GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Studiów Makroekonomicznych i Finansów Warszawa, 21.06.2013 r. Informacje bieżące WYNIKI WSTĘPNE Wyniki finansowe zakładów ubezpieczeń w I kwartale 2013 roku 1 W dniu 31 marca 2013 r. zezwolenie na prowadzenie działalności ubezpieczeniowej w Polsce miało pięćdziesiąt dziewięć zakładów ubezpieczeń (przed rokiem sześćdziesiąt jeden); działalność w ubezpieczeniach na życie (dział I) prowadziło dwadzieścia osiem towarzystw, a pozostałe ubezpieczenia osobowe i majątkowe (dział II) obsługiwało trzydzieści jeden firm, w tym jeden zakład reasekuracji. Większość firm ubezpieczeniowych miała formę organizacyjną spółki akcyjnej (dwadzieścia sześć w dziale I i dwadzieścia pięć w dziale II), spośród ośmiu towarzystw ubezpieczeń wzajemnych (TUW), dwa prowadziły ubezpieczenia na życie. W towarzystwach zorganizowanych w formie spółek akcyjnych dominował kapitał zagraniczny, TUW-y miały przewagę polskich udziałowców. Wyniki finansowe zakładów ubezpieczeń w okresie I kw. 2013 r. były zróżnicowane dla zakładów działu I i II. Wyniki te dla zakładów ubezpieczeń na życie (dział I) były mniej korzystne, a dla zakładów pozostałych ubezpieczeń osobowych i ubezpieczeń majątkowych (dział II), pomimo spadku składki przypisanej brutto, lepsze. 1 Niniejszą informację opracowano na podstawie danych otrzymanych 10 czerwca b.r. z Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego. Opracowanie: Departament Studiów Makroekonomicznych i Finansów Kontakt w sprawach merytorycznych: Halina Mrowiec-Nalepa, tel. 22 608 36 06; e-mail: h.nalepa@stat.gov.pl
Przychody i koszty zakładów ubezpieczeń ogółem kształtowały się następująco: Ogółem Dział I a Dział II b 2012 2013 I kw. 2012 2013 I kw. 2012 2013 I kw. I kwartał 2012 = I kwartał 2012= I kwartał 2012 mln zł =100 mln zł = 100 mln zł =100 Przychody ogółem... Składki przypisane brutto... Przychody z lokat... Koszty ogółem... Odszkodowania i świadczenia wypłacone brutto... Zmiany stanu innych rezerw technicznoubezpieczeniowych.. Koszty działalności ubezpieczeniowej... Koszty działalności lokacyjnej... Obciążenie wyniku finansowego... Wynik finansowy netto... Wynik techniczny... 18 705,7 15 889,8 84,9 12 451,7 9 659,8 77,6 6 254,0 6 230,0 99,6 16 471,3 15 014,4 91,2 9 425,2 8 061,4 85,5 7 046,1 6 953,0 98,7 3 813,1 2 328,9 61,1 3 047,8 1 650,3 54,1 765,3 678,6 88,7 17 318,5 14 522,2 83,9 11 623,0 9 044,8 77,8 5 695,5 5 477,4 96,2 9 207,4 9 874,7 107,2 5 883,8 6 516,9 110,8 3 323,6 3 357,8 101,0 3 403,1-285,5 x 3 394,9-291,3 x 8,2 5,8 70,4 3 207,0 3 059,1 95,4 1 509,8 1 478,8 97,9 1 697,2 1 580,3 93,1 746,8 1 529,3 204,8 570,4 1 339,4 234,8 176,4 189,9 107,7 315,3 312,2 99,0 188,2 135,5 72,0 127,1 176,7 139,0 1 387,3 1 367,6 98,6 828,8 615,0 74,2 558,5 752,6 134,8 1 055,6 1 192,6 113,0 844,3 661,1 78,3 211,3 531,5 251,5 a Ubezpieczenia na życie, b Pozostałe ubezpieczenia osobowe oraz ubezpieczenia majątkowe. Wyniki finansowe ubezpieczycieli na życie Wyniki finansowe ubezpieczycieli majątkowych 2
W strukturze przychodów ogółem dominującą pozycję stanowiła składka. W I kw. 2013 r. składka przypisana brutto ogółem wyniosła 15 014,4 mln zł i była niższa o 8,8% w porównaniu do I kw. 2012 r., z czego 8 061,4 mln zł stanowiła składka działu I, a 6 953,0 mln zł działu II (spadek o 14,5% i 1,3% odpowiednio). Przychody z działalności lokacyjnej wyniosły 2 328,9 mln zł i były o 38,9% niższe niż przed rokiem. W strukturze kosztów ogółem znaczącą pozycję stanowiły odszkodowania. Odszkodowania i świadczenia wypłacone brutto ogółem w I kw. 2013 r. wyniosły 9 874,7 mln zł i były wyższe o 7,2% niż przed rokiem, w dziale I wzrosły o 10,8% do 6 516,9 mln zł, a w dziale II o 1,0% do 3 357,8 mln zł. Koszty działalności lokacyjnej zwiększyły się dwukrotnie i ukształtowały się na poziomie 1 529,3 mln zł (w dziale I 1 339,4 mln zł, a w dziale II 189,9 mln zł). Łączny wynik finansowy netto zakładów ubezpieczeń wyniósł 1 367,6 mln zł i spadł o 1,4% w stosunku do analogicznego okresu poprzedniego roku. Towarzystwa ubezpieczeń w dziale I wypracowały wynik w wysokości 615,0 mln zł, tj. o 25,8% mniejszy niż przed rokiem, natomiast w dziale II wynik był lepszy o 34,8% i wyniósł 752,6 mln zł. Wynik techniczny (w ujęciu zagregowanym) ukształtował się na poziomie 1 192,6 mln zł (wyższy o 13,0% niż w I kw. 2012 r.), z tego wynik w ubezpieczeniach na życie spadł o 21,7% i wyniósł 661,1 mln zł, a w pozostałych ubezpieczeniach osobowych oraz majątkowych wzrósł o 151,5% do 531,5 mln zł. Składka przypisana brutto z działalności bezpośredniej w I kw. 2013 r. wyniosła w ubezpieczeniach na życie 8 055,3 mln zł (o 14,5% mniej niż przed rokiem), a w pozostałych ubezpieczeniach osobowych i majątkowych 6 833,2 mln zł (spadek o 0,8%). W strukturze składki przypisanej brutto z działalności bezpośredniej ogółem 54,1% stanowiła składka zakładów działu I, a 45,9% zakładów działu II. Dominującą pozycję w strukturze działu I pod względem wartości zebranej składki brutto, podobnie jak w analogicznym okresie ub. roku, stanowiły ubezpieczenia na życie (48,4%) oraz ubezpieczenia na życie związane z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym (36,4%). W dziale II składki brutto zebrane z tytułu polis komunikacyjnych były niższe niż w I kw. 2012 r. i wyniosły: 1 357,2 mln zł z ubezpieczeń casco pojazdów lądowych, co stanowi 19,8% składki przypisanej brutto tego działu oraz 2 115,9 mln zł z ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej wynikającej z posiadania pojazdów lądowych (31,0%). Wartość odszkodowań i świadczeń wypłaconych brutto z działalności bezpośredniej w porównaniu z I kw. 2012 r. wzrosła w ubezpieczeniach na życie do 3
6 513,8 mln zł (o 10,8%), a w pozostałych ubezpieczeniach osobowych i majątkowych do 3 317,1 mln zł (o 1,6%). Składki przypisane brutto oraz odszkodowania i świadczenia wypłacone brutto w podziale na wybrane rodzaje ubezpieczeń kształtowały się następująco: Składki przypisane brutto 2012 2013 I kw. I kwartał mln zł 2012 =100 DZIAŁ I Odszkodowania i świadczenia wypłacone brutto 2012 2013 I kw. I kwartał 2012 mln zł =100 Ogółem z działalności bezpośredniej... 9 416,8 8 055,3 85,5 5 880,1 6 513,8 110,8 Ubezpieczenia na życie... 5 458,9 3 897,8 71,4 3 945,1 4 134,2 104,8 Ubezpieczenia posagowe, zaopatrzenia dzieci... 28,5 28,1 98,8 31,7 31,8 100,3 Ubezpieczenia na życie, związane z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym... 2 755,2 2 933,9 106,5 1 453,5 1 900,9 130,8 Ubezpieczenia rentowe... 24,2 25,0 103,5 17,0 18,4 108,3 Ubezpieczenia wypadkowe i chorobowe... Ogółem z działalności bezpośredniej... 1 150,0 1 170,5 101,8 432,8 428,5 99,0 DZIAŁ II 6 888,5 6 833,2 99,2 3 266,2 3 317,1 101,6 Ubezpieczenia wypadkowe... 309,3 263,5 85,2 79,7 74,1 93,0 Ubezpieczenia chorobowe... 116,5 142,5 122,3 44,1 40,7 92,2 Ubezpieczenia casco pojazdów lądowych... Ubezpieczenia szkód spowodowanych żywiołami... 1 470,7 1 357,2 92,3 923,6 896,5 97,1 1 060,1 1 120,0 105,7 267,3 326,1 122,0 w tym obowiązkowe budynków w gospodarstwach rolnych... 305,9 317,2 103,7 27,3 24,6 90,0 Ubezpieczenia pozostałych szkód rzeczowych... 484,1 509,1 105,1 160,8 130,8 81,3 Ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej wynikającej z posiadania pojazdów lądowych... w tym obowiązkowe OC posiadaczy pojazdów mechanicznych... 2 215,5 2 115,9 95,5 1 425,5 1 404,1 98,5 2 148,4 2 050,0 95,4 1 310,1 1 360,6 103,9 Ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ogólnej... 623,5 669,8 107,4 152,9 155,5 101,7 4
Suma bilansowa zakładów ubezpieczeń ogółem na koniec marca 2013 r. wyniosła 165 767,2 mln zł (wzrost w skali roku o 7,3%), z tego na dział I przypadało 100 547,6 mln zł (o 5,7% więcej niż przed rokiem), na dział II 65 219,6 mln zł (o 9,9% więcej). Wartość aktywów netto ubezpieczycieli na życie (gdzie ryzyko lokaty ponosi ubezpieczający) wzrosła do 45 235,0 mln zł (o 12,9%). Wartość lokat zakładów ubezpieczeń ogółem zwiększyła się o 5,7% do 102 928,9 mln zł, przy czym zakładów ubezpieczeń na życie wyniosła 49 489,5 mln zł (o 0,1% więcej niż przed rokiem), a zakładów pozostałych ubezpieczeń osobowych i majątkowych 53 439,4 mln zł (o 11,5% więcej). Główną pozycją pasywów były rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe, które (łącznie dla całego rynku) ukształtowały się w końcu marca 2013 r. na poziomie 121 759,0 mln zł, tj. o 6,6% wyższym niż przed rokiem. Rezerwy te w dziale I wyniosły 80 754,6 mln zł (spadek o 1,4%), a w dziale II 41 004,4 mln zł (wzrost o 8,9%). Aktywa i pasywa zakładów ubezpieczeń kształtowały się następująco (wg stanu w dniu 31 III): Aktywa ogółem... Ogółem Dział I Dział II 2012 2013 2012 2012 2013 2012 2012 2013 2012 mln zł =100 mln zł =100 mln zł =100 154 471,3 165 767,2 107,3 95 104,2 100 547,6 105,7 59 367,1 65 219,6 109,9 Lokaty... Aktywa netto ubezpieczeń na życie a... Pasywa ogółem... 97 358,0 102 928,9 105,7 49 442,3 49 489,5 100,1 47 915,7 53 439,4 111,5 40 048,9 45 235,0 112,9 40 048,9 45 235,0 112,9 x x x 154 471,3 165 767,2 107,3 95 104,2 100 547,6 105,7 59 367,1 65 219,6 109,9 Kapitał własny... Rezerwy technicznoubezpieczeniowe... 33 340,1 37 723,2 113,1 13 942,4 15 362,5 110,2 19 397,7 22 360,7 115,3 114 195,8 121 759,0 106,6 76 526,0 80 754,6 105,5 37 669,8 41 004,4 108,9 a Gdy ryzyko lokaty (inwestycyjne) ponosi ubezpieczający. O bezpieczeństwie funkcjonowania zakładów ubezpieczeń, obok rezerw adekwatnych do przyjętego do ochrony ryzyka, decyduje dostosowany do wymogów ostrożnościowych poziom kapitałów (środków) własnych. Łącznie, na koniec marca 2013 r., kapitały te wyniosły 37 723,2 mln zł (o 13,1% więcej niż na koniec marca 2012 r.). Kapitał własny towarzystw na życie zwiększył się o 10,2% do 15 362,5 mln zł, a w zakładach chroniących pozostałe ryzyka osobowe i majątkowe wzrósł o 15,3% do 22 360,7 mln zł. 5
Wskaźniki bezpieczeństwa działalności ubezpieczeniowej kształtowały się następująco (wg stanu w dniu 31 III): Ogółem Dział I Dział II 2012 2013 2012 2013 2012 2013 % Wskaźnik monitorowania a... 369,8 422,6 330,1 365,5 409,7 480,4 Wskaźnik pokrycia rezerw b... 113,7 115,5 108,2 111,3 125,0 123,9 a Relacja środków własnych na pokrycie marginesu wypłacalności do marginesu wypłacalności. b Relacja aktywów spełniających warunki ustawowe do rezerw techniczno-ubezpieczeniowych brutto. 6