, doposażenie KRUS Badania lekarskie zdolność bezrobotnego do pracy Studia podyplomowe Opieka nad dzieckiem do lat 7 Stypendia naukowe 1 001 823,75 924 014,96 385 650,29 81 510,15 5 039 131,58 390 584,28 5 025 703,72 2 311 896,42 1 148,00 2 255,00 19 978,16 964,00 2 280,90 1 588 600,82 1 075 000,00 1 155 296,00 90 050,00 8 066 996,48-5 175 962,70 3 791 204,00 9 690,00 3 000,00 95 000,00 5 500,00 24 000,00 1 574 147,57 1 074 499,83 1 152 816 57 90 020,82 8 052 179,72-5 135 571,17 3 791 194,20 9 681,00 2 459,00 94 351,70 4 965,88 23,128,80 157,1 116,3 298,9 110,4 159,8-102,2 164,0 843,3 109,0 472,3 515,1 1 014,0 99,1 100,0 99,8 100,0 99,8-99,2 100,0 99,9 82,0 99,3 90,3 96,4 OGÓŁEM 15 186 941,21 21 080 300,00 21 005 016,26 138,3 99,6

Tabela 5 Struktura wydatków Powiatowego Urzędu Pracy w Tomaszowie Mazowieckim wg realizowanych zadań w 2010 r. Lp. Wyszczególnienie Kwota w zł 1. Środki budżetowe 7.076.591,21 w tym: Europejski Fundusz Społeczny 347.638,76 Składki na ubezpieczenie społeczne osób bezrobotnych bez prawa do zasiłku 3.810.490,03 2. Fundusz Pracy 45.222.251,32 w tym: a) wydatki na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu 21.005.016,26 w tym: Europejski Fundusz Społeczny 6.492.761,91 b) wydatki na zasiłki dla bezrobotnych i składki ZUS 22.695.293,61 c) pozostałe wydatki ( dodatki aktywizacyjne, wydatki fakultatywne ) 1.521.941,45 3. PFRON 399.069,44 Ogółem środki 52.697.911,97